Περί ἐνδυμασίας, Ἱερομ. Σάββα Ἁγιορείτου

 

«ὅτι ἠγάπησάς με πρὸ καταβολῆς κόσμου!»

Κωφίδης Ευάγγελος

Ὤφθης ἐνδιαίτημα, θεοπρεπὲς Παναγία, καὶ Θεὸν ἐχώρησας, καὶ Θεὸν ἐγέννησας ἀπειρόγαμε, ἐν δυσὶ φύσεσιν, ἐν δυσὶν οὐσίαις, ἐν μιᾷ δὲ ὑποστάσει Ἁγνή, αὐτόν ἱκέτευε, τὸν μονογενῆ καὶ πρωτότοκον, τὸν σὲ παρθένον ἄμωμον, καὶ μετὰ τὸν τόκον φυλάξαντα, ψυχὰς ἀναπαῦσαι, τῶν πίστει κοιμηθέντων εὐσεβῶς, ἐν ἀκηράτῳ φαιδρότητι, καὶ μακαριότητι.

«Ὤφθης ἐνδιαίτημα»: Ἡ Θεοτόκος ὡς Σκηνὴ τοῦ Θεοῦ καὶ Σπέρμα τῆς Ἀθανασίας

«Ὤφθης ἐνδιαίτημα, θεοπρεπὲς Παναγία…». Μὲ αὐτὲς τὶς λέξεις, ἡ πίστη τῆς Ἐκκλησίας ἀνυμνεῖ τὸ ἀνεκδιήγητο θαῦμα: Ἡ Παρθένος, ἡ ποὺ ὁ οὐρανὸς δὲν χωροῦσε, γίνεται «κατοικητήριο» γιὰ τὸν Δημιουργό του. Ὁ Λόγος, ποὺ «δι’ αὐτοῦ τὰ πάντα ἐγένετο» (Ἰωάν. 1:3), περνάει ἀπὸ τὴ μήτρα μιᾶς κόρης τοῦ Ἰσραήλ, χωρὶς νὰ καταπατήσει τὴ θεῖα δικαιοσύνη ἢ τὴν ἀνθρώπινη φύση της. Ἡ Παναγία δὲν εἶναι μόνο μία παθητικὴ «ὁδός»· εἶναι ἡ ζωντανὴ συνάντηση ἀνάμεσα στὸ ἄπειρο καὶ τὸ πεπερασμένο, ἡ κιβωτὸς τῆς καινῆς Διαθήκης, ποὺ φέρνει στὸν κόσμο ὄχι πλῆθος νόμων, ἀλλὰ τὸν Ἴδιο τὸν Θεό.

«Θεὸν ἐχώρησας, καὶ Θεὸν ἐγέννησας ἀπειρόγαμε…». Ἡ φωνὴ τοῦ ὕμνου δείχνει τὸ κεντρικὸ παράδοξο τῆς Ὀρθοδοξίας: Ἡ Παρθένος γέννησε τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ σαρκωμένο, χωρὶς νὰ διαιρέσει τὶς φύσεις Του. «Ἐν δυσὶ φύσεσιν, ἐν δυσὶν οὐσίαις, ἐν μιᾷ δὲ ὑποστάσει» – αὐτὸ εἶναι τὸ δόγμα τῆς Χαλκηδόνος (1), ποὺ κηρύττει ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ἕνα Πρόσωπο, «ἀσυγχύτως, ἀτρέπτως, ἀδιαιρέτως, ἀχωρίστως». Ἡ Θεοτόκος, ἡ Ἁγνή, δὲν δημιούργησε τὴν θεότητα τοῦ Υἱοῦ – αὐτὴ ὑπῆρχε πρὸ τῶν αἰώνων – ἀλλὰ ἔδωσε σὰν δῶρο στὸν κόσμο τὸ Σῶμα ποὺ θὰ γίνει ἡ θυσία γιὰ τὴν λύτρωση τοῦ παντός. Ὁ Σταυρὸς ἄρχιζε ἐδῶ, στὴν φιλοτιμία τῆς Παρθένου ποὺ εἶπε «Ναί», γνωρίζοντας ὅτι αὐτὸ τὸ «Ναί» θὰ τὴν ὁδηγούσε στὸν Πόνο τοῦ Γιου της.

Περί Αὐτοπεποίθησης

❈ Ὅσο λές: «μπορῶ ἐγώ μέ τίς δυνάμεις μου, θά τά καταφέρω», λέει ὁ Θεός: «ἀφοῦ ἐχεις τόσο ἐγωισμό καί νομίζεις ὅτι μπορεῖς, κάντο». Καί δέν γίνεται τίποτα. Ὅταν παραδεχτεῖς ὅτι δέν μπορεῖς νά κάνεις τίποτα μόνος σου, τότε ἐπιτρέπεις στόν Θεό νά παρέμβει. Ὅσο λέμε: «θέλω καί μπορῶ», ὅπως λέει καί τό σλόγκαν, ἔχουμε χτίσει αὐτό τό τεῖχος καί ἐμποδίζουμε τόν Θεό νά μᾶς βοηθήσει.

Γι’ αὐτό οἱ Ἅγιοι Πατέρες λένε, ὅτι δέν πρέπει νά ἔχουμε αὐτοπεποίθηση. Ἐνῶ οἱ σύγχρονοι ψυχολόγοι – ψυχίατροι καί παιδαγωγοί λένε τό ἀντίθετο: «Νά ἔχεις αὐτοπεποίθηση. Τό παιδί στό σχολεῖο πρέπει νά ἔχει αὐτοπεποίθηση». Δηλαδή τί πρέπει νά ἔχει; Ἐγωισμό. Αὐτό θά πεῖ αὐτοπεποίθηση, νά πιστεύει στόν ἑαυτό του.

Δ’ Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν, Ἄρχ. Παύλου Δημητρακοπούλου.

Εν Κυθήροις τη 30η Μαρτίου 2025

Αρχ. Παύλου Δημητρακοπούλου

Θεολόγου- συγγραφέως

Ι. Μ. Κυθήρων και Αντικυθήρων

Η σημερινή Κυριακή, αγαπητοί μου αδελφοί, είναι η Δ΄ Κυριακή των νηστειών και την ημέρα αυτή η αγία μας Εκκλησία καθιέρωσε να τιμούμε την μνήμη μιάς μεγάλης οσιακής μορφής, του αγίου Ιωάννου του συγγραφέως της Κλίμακος, για να μας υπενθυμίσει ότι ο πνευματικός αγώνας, τον οποίο διεξάγουμε την περίοδο αυτή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής είναι μια ανοδική πορεία προς τον αγιασμό και ότι κλιμακωτά πρέπει να ανεβαίνουμε την σκάλα των αρετών. Το ευαγγελικό ανάγνωσμα είναι μια περικοπή από το κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, που αναφέρεται στη θεραπεία ενός δαιμονιζόμενου νέου, που έγινε ευθύς μετά την κάθοδο του Κυρίου από το όρος Θαβώρ, μετά τη Μεταμόρφωση, περί το τέλος δηλαδή της δημοσίας δράσεώς του.

Σύμφωνα με τη διήγηση του ευαγγελιστού ένας δυστυχισμένος πατέρας έφερε το παιδί του στο Χριστό για να το θεραπεύσει, διότι έπασχε από δαιμόνιο. Πέφτει στα πόδια και τον παρακαλεί: «Διδάσκαλε, ήνεγκα τον υιόν μου προς σε έχοντα πνεύμα άλαλον. Και όπου αν αυτόν καταλάβη, ρήσσει αυτόν και αφρίζει και τρίζει τους οδόντας αυτού, και ξηραίνεται». Δηλαδή έφερα τον υιόν μου σε σένα, διότι το παιδί μου πάσχει από δαιμόνιο, το οποίο όταν τον καταλάβει, τον ρίχνει κάτω καὶ αφρίζει καὶ τρίζει τα δόντια του και γίνεται αναίσθητος. Και παρακάτω προσθέτει: «αλλ’ εί τι δύνασαι, βοήθησον ημίν».

Εὐχή ἁγίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου:«Περί σωφροσύνης», π. Ἀθανασίου Μυτιληναίου

ΕΥΧΗ ΑΓΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού αρχιμανδρίτου Αθανασίου Μυτιληναίου

με θέμα: «ΠΕΡΙ ΣΩΦΡΟΣΥΝΗΣ»

[εκφωνήθηκε κατά τους Α΄Χαιρετισμούς, στις 21-3-1986]

Καθ΄όλον το μήκος, αγαπητοί μου, της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, συχνοτάτη χρήσις γίνεται μιας πολύ μικράς ευχής, συντάκτης της οποίας είναι ο άγιος Εφραίμ ο Σύρος. Είναι η εξής: «Κύριε καὶ Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, πνεῦμα ἀργίας, περιεργείας, φιλαρχίας καὶ ἀργολογίας μή μοι δῷς. Πνεῦμα δὲ σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, ὑπομονῆς καὶ ἀγάπης, χάρισαί μοι τῷ σῷ δούλῳ. Ναί, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαί μοι τοῦ ὁρᾶν τὰ ἐμὰ πταίσματα, καὶ μὴ κατακρίνειν τὸν ἀδελφόν μου, ὅτι εὐλογητὸς εἶ, εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν».

Η ευχή αυτή είναι κατανυκτικοτάτη και αποβλέπει εις την νήψιν του ανθρώπου, ιδιαιτέρως κατά την περίοδον της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Όπως αντελήφθητε, αναφέρονται δύο ζεύγη παθών, που είναι η αργία και η περιέργεια, η φιλαρχία και η αργολογία, και από τα οποία, ζεύγη παθών, ζητά ο ιερός συντάκτης και ο κάθε πιστός που απαγγέλλει την ευχή αυτήν, όπως ο Κύριος τον απαλλάξει.

Αλλά ακολουθούν και δύο ζεύγη αρετών· γιατί βλέπετε ο Χριστιανισμός δεν είναι μόνο η εκκοπή των παθών, αλλά και η φύτευσις των αρετών. Δεν μπορούμε μόνο κατά αρνητικόν τρόπον να μείνομε στην πνευματικότητα, δηλαδή μόνο στο να καθαρίσομε τον εαυτό μας, πρέπει και να εμπλήσουμε τον εαυτό μας· διότι ο εμπλησμός είναι το Πνεύμα του Θεού. Το Πνεύμα του Θεού δια να μας εμπλήσει, να μας γεμίσει, πρέπει να δημιουργηθεί ένας καθαρισμός. Συνεπώς, θα ‘τανε περίεργο πράγμα να καθαρίσω τον εαυτό μου και να μην τον εμπλήσω. Για να καταλάβετε, να μου φέρουν ένα ποτήρι πολύ καθαρό, μα τελείως καθαρό, αλλά άδειο. Τι έχω να το κάνω; Το ζητώ καθαρό ακριβώς για να γίνει μεταφορά νερού να το πιω. Έτσι, μην το ξεχνάμε, δεν είναι αρκετό να πούμε ότι δεν κάνω αυτήν και αυτήν την αμαρτία, αλλά πρέπει να γνωρίζομε ότι πρέπει να γεμίσομε από αρετές και κυρίως, ούτε και ο σκοπός είναι των αρετών, αλλά ο σκοπός είναι δια των αρετών να εμπλησθούμε, να γεμίσουμε από το Πνεύμα του Θεού. Δηλαδή ο τελικός σκοπός μας είναι να γεμίσουμε από Πνεύμα Θεού. Να αποκτήσομε το Πνεύμα το Άγιον.

Περὶ ἐλευθερίας τῆς τέχνης καὶ ἄλλων ἱλαροτραγικῶν.

Ελπιδοφόρος Σωτηριάδης, MD, SM, ScD

Αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και Δημόσιας Υγείας

Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου

Τις τελευταίες εβδομάδες γίναμε και πάλι μάρτυρες τραγικών για την πατρίδα μας καταστάσεων που υποδηλώνουν τον επικίνδυνο κατήφορο που έχει πάρει η πορεία του Έθνους η οποία φαίνεται να καταπίπτει συνεχώς από το ένα κακό σκαλοπάτι στο ακόμα χειρότερο χωρίς ελπίδα βελτίωσης.

Πολλά θα μπορούσε να γράψει κανείς για όλα όσα συνέβησαν τον τελευταίο καιρό στην μητρόπολη του Ελληνισμού. Οι προκλητικές πληροφορίες και οι εξοργιστικές αποκαλύψεις για την ανοικτή πληγή της τραγικής σύγκρουσης των Τεμπών που έχουν δει το φως της δημοσιότητας δεν έχουν τελειωμό και πληγώνουν τις ψυχές όλων των Ελλήνων. Είναι τόσα πολλά τα αρνητικά που μας περιβάλλουν καθημερινά που καθιστούν την επιλογή σχολιασμού μια άχαρη διαδικασία. Εντούτοις, στο παρόν άρθρο θα ήθελα να επικεντρωθώ σε δυο γεγονότα της πρόσφατης επικαιρότητας τα οποία προκάλεσαν το κοινό αίσθημα, την προβολή αισχρών και προσβλητικών εκθεμάτων στην Εθνική πινακοθήκη της Ελλάδας και τα υβριστικά συνθήματα που ακούστηκαν στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου.

3 Ἀπριλίου. Πέμπτη. Τοῦ Μεγάλου Κανόνος. Νικήτα ὁσίου τοῦ ὁμολογητοῦ (†824). Ἰωσὴφ τοῦ ὑμνογράφου (†833). Ἁγιογραφικό ἀνάγνωσμα.

Ἁγιογραφικό ἀνάγνωσμα. Τριθέκτης (Ἡσαΐας ΜΒ΄ 5-16).

Ησ. 42,5            οὕτω λέγει Κύριος ὁ Θεὸς ὁ ποιήσας τὸν οὐρανὸν καὶ πήξας αὐτόν, ὁ στερεώσας τὴν γῆν καὶ τὰ ἐν αὐτῇ καὶ διδοὺς πνοὴν τῷ λαῷ τῷ ἐπ᾿ αὐτῆς καὶ πνεῦμα τοῖς πατοῦσιν αὐτήν·

Ησ. 42,5                    Αυτά λέγει Κυριος ο Θεός, ο οποίος εδημιούργησε και εθεμελίωσε τον ουρανόν, εστερέωσε την γην και όλα όσα υπάρχουν εις αυτήν. Αυτός ο οποίος δίδει ζωήν στον λαόν, που κατοικεί εις την γην, και πνοήν ζωής εις όλα, όσα περιπατούν επάνω εις αυτήν.

Περί Ψυχολογικῶν Προβλημάτων - Ἀσθενειῶν

❈ Ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος: «Πίσω ἀπό τά ποικίλα ψυχικά - ψυχολογικά νοσήματα κρύβονται δαιμόνια καί πάθη». Τί θά κάνουν τά χάπια στούς Δαίμονες; Σιγά μή φοβᾶται ὁ Δαίμονας τά χάπια. Πᾶρε ὅσα χάπια θέλεις, ὁ Δαίμονας δέν φεύγει καί ἑπομένως δέν φεύγει καί ἡ κατάθλιψη καί τά ψυχολογικά.

Περί Χριστιανῶν

❈ Ποιός εἶναι μαζί μέ τόν Χριστό; Αὐτός τοῦ ὁποίου ὅλα τά δικά του, οἱ πράξεις του, οἱ σκέψεις του, τά λόγια του, ὅλα αὐτά, βλέπουν στόν Χριστό, ἀποσκοποῦν στή δόξα τοῦ Χριστοῦ. Ἔχουν αἰτία τόν Χριστό καί σκοπό νά εὐαρεστήσει ὁ ἄνθρωπος πού τά ἔχει στόν Χριστό. Αὐτός εἶναι ὁ πραγματικός Χριστιανός καί αὐτή εἶναι ἡ Χριστιανική ζωή.

Ἱερομ. Σάββα Ἁγιορείτου (Ὁμιλία 14 – 1 – 2018)