Οἱ δοκιμασίες-θλίψεις στή ζωή μας Γ΄, Ἁγ. Παϊσίου-Οἰκογενειακή ζωή, 10-4-2024,
Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου Ἱ.Μ. Ἁγίας Τριάδος Ἐδέσσης
http://hristospanagia3.blogspot.com,
Περί Θλίψεων - Δοκιμασιῶν
❈ Τί μᾶς εἶπε ὁ Χριστός μας γιά τίς θλίψεις; «Ὅν ἀγαπᾷ Κύριος παιδεύει, μαστιγοῖ δέ πάντα υἱόν ὅν παραδέχεται» (Παρ. 3,12). Δηλαδή αὐτόν πού ἀγαπᾶ ὁ Κύριος τόν παιδαγωγεῖ. Δέν τόν βασανίζει, τόν παιδαγωγεῖ. Ὅπως ὁ πατέρας πού ἀγαπάει τό παιδάκι του, ἀσκεῖ μιά ἀγωγή. Δέν τό ἀφήνει ἀνεξέλεγκτο. Τοῦ τραβάει καί τό αὐτί, τοῦ κάνει παρατηρήσεις, τό διορθώνει κ.λπ. Οἱ θλίψεις εἶναι ἡ παιδαγωγία τοῦ Θεοῦ. Εἶναι τό κλάδεμα, πού λέει πάλι ὁ Κύριος, πού κάνει ὁ ἀμπελουργός στό ἀμπέλι του γιά νά φέρει πολύ καρπό. Ἄν δέν ἔχουμε θλίψεις, δέν θά ἔχουμε καί καρπούς καί δέν θά ἔχουμε καί τήν αἰώνια ζωή, γιατί «διά πολλῶν θλίψεων δεῖ ἡμᾶς εἰσελθεῖν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» (Πράξ. 4,22). Ἄρα οἱ θλίψεις εἶναι σημάδι εὔνοιας τοῦ Θεοῦ καί ὄχι σημάδι μίσους τοῦ Θεοῦ. Γιατί μερικοί, λόγω τοῦ ἐγωισμοῦ τους, τό παίρνουν ἀνάποδα καί λένε, ὅτι ὁ Θεός τούς δίνει θλίψεις, γιατί δέν τούς ἀγαπάει. Ἴσα - ἴσα ἐπειδή σέ ἀγαπάει σοῦ δίνει θλίψεις καί εἶναι ἐπίσκεψη Θεοῦ ἡ θλίψη γιά νά τελειοποιηθεῖς. (Ὁμιλία 12 - 03 - 2016)
❈ Ἄν κανείς δέν θέλει νά ὑπομείνει τίς θλίψεις καί τούς πειρασμούς, λέει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ἐκεῖνος πού δέν ὑπομένει γενναίως τό δυσβάσταχτο βάρος τῶν πειρασμῶν, δέν θά μπορέσει νά προσφέρει καρπό στούς λινούς τοῦ Θεοῦ (λινός: εἶναι τό πατητήρι, ἐκεῖ πού λιώνουν τά σταφύλια) ἀντάξιο τῆς αἰώνιας ἀποθήκης, ἔστω καί ἄν ἔχει ὅλες τίς ἄλλες ἀρετές. Διότι, συνεχίζει, κάθε Χριστιανός ἀγωνιστής γίνεται τέλειος μέ τίς ἑκούσιες καί τίς ἀκούσιες θλίψεις, προερχόμενες ἄλλες ἀπό ἀνθρώπους, κατά παραχώρηση Θεοῦ καί ἄλλες ἀπό τόν ἑαυτό μας - οἱ ἑκούσιες - μέ ἄσκηση καί κακοπάθεια. Μᾶς τελειοποιοῦν δηλαδή, ἡ θλίψη και ἡ ὑπομονή στίς θλίψεις. Γι’ αὐτό ὁ Κύριος εἶπε στήν παραβολή τοῦ σπορέως ὅτι καρποφοροῦσιν ὁ ἕνας κόκκος τριάντα, ὁ ἄλλος ἑξήντα, ὁ ἄλλος ἑκατό, ἀλλά ἐν ὑπομονῆ (Λουκ. 8,5-15). Δέν καρποφορεῖς ἑν ριπή ὀφθαλμοῦ. Θέλει χρόνο. Μάκρος χρόνου. Καί αὐτή ἡ σύγχρονη Γερόντισσα πού ἁγίασε καί πρόσφατα ἀναγνωρίστηκε ἡ ἁγιότητά της, ἡ Ἁγία Σοφία στήν Κλεισούρα, εἶχε σάν ἀγαπημένο λόγιό της αὐτό: «Ὑπομονή, ὑπομονή, πολλή ὑπομονή» καί πέρασε τήν ζωή της σέ πολύ μεγάλη ὑπομονή, ἄν δεῖ κανείς τί ἄσκηση ἔκανε. Τρομερή ὑπομονή. Γι’ αὐτό καί καρποφόρησε τόσο πολύ καί ἀναγνωρίστηκε πάρα πολύ σύντομα ἡ ἁγιότητά της. Ὅ,τι ὑφίστανται, λέει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, τά φυτά τῆς γῆς, τόσο ἀπ’ τίς φυσικές μεταβολές, ὅσο καί ἀπό τήν γεωργική τέχνη, τά ἴδια καί μεῖς τά λογικά κλήματα τοῦ Χριστοῦ ὀφείλουμε νά ὑπομένουμε ἐκ προαιρέσεως, μέ τήν θέλησή μας. Ἕνα φυτό τό δέρνουν οἱ ἄνεμοι, ἡ βροχή, τό χιόνι κ.λπ., ταλαιπωρεῖται. Στή συνέχεια ἔρχεται ὁ γεωργός τό κλαδεύει, τό σκάβει, τό ποτίζει ἤ ἐνδεχομένως τό ἀφήνει καί ἀπότιστο, γιατί ἔτσι πρέπει. Ὅλα αὐτά πού ὑφίστανται τά φυτά κατ’ ἀναλογία πρέπει νά τά ὑφιστάμεθα καί ἐμεῖς, πού εἴμαστε τά λογικά φυτά, μέ τήν θέλησή μας, ἀφοῦ θέλουμε νά ὑποταχθοῦμε στόν γεωργό τῶν ψυχῶν μας, πού εἶναι ὁ Χριστός. Χωρίς τήν ὑπομονή, λέει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος, στούς ἀκούσιους πειρασμούς, οὔτε ἡ ἑκούσια κακοπάθεια ἀπό τήν ἄσκηση θά τύχει Θείας εὐλογίας. Πολλοί κάνουν εὔκολα, π.χ. νηστεῖες, ἰδίως οἱ γυναῖκες, ἀλλά ἄν δέν δέχεσαι, λέει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος καί τούς ἀκούσιους πειρασμούς, δέν σηκώνεις ἕναν λόγο πού θά σοῦ πεῖ ὁ ἄλλος ἤ ἕναν ὁποιοδήποτε ἄλλο πειρασμό πού δέν τόν περιμένεις, τότε χάνεις καί τήν εὐλογία στούς ἑκούσιους πειρασμούς, ἀπό τίς ἑκούσιες θλίψεις. Γι’ αυτό, λέει, ἡ ψυχή πρέπει νά κατορθώσει, ὥστε νά ὑπομείνει τίς ἑκούσιες κακοπάθειες καί ἀφοῦ συνηθίσει στήν καταφρόνηση τῶν ἡδονῶν καί τῆς ἀνθρώπινης δόξας, εὔκολα ὕστερα θά ὑπομένει καί τούς ἀκούσιους πειρασμούς. Δηλαδή οἱ ἑκούσιες κακοπάθειες πού κάνουμε μόνοι μας, οἱ νηστεῖες, οἱ μετάνοιες, οἱ προσευχές κ.λπ. ὅπως τά εἴπαμε, εἶναι μία προπόνηση, ὥστε νά μάθουμε νά καταφρονοῦμε τίς ἡδονές καί τήν ἀνθρώπινη δόξα. Μετά θά ὑπομείνουμε καί τούς ἀκούσιους πειρασμούς. Αὐτό εἶναι τό ἐμπόδιο πού δέν ἀνεχόμαστε τούς ἀκούσιους πειρασμούς, τό ὅτι ἀγαπᾶμε τήν καλοπέραση, τίς ἡδονές καί τή μάταιη δόξα τοῦ κόσμου. Ἄν λοιπόν κάνοντας προπόνηση μόνος σου ρίχνεις τόν ἑαυτόν σου σέ ἑκούσιους πειρασμούς, μαθαίνεις νά καταφρονεῖς τίς ἡδονές καί τήν ἀνθρώπινη δόξα, ὁπότε μετά εὔκολα δέχεσαι καί τούς ἀκούσιους. Ὁπότε δέν σοῦ κάνει αἴσθηση νά βρεθεῖ κάποιος νά σέ βρίσει, ἀφοῦ ἐσύ ἤδη τό ἔχεις κάνει, ἔχεις δηλαδή κατεβάσει τόν ἑαυτόν σου μέ αὐτή τήν ἑκούσια θλίψη, τήν ἄσκηση πού κάνεις. Τό ἴδιο καί μέ τίς διάφορες ἡδονές, πού ἐσύ προηγουμένως ἔχεις καταφρονήσει, ὁπότε δέν σέ πειράζει ἄν σοῦ ἔλθει καί ἀπό ἔξω μιά στέρηση. (Ὁμιλία 20 – 5 – 2012)
