π. Ἀθανάσιος Μυτιληναῖος, Πνευματικές διαστάσεις τοῦ θαύματος τοῦ χορτασμοῦ τῶν πεντακισχιλίων (Κυριακὴ Η΄ Ματθαίου)

ΚΥΡΙΑΚΗ Η΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ[: Ματθ.14,14-22]

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου με θέμα:

«ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΘΑΥΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΧΟΡΤΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΠΕΝΤΑΚΙΣΧΙΛΙΩΝ»

[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 1-8-1993] [Β284]

Σήμερα, αγαπητοί μου, η Εκκλησία μας με την προβολή του θαύματος του χορτασμού των πεντακισχιλίων, όπως μας διηγείται ο ευαγγελιστής Ματθαίος, θέλει να μας διδάξει πολλά. Ο Κύριος, όταν επετέλει ένα θαύμα, πάντοτε με αυτό ήθελε να διδάξει. Έτσι το θαύμα γίνεται διδασκαλία αλλά και η διδασκαλία φανερώνεται σαν ένα θαύμα.

Φυσικά, όταν ο Κύριος επιτελεί ένα θαύμα, το πρώτο επίπεδο είναι να υπηρετηθεί ένας άμεσος σκοπός. Όπως επί παραδείγματι, ο τυφλός να δει το φως του, ο άρρωστος να θεραπευθεί, ο παράλυτος να ανορθωθεί. Έτσι και εις το σημερινό θαύμα, ο Κύριος δεν ήθελε να αφήσει αυτό το πλήθος των ανθρώπων - μόνον οι άνδρες πέντε χιλιάδες- δεν ήθελε να τους αφήσει να φύγουν πεινασμένοι και να αποκάμνουν, να ταλαιπωρηθούν. Γράφει: «Καί ἀπολῦσαι αὐτούς νήστεις οὐ θέλω (:Και να τους απολύσω νηστικούς και να φύγουν - λέγει ο Κύριος- δεν θέλω) μήπωτε ἐκλυθῶσι ἐν τῇ ὁδῷ(:μήπως στον δρόμο αποκάμνουν από την ταλαιπωρία, την κούραση, την πείνα)»· γιατί ειπώθηκε: «Πώς θα τους ταΐσουμε; Έχουμε», λέγει, μόνο πέντε ψωμιά και δύο ψάρια. Πώς θα τους ταΐσουμε;». «Δεν θέλω να αποκάμνουν εις τον δρόμον».

Ώστε τι βλέπομε εδώ; Βλέπομε ότι στο πρώτο επίπεδο, ένα θαύμα εξυπηρετεί μια αμεσότατη ανάγκη. Αλλά, όπως είπαμε, πάντοτε ένα θαύμα, είναι μία διδασκαλία. Ή ακόμη ανοίγει τον δρόμο για μία διδασκαλία. Και πράγματι, πολλοί από τους Καπερναΐτας, επειδή εχόρτασαν εκείνη την ημέρα ψωμί και ψάρια στην έρημο, δωρεάν, τώρα Τον αναζητούν. Και μάλιστα ήθελαν να τον κάνουν και βασιλέα. Κάπου εκεί περίπου αναγνωρίζουν τη μεσσιανικότητά Του, μόνο γιατί έφαγαν. Μόνο γιατί έφαγαν. Και τότε, όταν ηύραν τον Κύριον και του λέγουν «Εδώ είσαι, Κύριε;» κι ο Κύριος τους λέγει: «Με αναζητάτε όχι γιατί άλλο γιατί χορτάσατε ψωμί. «Ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ζητεῖτέ με, οὐχ ὅτι εἴδετε σημεῖα(:όχι γιατί είδατε θαύματα - διότι όλη την ημέρα ο Κύριος και δίδασκε και θαύματα έκανε, εθεράπευε όλες τις αρρώστιές τους), ἀλλ᾿ ὅτι ἐφάγετε ἐκ τῶν ἄρτων καὶ ἐχορτάσθητε(:αλλά γιατί φάγατε, λέγει, από τα ψωμιά και χορτάσατε· γι'αυτό με γυρεύετε)· ἐργάζεσθε μὴ τὴν βρῶσιν τὴν ἀπολλυμένην, ἀλλὰ τὴν βρῶσιν τὴν μένουσαν εἰς ζωὴν αἰώνιον, ἣν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὑμῖν δώσει». «Να εργάζεσθε», λέγει, «για να κερδίσετε όχι το φαγητό που χάνεται. Κι εσείς θα χαθείτε. Αλλά το φαγητό εκείνο, την βρώσιν εκείνην που μένει εις αιώνιον ζωήν, την οποίαν θα σας δώσει ο Υιός του ανθρώπου».

Ολοφάνερα, αγαπητοί, βλέπομε ότι το θαύμα εκείνο του χορτασμού των πεντακισχιλίων, ανοίγει τον δρόμο για τη διδασκαλία περί του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας. Ολοφάνερα. Έχομε λοιπόν μία αναγωγή από τον φυσικόν χορτασμόν του λαού, στον χορτασμό από το σώμα και το Αίμα του Χριστού. Να τι είπε ο Κύριος: «Ἐγώ εἰμι ὁ ἄρτος ὁ ζῶν ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς». «Τι είπατε; Θέλετε ψωμί, ε; Σας είπα ότι χορτάσατε με ψωμί. Έκανα το θαύμα και χορτάσατε. Ε, τούτο σας λέγω: Εγώ είμαι το ψωμί το ζωντανό». Είδατε αναγωγή; «Που κατέβηκα από τον ουρανόν». «Ἐάν τις φάγῃ ἐκ τούτου τοῦ ἄρτου, ζήσεται εἰς τὸν αἰῶνα(:Και όποιος φάγει από αυτό το ψωμί, θα ζήσει αιωνίως). Καὶ ὁ ἄρτος δὲ ὃν ἐγὼ δώσω(:Το ψωμί αυτό που εγώ θα δώσω) ἡ σάρξ μού ἐστιν (:είναι η σάρκα μου). Ἡ γὰρ σάρξ μου ἀληθῶς ἐστι βρῶσις, καὶ τὸ αἷμά μου ἀληθῶς ἐστι πόσις». «Είναι η Σάρκα μου, λοιπόν, που θα σας θρέψει. Αυτό είναι το ψωμί -και το Αίμα μου. Σας βεβαιώνω αλήθεια ότι η Σάρκα μου είναι πραγματικά κάτι που τρώγεται και το Αίμα μου πραγματικά είναι κάτι που πίνεται».

Ώστε ο Κύριος προετοίμασε την διδασκαλία Του δια το μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας, με εκείνο το θαύμα, του χορτασμού των πεντακισχιλίων. Κατά σοφόν τρόπον. Πραγματικά βλέπομε να αναβαθμίζεται η υπόθεσις, για να οδηγηθεί εις την διδασκαλίαν του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας. Αυτό δε δεν ήταν μία προετοιμασία-εικόνα, αλλά μία προετοιμασία - βίωμα. Ο λαός έζησε και οι μαθηταί Του έζησαν, ότι έφαγαν ψωμί απ’ τα χέρια του Κυρίου με καταπληκτικόν τρόπον. Αυτό δεν ήταν λοιπόν μία εικόνα, αλλά ένα βίωμα. Το έζησαν. Ήταν το πρώτο βίωμα. Τόσο για τον λαό, όσο και δια τους μαθητάς.

Το δεύτερο βίωμα είναι όταν πλέον ο Κύριος, χωρίς εικόνες, χωρίς προτυπώσεις, θα επιτελέσει το μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας κατά τον Μυστικόν Δείπνον. Θα πει: «Καὶ λαβὼν ἄρτον -λέγει εκεί- εὐχαριστήσας ἔκλασε καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς λέγων -επήρε το ψωμί, έκανε προσευχή, το κομμάτιασε(κλάω-ῶ) όχι με μαχαίρι, με τα χέρια Του, όχι κόπτω (κλάω- ῶ) και τους το έδωσε και τους είπε:- Τοῦτο ἐστί τό σῶμα μου -Αυτό είναι το Σώμα μου-. Ὡσαύτως καί τό ποτήριον μετά τό δειπνῆσαι λέγων: Τοῦτο τό ποτήριον, ἡ Καινή Διαθήκη ἐν τῷ αἵματί μου, τό ὑπέρ ὑμῶν ἐκχυνόμενον -Αυτό είναι το Αίμα μου». Το δεύτερο βίωμα βλέπομε να ολοκληρούται λοιπόν κατά τον Μυστικόν Δείπνον.

Έχομε και μία τρίτη βίωση του μυστηρίου. Θα είναι όταν πλέον οι μαθηταί μετά την Ανάληψη του Κυρίου, θα είναι μόνοι και θα τελούν μέσα στην Εκκλησία το μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας. Διότι αυτό το μυστήριο είναι εκείνο, είπα μέσα στην Εκκλησία, διότι αυτό είναι το μυστήριον το οποίον συνιστά την Εκκλησίαν. Διότι τι είναι η Εκκλησία; Το Σώμα του Χριστού. Τι είναι η Θεία Κοινωνία; Το Σώμα του Χριστού.

Είναι γνωστό ότι μετά την Ανάσταση, πάλι κοντά στην ίδια λίμνη - γιατί αυτά έγιναν εκεί κοντά στη λίμνη- όταν ο Κύριος είπε εις τους μαθητάς Του «Δεῦτε ἀναπαύσεσθε ὀλίγον», «πάμε σε έναν ήσυχο τόπο να ξεκουραστείτε», είπε στους μαθητάς και επεσυνέβη ο όχλος, είδαν πού, πώς, ψάξαν, τους βρήκαν κι έγινε ό,τι έγινε· πάλι στην ίδια λίμνη· εκεί, επτά μαθηταί του Κυρίου, επήγαν να ψαρέψουν. Μετά την Ανάστασιν, προ της Αναλήψεως. Εκεί διημείφθη ένας διάλογος ανάμεσα στον Κύριο και τους επτά μαθητάς· που ήσαν, έφθασαν πια με το πλοιάριό τους, κουβαλώντας το δίχτυ μετά ψάρια, γνωρίζετε βέβαια την ιστορία, και όταν βγήκαν στην παραλία, στην ακρολιμνιά, είδαν «ἀνθρακιὰν κειμένην καὶ ὀψάριον ἐπικείμενον καὶ ἄρτον». Ενώ τους είπε: «Παιδία, ἔχετε τι προσφάγιον;». «Έχετε τίποτα να φάει κανείς; Να προγευματίσει;». Κι εκείνοι είπαν βαριεστημένοι, γιατί δεν είχαν, - δεν Τον εγνώρισαν- γιατί δεν είχαν πιάσει ούτε ένα ψάρι, ένα μονολεκτικόν «Οὐ». Όχι. Τώρα βγαίνουν και βλέπουν μία ανθρακιά, κάρβουνα αναμμένα, επάνω ένα ψάρι να ψήνεται και δίπλα ψωμί. Εκπληκτικόν! Αλλά το πιο εκπληκτικόν είναι ότι «οὐδεὶς δὲ ἐτόλμα τῶν μαθητῶν ἐξετάσαι αὐτὸν σὺ τίς εἶ, εἰδότες ὅτι ὁ Κύριός ἐστιν». Περίεργο... Κανείς δεν τολμούσε να του πει: «Ποιος είσαι;». Γιατί εγνώριζαν ότι είναι ο Κύριος. Δεν Τον εγνώρισαν; Άλλαξε μορφή; Βεβαίως άλλαζε μορφή, διότι δεν θα ήταν πια ο ιστορικός Ιησούς, αλλά ο Ιησούς που θα ήταν μέσ’ το μυστήριον· δηλαδή ο Ιησούς της πίστεως. Ο Ιησούς της πίστεως. Τον είδαν ιστορικά. Τον άγγιξαν, Τον έπιασαν, έφαγαν μαζί Του, Τον είδαν, Τον ξαναείδαν, έζησαν τρία χρόνια μαζί Του. Πια δεν θα είναι μαζί τους. Και θα ήταν ο Ιησούς της πίστεως κι όχι των αισθήσεων. Έτσι λοιπόν τους προπαιδεύει και εις το σημείον αυτό. Συνεπώς οι μαθηταί ζουν στην ατμόσφαιρα ενός μυστηρίου, για το οποίον είναι βεβαιότατοι ότι είναι ο Ιησούς. Και ταυτόχρονα ότι ο Ιησούς ανήκει σε έναν άλλον χώρον. Στον χώρο του ουρανού. Τι ήταν δίπλα; Επιτρέψατέ μου να το πω. Το σήμα κατατεθέν -επιτρέψατέ μου, σας είπα, ως έκφραση. Το σήμα κατατεθέν του Ιησού. Είναι Εκείνος και πλάι Του είναι το ψάρι και το ψωμί. Το ψάρι και το ψωμί. Άρτος και ιχθύς. Το σήμα κατατεθέν του Ιησού. Ούτως ειπείν: «Εκεί θα με βρείτε». Είναι ο μυστικός ΙΧΘΥΣ. Ιχθύς θα πει ψάρι. Ο μυστικός Ιχθύς ἐν τῷ ἄρτῳ.

Είναι αξιοπρόσεκτο ότι κατά την ευλογία των πέντε άρτων που έκανε ο Κύριος στον χορτασμό, σε εκείνο το θαύμα, και των ιχθύων δίνοντας ο Κύριος τα κλάσματα, τα κομμάτια των άρτων στους μαθητάς Του για να τα μοιράσουν, δεν γίνεται λόγος για την επίδοση ψαριών. Ότι τους έδωσε τα ψωμιά, τα κομμάτια. Δεν λέει «και τα ψάρια». Τα οποία βεβαίως και ευλόγησε, βεβαίως και ο λαός έφαγε, βεβαίως έφθασαν και εχόρτασαν. Γιατί; Πώς το λέγει; «Καὶ κλάσας ἔδωκε τοῖς μαθηταῖς τοὺς ἄρτους -Δεν λέει «τούς ἰχθῦς»-, οἱ δὲ μαθηταὶ τοῖς ὄχλοις». Οι δε μαθηταί εις τους όχλους. Σκοπίμως εδώ αποσιωπάται ότι έδωσε και τους ιχθύς, τα ψάρια. Διότι ο ΙΧΘΥΣ -με κεφαλαία γράμματα- μένει κεκρυμμένος, μένει κρυμμένος. Είναι ο μυστικός άρτος του Ιχθύος. Δηλαδή το Σώμα του Χριστού. Είναι ο ΙΧΘΥΣ ἐν τῷ ἄρτῳ. Είναι ο Χριστός εις τον άρτον. Το μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας. Η αρχαία Εκκλησία θα κατανοήσει βαθύτατα όλα αυτά, όπως τα κατενόησαν και τα εβίωσαν οι μαθηταί του Χριστού. Ώστε πλέον η λέξις ΙΧΘΥΣ να γίνει σύμβολον σε ό,τι αναφέρεται εις τον Ιησούν Χριστόν και εις το μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας. Είπα «το σήμα κατατεθέν» που το έβαλε δίπλα, δηλαδή «Αμφιβάλλετε για μένα ότι είμαι ή δεν είμαι;» εκεί παρά την λίμνην Γενησαρέτ. Να ο άρτος και ο ιχθύς. «Θέλετε να με δείτε; Εγώ ταυτίζομαι με το μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας». Προσέξτε: ταυτίζομαι. Έχει σημασία. Θα το δούμε λίγο πιο κάτω.

Έτσι, η λέξις ΙΧΘΥΣ, στην ελληνική γλώσσα βεβαίως, αποτελείται, από των αρχαιοτάτων χρόνων, δηλαδή από τους αρχαίους μαθητάς, τους Χριστιανούς, είναι ελληνική λέξις, ΙΧΘΥΣ, αυτή η λέξις ακροστιχείται…- ξέρετε τι θα πει ακροστιχίδα, παίρνω το πρώτο γράμμα μίας λέξεως ή μιας προτάσεως, παίρνω το δεύτερο γράμμα της δευτέρας προτάσεως, βάζω τα γράμματα κάθετα και από εκεί βγάζω τώρα μία άλλη λέξη ή άλλες λέξεις ή ολόκληρη πρόταση. Αυτό λέγεται ακροστιχίς. Έτσι η λέξις ΙΧΘΥΣ ακροστιχείται: Ιησούς Χριστός Θεού Υιός Σωτήρ. ΙΧΘΥΣ. Ο Ιησούς Χριστός, ο Υιός του Θεού, που είναι Σωτήρας. Έτσι το σύμβολον του ψαριού, του ιχθύος, θα το δούμε, αγαπητοί μου, σε πολλά πρωτοχριστιανικά έργα. Σε τάφους, σε οτιδήποτε, θα δούμε αυτό το σύμβολον. ΙΧΘΥΣ.

Κάποτε βρέθηκε, προ ετών μία επιτάφια πλάκα εις το Οτούν, βορείως της Λυών της Γαλλίας· που ανάγεται εις τα τέλη του 3ου αιώνος η πλάκα αυτή η επιτάφια. Είναι γραμμένη Ελληνικά, σε αρχαίον ύφος και σε δακτυλικό εξάμετρο. Κάποιος, του οποίου οι γονείς και τ’ αδέλφια είχαν πεθάνει, άγνωστον γιατί, ετάφησαν εις τον αυτόν τάφον και έβαλαν από πάνω αυτήν την πλάκα, την επιτάφια πλάκα, η οποία έγραφε:

«Ἰχθύος οὐρανίου ἅγιον γένος, ἤτορι σεμνῷ

Χρῆσαι λαβῶν ζωήν ἄμβροτον ἐν βροταίοις

Θεσπεσίων ὑδάτων, τήν σήν φίλε θάλπε ὦ ψυχή,

Ὕδασιν ἀενάοις πλουτοδότου σοφίοις

Σωτῆρος δ' ἁγίων μελιιδέαν λάμβανε βρῶσιν

ἒσθιε πεινάων ἰχθύν ἔχων παλάμαις».

Ο κάθε στίχος είναι ακροστοιχισμένος και λέει: ΙΧΘΥΣ. Πλην του τελευταίου. Γιατί ακολουθούν και κάποιοι άλλοι στίχοι. Λέει και τα ονόματα των κεκοιμημένων και το όνομα εκείνου ο οποίος συνέθεσε αυτό το επιτύμβιο επίγραμμα, αλλά δεν τα λέγω όλα αυτά. Να σας το μεταφράσω:

«Ω αγία γενεά, δηλαδή εσείς που βρίσκεστε κάτω από την επιτάφια πλάκα, ω αγία γενεά του ουρανίου Ιχθύος· γέμισε από σεμνή ευφροσύνη τα στήθη σου τώρα συ, ω αγία γενεά, από χαρά. Αν και είσαι μεταξύ των θνητών, έχετε πεθάνει. Εδέχθης συ, ω γενεά, εδέχθης από τα θεσπέσια νερά -δηλαδή τα νερά του αγίου Βαπτίσματος- την αθάνατη ζωή. Θάλπε, αγαπητέ, την ψυχήν σου εις τα αέναα ύδατα της πλουτοδότου σοφίας. Λάμβανε την μελισταγή βρώσιν του Σωτήρος των αγίων. -Μελισταγής… είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού που στάζει μέλι-. Τρώγε με όρεξη τον ιχθύν - το ψάρι, τον Ιησούν Χριστόν- που τον κρατάς στις παλάμες σου -Γιατί οι αρχαίοι κοινωνούσαν όπως σήμερα εμείς οι ιερείς, παίρνοντας το Σώμα του Χριστού εδώ στην δεξιά μας παλάμη-. Ναι, χόρταινε μέσα σε αυτόν τον ιχθύν, να χορταίνεις μέσα σε αυτόν τον ιχθύν». Και ακολουθούν και μερικά άλλα. Και ολοκληρούται αυτή η επιτύμβιος επιγραφή. Βλέπετε τον ιχθύν. Πώς κατενόησε η αρχαία Εκκλησία τον ιχθύν· που ο Κύριος προετοίμασε προοδευτικά.

Ο Χριστός, ο Υιός και Λόγος του Θεού, αγαπητοί, ήρθε σαν ουράνιος άρτος. Ήρθε εις τον κόσμον, ώστε με το μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας να ενωθεί με τους ανθρώπους. Προσέξτε την αγάπη Του και προσέξτε την σοφία Του. Δια του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας, δυνάμει της Ενανθρωπήσεως, να ενωθεί με τους ανθρώπους. Και να τους δώσει την αιώνια ζωή. Θα πει ο Κύριος: «Ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἔχει ζωὴν αἰώνιον, καὶ ἐγὼ ἀναστήσω αὐτὸν ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ. Ἡ γὰρ σάρξ μου ἀληθῶς ἐστι βρῶσις(:Είναι πράγματι κάτι που τρώγεται η σάρκα μου), καὶ τὸ αἷμά μου ἀληθῶς ἐστι πόσις(:πράγματι κάτι που πίνεται)». Υπαινίσσεται τον μυστικόν άρτον και τον μυστικόν οίνον. Τρόμαξαν δε τότε που τον άκουγαν οι Καπερναΐται και είπαν: «Πωω… Τι; Να φάμε τη σάρκα Του; Τίς δύναται αὐτοῦ ἀκούειν; Σκληρός ο λόγος. Τι πράγματα είναι αυτά;». Δεν μπόρεσαν να κατανοήσουν. «Ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα», λέγει ο Κύριος, «καὶ πίνων μου τὸ αἷμα, ἐν ἐμοί μένει κἀγώ ἐν αὐτῷ». «Αυτός που τρώγει την σάρκα μου και πίνει το αίμα μου, μένει μέσα σε μένα κι Εγώ μέσα σ’ αυτόν». Μία αλληλοπεριχώρησις. Μια καταπληκτική, απερινόητη, πάνω απ’ το μυαλό του ανθρώπου αλληλοπεριχώρησις.

Αγαπητοί, ο Κύριος, όπως είδαμε, προοδευτικά εργάστηκε την ένωσή μας μαζί Του, αφότου ενηνθρώπησε -γιατί δυνάμει της Ενανθρωπήσεως γίνονται όλα αυτά- κάνοντας αρχή με το θαύμα του χορτασμού των πεντακισχιλίων. Τότε από τους πολλούς βεβαίως δεν κατενοήθη. Και όχι μόνον δεν κατενοήθη, αλλά και παρενοήθη. Πλην των μαθητών. Έφθασε ο Κύριος να πει: «Μὴ καὶ ὑμεῖς θέλετε ὑπάγειν;». Γιατί λέει έφυγαν. «Σκληρός ἐστίν ὁ λόγος οὗτος. Τίς δύναται αὐτοῦ ἀκούειν;». Γύρισαν την πλάτη τους κι έφυγαν. Και λέγει στους δώδεκα: «Μήπως κι εσείς θέλετε να φύγετε;». Και είπε ο Απόστολος Πέτρος: «Τι λες, Κύριε; Έχεις λόγια ζωής αιωνίου, ρήματα ζωής αιωνίου. Πρός τίνα ἀπελευσόμεθα; Ποιον θα ακολουθήσομε;».

Οι άλλοι γιατί έφυγαν; Γιατί είχαν μία παχυλή, υλιστική σκέψη και ζωή. Δεν κατενόησαν. Παρενόησαν. Και σήμερα, σήμερα, πάμπολλοι, πάμπολλοι Χριστιανοί μας δεν κατανοούν, αγαπητοί μου, αυτό το αγιότατον μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας. Δεν κατανοούν ότι αυτό τούτο είναι το σώμα Του και αυτό τούτο είναι το αίμα Του. Νομίζουν ότι είναι ένα σύμβολον, ότι εικονίζει, ένας εικονισμός. Και όχι ότι αυτό τούτο, δηλαδή αυτό το ίδιο είναι το Σώμα Του και αυτό το ίδιο είναι το Αίμα Του, ἐν μυστηρίῳ. Δεν έχει σημασία ότι δεν γίνεται αντιληπτό στις αισθήσεις. Διότι αν εγίνετο αντιληπτό -Αλήθεια, να σας ερωτούσα, τι θα μ’ απαντούσατε;- θα κατηργείτο η πίστις. Αλλά η πίστις δεν πρέπει να καταργηθεί. Γι'αυτό δεν είναι αισθητό στις αισθήσεις μας. Το λέγει σαφώς ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων.

Γι'αυτό λοιπόν επειδή είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού πραγ-μα-τι-κά, δεν συμβολίζει, πραγματικά, γι΄αυτό, την τελευταία στιγμή που πηγαίνουμε να κοινωνήσουμε, υπάρχει μία ευχή που λέγει να ενισχυθεί η πίστις μας και λέμε: «Ἔτι πιστεύω ὅτι τοῦτο αὐτό ἐστι τὸ ἄχραντον Σῶμά σου καὶ τοῦτο αὐτό ἐστι τὸ τίμιον Αἷμά σου». «Πιστεύω ότι Αυτό είναι». Γι'αυτό πρέπει, όταν έρχεται ο ιερεύς με το άγιο ποτήριο και λέγει: «Μετά φόβου Θεοῦ, πίστεως καί ἀγάπης προσέλθετε», πρέπει με φόβο Θεού αλλά και με πίστη. Τι πίστη; Ότι αυτό πού θα πάρω είναι το Σώμα και το Αίμα Του Χριστού.

Έτσι, το μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας είναι σκοπός της πνευματικής μας ζωής. Το Βάπτισμά μας είναι το μέσον, είναι η πύλη της πνευματικής ζωής. Η πύλη. Η Θεία Ευχαριστία είναι ο σκοπός και το τέρμα της πνευματικής ζωής. Γι’ αυτό πρέπει συχνά να κοινωνούμε. Και για να κοινωνούμε πρέπει να είμεθα προσεκτικοί στη ζωή μας. Να τηρούμε τον λόγο του Θεού, ό,τι είπε, το Ευαγγέλιον. Το είπε ο ίδιος ο Χριστός. Και να Τον αγαπούμε. «Εκείνος που με αγαπά» λέγει, «τηρεί τον λόγον μου, εφαρμόζει τον λόγον μου». Έτσι το μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας είναι το μυστήριον της αγάπης του Θεού στον άνθρωπο, αλλά και το μυστήριον της αγάπης του ανθρώπου προς τον Θεό. Όταν ο άνθρωπος ανταποκρίνεται εις την αγάπην του Θεού. Και η Θεία Λειτουργία, που το πλαισιώνει το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας είναι ό,τι αγιότερον, είναι ό,τι υψηλότερον που μπορεί να υπάρχει στη ζωή και στην ιστορία του κόσμου τούτου.

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ

και με απροσμέτρητη ευγνωμοσύνη στον πνευματικό μας καθοδηγητή μακαριστό γέροντα Αθανάσιο Μυτιληναίο,

ψηφιοποίηση και επιμέλεια της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

ΠΗΓΕΣ:

· Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

· https://www.arnion.gr/mp3/omilies/p_athanasios/omiliai_kyriakvn/omiliai_kyriakvn_573.mp3

http://aktines.blogspot.com/2023/07/blog-post_101.html#more