Νέο Βιβλίο: Τί εἶναι ἡ Θεία Λειτουργία καί πῶς θά τή ζήσουμε (Γ΄ ἔκδοση ἀναθεωρημένη καί συμπληρωμένη μέ τήν Θ. Λειτουργία τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου-κείμενο καί μετάφραση)

Σύν Θεῷ καί δι' εὐχῶν τοῦ Σεβασμιωτάτου καί Πνευματικοῦ μας Πατρός κ.κ. Ἰωήλ Μητροπολίτου Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας, κυκλοφορεῖ σέ Γ΄ ἔκδοση, πλήρως ἀναθεωρημένη καί συμπληρωμένη καί συμπληρωμένη μέ τήν Θ. Λειτουργία τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου-κείμενο καί μετάφραση, τό βιβλίο Τί εἶναι ἡ Θεία Λειτουργία καί πῶς θά τή ζήσουμε, τοῦ Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου.

Ἄς δοῦμε τά:

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

 Πρόλογος

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ:
ΤΙ ΕΙΝΑΙ  Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Εἰσαγωγή
Ἡ ἔννοια τῆς Λατρείας
Εἴδη Λατρείας
Η Θεία  Λειτουργία εΙναι:
1) Τό κατ’ ἐξοχήν ἔργο τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ
2) Ὁ Χριστός
3) «Ἡ συγκεφαλαίωση τῆς ὅλης οἰκονομίας»
4) Θεοφάνεια Τριαδική
5) Σύνοδος οὐρανοῦ καί γῆς
6) Θυσία πραγματική
7) Ἔργον ἀγαθόν
8) Διαρκές Πάσχα
Καρποί τΗς Θεία ς Λειτουργίας
1) Ἐνσωματώνεται ὁ πιστός στόν Χριστό. Ἁγιάζεται ὅλη ἡ κτίση.
2) Συγκροτεῖται ἡ ἐκκλησία, τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ.
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΠΩΣ ΘΑ ΒΙΩΣΟΥΜΕ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΤΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Εἰσαγωγικά.
Γνήσιες ἐμπειρίες τῆς Χάρης τοῦ Θεοῦ.
Μορφές ἐμπειρίας τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ.
Προϋποθέσεις γνήσιας ἐμπειρίας τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ
τΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΓΙΑ ΝΑ ΖΗΣΟΥΜΕ ΤΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Ι ) Πρίν τή Θεία  Λειτουργία
Α)Ζωντανή Πίστη     Β) Κάθαρση ἀπό τά πάθη
1. Πρέπει νά ἀγαπήσουμε τήν κακοπάθεια.
2.  Πρέπει νά ἀγαπήσουμε καί νά ἐπιδιώξουμε τήν ταπείνωση.
3. Ἐργασία στό κελλί.
4. Ἐκκοπή τοῦ μετεωρισμοῦ.
5. Ἀγάπη γιά τίς ἀκολουθίες τῆς Ἐκκλησίας.
6. Μερικά πρακτικά ἐν ὄψει τῆς συμμετοχῆς μας στή Θεία  Λειτουργία.
7. Ἡσυχαστική ζωή κατά τό δυνατόν.
8. Χωρισμός ἀπό τόν «κόσμο», δηλ. τό κοσμικό φρόνημα.
Γ) Εἰρήνη μέ τόν ἑαυτό μας καί μέ ὅλους.
Δ) Ἀλληλοσυγχώρηση πρίν τή συμμετοχή στή Θεία  Λειτουργία.
Ε) Εὐγνωμοσύνη γιά τίς ἄπειρες εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ.
ΣΤ) Ἀγάπη γιά ὅλους.
Ιι ) στην διαρκεια τησ θειασ λειτουγιασ
α) Ταπείνωση τελωνική.
β) Ὄχι κατάκριση.
γ) Συγκέντρωση.
δ) Προσοχή στά ἀναγινωσκόμενα καί ψαλλόμενα                   ε)«Σαϊτευτικές προσευχές»          στ)Δάκρυα χαρᾶς ἤ μετανοίας.           ζ)Συγκλονισμός ἀπό τήν Θεία συγκατάβαση καί ἀγάπη. Ἐγκατάλειψη τοῦ κόσμου καί τῆς μέριμνας του».             η) Καθολική προσφορά τοῦ ἑαυτοῦ μας καί τῶν πάντων στόν Θεό. θ)Τέλεια «παράθεση»-«ἐγκατάλειψη» ὅλων στό Θεό. ι) Συμμετέχουμε στή Θεία  Λειτουργία καί γενικά στήν προσευχή ὄχι μόνο μέ τήν ψυχή ἀλλά καί μέ τό σῶμα. ια)Ἀπαραίτητη εἶναι ἡ συναίσθηση καί ἡ πίστη ὅτι τά Ἅγια Μυστήρια εἶναι τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ.
Ιιι ) ΜΕΤΑ ΤΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
α) Εὐχαριστία.
β) Προσοχή ὥστε ἡ Θεία  Λειτουργία νά εἶναι ὅλη ἡ ζωή μας.
ΣΥΓΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ ΜΕΡΟΣ Γ΄ Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ (ΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ)
ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Διαβάζουμε στήν :

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 «Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἐμήν ἀνάμνησιν».

Τό μυστήριον τῆς Θείας Εὐχα­ριστίας μᾶς τό παρέδωσε ὁ φιλάνθρωπος Κύριος στό Μυστικό Δεῖ­πνο. «Εὐχα­ριστήσας, εὐλογήσας, ἁγιάσας, κλάσας», μᾶς παρέδωσε τόν ἑαυτό Του εἰς βρῶσιν καί πόσιν. Ἡ Θεία Εὐχαριστία εἶναι ἡ λειτουργική «ἀνάμνηση τῆς ἀείμνηστης καί πρώτης ἐκείνης τράπεζας τοῦ μυστικοῦ θείου Δείπνου»[1]. Αὐτό τό μυστήριο τῶν μυστηρίων μᾶς ἔδωσε ἐντολή νά τό ἐπιτελοῦμε ἀδιαλείπτως «εἰς ἀνάμνησίν Του».

Μ' αὐτό μᾶς κάνει Σῶμα Του· ἔρχεται καί μένει μέσα μας καί μεῖς μέσα Του. Μ' αὐτό ἐκπληρώνει τήν ὑπόσχεσή Του: «Ἰδού ἐγώ μεθ΄ ὑμῶν εἰμί πάσας τάς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος». Μ' αὐτό μᾶς ἑνώνει καί μεταξύ μας, «συνάγει τά ἐσκορπισμένα εἰς ἕν», συγκροτεῖ τήν Ἐκκλησία Του. Μ' αὐτό μᾶς σώζει.

Ἡ «ἀνάμνησις μετά εὐχαριστίας» τοῦ Κυρίου πρέπει νά εἶναι συνεχής. Ὁ Ἴδιος μᾶς τό διδάσκει, διά τοῦ ἀποστόλου Παύλου: «Πάντο­τε νά χαίρετε, ἀσταμάτητα νά προσεύχεσθε, γιά κάθε τί νά εὐχαρι­στεῖ­τε· διότι αὐτό θέλει ὁ Θεός»[2]. Ὄχι γιά τόν Ἑαυτό Του, «ὄχι ὅτι προσφέρουμε τίποτα σ' Αὐτόν, ἀλλά γιατί ἐμεῖς οἱ ἴδιοι κερδίζουμε κάτι μεγάλο»[3]· τό μέγιστο, τόν Ἴδιο, πού εἶναι ὁ Παράδεισος καί ἡ σωτηρία.

 Ὁ Κύριος εἶναι ὁ «Υἱός τοῦ Εὐλογητοῦ», ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ τοῦ δοξαζομένου ἀπό ὅλη τήν κτίση, τή λογική, τή νοερά, τήν ἄϋλο καί πνευματική ἀλλά καί τήν ὑλική. Ἀλλά καί ὁ ἴδιος εἶναι Εὐλογημένος, Αὐτός «πού ἔχει τή δοξολογία (εὐλογία) μέσα στή φύση Του καί δέν ἔχει ἀνάγκη ἀπό τήν εὐφημία τῶν ἄλλων». Τήν εὐλογία πού προσφέρουμε, αὐτήν τήν ξαναδεχόμαστε πολυ­πλάσια ἀπό τόν Κύριο.

Ἐμεῖς, Τόν εὐχαριστοῦμε, Τόν εὐλογοῦμε, Τόν λατρεύουμε προσ­φέροντας τόν καλό λόγο [λόγον ἀγαθόν ( εὐ + λόγος)] καί τά δῶρα τῆς κτίσης: τόν ἄρτο καί τόν οἶνο. Κι Ἐκεῖνος μᾶς προσφέρει τόν ἑαυτό Του, πού εἶναι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ καί τό ὄντως καλόν, τό ἀληθινό Ἀγαθόν.

«Τίποτα δέν εἶναι τόσο ἀγαπητό στό Θεό», διδάσκει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, «ὅσο τό νά εἴμαστε εὐγνώμονες καί γιά τούς ἑαυτούς μας καί γιά τούς ἄλλους»[4]. Θά πρέπει πάντα νά δοξάζουμε τόν Θεό γιατί μᾶς ἔφερε στήν ὕπαρξη ἀπό τήν ἀνυπαρξία· νά Τόν εὐχαριστοῦμε καί γιά τήν ὕπαρξη τῶν ἄλλων. Θά πρέπει νά ἀναφωνοῦμε μαζί μέ τόν ἱερό Χρυσόστομο: «Δόξα τῷ Θεῷ γιά ὅλα».

 Τίποτε δέν εἶναι πιό εὐάρεστο στό Θεό, ἀπό τό νά συναγόμαστε ὅλοι μαζί στήν Λατρεία, στήν Εὐχαριστία. Λατρεύοντας τόν Θεό ἐκπληρώνουμε τήν πρώτη καί μέγιστη ἐντολή τῆς ἀγάπης: «Θά ἀγαπήσεις τόν Κύριο καί Θεό σου μέ ὅλη τήν καρδιά σου καί μέ ὅλη τή δύναμή σου... Κύριον τόν Θεόν σου θά προσκυνήσεις καί Αὐτόν μόνο θά λατρεύσεις καί σ' Αὐτόν θά προσκολληθεῖς»[5]. Δι' εὐχῶν τοῦ Σεβασμιωτάτου καί Πνευματικοῦ μας Πατρός κ.κ. Ἰωήλ Μητροπολίτου Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας καί μέ ὁδηγούς τήν Ἁγία Γραφή καί τούς ἁγίους Πατέρες ἄς προχωρήσουμε.

 στοιχεια εκδοσησ: 

ΕΞΩΦΥΛΛΟ: Μαλακο

σχημα: 14Χ20,5

ΣΕΛΙΔΕΣ:240

ΤΙΜΗ: 9€

τηλ. παραγγελιων: 6944577885

---

[1] Ἅγ. Ἱππόλυτος Ρώμης, Μ 10, 628 (Μ ἀντί Μigne).

[2] «Πάντοτε χαίρετε͵ ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε͵ ἐν παντὶ εὐχαριστεῖτε· τοῦτο γὰρ θέλημα Θεοῦ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ εἰς ὑμᾶς» (Θεσ. Α΄5.16-18). Ἡ ἀδιά­λειπτη δοξολογία καί εὐχαριστία, ἡ συνεχής προσευχή, δηλ. ἡ ἀδιάλειπτη λατρεία, ἡ ἀδιάλειπτη θεία Λειτουργία εἶναι αὐτό πού θέλει κυρίως ὁ Θεός ἀπό μᾶς.

[3] Ἱερός Χρυσόστομος, Μ 55,399.

[4] Ἁγ. Ἰωάν. Χρυσοστόμου (Στήν Α΄ πρός Θεσσαλονικεῖς, Β . ΕΠΕ 18, 36).

[5]TLG: Thesaurus Lingua Greaca, cd5, University Irvine California, (στό ἑξῆς: TLG),  Work #001 46.4 to Work #001 «46.8 Ἄκουε͵ Ἰσραήλ͵ Κύριος ὁ Θεός σου͵ Κύριος εἷς ἐστι· καὶ πάλιν· Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου͵ καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ἰσχύϊ σου· καὶ πάλιν· Κύριον τὸν Θεόν σου προσκυνήσεις͵ καὶ αὐτῷ μόνῳ λατρεύσεις͵ καὶ πρὸς αὐτὸν κολληθήσῃ».

ΑΣ ΔΙΑΒΑΣΟΥΜΕ ΚΑΙ ΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ:

Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝ-ΟΔΟΣ (β΄μέρος).

Πάνω στό Ἅγιο Δισκάριο εἴμαστε ὅλοι.

Πάνω στό Ἅγιο Δισκάριο στήν Ἁγία Πρόθεση βγαίνουν μερίδες γιά ὅλη τήν Ἐκκλησία. Στό κέντρο ὁ Ἀμνός, τό Ἀρνίον, ὁ Χριστός. Δεξιά Του ἡ μερίδα τῆς Ὑπερευλογημένης Θεοτόκου καί ἀριστερά οἱ μερίδες τῶν ἀγγέλων καί πάντων τῶν ἁγίων. Κάτω ἀπό τόν Κύριο οἱ μερίδες ὅλων μας, ζώντων καί κεκοιμη­μέ­νων.

Πρίν ἀκόμη ὁ Χριστός παραθέσει τό Δεῖπνο Του, μέσα στήν Παναγία ἱερουρ­γή­θηκε -τῇ δυνάμει τοῦ Ἁγίου Πνεύμα­τος- τό μυστήριο τῆς σωτηρίας μας: «Ἔγινε ἡ κοι­λία σου Ἁγία Τράπεζα, ἔχουσα τόν οὐράνιο Ἄρτο», λέει ἕνα τροπάριο τοῦ ὄρθρου τῆς Μεσοπεντηκοστῆς. Στή Θεία Λειτουργία, ἡ Βασίλισσα τῶν οὐρανῶν βρίσκεται στά δε­ξιά τοῦ Βασιλέως. «Διότι ὅπου ὁ Χρι­στός... ἐκεῖ στέκεται καί αὐτή... διότι ἀληθι­νά εἶναι θρόνος Του· ὅπου κάθεται ὁ βασιλεύς, ἐκεῖ στέκεται καί ὁ θρόνος», σημειώνει καί ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς^[1].

Ὁ ἀγγελικός κόσμος εἶναι ἡ δορυφορία τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Κύριος προχωρεῖ πρός τό Γολγοθᾶ καί οἱ ἅγιοι ἄγγελοι παρατηροῦν μέ δέος καί συνοδεύουν. Ὁ Κύριος «ταῖς ἀγγελικαῖς ἀοράτως δορυφορού­μενος τάξεσιν», πορεύεται γιά νά θυσιαστεῖ. Καί τήν ὥρα τῆς προσφο­ρᾶς οἱ ἄγγελοι συλλειτουργοῦν μέ μᾶς καί συνδοξολογοῦν τή Θεία   Ἀγαθότητα.

Αὐτός εἶναι ὁ μεγάλος καρπός τῆς Θείας Λειτουργίας: «Ὤ τά δῶρα τοῦ Χριστοῦ. Στόν Οὐρανό οἱ στρατιές τῶν ἀγγέλων δοξολογοῦν· κάτω, στίς ἐκκλησίες οἱ ἄνθρωποι χοροστατοῦν καί μιμοῦνται τήν ἴδια μέ ἐκείνους (τούς ἀγγέλους) δοξολογία. Ἄνω τά Σεραφείμ ἀναβοοῦν τόν τρισάγιο ὕμνο· κάτω τόν ἴδιο ὕμνο ἀναπέμπει τό πλῆθος τῶν ἀνθρώπων. Μία κοινή πανήγυρις συγκροτεῖται ἀπό τά ἐπίγεια καί τά ἐπουράνια· μία εὐχαριστία, ἕνα ἀγαλλίαμα, μία εὐφρόσυνη χοροστασία. Αὐτήν τήν συγκρότησε ἡ ἄφατη συγκατάβαση τοῦ Δεσπότη, αὐτήν τήν συνέπλεξε τό Ἅγιο Πνεῦμα· τήν ἁρμονία τῶν φθόγγων της τήν συνήρμοσε ἡ Πατρική εὐδοκία, ἔτσι ὥστε ἀπό ἄνω νά ἔχει τήν εὐρυθμία τῶν μελῶν καί ἀπό τήν Ἁγία Τριάδα, σάν ἀπό κάποιο πλῆκτρο κινούμενη νά ἀντηχεῖ τό εὐχάριστο καί μακάριο μέλος, τό ἀγγελικό ἆσμα, τήν χωρίς τέλος συμφωνία. Αὐτό εἶναι τό ἀποτέλεσμα τῆς ἐδῶ προθυμίας, αὐτός εἶναι ὁ καρπός τῆς συνέλευσής μας». Ἡ λειτουργική σύναξἱς μας, ἡ προσέλευσις ἐπί «τό αὐτό» τῶν πιστῶν, μᾶς φέρνει σέ κοινωνία καί ἑνότητα μέ τόν οὐράνιο κόσμο. Ἀξιωνόμαστε νά συλλειτουργοῦμε, νά εἰσ-οδεύουμε, νά συν-ευχαριστοῦμε, νά συμψάλλουμε μέ τίς ἀγαθότατες Οὐράνιες ἀγγελικές δυνάμεις. Τί ὑπέροχη δωρεά! Σύν-οδος Ἀγγέλων καί ἀνθρώπων ἡ κάθε Θεία  Λειτουργία...

Μαζί μέ τίς ἀγγελικές δυνάμεις στή Θεία   Εὐχαριστία, συμμετέχει «τῶν Ἁγίων ὁ χορός».

Ἡ εὐχαριστιακή Σύναξη εἶναι ἡ γιορτή τῆς νίκης τοῦ Χριστοῦ. Καί ὅσοι συμπορεύ­θηκαν μέ τόν Χριστό καί νίκησαν μαζί Του, συμπαρίστα­νται τήν ὥρα αὐτή.

Στή Θεία   Λειτουργία εἶναι παρόντες καί οἱ κεκοιμη­μένοι ἀδελφοί μας. Ζητᾶμε καί γι' αὐτούς τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Ἡ μνημόνευσή τους στή Θεία   Λειτουργία φέρνει στίς ψυχές τους «πολύ κέρδος καί μεγάλη ὠφέλεια»^[2], λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος.

Οὐρανός καί γῆ, ἄγγελοι καί ἄνθρω­ποι, ζῶντες καί κεκοιμημένοι, τό σύμπαν ὁλόκληρο, συνεορ­τάζουν καί συνευχαριστοῦν τόν Κύριο γιά τήν ἀγάπη Του.

Σύν-οδος γνωμῶν, θελημάτων, πίστεων, συναισθημάτων καί ταύτιση μέ τά τοῦ Χριστοῦ.

Ἡ σύν-οδος δέν εἶναι μόνο τοπική, σ’ ἕναν ὁρισμένο τόπο καί χρόνο ἀλλά καί σύν-οδος γνωμῶν, θελημάτων, διαθέσεων, ἐπιθυμιῶν, καρδιακῶν σκιρτημάτων.

Ὅλοι πρέπει νά ἔχουμε τό ἴδιο πνεῦμα, τό πνεῦμα τοῦ Χριστοῦ γιά νά εἶναι ἡ Εὐχαριστιακή σύνοδος ὄντως σύν-οδος ἐπί τό αὐτό,  «εἰς τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ». Πρέπει τά θελήματα καί οἱ ἐνέργειες ὅλων νά ταυτιζονται μέ τό θέλημα καί τήν ἐνέργεια τοῦ Χριστοῦ Μας. Τότε εἴμαστε συγκεντρωμένοι στό ὄνομά Του.

Τότε ἐκπληρώνονται καί τά αἰτήματά μας σύμφωνα μέ τόν λόγο Του: «Πάλιν λέγω ὑμῖν ὅτι ἐὰν δύο συμφωνήσωσιν ἐξ ὑμῶν ἐπὶ τῆς γῆς περὶ παντὸς πράγματος, οὗ ἐὰν αἰτήσωνται͵ γεννήσεται αὐτοῖς παρὰ τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. Οὗ γάρ εἰσιν δύο ἢ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα͵ ἐκεῖ εἰμι ἐν μέσῳ αὐτῶν» . Πολλές φορές συμβαίνει ἄν καί συγκεντρωνόμαστε φαινομενικά στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, νά ζητοῦμε κάτι ἀπό τήν ἀγάπη Του καί νά μήν παίρνουμε ἀπάντηση στήν παράκλησή μας. Ἡ ἐξήγηση εἶναι, ὅπως μᾶς διδάσκει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, ὅτι ὁ Χριστός μας δέν ἐπιζητεῖ ἁπλῶς καί μόνον τήν συγκέντρωση, τήν σύναξή μας, ἀλλά συγχρόνως καί τό νά ἀγωνιζόμαστε γιά τήν ἀρετή.

Θά πρέπει, λέει ὁ ἅγιος, νά ζητᾶμε ἀπό τόν Θεό-Πατέρα Μας, τά συμφέροντα γιά τίς ψυχές μας, νά μήν προσευχόμαστε ἐναντίον ἐκείνων, πού μᾶς λύπησαν καί νά μετανοοῦμε συνεχῶς γιά τίς ἁμαρτίες μας. Ἄν, λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης, ζητᾶς «αὐτά πού σέ συμφέρουν καί κάνεις αὐτό, πού ἐξαρτᾶται ἀπό σένα καί ζεῖς ζωή ἀποστολική καί ἔχεις ὁμόνοια καί ἀγάπη πρός τόν πλησίον σου, θά εἰσακουσθοῦν οἱ παρακλήσεις σου· γιατί ὁ Κύριος εἶναι φιλάνθρωπος».

Ὁ Κύριος εἶναι τό Α καί τό Ω, τό θεμέλιο καί ὁ ἑνοποιός.

Δέν μποροῦμε νά ἔχουμε ἀληθινή ἀγάπη πρός τόν πλησίον, ἐάν δέν ἔχουμε ἀληθινή ἀγάπη πρός τόν Κύριο. «Ὅποιος στήν φιλία μέ τόν πλησίον βάζει πρῶτα θεμέλιο Ἐμένα, θά βρίσκομαι μαζί του». Γιά νά εἴμαστε συνοδοιπόροι μέ τόν Χριστό θά πρέπει κάθε ἀγάπη πρός ὁποιονδήποτε ἄνθρωπο, νά τήν ἔχουμε θεμελιωμένη πάνω στήν μεγαλύτερη καί πρώτη μας ἀγάπη: τήν ἀγάπη πρός τόν Κύριο. Τότε ὁ Κύριος θά εἶναι συνοδοιπόρος μας.  Ὁ Κύριος εἶναι τό Α καί τό Ω, ἡ ἀρχή καί τό τέλος κάθε καλοῦ. Ὅταν ἐνεργοῦμε μέ θεμέλιο, αἰτία, σκοπό ἀλλά καί τέλος τόν Κύριο, τότε συνοδεύουμε, συνοδοιποροῦμε, ἑνωνόμαστε μαζί Του, ἀλλά καί μέ ὅλους, ὅσους εἶναι ἑνωμένοι μαζί Του. Στήν Θ. Λειτουργία γινόμαστε ἀληθινά ἕνα μέ ὅλους ὅταν ὅλοι ἔχουμε αὐτήν τήν πρώτη καί μεγάλη, τήν μοναδική ἀγάπη-θεμέλιο: τήν ἀγάπη πρός τό πρόσωπο τοῦ Κυρίου Ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Αὐτή ἡ ἀγάπη μᾶς συσφίγγει καί μᾶς κάνει νά συγκροτοῦμε πράγματι μία ἁγία λατρευτική σύν-οδο. Τότε ὁ Κύριος μᾶς εὐλογεῖ καί σκηνώνει μέσα μας καί ἐμεῖς μέσα Του. Ὁ Κύριος εἶναι ἡ πέτρα πού «ἀποδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες Ἰουδαῖοι»· αὐτή ὅμως ἔγινε τό ἀγκωνάρι πού συνδέει καί συσφίγγει τήν οἰκοδομή τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι ἡ πέτρα ἀπό τήν ὁποία ἀναβλύζει τό ὕδωρ τό ζῶν καί μᾶς χαρίζει τήν αἰώνια Ζωή. Ὅταν κάνουμε τά πάντα ἔχοντας σάν κίνητρο Αὐτόν, σάν σκοπό τό νά εὐαρεστήσουμε σ’ Αὐτόν καί σάν τέλος νά δοξάσουμε Αὐτόν, τότε ὅλα εἶναι σίγουρα, σταθερά, ἀνεξάλειπτα. Τότε καί ἡ μεταξύ μας ἕνωση εἶναι βέβαιη, σταθερή καί ἀνεξίτηλη. «Διότι ἡ ἀγάπη, πού ἔχει ὡς θεμέλιο τόν Χριστό εἶναι σταθερή, δέν ραγίζει ποτέ καί δέν ἐκπίπτει ποτέ».

Ὁ Χριστός  μᾶς καθιστᾶ συνοδοιπόρους καί ἀδελφούς.

Στη  Θεία  Λειτουργία εἶναι παρών, Ἱερουργῶν καί Ἱερουργούμενος ὁ Κύριος. Αὐτός εἶναι «ὁ ἐνεργῶν τά πάντα ἐν πᾶσι». Αὐτός εἶναι, πού μᾶς καθιστᾶ τελικά συν-οδίτες καί συν-οδοιπόρους μεταξύ μας καί μαζί Του, χαριζοντάς μας τήν ἑνότητα τοῦ Πνεύματος. Αὐτός μᾶς χαρίζει μία ψυχή καί μία καρδιά, δωρίζοντάς μας τόν Ἑαυτό Του. Αὐτός μᾶς χορηγεῖ τίς ὁμόθυμες προσευχές. Αὐτός εἶναι καί τό Καινό Ἆσμα πού ψάλλουμε. Αὐτός πάλι εἶναι καί ὁ Καρπός τοῦ ἄσματος. Ἔτσι γινόμαστε ὅλοι ἕνα· οὐρανός καί γῆ, Θεός καί ἄγγελοι καί ἄνθρωποι, Κτίστης καί κτίση σύμπασα. «Μέσα στήν ὁμόνοιά σας καί τήν σύμφωνο ἀγάπη σας, ὁ Ἰησοῦς Χριστός ψάλλεται·  καί ὁ καθένας σας γίνεσθε μέλος τῆς χορωδίας, ἔτσι ὥστε γινόμενοι σύμφωνοι λόγῳ τῆς ὁμόνοιας, ἀφοῦ πάρετε τό χρῶμα τοῦ Θεοῦ (δηλ. τήν Θεία  Χάρη, τό Ἅγιο Πνεῦμα) , μέ ἑνότητα νά ψάλλετε μέ μία φωνή διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ τόν Πατέρα... ἔτσι ὥστε πάντοτε νά μετέχετε τοῦ Θεοῦ». Ἀπό τήν σύν-οδο τῶν πιστῶν Χάρις στόν Χριστό προσφέρεται «μία προσευχή, μία δέηση, ἕνας νοῦς, μία ἐλπίδα μέσα στήν ἀγάπη καί στή χαρά τήν ἄμωμη, πού εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ἀπό τόν Ὁποῖον τίποτε καλλίτερο δέν ὑπάρχει».

Ἡ Θεία  Λειτουργία μᾶς συνοδο-ποιεῖ, μᾶς ἑνοποιεῖ.

Ἡ Θεία  Λειτουργία εἶναι ἡ ἑνοποιός διαδικασία πού μᾶς ἑνώνει ὅλους, μέ τήν ἐν Χριστῷ ἀγάπη. Εἶναι ἡ γῆ πού καρποφορεῖ τήν ἑνότητα ὅλων καί τήν ἀληθινή ἀγάπη. Χωρίς τήν Θεία  Λειτουργία δέν μποροῦμε ἀληθινά νά γίνουμε ἀδελφοί, συνοδίτες, συνοδοιπόροι, σύμψυχοι, ἑνιαῖο σῶμα, Σῶμα Χριστοῦ. Ὁ πιστός πού μένει μακρυά ἀπό τόν Κυριακάτικο ἐκκλησιασμό[3] αὐτοκαταδικάζεται σέ ὑπαρξιακή μοναξιά. Λιμοκτονεῖ πνευματικά. «Ἐάν κάποιος δέν εἶναι ἐντός τοῦ θυσιαστηρίου, στερεῖται τοῦ ἄρτου τοῦ Θεοῦ», λέγει ὁ ἱερός Ἱγνάτιος ὁ Θεοφόρος.

Ἄς προσπαθοῦμε λοιπόν συνεχῶς νά ἔχουμε τήν ἀληθινή ἐν Χριστῷ ἀγάπη, πού μᾶς κάνει συνεπεῖς συν-οδίτες καί λατρευτές τοῦ Κυρίου. Ἄς προσπαθήσουμε μέ ὅλη μας τήν προθυμία «νά συνδεθοῦμε σέ μία ἀγάπη... προσφέροντας ἔργα ἀγάπης ὁ ἕνας στόν ἄλλο, ὅσο μποροῦμε, ἄς ἀναζητήσουμε τήν ἑνότητα, ἐπιζητώντας τήν ἀγαθή μονάδα, τόν Θεό. Ἡ ἕνωση πολλῶν διαφορετικῶν ἀνθρώπων, δέχεται μιά θεϊκή ἁρμονία καί ἀπό πολυφωνία καί διάσπαση γίνεται συμφωνία μία, πού ἀκολουθεῖ τόν Ἕνα χορηγό καί διδάσκαλο, τό Λόγο·  ἀναπαύεται πάνω στήν ἴδια τήν ἀλήθεια καί λέει «ἀββᾶ ὁ Πατήρ». Αὐτήν τή φωνή, τήν ἀληθινή, τήν ἀγαπάει ὁ Θεός, ὅταν τήν ἀκούει νά βγαίνει πρώτη ἀπό τά στόματα τῶν παιδιῶν Του».

Ὁ ναός: ἡ σκηνή τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἀνθρώπων

Ὁ χῶρος ὅπου ἱερουργεῖται ἡ ἁγία Ἀναφορά καί ἐντός τοῦ ὁποίου συν- οδεύουν οἱ πιστοί, γίνεται ἡ σκηνή, ὅπου σκηνώνει ὁ Θεός μέ τούς ἀνθρώπους. Μαζί μέ τούς πιστούς ὁλόκληρη ἡ Κτίση συνδοξολογεῖ τόν Κτίστη. Ὁλόκληρο τό Σύμπαν ἔμψυχο καί ἄψυχο, λογικό καί ἄλογο, συνάγεται «στό θυσιαστήριο, πού βρίσκεται ἐνώπιον τοῦ θρόνου» τοῦ Θεοῦ.

Τό Θεϊκό κάλλος μᾶς συγκαλεῖ

Ὁ Θεός εἶναι αὐτός, ὁ Ὁποῖος συγκαλεῖ καί συνάγει τά πάντα. Τά προσκαλεῖ νά συν-οδεύσουν, νά συν-οδοιπορήσουν πρός Αὐτόν. Γράφει ὁ ἅγιος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης, ὅτι ὁ Θεός πού εἶναι «τό ὑπερούσιο καλό, ὀνομάζεται κάλλος, δηλ. ὀμορφιά... διότι καλεῖ τά πάντα πρός τόν Ἑαυτό Του... καί διότι ὅλα (καί αὐτά) πού βρίσκονται μέσα σέ ὅλα τά συνάγει σέ ἕνα». Ὅλη ἡ Δημιουργία συνάγεται, συν-οδεύει καί συν-ευχαριστεῖ τό Θεό.
Ἀπαραίτητος ὁ προσωπικός πνευματικός ἀγώνας γιά νά γίνουμε σύν-οδοι.

Συγκεντρούμενοι καί συμπορευόμενοι γιά τήν Θεία  Λειτουργία, κοινωνόντας τόν Χριστό, θά πρέπει νά ἀφήνουμε πίσω μας τά πάθη μας, τήν κακία, τήν ἁμαρτία.

«Κανένας ἀπό αὐτούς πού τρώγουν αὐτό τό Πάσχα (τῆς Εὐχαριστίας), ἄς μήν βλέπει πρός τήν Αἴγυπτο, ἀλλά πρός τόν οὐρανό, πρός τήν ἄνω Ἱερουσαλήμ. Γι’αὐτό ζωσμένος, γι’αὐτό ὑποδεδεμένος τρῶς· γιά νά μάθεις ὅτι ἀπό τήν στιγμή, πού ἀρχίζεις νά τρώγεις τό Πάσχα, ὀφείλεις νά ἀποδημεῖς καί νά ὁδεύεις»[4] .

Ὁ πιστός ὀφείλει νά νεκρωθεῖ ὡς πρός τόν κόσμο, τά πάθη καί τόν παλαιό ἄνθρωπο. Ὁ Χριστιανός εἶναι συσταυρωμένος μέ τόν Χριστό. Δέν φοβᾶται τόν θάνατο. Εἶναι ἀποφασισμένος νά πεθάνει γιά Χάρη τοῦ Χριστοῦ. Δέν ζεῖ γιά τόν ἑαυτό του, ἀλλά γιά τόν Χριστό καί τούς ἀδελφούς τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι καί δικοί του.

Ὁ Χριστός εἶναι παρών στήν Θεία  Λειτουργία. Γύρω Του συγκεντρώνει ὅλο τό σύμπαν. Μέ τήν Θεία  Του Πρόνοια καί ἀγάπη μᾶς συσφίγγει μεταξύ μας καί μαζί Του σέ μία ἄρρηκτη ἑνότητα. Εἶναι ὁ Βασιλεύς τῶν ὅλων. Τίποτε τό ἀταίριαστο, τίποτε τό ἐμπαθές, τίποτε τό ἀκάθαρτο δέν μποροῦμε νά φέρουμε μπροστά στό Βασιλέα, καί συνάμα τόσο εὔσπλαχνο Κύριο. Ἡ Αἴγυπτος τῶν παθῶν ὀφείλει νά εἶναι πλέον πολύ μακριά μας...

Ἡ Θεία  Λειτουργία εἶναι Σύνοδος θεραπευτική.

Ἡ σύνοδος ὅλων στήν Ἐκκλησία εἶναι μία θεραπευτική σύνοδος:  ἀσκεῖ θεραπεία στίς ψυχές ὅλων τῶν συγκροτούντων τήν ἁγίαν αὐτήν ὁμότροπο συναγωγή. Διαφυλάσσει τήν πνευματική ὑγεία τῶν ὑγειῶν καί θεραπεύει τούς ἁμαρτωλούς.

Λέγει ὁ ἱερός Χρυσόστομος: «Ἄν, αὐτός πού πορνεύει καί ὁ ἀλαζόνας καί αὐτός πού ἔχει ὁποιοδήποτε ἐλάττωμα, συνεχῶς εἰσέρχονται στήν Ἐκκλησία, σύντομα θά τό ἀποβάλουν καί θά  ἐπανέλθουν στήν κατάσταση τῆς πνευματικῆς ὑγείας, ἀφοῦ συνεχῶς θά ἀπολαμβάνουν τήν (σωτήρια) διδασκαλία. Ἐκεῖνος ὅμως, πού ξεχώρισε τόν ἑαυτό του ἀπό τήν σύνοδο αὐτή καί τόν στέρησε ἀπό τήν διδασκαλία τῶν πατέρων, καί ἐγκατέλειψε το ἰατρεῖο, ἀκόμη καί ἄν νομίζει ὅτι εἶναι ὑγιής, σύντομα θά ἀσθενήσει πνευματικά»[5].

---

[1] Ἅγ. Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ὁμιλίαι ΚΒ', ἔκδοση Σοφ. Οἰκονόμου, Ἀθήνα 1861, σελ. 157.

[2] Μ 62, 204.

[3] Σύμφωνα μέ τούς ἱερούς Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ Χριστιανός πρέπει νά λειτουργεῖται τουλάχιστον τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες ἑορτές. Ἐάν κάποιος χωρίς εὔλογη αἰτία ἀπουσιάσει γιά τρεῖς συνεχόμενες Κυριακές ἀπό τήν Θεία Λειτουργία, ἀφορίζεται. Δηλαδή νεκρώνεται πνευματικά, ὄχι διότι ἡ Ἐκκλησία τόν τιμωρεῖ, ἀλλά διότι ἐκεῖνος στέρησε τήν ψυχή του ἀπό τήν ἀναγκαία γιά τή συντήρησή της τροφή , πού εἶναι ὁ Χριστός, ἡ Θεία Χάρις.

[4] Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Μ 62, 166.

[5] Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, TLG, Work #021 48.864.15 to Work #021 48.864.22 «Ὁ πορνεύων ἂν συνεχῶς εἰς τὴν ἐκκλησίαν εἰσίῃ͵ καὶ ὁ ἀλαζὼν͵ καὶ ὁ ὁτιοῦν ἔχων ἐλάττωμα͵ ταχέως αὐτὸ συνεχοῦς ἀπολαύων διδασκαλίας ἀπωθήσεται͵ καὶ πρὸς τὴν ὑγίειαν ἐπανήξει· ὁ μέντοι τῆς συνόδου ταύτης ἑαυτὸν ἀποῤῥήξας͵ καὶ τῆς τῶν πατέρων διδασκαλίας ὑπεξαγαγὼν͵ καὶ τὸ ἰατρεῖον φυγὼν͵ κἂν ὑγιαίνειν δοκῇ͵ ταχέως εἰς ἀῤῥωστίαν πεσεῖται».