Ἡ ἀπελευθέρωση. Ἡ Ἐνορία χάνει τό πρότυπό της

ΤΑ ΑΣΚΗΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ

Β΄ Η ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΚΑΙ Η ΚΟΣΜΙΚΗ ΕΝΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Η ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ

Ἡ ἀπελευθέρωση. Ἡ Ἐνορία χάνει τό πρότυπό της.

Μετά τήν ἀπελευθέρωση τοῦ 1821 τά ἰδεώδη τοῦ «Βυζαντίου» ὅπως ἀναλύθηκαν παραπάνω ἐκτενῶς παραμερίστηκαν ἐπίσημα καί θεσμικά ἀπό τό ἔθνος.

Τελικά ἡ ἀσκητική ζωή, ἡ ζωή τῶν πρώτων χριστιανῶν, ἐν πολλοῖς λησμονήθηκε ἤ καί ἀπαξιώθηκε στούς σύγχρονους ὀρθοδόξους. Αὐτό συνέβη ἐξ αἰτίας τοῦ Κοραϊσμοῦ καί τοῦ πνεύματος τοῦ Διαφωτισμοῦ πού ἐπικράτησε. Στά χρόνια τῆς ἀπελευθέρωσης, ὑπῆρχαν περίπου 600 Μοναστήρια-πνευματικοί φάροι τῆς Ρωμηοσύνης. Οἱ Βαυαροί τοῦ Ὄθωνα μέ τρεῖς νόμους πού ἐπιβάλλουν (σε συνεργασία μέ τούς νεοέλληνες «διαφωτιστές») καταστρέφουν τά 400 (κατ’ ἄλλους 550) ἀπό αὐτά!!!

Μέ τήν προτεσταντικῆς ἐμπνεύσεως πολιτική κατά τοῦ ἡσυχασμοῦ-Μοναχισμοῦ, ἡ Ἐνορία χάνει ἐν πολλοῖς τό πρότυπό της, τό ὀρθόδοξο Μοναστήρι καί τήν ἀρχέγονη ρίζα της, τήν πρωτοχριστιανική Ἀποστολική Ἐνορία-κοινότητα.
Ἔτσι σχεδόν χάθηκε ἡ ἄσκηση καί ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή, πού εἶναι βασικοί πυλῶνες τῆς θεραπείας τῆς προσωπικότητας. Χωρίς ὅμως θεραπευόμενους ἀνθρώπους (καί ἀρκετούς πνευματικά ὑγιεῖς) δέν μπορεῖ νά συγκροτηθεῖ ἀληθινή κοινότητα.

Σήμερα, ἡ κοινότητα-Ἐνορία τείνει νά ἀντικατασταθεῖ ἀπό τήν ἀπρόσωπη συνάθροιση ἀτόμων μέ ἰδιοτελεῖς σκοπούς καί ἐπιδιώξεις χωρίς οὐσιαστική μετάνοια καί Πνευματική ζωή· γι’ αὐτό καί χωρίς ἀγάπη ἀνιδιοτελῆ γιά τόν Θεό καί τόν πλησίον. Ἀπό τήν ἄθεη Εὐρώπη πέρασε τό μήνυμα ὅτι ἀληθινή κοινωνία προσώπων μποροῦμε καί χωρίς τόν Θεό νά συγκροτήσουμε. Αὐτό ὅμως εἶναι πρᾶγμα ἀδύνατο.

«Ἐδῶ καὶ μερικὲς δεκαετίες», γράφει ὁ Διονύσης Παπαχριστοδούλου, «αὐτὸ τὸ συνάφι (Ἐνορία-κοινότητα) ἔχει δεχθεῖ καίριο πλῆγμα...Κυκλοφορεῖ καὶ φοριέται ἕνας ἀνθρωποκεντρικὸς περσοναλισμὸς ποὺ νομίζει ὅτι τὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο λειτουργεῖ καὶ ἀναδύεται ὅταν κάποιος θνητὸς ἀπὸ αὐτοϊκανοποιούμενο ἄτομο τὸ γυρίσει σὲ ὁμαδικὰ ἀθλήματα συλλογικῆς αὐτοϊκανοποίησης. Νομίζει ὅτι, ἐπειδὴ θὰ μαζευτοῦν πέντε-δέκα γύρω ἀπὸ ἕναν Ἱερὸ Ναὸ (Ἐνορία), μαγικά, γίναν κοινότητα προσώπων»¹²⁷.

Γιά νά ὑπάρξει ἀληθινή κοινωνία προσώπων καί ζωντανή Ἐνορία-κοινότητα χρειάζεται ἡ ἀποκατάσταση τῆς Πνευματικῆς ὑγείας τῶν προσώπων. Τό μέσον γιά τήν δημιουργία της μέσα στόν κόσμο εἶναι ἡ ἀσκητική καί μυστηριακή ζωή, ὅπως αὐτή πρωτοβιώθηκε στήν Ἀποστολική πρωτοχριστιανική Ἐνορία-κοινότητα καί διαφυλάχθηκε στά ὀρθόδοξα Μοναστήρια. 

 Ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο:«Τά ἀσκητικά τῆς Ἐνορίας» (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου) πού ἤδη κυκλοφορεῖ.

127 Σχόλιο τοῦ Διονύση Παπαχριστοδούλου στό ἄρθρο τοῦ Θεόδωρου Παντούλα: Τῶν Ἑλλήνων οἱ κοινότητες, τῶν Ρωμηῶν οἱ κοινωνιές, http://www.antifono.gr/portal.