Ἡ ἀποστολική περικοπή τῆς μνήμης τοῦ εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου. Παναγιώτης Τρεμπέλας

Η ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΟΥ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

Προς Ρωμαίους, κεφάλαιο Ι΄, εδάφια 11-21 και κεφάλαιο ΙΑ΄, εδάφια 1-2

Κεφάλαιο Ι’ 11 Λέγει γὰρ ἡ γραφή· πᾶς ὁ πιστεύων ἐπ᾿ αὐτῷ οὐ καταισχυνθήσεται. 12 Οὐ γὰρ ἔστι διαστολὴ ᾿Ιουδαίου τε καὶ ῞Ελληνος· ὁ γὰρ αὐτὸς Κύριος πάντων, πλουτῶν εἰς πάντας τοὺς ἐπικαλουμένους αὐτόν· 13 πᾶς γὰρ ὃς ἂν ἐπικαλέσηται τὸ ὄνομα Κυρίου σωθήσεται. 14 Πῶς οὖν ἐπικαλέσονται εἰς ὃν οὐκ ἐπίστευσαν; Πῶς δὲ πιστεύσουσιν οὗ οὐκ ἤκουσαν; Πῶς δὲ ἀκούσουσι χωρὶς κηρύσσοντος; 15 Πῶς δὲ κηρύξουσιν ἐὰν μὴ ἀποσταλῶσι; Καθὼς γέγραπται· ὡς ὡραῖοι οἱ πόδες τῶν εὐαγγελιζομένων εἰρήνην, τῶν εὐαγγελιζομένων τὰ ἀγαθά! 16 ᾿Αλλ᾿ οὐ πάντες ὑπήκουσαν τῷ εὐαγγελίῳ· ῾Ησαΐας γὰρ λέγει· Κύριε, τίς ἐπίστευσε τῇ ἀκοῇ ἡμῶν; 17 ἄρα ἡ πίστις ἐξ ἀκοῆς, ἡ δὲ ἀκοὴ διὰ ρήματος Θεοῦ. 18 Ἀλλὰ λέγω, μὴ οὐκ ἤκουσαν; μενοῦνγε εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος αὐτῶν, καὶ εἰς τὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης τὰ ρήματα αὐτῶν. 19 Ἀλλὰ λέγω, μὴ οὐκ ἔγνω ᾿Ισραήλ; Πρῶτος Μωϋσῆς λέγει· ἐγὼ παραζηλώσω ὑμᾶς ἐπ᾿ οὐκ ἔθνει, ἐπὶ ἔθνει ἀσυνέτῳ παροργιῶ ὑμᾶς. 20 ῾Ησαΐας δὲ ἀποτολμᾷ καὶ λέγει· εὑρέθην τοῖς ἐμὲ μὴ ζητοῦσιν, ἐμφανὴς ἐγενόμην τοῖς ἐμὲ μὴ ἐπερωτῶσι. 21 Πρὸς δὲ τὸν ᾿Ισραὴλ λέγει· ὅλην τὴν ἡμέραν ἐξεπέτασα τὰς χεῖράς μου πρὸς λαὸν ἀπειθοῦντα καὶ ἀντιλέγοντα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΑ’ 1 Λέγω οὖν, μὴ ἀπώσατο ὁ Θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ; Μὴ γένοιτο· καὶ γὰρ ἐγὼ ᾿Ισραηλίτης εἰμί, ἐκ σπέρματος ᾿Αβραάμ, φυλῆς Βενιαμίν. 2 Οὐκ ἀπώσατο ὁ Θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ ὃν προέγνω.

Ερμηνευτική απόδοση από τον μακαριστό Παν. Τρεμπέλα

11 Και αποκτά τη σωτηρία του, διότι λέει η Αγία Γραφή: «Καθένας που πιστεύει σ’ αυτόν δεν θα ντροπιαστεί». 12 Ναι˙ καθένας που πιστεύει. Διότι δεν υπάρχει διάκριση ανάμεσα σε Ιουδαίο και Έλληνα, διότι ο ίδιος ο Κύριος είναι Κύριος όλων. Όχι μόνο Κύριος των Ιουδαίων, αλλά και Κύριος των εθνικών. Και ο Κύριος Αυτός είναι πλούσιος σε αγαθότητα και έλεος για όλους, ώστε να παρέχει άφθονα τις δωρεές της σωτηρίας σε εκείνους που τον επικαλούνται. 13 Και ότι σώζονται όσοι τον επικαλούνται, αποδεικνύεται από την προφητεία του Ιωήλ, ο οποίος βεβαιώνει ότι καθένας που θα επικαλεσθεί το όνομα του Κυρίου θα σωθεί.

14 Να, λοιπόν, γιατί οι Ισραηλίτες αποξενώθηκαν από τη σωτηρία και δεν πέτυχαν τη δικαίωση. Για να δικαιωθούν και να σωθούν, πρέπει να επικαλεσθούν το όνομα του Κυρίου. Αλλά πώς θα επικαλεσθούν Εκείνον στον οποίο δεν πίστεψαν; Και πώς θα πιστέψουν σε Εκείνον τον οποίο δεν άκουσαν να κηρύττεται; Και πώς θα ακούσουν χωρίς να υπάρχει κάποιος που να κηρύττει; 15 Και πώς θα διεξαγάγουν με επιτυχία τη διακονία του κηρύγματος, εάν δεν τους αποστείλει ο Θεός για τη διακονία αυτή; Και η αποστολή αυτή των διακόνων του κηρύγματος γίνεται σύμφωνα με εκείνο που έχει γραφεί από τον Ησαΐα: «Πόσο ωραία είναι τα πόδια εκείνων που αναγγέλλουν το χαρμόσυνο άγγελμα της ειρήνης, την οποία ο Χριστός με το αίμα Του αποκατέστησε μεταξύ των ανθρώπων και του Θεού˙ τα πόδια εκείνων που ευαγγελίζονται τα αγαθά και τις ευλογίες που μας εξασφάλισε ο Λυτρωτής!». 16 Αλλά ενώ ο Θεός απέστειλε κήρυκες, δεν υπάκουσαν όλοι στο κήρυγμα του Ευαγγελίου. Η απιστία τους, όμως, ήταν πριν από πολύ καιρό γνωστή· διότι ο Ησαΐας λέει προφητικά εκ μέρους των απεσταλμένων του Θεού: «Κύριε, ποιος πίστεψε σε όσα άκουσε να κηρύττονται από εμάς; Πολύ λίγοι». 17 Εξάγεται, λοιπόν, από όλα αυτά ως συμπέρασμα ότι η πίστη γεννιέται από το κήρυγμα που ακούγεται, και το κήρυγμα γίνεται με την ανάπτυξη και γνωστοποίηση του λόγου του Θεού.

18 Αλλά λέω το εξής, εξετάζοντας ενδεχόμενη ένσταση: Μήπως οι Ιουδαίοι δεν άκουσαν θείο κήρυγμα; Βεβαίως άκουσαν, διότι η φωνή των κηρύκων του Ευαγγελίου αντήχησε σε όλη τη γη, όπως αντηχεί η φωνή με την οποία τα έργα της δημιουργίας εξαγγέλλουν τον Ποιητή τους˙ και οι λόγοι τους ακούστηκαν στα πέρατα της οικουμένης. 19 Αλλά εξετάζοντας και νέα ένσταση λέω: Μήπως δεν κατάλαβε ο ισραηλιτικός λαός τον λόγο του Θεού; Όχι. Διότι, όπως φαίνεται καθαρά από τις προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης, ο ισραηλιτικός λαός ήταν ανέκαθεν σκληρόκαρδος. Πρώτος ο Μωυσής λέει εκ μέρους του Θεού: «Εγώ θα σας κάνω να κυριευθείτε από ζήλεια για έθνος που εσείς δεν το λογαριάζετε για έθνος˙ θα φθάσει η ζήλεια σας μέχρις οργής για τους ασύνετους ειδωλολάτρες, τους οποίους Εγώ θα ελεήσω και θα τιμήσω». 20 Και ο Ησαΐας παίρνει την τόλμη και λέει εκ μέρους του Θεού στους Ισραηλίτες που περιφρονούσαν τους ειδωλολάτρες: «Εγώ, ο αληθινός Θεός, βρέθηκα από εθνικούς που δεν με ζητούσαν, φανερώθηκα σε εκείνους που δεν ρωτούσαν για μένα, διότι δεν με ήξεραν».21 Και προς τον ισραηλιτικό λαό λέει: «Διαρκώς σαν πατέρας στοργικός άπλωσα τα χέρια μου για να αγκαλιάσω λαό που απειθεί και αντιμιλά».