Τά πάθη εἶναι ἡ παρά φύσιν λειτουργία τῶν διαφόρων ψυχικῶν μας δυνάμεων. Σύμφωνα μέ τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Δαμασκηνό ἡ ψυχή μας εἶναι τριμερής (ἔχει τρεῖς βασικές δυνάμεις):
Ἔχει α)τό λογιστικό (νοῦς, διάνοια, δόξα, φαντασία, αἴσθηση) γιά νά προσευχόμεθα καί νά λογιζώμεθα τόν Θεό καί τά τοῦ Θεοῦ· ἐπίσης ἔχει β)τό θυμικό(θυμός) γιά νά θυμώνουμε μέ τούς δαίμονες καί τούς κακούς λογισμούς καί γ)ἔχει τό ἐπιθυμητικό(ἐπιθυμία) γιά νά ἀγαπᾶμε τόν Θεό.
Ἀρχικά ὁ νοῦς· στή συνέχεια ὁ θυμός καί ἡ ἐπιθυμία, μέ τήν δική μας θέληση (δηλ. αὐτεξουσίως) κινοῦνται παρά φύσιν καί μᾶς ὁδηγοῦν στόν χωρισμό ἀπό τόν Θεό (=ἁμαρτία). Ἀντί νά τά κινήσουμε πρός τόν Θεόν, τά κινοῦμε πρός τά κτίσματα καί πρός τόν ἴδιο τό ἑαυτό μας, δημιουργώντας μία ἄρρωστη προσκόλληση, μία ἄλογη ἀγάπη πρός τό σῶμα μας.
Αὐτές οἱ δυνάμεις στήν συνέχεια συμπαρασύρουν στήν ἁμαρτία, δηλ. στόν χωρισμό ἀπό τόν Θεό καί τό σῶμα. Ἡ αἰτία εἶναι ἡ ἀσθένεια, ἡ παράχρηση (=κακή χρήση, παρά φύσιν χρήση) τοῦ ἀνθρώπινου αὐτεξουσίου. Ὁ ἄνθρωπος χρησιμοποιεῖ κακῶς τό Θεϊκό δῶρο πού λέγεται αὐτεξούσιο καί ἐλευθερία. Ἀντί νά τό ὑποτάξει στό Θεῖο θέλημα καί νά κάνει τό πᾶν γιά τήν ἐκπλήρωση αὐτοῦ (δηλ. τοῦ Θείου Θελήματος) διαμορφώνει καί ἀκολουθεῖ τά δικά του ἐγωιστικά θελήματα πού εἶναι ἀντίθετα μέ τό Θεῖο Θέλημα.
Ἀφορμή γιά τήν δημιουργία τῶν διεστραμμένων αὐτῶν θελημάτων καί ἐπιθυμιῶν (πού ὅταν ἱκανοποιοῦνται ὁδηγοῦν τόν ἄνθρωπο στήν ἁμαρτία καί τά πάθη) εἶναι οἱ ὑποβολές: α)τοῦ πονηροῦ, β)τοῦ κόσμου καί γ)τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου (τόν ὁποῖον ἔχουμε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι μέσα μας). Ἡ ἀνθρώπινη ἐλευθερία- αὐτεξούσιο ὑποτάσσεται στίς ὑποβολές καί διαπράττεται ἡ ἁμαρτία.
Ἡ συνεχής ἐπανάλειψη τῆς ὅποιας ἁμαρτίας δημιουργεῖ τό ἀντίστοιχο πάθος.Τό κακό, ἡ ἁμαρτία, τά πάθη δέν δημιουργήθηκαν ἀπό τόν Θεό. Ὁ Θεός εἶναι κατά φύσιν Ἀγαθός, Ἀπαθής καί ὁ ὄντως Ὤν (Αὐτός πού ἀληθινά «ὑπάρχει»). Τό κακό ἀντίθετα δέν «ὑπάρχει» ἀλλά ὁρίζεται ὡς ἡ «ἀπουσία» τοῦ καλοῦ.
Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης
http://Hristospanagia3.blogspot.com
Ἀπόσπασμα ἀπό τήν μελέτη: Τά πάθη ὡς κύρια αἰτία τῆς κατάθλιψης (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου