«Ὁ Σταυρὸς ὡς ἀξεπέραστο ἐπίπεδο καὶ μοντέλο Παιδείας».
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία τοῦ ἀειμνήστου πρωτοπρεσβύτερου πατρός Κωνσταντίνου Στρατηγοπούλου, ποὺ πραγματοποιήθηκε στὸν Ἱερὸ Ναὸ Κοιμήσεως Θεοτόκου Βούλας, τὴν Κυριακή τῆς Σταυροπροσκυνήσεως, 11-03-2007.
Σεβασμιώτατε Ἐπίσκοπε - ὑπόμνηση καὶ τύπος τοῦ ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν Σταυρωμένου καὶ Ἀναστημένου Χριστοῦ. Σεβαστοὶ πατέρες - καὶ ταυτόχρονη ὑπενθύμιση τῆς καθημερινῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ. Λαὲ τοῦ Θεοῦ ὀρθόδοξε - φορέα τοῦ σταυροαναστάσιμου ἤθους τῆς πονεμένης καὶ μαρτυρικῆς ὀρθοδοξίας.
Ἐδῶ καὶ μερικὲς μέρες στὸ κέντρο τῆς Ἀθήνας γίνεται μία πάλη γιὰ τὴν παιδεία. Ἡ μία μεριὰ χρησιμοποιεῖ δακρυγόνα, γιὰ νὰ ἐπιβληθεῖ ἕνα μοντέλο παιδείας. Ἡ ἄλλη μεριὰ ἔκαψε τὴν ἑλληνικὴ σημαία. Μήπως, ὑπενθύμιση τῆς χαμένης καὶ ξεχασμένης προτάσεως περὶ παιδείας; Κάποιοι ἄλλοι ἔκαψαν ἕνα φρούριο... στὸν «Ἄγνωστο Στρατιώτη». Μήπως καὶ πάλι ὑπενθύμιση τῆς χαμένης καὶ ἀνύπαρκτης ἱστορίας τῶν ἀγνώστων, μαρτυρικῶν στρατιωτῶν αὐτοῦ τοῦ τόπου; Ἡ Παιδεία.
Μερικὲς μέρες μετά, μετὰ ἀπ’ τὰ καπνογόνα, ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία θυμᾶται τὸν Σταυρὸ καὶ γιορτάζει σήμερα αὐτὴν τὴν μνήμη Του καὶ τὴν προτείνει ὡς ἀξεπέραστο ἐπίπεδο καὶ μοντέλο Παιδείας. Μὴν τὸ ξεχάσουμε -ἐμεῖς τουλάχιστον- γιατί θὰ μποῦμε πάλι στὴν ἀντιπαλότητα - ποιὸ εἶναι τὸ ὑπόδειγμα τῆς Παιδείας. Καθημερινὲς προτάσεις παιδείας, ἐδῶ κι αἰῶνες καταθέτει ἡ Ὀρθοδοξία μας μπροστὰ στὰ μάτια μας. Ἢ τὶς δεχόμαστε ἢ καῖμε μετὰ τὴν σημαία μας ἢ πετᾶμε δακρυγόνα.
Ὁ Ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος μία μέρα κατηγορήθηκε μὲ μία πολὺ βαριὰ κατηγορία. Μία κοπέλα ποὺ βρέθηκε ἔγκυος, γιὰ νὰ δικαιολογηθεῖ, κατήγγειλε τὸν ἀναχωρητὴ ὅτι τὴν βίασε. Ρίχθηκαν τότε πάνω του καὶ τὸν διαπόμπευσαν, κρεμώντας πάνω του μαγειρικὰ σκεύη καὶ χτυπώντας καὶ βρίζοντάς τον. Ὁ Ἅγιος δὲν εἶπε λέξη γιὰ νὰ ἀπολογηθεῖ καὶ μάλιστα δέχθηκε νὰ ἐργάζεται πολὺ γιὰ νὰ ἀνταπεξέλθει στὶς ἀνάγκες τῆς γυναίκας καὶ τοῦ παιδιοῦ του -ὅπως ἔλεγε- ποὺ τοῦ’ χε στείλει ἡ θεία Πρόνοια. Ὅταν μετὰ ἀπὸ καιρὸ ἀναγνωρίστηκε ἡ ἀθωότητά του, ὅλο τὸ χωριό, ἔμπλεο θαυμασμοῦ, πῆγε νὰ ζητήσει συγνώμη. Ἐκεῖνος ὅμως εἶχε φύγει. Ἔπρεπε νὰ φύγει, γιατί αὐτὸ τὸ μοντέλο τῆς παιδείας δὲν ζητάει οὔτε τὴν καταξίωση, οὔτε τὴν κενοδοξία. Ἦταν μία πρόταση παιδείας σταυροῦ τῆς ἀδίκου κατηγορίας.
Ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, ὅταν βρέθηκε μπροστὰ σὲ μία ψευτοσύνοδο ἐκπροσώπων τῶν ποικιλώνυμων Ἐκκλησιῶν τῆς ἐποχῆς του, πού εἶχαν καταντήσει σὲ αἵρεση, ἄκουσε τὸ ἐρώτημα: «Μάξιμε, σὲ ποιὰ Ἐκκλησία ἀνήκεις; Τοῦ Βυζαντίου, τῆς Ρώμης, τῆς Ἀλεξανδρείας; Ὁρίστε, ἐμεῖς εἴμαστε ἑνωμένοι». Ἐννοεῖται στὴν αἵρεσή τους. Κι αὐτὸς τοὺς εἶπε: «Ἀνήκω στὴν Ἐκκλησία ὅπου ὑπάρχει ἡ ὀρθὴ καὶ σωστὴ πίστη». Εἶναι τὸ μαρτύριο τῆς ὀρθῆς ὁμολογίας. Μετὰ ἀπὸ λίγο -δὲν τὸν κατάλαβαν- καταδικάστηκε. Τοῦ ’κοψαν τὸ χέρι καὶ τὴν γλῶσσα.
Ὑπάρχει τὸ μαρτύριο καὶ ἡ παιδεία τῆς ἀμεριμνησίας. Ὁ Ἅγιος Φιλάρετος τὰ ’χασε ὅλα · δὲν εἶχε τίποτε. Τὸ τελευταῖο ζῶο ποὺ τοῦ ’χε μείνει τὸ ’δωσε σ’ ἕναν φτωχὸ ποὺ τὸ χρειαζόταν. Καὶ στὸ τέλος τοῦ ’μεινε ἕνα μελίσσι κι ἀφοῦ τὸ μοίρασε ὅλο σὲ φτωχούς, ἔδωσε τὸ ροῦχο του τὸ τελευταῖο σ’ ἕναν ζητιάνο ποὺ τὸ ’χε ἀνάγκη. Αὐτὸς σήκωσε τὴν παιδεία τῆς ἀμεριμνησίας.
Ὁ Ἅγιος Κύριλλος ὁ Φιλεώτης, ὅταν κατάλαβε ὅτι τὸ μυστήριο τῆς Ὀρθόδοξης Παιδείας κρύβεται στὴν ταπείνωση καὶ στὴν διακονία, πῆγε μόνος του, οἰκειοθελῶς, γιὰ τρία χρόνια καὶ ἐργάστηκε ὡς ναύτης σ’ ἕνα καράβι, ἀποφασισμένος νὰ ὑπακούει σὲ ὅλους, ὅπως στὸν ἴδιο τὸν Κύριο· δεχόμενος μὲ χαρὰ χλευασμούς, λοιδορίες, ταπεινώσεις καὶ ἀδικίες κάθε λογῆς. Ἦταν ἄλλο μαρτύριο καὶ μία ἄλλη παιδεία.
Ὑπάρχει ὁ σταυρὸς καὶ ἡ παιδεία τῆς ἁπλότητας. Ὁ Ἅγιος Θεμιστοκλής ἦταν ἄνθρωπος μὲ ἁπλοὺς τρόπους καὶ καθαρὴ καρδιά. Ἦταν τσοπάνης. Μία μέρα ἕνας Χριστιανὸς τῆς πόλεως -Διοσκουρίδης ὀνόματι- ποὺ τὸν κυνηγοῦσαν οἱ στρατιῶτες γιὰ κάποιο δῆθεν ἔγκλημα, βρέθηκε κοντὰ καὶ ζήτησε νὰ τὸν κρύψει ὁ ἅγιος. Τὸν ἔκρυψε ὁ Θεμιστοκλής. Λίγες στιγμὲς ἀργότερα κατέφθασαν οἱ διῶκτες του καὶ ρώτησαν ἂν εἶδε τὸν φυγάδα. Πιστεύοντας ὁ Θεμιστοκλής ἀπὸ ἁπλότητα στὴν καλή τους προαίρεση καὶ νομίζοντας πὼς ὅλοι οἱ ἄνθρωποι εἶναι ὅπως ἐκεῖνος, γεμάτοι συμπόνια καὶ καλοσύνη, τοὺς εἶπε: «ἀφῆστε τον νὰ φύγει, ἀδελφοί μου, γιὰ νὰ γλιτώσει ἀπὸ τὸν θάνατο. Μὴν τὸν προσάγετε στὸν δικαστή. Χαρίστε του τὴν ζωή. Εἶναι χριστιανός, ὅπως καὶ ἐγώ». Αὐτὰ τὰ λόγια ἐξόργισαν τοὺς διῶκτες του. «Ἂν ἀρνηθεῖς νὰ μᾶς δώσεις αὐτόν, θὰ συλλάβουμε ἐσένα στὴν θέση του». – «Σᾶς ἔκανα τὴν πρόταση γιὰ νὰ ὠφεληθεῖτε», εἶπε ὁ ἅγιος, «ἀλλὰ ἀφοῦ τὴν ἀπορρίπτετε, μὲ χαρὰ δέχομαι νὰ μὲ συλλάβετε ἀντ’ αὐτοῦ, γιατί εἴμεθα καὶ οἱ δύο δοῦλοι τοῦ Χριστοῦ καὶ μέλη τοῦ αὐτοῦ Σώματος». Πέθανε μαρτυρικὰ ὁ Θεμιστοκλής. Ἔκανε τὴν παιδεία τῆς ἁπλότητας καὶ τῆς θυσίας.
Ὁ Ἅγιος Ἰλάριος [ἐπίσκοπος] Πικταβίου - μία περιοχὴ τῆς Εὐρώπης, σήμερα λέγεται Πουατιέ. Σὲ μία τοπικὴ σύνοδο, ἀφοῦ εἶχε ὁμολογήσει θερμὰ τὴν Ὀρθοδοξία, ὁ τοπικὸς τύραννος τοῦ εἶπε ὅτι αὐτὰ ποὺ λέει τὸν ἀναγκάζουν νὰ τὸν ἐξορίσει καὶ φυσικὰ ἔχοντας πάνω του τὸ μαρτυρικὸ ἦθος τῆς Ὀρθοδοξίας, ὁ Ἅγιος Ἰλάριος εἶπε: «τοὺς ἐπισκόπους μπορεῖς νὰ τοὺς ἐξορίσεις, ἀλλὰ τὴν ἀλήθεια ὄχι». Εἴναι το μαρτύριο τῆς παρρησίας.
Ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Καυσοκαλυβίτης πέρασε ἀπό το μαρτύριο τῆς ὑποτιθέμενης πλάνης. Μία μέρα εἶδε σὲ ὅραμα τὴν Παναγία, ἡ ὁποία τὸν διέταξε νὰ ἀνεβεῖ στὴν κορυφὴ τοῦ Ἄθωνα, γιὰ νὰ παραλάβει -ὡς ἄλλος Μωυσῆς- τὶς πλάκες τοῦ πνευματικοῦ νόμου. Ἐπὶ τρία μερόνυχτα ἔμεινε στὴν κορυφή, προσευχόμενος καρτερικὰ καὶ ἀντιστεκόμενος θαρραλέα στὶς ἀδιάκοπες ἐπιθέσεις τῶν δαιμόνων. Τέλος, τοῦ παρουσιάστηκε ἡ Παναγία καὶ τοῦ εἶπε πολὺ ὡραῖες προτάσεις γιὰ τὸ πῶς θὰ κατευθύνει τὴν ζωή του καὶ τοῦ λαοῦ. Ὅταν κατέβηκε ἀπ’ τὴν κορφὴ τοῦ βουνοῦ ὁλόχαρος, πῆγε σ’ ἕναν γέροντα ἀσκητή, ὁ ὁποῖος, μὴ ἔχοντας τὸ χάρισμα τῆς διακρίσεως, τὸν κατηγόρησε ὅτι εἶναι πλανεμένος. Ἀντὶ νὰ ζητήσει δικαίωση ὁ ταπεινὸς Μάξιμος, ἐξέλαβε τὰ λόγια αὐτὰ ὡς θεῖο σημεῖο καὶ ἀποφάσισε στὸ ἑξῆς νὰ ὑποκρίνεται τὸν σαλὸ καὶ πλανεμένο. Στερήθηκε ἀπὸ τὰ πάντα, ἀλλὰ φοβόταν καὶ τὸν πειρασμὸ τῆς κενοδοξίας καὶ φοβόταν τὸν πειρασμό τοῦ νὰ ’ναι πραγματικὰ πλανεμένος. Σταυρὸ σήκωσε καὶ πόνεσε. Ἕνα ἄλλο μοντέλο Παιδείας.
Ὑπάρχει ὁ σταυρὸς τῆς ἀποφυγῆς τῆς ματαιοδοξίας. Ὁ ὅσιος Πινούφριος ἦταν ἱερομόναχος καὶ κάτω στὴν Αἴγυπτο διοικοῦσε πνευματικὰ μία πολὺ μεγάλη μονή. Τιμούμενος ἀπ’ ὅλους γιὰ τὶς ἀρετὲς καὶ τοὺς ἀγῶνες του ἐντός τοῦ μοναστηριοῦ, ἀλλὰ καὶ σ’ ὅλη τὴν περιοχή, φοβήθηκε ὅτι θὰ στερούταν τοὺς καρποὺς τῆς αἰωνίου δόξης, λόγῳ τῆς ἀνθρώπινης ματαιοδοξίας καὶ ἀναγνωρίσεως τῆς ἁγιότητός του. Σηκώθηκε κι ἔφυγε, χάθηκε, πῆγε σ’ ἕνα ἡσυχαστήριο κι εἶπε ἂν μπορεῖ νὰ γίνει καλόγηρος· κανεὶς δὲν τὸν ἤξερε κι ἔμεινε γιὰ χρόνια ἄγνωστος, κάνοντας ὅλα τὰ πιὸ εὐτελή διακονήματα. Ἤταν το μαρτύριο, ἀλλὰ ταυτόχρονα ἡ παιδεία τῆς ἀποφυγῆς τῆς ἄκαιρης ματαιοδοξίας.
Ὑπάρχει ὁ σταυρὸς τοῦ ἔρωτα. Μᾶς τὸν γνωρίζει ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος ὅταν εἶπε: «ὁ ἐμὸς ἔρως ἐσταύρωται». Γιὰ νὰ ὑπάρχει ἀγάπη καὶ ἔρωτας, πρέπει νὰ ὑπάρχει Χριστὸς καὶ νὰ ’ναι σταυρωμένος. Εἶναι τὸ μαρτύριο καὶ ἡ παιδεία τοῦ σταυρωμένου ἔρωτα.
Ἡ Ἁγία Θωμαΐδα ἡ Λεσβία ἦταν νέο κορίτσι ὅταν παντρεύτηκε μ’ ἕναν ἄνθρωπο ποὺ ἦταν πάρα πολὺ ἄγριος, σκληρός, κακὸς καὶ βίαιος. Ἀνεχόταν ὑπομονετικὰ τὴν κακὴ συμπεριφορά του, δοξολογώντας τὸν Θεὸ καὶ ζώντας κάθε ἡμέρα σταυρικά. Ἔζησε μαζί του δεκατέσσερα χρόνια καὶ σὲ ἡλικία 38 ἐτῶν ἐκοιμήθη μετὰ ἀπὸ ξυλοδαρμὸ ποὺ ὑπέστη ἀπὸ τὸν ἄνδρα της. Τὴν ἔθαψαν καὶ μετὰ ἀπὸ 40 ἡμέρες ὁ τάφος της ἀνάβλυζε ἰάματα καὶ θεράπευε ἀσθενεῖς. Μέσα σ’ αὐτοὺς καὶ ὁ δαιμονισμένος πλέον ἄντρας της ποὺ ἀπ’ αὐτὴν θεραπεύτηκε. Ἦταν μία ἄλλη παιδεία τῆς ὑπομονῆς.
Ὑπάρχει ὁ σταυρὸς τοῦ πολιτικοῦ ἡγέτη. Ὁ Ἅγιος Μιχαήλ, ἡγεμὼν τῆς πόλεως Τβέρ, κοντὰ στὴν Μόσχα. Ἦταν τότε πρωτεύουσα ἐκεῖ, τοῦ κράτους, λόγῳ τῆς κατοχῆς τῆς Μόσχας ἀπὸ τοὺς Τατάρους. Ὅταν ἔμαθε ὅτι γίνεται κάποιο κίνημα ἐπαναστατικὸ γιὰ νὰ τὸν διώξουν κάποιοι πολιτικοὶ ἀντίπαλοι, φώναξε καὶ εἶπε: «μά, ἂν πρόκειται νὰ χυθεῖ αἷμα, πάρτε τὴν ἐξουσία». Καὶ ταυτόχρονα, ὅταν μετὰ ἀπὸ λίγο οἱ ὀρδὲς τῶν Τατάρων ἔφτασαν ἔξω ἀπὸ τὴν Τβὲρ γιὰ νὰ τὴν καταλάβουν, καὶ δὲν ἤθελε νὰ χυθεῖ οὔτε μία στάλα αἵματος τοῦ στρατοῦ καὶ τῶν γυναικοπαίδων τῆς πόλεως, πρότεινε στὸν ἡγέτη τῶν Τατάρων: «ἂν ἐγὼ παραδοθῶ, θὰ κάνεις αἱματοχυσία;» Τοῦ εἶπε «ὄχι, ἐσένα θέλω». Καὶ πῆγε μόνος του καὶ παραδόθηκε αἰχμάλωτος. Ἐπὶ μῆνες τὸν Ἅγιο Μιχαὴλ τοῦ Τβὲρ τὸν γύριζαν σ’ ὅλες τὶς πόλεις καὶ τὰ χωριὰ τῶν Τατάρων καὶ τῆς εὐρύτερης Ρωσίας γελοιοποιώντας τον. Ἔγινε ἅγιος, γιατί ἦταν ὁ πραγματικὸς ἡγέτης· αὐτὸς ποὺ πεθαίνει πρῶτος γιὰ τὸν λαό του.
Ὅταν ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ἐλεήμων μοίραζε ἐπανειλημμένα τρόφιμα σὲ φτωχούς, κατάλαβε μία μέρα ὅτι ἕνας φτωχὸς ἦρθε πρώτη φορά, πῆρε, μετὰ ἄλλαξε ροῦχα ξαναπῆρε, ἄλλαξε τρεῖς φορὲς ροῦχα καὶ ξαναπῆρε. Δὲν θύμωσε μαζί του καὶ εἶπε «δὲν πειράζει, ἴσως νὰ εἶναι ὁ Χριστὸς ποὺ θέλει σήμερα νὰ μὲ ἐπισκεφτεῖ τρεῖς φορὲς ἐπανειλημμένα». Ἦταν ἡ ἀπάντηση στὴν κοροϊδία καὶ στὸν ἐμπαιγμό. Εἶναι μία ἄλλη παιδεία.
Ὅλοι ξέρετε τὴν παιδεία τῆς ἀπόλυτης ὑπακοῆς τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Κολοβοῦ. Μία μέρα ὁ γέροντάς του πῆρε ἕνα ξύλο καὶ τὸ φύτεψε στὴν γῆ λέγοντας: «νὰ τὸ ποτίζεις κάθε μέρα μ’ ἕνα λαγήνι νερό, ὥσπου νὰ καρπίσει. Τὸ νερὸ ὅμως ἦταν πολὺ μακριά. Κι ἔπρεπε νὰ ξεκινάει τὸ βράδυ καὶ νὰ ἐπιστρέφει τὴν ἄλλη μέρα τὸ πρωί. Ὁ Ἰωάννης, ὅμως, ἀνέλαβε τὸ ἔργο ἀγόγγυστα καὶ μετὰ τρία ἔτη τὸ ξύλο ἔλαβε ζωὴ κι ἔκανε καρπούς. Ὁ γέροντας τὸ πῆρε, πῆρε καὶ τοὺς καρπούς, τοὺς ἔφερε στὴν Ἐκκλησία λέγοντας στοὺς ἄλλους ἀδελφούς: «λάβετε φάγετε, καρπὸ ὑπακοῆς». Ἤταν το μαρτύριο, ἀλλὰ καὶ ἡ θεραπεία τῆς ὑπακοῆς.
Ὁ Ἅγιος Ὀπρέα Μικλάου, ρουμάνος ἅγιος, ἦταν χωρικὸς κι εἶχε οἰκογένεια. Βλέποντας τὶς διώξεις ποὺ ὑπέφεραν οἱ ὀρθόδοξοι καὶ τὶς ταλαιπωρίες τους κάτω ἀπὸ δυνάμεις ποὺ ἀγαποῦσαν ἄλλα πράγματα, σηκώθηκε μόνος του καὶ πῆγε στοὺς ἡγεμόνες τῶν κρατῶν καὶ τοὺς εἶπε πὼς δὲν εἶναι σωστὸ νὰ ταλαιπωροῦν τὸν ὀρθόδοξο λαό. Τὸν συνέλαβαν καὶ τὸν σκότωσαν. Ἤταν ο σταυρὸς καὶ τὸ μαρτύριο τῆς παρρησίας στοὺς δυνατούς τῆς γῆς.
Ὁ Ἅγιος Νικόλαος τοῦ Πσκώφ, ἡ Ἐκκλησία τὸν θέλει ὡς διὰ Χριστὸν σαλό, εἶχε μία παρόμοια παρρησία. Ἦταν Μεγάλη Σαρακοστὴ τοῦ 1570, ὅταν ὁ Ἰβᾶν ὁ 4ος ὁ Τρομερὸς ἐπιστρέφοντας στὸ Νόβγκοροντ, εἶχε πυρπολήσει καὶ εἶχε καταστρέψει ὅλα τὰ γύρω χωριά. Ὁ Νικόλαος, ὁ μακάριος, ζοῦσε στὴν πόλη αὐτὴ ἁγιασμένα καὶ ταπεινά. Ὅταν ἔμαθε ὅτι ἔρχεται ὁ Ἰβᾶν ὁ Τρομερὸς ποὺ ἔλεγε ὅτι ἦταν ὀρθόδοξος καὶ πίστευε -ἔλεγε- στὸν Χριστό, πῆγε ἐκεῖ ποὺ πῆγε νὰ λειτουργηθεῖ ὁ Ἰβᾶν. Μπῆκε στὴν Λειτουργία καὶ εἶχε μαζί του ἕνα δῶρο γιὰ τὸν Ἰβᾶν, ἕνα κομμάτι κρέας ποὺ ἔσταζε ἀπὸ αἷμα. Ἐξοργισμένος ὁ Ἰβᾶν τοῦ εἶπε «ἐγὼ εἶμαι χριστιανός, δὲν τρώω κρέας τὴν Σαρακοστὴ» καὶ ὁ Νικόλαος τοῦ εἶπε «τὸ αἷμα τῶν χριστιανῶν ὅμως τὸ πίνεις μία χαρά». Ὁ Ἰβᾶν ἔφυγε. Ἤταν μία ἄλλη μορφὴ παρρησίας ἀπὸ ἕναν διὰ Χριστὸν σαλό.
Ὁ Ἅγιος Βησσαρίων ὁ Αἰγύπτιος εἶχε τὸν σταυρὸ τῆς ἀκτημοσύνης. Ἦταν μονοχίτων. Μία μέρα στὸν δρόμο εἶδε ἕναν φτωχό, ἔβγαλε τὸν χιτώνα του, τὸν ἔβαλε πάνω του κι ἔμεινε γυμνός. Ὅταν κατέβηκε στὴν πόλη τοῦ εἶπαν: «ποιὸς σὲ γύμνωσε;» καὶ τοὺς εἶπε: «ἐλᾶτε νὰ σᾶς δείξω». Μπῆκε στὴν πρώτη Ἐκκλησία καὶ τοὺς ἔδειξε τὸν Χριστό. Είναι ὁ σταυρὸς τῆς ἀκτημοσύνης.
Ἡ Ἁγία Εὐδοκία ἡ πόρνη, ὅταν ἄλλαξε καὶ μετάνιωσε, βρέθηκε μπροστὰ στοὺς ἀντιπάλους της ποὺ ἦταν οἱ παλιοὶ ἐραστές της ποὺ τὴν κατήγγειλαν στὸν οἰκεῖο διοικητή. Τῆς προσέφεραν τρεῖς προτάσεις - γιὰ νὰ ἀλλάξει. Ἡ πρώτη πρόταση ἦταν νὰ λατρέψει τὰ εἴδωλα. Ἡ δεύτερη νὰ ξαναγίνει πόρνη. Καὶ ἡ τρίτη τὴν περιουσία ποὺ εἶχε μαζέψει ἀπ’ τὴν πορνεία νὰ τὴν δώσει στὸ κράτος καὶ ὄχι στοὺς φτωχούς. Δὲν δέχτηκε τίποτε. Ἤταν ο σταυρὸς τῶν ἐπιλογῶν. Κι αὐτὴ ἡ ἐπιλογὴ καταλήγει στὸ μαρτύριό της.
Καὶ τέλος, ὡς ἕνα πεδίο παιδείας ἄκρας ταπεινώσεως, θὰ σᾶς θυμίσω τὸν Ἅγιο Ἀγάπιο τὸν Βατοπαιδινό. Ἦταν ἀσκητὴς καὶ μοναχὸς στὴν Κολιτσοῦ, κοντὰ στὴν Μονὴ Βατοπαιδίου. Τὸν συνέλαβαν οἱ Τοῦρκοι πειρατὲς καὶ τὸν πούλησαν σκλάβο σ’ ἕναν ὁμόθρησκό τους ὁ ὁποῖος τὸν κράτησε δώδεκα ὁλόκληρα χρόνια ἁλυσοδεμένο καὶ τὸν ἔβαζε νὰ κάνει τὶς πιὸ βαριὲς δουλειές. Ὑποτάχθηκε ταπεινὰ ἐπὶ χρόνια στὶς βουλὲς τῆς θείας Πρόνοιας καὶ τέλος ἀπελευθερώθηκε μ’ ἕνα θαῦμα τῆς Παναγίας καὶ γύρισε πάλι στὸ Κελλί του στὸ Ἅγιον Ὄρος. Ὅταν τὸν εἶδε ὁ γέροντας τοῦ εἶπε: «τί δουλειὰ ἔχεις ἐδῶ;» Λέει: «ἡ Παναγία μ’ ἐλευθέρωσε». Τοῦ λέει «γύρνα πίσω, ἐκεῖ ποὺ ἤσουνα. Ἀφήνεις τὸ διακόνημά σου». Κι ὁ Ἅγιος Ἀγάπιος κάνοντας ὑπακοὴ ἐπιστρέφει πάλι πίσω στὸν σκληρὸ ἀφέντη του. Κάθεται ἄλλα τόσα χρόνια καὶ στὸ τέλος -ἔτσι γίνεται πάντα ὅταν ἔχουμε ὑποδείγματα παιδείας- αὐτὸς τοῦ εἶπε: «γιατί τὰ κάνεις ὅλα αὐτά;» Κι ἔμαθε γιὰ τὸν Χριστό. Τὸ ἀφεντικὸ τὸ σκληρὸ κατέληξε μὲ τὰ δύο παιδιὰ του Μοναχὸς στὸ Ἅγιον Ὄρος.
Ἡ ὀρθόδοξη παιδεία δὲν εἶναι γραμμένη οὔτε μὲ καμένες σημαῖες οὔτε μὲ δακρυγόνα. Εἶναι γραμμένη μὲ αἷμα. Ἀλλὰ αὐτὴ ἡ παιδεία εἶναι αὐτὴ ποὺ πιάνει. Κυριακή τῆς Σταυροπροσκυνήσεως. Ἡ ἄλλη παιδεία. Ἡ ξεχασμένη παιδεία. Ἂν καὶ ἐμεῖς σ’ αὐτὸν ἐδῶ τὸν τόπο τὴν ξεχάσουμε, κάθε μέρα θὰ ψάχνουμε νέα μοντέλα παιδείας. Θὰ ταλαιπωρούμεθα καὶ θὰ ταλαιπωροῦμε. Καὶ τὰ δακρυγόνα καὶ ἴσως καὶ τὸ αἷμα νὰ πλεονάσουν καμμιὰ μέρα ἢ κάποια μέρα στὴν πλατεία τοῦ Συντάγματος.
http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2023/01/blog-post_81.html#more
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου