ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ
Επιλεγμένα αποσπάσματα από τις ομιλίες ΠΗ΄, ΠΘ΄ και Ϛ ΄ του αγίου Ιωάννου, αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως του Χρυσοστόμου από το υπόμνημά του στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, σχετικά με την αποκαθήλωση του σώματος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού από τον Ιωσήφ τον Αριμαθαίας, την Ανάσταση του Κυρίου, τη δωροδοκία των στρατιωτών, και την εμφάνιση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού στις Μυροφόρες γυναίκες και τους μαθητές Του.
«Ὀψίας δὲ γενομένης ἦλθεν ἄνθρωπος πλούσιος ἀπὸ Ἀριμαθαίας, τοὔνομα Ἰωσήφ, ὃς καὶ αὐτὸς ἐμαθήτευσε τῷ Ἰησοῦ· οὗτος προσελθὼν τῷ Πιλάτῳ ᾐτήσατο τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ. τότε ὁ Πιλᾶτος ἐκέλευσεν ἀποδοθῆναι τὸ σῶμα. καὶ λαβὼν τὸ σῶμα ὁ Ἰωσὴφ ἐνετύλιξεν αὐτὸ σινδόνι καθαρᾷ, καὶ ἔθηκεν αὐτὸ ἐν τῷ καινῷ αὐτοῦ μνημείῳ ὃ ἐλατόμησεν ἐν τῇ πέτρᾳ, καὶ προσκυλίσας λίθον μέγαν τῇ θύρᾳ τοῦ μνημείου ἀπῆλθεν.(: Αργά δε το απόγευμα ήλθε ένας πλούσιος άνθρωπος από την Αριμαθαία, ονόματι Ιωσήφ, ο οποίος και αυτός είχε μαθητεύσει κοντά στον Ιησού. Αυτός προσήλθε στον Πιλάτο και ζήτησε το σώμα του Ιησού. Τότε ο Πιλάτος διέταξε να του δοθεί. Και αφού έλαβε ο Ιωσήφ το σώμα, το τύλιξε σε σεντόνι καινούριο και καθαρό και το έθεσε στο καινούριο μνημείο του, το οποίο είχε σκαλίσει στον βράχο. Και αφού κύλισε εμπρός στην θύρα του μνημείου μεγάλο λίθο, ανεχώρησε)[Ματθ. 27.57-27,60].
Αυτός είναι ο Ιωσήφ, ο οποίος προηγουμένως κρυβόταν. Τώρα όμως, μετά τον θάνατο του Χριστού, έδειξε μεγάλη τόλμη.
Διότι ούτε ασήμαντος ήταν, ούτε από εκείνους που μένουν απαρατήρητοι, αλλά ένας από τα μέλη του Συνεδρίου[πρβλ. Λουκ.23,51: «Καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ὀνόματι Ἰωσήφ, βουλευτὴς ὑπάρχων καὶ ἀνὴρ ἀγαθὸς καὶ δίκαιος·οὗτος οὐκ ἦν συγκατατεθειμένος τῇ βουλῇ καὶ τῇ πράξει αὐτῶν- ἀπὸ Ἀριμαθαίας πόλεως τῶν Ἰουδαίων, ὃς προσεδέχετο καὶ αὐτὸς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ(:Και ιδού, εμφανίζεται ένας άνθρωπος που λεγόταν Ιωσήφ, ο οποίος ήταν βουλευτής, μέλος δηλαδή του συνεδρίου, άνθρωπος αγαθός και δίκαιος. Αυτός δεν είχε συγκατατεθεί στην απόφαση του συνεδρίου και στην άλλη αποφασισμένη ενέργεια των συνέδρων για την σταύρωση του Χριστού. Αυτός καταγόταν από την Αριμαθαία, πόλη των Ιουδαίων, και επίσης είχε δεχθεί και πιστέψει στο κήρυγμα περί της βασιλείας του Θεού, την οποία και προσδοκούσε)»], και πολύ επιφανής. Από αυτό μάλιστα φαίνεται καθαρά η ανδρεία του. Διότι ουσιαστικά καταδίκασε σε θάνατο τον εαυτό του, τη στιγμή που διακήρυξε την απέχθειά του προς όλους, με την έκφραση-ομολογία της συμπάθειάς του προς τον Ιησού, και τόλμησε να ζητήσει το σώμα Του, και δεν απομακρύνθηκε παρά μόνο αφού πέτυχε αυτό που ήθελε. Την αγάπη μάλιστα και την ανδρεία του την δείχνει όχι μόνο με το ότι παρέλαβε το σώμα του Χριστού και το έθαψε με πολυτέλεια, αλλά και με το ότι Τον έθαψε στο δικό του καινούριο μνημείο. Και αυτό δεν έγινε έτσι στην τύχη, αλλά για να μην υπάρξει ούτε η παραμικρή υποψία ότι αναστήθηκε άλλος αντί άλλου.
«Ἦν δὲ ἐκεῖ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία, καθήμεναι ἀπέναντι τοῦ τάφου(:Ήταν επίσης εκεί Μαρία η Μαγδαληνή και η άλλη Μαρία, οι οποίες κάθονταν απέναντι από τον τάφο)». Γιατί αυτές κάθονται πλησίον του τάφου; Τίποτε ακόμη μεγάλο και υψηλό δε γνώριζαν, όπως έπρεπε, περί Αυτού· γι’ αυτόν τον λόγο και μύρα έφεραν και παρέμεναν με καρτερία κοντά στον τάφο, ώστε, εάν κατασίγαζε η μανία των Ιουδαίων, να προσέρχονταν και να αλείψουν το Σώμα του Ιησού με αυτά.
Είδες την ανδρεία των γυναικών; Είδες την αγάπη; Είδες τη μεγαλοψυχία την έμπρακτη, η οποία φτάνει μέχρι θανάτου; Ας μιμηθούμε τις γυναίκες αυτές όλοι μας· ας μην εγκαταλείψουμε τον Ιησού στις δοκιμασίες Του. Διότι εκείνες μεν, και όταν Εκείνος πέθανε, ξόδεψαν τόσα πολλά και έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Ενώ εμείς( πάλι τα ίδια θα επαναλάβω),ούτε όταν πεινά Τον τρέφουμε, ούτε όταν είναι γυμνός Τον ντύνουμε, αλλά αντιθέτως και όταν Τον βλέπουμε να ζητιανεύει, Τον προσπερνούμε. Είμαι βέβαιος ότι εάν βλέπατε τον ίδιο τον Κύριο, θα έδινε ο καθένας σας όλα τα υπάρχοντά Του. Αλλά και τώρα ο ίδιος είναι. Άλλωστε και Αυτός είπε, ότι «εγώ είμαι».
[…] «Ὀψὲ δὲ σαββάτων, τῇ ἐπιφωσκούσῃ εἰς μίαν σαββάτων, ἦλθε Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία θεωρῆσαι τὸν τάφον. καὶ ἰδοὺ σεισμὸς ἐγένετο μέγας· ἄγγελος γὰρ Κυρίου καταβὰς ἐξ οὐρανοῦ προσελθὼν ἀπεκύλισε τὸν λίθον ἀπὸ τῆς θύρας καὶ ἐκάθητο ἐπάνω αὐτοῦ. ἦν δὲ ἡ ἰδέα αὐτοῦ ὡς ἀστραπὴ καὶ τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ λευκὸν ὡσεὶ χιών(: Πολύ αργά δε κατά την νύκτα του Σαββάτου, όταν βαθειά γλυκοχάραζε η πρώτη ημέρα της εβδομάδος, ήλθε η Μαρία η Μαγδαληνή και η άλλη Μαρία, για να δουν τον τάφο. Και ιδού, σεισμός μέγας έγινε, διότι άγγελος Κυρίου κατέβηκε από τον ουρανό, προσήλθε στο μνημείο, κύλισε από την θύρα τον λίθο και καθόταν επάνω σε αυτόν. Ήταν δε η εξωτερική του εμφάνιση σαν αστραπή και το ένδυμά του ολόλευκο σαν το χιόνι)[Ματθ.28,1-3]. Μετά την Ανάσταση ήλθε ο άγγελος. Για ποιο λόγο λοιπόν ήλθε και σήκωσε τον λίθο; Προς χάριν των γυναικών· διότι αυτές τον άγγελο είδαν τότε μέσα στον τάφο. Για να πιστέψουν λοιπόν, ότι αναστήθηκε, βλέπουν τον τάφο να είναι άδειος από το σώμα. Γι’αυτό σήκωσε τον λίθο, γι' αυτό έγινε και σεισμός, για να ξυπνήσουν και να σηκωθούν. Διότι είχαν έλθει για να αλείψουν το σώμα με έλαιο και αυτά συνέβαιναν κατά τη διάρκεια της νύκτας και ήταν φυσικό μερικές να νυστάξουν και να αποκοιμηθούν.
Αλλά για ποιο λόγο και γιατί, θα ρωτήσει κάποιος, είπε ο άγγελος προς αυτές: «μὴ φοβεῖσθε ὑμεῖς(:μη φοβάστε εσείς). Πρώτα τις απαλλάσσει από τον φόβο και έπειτα ομιλεί σε αυτές για την Ανάσταση. Και το «εσείς» περιέχει πολύ μεγάλη τιμή και δείχνει ότι η εσχάτη τιμωρία αναμένει εκείνους που διέπραξαν όσα αποτόλμησαν, εάν δεν μετανοήσουν. Λέγει, δηλαδή, «δεν πρέπει εσείς να φοβάστε, αλλά εκείνοι που Τον σταύρωσαν». Αφού τις απάλλαξε λοιπόν από τον φόβο, και με τα λόγια και με την εμφάνισή του(διότι και η εμφάνισή του ήταν χαρωπή, εφόσον έφερνε τέτοια χαρμόσυνη αγγελία),πρόσθεσε λέγοντας «οἶδα γὰρ ὅτι Ἰησοῦν τὸν ἐσταυρωμένον ζητεῖτε(:διότι γνωρίζω ότι ζητείτε τον Ιησού τον Εσταυρωμένο)».Και δεν ντρέπεται να Τον αποκαλεί Εσταυρωμένο, διότι αυτό ήταν η απαρχή των αγαθών. «Οὐκ ἔστιν ὧδε· ἠγέρθη γὰρ»( δεν είναι εδώ· διότι αναστήθηκε). Από πού είναι φανερό; «Καθὼς εἶπε(:όπως είπε)». Επομένως, λέγει, και αν ακόμη δεν έχετε εμπιστοσύνη σε εμένα, θυμηθείτε τα λόγια Εκείνου, και τότε ούτε σε εμένα θα δυσπιστήσετε.
Έπειτα, ακολουθεί και άλλη απόδειξη: «δεῦτε ἴδετε τὸν τόπον ὅπου ἔκειτο ὁ Κύριος(:Ελάτε να δείτε τον τόπο όπου είχε τεθεί ο Κύριος)[Ματθ. 28,10].Για τον λόγο αυτό κύλισε τον λίθο ο άγγελος, ώστε και από αυτό να πάρουν αυτές την απόδειξη. «Καὶ ταχὺ πορευθεῖσαι εἴπατε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ὅτι ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν, καὶ ἰδοὺ προάγει ὑμᾶς εἰς τὴν Γαλιλαίαν· ἐκεῖ αὐτὸν ὄψεσθε· ἰδοὺ εἶπον ὑμῖν(:Και τώρα γρήγορα πηγαίνετε και πείτε στους μαθητές Του ότι αναστήθηκε εκ των νεκρών και ιδού προπορεύεται από εσάς και σας περιμένει στη Γαλιλαία. Εκεί θα Τον δείτε. Ιδού σας είπα όσα έπρεπε να σας πω))»[ Ματθ. 28,7]. Και σε άλλους επίσης τις προετοιμάζει να διαδώσουν το χαρμόσυνο μήνυμα, πράγμα το οποίο τις κάνει να πιστέψουν καλύτερα. Και καλώς είπε «στη Γαλιλαία», απαλλάσσοντάς τις από ενοχλήσεις και κινδύνους, ώστε να μην παρεμποδίσει ο φόβος την πίστη τους.
«Καὶ ἐξελθοῦσαι ταχὺ ἀπὸ τοῦ μνημείου μετὰ φόβου καὶ χαρᾶς μεγάλης ἔδραμον ἀπαγγεῖλαι τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ(: Και αφού βγήκαν γρήγορα από το μνημείο με φόβο και χαρά μεγάλη έτρεξαν να αναγγείλουν στους μαθητές Του το χαρμόσυνο γεγονός)». Γιατί άραγε με φόβο και με χαρά; Διότι είδαν ένα καταπληκτικό και παράδοξο πράγμα, κενό τον τάφο, όπου προηγουμένως Τον είχαν δει να τοποθετείται. Γι' αυτό και τις οδήγησε να δουν, για να γίνουν μάρτυρες και οι δύο, και του ενταφιασμού και της Αναστάσεως. Διότι κατανοούσαν ότι κανείς δεν μπορούσε να Τον μετακινήσει από εκεί, εφόσον τόσοι στρατιώτες κάθονταν εκεί κοντά φρουροί, εάν δεν ανέσταινε ο Ίδιος τον εαυτό Του. Γι' αυτό και χαίρονται και απορούν και αμείβονται για την τόση παραμονή τους εκεί πλησίον του τάφου, με το να δουν πρώτες και να διακηρύξουν ευαγγελιζόμενες όχι μόνο όσα ειπώθηκαν προς αυτές, αλλά και όσα είδαν.
Αφού λοιπόν εξήλθαν με φόβο και με χαρά ,«ὡς δὲ ἐπορεύοντο ἀπαγγεῖλαι τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ, καὶ ἰδοὺ Ἰησοῦς ἀπήντησεν αὐταῖς λέγων· χαίρετε(:Ενώ λοιπόν πήγαιναν να αναγγείλουν αυτά στους μαθητές Του και ιδού ο Ιησούς τις συνάντησε λέγοντας:’’ Χαίρετε’’). Και αφού έτρεξαν πλησίον Του με μεγάλη χαρά, έλαβαν δια της αισθήσεως της αφής απόδειξη και διαβεβαίωση της Αναστάσεως. «αἱ δὲ προσελθοῦσαι ἐκράτησαν αὐτοῦ τοὺς πόδας καὶ προσεκύνησαν αὐτῷ(:Αυτές δε αφού Τον πλησίασαν, έπιασαν με βαθιά ευλάβεια τα πόδια Του και Τον προσκύνησαν).Τι τους λέγει, λοιπόν, Εκείνος; «Μὴ φοβεῖσθε». Και Αυτός δηλαδή εκδιώκει τον φόβο τους και προετοιμάζει την οδό για την πίστη. «Ὑπάγετε ἀπαγγείλατε τοῖς ἀδελφοῖς μου ἵνα ἀπέλθωσιν εἰς τὴν Γαλιλαίαν, κἀκεῖ με ὄψονται(:Πηγαίνετε και αναγγείλετε στους αδελφούς μου( δηλαδή στους μαθητές μου, που είναι αδελφοί μου) ότι με είδατε, για να αναχωρήσουν προς τη Γαλιλαία. Εκεί θα με δουν)». Πρόσεξε ότι και Αυτός διαμέσου των μυροφόρων γυναικών κηρύσσει στους μαθητές το χαρμόσυνο άγγελμα, πράγμα το οποίο ανέφερα πολλές φορές, τιμώντας και οδηγώντας σε χρηστές ελπίδες στο γυναικείο φύλο, που κατεξοχήν είχε περιφρονηθεί και θεραπεύοντάς το αυτό το ασθενές και καταπονημένο φύλο.
[…] «Πορευομένων δὲ αὐτῶν, ἰδού τινες τῆς κουστωδίας ἐλθόντες εἰς τὴν πόλιν ἀπήγγειλαν τοῖς ἀρχιερεῦσιν ἅπαντα τὰ γενόμενα. καὶ συναχθέντες μετὰ τῶν πρεσβυτέρων συμβούλιόν τε λαβόντες ἀργύρια ἱκανὰ ἔδωκαν τοῖς στρατιώταις λέγοντες·εἴπατε ὅτι οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ νυκτὸς ἐλθόντες ἔκλεψαν αὐτὸν ἡμῶν κοιμωμένων. καὶ ἐὰν ἀκουσθῇ τοῦτο ἐπὶ τοῦ ἡγεμόνος, ἡμεῖς πείσομεν αὐτὸν καὶ ὑμᾶς ἀμερίμνους ποιήσομεν. οἱ δὲ λαβόντες τὰ ἀργύρια ἐποίησαν ὡς ἐδιδάχθησαν. καὶ διεφημίσθη ὁ λόγος οὗτος παρὰ Ἰουδαίοις μέχρι τῆς σήμερον(:Καθώς λοιπόν αυτές πορεύονταν σύμφωνα με την εντολή του Κυρίου να αναγγείλουν την Ανάσταση στους μαθητές Του, ιδού μερικοί στρατιώτες της φρουράς ήλθαν στην πόλη και γνωστοποίησαν στους αρχιερείς όλα όσα είχαν γίνει. Και εκείνοι, αφού συγκεντρώθηκαν μαζί με τους πρεσβυτέρους σε συμβούλιο και έκαναν σύσκεψη, έδωσαν μεγάλο χρηματικό ποσό στους στρατιώτες λέγοντας: ’’Πείτε ότι κατά το διάστημα της νύκτας, ενώ εμείς κοιμόμαστε, ήλθαν οι μαθητές Του την νύκτα και έκλεψαν το σώμα Του. Και εάν αυτό φθάσει έως τα αυτιά του ηγεμόνος, εμείς θα τον πείσουμε να μη σας τιμωρήσει και θα σας απαλλάξουμε από κάθε ανησυχία. Εκείνοι ,λοιπόν, αφού πήραν τα χρήματα, έκαναν όπως τους καθοδήγησαν οι αρχιερείς, και διαδόθηκε ο λόγος αυτός(περί της δήθεν κλοπής του σώματος) μεταξύ των Ιουδαίων μέχρι και σήμερα)»[Ματθ. 28,11-15].
Εξαιτίας αυτών στρατιωτών έγινε ο σεισμός εκείνος, για να τους προκαλέσει μεγάλο φόβο και από αυτούς να προέλθει η μαρτυρία για την Ανάσταση· πράγμα το οποίο και συνέβη. Διότι με αυτόν τον τρόπο η αναγγελία της Αναστάσεως από τους φύλακες στους Ιουδαίους δεν προκάλεσε υποψίες. Διότι από τα θαύματα άλλα μεν έγιναν φανερά σε ολόκληρη την οικουμένη, άλλα δε μόνο σε εκείνους που ήταν παρόντες εκεί. Σε όλη μεν την οικουμένη έγινε φανερό το σκοτάδι, ενώ μόνο σε ολίγους ιδιαιτέρως έγιναν γνωστά η εμφάνιση του αγγέλου και ο σεισμός.
Όταν λοιπόν ήλθαν οι στρατιώτες και ανήγγειλαν ( διότι η αλήθεια όταν διακηρύσσεται από τους αντιπάλους λάμπει ακόμα πιο περίτρανα) την Ανάσταση, τους έδωσαν πάλι χρήματα, για να πουν, λέγει ο ευαγγελιστής, ότι τάχα «οι μαθητές Του ήρθαν τη νύκτα και Τον έκλεψαν». Πώς Τον έκλεψαν, σε υπερθετικό βαθμό ανόητοι Ιουδαίοι; Διότι, επειδή η αλήθεια της Αναστάσεως είναι εντυπωσιακή και προφανής, ούτε να κατασκευάσουν δεν μπορούν τον μύθο της κλοπής με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι πειστικός. Άλλωστε ήταν εντελώς απίθανο αυτό το ψεύδος που διέδωσαν ως φήμη έκτοτε και δεν είχε καθόλου πειστική μορφή. Διότι, πες μου,πώς ήταν δυνατόν να Τον κλέψουν οι μαθητές, άνθρωποι φτωχοί και απλοϊκοί,οι οποίοι δεν τολμούσαν ούτε να εμφανισθούν; Μήπως δεν είχε τοποθετηθεί σφραγίδα επάνω στον τάφο από τους Ιουδαίους; Μήπως δεν αγρυπνούσαν παρακαθισμένοι εκεί τόσοι φύλακες και στρατιώτες και Ιουδαίοι; Μήπως δεν το υποπτεύονταν αυτό ακριβώς εκείνοι και δε μεριμνούσαν και δεν αγρυπνούσαν και δε φρόντιζαν για να μη συμβεί μια πιθανή τέτοια κλοπή;[πρβλ. Ματθ.27, 62-66: «Τῇ δὲ ἐπαύριον, ἥτις ἐστὶ μετὰ τὴν παρασκευήν, συνήχθησαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι πρὸς Πιλᾶτον: λέγοντες· κύριε, ἐμνήσθημεν ὅτι ἐκεῖνος ὁ πλάνος εἶπεν ἔτι ζῶν, μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἐγείρομαι. κέλευσον οὖν ἀσφαλισθῆναι τὸν τάφον ἕως τῆς τρίτης ἡμέρας, μήποτε ἐλθόντες οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ νυκτὸς κλέψωσιν αὐτὸν καὶ εἴπωσι τῷ λαῷ, ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν· καὶ ἔσται ἡ ἐσχάτη πλάνη χείρων τῆς πρώτης. ἔφη αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος· ἔχετε κουστωδίαν· ὑπάγετε ἀσφαλίσασθε ὡς οἴδατε. οἱ δὲ πορευθέντες ἠσφαλίσαντο τὸν τάφον σφραγίσαντες τὸν λίθον μετὰ τῆς κουστωδίας(:Κατά την επόμενη ημέρα, η οποία είναι έπειτα από την Παρασκευή, δηλαδή το Σάββατο, συγκεντρώθηκαν οι αρχιερείς και οι Φαρισαίοι και ήλθαν προς τον Πιλάτο λέγοντας: ‘’κύριε, θυμηθήκαμε ότι εκείνος ο πλάνος είπε ενώ ακόμη ζούσε: Έπειτα από τρεις ημέρες θα αναστηθώ. Δώσε λοιπόν διαταγή, να φρουρηθεί ο τάφος μέχρι την τρίτη ημέρα, μήπως έλθουν οι μαθητές αυτού τη νύκτα, τον κλέψουν και πουν στον λαό: Αναστήθηκε από τους νεκρούς. Και τότε η τελευταία πλάνη θα είναι χειρότερη από την πρώτη, που μερικοί τον είχαν πιστέψει ως Μεσσία. Είπε λοιπόν σε αυτούς ο Πιλάτος: ‘’έχετε στη διάθεσή σας φρουρά· πηγαίνετε και ασφαλίστε τον τάφο, όπως γνωρίζετε’’. Εκείνοι λοιπόν πήγαν και ασφάλισαν τον τάφο, έβαλαν δηλαδή σφραγίδες στον λίθο που έκλεινε το μνημείο και τοποθέτησαν φρουρά)»].
Και γιατί να Τον έκλεβαν οι μαθητές; Για να επινοήσουν την αλήθεια της Αναστάσεως; Και πώς θα τους ερχόταν να επινοήσουν κάτι τέτοιο σε βάρος ανθρώπων, οι οποίοι τους αγαπούσαν, αφού ζούσαν κρυπτόμενοι; Πώς επίσης θα μπορούσαν να σηκώσουν τον λίθο που ήταν ασφαλισμένος; Και πώς θα μπορούσαν να διαφύγουν από τους τόσους φρουρούς; Διότι και αν ακόμη περιφρονούσαν τον θάνατο, δε θα επιχειρούσαν να τολμήσουν ενέργειες απερίσκεπτες και μάταιες, αφού υπήρχαν τόσοι φύλακες. Ότι όμως ήσαν και δειλοί, το φανέρωσαν όσα έγιναν προηγουμένως. Όταν Τον είδαν να συλλαμβάνεται, όλοι στο σύνολό τους Τον εγκατέλειψαν και απομακρύνθηκαν. Εάν λοιπόν τότε δεν τόλμησαν να σταθούν κοντά Του, ενώ Τον έβλεπαν ζωντανό, πώς όταν πέθανε δε θα φοβούνταν το πλήθος τόσων στρατιωτών;
Μήπως επίσης ήταν μια απλή πόρτα και ήταν εύκολο να την ανατρέψουν και να μπουν μέσα στο μνημείο; Ή μήπως ήταν εύκολο να διαφύγουν την προσοχή ενός; Στην είσοδο του μνημείου ήταν τοποθετημένος λίθος μεγάλος, ο οποίος χρειαζόταν πολλά χέρια για να μετακινηθεί. Με το δίκιο τους οι Ιουδαίοι έλεγαν το ότι «θα είναι η τελευταία απάτη χειρότερη από την πρώτη». Εναντίον τους το έλεγαν αυτό, διότι ενώ έπρεπε ύστερα από τόση μανία να μετανοήσουν, αυτοί εξακολουθούσαν να αγωνίζονται περισσότερο από πριν, επινοώντας καταγέλαστα φαντασιοκοπήματα, και όσο Εκείνος ζούσε ακόμη, εξαγόρασαν το Αίμα Του με χρήματα που έδωσαν στον Ιούδα, αλλά και όταν Εκείνος σταυρώθηκε και αναστήθηκε, υπέσκαψαν πάλι με χρήματα προς τους φρουρούς στρατιώτες την αλήθεια της Αναστάσεως.
Εσύ,όμως, κάνε μου τη χάρη να προσέξεις ότι παντού αποκαλύπτονται και συλλαμβάνονται ως ένοχοι και ψεύτες από τα ίδια τους τα έργα. Διότι εάν δεν προσέρχονταν στον Πιλάτο και δε ζητούσαν τη φρουρά, θα μπορούσαν οπωσδήποτε να φλυαρούν τέτοια αναίσχυντα και ανυπόστατα ψεύδη. Όχι όμως και τώρα. Διότι έκαναν τα πάντα έτσι, σαν να ήθελαν οι ίδιοι να ράψουν και να σφραγίσουν έτσι τα στόματά τους. Διότι, εφόσον οι μαθητές δεν άντεξαν να αγρυπνήσουν μαζί Του, και μάλιστα ενώ επιπλήττονταν από Αυτόν, πώς θα το τολμούσαν αυτό; Και γιατί δεν Τον έκλεψαν πριν από αυτό νωρίτερα, παρά όταν εσείς ήλθατε; Εάν ήθελαν να το κάνουν αυτό, θα το έκαναν όταν ακόμη δε φυλασσόταν ο τάφος, κατά τη διάρκεια της πρώτης νύκτας, τότε που ήταν ένα τέτοιο εγχείρημα ακίνδυνο και σίγουρο ότι θα τελεσφορούσε. Διότι το Σάββατο προσήλθαν οι Ιουδαίοι και ζήτησαν από τον Πιλάτο τη φρουρά και Τον φύλασσαν· ενώ την πρώτη νύκτα, δεν ήταν κανείς από αυτούς παρών στον τάφο.
Τι θέλουν επίσης τα σουδάρια[πλατιές λωρίδες λευκού υφάσματος με τις οποίες περιτύλισσαν το κεφάλι των νεκρών],τα οποία ήταν δυνατά κολλημένα με την αρωματική σμύρνα; Διότι αυτά τα είδε ο Πέτρος να βρίσκονται μέσα στον τάφο[Λουκ.24,12 και Ιω.20,6-7]. Εάν ήθελαν να το κλέψουν, δε θα έκλεβαν το σώμα Του γυμνό· όχι μόνο για να μην αποτελέσει η πράξη τους αυτή ύβρη προς το σώμα , αλλά και για να μην καθυστερούν και να βραδυπορούν, κατά την διάρκεια της απογύμνωσης του σώματος από τις κόλλες και τα οθόνια,και να δώσουν καιρό στο μεταξύ στους φρουρούς να σηκωθούν και να τους συλλάβουν. Και μάλιστα τη στιγμή που επρόκειτο για σμύρνα, τόσο ισχυρό κολλώδες υγρό συγκολλημένο με το σώμα και τα ενδύματα· ως εκ τούτου δεν ήταν εύκολο να αποσπάσουν τα ενδύματα από το σώμα, αλλά χρειάζονταν πολύ χρόνο εκείνοι που θα έκαναν κάτι τέτοιο. Επομένως και από την άποψη αυτή αυτοχαρακτηρίζεται ως απίθανη η ψευδής ιστορία της κλοπής.
Μήπως επίσης δε γνώριζαν τον θυμό των Ιουδαίων, και ότι σε αυτούς επρόκειτο να ξεσπούσε η οργή τους; Και ποιο θα ήταν τελικά γι’ αυτούς το κέρδος εάν ο Ιησούς δεν είχε πραγματικά αναστηθεί; Όλα αυτά λοιπόν γνωρίζοντας και αυτοί οι οποίοι τα επινόησαν αυτά, έδωσαν χρήματα και λέγουν: «Πείτε εσείς, στρατιώτες, αυτά και εμείς θα πείσουμε τον ηγεμόνα». Διότι δεν ήθελαν να πάρει δημοσιότητα η είδηση, μάταια αγωνιζόμενοι ενάντια στην αλήθεια, και με όσα επιχειρούσαν να την επισκιάσουν, με αυτά άθελά τους την έκαναν να λάμπει πεντακάθαρη. Διότι και αυτό επιβεβαιώνει την Ανάσταση, το ότι εκείνοι είπαν αυτά, ότι δηλαδή τάχα Τον έκλεψαν οι μαθητές. Διότι αυτό εξάγεται από την ομολογία τους, ότι το σώμα δε βρισκόταν εκεί.
Από τη στιγμή λοιπόν που αυτοί οι ίδιοι οι Ιουδαίοι μεν ομολογούσαν ότι δεν ήταν το σώμα εκεί, η παρουσία δε των φρουρών στο μνημείο και οι σφραγίδες στο μεγάλο λίθο που επιπλέον είχαν τοποθετηθεί για να αποφευχθεί τυχόν κλοπή του σώματος και η δειλία επίσης των μαθητών, γίνεται αναμφισβήτητη με αυτά η απόδειξη της Αναστάσεως. Ωστόσο όμως οι ξεδιάντροποι, επιχειρώντας τα πάντα για να επισκιάσουν την αλήθεια, αν και ήταν τόσα που τους αποστόμωναν, λέγουν στους στρατιώτες: «Πείτε εσείς αυτά και εμείς θα πείσουμε τον ηγεμόνα και θα σας απαλλάξουμε από την ευθύνη». Βλέπεις ότι όλοι είναι διεφθαρμένοι; Ο Πιλάτος που πείσθηκε, οι στρατιώτες, ο ιουδαϊκός λαός; Όμως μην απορήσεις γιατί τα χρήματα έκαμψαν τους στρατιώτες που γνώριζαν την αλήθεια. Εάν για τον μαθητή είχαν τόση ελκυστική δύναμη, πολύ περισσότερο θα είχαν και σε αυτούς.
«καὶ διεφημίσθη ὁ λόγος οὗτος παρὰ Ἰουδαίοις μέχρι τῆς σήμερον(:Και διαδόθηκε ο ψευδής αυτός λόγος για δήθεν κλοπή του σώματος του Ιησού από τους μαθητές Του μέχρι σήμερα)»[Ματθ.28,15].Βλέπεις πάλι τη φιλαλήθεια των μαθητών, ότι δεν ντρέπονται ούτε αυτό να πουν στα ευαγγέλιά τους, ότι επικράτησε τέτοια φήμη σε βάρος τους;
«Οἱ δὲ ἕνδεκα μαθηταὶ ἐπορεύθησαν εἰς τὴν Γαλιλαίαν, εἰς τὸ ὄρος οὗ ἐτάξατο αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· καὶ ἰδόντες αὐτὸν προσεκύνησαν αὐτῷ, οἱ δὲ ἐδίστασαν. (:Οι δε έντεκα μαθητές μετέβησαν στη Γαλιλαία, στο όρος στο οποίο τους είχε ορίσει για συνάντηση ο Ιησούς. Και βλέποντάς Τον, Τον προσκύνησαν,μερικοί όμως είχαν κάποια αμφιβολία να πιστέψουν ότι Αυτός πράγματι ήταν ο Ιησούς)». Αυτή η εμφάνιση στη Γαλιλαία νομίζω ότι είναι η τελευταία[τις εμφανίσεις του Αναστημένου Κυρίου περιγράφουν διεξοδικότερα οι Ευαγγελιστές Λουκάς και Ιωάννης στα τελευταία χωρία των Ευαγγελίων τους], όταν τους έστειλε να βαπτίζουν. Εάν δε μερικοί δίστασαν, και από εδώ πάλι θαύμασε την αλήθεια και την ειλικρίνειά τους, ότι δεν αποκρύπτουν ούτε τα μέχρι και την τελευταία ημέρα ελαττώματά τους. Πλην όμως και αυτοί βεβαιώθηκαν για την Ανάσταση δια της εμφανίσεως του Κυρίου.
Τι λέγει, λοιπόν, όταν τους είδε; «ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς(:Μου δόθηκε και ως προς άνθρωπο, κάθε εξουσία στον ουρανό και στη γη)»[Ματθ.28,18]. Πάλι ως άνθρωπος ομιλεί περισσότερο προς αυτούς, διότι δεν είχαν ακόμη λάβει το Άγιο Πνεύμα, το οποίο μπορούσε να τους οδηγήσει σε ανώτερη πνευματική κατάσταση. «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν· καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος.(: Λοιπόν, πηγαίνετε τώρα και διδάξτε σε όλα τα έθνη την αλήθεια. Και αυτούς που θα πιστέψουν και θα γίνουν μαθητές σας, βαπτίστε τους στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, διδάσκοντάς τους να τηρούν όλες τις εντολές που σας έχω δώσει. Και ιδού, εγώ θα είμαι μαζί σας όλες τις ημέρες, μέχρι τη συντέλεια του κόσμου)». Αφενός παραγγέλλει για τις δογματικές αλήθειες, αφετέρου για τις εντολές. Από τα έργα των Ιουδαίων δεν υπενθυμίζει τίποτε, ούτε αναφέρει όσα έγιναν, ούτε κατηγορεί του Πέτρου την άρνηση, ούτε κανενός άλλου τη φυγή. Παραγγέλλει δε να διαδοθεί σε ολόκληρη την οικουμένη, εμπιστευόμενος στα χέρια τους σύντομη διδασκαλία, εκείνη η οποία επισφραγίζεται με το βάπτισμα.
Έπειτα, επειδή τους έδωσε μεγάλες και σοβαρές εντολές, για τονώσει το φρόνημά τους, λέγει: «καί ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος(:. Και ιδού, εγώ θα είμαι μαζί σας όλες τις ημέρες, μέχρι τη συντέλεια του κόσμου)».Βλέπεις διακριτικότητα εξουσίας πάλι; Βλέπεις ότι και τα προηγούμενα είχαν ειπωθεί από συγκατάβαση; Μάλιστα, δεν είπε ότι θα είναι μόνο μαζί με εκείνους, αλλά και μαζί με όλους οι οποίοι θα πιστέψουν μετά από εκείνους. Διότι δεν επρόκειτο βέβαια να παραμείνουν οι απόστολοι στη ζωή έως της συντελείας του κόσμου.
«Μη μου προβάλλετε», λέγει, «τη δυσκολία των πραγμάτων· διότι εγώ είμαι μαζί σας, εγώ, ο οποίος καθιστώ εύκολα τα πάντα». Αυτό έλεγε διαρκώς και στους προφήτες στην Παλαιά Διαθήκη, και στον Ιερεμία, ο οποίος προέβαλλε ως δικαιολογία το νεαρό της ηλικίας του, και στον Μωυσή και στον Ιεζεκιήλ, οι οποίοι αρχικά προσπαθούσαν να αποφύγουν τις αποστολές που τους ανέθετε ο Κύριος[Πρβ. Ιερεμίας, κεφ. 1, χωρία 4-10: «Καὶ ἐγένετο λόγος Κυρίου πρός με·πρὸ τοῦ με πλάσαι σε ἐν κοιλίᾳ ἐπίσταμαί σε καὶ πρὸ τοῦ σε ἐξελθεῖν ἐκ μήτρας ἡγίακά σε, προφήτην εἰς ἔθνη τέθεικά σε. καὶ εἶπα· ὦ δέσποτα Κύριε, ἰδοὺ οὐκ ἐπίσταμαι λαλεῖν, ὅτι νεώτερος ἐγώ εἰμι. καὶ εἶπε Κύριος πρός με· μὴ λέγε ὅτι νεώτερος ἐγώ εἰμι, ὅτι πρὸς πάντας, οὓς ἐὰν ἐξαποστείλω σε, πορεύσῃ, καὶ κατὰ πάντα, ὅσα ἐὰν ἐντείλωμαί σοι, λαλήσεις·μὴ φοβηθῇς ἀπὸ προσώπου αὐτῶν, ὅτι μετὰ σοῦ ἐγώ εἰμι τοῦ ἐξαιρεῖσθαί σε, λέγει Κύριος. καὶ ἐξέτεινε Κύριος τὴν χεῖρα αὐτοῦ πρός με καὶ ἥψατο τοῦ στόματός μου, καὶ εἶπε Κύριος πρός με· ἰδοὺ δέδωκα τοὺς λόγους μου εἰς τὸ στόμα σου·ἰδοὺ καθέστακά σε σήμερον ἐπὶ ἔθνη καὶ ἐπὶ βασιλείας ἐκριζοῦν καὶ κατασκάπτειν καὶ ἀπολλύειν καὶ ἀνοικοδομεῖν καὶ καταφυτεύειν(:Ο Κύριος μίλησε προς εμένα και μου λέγει: Σε γνωρίζω πολύ καλά, πριν ακόμη σε πλάσσω ως έμβρυο στην κοιλιά της μητρός σου και πριν γεννηθείς, σε καθιέρωσα σε υπηρεσία του έργου μου,σε εγκατέστησα προφήτη για τα έθνη.Και εγώ είπα τότε: Ω Δέσποτα και Κύριε,δεν είμαι ικανός για το έργο αυτό, διότι ιδού, δε γνωρίζω να ομιλώ· είμαι άλλωστε μικρός κατά την ηλικία. Ο Κύριος μου απάντησε και μου είπε: Μη λες ότι είσαι μικρός κατά την ηλικία, διότι προς όλους εκείνους, προς τους οποίους εγώ θα σε στείλω να ομιλήσεις, θα πορευθείς και θα ομιλήσεις προς αυτούς, όσα εγώ θα σου δώσω την εντολή να πεις. Μη φοβηθείς ενώπιον αυτών, διότι εγώ θα είμαι μαζί σου, για να σε προφυλάσσω και να σε σώζω από κινδύνους,μου απαντά ο Κύριος. Ο Κύριος άπλωσε τότε το χέρι Του προς εμένα, άγγιξε το στόμα μου και μου είπε: Ιδού εγώ έχω δώσει στο στόμα σου τους λόγους μου. Ιδού σε εγκατέστησα σήμερα προφήτη στα έθνη και στα βασίλεια, για να ξεριζώνεις με τα λόγια σου και να κατασκάπτεις, να καταστρέφεις, αλλά και να ανοικοδομείς και να φυτεύεις)»].
Αυτά λοιπόν λέγει και στους μαθητές Του τώρα ο Κύριος. Κάνε μου όμως τη χάρη να προσέξεις και εδώ τη διαφορά τους. Διότι οι προφήτες μεν αποστελλόμενοι σε ένα έθνος, πολλές φορές παραιτούνταν, ενώ οι μαθητές του Ιησού, αν και αποστέλλονταν στην οικουμένη ολόκληρη, δεν είπαν τίποτα τέτοιο. Τους υπενθυμίζει επίσης και τη συντέλεια του κόσμου, για να τους ενθαρρύνει περισσότερο, και να μη βλέπουν μόνο τα παρόντα δεινά, αλλά και τα μελλοντικά και απέραντα αγαθά. «Διότι οι μεν θλίψεις»,λέγει, «τις οποίες θα υποστείτε, θα καταργηθούν μαζί με την παρούσα ζωή, όταν θα φθάσει στο τέλος και αυτός ο κόσμος. Τα αγαθά όμως τα οποία θα απολαύσετε, είναι αθάνατα, όπως σας είπα πολλές φορές στο παρελθόν».
Αφού τους έχρισε με τον τρόπο αυτό, και τους τόνωσε τα φρονήματα και με την υπόμνηση της ημέρας εκείνης, τους εξαπέστειλε με αναπτερωμένο το ηθικό σε όλη την οικουμένη. Διότι η ημέρα εκείνη της Κρίσεως είναι περιπόθητη σε εκείνους οι οποίοι ζουν με αρετή, όπως αντιθέτως, είναι φοβερή σε εκείνους οι οποίοι ζουν στην αμαρτία, όπως και στους καταδίκους. Δεν πρέπει όμως μόνο να φοβόμαστε και να φρίττουμε, αλλά και να διορθωθούμε όσο είναι καιρός και να απαλλαγούμε από την πονηρία· διότι μπορούμε, εάν θέλουμε. Διότι εάν αυτό το έκαναν πολλοί πριν έλθει η χάρις, πολύ περισσότερο αυτό είναι δυνατό μετά την έλευση της χάριτος.
ΠΗΓΕΣ:
- https://greekdownloads3.files.wordpress.com/2014/08/in-matthaeum.pdf
- Ιωάννου του Χρυσοστόμου Άπαντα τα έργα, Υπόμνημα στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, ομιλίες ΠΗ΄,ΠΘ΄ και Ϛ ΄(επιλεγμένα αποσπάσματα που αφορούν την ερμηνεία της συγκεκριμένης ευαγγελικής περικοπής),Πατερικές εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς»(ΕΠΕ), εκδ. οίκος «Το Βυζάντιον», Θεσσαλονίκη 1979, τόμος 12, σελίδες 353-355, 375-379 και 392-403.
- Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, Άπαντα των αγίων Πατέρων, Ιωάννου Χρυσοστόμου έργα, τόμος 69, σελ. 176-177 (ή: 85-86 του PDF), σελ.190-193 (ή: 92-93 του PDF) και σελ.201-207 (ή : 97-100 του PDF).
https://drive.google.com/file/d/0ByZQkrKg4yKLa01IYjNYZEZ3YUk/view
- Π.Τρεμπέλα, Η Καινή Διαθήκη με σύντομη ερμηνεία (απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2014.
- Η Καινή Διαθήκη, Κείμενον και ερμηνευτική απόδοσις υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τριακοστή τρίτη, Αθήνα 2009.
- Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους εβδομήκοντα, Κείμενον και σύντομος απόδοσις του νοήματος υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2005.
- http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Biblia/Kainh_Diathikh.htm
ΕΠΕ 403, ΠΔΦ 100.
πηγή:ἠλεκτρονικό ταχυδρομεῖο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου