Ἡ ἀρετή τῆς νηστείας

Ἡ ἀρετή τῆς νηστείας

κατά τόν

Ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο

• Ἡ νηστεία «ταπεινώνει τό σῶμα καί χαλιναγωγεῖ τά σκιρτήματα τῆς σαρκός, καθιστᾶ τήν ψυχή πιό καθαρή, τῆς δίνει φτερά, τήν ἀνεβάζει ψηλά καί τήν κάνει ἀνάλαφρη» (P.G. 53,83).
• «Ἐάν ἡ νηστεία ἦταν ἀναγκαία στόν παράδεισο, πολύ περισσότερο εἶναι ἀναγκαία ἔξω ἀπό αὐτόν. Ἐάν τό φάρμακο εἶναι χρήσιμο πρίν ἀπό τήν πληγή, πολύ περισσότερο μετά ἀπό τήν πληγή. Ἐάν τό ὅπλο μᾶς ἦταν χρήσιμο πρίν ξεσηκωθοῦν σέ πόλεμο οἱ ἐπιθυμίες μας, πολύ περισσότερο εἶναι ἀναγκαία ἡ βοήθεια τῆς νηστείας μετά τήν τόσο μεγάλη μάχη τῶν ἐπιθυμιῶν, πού προέρχονται ἀπό τούς δαίμονες. Ἐάν ὁ Ἀδάμ ἄκουγε τήν φωνή τόν Θεοῦ περί τοῦ ἀπαγορευμένου καρποῦ, δέν θά ἄκουγε τήν δεύτερη πού ἔλεγε: "Γῆ εἶ καί εἰς γῆν ἀπελεύσῃ". Ἐπειδή ὅμως παρήκουσε σ’ αὐτήν, γι’ αὐτό ἐπῆλθε ὁ θάνατος, οἱ φροντίδες, οἱ πόνοι, οἱ λύπες καί ζωή χειρότερη ἀπό κάθε θάνατο. Γι'αὐτό ἀγκάνθια καί τρίβολοι,γι’ αὐτό πόνοι καί ὠδῖνες καί βίος ἐπίμοχθος. Εἶδες, πῶς ὁ Θεός ἀγανακτεῖ, ὅταν περιφρονεῖται ἡ νηστεία; Μάθε καί πόσο χαίρεται, ὅταν αὐτή τιμᾶται» (Ρ.G.49, 307-308).
  
  
• «Δέν νηστεύουμε γιά τό Πάσχα οὔτε γιά τήν Σταυρική Θυσία, ἀλλά γιά τά δικά μας ἁμαρτήματα, ἐπειδή πρόκειται νά προσέλθουμε στήν θεία κοινωνία. Τό Πάσχα ἄλλωστε δέν εἶναι ὑπόθεση νηστείας οὔτε πένθους, ἀλλά εὐφροσύνης καί χαρᾶς» (Ρ.G.48, 867).
• «Σκοπός τῆς νηστείας εἶναι ἡ συμμετοχή στήν θεία κοινωνία μέ καθαρή ψυχή... Γι’ αὐτό καί οἱ Πατέρες παρέτειναν τό στάδιο τῆς νηστείας δίνοντας σέ μᾶς προθεσμία γιά μετάνοια, ὥστε νά προσέλθουμε στήν θεία κοινωνία καθαρμένοι καί ψυχικά τακτοποιημένοι» (Ρ.G.56, 139).
• Νηστεία «μητέρα ὅλων τῶν ἀγαθῶν καί δάσκαλο τῆς σωφροσύνης καί κάθε ἄλλης ἀρετῆς, δηλαδή τήν νηστεία» (Ρ.G.53, 22)
• «Πόσο μεγάλο καλό εἶναι ἡ νηστεία καί μέγιστο ὅπλο κατά τοῦ διαβόλου! Μετά τό λουτρό τοῦ βαπτίσματός μας δέν πρέπει νά προστρέχουμε στήν καλοπέραση, τήν τρυφή καί τά πλούσια τραπέζια, ἀλλά στήν νηστεία. Γι’ αὐτό ἀκριβῶς καί ὁ Κύριος νήστεψε· ὄχι ἐπειδή ὁ Ἴδιος τό εἶχε ἀνάγκη, ἀλλά γιά νά διδάξει ἐμᾶς. Ἐπειδή δηλαδή τά πρό τοῦ βαπτίσματός μας ἁμαρτήματα τά ἔφερε ἡ ὑποδούλωση στήν κοιλιά, ὅπως ἀκριβῶς ὁ γιατρός, ὅταν θεραπεύει τόν ἀσθενῆ, τόν προστάζει νά μή κάνει ἐκεῖνα ἀπό τά ὁποῖα προῆλθε ἡ ἀσθένεια, ἔτσι λοιπόν καί ἐδῶ ὁ Χριστός μετά τό βάπτισμα εἰσήγαγε τήν νηστεία. Διότι καί τόν Ἀδάμ ἡ ἀκρασία τῆς κοιλιᾶς τόν ἔβγαλε ἀπό τόν παράδεισο... Γι’ αὐτό λοιπόν καί ὁ Κύριος νηστεύει σαράντα ἡμέρες ὑποδεικνύοντας τά φάρμακα τῆς σωτηρίας» (Ρ.G.57, 209-210).
• «”Μάθετε ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τῇ καρδίᾳ”. Δέν εἶπε ὅτι ἔνηστευσα... ἀλλά, ”ὅτι πράος εἰμί καί ταπεινός τῇ καρδίᾳ”... Αὐτά τά λέγω, ὄχι γιά νά κατηγορήσω τήν νηστεία· μή γένοιτο· ἀλλά καί γιά νά τήν ἐπαινέσω πολύ· Πονῶ ὅμως ὅταν, ἐνῶ παραμελεῖτε τά ὑπόλοιπα, νομίζετε ὅτι αὐτή πού κατέχει τελευταῖο μέρος στήν ἀρετή, ἀρκεῖ γιά τήν σωτηρία σας» (Ρ.G.58, 480-481).
• «Ἔφυγε ἡ νηστεία, ἀλλά ἄς παραμείνει ἡ εὐλάβεια- μᾶλλον ὅμως οὔτε ἡ νηστεία ἔφυγε. Ἄλλα μή φοβηθεῖτε· διότι δέν τό εἶπα αὐτό μέ σκοπό νά σᾶς ἀναγγείλω μία ἄλλη τεσσαρακοστή, ἀλλά γιά νά ἀποκαλύψω τήν ἀρετή σας. Πέρασε ἡ σωματική νηστεία, ἀλλά δέν πέρασε ἡ πνευματική νηστεία. Αὐτή εἶναι καλύτερη ἀπό ἐκείνη, καί ἐκείνη γι’ αὐτήν. Ὅπως ἀκριβῶς, ὅταν νηστεύατε, σᾶς ἔλεγα ὅτι εἶναι δυνατόν νά μή νηστεύει ἐκεῖνος πού νηστεύει, ἔτσι καί τώρα λέγω ὅτι εἶναι δυνατόν νά νηστεύει κανείς καί χωρίς νά νηστεύει.
• Ἴσως φαίνεται ὅτι εἶναι αἴνιγμα αὐτό πού λέγω, ἀλλά θά σᾶς τό ἐξηγήσω:
• Πῶς εἶναι δυνατόν νά μή νηστεύει ἐκεῖνος πού νηστεύει; Ὅταν κάποιος ἀπέχει ἀπό τά φαγητά, δέν ἀπέχει ὅμως καί ἀπό τίς ἁμαρτίες.
• Πῶς εἶναι δυνατόν νά νηστεύει ἐκεῖνος πού δέν νηστεύει; Ὅταν κάποιος ἀπολαμβάνει τήν τροφή, ἀλλά δέν δοκιμάζει τήν ἁμαρτία. Αὐτή ἡ νηστεία εἶναι καλύτερη ἀπό τήν ἄλλη, καί ὄχι μόνο καλύτερη, ἀλλά καί ἐλαφρότερη» (Ρ.G.50, 434-435).
• «Νά ἐπιδείξουμε τήν ἀληθινή νηστεία, ἐννοῶ δηλαδή τήν ἀποχή ἀπό τά κακά. Διότι αὐτό εἶναι ἡ νηστεία. Ἐπειδή ἡ ἀποχή ἀπό τά φαγητά γι’ αὐτό μᾶς ἔχει παραδοθεῖ γιά νά χαλιναγωγήσει τήν δύναμη τῆς σαρκός καί νά κάνει τόν ἵππο τῶν ἐπιθυμιῶν μας πιό πειθαρχικό.
• Αὐτός πού νηστεύει ὀφείλει περισσότερο ἀπό ὅλους νά χαλιναγωγεῖ τόν θυμό, νά ἔχει διδαχθεῖ τήν πραότητα καί τήν ἐπιείκεια, νά ἔχει ταπεινή καρδιά, νά ἀπομακρύνει τίς ἐνθυμήσεις τῶν ἄτοπων καί ἀνάρμοστων ἐπιθυμιῶν... νά εἶναι ἀνώτερος ἀπό τά χρήματα, νά ἐλεεῖ μέ μεγάλη γενναιοδωρία καί νά ἀποδιώκει ἀπό τήν ψυχή του κάθε κακία πρός τόν πλησίον» (Ρ.G.53, 74-75).
• «Αὐτός πού δέν μπορεῖ νά νηστεύσει ἄς κάνει πιό πλούσια τήν ἐλεημοσύνη, ἄς κάνει ἐκτενεῖς προσευχές, ἄς ἔχει ἔντονη προθυμία νά ἀκούει τά λόγια του Θεοῦ» (Ρ.G.53, 83

Τέλος καί τῷ Θεῷ Δόξα! 

http://proskynitis.blogspot.com/2012/02/blog-post_6894.html