Μητέρα πρόσεχε!_5ο Μέρος (Κείμενο + Ὁμιλία mp3)

Π. Σάββας 2009-05-06_(ΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ)_5_Ο ΛΙΒΑΣ ΤΗΣ ΦΙΛΗΔΟΝΙΑΣ

Ὁμιλία τοῦ π. Σάββα στίς 06-05-09 (Σύναξη Νέων Μητέρων).

Γιά νά κατεβάσετε καί νά ἀποθηκεύσετε τήν ὁμιλία πατῆστε ἐδῶ (δεξί κλίκ, 'Ἀποθήκευση προορισμοῦ ὡς, ἄν ἔχετε Interntet Explorer ἤ Ἀποθήκευση δεσμοῦ ὡς, ἄν ἔχετε Mozilla. Στή συνέχεια δῶστε τό ὄνομα πού θέλετε καί πατῆστε ΟΚ γιά νά ἀποθηκευθεῖ ἡ ὁμιλία).

ΜΗΤΕΡΑ ΠΡΟΣΕΧΕ!

Ε!

Ο ΛΙΒΑΣ ΤΗΣ ΦΙΛΗΔΟΝΙΑΣ

Ἕνας ἄνεμος, πού λέγεται λίβας, εἶναι ἀφόρητα ζεστός καί καταστρεπτικός. Ὅπου φυσήξει, ξεραίνονται ὅλα τά φυτά στά χωράφια καί στούς κήπους. Τά χοντρά καί σκληρά ἀγκάθια ὅμως δέν παθαίνουν τίποτα. Ὁ λίβας καταστρέφει μόνο τά ὠφέλιμα φυτά, πού οἱ καρποί τους χρησιμεύουν σάν τροφή στούς ἀνθρώπους καί στά ζῶα.

Ὁ καταλυτικός καί θανατηφόρος αὐτός ἄνεμος μοιάζει μέ μιά ἀπό τίς πιό ὀλέθριες τάσεις τῆς ἐποχῆς μας, πού σάν τό λίβα ξεραίνει καί ἐξαφανίζει ἀπό τή ζωή τῶν ἀνθρώπων τούς καρπούς τῶν ἀρετῶν. Εἶναι οἱ σαρκικές ἐπιθυμίες καί τά σαρκικά πάθη.

Αὐτό εἶναι τό μεγαλύτερο κακό τῆς ἐποχῆς μας. Διαλύει οἰκογένειες, ἐκθέτει ἄντρες καί γυναῖκες, ὁδηγεῖ στόν κατήφορο τούς νέους, ἀφήνει τή φαρμακερή πνοή του στά μικρά παιδιά. Καί τίποτα δέν φαίνεται ἱκανό νά σταματήσει τήν ὀλέθρια ἐπίδρασή του!

Γιά τό λόγο αὐτό ἔχουμε μεγαλύτερη ὑποχρέωση νά παρακινήσουμε ἐσᾶς, τούς γονεῖς, ὥστε μέ τή φροντίδα σας ἡ καί τήν αὐστηρότητά σας, νά προφυλάξετε τά παιδιά σας ἀπό τό καταστρεπτικό αὐτό μόλυσμα.

Πόσο ὑπέροχη ὕπαρξη βγῆκε ἀπό τά χέρια τοῦ Δημιουργοῦ ὁ ἄνθρωπος! Ἡ ψυχή του ἔχει τή σφραγίδα τοῦ Θεοῦ. Ἀλλά καί τό σῶμα του βρίσκεται στήν πιό ψηλή βαθμίδα τοῦ ζωικοῦ κόσμου.

Σύμφωνα μέ τήν τάξη τῆς Δημιουργίας, ἡ ψυχή πρέπει νά ἡγεμονεύει πάνω στό σῶμα. Ἔτσι συνέβαινε πράγματι στήν ἀρχή: Ὅταν ἡ ψυχή τοῦ ἄνθρωπου ὑπάκουε στό Θεό, τό σῶμα ἦταν ὑποταγμένο στήν ψυχή, χωρίς νά τήν ἐπιβαρύνει ἤ νά τήν ἐκθέτει σέ πειρασμούς.

Ἄλλη τροπή ὅμως πῆραν τά πράγματα μετά τήν πτώση. Ἡ ψυχή τοῦ ἄνθρωπου ἐπαναστάτησε ἐνάντια στό Θεό. Ἔτσι καί τό σῶμα τοῦ ἀνθρώπου ἐπαναστάτησε ἐνάντια στό πνεῦμα, ἐνάντια στήν ψυχή.

Σάν ἀποτέλεσμα τῆς δίκαιης τιμωρίας, ἡ ροπή τῶν αἰσθήσεων πρός τό πονηρό καί οἱ σαρκικές ἐπιθυμίες ἄρχισαν ν' ἀσκοῦν τυραννία πάνω στίς πνευματικές ἐπιδιώξεις τοῦ ἀνθρώπου, ἀπαιτώντας τήν πλήρη ὑποταγή καί ὑποδούλωσή του σ' αὐτές. Ἔτσι ἐμφανίστηκε στόν ἄνθρωπο ἡ τάση νά κάνει ὅ,τι ἱκανοποιεῖ τίς αἰσθήσεις του. Ὁ ἄνθρωπος ἔγινε σαρκικός.

Ἡ οὐσία τῆς φιληδονίας καί τῆς σαρκικῆς ἐπιθυμίας βρίσκεται σέ τοῦτο: Ἡ ψυχή ὑποτάσσεται στίς σαρκικές ἐπιθυμίες· ἡ σαρκική ἐπιθυμία ἀσκεῖ τότε κυριαρχία πάνω στόν ἄνθρωπο, τόν ἀποχαλινώνει καί τόν τυφλώνει ἔτσι, πού νά μή μπορεῖ πιά νά σκεφτεῖ τό Θεό, τήν πίστη σ' Αὐτόν, τίς ἐντολές καί τό θέλημά Του· ἔτσι, τέλος, σκοτώνει στόν ἄνθρωπο κάθε τί ἁγνό, θεῖο, ἱερό!

Αὐτός ὁ αἰσθησιασμός εἶναι τό μεγαλύτερο κακό, ἡ μεγαλύτερη καταστροφή γιά τόν ἄνθρωπο. Ἄν εἶναι ἀλήθεια ὅτι τό δέντρο γνωρίζεται ἀπό τους καρπούς του, τότε πρέπει νά ποῦμε, ὅτι ὁ αἰσθησιασμός εἶναι δέντρο φαρμακερό, ἐπειδή δίνει φοβερούς καρπούς.

Ὁ πρῶτος αἰσχρός καρπός του εἶναι ἡ ὀκνηρία, ἡ ἀποφυγή τοῦ κόπου καί κάθε καλοῦ, πού ἀπαιτεῖ κάποια προσπάθεια. Ὁ φιλήδονος ἄνθρωπος εἶναι καί μαλθακός. Δέν γνωρίζει ποτέ τήν ἱκανοποίηση πού δίνει ἡ δημιουργική δραστηριότητα. Ὁ κόπος εἶναι γι' αὐτόν βάρος, ζυγός, κατάρα, καί ὄχι μέσο γιά τήν κατάκτηση τῆς ἀρετῆς, οὔτε σοβαρή καί σπουδαία ὑποχρέωση, καθορισμένη ἀπό τό Θεό.

Ὁ φιλήδονος ἄνθρωπος φοβᾶται τό σωματικό κόπο, γιατί γίνεται αἰτία νά διαταραχθεῖ ἡ μαλθακότητά του. Ἀλλά φοβᾶται καί τό διανοητικό κόπο, γιατί ἀπαιτεῖ βία τῶν πνευματικῶν δυνάμεων.

Πολλούς ἀσφαλῶς ἀνθρώπους θά ἔτυχε νά γνωρίσετε, γιά τούς ὁποίους οἱ ἄλλοι ἔλεγαν: «Ὁ ἄνθρωπος αὐτός πολλά θά μποροῦσε νά κάνει. Ὅμως δέν κάνει τίποτα!». Ποιά εἶναι πολύ συχνά ἡ αἰτία; Ἡ ἡδυπάθεια, πού κάνει τόν ἄνθρωπο ὀκνηρό. Καί ἐνῶ ἔχει τίς πιό καλές προϋποθέσεις, ὑποφέρει ἀπό τή φτώχεια καί τίς στερήσεις. Καί ἀσφαλῶς θ' ἀπολάμβανε μεγάλη εὐτυχία, ἄν ἡ ὀκνηρή ζωή δέν τοῦ ἦταν πιό εὐχάριστη ἀπό τήν εὐημερία τοῦ τίμιου κόπου.

Τό ἴδιο συμβαίνει καί μέ τήν πνευματική δραστηριότητα, πράγμα πού τό βλέπει κανείς πολλές φορές στό σχολεῖο. Συναντάει κανείς ἐκεῖ παιδιά μέ πλούσια πνευματικά χαρίσματα καί ταλέντα. Παιδιά πού μαθαίνουν γράμματα παίζοντας. Καί μέ τήν κλίση πού ἔχουν, περιμένει κανείς ὅτι θά γίνουν σπουδαῖοι ἄνθρωποι. Κι ὅμως, τά παιδιά αὐτά δέν ἔχουν καμιά ἐξέλιξη. Γιατί; Γιατί, μεγαλώνοντας, ἔγιναν ὀκνηροί, τεμπέληδες, κι ἔθαψαν στή γῆ τό τάλαντό τους, ἀντί νά τό διπλασιάσουν μέ τήν ἐπίμονη προσπάθεια.

Τέτοιοι ἄνθρωποι εἶναι ἀνίκανοι γιά μεγάλες ἐπιτυχίες, καί προπαντός γιά τήν ἀρετή.

Δέν εἶναι λίγο τό ἐκλεκτό ὑλικό, πού ρούφηξε ὁ βάλτος τοῦ αἰσθησιασμοῦ. Πόσες φορές, ἄνθρωποι πού εἶχαν ἀπό τό Θεό τήν κλήση καί τήν προδιάθεση νά γίνουν πρότυπα ἤθους καί ἀρετῆς, χάθηκαν, γιατί παρασύρθηκαν ἀπό τήν ἡδυπάθεια. Ἔτσι ἡ τάση πρός τήν ἀρετή βυθίστηκε στά βαλτόνερα τῆς ὀκνηρίας καί τῆς ραθυμίας!

Ὁ δεύτερος καρπός τῆς φιληδονίας εἶναι ἡ λαιμαργία καί ἡ μέθη. Εἶναι πολύ σωστό αὐτό πού λέει ὁ ρωσικός λαός: «Περισσότεροι ἄνθρωποι πνίγηκαν στό ποτήρι παρά στόν ποταμό Βόλγα».

Δέν θά ποῦμε ἐδῶ πόση συμφορά, δυστυχία καί καταστροφή φέρνει στούς ἀνθρώπους τό μεθύσι. Ὁ καθένας τό βλέπει στούς γνωστούς, τούς γείτονες ἤ τούς συγγενεῖς, πού ἡ ἡδυπάθεια τούς ἔφερε στό σημεῖο νά λερώσουν ἀποκρουστικά τόν «κατ' εἰκόνα Θεοῦ» πλασμένο ἑαυτό τους, καί νά χάσουν, τολμῶ νά πῶ, τήν ἀνθρώπινη ὑπόστασή τους.

Τρίτος καρπός τῆς φιληδονίας εἶναι ἡ ἀσωτία. Ἄν ὑπάρχει πάνω στή γῆ κάτι πραγματικά ὑπέροχο καί οὐράνιο, αὐτό εἶναι ἀκριβῶς ἡ παιδική καί νεανική ἀθωότητα. Ἀντίθετα, ἄν ὑπάρχει κάτι αἰσχρό καί σιχαμερό, αὐτό εἶναι ἡ παραδομένη στήν ἀσωτία ψυχή. Δέν θά μιλήσουμε τώρα γιά τόν καρπό αὐτό τοῦ αἰσθησιασμοῦ. Ὅλοι γνωρίζετε ποῦ ὁδηγεῖ τά θύματά της ἡ ἀνηθικότητα...

Ἀλλά τί νά κάνουμε, θά ρωτήσετε, γιά νά ἐμποδίσουμε τήν ἀνάπτυξη τοῦ αἰσθησιασμοῦ στά παιδιά; Πρῶτ' ἀπ' ὅλα νά τά μάθετε νά ἐργάζονται. Νά τούς ἐμπνέετε τό σεβασμό στόν τίμιο κόπο. Ἄς μάθουν ἀπ' ἔξω κι ἄς ἔχουν πάντα στό νοῦ τους τά λόγια τοῦ ἀποστόλου: «Εἴ τις οὐ θέλει ἐργάζεσθαι μηδέ ἐσθιέτω» (Β' Θεσ. 3:10).

Νά τά διδάσκετε πώς ἡ ἐργασία ποτέ δέν εἶναι ντροπή, ἀλλ' ἀντίθετα, ντροπή γιά τόν ἄνθρωπο εἶναι ἡ ὀκνηρία καί ἡ ἀργία. Νά τούς φέρνετε γιά παράδειγμα τόν Κύριο, πού βοηθοῦσε τήν Παναγία Μητέρα Του καί τόν προστάτη Του ἅγιο Ἰωσήφ, ἕναν ἁπλό μαραγκό.

Νά συνηθίζετε τά παιδιά σας στό σωματικό κόπο, ἰδιαίτερα μάλιστα ἄν δέν ὑπάρχει ἀνάγκη νά κερδίζουν τό ψωμί τους μέ τόν κόπο τῶν χεριῶν τους. Τά παλιά χρόνια σέ πολλές βασιλικές οἰκογένειες ὅλα τά μέλη ἦταν ἐθιμικά ὑποχρεωμένα νά μάθουν κάποια χειρωνακτική ἐργασία.

Ἀλλά καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὁ ἐκλεκτός τοῦ Θεοῦ καί μεγάλος κήρυκας τῆς πίστεως, δέν ντρεπόταν ν' ἀσκεῖ τό ἐπάγγελμα τοῦ σκηνοποιοῦ, πού εἶχε μάθει ἀπό τά παιδικά του χρόνια. Μιλῆστε γι’ αὐτόν στά παιδιά σας καί μήν τούς συγχωρεῖτε τήν τεμπελιά, πού εἶναι ἡ ἀρχή καί ἡ μητέρα κάθε κακίας.

Νά συνηθίζετε τά παιδιά νά τρῶνε ἁπλή τροφή καί μόνο στήν ὁρισμένη ὥρα τοῦ φαγητοῦ. Νά μήν καταβροχθίζουν γλυκά ὁποιαδήποτε ὥρα, ἄλλα ν' ἀρκοῦνται σέ ὅ,τι ὑπάρχει στό τραπέζι. Νά τά μάθετε νά τρῶνε ὅλα ὅσα τούς δίνετε καί νά εὐχαριστοῦν γι' αὐτά τό Θεό. Βοηθῆστε τα νά συνειδητοποιήσουν ὅτι ὁ ἄνθρωπος δέν ζεῖ γιά νά τρώει, ἀλλά τρώει γιά νά ζεῖ!

Κυρίως ὅμως, προφυλάξτε ὅσο μπορεῖτε περισσότερο τά παιδιά σας ἀπό τή χρήση κάθε διεγερτικοῦ ἤ μεθυστικοῦ ὑγροῦ. Τά πιό ὑγιεινά ποτά γιά τά παιδιά εἶναι τό νερό, τό γάλα καί οἱ φρουτοχυμοί. Τί φοβερό κακό, φυσικό καί ἠθικό, προξενοῦν στά παιδιά οἱ γονεῖς, ὅταν τά συνηθίζουν νά πίνουν κρασί ἤ ὁτιδήποτε ἄλλο παρόμοιο!

Χαράξτε, τέλος, βαθιά στήν καρδιά σας τά λόγια τοῦ Κυρίου: «Μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ» (Ματθ. 5:8). Καί φροντίστε, ὥστε τά λόγια αὐτά νά μποροῦν νά εἰπωθοῦν καί γιά τά παιδιά σας.

Πῶς θά τό πετύχετε ὅμως;

Πρῶτ' ἀπ' ὅλα, διατηρῆστε στίς καρδιές τους τή φυσική παιδική συστολή.

Ὁ Θεός ὁ ἴδιος ἐλάφρωσε τόν κόπο σας. Ἁγνό καί καθαρό σᾶς παρέδωσε τό παιδάκι, καί σᾶς ἔδωσε βοηθό ἄγγελο-φύλακα τῆς ἀθωότητάς του. Ὁ Θεός φύτεψε στήν ψυχή τοῦ παιδιοῦ τή σεμνότητα. Ἔτσι, τό μόνο πού ὀφείλουν νά κάνουν οἱ γονεῖς, εἶναι νά διαφυλάξουν καί ν' ἀναπτύξουν ὅ,τι Ἐκεῖνος τοποθέτησε στήν παιδική ψυχή. Καί φταῖνε τίς περισσότερες φορές οἱ ἴδιοι, ἄν καταστραφεῖ τό τρυφερό λουλούδι τῆς παιδικῆς ἁγνότητος. Σ' αὐτούς τότε ἀναφέρονται οἱ λόγοι τοῦ Κυρίου, τοῦ φίλου τῶν παιδιῶν: «Οὐαί τῷ ἀνθρώπῳ ἐάν σκανδαλίσῃ ἕνα τούτων τῶν ἐλαχίστων» (πρβλ. Ματθ. 18:6).

Εἶναι ὅμως ἀπαραίτητο νά ἔχουν πρῶτα οἱ ἴδιοι οἱ γονεῖς ἁγνή καί καθαρή καρδιά. Ἀπό παλαιότερα εἶναι γνωστό, ὅτι τά πάθη μεταβιβάζονται ἀπό τους γονεῖς στά παιδιά, εἴτε κληρονομικά, εἴτε μέ τό παράδειγμα. Ἔτσι, τά πάθη καί τά ἐλαττώματα πού χαρακτηρίζουν τούς γονεῖς, πολύ νωρίς ἐμφανίζονται καί στά παιδιά.

Ἐξίσου ἀπαραίτητο εἶναι νά προσέχουν οἱ γονεῖς τά λόγια τους καί τή συμπεριφορά τους. Πόσο κακό μπορεῖ νά προκαλέσει μιά ἄστοχη συζήτηση ἤ μιά ἀπρόσεκτη κίνηση μπροστά στά παιδιά!

Προσέχετε ἐπίσης τά βιβλία, τά περιοδικά, τούς πίνακες καί τ' ἀγαλματάκια πού τυχόν βρίσκονται στά δωμάτιά σας. Ἄν ὑπάρχει κάτι σκανδαλιστικό, συλλογισθεῖτε πώς τά παιδιά τό κοιτάζουν κάθε μέρα καί, μεγαλώνοντας, θ' ἀρχίσουν νά σκέφτονται καί νά μιλοῦν γι' αὐτό. Ποιό θά εἶναι τό ἀποτέλεσμα;...

Μή λέτε ποτέ ὅτι τό παιδί δέν καταλαβαίνει ἀπ' αὐτά. Ἴσως. Κανείς ὅμως δέν μπορεῖ ν' ἀμφιβάλλει, ὅτι τό παιδί ἔχει περιέργεια, καί ὅτι κάποιος θά βρεθεῖ πού θά τοῦ τήν ἱκανοποιήσει. Ἐσεῖς, σάν χριστιανοί, πρέπει νά φροντίζετε, ὥστε τά παιδιά μπροστά σας νά μήν ἀκοῦνε καί νά μή βλέπουν ποτέ κάτι ἀντίθετο πρός τήν τιμιότητα καί τήν αἰ-δημοσύνη. Καί τήν περιέργειά τους θά τήν ἱκανοποιήσετε, ἔγκαιρα καί συνετά, μόνο ἐσεῖς.

Ἐμπεδῶστε στά παιδιά τήν ἔμφυτη σεμνότητά τους. Μήν τούς ἐπιτρέπετε νά ἐμφανίζονται γυμνά μπροστά στούς ἄλλους. Μήν τούς ἐπιτρέπετε νά ντύνονται καί νά ξεντύνονται μαζί. Μή γελᾶτε σέ βάρος τοῦ παιδιοῦ σας, ὅταν ἐκδηλώνει τό αἴσθημα τῆς ντροπῆς. Ἀντίθετα, νά τό παινεύετε γι’ αὐτό, καί νά εὐγνωμονεῖτε τόν Θεό πού ἔχετε ἕνα τέτοιο παιδί.

Προσέχετε κάθε ἄπρεπη ἐκδήλωση τοῦ παιδιοῦ σας, ὅταν στέκεται, ὅταν κάθεται, ὅταν περπατάει. Κάθε λόγο του καί κάθε κίνησή του. Καί διορθῶστε τα χωρίς ἀργοπορία, πρῶτα μέ τά λόγια: «Εἶναι ντροπή αὐτό. Ὁ φύλακας ἄγγελός σου, πού θά τό δεῖ, θά λυπηθεῖ πολύ!». Ἄν ὅμως αὐτό δέν βοηθήσει, τότε, τήν ἑπόμενη φορά, χωρίς πολλά λόγια, πρέπει νά ἐπιβληθεῖ ἡ ἀνάλογη τιμωρία.

Προσέχετε, μή βρεθεῖ κανένας διεφθαρμένος ἄνθρωπος καί παρασύρει τά παιδιά σας σέ αἰσχρές πράξεις. Μή θεωρεῖτε περιττή τή συμβουλή αὐτή. Δυστυχῶς στήν ἐποχή μας καί τά παιδιά ἀκόμα πέφτουν σέ ἁμαρτήματα τέτοια, πού κι ἀνάμεσα στούς μεγάλους δέν μποροῦν οὔτε ν' ἀναφέρονται.

Παρακολουθεῖτε τά παιδιά στά κρεβάτια τους καί στά παιχνίδια τους, χωρίς ὅμως νά σᾶς παίρνουν εἴδηση.

Μήν ἐπιτρέπετε σέ παιδιά διαφορετικοῦ φύλου νά μένουν μόνα σέ ἀπόμερους τόπους.

Παρακολουθεῖτε τίς φιλίες καί τίς γνωριμίες τῶν παιδιῶν σας, καί μήν τούς ἐπιτρέπετε νά ἔχουν σχέση μέ ἀδιάντροπα καί ἀπείθαρχα παιδιά.

Προσέξτε τούς συνεργάτες, τούς ὑπαλλήλους καί τούς ὑπηρέτες σας. Ἀσκοῦν κι αὐτοί μεγάλη ἐπίδραση στήν ἠθικότητα τῶν παιδιῶν. Πολλές φορές, σάν τό διάβολο, σπέρνουν τούς σπόρους τῆς διαφθορᾶς στήν παιδική ψυχή, καί μαθαίνουν στό παιδί πράγματα πού μποροῦν γιά πάντα νά τό καταστρέψουν.

Καί κάτι ἀκόμα: Μήν ἀμελεῖτε νά προσεύχεστε γιά τήν ἀθωότητα τῶν παιδιῶν σας. Ἀναθέστε τήν προστασία τους στήν Ὑπεραγία Θεοτόκο καί στόν ἄγγελο-φύλακά τους, κάνοντας σ' αὐτούς καθημερινά θερμές προσευχές.

Πατέρες καί μητέρες, σᾶς τό ξαναλέω: Μήν ξεχνᾶτε ὅτι, ὅπως εἶπε ὁ Κύριος, ὁ μεγάλος φίλος τῶν παιδιῶν, εἶναι «μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ» (Ματθ. 5:8).

Ἄν τά παιδιά σας δέν ἔχουν καθαρή καρδιά, δέν θά δοῦν τόν Θεό! Καί ἄν αὐτό συμβεῖ ἐξαιτίας σας, οὔτε σεῖς θά δεῖτε τόν Θεό, πού θά ζητήσει ἀπό τά χέρια σας τίς ψυχές τῶν παιδιῶν σας!

συνεχίζεται…

Εὐχαριστοῦμε θερμά τόν Ἡγούμενο τῆς Ι.Μ. Παρακλήτου γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδει ἡ Ἱερά  Μονή.

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

http://Hristospanagia3.blogspot.com