Δόλος, κεφ.Ε' μέρος α'

ΕΝΑ ΑΣΤΕΡΙ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΠΑΥΛΟΣ

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

Ἡ χαρά καί πάλι κράτησε λίγο. Σάν μιά γρήγορη ἡλιοφάνεια μέσα σέ χειμωνιάτικη συννεφιά. Ἡ ἄνοιξη στήν Ἐκκλησία θ᾿ ἀργοῦσε ἀκόμη νἄρθη καί χρειαζόταν πολλή ὑπομονή. Ὁ αὐτοκράτορας Κωνστάντιος συνέχιζε τήν πολεμική του. Πιθανόν νά μήν τόν ἐρέθιζε μόνο ἡ ἀκλόνητη σταθερότητα τοῦ ἱεροῦ Παύλου στά ὀρθόδοξα δόγματα, ἀλλά καί ἡ ἀγάπη καί ἠ ἐκτίμηση τοῦ εὐσεβοῦς λαοῦ, ἡ ὁποῖα τόσο ἔντονα καί τόσο ἡρωϊκά πολλές φορές ἐκδηλωνόταν πρός τό πρόσωπό του. Αὐτό ἴσως δημιουργοῦσε στόν αὐτοκράτορα ἕναν ἐνδόμυχο φθόνο, ἕνα εἰδος κρυφῆς ζηλοτυπίας.

Ὅπως γράφουν οἱ σύγχρονοί του ἱστορικοί, ὁ Κωνστάντιος “ἐστερεῖτο τῆς προσωπικῆς αἴγλης καί θελκτικότητος τοῦ μεγάλου πατρός του, Κωνσταντίνου”. Τοῦ ἔλλειπε τό συμπαθές, ἡ προσήνεια καί ἡ μεγαλοψυχία ἐκείνου.

Ἐκτός τούτου ἐπηρεαζόταν πολύ ἀπό σκοτεινούς καί ραδιούργους εὐνούχους, οἱ ὁποῖοι τόν εἶχαν καταντήσει ἀφόρητα καχύποπτο. Αὐτό τόν ὁδήγησε στό νά ἐγκληματίση ἀρκετές φορές ἀκόμη καί σέ συγγενικά του πρόσωπα.

Εἰδοποιεῖ λοιπόν αὐτή τήν φορά τόν ἔπαρχο Φίλιππο καί διατάζει ὅπως “τόν μέν Παῦλον τῆς Ἐκκλησίας ἐκβάλη, ἀντεισάγῃ δέ εἰς αὐτήν τόν Μακεδόνιον”¹.

Ὁ Φίλιπος γνωρίζοντας τί εἴδους ταραχές μποροῦσαν νά προκληθοῦν πάλι ἀπό μία βίαιη ἐπέμβαση, καθώς καί τό πάθημα τοῦ Ἑρμογένη, μεθόδευσε τήν τρίτη αὐτή ἐκδίωξη τοῦ Πατριάρχη μέ πολλή πονηρία καί δόλο.

Κάλεσε τόν ἅγιο νά λάβη μέρος σέ κάποιο συνέδριο, στό ὁποῖο θά ἀποφάσιζαν δῆθεν οἱ ἄρχοντες τῆς Βασιλεύουσας γιά θέματα, τά ὁποῖα ἀφοροῦσαν τό κοινό καλό τῆς πόλεως. Ἡ τοποθεσία ὅπου θά γινόταν ἡ συνεδρίαση, ὀνομαζόταν “λουτρόν τοῦ Ζευξίππου².

Ἴσως ὁ ἄδολος Πατριάρχης νά πίστεψε ὅτι ὑπῆρχε καλή πρόθεση γιά συνεργασία. Πιθανόν ὅμως καί νά ὑποψιάστηκε τόν δόλο, ἀλλά νά θέλησε ν᾿ ἀποφύγη κάθε εὐθύνη καί ἐνοχή γιά τό αἱματοκύλισμα τοῦ λαοῦ, πού σίγουρα θά ἐπαναλαμβανόταν, ἄν γίνονταν νέες ταραχές. Ἴσως καί νά ἦταν θεία οἰκονομία, ὥστε νά παραστῆ στήν Σύνοδο τῆς Σαρδικῆς στήν Ἰταλία, γιά νά ἀντιπροσωπεύση ἐπάξια τήν Ἀνατολική Ἐκκλησία.

Μέ πολλές τιμές ὑποδέχτηκε ὁ δόλιος ἔπαρχος τόν Πατριάρχη. Ὅταν ὅμως τόν ἀπομόνωσε μέσα στό Διοικητήριο, ἔδειξε τό ἀληθινό πρόσωπό του καί τό μίσος του. Ἐθριαμβολόγησε γιά τήν ἐπιτυχία του αὐτή καί καυχήθηκε σαρκάζοντας εἰς βάρος τοῦ ἁγίου ἀνδρός. Ἐκεῖνος ἀτάραχος τόν ἀντιμετώπισε μέ ἀξιοπρέπεια καί ψυχραιμία, σάν νά γνώριζε τήν ἐξέλιξη τῶν πραγμάτων.

Ὁ Φίλιππος, χωρίς νά τό θέλη, ντράπηκε τόν ἅγιο γιά μιά στιγμή, ἀπεῖχε ὅμως πολύ ἀπό τή μετάνοια.

• Ἐκτελῶ αὐτοκρατορικές ἐντολές, δικαιολογήθηκε, ὅταν ὁ Πατριάρχης τοῦ ὑπενθύμισε πώς δέν ἁρμόζει σέ δημόσιο ἄνδρα νά μεταχειρίζεται δόλο. Γιά νά βγῆ δέ τό γρηγορότερο ἀπό τή δύσκολη θέση, φρόντισε – ὅπως εἶχε συμφωνήσει μέ τούς ραδιούργους τοῦ παλατιοῦ – μόλις νύχτωσε, νά στείλη τόν θεῖο Παῦλο στίς βασιλικές αὐλές.

Ὁ λαός ἐν τῷ μεταξύ ἡσύχαζε. Ἴσως μάλιστα εἶχε ἀρχίσει καί νά χαίρεται γιά τήν τιμή πού πρώτη φορά ἔγινε στόν Πατριάρχη του!

Τί συνέβη “εἰς τάς βασιλείους αὐλάς”, ὅπου ὁδηγήθηκε αἰχμάλωτος ὁ Παῦλος, δέν εἶναι δύσκολο νά καταλάβη κανείς.

Οἱ αὐλικοί, ἐνῶ μαζί μέ τόν ἔπαρχο Φίλιππο εἶχαν ὀργανώσει τήν ἀπαγωγή, τώρα πού περίμεναν ἐν καιρῷ νυκτός τόν χαλκέντερο Ὀρθόδοξο Πατριάρχη, τόν ἀκλόνητο αὐτό μαχητή τῆς Πίστεως, κάπου δειλίασαν. Καί τόν ἴδιο τόν αὐτοκράτορα νά περίμεναν, δέν θά ἔνοιωθαν τόση ἔνταση, ὅσο ἐκείνη τήν ὥρα. Στίς κρυφές συζητήσεις οἱ εὐνοῦχοι καί μερικοί ἄλλοι διεφθαρμένοι αὐλικοί τοῦ Κωνστάντιου τά ἔβαζαν ἀκόμη καί μέ τόν αὐτοκράτορα πού, τόσον καιρό, κατά τή γνώμη τους, δέν εἶχε ἀποφασίσει νά βγάλη ἀπό τή μέση τόν “πεισματάρη” αὐτόν Πατριάρχη, πού ἦταν τόσο ἐπικίνδυνος μέ τό νά εἶναι τόσο διμοφιλής.

Δέν γνώριζαν οἱ δυστυχεῖς ὅτι ὁ θεῖος Παῦλος βρισκόταν ὑπό “Ὑψηλήν Προστασίαν”, ὅπου καί μία τρίχα ἀπό τήν κεφαλή του δέν θἄπεφτε χωρίς τήν ἔγκριση τοῦ Κυρίου του.

συνεχίζεται....

Τέλος καί τῇ Τρισηλίῳ Θεότητι

κράτος, αἶνος καί δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

Ἀμήν.

Ἀπό τό βιβλίο: “ΕΝΑ ΑΣΤΕΡΙ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ”

Διατίθεται εἰς τήν Ἱεράν Μονήν

Παναγίας Βαρνάκοβας Ἱερᾶς Μητροπόλεως Φωκίδος

Εὐπάλιον – Δωρίδος

1Σωκρ. Ἐκκλησ. Ἰστορία 2,16,2.
2Στήν βιογραφία τοῦ Πατριάρχου Παύλου, ἡ ὁποία περιέχεται στήν Βιβλιοθήκη τοῦ Μεγάλου Φωτίου, ἀναγράφονται τά ἑξῆς: “Καί καλεῖ μέν (ὁ Φίλιππος) σύν τιμῇ τόν τοῦ Θεοῦ Ἀρχιερέα εἰς τό λουτρόν ᾧ ἐπωνύμῳ Ζεύξιππος ὠς ἐπί κοινοφελέσι δῆθεν καί μυστικοῖς βουλεύμασι· κακεῖθεν εἰς τάς βασιλείους ἐκπέμπει αὐλάς καί δι᾿ αὐτῶν ἐν τῇ Θεσσαλονίκῃ, ἥν καί οἱ αὐτοῦ πρόγονοι πατρίδα εἶχον”. J.P. Migne, Ἑλλην. Πατρολ. ΣΝΖ, στ. 125).