Συζητήσεις τῶν Μεγάλων Ρώσων Πρεσβυτέρων 33

* * *

Ελάτε να μας επισκεφθείτε τη Μεγάλη Πέμπτη: θα ζήσετε όλες τις υπέροχες λειτουργίες μαζί μας. Θα σας μείνουν χαραγμένες στη μνήμη σας και θα λάβετε το χρίσμα την Πέμπτη. Εδώ, όπως και στον Καθεδρικό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, χορηγούμε επίσης το χρίσμα στους λαϊκούς αυτήν την ημέρα. Κατά τη διάρκεια των Λαμπρών Όρθρων, πλησιάστε το Ζωσιμαϊκό Σκήτη και γνωρίστε το, το πνεύμα του. Διαβάστε προσευχές από το βιβλίο προσευχών πρωί και βράδυ, και στη συνέχεια, ανάλογα με τον ζήλο σας, μπορείτε επίσης να διαβάσετε κανόνες: στον Σωτήρα, στη Μητέρα του Θεού, στον Φύλακα Άγγελο και στη συνέχεια διάφορους ακάθιστους - ό,τι επιθυμείτε. Είναι επιτακτική ανάγκη να διαβάζετε την Προσευχή του Ιησού καθημερινά για δέκα λεπτά (προς το παρόν), χωρίς να μετράτε, ώστε να μην γίνει μηχανική - όχι βιαστικά, αλλά με στοχασμό. Την επόμενη φορά που θα έρθετε, θα σας πω αν θα αυξήσετε τον χρόνο για αυτό σε μία ώρα ή όχι. Μπορείτε να υποκλιθείτε κατά τη διάρκεια της Προσευχής του Ιησού ή όχι. Το πιο σημαντικό πράγμα είναι η προσευχή . Δεν σας επιβάλλω κανέναν μεγάλο κανόνα, γιατί όταν λαμβάνετε ηγεσία στο μοναστήρι, ποιος ξέρει αν θα έχετε χρόνο να τα εκπληρώσετε όλα; Είστε κατάλληλοι... Αν παρατηρήσετε έστω και ότι το μοναστήρι δεν είναι αυστηρό, ότι δεν γίνονται όλα σύμφωνα με τη μοναστική τάξη, τότε σας λέω, μην μπείτε σε ένα τέτοιο μοναστήρι (μιλούσε για τη Μονή του Αγίου Ιωάννη). Μπορείτε να το κάνετε αλλού, και ο Πατέρας Ιωάννης της Κρονστάνδης θα σας προστατεύει παντού . Θα είναι καλό να διαβάζετε το Ψαλτήρι, όσο το δυνατόν πιο ζηλότυπα, μετά τη μητέρα σας, αλλά να θυμάστε ότι υπάρχει μια ειδική προσευχή για κάθε κάθισμα. Αν δεν καταλαβαίνετε τι διαβάζετε από το Άγιο Ευαγγέλιο, τότε σας συμβουλεύω: διαβάστε μια μέρα στα ρωσικά, μια μέρα στα σλαβικά, και ένα μήνα αργότερα, την πέμπτη, ξεκινήστε ξανά με αυτό το Ευαγγέλιο, με το ίδιο κεφάλαιο, ας πούμε, το τρίτο, αλλά τώρα είτε στα ρωσικά είτε στα σλαβικά, και ούτω καθεξής από μήνα σε μήνα.

Πρέπει οπωσδήποτε να διαβάσεις τον Αββά Δωρόθεο και τον Άγιο Ιωάννη της Κλίμακος. Διάβασέ τους ξανά και ξανά. Να θυμάσαι πάντα ένα πράγμα: είτε είμαι ο πνευματικός σου πατέρας είτε κάποιος άλλος, νεότερος, να έχεις απόλυτη εμπιστοσύνη σε αυτόν, αλλιώς τίποτα δεν θα σώσει την ψυχή σου. Η εμπιστοσύνη σε έναν γέροντα ή σε έναν πνευματικό πατέρα είναι απαραίτητη, αλλά ο εχθρός θα σε μπερδέψει με κάθε τρόπο και θα προσπαθήσει να σε απομακρύνει από μένα, και μπορεί ακόμη και να με μισήσεις...

Όσοι εισέρχονται σε μοναστήρι αναπόφευκτα θα κατακλυστούν από ένα συγκεκριμένο πάθος (πορνεία). Είναι αλήθεια ότι αυτό συμβαίνει πολύ συχνά, αλλά δεν χρειάζεται να ντρέπεστε ή να φοβάστε γι' αυτό - απλώς πρέπει να απευθυνθείτε αμέσως σε έναν γέροντα ή πνευματικό πατέρα. Όσοι ήταν ελεύθεροι από αυτό το πάθος μέχρι τα σαράντα, ξαφνικά κατακλύζονται από αυτό μετά τα σαράντα. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα σε εκείνους που υπερηφανεύονταν για την αγνότητά τους, χλεύαζαν τους καταπιεσμένους από τον εχθρό και ούτε λυπούνταν ούτε προσευχόταν γι' αυτούς. Εγώ, ως πνευματικός σας πατέρας, γνωρίζοντας τη φύση της ψυχής σας, σας συμβουλεύω να μην παντρεύεστε, για να μην ανέβουν τα πάθη.

Μείνε πιστός στον πνευματικό σου πατέρα· δεν θα σε αφήσει ποτέ να πέσεις σε δυσπιστία· θα σε ξυπνήσει. Απλώς κράτα γερά και πες του τα πάντα. Είτε έχεις διαλέξει εμένα είτε κάποιον άλλον, να συμβουλεύεσαι πάντα τον πνευματικό σου πατέρα για τα πάντα.

Αναγκάστε τον εαυτό σας να είναι ελεήμων, να κάνει καλό στους γείτονές σας - αυτό είναι ένα είδος κατορθώματος - πρέπει να βοηθήσετε όσους έχουν ανάγκη, να αναπτύξετε συμπόνια και αγάπη στον εαυτό σας.

Μια μέρα, πήγα να δω έναν γέροντα και άρχισε να μου εξηγεί τι είναι η πρεσβυτερία. «Οι άγιοι πατέρες, που ζουν στην έρημο, λένε για τον εαυτό τους τα εξής: κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, ο διάβολος μας καίει με το δηλητήριο του φιδιού, αλλά το Σάββατο και την Κυριακή τρέχουμε στις πηγές, εξομολογούμαστε στους γέροντές μας και κοινωνούμε των Αγίων Μυστηρίων· με αυτόν τον τρόπο, ελευθερωνόμαστε από το δηλητήριο του φιδιού». Και όταν εμείς, ζώντας στο Σκήτη Ζωσιμά, χάναμε την ηρεμία μας, πηγαίναμε στον γέροντα, τον πατέρα Αλέξιο, και του ανοίγαμε την ψυχή μας. Ο γέροντας μας έλεγε ότι η ηρεμία χάνεται κυρίως από την κρίση των άλλων και από τη δυσαρέσκεια με τη ζωή μας. Όταν αρχίζαμε να μιλάμε επικριτικά για κάποιον, ο γέροντας μας σταματούσε, λέγοντας: «Δεν μας ενδιαφέρουν οι άλλοι· μιλάμε μόνο για τη δική μας. Οι κανόνες των αγίων πατέρων ορίζουν να σταματάμε όσους εξομολογούνται όταν μιλούν για τους άλλους». Και εμείς, τηρώντας αυτόν τον κανόνα, φυλαγόμασταν αυστηρά από το να λέμε οτιδήποτε για τους άλλους. «Αυτός που αγαπά να μιλάει για τους άλλους», μας συμβούλεψε ο γέροντας, «οι άνθρωποι μιλάνε πολύ γι' αυτόν». Ο γέροντας μας δίδαξε επίσης: «Όταν η ψυχή κατηγορεί τον εαυτό της για όλα, τότε ο Θεός θα την αγαπήσει, και όταν ο Θεός την αγαπήσει, τότε—τι άλλο χρειαζόμαστε;» Μετά την εξομολόγηση και την προσευχή της άφεσης, η δίψα μας για πνευματική ζωή επέστρεψε και η ειρήνη εγκαταστάθηκε στις ψυχές μας.

Ο πατήρ Αλέξιος μας είπε: «Ακόμα κι αν ο Κύριος με στείλει στην κόλαση για τις αμαρτίες μου, θα Τον ευχαριστώ πάντα που είμαι μοναχός». Ακόμα και στον κοσμικό κόσμο, εξακολουθούσε να διαβάζει και να αγαπά τους Αγίους Πατέρες και ήταν φαινομενικά ακόρεστος στις μοναστικές του προσπάθειες.

Η ταπεινότητα του Πατέρα Αλεξέι ήταν τόσο βαθιά που αναγνώριζε κάθε λάθος, μετανόησε και ζήτησε συγχώρεση. Τον επισκέφτηκα κάποτε κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μιλούσε με έναν μαθητή της Ακαδημίας. Ο Πατέρας Μακάριος, ο υπηρέτης του κελιού του, μόλις είχε καθαρίσει το σαμοβάρι, το είχε γεμίσει με νερό, το είχε ανάψει και είχε πει: «Πάω στο παρεκκλήσι για νερό. Πατέρα, βλέπεις ότι το σαμοβάρι δεν τρέχει μακριά».

Ο πατήρ Αλέξιος ξέχασε το σαμοβάρι ενώ μιλούσε με έναν μαθητή. Έβραζε και πλημμύριζε με νερό. Ο πατήρ Μακάριος, επιστρέφοντας με το νερό, είδε ότι όλες οι προσπάθειές του είχαν πάει χαμένες και, γυρίζοντας προς τον πατήρ Αλέξιο, τον μάλωσε: «Πάτερ, ούτε αυτό δεν μπόρεσες να κάνεις! Τώρα όλες οι προσπάθειές μου είναι μάταιες, και πέρασα μισή μέρα καθαρίζοντας το σαμοβάρι!» Ο πατήρ Αλέξιος έπεσε στα πόδια του πατήρ Μακάριο και παρακάλεσε για συγχώρεση: «Συγχώρεσέ με, πατήρ Μακάριο, έκανα κάτι λάθος». Αλλά ο πατήρ Μακάριος γκρίνιαζε για πολύ καιρό, μετανιώνοντας ακόμα για τις προσπάθειές του. Μια άλλη φορά, πήγα στον πατήρ Αλέξιο όταν ήταν άρρωστος. Αφού υποκλίθηκα τρεις φορές, τον φίλησα, και είπε: «Αξίζει να φιλήσω σήμερα; Θα έπρεπε πραγματικά να χτυπήσω το πρόσωπό μου». Και είπα: «Πάτερ, γιατί;» «Επειδή είπα κάτι κακό ενώπιον του Θεού».

Ο Πατέρας Μακάριος δεν έκανε καμία προσπάθεια να εξαλείψει τους κοριούς που αναπαράγονταν στο κρεβάτι του Πατέρα Μακάριος. Μια μέρα, ο Πατέρας Αλεξέι φώναξε στον Πατέρα Μακάριο: «Πάτερ Μακάριος, έλα εδώ!» Εμφανίστηκε ο Πατέρας Μακάριος. «Πάρε αυτόν τον κοριό, μου έφαγε τα χέρια». Ο Πατέρας Μακάριος τον σήκωσε και είπε: «Πού να τον βάλω;» «Μην τον σκοτώσεις, πέταξέ τον από το παράθυρο!» Ο Πατέρας Μακάριος ήθελε να τον πετάξει από το παράθυρο, αλλά ο Πατέρας Μακάριος είπε: «Πόσο σκληρός είσαι! Σε τέτοιο κρύο, πού θα πάει τώρα; Ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος λέει ότι ένας μοναχός πρέπει να έχει συμπόνια για κάθε πλάσμα, ξεκινώντας από έναν ψύλλο». Ο Πατέρας Μακάριος γκρίνιαξε: «Λοιπόν, δεν έχω καμία εξουσία ούτε πάνω σε έναν κοριό!»

Όταν ο πατήρ Αλέξιος έπαιρνε δώρα, τα έδινε σε άλλους και δεν τα χρησιμοποιούσε ο ίδιος. Κάποτε, πηγαίνοντας σε έναν δόκιμο, συνάντησα τον πατήρ Αλέξιο: μιλούσε με μια γυναίκα που του είχε φέρει ένα δέμα με λιχουδιές. Είπε: «Πάρε αυτό, πάτερ, από μένα και φάε όσο θέλεις. Το έφερα για σένα». Ο πατήρ Αλέξιος, βλέποντάς με, έδωσε το δέμα και είπε στη γυναίκα: «Έχουμε καλό φαγητό στο μοναστήρι. Είμαι χορτάτος, αλλά οι εργάτες χρειάζονται λιχουδιές». Η γυναίκα ντράπηκε. «Πάτερ, το έφερα αυτό για σένα και το δίνεις». Ο πατήρ Αλέξιος είπε: «Μου το έφερες και το δέχτηκα με ευγνωμοσύνη, αλλά θέλω να το δώσω σε κάποιον άλλο που το χρειάζεται». Δεν ξέρω πώς τελείωσε η συζήτηση, γιατί πήρα το δέμα και το μετέφερα σπίτι.

Εκτιμώντας την υπακοή και υπακούοντας στον πνευματικό του πατέρα σε όλα, ο Πατέρας Αλέξιος δίδαξε αυτή την αρετή και στους μαθητές του. Μια μέρα, ενώ πήγαινα σε μια υπακοή, συνάντησα έναν από τους μαθητές του Πατέρα Αλέξιου, τον Πατέρα Ιγνάτιο Σαντκόφσκι , μαθητή στην Ακαδημία , ο οποίος κυλούσε ένα μικρό βαρέλι δύο κουβάδων. Ήταν πολύ ψηλός και το βαρέλι, όντας μικρό, αναπηδούσε και ανατρεπόταν συνεχώς. Έτσι, έπρεπε να σκύβει και να σπρώχνει το βαρέλι κάθε λεπτό. Του είπα: «Πρέπει να το βάλεις στον ώμο σου και να το κουβαλάς, Πατέρα Ιγνάτιο». Και μου απάντησε: «Είχα την ευλογία να το κυλήσω». Ένας από τους πνευματικούς γιους του Πατέρα Αλέξιου ήρθε στο Ησυχαστήριο Ζωσιμά για να νηστέψει κατά την πρώτη εβδομάδα της Μεγάλης Σαρακοστής. Άρχισε να παρακολουθεί όλες τις λειτουργίες ανελλιπώς. Και οι λειτουργίες εκεί ήταν μακρές και σύμφωνα με τον νόμο. Εκείνη την εποχή, η φωτιά στην κουζίνα του μοναστηριού δεν ήταν αναμμένη και τίποτα δεν έπρεπε να μαγειρεύεται για τους αδελφούς τις πρώτες μέρες. Με την πάροδο του χρόνου, άρχισε να κουράζεται και να αδυνατίζει. Τελικά, ανίκανος να αντέξει άλλο τον αγώνα, έτρεξε στον πατέρα Αλέξιο: «Πάτερ, δεν μπορώ άλλο να μείνω χωρίς φαγητό. Ευλόγησέ με να φάω κάτι!», τον παρακάλεσε. Με τη χαρακτηριστική του σοφία, ο γέροντας απάντησε: «Πώς μπορείς να ζητάς από εμένα, τον γέροντά σου, να σε ευλογήσω να παραβιάσεις τους κανόνες του μοναστηριού όπου ζεις; Θα ήταν διαφορετικό θέμα αν, ανίκανος να το αντέξει άλλο, έτρωγες ο ίδιος κάτι και μετά ερχόσουν σε μένα να ζητήσεις συγχώρεση». Μη λαμβάνοντας καμία ευλογία για να σπάσει τη νηστεία, ο νεαρός έφυγε από τον πατέρα Αλέξιο. Ανίκανος να τηρήσει άλλο τη νηστεία, βρήκε ένα τουρσί αγγούρι και ένα κομμάτι μαύρο ψωμί, τα έφαγε και μετά επέστρεψε στον γέροντα με ένοχο πρόσωπο. Φυσικά, ο γέροντας τον άφησε για την αμαρτία του με αγάπη. Ο ίδιος ο γέροντας πάντα έτρωγε από αυτό που δινόταν σε όλους στο γεύμα, και όταν κουραζόταν πολύ από τους εξομολογητές, έπινε ένα φλιτζάνι δυνατό τσάι, το οποίο τον ενδυνάμωνε.

Μια μέρα, περπατούσα έξω από το κελί μου και είδα έναν γέροντα να στέκεται στον κήπο, κρατώντας μια μικρή πέτρα. Τον ζήτησα για την ευλογία του και τον ρώτησα: «Γιατί κρατάς αυτή την πέτρα στα χέρια σου, πάτερ;» Ο πατήρ Αλέξιος απάντησε: «Την σήκωσα από τον δρόμο. Είναι αιχμηρός και πολλοί άνθρωποι περπατούν ξυπόλητοι εδώ, και μπορεί να τραυματιστούν τα πόδια τους. Θα έπρεπε να την πάω κάπου μακριά». Ζήτησα από τον πατέρα την πέτρα και την πήρα στην άκρη.

https://apantaortodoxias.blogspot.com/2025/11/33_19.html