«Πρίν Ἀβραάμ γενέσθαι Ἐγώ εἰμί»[1], λέγει ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός στούς ἀπειθεῖς καί φθονερούς Φαρισαίους καί Γραμματεῖς, εἰς τούς ἀπίστους θρησκευτικούς ἡγέτες τοῦ Ἰσραήλ τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ἀλλά καί σέ κάθε ἄλλον ἄπιστο εἰς τούς αἰῶνας. Ὁ Κύριος ἀποκαλύπτεται, φανερώνεται καί φανερώνει τήν ἀλήθεια γιά τόν ἑαυτό Του, ὄχι μόνο στούς Ἁγίους καί δικαίους, ἀλλά καί στούς ἁμαρτωλούς. Ὄχι μόνο στούς καλοδιάθετους, ἀλλά καί σέ αὐτούς πού ἔχουνε προκατάληψη καί κακή διάθεση ἀπέναντί Του. Ἀλλά ὑπάρχει αὐτή ἡ διαφορετική ἀποδοχή τῆς ἀποκάλυψης. Οἱ μέν καλοδιάθετοι δέχονται καί ἐνστερνίζονται τήν ἀποκάλυψη πού τούς κάνει ὁ Θεός καί πιστεύουν σέ Αὐτόν ἔτι καί ἔτι. Ἐνῶ οἱ κακοδιάθετοι δέν πιστεύουν εἰς τόν ἀποκαλυπτόμενον Θεόν, καί τό ὀρθό δόγμα γι' Αὐτόν.
Ὁ Ἅγιος Πορφύριος, πού ζοῦσε μέσα στήν Χάρη, εἶχε θεῖες ἐμπειρίες καί οὐράνιες ἀποκαλύψεις καί ζοῦσε τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας, τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἀλλά καί τό μυστήριο τῆς μετανοίας. Μεταρσιωνόταν, ἀνέβαινε πνευματικά, ψάλλοντας καί προσευχόμενος ἀδιαλείπτως. «Εἴδατε -λέει- πῶς ἀνεβαίνει ἡ ψυχή μας ψάλλοντας; Ἔχω τρέλα, θεία μέθη, δέν τά χορταίνω», ἐννοεῖ τά τροπάρια καί τούς κανόνες καί ὅλα αὐτά τά ὡραῖα πού ἔχουμε μέσα στήν λατρεία τῆς Ἐκκλησίας μας. «Θυμᾶμαι -ἔλεγε- τά ὡραῖα μου χρόνια στό Ἅγιον ὄρος. Οἱ Γέροντές μου ἐμένα δέν μέ ἔβγαζαν ἔξω. Ἤμουν μικρός καί δέν μέ ἔπαιρναν σέ πανηγύρεις κ.λπ.» Οἱ Γεροντάδες του ἐπήγαιναν καί ἔξω ἀπό τό κελί, στίς διάφορες πανηγύρεις τοῦ Ἁγίου Ὄρους. «Ὅταν λοιπόν», διηγεῖται ὁ Ἅγιος, «ἔμενα μόνος μου, πήγαινα ἐκεῖ στό ἐκκλησάκι μας, τόν Ἅγιο Γεώργιο, καί ἔψαλλα ὅλο τέτοια κατανυκτικά τροπάρια. Ἄνοιγα τήν Παρακλητική τοῦ Σαββάτου, πού ἔχει πιό πολλά καί ἔψελνα. Ἔλεγα ἐπίσης πολύ τήν Παράκληση τῆς Παναγίας. Μέ μεγάλη κατάνυξη κι ἀγάπη, ἔψελνα τόν Κανόνα τοῦ Ἰησοῦ. Οἱ Γέροντές μου δέν μ' εἶχαν μάθει ψαλτικά. Ἀκούγοντας τά ἔμαθα.
«Ἰησοῦ γλυκύτατε, ψυχῆς ἐμῆς θυμηδία», δηλαδή τῆς δικῆς μου ψυχῆς ἡ ἀπόλαυσις καί ἡ χαρά. «Ἰησοῦ ἡ κάθαρσις τοῦ νοός μου, Δέσποτα πολυέλεε, Ἰησοῦ σῶσον με, Ἰησοῦ, Σωτήρ μου, Ἰησοῦ μου Παντοδύναμε, μή καταλίπης με», μήν μέ ἐγκαταλείπεις, «Σῶτερ Ἰησοῦ με ἐλέησον, καί λύτρωσαι κολάσεως, πάσης Ἰησοῦ, καί ἀξίωσον, τῆς τῶν σωζομένων μερίδος, Ἰησοῦ μου τῷ χορῷ, τῶν ἐκλεκτῶν Σου με σύνταξον», βάλε με Κύριε στόν χορό τῶν ἐκλεκτῶν Σου. «Ἰησοῦ γλυκύτατε, τῶν Ἀποστόλων ἡ δόξα, Ἰησοῦ μου καύχημα τῶν μαρτύρων, Δέσποτα Παντοδύναμε, Ἰησοῦ, σῶσον με, Ἰησοῦ μου ὡραιότατε, τόν Σοί προστρέχοντα, Σῶτερ Ἰησοῦ με ἐλέησον, πρεσβείαις τῆς τεκούσης σε, πάντων Ἰησοῦ τῶν Ἁγίων σου, Προφητῶν τε πάντων, Σωτήρ μου Ἰησοῦ καί τῆς τρυφῆς τοῦ Παραδείσου ἀξίωσον, Ἰησοῦ φιλάνθρωπε[2]. «Ἰησοῦ γλυκύτατε, τῶν μοναζόντων τό κλέος», δηλαδή ἡ δόξα καί τό καύχημα τῶν μοναχῶν. «Ἰησοῦ μακρόθυμε, ἀσκητῶν ἐντρύφημα καί ἐγκαλώπισμα∙ Ἰησοῦ σῶσον με, Ἰησοῦ Σωτήρ μου, Ἰησοῦ μου ὑπεράγαθε, χειρός ἐξάρπασον, Σῶτερ Ἰησοῦ μου τοῦ δράκοντος», γλύτωσέ με ἀπό τό φοβερό χέρι τοῦ δράκοντος, δηλαδή τοῦ δαίμονος, «καί τούτου τῶν παγίδων νῦν, Σῶτερ Ἰησοῦ ἐλευθέρωσον», καί ἐλευθέρωσέ με ἀπό τίς παγίδες του∙ «λάκκου κατωτάτου, Σωτήρ μου, Ἰησοῦ ἀναγαγών, καί δεξιοῖς συναρίθμησον, Ἰησοῦ προβάτοις με», τράβηξέ με, βγάλε με ἀπό τόν βαθύ λάκκο τῆς ἁμαρτίας πού ἔχω πέσει καί βάλε με στά δεξιά Σου μαζί μέ τά πρόβατα πού εἶναι ἐκεῖ. «Εἴδατε πόσο ὡραῖος εἶναι ὁ κανόνας τοῦ Ἰησοῦ;», λέει ὁ Ἅγιος Πορφύριος. «Νά μάθετε νά τόν ψάλλετε μέ ἀγάπη, μέ λαχτάρα, μέ πόθο.
«Σωτήρ μου Ἰησοῦ, ὁ τόν ἄσωτον σώσας, Σωτήρ μου Ἰησοῦ, ὁ δεξάμενος Πόρνην, καμέ νῦν ἐλέησον, Ἰησοῦ πολυέλεε∙ σῶσον, οἴκτηρον, ὦ Ἰησοῦ εὐεργέτα», λυπήσου με Κύριε Ἰησοῦ μου, σῶσε με, «ὥσπερ ὤκτειρας, τόν Μανασσῆν», ὅπως λυπήθηκες τόν Βασιλέα Μανασσῆ πού ἦταν ἄρρωστος καί Σέ παρακάλεσε, «Ἰησοῦ μου, ὡς μόνος φιλάνθρωπος.
Οἴμοι, τῷ παροργήσαντί Σε», ἀλοίμονο σέ μένα πού Σέ παρόργισε, «τόν ἐλεημονα Θεόν μου καί Κύριον∙ ποσάκις ἐπηγγειλάμην μετανοῆσαι, Χριστέ», πόσες φορές δέν ὑποσχέθηκα ὅτι θά μετανοήσω, «καί ψευδής εὑρέθην ὁ ἀνόητος», καί διαψεύστηκα, «τό πρίν τοῦ βαπτίσματος κατερρύπωσα ἔνδυμα», καταμόλυνα τό βάπτισμα, τό ἔνδυμα πρῶτο τοῦ βαπτίσματος, «τῶν συνθηκῶν τε τῶν πρός Σέ μου ἠλόγησα», καί παρέβηκα τίς συνθῆκες, δηλαδή τίς συμφωνίες, τίς ὑποσχέσεις μου πρός Ἐσένα ὅταν βαπτίστηκα, «καί τό δεύτερον πάλιν τοῦτο ἐπάγγελμα, ὅ Σοι καθωμολόγησα Ἀγγέλων ἐνώπιον», ἀκόμα καί τό δεύτερο ἐπάγγελμα -ἐννοεῖ τόν μοναχισμό- τήν δεύτερη βάπτιση πού εἶναι ἡ μοναχική κουρά, αὐτό πού καθωμολόγησα ἐνώπιον τῶν Ἀγγέλων, «καί τῶν ἀνθρώπων τό σχῆμα τό πένθιμον ἐνδυόμενος εἰμί ἀθετήσας». Καί αὐτό τό δεύτερο βάπτισμα καί αὐτό τό ἀθέτησα παρόλο πού καθωμολόγησα ἐνώπιον τῶν Ἀγγέλων καί τῶν ἀνθρώπων. Ὅταν ἐνδυόμουνα τό πένθημο σχῆμα, καθομολόγησα ὅτι θά εἶμαι πάντοτε μαζί Σου καί ποτέ δέν θά Σέ προδώσω. «Λοιπόν, Σῶτερ, μή εἰς τέλος ἁφῆς ὀλέσθαι με»[3], ὁπότε Κύριε μήν ἀφήσεις νά χαθῶ καί τώρα καί πάντοτε καί εἰς στό τέλος.
«Ποιάν ἀπολογίαν, ψυχή, ἔχεις ἀθλία ἐν ἡμέρᾳ τῆς κρίσεως; Ἤ τίς σε τῆς καταδίκης τοῦ αἰώνιου πυρός καί πασῶν βασάνων ἐξαιρήσεται;». Δηλαδή, ψυχή μου, ποιά ἀπολογία θά ἔχεις τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως καί ποιός θά σέ γλιτώσει ἀπό τήν καταδίκη τοῦ αἰωνίου πυρός καί τῶν αἰωνίων βασάνων; «Οὐδείς, εἰ μή σύ σαὐτή ἱλεώση τόν εὔσπλαχνον». Κανένας δέν θά σέ γλιτώσει, ἐαν ἐσύ ἀπό μόνη σου δέν ἱκετεύσεις καί δέν ἐξιλεώσεις τόν Εὔσπλαχνο. «Τάς ἀθέμιτους καταλείψασα πράξεις σου καί θεάρεστον κτησαμένη βιότευσιν». Καί πῶς θά ἐξιλεώσεις τόν Κτίστη σου; Ἐαν ἐγκαταλείψεις τίς ἀθέμιτες, τίς παράνομες πράξεις σου καί ἀποκτήσεις θεάρεστη βιοτή, ζωή πού νά ἀρέσει στόν Δημιουργό σου. «Κλαίουσα καθ' ἑκάστην σου τά ἄπειρρα σφάλματα», κλαίγοντας καθημερινά τά ἄπειρα σφάλματά σου, «ἅπερ καθ' ὥραν προσπταίεις ἔργῳ καί λόγῳ ἐννοίᾳ τε», τά ὁποῖα πταίσματα καί σφάλματα συνεχῶς τά κάνεις καί μέ ἔργα καί μέ λόγια καί μέ σκέψεις, «Χριστόν αἰτουμένη παράσχειν σοι τήν τελείαν τούτων συγχώρησιν». Καί ἔτσι πρέπει νά παρακαλεῖς συνεχῶς τόν Θεό νά σοῦ χαρίσει τήν τέλεια συγχώρεση.
Αὐτά ἔψελνε ὁ μικρός καί μετέπειτα μεγάλος Ἅγιος Πορφύριος καί μέ αὐτά κατανυγόταν. Καί ἐμεῖς ἐπίσης πρέπει νά τόν μιμηθοῦμε, ἄν θέλουμε νά εὐαρεστήσουμε στόν Θεό, νά ἀγαπήσουμε τήν λατρεία καί τούς ὕμνους καί τά τροπάρια καί τούς κανόνες πού ἔχουμε μέσα στή θεία λατρεία καί μέ πολλή εὐλάβεια καί προσοχή νά τούς ἀναπέμπουμε εἰς τόν Θεό. Νά ψάλλουμε στόν Θεό καί νά ἐρχόμαστε καί ἐμεῖς σέ θεῖες ἐμπειρίες καί σέ ἕνωση μέ τόν Θεό.
Τῷ δέ Θεῷ ἡμῶν δόξα πάντοτε νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης
[1] Ἰωάν. 8, 58.
[2] Βίος καί Λόγοι, Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Β΄ ἔκδοση, Ἱ.Μ. Χρυσοπηγῆς, (στό ἑξῆς: Βίος καί Λόγοι, Ἁγίου Πορφυρίου).
[3] Βίος καί Λόγοι, Ἁγίου Πορφυρίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου