Ἡ ἁγία Ἐκκλησία Ε´ Σχίσματα καὶ Αἱρέσεις [β´]

Η ΑΓΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ 6 «Σχίσματα καὶ αἱρέσεις-β´»

Ἡ ἁγία Ἐκκλησία [6]

Ε´  Σχίσματα καὶ Αἱρέσεις [β´]

Ἀπὸ τὸ βιβλίο 

«Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ, ΛΑΤΡΕΙΑ ΚΑΙ ΖΩΗ» 
(Σχεδίασμα Ὀρθοδόξου Κατηχήσεως)

Ἱ. Κουτλουμουσιανὸν Κελλίον Ἁγ. Ἰω. Θεολόγου,
Ἅγιον Ὄρος (Μάρτιος 2012)

Ε´ Μέρος: 

* * *

.          Στὰ χρόνια μας, χρόνια ἀποστασίας τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸν Θεό, οἱ αἱρέσεις εἶναι ἀναρίθμητες. Μερικὲς ξεφεύγουν τόσο πολὺ ἀπὸ τὴν χριστιανικὴ διδασκαλία, ὥστε θὰ μποροῦσαν νὰ χαρακτηρισθοῦν προσφυέστερα ὡς θρησκευτικὲς ὀργανώσεις. Ἐδῶ θὰ ἀναφερθοῦμε μόνο στὶς δύο κυριώτερες σύγχρονες αἱρέσεις, ποὺ εἶναι ὁ Παπισμὸς καὶ ὁ Προτεσταντισμός.

Παπισμός. Οἱ Παπικοὶ (ἢ Ρωμαιοκαθολικοὶ) ἀφ’ ὅτου ἀποκόπηκαν (τὸ 1054) ἔπαυσαν νὰ ἀνήκουν στὴν μία, ἁγία, καθολικὴ καὶ ἀποστολικὴ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ὀνομάζονται Παπικοὶ ἀπὸ τὸν Πάπα, τὸν ὁποῖο θεωροῦν ἀντιπρόσωπο τοῦ Χριστοῦ ἐπὶ τῆς γῆς. Ἀποτελοῦν αἵρεση (καὶ συνεπῶς τὰ Μυστήριά τους εἶναι ἄκυρα) διότι, ἐνῶ ἔχουν τὴν ἀποστολικὴ διαδοχή¹, δὲν κράτησαν τὴν ἀποστολικὴ διδαχή. Οἱ αἱρετικές τους διδασκαλίες εἶναι πάρα πολλές. Ἀναφέρουμε τὶς σημαντικώτερες:

α) Προσθήκη τοῦ Filioque στὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως².

β) Ταύτιση τῆς ἀκτίστου ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ μὲ τὴν ἄκτιστη οὐσία Του. Ἡ ἄποψη αὐτὴ ἀποτελεῖ μεγάλη θεολογικὴ πλάνη. Ἡ Ἐκκλησία διακρίνει ἀνάμεσα στὴν ἄκτιστη οὐσία τοῦ Θεοῦ ποὺ εἶναι ἀμέθεκτη (δηλαδὴ κάτι στὸ ὁποῖο δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ μετέχουμε, νὰ κοινωνοῦμε), καὶ στὶς ἄκτιστες ἐνέργειές Του οἱ ὁποῖες εἶναι μεθεκτὲς καὶ ἀποτελοῦν τὸν σύνδεσμο Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων³.

γ) Τὸ πρωτεῖον τοῦ Πάπα. Πιστεύουν ὅτι στὸ πρόσωπο τοῦ Πάπα φανερώνεται ὅλη ἡ Ἐκκλησία καὶ τοῦ δίνουν ἐξουσία ποὺ δὲν εἶχαν οὔτε οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι.

δ) Τὸ ἀλάθητο τοῦ Πάπα. Ἀνακηρύχθηκε σὲ δόγμα στὴν πρώτη ἐν Βατικανῷ σύνοδο τὸ 1870. Εἶναι ἀπόδειξη τῆς ἑωσφορικῆς ἀλαζονείας τοῦ Παπισμοῦ.

.           Εἶναι ὁμόφωνη ἡ γνώμη τῶν θεοφόρων Πατέρων καθὼς καὶ μεγάλων Συνόδων τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ὁ Παπισμὸς εἶναι αἵρεση. Ἀναφέρουμε ἐνδεικτικὰ τὸν Μέγα Φώτιο ὁ ὁποῖος χαρακτηρίζει τὸ Filioque ὡς «ἄθεον γνώμην», ἡ ὁποία «ἀντιτίθεται στὰ ἱερὰ Εὐαγγέλια, πολεμεῖ τὶς ἁγίες Συνόδους, περιφρονεῖ τοὺς μακαρίους καὶ ἁγίους Πατέρας… Ἡ βλάσφημος αὐτὴ καὶ θεομάχος φωνὴ ἀντιμάχεται ὅλους μαζὶ τοὺς ἁγίους Προφῆτες, Ἀποστόλους, Ἱεράρχες, Μάρτυρες, καὶ τὰ ἴδια τὰ λόγια τοῦ Κυρίου». «Μόνη ἡ κατὰ τοῦ Πνεύματος αὐτὴ βλασφημία ἀρκεῖ νὰ τοὺς ὑποβάλλη σὲ μύρια ἀναθέματα». Γι’ αὐτὸ γράφει ὁ Ἅγιος: «Τοὺς θεομάχους αὐτοὺς καταδικάσαμε μὲ ἀπόφαση θεία καὶ συνοδική». Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ἐπίσης ἀναφέρει ὅτι γι’ αὐτὸ «τὸ φρόνημα (τὸ Filioque) οἱ Λατίνοι ἐκδιώχθηκαν ἀπὸ τὸν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας μας»⁴.
.           Σχετικὰ μὲ τὴν αἵρεση τῶν Παπικῶν ὅτι ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ εἶναι κτιστή, ὁ ἅγιος Γρηγόριος ἀποδεικνύει ὅτι αὐτὴ καθιστᾶ τοὺς Παπικοὺς «ἀθέους καὶ διθεΐτας». Βεβαιώνει μάλιστα ὅτι ὅποιος θεωρεῖ κτιστὴ τὴν χάρι τοῦ Θεοῦ ἀναθεματίζεται μόνος του⁵.
.          Ὁ ἅγιος Συμεὼν Θεσσαλονίκης ἀναφερόμενος στὸ πρωτεῖο τοῦ Πάπα γράφει ὅτι, ἐφ’ ὅσον ὁ ἐπίσκοπος τῆς Ρώμης «δὲν εἶναι διάδοχος τῆς πίστεως τῶν ἁγίων Ἀποστόλων, δὲν εἶναι διάδοχος οὔτε τοῦ θρόνου τους». Ἑπομένως, «δὲν εἶναι οὔτε πρῶτος οὔτε πατέρας, ἀλλὰ ἀντίθετα εἶναι… τῶν Ἀποστόλων πολέμιος». Ὁ ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐγενικὸς συνοψίζει γιὰ τοὺς Παπικούς: «Τοὺς ἀποστραφήκαμε ὡς αἱρετικούς, καὶ γι’ αὐτὸ χωρισθήκαμε ἀπὸ αὐτούς… Ἀπὸ ποῦ λοιπὸν μᾶς παρουσιάσθηκαν ξαφνικὰ ὡς ὀρθόδοξοι, ἐκεῖνοι ποὺ κρίθηκαν αἱρετικοὶ ἀπὸ τόσο παλαιὰ καὶ ἀπὸ τόσους Πατέρας καὶ Διδασκάλους;»⁶.
.         Ὅταν οἱ Ἅγιοι ἐξέφραζαν ἄφοβα τὴν ἀλήθεια, δὲν εἶχαν ἴχνος ἐμπαθείας γιὰ τοὺς αἱρετικούς. Τὸ ἔκαναν κινούμενοι ἀπὸ ἀγάπη, γιὰ νὰ προστατεύσουν ἀπὸ τὴν πλάνη τὸ ποίμνιό τους, καὶ γιὰ νὰ προβληματίσουν τοὺς καλοπροαίρετους ἑτεροδόξους.

Προτεσταντισμός (1517 καὶ ἑξῆς). Ὀνομάζονται οἱ ὁμολογίες ποὺ ἀποκόπηκαν ἀπὸ τὸν Παπισμό, διαμαρτυρόμενοι (protest=διαμαρτύρομαι) γιὰ τὶς κακοδοξίες καὶ αὐθαιρεσίες του. Κατὰ τὴν ἀντίδρασή τους δυστυχῶς δὲν στράφηκαν πρὸς τὴν Ὀρθοδοξία, ἀλλὰ ἔφθασαν στὸ ἄλλο ἄκρο σὲ σχέση μὲ τοὺς Παπικούς. Δὲν δέχονται καμμία αὐθεντία, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ὑπάρχη σήμερα πλῆθος παραφυάδων. Οἱ Προτεστάντες γενικῶς ἀπορρίπτουν τὴν Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, δὲν τιμοῦν τὴν Παναγία καὶ τοὺς Ἁγίους οὔτε τὶς ἅγιες εἰκόνες. Δέχονται μόνον ὁρισμένα βιβλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς, τὰ ὁποῖα ἑρμηνεύουν κατὰ τὴν προσωπική τους ἀντίληψη.
.            Ἡ Ἐκκλησία διακηρύττει ὅτι ἡ ἀλήθειά της εἶναι ἡ μόνη ὁδὸς πρὸς τὴν σωτηρία, καὶ καλεῖ τοὺς αἱρετικοὺς νὰ ἐπιστρέψουν στὴν ποίμνη τοῦ Χριστοῦ. Μόνο μὲ τὶς δύο αὐτὲς προϋποθέσεις μπορεῖ νὰ ἔχη νόημα καὶ οὐσιαστικὸ ἀποτέλεσμα ὁ διάλογος μὲ τὶς σύγχρονες αἱρέσεις.

9. Βλέπε σελ. 88-89 τοῦ παρόντος βιβλίου.

10. Βλέπε σελ. 29-30 τοῦ παρόντος βιβλίου.

11. Βλέπε σελ. 22-4, 99, 104 καὶ 227 τοῦ παρόντος βιβλίου.

12. Οἱ ἀναφερόμενες Σύνοδοι εἶναι οἱ θεωρούμενες ὡς ὀγδόη καὶ ἐνάτη Οἰκουμενικές, οἱ ἐν Κωνσταντινουπόλει Σύνοδοι τῶν ἐτῶν 1170, 1450, 1722, 1838, 1895. Οἱ παπικὲς αἱρέσεις καταδικάστηκαν καὶ ἀπὸ τὴν πανορθόδοξη ἀπόφαση τὸ 1848  ―  Ἐγκύκλιος ἐπιστολὴ πρὸς τοὺς τῆς Ἀνατολῆς ἀρχιερατικοὺς θρόνους, Ἐν Ἰω. Καρμίρη, Τὰ δογματικὰ καὶ συμβολικὰ μνημεῖα τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας, Ἀθήνα 21960, σελ. 324-27. Πρβλ. Ἰωάννης 15, 26  ―  Ὑπὲρ τῶν ἱερῶς ἡσυχαζόντων, 3, 1, Συγγράμματα 1, 618.

13. Ἔκθεσις δυσσεβημάτων, 10 καὶ Ἁγιορειτικὸς τόμος ὑπὲρ τῶν ἱερῶς ἡσυχαζόντων, Συγγράμματα 2, 581 καὶ 569-70.

14. Διάλογος κατὰ πασῶν τῶν αἱρέσεων, 23, PG 155, 120D  ―  Τοῖς ἁπανταχοῦ τῆς γῆς εὑρισκομένοις ὀρθοδόξοις χριστιανοῖς, Ἐν Ἰω. Καρμίρη, ἔνθ’ ἀνωτέρω, σελ. 425-6

http://christianvivliografia.wordpress.com/2012/06/18/%E1%BC%A1-%E1%BC%81%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%E1%BC%90%CE%BA%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%B1-6/