Αἱ διά τήν ἀναβίωσιν τῆς θεωρίας τῆς ἐξελίξεως προσπάθειαι τῶν συγχρόνων ἐξελικτικῶν. Κεφάλαιον Δ'. Μητροπολίτου Πειραιῶς Σεραφείμ.

 Αἱ διά τήν ἀναβίωσιν τῆς θεωρίας τῆς ἐξελίξεως προσπάθειαι τῶν συγχρόνων ἐξελικτικῶν

Μολονότι ὅμως τόσον πανηγυρικὴ ὑπῆρξεν ἡ καταδίκη τῆς θεωρίας τῆς ἐξελίξεως τῶν ὄντων. Μολονότι διάχυτος εἶναι εἰς πολλὰς χώρας τῆς Οἰκουμένης ἡ θλῖψις διά τάς ἐξ αἰτίας ταύτης ἐπελθούσας κατὰ τὴν τελευταίαν ἰδίᾳ ἐποχὴν τρομερὰς πνευματικὰς - ψυχικὰς καί κοινωνικὰς καταστροφάς, δεδο­μένου ὅτι καί ὁ ἱστορικὸς ὑ­λισμὸς εἶναι καρπὸς τῆς θεωρίας ταύτης. 

Ἐν τούτοις ἐν τῇ ἐνδόξῳ ταύτῃ χώρᾳ, τῇ κοιτίδι τῆς ἀληθοῦς ἐπιστήμης καί φιλοσοφίας, συνεχίζεται μετὰ πείσματος - ἵνα μὴ χρησιμοποιήσωμεν ἄλλον χαρακτηρισμὸν -ὑπό τοῦ ἐντύπου καί ἠλεκτρονικοῦ τύπου, ἀλλὰ καί διά συγγραμμάτων, ἡ προσπάθεια ὡρισμένων ἐπιστημόνων ὅπως πείσωσιν ἡμᾶς ὅτι δι' ἐξελίξεως διεμορφώθησαν πάντα τὰ ἐνόργανα ὄντα, καί ἐκ πιθήκων καί ἄλλων κατωτέρων ζώων κλπ. ἐξελίχθημεν καί ἡμεῖς!!!

Καί εἶναι βεβαίως ἀληθὲς ὅτι, ὑπὸ τὴν πίεσιν νεωτέρων παρατηρήσεων, ἠναγκάσθησαν οἱ ὑποστηρικταὶ τῆς θεωρίας ταύτης νά ὁμολογήσωσιν ὅτι δέν εἶναι δυνατὸν ὁ ἄνθρωπος νά προέρχηται ἀπὸ τὰ ἀνώτερα εἴδη τῶν ὑπαρχόντων σήμερον πιθήκων (Χιμπατζή, Γίββωνος, Γορίλλα κ.λπ) ἡ θεωρία ὅμως τῆς ἐκ πιθήκων προελεύσεως ἡμῶν δέν ἐγκατελείφθη. Μετετέθη ἁπλῶς ὁ εἰς ζωώδη κατάστασιν πρόγονος ἡμῶν εἰς τόν Δρυοπίθηκον τῆς τριτογε­νοῦς περιόδου. 
Ἐκ τοῦ πιθήκου τούτου (κατά τούς νεωτέρους ἐξελικτικούς) ἀπεσχίσθη τό πάλαι ποτέ ὁ ἄνθρωπος, ὅπως καί τά διάφορα εἴδη τῶν πιθή­κων, ὧν τινά μέν ἐξειλίχθησαν εἰς ἀνώτερα..., ἄλλα δέ παρέμειναν κατώτε­ρα! Καί διά τῆς ὁδοῦ ταύτης τῆς ἐξελίξεως προῆλθον καί κατέλαβον θέσιν ἐπί τῆς σκηνῆς τοῦ κόσμου τούτου ὅλα τά ἐνόργανα ὄντα, ἔμψυχα τε καί ἄ­ψυχα, ἅτινα ἐνεφανίσθησαν ἤ ὑπάρχουσιν ἐπί τοῦ θεάτρου τῆς ζωῆς.

Ὅτι δέ ἡ θεωρία τῆς ἐξελίξεως εἶναι, κατὰ τούς συγχρό­νους ἐξελικτικούς, ἀληθής, καί ὁ ἄνθρωπος ἐξελίχθη προοδευτικῶς ὄχι ἁπλῶς ἀπὸ τὸν πίθηκον ἀλλ' ἀπὸ ὂν τι τῆς θαλάσσης (τὸν περίφημον μονήρη, ψάρι ἀκολούθως κ.λπ) βεβαιοῦται δῆθεν ἐκ τῶν φάσεων τάς ὁποίας ἐμφανίζονται ἀσθενεῖς θεραπευόμενοι δια «σόκ»[1], καί ἰδία δι' ἰνσουλίνης. Διότι κατὰ τὴν πρώτην περίοδον τῆς ἐξόδου των ἐκ τῆς κωματώδους καταστάσεως, εἰς ἥν συνεπεία τῆς ἰνσουλίνης περιέρχονται (καί ἥτις ἐπιτυγχάνεται δι' ἐνέσεως γλυκόζης εἰς τό αἷμα τοῦ πάσχοντος), αἱ κινήσεις τῶν χειρῶν καί τῶν ποδῶν των ὁμοιάζουν δῆθεν πρός τάς ἀρρύθμους κινήσεις τῆς κολυμβή­σεως!!!, ἀντιστοιχοῦσαι πρός τάς ἀρχικὰς κινήσεις, αἱ ὁποῖαι ἐγένοντο διά τῆς οὐρᾶς καί τῶν πτερύγων τῶν ψαριῶν καί ἀναλόγων τμημάτων τοῦ σώματος ἀμφιβίων τῆς ἰδίας ἐξελικτικῆς πορείας!!! 

Μετὰ τάς κινήσεις ταύτας ἐκδηλοῦνται ἄρρυθμοι κινήσεις τῶν τεσσάρων ἄκρων, ὁμοιάζουσαι πρός τάς κινήσεις πρωτογόνου ἑρπετοῦ... καί ἀντιστοιχοῦσαι πρός τάς κινήσεις τῶν ἀνωτέρων ἀπὸ τὰ ἀμφίβια εἰδῶν ἤ χερσαίων ζώων τῆς κατωτέρας βαθμί­δος!!! Ταύτας ἀκολουθοῦσι, κατὰ τάς αὐτὰς πάντοτε ὑποθέσεις, κινήσεις πρωτογόνου συμπεριφορᾶς (κλείσιμον δακτύλων χειρῶν, ποδῶν κλπ.), ἀντιστοιχοῦσαι πρός τό φαινόμενον τῆς ἁρπαγῆς!!!, χαρακτη­ριστικὸν τῆς ζωῆς τῶν πιθήκων... 

Παράγονται, ἀκολούθως, ὑπὸ τῶν θεραπευομένων ὑπόκωφοι ἦχοι, λαρυγγισμοὶ ἀνθρώπινοι, φωνὰς ζώων προσομοιάζουσαι!!! Καί κατόπιν τούτων ἐπανέρχεται ἡ συνείδησις, αἱ κανονικαὶ κινήσεις καί ἡ ἀνθρωπίνη φωνή. Αἱ μεταβολαὶ λοιπὸν αὗται, κατὰ τούς αὐτοὺς ἐξελικτικούς, γινόμεναι διαδοχικῶς ἐντὸς μιᾶς ὥρας, ἀντιστοιχοῦσι πρός τούς ἀμετρήτους αἰῶνας τῆς ἐξελίξεως τῶν ἐνοργάνων ὄντων, ἀπὸ τοῦ πρώτου τοιούτου μέχρι τοῦ ἀνθρώ­που!!! Καί ἀποκαλύπτουσιν εἰς ἡμᾶς ὅλα τὰ στάδια, τὰ ὁποῖα διήνυσεν ἐπὶ τοῦ πλανήτου τό φαινόμενον τῆς ζωῆς.

Τὴν φυσιολογικήν, οὕτως, ἐπάνοδον τῶν αἰσθήσεων καί τῆς συνειδήσεως εἰς τούς ἐκ τῆς ἐπιδράσεως τῆς ἰνσουλίνης ἀπαλλασσομένους ἀσθενεῖς (λόγῳ τοῦ ὅτι τοιαύτη ὡρίσθη ὑπὸ τοῦ Δημιουργοῦ ἡ σειρὰ τῆς μετὰ τό «σοκ»... ἐπανόδου τῶν αἰσθήσεων καί τῆς ἀποκαταστάσεως τῶν ὀργανικῶν καί τῶν ψυχικῶν ἡμῶν λειτουργιῶν) ἀποδίδουσιν οἱ ἐξελικτικοὶ εἰς τὴν διατηρουμένην ἐν ἡμῖν ἐπίδρασιν τῶν διαφόρων σταδίων τῆς δῆθεν ἐξελίξεως τῶν ἐνοργάνων ὄντων. 
Ἀλλὰ καί ἂν ἐπρόκειτο περὶ ἐπαναλήψεως τῆς ἀρχικῆς σει­ρᾶς τῆς ἐμφανίσεως τῶν αἰσθήσεων, μήπως δέν ἀποτελεῖ αὕτη τούς διαδο­χικοὺς σταθμούς, τούς ὁποίους διήνυσεν ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τῆς ἐνάρξεως τῆς διαμορφώσεως τοῦ σώματος αὐτοῦ ἐν τῇ μήτρᾳ, μέχρις ἐκδηλώσεως τῆς συνειδήσεως; 
Διότι κατὰ τὴν διάρκειαν τῆς περιόδου ταύτης, πράγματι ἐκολύμβησε, κατ' ἀρχήν, ἐν τοῖς ὑγροῖς τῆς μήτρας· ἐκίνησεν ἀκολούθως μετὰ τὴν ἐκ τῆς μήτρας ἔξοδον, πρῶτον τὰ τέσσαρα ἄκρα, καί ἐτετραπόδισεν ἀργότερον ἐπ' ἀρκετοὺς μῆνας, ἐξεφώνησεν ἐν συνεχείᾳ ἀνάρθρους φωνὰς λόγῳ μὴ πλήρους ἀναπτύξεως τῶν φωνητικῶν ὀργάνων καί τέλος δέν εἶχε συνείδησιν τῆς ὑπάρξεώς του - καίτοι ἔχων πνευματικὴν ψυχὴν - μέχρι πλή­ρους διαμορφώσεως τοῦ ἐγκεφάλου, πρός ἐκδήλωσιν τῆς νοήσεως καί συνει­δήσεως. 
Τὴν φυσιολογικήν, λοιπόν, ταύτην σειρὰν τῆς ἀποκτήσεως τῶν αἰσθήσεων καί τῆς ἐπανακτήσεως αὐτῶν μετὰ τό «σόκ», ἀνήγαγον οἱ ἐξελι­κτικοὶ οὗτοι διά τῆς φαντασίας αὐτῶν εἰς ἔνδειξιν ἐπαναλήψεως λειτουργιῶν ὀργανικῶν κλπ. μακρῶν δῆθεν περιόδων ἐξελίξεως τῶν ἐμψύχων ἰδία ὄντων[2]. Ἀλλὰ μήπως ἐπὶ τῆς φαντασίας καί μόνον, δέν στηρίζεται τό ψευδὲς καί ἀβάσιμον οἰκοδόμημα τῆς θεωρίας ταύτης, ἥτις τόσας ψυχὰς ἐπλάνησε καί ἀπεμάκρυνε τῆς ἀληθείας κατὰ τούς τελευταίους αἰῶνας καί ἐγένετο πρόξενος τόσων καταστροφῶν;

Καί ἵνα βεβαιωθῇ τοῦτο ἰδοὺ καί ὑπόθεσις περὶ τῆς ἐν λόγῳ θεω­ρίας, ἀντιφάσκουσα αὐτὴ πρός ὅλας σχεδὸν τάς προηγουμένας. Εἰς τό περιοδικὸν «Ἥλιος» τῆς 28ης-8-1953, ἐδημοσιεύθησαν τὰ ἑξῆς:

«Εἰς ἕν βιβλίον ἐκδοθὲν εἰς τό Λονδῖνον, ὁ Ἄγγλος ζωολόγος κ. Μπρούμ, τῆς Βασιλικῆς Ἐταιρίας τοῦ Λονδίνου, ἀποδεικνύει μὲ σειρὰν ἐπιχειρημάτων τὴν ἀνεπάρκειαν τῶν θεωριῶν περὶ τῆς ἐξελίξεως, τοῦ Δαρβίνου, ἀκόμη δέ καί τῶν θεωριῶν τοῦ Λαμάρκ. 
Ὁ Ἄγγλος ἐπιστήμων μάλιστα διατυπώνει μίαν ἀρχήν, ἡ ὁποία εἶναι ἀρκετὰ πρωτότυπος, ἀλλὰ καί δύσκολον νά ἀμφισβητηθῇ ἀπὸ ἐκείνους πού γνωρίζουν νά διαβάζουν τό μεγάλο βιβλίον τῆς προϊστορίας τῆς ζωῆς τοῦ πλανήτου. Καμμιὰ ὁμὰς ζώων - λέγει ὁ κ. Μπροὺμ - δέν παρήγαγεν ἄλλην ἀνωτέραν ὁμάδα πλέον ἤ ἅπαξ. Θὰ ἐξηγήσωμεν τὴν ἀρχὴν ταύτην μὲ μερικὰ παραδείγματα.  
Ἂν εἶναι ἀληθὲς ὅτι ἀπὸ τὰ ψάρια παρήχθησαν τὰ ἀμφίβια, ἡ παλαιοντολογία ἀποδεικνύει ὅτι αὐτὸ συνέβη μίαν φορὰν μόνον, κατὰ τὴν Δεβόνιον λεγομένην περίοδον.  
Εἶναι πιθανὸν - λέγει ὁ κ. Μπροὺμ - ἕνα καί μόνον εἶδος ψαριῶν νά ἐξειλίχθη καί νά ἔδωσε τό πρῶτον εἶδος τῶν ἀμφιβίων, τό ὁποῖον ἐνεφανίσθη εἰς τὸν πλανήτην μας. Καί τό γεγονὸς αὐτὸ δέν πρόκειται νά ἐπαναληφθῇ πλέον ποτέ, δέν πρόκειται δηλαδὴ νά ἐξελιχθοῦν ποτέ ἄλλοτε τὰ ψά­ρια εἰς ἀμφίβια. Ἐπίσης μίαν μόνον φορὰν ἀπὸ ἕνα εἶδος ἀμφιβίων παρήχθησαν τὰ ἑρπετά, κατὰ τὴν γαιανθρακοφόρον περίοδον. 
Ἐπίσης ὅλα τὰ πτηνὰ (κατὰ τὴν Ἰουράσσιον κατωτέραν περίοδον) παρήχθησαν ἀπὸ ἕν εἶδος ἑρπετῶν καί ποτέ πλέον τὰ ἑρπετὰ δέν θὰ ἐξελιχθοῦν εἰς πτηνά. Ἡ θεωρία τῆς ἐξελίξεως - κατὰ τὸν  ἀρθρογράφον τοῦ «Ἡλίου» πλέον περιέρχεται εἰς ἀδιέξοδον...». Καί συνεχίζεται ἡ ὑπόθεσις τοῦ Ἄγ­γλου ζωολόγου Μπρούμ. «Τέλος εἰς ὅ,τι ἀφορᾷ τό ἰδικὸν μας εἶδος, πρέπει νά δεχθῶμεν ὅτι, αἱ φυλαὶ τῶν ἀνθρώπων εἶναι ἀποτέλεσμα ἐξελίξεως ἑνὸς μόνον εἴδους ἀνθρωποειδῶν πιθήκων. Καί κανεὶς ἀπὸ τούς σήμερον ζῶν­τας πιθήκους δέν θὰ ἠμποροῦσε νά ἔχῃ ἀπόγονον ἕνα ἄνθρωπον»!!!

Καίτοι δέν ἔχομεν ὑπ' ὄψιν ἡμῶν τό σύγγραμμα τοῦ ρηθέντος Ἄγγλου ζωολόγου, ἵνα κρίνωμεν καί τὴν ὑπόθεσιν ἐν τῷ συνόλῳ καί ἐν ταῖς λεπτομερείας αὐτῆς, ὅμως τό ἀβάσιμον, τό φανταστικὸν καί τό ἀντιφατικὸν καί ταύτης εἶναι προφανὲς ἔκ τε τῶν ἀμφιβολιῶν αὐτοῦ τοῦ συγγρα­φέως, ἐκδηλουμένων ἐπανειλημμένως διά τῶν: «Ἂν εἶναι ἀληθές», καί «εἶναι πιθανόν...», ἄλλα καί ἐκ τοῦ ὅτι, οὐδόλως ἐξηγεῖται καί δι' αὐτῆς: 
α) Πῶς ἐξ ἑνὸς εἴδους ψαριῶν προῆλθαν τόσα εἴδη ἀμφιβίων, ἐξ ἑνὸς εἴδους ἀμφιβίων τόσα εἴδη ἑρπετῶν, καί ἐξ ἑνὸς εἴδους ἑρπετῶν τόσα εἴδη πτηνῶν, πάντα δέ ταῦτα ἄνευ ἑτέρας ἐξελίξεως, 
β) Πῶς τὰ ψάρια, ἐξ ἀψύχων προγόνων - κατωτέρων ὄντων - προελθόντα, ἀπέ­κτησαν ψυχικὰς ἰδιότητας, ἐνῶ οἱ πρόγονοι των ὀργανισμοὶ ἐστεροῦντο τοι­ούτων... 
Καί τέλος, διατὶ κανεὶς ἀπὸ τούς σήμερον ζῶντας πιθήκους δέν θὰ ἠδύνατο νά ἐξελιχθῇ εἰς ἄνθρωπον, ἐφ' ὅσον ἡ γεωλογικὴ περίοδος, καθ' ἥν, κατὰ τούς ἐξελικτικούς, ἐγένετο ἡ πρώτη ἐξέλιξις πιθήκου εἰς ἄνθρωπον, δέν ἀπέχει πολὺ ἀπὸ τὴν ἰδικὴν μας, οὐδ' εἶναι διάφορος αὐτῆς.

Ἀλλ' ἂς ἐξετάσωμεν ἤδη καί τάς δύο δῆθεν ἀποδείξεις!!! περὶ τῆς ἐν λόγῳ θεωρίας, αἵτινες ἐχαρακτηρίσθησαν ὑπὸ τῶν  ἐξελικτικῶν ὡς αἱ δύο σημαντικώτεραι ἀνακαλύ­ψεις τοῦ 20^ου αἰῶνος!!!, ἤτοι: α) τάς δύο σιαγόνας καί τὰ ὀλίγα ὀστάρια, τὰ εὑρεθέντα εἰς Σβάρτκρανς τοῦ Τράνσβααλ τῆς Ν. Ἀφρικῆς ὑπὸ τοῦ παλαιοντολόγου Τζών Ρόμπινσον, ἐντὸς θυλάκου αὐστραλοπιθήκου, καί τὰ ὁποῖα ἐχαρακτηρίσθησαν ὡς ἀνήκοντα εἰς τὸν διάμεσον κρίκον μεταξὺ ἀνθρώπου καί πιθήκου. 
Καί β) τὸν ἰχθὺν «Κοιλάκανθον», ὅστις ἐθεωρήθη ἐπίσης ὡς ἀναμφισβήτητος πλέον διάμεσος κρίκος μεταξὺ ἰχθύων καί ἀμφιβίων ἤ ἑρπετῶν, ὑπὸ τίνων δέ καί ὡς ἄμεσος!!! διάμεσος κρίκος μεταξὺ ἰχθύος καί ἀνθρώπου, διότι... ὁμοιάζει καί μὲ ἄνθρωπον!!! Πρός τοῦτο θὰ δώσωμεν τὸν λόγον εἰς τὸν μακαριστόν καθηγητὴν τοῦ Πανεπιστη­μίου Ἀθηνῶν Ἰ. Κούμαρην, ὅστις, διά τὰ εὑρήματα τοῦ Ρόμπινσον, ἔγραψε 4 ἄρθρα, εἰς τό τέλος δέ τοῦ πρώ­του τῶν ἄρθρων τούτων, ὑπὸ τὸν τίτλον «Τὰ νέα τοῦ τελανθρώπου», δημοσιευθὲν εἰς τό αὐτὸ περιοδικὸν Ἥλιος, τῆς 21ης-2-52, τονίζει ὡς ἐν συμπεράσματι, τὰ ἑξῆς:

« Ὅπως εἶναι ἑπόμενον τούς μεγάλους ἐνθουσιασμούς τῆς Ἐπιστήμης ἀκολουθοῦν καί τώρα οἱ ἐνδοιασμοί, αἱ μεταξύ τῶν ἐπιστημόνων ἀσυμφω­νίαι. Διότι ἐάν δέν ὑπάρχῃ ἀμφιβολία ὅτι τό νέον εὕρημα εὑρίσκεται εἰς κάποιαν σχέσιν πρός τήν ἐξέλιξιν τοῦ ἀνθρώπου, δέν ἕπεται ἀναγκαστικῶς ὅτι πρέπει νά θεωρηθῇ καί ὡς ὁ διάμεσος κρίκος μεταξύ ἀνθρώπου καί πι­θήκου. Διαμφισβητεῖται ἡ θέσις του ἐν τῇ κλίμακι». Εἰς 2^ον ἄρθρον του, ὑπό τόν αὐτόν τίτλον[3] συνεχίζει: «...Πρόκειται ἔστω περὶ διαμέσων χα­ρακτηριστικῶν μορφολογικῶς. Τοῦτο ὅμως δέν σημαίνει, ὅτι τό καθ' ἡμᾶς πιθήκειον μᾶλλον ὂν (ἐὰν ἔχωμεν δικαίωμα νά ἔχωμεν γνώμην) εἶναι καί γενεαλογικῶς διάμεσον, ὅτι ἀνήκει δηλ. εἰς τὴν σειρὰν τῆς ἐξελίξεως τοῦ ἀνθρώπου». 
Καί εἰς ἄλλα δύο ἄρθρα του ὑπὸ τὸν τίτλον «Τελεάνθρωπος»[4], γραφέντα προφανῶς μετὰ τὴν μεταξὺ αὐτοῦ καί τοῦ παλαιοντολόγου Ρόμπινσον διένεξιν διά τὸν ὀνοματολογικὸν ὅρον τελάνθρωπος ἤ τελεάνθρωπος... τοῦ εὑρεθέντος «μεσάζοντος τύπου» εἰς μὲν τό πρῶτον προσθέτει: «Καί ὠνομάσθη τέλειος ὁ ἀτελέστερος ἀκριβῶς, καί ἐπι­εικῶς μόνον δυνάμενος νά θεωρηθῇ ὡς ἀληθὴς ἄνθρωπος ὑπὸ τῶν ἀνευρόντων τὰ σκελετικὰ λείψανα, δυνάμενος μάλιστα, ὡς εἴδομεν εἰς τὰ προηγούμενα ἄρθρα νά μὴ ἀνήκῃ κἄν εἰς ἄνθρωπον...»· εἰς δέ τό 2ον, ὅτι «...τὰ ὀστᾶ τοῦ - περιφήμου μεσάζοντος - εὑρέθησαν μετὰ τῶν αὐστραλοπιθήκων... καί,... εἶναι ἀβέβαιον ἂν εἶναι κἄν ἀληθὴς ἀνθρωπίνη μορφὴ καί ὄχι μᾶλλον πιθήκειος». Ταῦτα διά τὸν «τελειάνθρωπον» ἤ τελάνθρωπον τοῦ Ρόμπινσον.

Διά δέ τὸν ἰχθὺν κοιλάκανθον (διά τὸν ὁποῖον ἐπεκράτησε χαρακτηριστικὴ σιγὴ τῶν  ἐξελικτικῶν μετὰ τὴν ἐξέτασίν του ὑπὸ τῶν ἰχθυολόγων), ὅτι οἱ ἐξετάσαντες αὐτὸν ἰχθυολόγοι ἀπεφάνθησαν κατηγορη­ματικῶς ὅτι δέν πρόκειται εἰμὴ περὶ ἰδίου γένους ἰχθύος, μηδεμίαν σχέσιν ἔχοντος οὔτε μὲ τὰ ἀμφίβια ἤ τὰ θηλαστικὰ, μήτε κατὰ μείζονα λόγον, μὲ τὸν ἄνθρωπον. Αὐταί λοιπὸν εἶναι αἱ κατὰ τούς Ἐξελικτικοὺς δύο σημαντικώτεραι ἀνακαλύψεις τοῦ 20^ου αἰῶνος. Καί τοιαῦτα ὑπῆρξαν ὅλα τὰ εὑρήματά των καί ὅλαι αἱ ἀποδείξεις των διά τὴν θεωρίαν τῆς ἐξελίξεως. Ἐν τούτοις ὑπάρχουσιν εἰσέτι ἐπιστή­μονες, διεκδικοῦντες μάλιστα καί τὸν τίτλον τοῦ «εἰδικοῦ», ἐπιμένοντες πα­ραδόξως εἰς τὴν ὑποστήριξιν αὐτῆς.

Τό ἐρώτημα, ὅ ἀδυνατοῦν ὅπως ἀπαντήσουν οἱ ἐξελικτικοί εἶναι πῶς ἐξηφανίσθησαν οἱ ἀρχικός καί ἐνδιάμεσος κρίκοι τῆς δῆθεν ἐξελίξεως «ὁ δρυοπίθηκος καί ὁ πιθηκάνθρωπος» καί ἐπιβιώνει ὁ τρῖτος κρίκος ὁ ἄνθρωπος ἀμετάβλητος ἐπί χιλιάδας ἔτη, καί διατί ἡ ἐξέλιξις τοῦ τρίτου κρίκου δέν  συνεχίζεται; Διατί ἔπαυσεν καί ὁ ἄνθρωπος  δέν ἐξελίσσεται εἰς ἕτερον εἶδος λ.χ. εἰς φανταστικόν «οὐρανάνθρωπον» τῆς ἐπιτυχοῦς ἐμπορικῆς κινηματογραφικῆς τριλογίας «Ἡ Αὐτοκρατορία ἐπιτίθεται» τοῦ Hollywood, ἐφ’ ὅσον μύχιος πόθος τοῦ ἀνθρώπου ἀρχῆθεν, ἦτο νά δαμάσῃ καί τούς αἰθέρας, ὡς καταδεικνύει ὁ μῦθος τῶν Δαιδάλου καί Ἰκάρου. Καί τό καταλυτικότερον ἐρώτημα: Ποῖος εἶναι ὁ μηχανισμός ἤ ἡ ἀρχή πού κρίνει ἤ ἀποφασίζει ὅτι ἡ ἐξέλιξις ἑνός εἴδους ὁλοκληρώθηκε καί δέν συνεχίζεται;

Τό ἔτος 2009 ἑορτάσθησαν τά 200 ἔτη ἀπό τῆς γεννήσεως τοῦ Καρόλου Δαρβίνου. Ἀμεταμέλητοι οἱ ἐξελικτικοί ἐπανα­λαμ­βάνουν πεισμόνως τάς ἑώλους ἀπόψεις των. Ἀπόδειξις ὁ ἐξελικτικός κ. Κωνσταντῖνος Κριμπής, ὁ ὁποῖος ἐξέδωκε ὀγκῶδες  ἔργον ἐκ 938 σελίδων μέ τίτλον «Δαρβινισμός καί ἡ  ἱστορία του ἕως τίς μέρες μας».

Ἐνδεικτική ἡ συνέντευξις τοῦ ἀνωτέρου εἰς τόν δημοσιογράφον κ. Σπυρίδωνα Μανουσέλην τῆς «Ἐλευθε­ροτυπίας» τήν 24-10-2009, ἥν παραθέτομεν εἰς ἐπίρρωσιν τῶν ἀνωτέρω:

«Ἐρ. Φέτος γιορτάζουμε τά 200 χρόνια ἀπό τή γέννηση τοῦ Κ. Δαρβίνου καί τά 150 χρόνια ἀπό τή δημοσίευση τοῦ βιβλίου του ἡ «Καταγωγή τῶν εἰδῶν». Ποιές ἀπό τις ἐξελικτικές ἰδέες τοῦ Δαρβίνου θεω­ρεῖτε ὅτι εἶναι ἀκόμη ἐπίκαιρες καί ποιούς τομεῖς τῆς βιολογικῆς ἔρευ­νας τόν 21^ο αἰῶνα ἐπηρεάζουν περισσότερο;

Ἀπ. «Ὁ Δαρβῖνος ἦταν πλουραλιστής. Ὡς ἐκ τούτου, ὁρισμένες ἀπό τίς προτάσεις του σήμερα δέν γίνονται ἀποδεκτές, ὅπως ἡ κληρονομικότητα τῶν ἐπίκτητων ἰδιοτήτων ἤ ἡ θεωρία του γιά τήν κληρονομικότητα, δηλαδή ἡ ὑπόθεση τῆς «παγγένεσης». Ὅμως ἄλλες ἰσχύουν, ὅπως ἡ κοινή καταγωγή τῶν ζωντανῶν εἰδῶν, ἡ ἀποσπασματικότητα πού παρουσιάζουν τά ἀπολι­θώματα. 
Οἱ ἀπόψεις διΐστανται κατά πόσον ἡ ἐξέλιξις εἶναι βαθμιαία, ὅπως ἤθελε ὁ Δαρβῖνος, ἤ ἄν διενεργεῖται μέ ἄλματα. Στούς γενετιστές ἐπικρατεῖ τό βαθμιαῖο, ἐνῶ οἱ παλαιοντολόγοι προτιμοῦν τά ἄλματα. Βέβαια, διαφέρουν οἱ κλίμακες τοῦ χρόνου στίς ὁποῖες οἱ δύο αὐτοί κλάδοι ἀναφέρονται: ὅ,τι οἱ γενετιστές θεωροῦν ὅτι εἶναι μία μακρά χρονική περίοδος, οἱ παλαιοντολόγοι τό θεωροῦν μία ἐλάχιστη στιγμή στό γεωλογικό χρόνο. 
Ἐκεῖνο ὅμως που κυρίως θά μᾶς μείνει ἀπό τόν Δαρβῖνο εἶναι ἡ φυσική ἐπιλογή ὡς μηχανισμός προώθησης τῶν ἐξελικτικῶν ἀλλαγῶν. Ἡ πρότασίς του (καί τοῦ Ἄλφρεντ Ράσελ Οὐάλας ἀλλά καί μερικῶν ἄλλων) γιά τή δράση τῆς φυσικῆς ἐπιλογῆς ἦταν καί ἐξακολουθεῖ νά εἶναι ἐξαιρετικά γόνιμη γιά τήν ἐπίλυση διαφόρων προβλημάτων σέ τομεῖς πού, ἐκ πρώτης ὄψεως, δέν συνδέονται ἐμφανῶς μέ τήν ὀργανική ἐξέλιξη, ὅπως ὁ ἀνοσοποιητικός μηχανισμός καί ὁ νευρωνικός δαρβινισμός».

Ἐρ .  Ὁ ἱστορικός τῆς ἐπιστήμης Τόμας Κούν διέκρινε δύο τύπους ἐπιστημονικῆς δραστηριότητας: τήν «ἐπαναστατική» καί τή «φυσιο­λογική» ἐπιστήμη. Στήν πρώτη ἐντάσσονται οἱ πιό σημαντικές καί ἀνα­τρε­πτικές θεωρίες, ἐνῶ στή δεύτερη οἱ πιό προβλέψιμες καί λιγότερο ἀνατρεπτικές ἀνακαλύψεις τῆς ἐπιστημονικῆς ἔρευνας. Δεδομένης τῆς τεράστιας ἐπιρροῆς τῶν ἐξελικτικῶν ἰδεῶν στή βιολογική, στή φιλοσο­φική ἀλλά καί εἰς τήν κοινωνιολογική σκέψη, πόσο νόμιμο θά ἦταν νά μιλᾶμε σήμερα γιά μιά «δαρβίνεια ἐπανάσταση»; 

Ἀπ. «Ἔχω (καί ὄχι μόνο ἐγώ) ἕνα πρόβλημα μέ τόν Τόμας Κούν, θεωρῶ δηλαδή ὅτι τό ἐξηγητικό του σχῆμα ἀναφέρεται μόνον εἰς τήν ἐπιστήμη τῆς Φυσικῆς. Τό ἴδιο ἄλλωστε ὑποστηρίζει καί ὁ μεγάλος βιολόγος Ἔρνστ Μάιρ. Στη Φυσική, οἱ ἐπαναστάσεις τοῦ Κούν συνιστοῦν ὄντως μία ριζική ἀλλαγή τοῦ βασικοῦ πλαισίου ἀναφορᾶς. Αὐτό ἔγινε μέ τή μετάβαση ἀπό τόν Ἀρι­στοτέλη στούς Γαλιλαῖο – Κοπέρνικο - Νεύτωνα, καί ἀργότερα μέ τή μετάβαση ἀπό αὐτούς στόν Ἀϊνστάϊν. 
Ἡ βιολογία (καί ὄχι μόνο αὐτή) δέν παρουσιάζει τέτοιες ἀπότομες ρήξεις. Ἕνα ζήτημα βέβαια πού προκύπτει εἶναι πότε ὁρίζουμε τήν ἀπαρχή μιᾶς ἐπιστήμης. Παρότι ὑπάρχει κάποια συνέχεια, νομίζω φρόνιμο νά περιορίσουμε τήν ἐφαρμογή τοῦ ὅρου «ἐπιστήμη» μόλις ἕνας κλάδος ἀρχίζει νά ἀποκτᾶ μία σύγχρονη ὀντότητα. Γιά νά γίνω πιό σα­φής, ἡ ἐξελικτική βιολογία οὐσιαστικά ἀρχίζει μέ τόν Δαρβῖνο (καί ἄς προϋ­πήρξαν ὁ Λαμάρκ καί ὁ Ζοφρουά Σεντ Ἰλίρ), ἡ γενετική ἀρχίζει μέ τούς Μέντελ καί Μόργκαν (καί ὄχι μέ τόν Γκέρντνερ ἤ τόν Νοντέν), ἡ μικροβιολογία μέ τόν Παστέρ καί τόν Κόχ.

Ἀσφαλῶς ὁ Δαρβῖνος, σέ μία θεώρηση τῆς ἐπιστήμης χρονικά εὐρύ­τερη ἀπό τή δική μου, ἀποτέλεσε μία τομή. Προϋπῆρξαν καί ἄλλες μεγά­λες τομές στήν ἱστορία ἤ τήν προϊστορία τῆς ἐξελικτικῆς, ὅπως π.χ. ἐκείνη τῆς διατύπωσης τῆς κλίμακας τῶν εἰδῶν καί ἐκείνη τοῦ Λαμάρκ. Ἡ τομή τοῦ Δαρβίνου, χωρίς νά ἀλλάξει τό ἐννοιολογικό πλαίσιο, ὑπῆρξε ἡ πιό δραστική καί ἡ πιό γόνιμη».

Ἐρ . Ἀπό τήν ἐμφάνισή της μέχρι σήμερα, ἡ δαρβινική ἐξελικτική θεωρία δέν ἔμεινε ἀμετάβλητη. Ὅπως κάθε γόνιμη ἐπιστημονική θεωρία, ὀφείλει νά διευρύνεται καί νά ἀναπροσαρμόζεται συνεχῶς ὥστε νά ἐξηγεῖ τά νέα ἐρευνητικά δεδομένα πού συνήθως ἡ ἴδια ἔφερε στό φῶς. Ποιές, κατά τή γνώμη σας, εἶναι οἱ δραστικότερες μεταβολές πού ἔχουν ὑποστεῖ οἱ ἐξελικτικές ἰδέες πού διατύπωσε ὁ Δαρβῖνος πρίν ἀπό 150 χρόνια;

Ἀπ. Ἀμέσως μετά τόν θάνατο τοῦ Δαρβίνου, τήν ἑπόμενη χρονιά, τό 1883, ὁ Γερμανός βιολόγος Αὔγουστος Βάϊσμαν τροποποίησε τόν δαρβινισμό μέ τόν ἀποκλεισμό τῆς κληρονομικότητας τῶν ἐπίκτητων ἰδιοτήτων (φαινόμενο στήν ὕπαρξη τοῦ ὁποίου πίστευε ὁ Δαρβῖνος καί οἱ περισσότεροι στήν ἐποχή του, καί πού ἐσφαλμένα ἀποδίδεται σήμερα μόνο στό ἔργο τοῦ Γάλλου βιολόγου Ἰωάννη Λαμάρκ). 
Μία δεύτερη οὐσιώδης μεταβολή ἔγινε μέ τή σύνθεση τοῦ δαρβινισμοῦ (κυρίως τῆς φυσικῆς ἐπιλογῆς) καί τῆς γενετικῆς, τοῦ μηχανισμοῦ κληρονομικότητας πού μελέτησε πρῶτος ὁ Μέντελ καί ἀργότερα ὁ Μόργκαν καί οἱ συνεργάτες του. Αὐτό ἔγινε πιό πρόσφατα, πρίν ἀπό τόν Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, καί ἀποτελεῖ μία οὐσιώδη ἀλλαγή, μία πρόταση ἐξηγητική πού καί σήμερα κυριαρχεῖ. Μία σημαντική περαιτέρω διεύρυνση προτάθηκε τό 1975 μέ τήν ἐφαρμογή τοῦ δαρβινισμοῦ στήν κοινωνιολογία (ὅ,τι ἀποκαλοῦμε κοινωνιοβιολογία), μία ἐξαιρετικά γόνιμη ἐπέκταση. 
Τέλος, στίς μέρες μας διευκρινίστηκαν ὁρισμένες πλευρές τοῦ δαρβινικοῦ μηχανισμοῦ ἀπό τή σύγχρονη ἐμβρυολογία (μία σύνθεση δαρβινισμοῦ καί ἐμβρυολογίας, ἐνομα­ζόμενη «evo-devo»). Αὐτές ἀποτελοῦν κατά τή γνώμη μου τίς μεγάλες τομές. Βέβαια τό 1953 ἡ διαπίστωση τῆς μοριακῆς δομῆς τῆς κληρονομικῆς οὐσίας (τοῦ DNA) ἐνίσχυσε πάρα πολύ τήν ἐξελικτική καί τῆς ἄνοιξε νέους ορίζοντες. Ὁ δαρβινισμός ὁλοένα συμπληρώνεται, μεταβάλλεται, ἐπεκτείνεται, ἀποτελεῖ ἕναν γρήγορα ἐξελισσόμενο κλάδο, πυρῆνα τῶν βιολογικῶν ἐπιστημῶν». 

Ἐρ .: Σέ ὅλα σας τά βιβλία ὑπερασπίζεστε τήν ἐξηγητική δύναμη καί τή μεγάλη γονιμότητα τῶν ἐξελικτικῶν μοντέλων καί εἰδικότερα τή δαρβινική ἰδέα τῆς «φυσικῆς ἐπιλογῆς» ὡς κυρίαρχου - ἀλλά ὄχι καί ἀποκλειστικοῦ - μηχανισμοῦ πραγματοποίησης τῶν ἐξελικτικῶν ἀλλα­γῶν. Στό τελευταῖο σας ἐντυπωσιακό βιβλίο γιά τόν δαρβινισμό ὑπο­στηρίζετε, μάλιστα, τή δυνατότητα διεύρυνσης καί τή σχεδόν ὑπο­χρεωτική ἐφαρμογή αὐτοῦ τοῦ ἐξηγητικοῦ σχήματος ἀκόμη καί στά τυπικά ἀνθρώπινα νοητικά καί κοινωνικά χαρακτηριστικά, δηλαδή στή νευροεπιστήμη καί τήν κοινωνιοβιολογία. Ὑπάρχει ἄραγε κάποιο ὅριο στήν ἐξηγητική δύναμη καί στίς δυνατότητες ἐπέκτασης τῆς «φυσικῆς ἐπιλογῆς»;

Ἀπ. «Ὄντως ἡ φυσική ἐπιλογή ἀποτελεῖ μηχανισμό παραγωγῆς τάξεως ἀπό ἀταξία μέ μηχανικό τρόπο. Ἐκτός τῆς ἐξελικτικῆς χρησιμοποιήθηκε καί σέ πολλούς ἄλλους τομεῖς, ὅπως στήν ἐξελικτική ψυχολογία, στήν ἐξελικτική ἐπιστημολογία, τήν ἠθική, τήν αἰσθητική, τήν κοινωνιολογία, τή μελέτη τῆς οἰκονομικῆς συμπεριφορᾶς, καί, ὅπως ἐπισημαίνετε, τίς νευροεπιστήμες. 
Εἰδι­κότερα θέλω νά ὑπογραμμίσω τόν ρόλο πού διαδραματίζει ἡ φυσική ἐπιλογή στή μελέτη τῆς Λογικῆς καί στήν κατανόηση τῆς ἔλλογης σκέψης ἐν γένει, μέ τήν ἐπισήμανση τῶν ἀδυναμιῶν τοῦ λογικοῦ μας ὀργάνου, τῶν ἀσθενῶν του σημείων (ἐκείνων τῶν γνωστικῶν περιοχῶν γιά τίς ὁποῖες ἡ λογική μας δέν εἶναι κατάλληλα δομημένη, δηλαδή γιά τήν κατανόηση τῶν φαινομένων πού βρίσκονται ἐκτός τῆς μεσοκλίμακος, τῆς μεσαίας κλίμακος φαινομένων καί ὄντων στήν ὁποία ζοῦμε, καί γιά τήν κατανόηση τῶν ὁποίων δομήθηκε διά τῆς φυσικῆς ἐπιλογῆς ἡ ἔλλογη σκέψη μας). 
 Ἔτσι, ὅσα συμβαίνουν στή μικρο­κλίμακα, στό ὑποατομικό ἐπίπεδο ἤ στίς ὑψηλές ἐνέργειες, ἤ στή μεγα­λο­κλίμακα, συχνά φαίνεται νά ἀντιβαίνουν στόν κοινό νοῦ καί τήν κατανόησή του. 
Μία θεωρία που ἐξηγεῖ τίς ἰδιαιτερότητες τῆς ἔλλογης σκέψης, τοῦ κατ' ἐξοχήν νοητικοῦ μας ὀργάνου, νομίζω ὅτι ἀποκτᾶ τήν ἐξηγητική ἰσχύ καί τό status μιᾶς «γενικῆς θεωρίας», μιᾶς οἱονεί θεωρίας τῶν πάντων».

Ἑπομένως κατά τόν κ. Κριμπῆ, τό ἕν τρισεκατομμύριον νευρικῶν συνδέσεων τοῦ ἀνθρωπίνου θαυμαστοῦ ἐγκεφάλου εἶναι προϊόν ἀλόγου καί ἀσυνειδήτου τυχαιότητος ἤ φυσικῆς ἐπιλογῆς!!!

---

[1] «Ἀπότομος νευρικός κλονισμός ἤ νευροπληξία».

[2] Παράλληλον ὑπῆρξεν τὸ ἐκ τῆς ἐμβρυολογίας καὶ τοῦ Βιογονικοῦ Νόμου ἐπι­χείρημα τῶν ἐξελικτικῶν, καθ' ὁ αἱ διάφοροι φάσεις τοῦ ἐμβρύου ἐν τῇ μήτρᾳ ἀντιπροσωπεύουν τὰ ἀντίστοιχα στάδια τῆς ἐξελίξεως ἑκάστου ὄντος. Ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιχείρημα ἐκεῖνο ἀπεδείχθη, ὡς ἀνωτέρω, ὅλως ἀβά­σιμον.

[3] Περιοδικόν «Ἥλιος», 28-2.53.

[4] Περιοδικόν «Ἥλιος», 7.3.53 καί 14.3.53

http://anavaseis.blogspot.gr