Ὑπακοή

    

 ΤΑ ΠΑΘΗ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΟΝΤΑΙ

8) Ὑπακοή

8^α)Ὑπακοή: Ἡ ἐφαρμοσμένη ταπείνωση.

Γιά νά φύγει ἡ οἴηση, εἶναι ἀναγκαία ἡ ὑπακοή σέ πνευματικό ὁδηγό.

«Ἡ ὑπακοὴ ἔχει ἀναγνωριστεῖ», διδάσκει ὁ Ἅγιος Διάδοχος Φωτικῆς, «ὡς τὸ πρῶτο καλὸ ἀνάμεσα σ' ὅλες τὶς βασικὲς ἀρετές, γιατί διώχνει τὴν οἴηση (δηλαδὴ τὴ μεγάλη ἰδέα ποῦ ἔχει κανεὶς γιὰ τὸν ἑαυτό του) καὶ γεννάει μέσα μας τὴν ταπεινοφροσύνη. Γι' αὐτὸ καὶ σ' ἐκείνους πού τὴ δέχονται μὲ εὐχαρίστηση γίνεται θύρα πού ὁδηγεῖ στὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.

Τὴν ὑπακοὴ ἀθέτησε ὁ Ἀδάμ, καὶ κατρακύλησε στὸν ἀβυσσαλέο τάρταρο. Τὴν ὑπακοὴ ἀγάπησε ὁ Κύριος, καί, οἰκονομώντας τὴ δική μας σωτηρία, ἔγινε ἄνθρωπος καὶ ὑπάκουσε στὸν Πατέρα Του μέχρι θανάτου –κι αὐτό, ἐνῶ δὲν ἦταν καθόλου κατώτερος ἀπὸ τὴ μεγαλωσύνη Ἐκείνου– γιὰ νὰ καταργήσει τὸ ἔγκλημα τῆς ἀνθρώπινης παρακοῆς μὲ τὴ δική Του ὑπακοὴ καὶ νὰ ἐπαναφέρει στὴ μακάρια καὶ αἰώνια ζωὴ ἐκείνους πού θὰ ζήσουν μὲ ὑπακοή.

Πρῶτα, λοιπὸν, γι' αὐτὴ τὴν ἀρετὴ πρέπει νὰ φροντίζουν ὅσοι θέλουν νὰ πολεμήσουν τὴ διαβολικὴ οἴηση. Καὶ αὐτὴ ἡ ἀρετή, μὲ τὸν καιρό, θὰ μᾶς δείξει ἀλάθητα ὅλους τούς δρόμους τῶν ἀρετῶν»¹.

Ὁ ἐγωισμός, τό ἀντίθετο τῆς ταπείνωσης, φαίνεται ἀπό τό ὅτι ὁ ἄνθρωπος πού εἶναι κυριευμένος ἀπό αὐτόν δέν θέλει νά βγεῖ ἀπό τό θέλημα του, δέν δέχεται ἐντολές, ὑποδείξεις, δέν κάνει ὑπακοή. Ἔχει βαθειά, μεγάλη ἰδέα γιά τόν ἑαυτό του καί γι’ αυτό δέν ἀποβάλλει εὔκολα τίς ἰδέες του καί τίς ἐπιθυμίες του.

«Αὐτοί οἱ καταθλιπτικοί», δίδασκε ὁ Γέροντας Πορφύριος, «καί ὅλοι αὐτοί πού ἔχουνε ἀντιδραστικά μέσα τους καί βασανίζονται· τό βλέπουνε ὅτι ὅταν τοῦ πεῖς κάτι γιά νά κόψει τό θέλημά του, ἐκεῖ πέρα, σέ βουτάει, ἀντιδρᾶ, κατάλαβες»².

Αὐτοί πού ἔχουν κατάθλιψη καί ἀντίδραση, ἔχουν ἐγωισμό καί ἐπιτίθενται ἐναντίον ἐκείνου πού τούς «κόβει» τό θέλημα.

Ὅποιος δέν κόβει διά τῆς ὑπακοῆς τό θέλημά του, ἀλλά κάνει ὅ,τι θέλει, αὐτός ζεῖ μέσα στό κακό πνεῦμα καί βασανίζεται.

Ἔλεγε ὁ Γέροντας σ’ ἕναν τέτοιον «θεληματάρη» ὑποτακτικό - ἀνυπότακτο, πού ἔπασχε καί ἀπό κατάθλιψη:

«Κάνεις... ὅ,τι θέλεις καί ἔτσι ἰσχυροποιήθηκε τό θέλημά σου, καί ζεῖς μέσα στό κακό πνεύμα καί βασανίζεσαι»³. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος κάνει τό θέλημά του, μπαίνει στήν κυριαρχία τοῦ πονηροῦ καί βασανίζεται. Ἡ ὑπακοή λυτρώνει τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν κυριαρχία τοῦ πονηροῦ πνεύματος.

Ὁ καταθλιπτικός ἔχει ἐγωισμό, πού φαίνεται ἀπό τό ἰσχυρό θέλημα πού ἔχει. Ὁ ταπεινός (θεραπευμένος) δέν ἔχει δικό του θέλημα, ἀλλά τό θέλημα τοῦ Θεοῦ προσπαθεῖ πάντα νά ἐφαρμόζει. Ποτέ δέν στενοχωριέται καί δέν καταθλίβεται, γιατί ἔχει ὑπακοή πού εἶναι ἐφαρμοσμένη ταπείνωση. Πάντα μέ τήν ζωή του καταφάσκει στήν Κυριακή προσευχή καί μάλιστα στό αἴτημα της: «Γεννηθήτω τό θέλημά Σου».

Διηγεῖτο ὁ σοφός π. Πορφύριος σέ πνευματικό του παιδί: «Ὅταν ἀκόμη ἤμουν μοναχός καί εἶχα σχεδόν τήν ἡλικία σου, πληροφορήθηκα ὅτι σέ ἕνα κελί ζοῦσε ἕνας παράξενος γέροντας. Ὅποιος ὑποτακτικός πήγαινε νά τόν ὑπηρετήσει δέν ἄντεχε τήν γκρίνια του καί τήν ἰδιοτροπία του, καί μέσα σέ 2-3 μέρες τόν ἐγκατέλειπε καί ἔφευγε. Αὐτό συνέβαινε γιά πολύ καιρό. Στό τέλος, δέν ἐδέχετο κανείς νά πάει νά τόν ὑπηρετήσει. Τότε ἀποφάσισα νά πάω ἐγώ. Ἔκανα τήν πρόθεσή μου γνωστήν στούς ἄλλους μοναχούς καί ἐκεῖνοι προσπάθησαν νά μέ ἐμποδίσουν.

Μήν τολμήσεις, μοῦ εἶπαν, γιατί θά ἀποτύχεις καί θά ἀπογοητευτεῖς καί εἶσαι πολύ νέος καί δέν κάνει νά ἀρχίσεις τήν μοναχική σου ζωή μέ μία τόσο κακή ἐμπειρία. Ἐδῶ προσπάθησαν τόσοι καί τόσοι μοναχοί, μέ ὑπομονή πρωτόγνωρη καί καλοσύνη πρωτοφανῆ, καί ἀπέτυχαν καί θά κατορθώσεις ἐσύ νά συνεργαστεῖς μέ τόν γεροπαράξενο; Μή προσπαθεῖς. Ἄδικα θά ὑποβληθεῖς σέ μία ταλαιπωρία πού δέν θά διαφέρει σέ τίποτα ἀπό τίς δικές μας, ἀφοῦ τό ἀποτέλεσμά της θά εἶναι ἀρνητικό. Μάταια, ὅμως, προσπάθησαν νά μέ πείσουν.

«Ἐγώ», τούς εἶπα, «θά πάω, καί ἄς ἀποτύχω».

Πράγματι! Χωρίς νά χάσω καιρό ξεκίνησα γιά τό κελλί πού ἔμενε ὁ Γέροντας. Χτύπησα τήν πόρτα καί μοῦ εἶπε νά περάσω. Τόν καλημέρισα καί συγχρόνως ὑποκλίνομαι. Τήν εὐχή σᾶς γέροντα. 

– Τί θέλεις ἐσύ ἐδῶ;

– Νά, ἔμαθα, ὅτι εἶσαι μόνος σου καί ἀνήμπορος, καί ἦλθα νά σέ ὑπηρετήσω..

– Νά πᾶς ἀπό ἐκεῖ πού ἦρθες! Φύγε γρήγορα.

– Λέγοντας αὐτά, μου ἔδειξε τό παράθυρο. Νά φύγω, δηλαδή, ἀπό τό παράθυρο καί ὄχι ἀπό τήν πόρτα. Καί ἐγώ, ὅπως πάντα, ἔκανα ἄκρα ὑπακοή! Βγῆκα ἀπό τό παράθυρο! Αὐτό θά πεῖ ὑπακοή!» ⁴. Ἡ ὑπακοή εἶναι ἐφαρμοσμένη ταπείνωση. Ἡ ταπείνωση καί ἡ ὑπακοή ἑλκύουν τήν Θεία Χάρη, ἡ ὁποία θεραπεύει τόν ἄνθρωπο. Τόν ἀπαλάσσει ἀπ’ ὅλα τά πάθη καί τήν κατάθλιψη. Ἐπισημαίνει τό ἴδιο πνευματικό παιδί τοῦ Γέροντα: «Γεγονός εἶναι ὅτι ὁ παππούλης ἐπέμενε πολύ στό θέμα τῆς ὑπακοῆς καί τήν θεωροῦσε καθῆκον καί ὑποχρέωση συνάμα κάθε πνευματικοῦ παιδιοῦ.

Ὁ ἴδιος, θέλοντας νά δείξει τό μέγεθος τῆς σημασίας πού εἶχε γιά ἐκεῖνον ἡ ὑπακοή, ἀναφέρει στήν Ἐπιστολή-Διαθήκη του, πού ἄφησε σέ ὅλους ἐμᾶς, τά ἑξῆς: «…Ἔφυγα ἀπό τούς γονεῖς μου κρυφά καί ἦλθα στά Καυσοκαλύβια τοῦ Ἁγίου Ὅρους καί ὑποτάχτηκα σέ δύο γεροντάδες αὐταδέλφους, Παντελεήμονα καί Ἰωαννίκιο. Μοῦ ἔτυχε νά εἶναι πολύ εὐσεβεῖς καί ἐνάρετοι καί τούς ἀγάπησα πάρα πολύ καί γι’ αὐτό, μέ τήν εὐχή τους, τούς ἔκανα ἄ κ ρ α ὑ π α κ ο ή. Αὐτό μέ βοήθησε πάρα πολύ, αἰσθάνθηκα καί μεγάλη ἀγάπη καί πρός τόν Θεό καί πέρασα καί πάρα πολύ καλά»»⁵. Ἡ σωστή ὑπακοή κάνει τήν ζωή ἄλυπη, γεμάτη εὐφροσύνη καί ἀμεριμνία, γεμάτη χαρά.

Εἶπε ὁ ἀββὰς Μωυσῆς σ' ἕναν ἀδελφό:«Ἔλα, ἀδελφέ μου, στὴν ἀληθινὴ ὑπακοή, ὅπου ὑπάρχει ταπείνωση, ὅπου ὑπάρχει δύναμη, ὅπου ὑπάρχει χαρά, ὅπου ὑπάρχει ὑπομονή, ὅπου ὑπάρχει μακροθυμία, ὅπου ὑπάρχει φιλαδελφία, ὅπου ὑπάρχει κατάνυξη, ὅπου ὑπάρχει ἀγάπη. Γιατί ὅποιος κάνει καθαρὴ ὑπακοή, ἔχει ἀποκτήσει ὅλες τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ»⁶.

Ἀπόσπασμα ἀπό τό Βιβλίο:Τά πάθη καί ἡ κατάθλιψη – Τί εἶναι καί πῶς θεραπεύονται (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου) – Νέο βιβλίο  

Σχῆμα 14Χ20.5 ,Σελίδες: 282, Τιμή: 9€, Παραγγελίες στό τηλέφωνο 6944577885 ἤ στό e- mail: hristospanagia@yahoo.gr

1Παύλου μοναχοῦ Εὐεργετινοῦ, Μικρός Εὐεργετινός, Κεφ. Ἡ ἀναγκαιότητα τῆς ὑποταγῆς, Ἀπό τό Γεροντικό, Τοῦ Ἁγίου Διαδόχου, ἐκδ. Ἱ. Μ. Παρακλήτου. http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/gerontikon/mikros_eyergetinos.htm

2Συνομιλία γιά τήν κατάθλιψη, σελ. 17.

3Ὅ.π.,σελ. 17.

4Ἀνάργυρου Ι. Καλιάτσου, Ὁ Πατήρ Πορφύριος: Ὁ Διορατικός, ὁ Προορατικός, ὁ Ἰαματικός,Ἑπτάλοφος 1996 .

Παράθεση στό: http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/monasticism/porfyrios1.htm

5Ὅ.π.

6Παύλου μοναχοῦ Εὐεργετινοῦ, Μικρός Εὐεργετινός, Κεφ. Ἡ ἀναγκαιότητα τῆς ὑποταγῆς, ἐκδ. Ἱ. Μ. Παρακλήτου, http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/gerontikon/mikros_eyergetinos.htm.