«Νηστεύσωμεν ἐκ παντὸς πάθους…» Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου

«Νηστεύσωμεν ἐκ παντὸς πάθους…» 

Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου ( ἀπόσπασμα) 14/03/2021 

«Τόν τῆς νηστείας καιρὸν φαιδρῶς ἀπαρξώμεθα, πρὸς ἀγῶνας πνευματικοὺς ἑαυτοὺς ὑποβάλλοντες», μᾶς λέει ἕνα τροπάριο τὴν Κυριακὴ ἑσπέρας, εἰς τὸ Λυχνικὸν, δηλαδὴ στὸν Ἑσπερινὸ. Δηλαδὴ, μὲ χαρὰ νὰ ἀρχίσουμε τὸν καιρὸ τῆς νηστείας καὶ νὰ ὑποβάλουμε τοὺς ἑαυτούς μας σὲ πνευματικοὺς ἀγῶνες. 

«Ἁγνίσωμεν τὴν ψυχὴν, τὴν σάρκα καθάρωμεν»· νὰ κάνουμε ἁγνὴ τὴν ψυχὴ καὶ νὰ καθαρίσουμε τὴν σάρκα, δηλαδὴ τὸ σαρκικὸ φρόνημα, νὰ ἀποβάλουμε. «Νηστεύσωμεν ὥσπερ ἐν τοῖς βρώμασιν ἐκ παντὸς πάθους». Ὅπως θὰ νηστέψουμε ἀπὸ τὰ φαγητὰ, καὶ πρέπει νὰ νηστέψουμε, τὸ κατὰ δύναμιν ὁ καθένας, γιατὶ δὲν εἶναι σωστὸ αὐτὸ ποὺ λένε κάποιοι ὅτι δὲν μᾶς πειράζουν, λέει, τὰ εἰσερχόμενα, μόνο τὰ ἐξερχόμενα. Ἔτσι, παρερμηνεύουν τὸν λόγο τοῦ Κυρίου. 

Βεβαίως, δὲν εἶναι ὁ σκοπὸς ἡ νηστεία ἀλλὰ εἶναι μέσον.Καὶ εἶναι πάρα πολὺ βασικὸ, σπουδαῖο, θεμελιῶδες ὅπλο, γι’αὐτὸ καὶ ὁ Κύριος στὸν Παράδεισο ἔδωσε ἐντολὴ νηστείας· ἡ πρώτη ἐντολὴ ποὺ πήρανε οἱ Πρωτόπλαστοι. Καὶ ἡ ἔξοδος ἐκ τοῦ Παραδείσου, τὴν ὁποία σήμερα θυμούμαστε μὲ πόνο, ἔγινε ἐξ αἰτίας τοῦ ὅτι δὲν τηρήθηκε αὐτὴ ἡ ἐντολὴ, ἡ ἐντολὴ τῆς νηστείας. Καὶ ἔτσι, δι’αὐτῆς τῆς ἐντολῆς πάλι, θὰ εἰσέλθουμε εἰς τὸν Παράδεισο. 

Μᾶς βάζει λοιπὸν ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία σήμερα νὰ θυμηθοῦμε τὴν ἔξοδο ἀπὸ τὸν Παράδεισο, καὶ ἀπὸ αὔριο νὰ νηστέψουμε. Νὰ διορθώσουμε τὸ λάθος ποὺ κάναμε στὸν Παράδεισο, καὶ νὰ υἱοθετήσουμε πάλι τὴν ἐγκράτεια γιὰ νὰ μποῦμε στὸν νέο Παράδεισο, ἐκεῖ ποὺ θὰ ἔφταναν καὶ οἱ Πρωτόπλαστοι, ἄν ἔκαναν ὑπακοὴ. Δηλαδὴ, στὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, καὶ νὰ ζήσουμε τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ μας καὶ τὴ δική μας Ἀνάσταση. 

Ἑπομένως, ὅπως, λέει, νηστεύουμε ἀπὸ τὰ βρώματα, ἔτσι νἀ νηστέψουμε καὶ ἀπὸ κάθε πάθος. Δὲν ἀρκεῖ μόνο νὰ κατορθώσουμε τὴ νηστεία ἀπὸ τὰ φαγητὰ, θὰ πρέπει νὰ ἀπέχουμε καὶ ἀπὸ κάθε κακία. Ἀπὸ τὴν μνησικακία, ἀπὸ τὸ νὰ θυμόμαστε δηλαδὴ τὸ τὶ μᾶς ἔχουν κάνει οἱ ἄλλοι, τὸ κακὸ, ποὺ νομίζουμε ἐμεῖς ὅτι εἶναι κακὸ, γιατὶ τίποτε δὲν μπορεῖ νὰ μᾱς βλάψει, κανένας ἄνθρωπος, ἄν μόνοι μας δὲν βλάψουμε τὸν ἑαυτό μας μὲ τὴν ἁμαρτία. Νὰ ἀπαλλαχτοῦμε ἀπὸ τὴν φιληδονία, ἀπὸ τὴ φιλαργυρία, νὰ συγχωρέσουμε ὁ ἕνας τὸν ἄλλον, νὰ ἔχουμε τὴν ὀρθὴ πίστη, στέρεα καὶ ἀμετακίνητη, τὴν βέβαιη ἐλπίδα καὶ τὴν ἀνυπόκριτη ἀγάπη πρὸς ὅλους, καὶ πρὸς αὐτοὺς ἀκόμα ποὺ δὲν μᾶς ἀγαποῦν ἤ λένε ὅτι δὲν μᾶς ἀγαποῦν. Ἐμεῖς θὰ τοὺς λέμε ὅτι ἐμεῖς σᾶς ἀγαποῦμε καὶ θὰ κάνουμε τὸ πᾶν γιὰ νὰ σωθοῦν καὶ αὐτοὶ. 

«Νηστεύσωμεν», λοιπὸν, «ἐκ παντὸς πάθους, τὰς ἀρετὰς τρυφῶντες τοῦ πνεύματος», λέει στὴ συνέχεια τὸ τροπάριο, καὶ ἔτσι νὰ κατατρυφήσουμε στὶς ἀρετὲς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος· στὴν ἀγάπη, στὴ χαρὰ, στὴν εἰρήνη, στὴ μακροθυμία, στὴ χρηστότητα, στὴν ἀγαθοσύνη, στὴν πίστη, στὴν πραότητα, στὴν ἐγκράτεια. Σ’ὅλα αὐτὰ τὰ ὁποῖα εἶναι δῶρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἰδιότητες τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἄκτιστες ἐνέργειες τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, καὶ σ’αὐτὲς πρέπει, ὀφείλουμε νὰ μετέχουμε καὶ ἐμεῖς, ἄν θέλουμε νὰ εἴμαστε μὲ τοὺς σωζομένους. 

«Ἐν αἷς διατελοῦντες πόθῳ, ἀξιωθείημεν πάντες, κατιδεῖν τὸ πάνσεπτον Πάθος Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ». Μέσα σ’αὐτὲς, λοιπὸν, τὶς ἀρετὲς, τρυφῶντες στὶς ἀρετὲς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος-τρυφῶντες θὰ πεῖ γλεντῶντας, πανηγυρίζοντας- εὐφραινόμενοι, χαίροντες μέσα στὴ χαρὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καὶ σὲ ὅλες τὶς ἀρετὲς ποὺ μᾶς χαρίζει ὁ Τριαδικὸς Θεὸς, ἐφόσον καὶ ἐμεῖς κάνουμε τὸν σωστὸ ἀγῶνα, τότε καὶ θὰ ἀξιωθοῦμε ὅλοι νὰ δοῦμε καὶ τοὺς πάνσεπτους πόθους τοῦ Χριστοῦ μας, καὶ τὸ Ἅγιο Πάσχα νὰ ἑορτάσουμε πνευματικῶς ἐναγαλλιώμενοι. 

Νά παρακαλοῦμε τὸν Κύριο νὰ μὴν ἀποστρέψει τὸ πρόσωπόν Του ἀπὸ τῶν παίδων Του, καὶ νὰ μᾶς ἐπακούσει ταχέως. Καὶ μάλιστα σήμερα, στὶς δύσκολες συγκυρίες ποὺ περνάει ἡ πατρίδα μας ἀλλὰ καὶ ὅλος ὁ κόσμος. Καὶ νὰ παρακαλέσουμε ὅλος ὁ κόσμος νὰ γνωρίσει τὸν ἀληθινὸ Θεὸ, νὰ ἔρθει σὲ ἐπίγνωσιν ἀληθείας, καὶ οἱ Ὀρθόδοξοι καὶ οἱ μὴ Ὀρθόδοξοι· νὰ γίνουν καὶ αὐτοὶ Ὀρθόδοξοι. Καὶ σὲ αὐτὸ, βέβαια, στοχεύει πάντοτε ὁ Πανάγιος Τριαδικὸς Θεὸς, καὶ γι’αὐτὸ παραχωρεῖ καὶ τὶς διάφορες δύσκολες καταστάσεις, καὶ τοὺς πειρασμοὺς, καὶ τὶς δοκιμασίες, ἔτσι ὥστε νὰ γίνουνε οἱ δόκιμοι φανεροὶ, ἀλλὰ καὶ οἱ ἀδόκιμοι νὰ γίνουν καὶ αὐτοὶ μετανοοῦντες καὶ δόκιμοι. 

Ἔτσι λοιπὸν, ἄς παρακαλοῦμε τὸν Κύριο, καὶ τώρα ἔχοντας σύνοχο καὶ τὴν νηστεία, νὰ ἐπιβλέψει μὲ εὐμενὲς βλέμμα. Νὰ συγχωρέσει τὶς πολλές μας ἀνομίες καὶ ἁμαρτίες, τὰ πολλὰ βαριὰ ἁμαρτήματα καὶ σκάνδαλα, τὰ ὁποῖα βλέπουμε ὅλο καὶ περισσότερο νὰ φανερώνονται. Γιατὶ τίποτε δὲν θὰ μείνει κρυφὸ, ὅπως ἔχει πεῖ ὁ Κύριος, καὶ αὐτὰ τὰ ἔργα τοῦ σκότους θὰ φανερωθοῦν. Καὶ ὅλοι θὰ φανερωθοῦμε μπροστὰ στὸ βῆμα τὸ ἀδέκαστο τοῦ Κριτοῦ, καὶ θὰ δώσουμε λόγο γιὰ τὶς πρἀξεις μας. 

Νά παρακαλοῦμε νὰ μᾶς συγχωρέσει, καὶ νὰ ζητήσουμε καὶ συγγνώμη, καὶ νὰ δώσουμε συγχώρεση ὁ ἕνας στὸν ἄλλον, μὲ τὴν ἔναρξη τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ὅπως συνηθίζεται κάθε φορὰ στὸν Ἑσπερινὸ τῆς συγγνώμης, ἀλλὰ ἔτσι, εἶναι τέτοια ἡ κατάσταση, εἶναι λίγο δύσκολο, γι’αὐτὸ τὸ κάνουμε ἀπὸ τώρα, ἀπὸ τὸ πρωΐ. 

Καί παρακαλῶ καὶ ἐγὼ νὰ μὲ συγχωρήσετε γιὰ ὅ,τι σᾶς ἔσφαλα, σὲ ὅτι σᾶς λύπησα, καὶ εὔχομαι καὶ ἐσεῖς ὅλοι νὰ εἶστε συγχωρεμένοι, καὶ ὅλοι νὰ ἀγωνιστοῦμε μὲ πόθο, ὅπως λέει ἐδῶ τὸ τροπάριο, μὲ λαχτάρα δηλαδὴ, μὲ ἀγάπη Θεοῦ καὶ μὲ ἀγάπη μεταξύ μας, γιὰ νὰ φθάσουμε νὰ συνεορτάσουμε τὰ Πάθη καὶ τὴν Ἁγία Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου, καὶ τὴν Ἀνάσταση τῆς πατρίδας μας, καὶ τὴν ἀποκατάσταση τῆς ἐλευθερίας, ὄχι μόνο τῆς προσωπικῆς, τῆς ἀτομικῆς, τῆς κοινωνικῆς ἐλευθερίας ποὺ στερούμαστε τώρα, τῆς συνταγματικῆς ἐλευθερίας, ἀλλὰ καὶ τῆς ἐθνικῆς ἐλευθερίας, ἀλλὰ κυρίως τῆς πνευματικῆς ἐλευθερίας· αὐτὴ ποὺ πρέπει νὰ ἔχουμε πάντοτε. Αὐτὴ ἐξαρτᾶται μόνο ἀπὸ ἐμᾶς. Ἐὰν θέλουμε, μποροῦμε νὰ τὴν ἔχουμε, ἀκόμα κι ἄν εἴμαστε σκλαβωμένοι ἐθνικὰ ἤ καθ’ ὁποιονδήποτε ἄλλον τρόπο κοσμικὸ. Τὴν ἐλευθερία τοῦ πνεύματος, τὴν ἐλευθερία ποὺ χαρίζει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, αὐτὴν μποροῦμε νὰ τὴν ἔχουμε πάντοτε, ἀρκεῖ νὰ ζοῦμε ἐν μετανοίᾳ καὶ ἐξομολογήσει. 

Καλή καὶ εὐλογημένη Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ καὶ καλὴ Ἀνάσταση. 

Δι’εὐχῶν τῶν Ἁγίων Πατέρων ἡμῶν, Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς. Ἀμὴν. 

Ἡ Ἁγία Τριὰς διαφυλάξοι πάντας ἡμᾶς. Χρόνια πολλὰ καὶ εὐλογημένα.