Ἐπιστροφή στήν Κωνσταντινούπολη, κεφ. Δ' μέρος δ'

ΕΝΑ ΑΣΤΕΡΙ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΠΑΥΛΟΣ

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

Ὁ Κωνστάντιος ἔφτασε στή Βασιλεύουσα ὕστερα ἀπό μερικές ἑβδομάδες σάν θηρίο ἀνήμερο. Οἱ πολιτικοί καί ἐκκλησιαστικοί αὐλοκόλακες φρόντισαν νά τόν ἐξοργίσουν ἀκόμη περισσότερο. Βρέθηκαν ὅμως καί ἄνθρωποι σοβαροί καί δίκαιοι ἀπό τό περιβάλλον του πού τοῦ εἶπαν τήν ἀλήθεια χωρίς φόβο. Τοῦ ὑπενθύμισαν τήν ἁγιότητα τοῦ ἀνδρός, τό φιλήσυχο τῶν Ὀρθοδόξων πολιτῶν καί τοῦ περιέγραψαν τήν ἀχαλίνωτη κακοποίησή τους ἐκ μέρους τῶν ἀνδρῶν τοῦ Ἑρμογένη. Ὁ αὐτοκράτορας ὅμως δέν ἄκουσε κανέναν, γιατί δέν ἤθελε ν᾿ ἀκούση. Σύμφωνα μέ τήν ἐχθρότητα πού ἔτρεφε ἐναντίον τῶν Ὀρθοδόξων καί εἰδικώτερα ἐναντίον τοῦ Πατριάρχη, ἐπιθυμοῦσε νά φταῖνε οἱ Ὀρθόδοξοι, καί ἔφταιγαν!

Χωρίς νόμιμες διαδικασίες, χωρίς ἀπολογία, πολλοί ἀπό τούς πιστούς φυλακίστηκαν καί ἄλλοι ἐξορίστηκαν. Περιουσίες δημεύτηκαν καί πολυποίκιλα ἄλλα βάσανα ὑπέφεραν πληρώνοντας τήν ἀφοσίωσή τους στόν Θεάνθρωπο Σωτῆρα τοῦ κόσμου.

Ὅσο γιά τόν Πατριάρχη, δέν τόλμησε νά τόν κατηγορήση βέβαια γιά τό φόνο τοῦ Ἑρμογένη, γιατί ὅσο καί νά τόν μισοῦσε, καταλάβαινε καλά πώς δέν θά γινόταν πιστευτός ἀπό κανέναν, οὔτε καί ἀπό αὐτούς τούς ἐχθρούς τοῦ Παύλου. Ἦταν τόσο φανερή καί ἀναμφισβήτητη ἡ ἁγιότητα καί ἡ ἀγάπη του ἀκόμη καί πρός αὐτούς τούς διῶκτες του, πού θά ἦταν σάν νά προσπαθοῦσε νά πετάξη λάσπη νά κηλιδώση τόν ἥλιο. Τό μόνο πού θά κατάφερνε, θά ἦταν νά γελοιοποιηθῆ ἀκόμη περισσότερο.

Γι᾿ αὐτό μέ τή βοήθεια τῶν ἄσπονδων ἐχθρῶν τοῦ Πατριάρχη, ἀπό τούς ὁποίους ἄλλοι ὑπηρετοῦσαν τήν πλάνη τῶν ἀρειανῶν καί ἄλλοι τῶν Πνευματομάχων, τόν κατηγόρησε γιά σφετερισμό τῆς ἐξουσίας, μιά πού δέν εἶχε ἐπικυρώσει ὁ ἴδιος τήν ἐκλογή του καί τοῦ ἐπέρριψε ὅλες τίς εὐθῦνες γιά τά γενόμενα. Γι᾿ αὐτά ἀκριβῶς, πού ἐκεῖνος διέταξε νά γίνουν!

Μετά ἀπό αὐτό τόν συνέλαβαν καί τόν ἔσυραν μπροστά στόν αὐτοκράτορα, ὄχι γιά νά ἀπολογηθῆ – τέτοιο δικαίωμα δέν τό δίνουν αὐτοί πού φοβοῦνται τήν ἀλήθεια – ἀλλά γιά νά τόν ἐξουθενώσουν καί ἐξοστρακίσουν.

Δέν εἶναι δύσκολο ν᾿ ἀναλογιστῆ κανείς τί ὑπέστη καί τί ὑπέφερε ὁ ἱερός τῆς Κωνσταντινουπόλεως Παῦλος, ὅταν βρέθηκε ἀνυπεράσπιστος καί μόνος, ὅπως ὁ Ἰησοῦς Χριστός, μέσα στό συνέδριο τῶν παρανόμων, στήν αἴθουσα τοῦ Θρόνου στά ἀνάκτορα τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Ἐκεῖ πῆρε ἐπάξια τόν τίτλο τοῦ “Ὁμολογητοῦ” γιά τά ψυχικά καί σωματικά μαρτύρια, τά ὁποῖα ἔρχισαν τότε καί συνεχίστηκαν κατά τήν πορεία τῆς δεύτερης ἐξορίας.

Ἀνυπόστατες κατηγορίες βαρύτατες γιά τό ἀξίωμα ἀλλά καί γιά τό ἦθος τοῦ ἀνδρός, ὕβρεις καί συκοφαντίες καταπόνεσαν τήν ψυχή του καί “ἐρράπισαν” μέ θράσος τό τίμιο πρόσωπό του.

Κι ἐκεῖνος γαλήνιος, τούς κοίταζε μέ εὐγενική, ἥσυχη θλίψη. Πίσω ἀπό αὐτούς ἐκείνη τήν ὥρα ἔβλεπε τόν προαιώνιο ἐχθρό τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, πού τούς ἔσπρωχνε ἐναντίον του.

Κάποιος ἀπό τούς εὐγενεῖς τόλμησε νά ὑπενθυμίση στόν αὐτοκράτορα ὅτι ἔπρεπε νά τοῦ δοθῆ τό δικαίωμα ν᾿ ἀπολογηθῆ. Ὁ Κωνστάντιος ὅμως, ἐπειδή φοβόταν δύο πράγματα, τήν ἀλήθεια καί τή ρητορική ἱκανότητα τοῦ Πατριάρχη, ἀρνήθηκε. Τελικά τόν κατεδίκασε ἀναπολόγητο καί τόν περιόρισε στίς ἀνακτορικές φυλακές, μέχρι νά ἐκδοθῆ ἡ τελική του ἀπόφαση. Κατ᾿ ἐντολήν δέ τοῦ αὐτοκράτορα, ὁ Ἅγιος ἁλυσοδέθηκε!¹

Ἐκεῖ στήν ἡσυχία καί τή μοναξιά τῆς φυλακῆς του προσευχήθηκε μετά δακρύων ὁ δέσμιος Χριστοῦ καί Τόν εὐχαρίστησε, διότι τόν ἀξίωνε νά ὁμολογήση καί νά πάθη γιά τήν Πίστη του σ᾿ Αὐτόν. Ἐκεῖ ἀναλογίστηκε τά ὅσα εἶχαν γίνει καί προέκτεινε τή σκέψη του πρός τό μέλλον.

Φαινόταν ζοφερό. Ὁ Κωνστάντιος ἐξακολουθοῦσε πεισματικά τήν ἀντορθόδοξη πολιτική του. Ὁ πατέρας του, ὁ Μ. Κωνσταντίνος, ἤθελε νά φαίνεται καί νά εἶναι προστάτης τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ Κωνστάντιος ἤθελε νά εἶναι κύριός Της!² Τολμοῦσε καί ἀπέδιδε στόν ἑαυτό του τόν τίτλο “ἡ αἰωνιότης μου” καί “Ἐπίσκοπος Ἐπισκόπων”!³

Ὁ Μακεδόνιος, ἄν καί ὁ αὐτοκράτορας δέν ἐπικύρωσε τήν ἐκλογή του, δέν δίσταζε νά ἐκτελῆ χρέη “Πατριάρχου”.

Ὁ εὐσεβής λαός ἦταν βαθειά λυπημένος καί ἀναστατωμένος. Οἱ ὑπόλοιποι, ὅσοι εἶχαν παρασυρθεῖ ἀπό “τυφλούς ὁδηγούς” πήγαιναν ἀπό πλάνη σέ πλάνη καί ἀπό παρανομία σέ παρανομία. Πουθενά δέν φαινόταν φῶς.

Ὅμως ὁ Παῦλος ἦταν ἀπ᾿ αὐτούς πού δέν τούς πτοοῦν τά φαινόμενα, ὅσο κι ἄν εἶναι δυσάρεστα καί ἀπογοητευτικά. Ἡ πίστη του ἦταν πραγματικά ἀρραγής. Γνώριζε καλά – καί ἦταν βέβαιος γι᾿ αὐτό – πώς, ὅπως πίσω ἀπό κάθε σύννεφο βρίσκεται ὁ ἥλιος, ἔτσι καί πίσω ἀπό κάθε δοκιμασία βρίσκεται ἡ λύτρωση, πού ἔχει ἑτοιμάσει ὁ ἀγωνοθέτης Χριστός.

Δέν ἔμεινε πολύ καιρό στή φυλακή. Οἱ ἐχθροί του ἐπιθυμοῦσαν νά ἀπομακρυνθῆ τό γρηγορώτερο ἀπό τή Βασιλεύουσα. Ἡ παρουσία του, ἔστω καί στή φυλακή, τούς ἐνέπνεε φόβο. Ἔπρεπε λοιπόν νά φύγη ὁ Πατριάρχης. Νά φύγη πολύ μακρυά. Κι ἄν ἀπό τήν ταλαιπωρία πέθαινε, τόσο τό καλλίτερο! Θά ἡσύχαζαν μιά καί καλή.

Ἔτσι σκέφτονταν οἱ ἄδικοί, ὅταν ἀποφάσισαν νά τόν ἐξορίσουν στήν μακρινή γιά τήν Κωνσταντινούπολη χώρα τῆς Μεσοποταμίας.⁴ Σέ ἀνύποπτο χρόνο παίρνοντας ὅλες τίς προφυλάξεις γιά νά μήν τούς δῆ κανείς, διαλεγμένοι γιά τήν βαρβαρότητά τους στρατιῶτες, ἐφοδιασμένοι μέ “εἰδικές” ἐντολές ἐξουθενώσεως καί κακοποιήσεως τοῦ Ἁγίου, τόν ἔσυραν πρός τήν δεύτερη ἐξορία του.

συνεχίζεται....

Τέλος καί τῇ Τρισηλίῳ Θεότητι

κράτος, αἶνος καί δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

Ἀμήν.

Ἀπό τό βιβλίο: “ΕΝΑ ΑΣΤΕΡΙ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ”

Διατίθεται εἰς τήν Ἱεράν Μονήν

Παναγίας Βαρνάκοβας Ἱερᾶς Μητροπόλεως Φωκίδος

Εὐπάλιον – Δωρίδος

1A. Amore έν E, C,IX, σελ. 627.

Σωκρ. Ἐκκλ. Ἱστορία, Ε, 9, ΣΤ 7, 12, 15, 16, 26.

Act SS Ἰουνίου ΙΙ, Παρίσι 1867, σελ. 13 – 24 Μαρτυρ Ρωμ. σ. 227 (Ἰουνίου) Εὐστρατιάδου Ἁγιολόγιον σ. 378 (Θρησκευτ. Ἐγκυκλοπ. Τομ. 10, σ. 216).

2Ἀμιανοῦ Rer. Gest XY, 13.

3Λουκιφέρου moriendum esse pro Dei fillio 13.

4Θρησκευτ. Ἐγκυκλοπαίδεια, τόμος 10, σελ. 16.