Γέροντας Παΐσιος: 1)Περί Κατακρίσεως, 2)«Ό διάβολος κάνει τό πάν, γιά νά μη βοηθηθή ό άνθρωπος» 3)«Ή φτερούγα της θελήσεως»

1) Γιά τήν κατάκριση

-Γέροντα, τι θα με βοηθήση να μην κατακρίνω;

- Όλα είναι πάντοτε έτσι όπως τα σκέφτεσαι εσύ;

- Όχι, Γέροντα.

- Ε, τότε να λες: «Δεν σκέφτομαι πάντοτε σωστά πολλές φορές κάνω λάθος. Να, στην τάδε περίπτωση σκέφθηκα έτσι και βγήκε ότι είχα άδικο. Στην τάδε περίπτωση έκρινα και έπεσα έξω, οπότε τον αδίκησα τον άλλον. Επομένως δεν πρέπει να ακούω τον λογισμό μου». Ο καθένας μας λίγο- πολύ έχει περιπτώσεις που έπεσε έξω στην κρίση του. Αν φέρη στον νου του τις περιπτώσεις που έκρινε και έπεσε έξω, τότε θα αποφεύγη την κατάκριση. Αλλά και μια φορά να μην έπεσε έξω και να είχε δίκαιο, πού ξέρει τα ελατήρια του άλλου; Ξέρει πώς έγινε κάτι; Να μη βγάζουμε εύκολα συμπεράσματα.

Κι εγώ, όταν ήμουν νέος ,είχα την κατάκριση ψωμοτύρι. Επειδή ζούσα λίγο προσεκτικά και είχα μια ψευτοευλάβεια, ό,τι μου φαινόταν στραβό ,το έκρινα. Γιατί, όταν στον κόσμο ζη κανείς λίγο πνευματικά, μπορεί να βλέπη πολλά κουσούρια στους άλλους και να μη βλέπη αρετές. Εκείνους που καλλιεργούν την αρετή μπορεί να μη τους βλέπει, γιατί ζουν στην αφάνεια, αλλά να βλέπη τους άλλους που κάνουν αταξίες και να τους κατακρίνη. «Αυτός, λέει, κάνει έτσι, εκείνος περπατεί έτσι, ο άλλος κοιτάζει έτσι …;».

Ξέρετε τί είχα πάθει μια φορά ; Είχαμε πάει με ένα γνωστό μου να λειτουργηθούμε σε ένα μοναστήρι στο Μονοδένδρι, εννιά ώρες περίπου μακριά από την Κόνιτσα. Όταν μπήκαμε στον ναό, ο γνωστός μου στάθηκε στο αναλόγιο, για να ψάλη, και εγώ πήγα στο στασίδι πίσω από τον ψάλτη παρακολουθούσα κι έψελνα σιγανά.

Κάποια στιγμή ήρθε μια γυναίκα με μαύρα, σχετικά νέα, στάθηκε δίπλα μου και συνέχεια με κοιτούσε. Με κοιτούσε, έκανε τον σταυρό της με κοιτούσε, έκανε τον σταυρό της …; Είχα αγανακτήσει. Βρέ, παιδάκι μου, έλεγα μέσα μου, τι σόι άνθρωπος είναι αυτή; Μέσα στον κόσμο, μέσα στην εκκλησία, τί με κοιτάζει έτσι;». Εγώ τις αδελφές μου, όταν περνούσαν στον δρόμο δίπλα μου, δεν τις έβλεπα. Πήγαιναν μετά και έκαναν παράπονα στην μάνα μας: «Με είδε ο Αρσένιος, έλεγαν, και δε μου μίλησε!» . «Καλά, μου έλεγε μετά η μητέρα μου, βλέπεις τις αδελφές σου στον δρόμο και δεν τις μιλάς;». «Εγώ θα κοιτάζω αν αυτή που περνάει δίπλα μου είναι η αδελφή μου; της έλεγα. Ένα σωρό σόι έχουμε. Αυτό θα κάνω;». Θέλω να πω, είχα κάτι τέτοιες ακρότητες. Να περνά τώρα δίπλα σου η ίδια σου η αδελφή και να μην της μιλάς! Τέλος πάντων …; Μόλις λοιπόν τελείωσε η Θεία λειτουργία, πήγε αυτή η μαυροφόρα και παρακάλεσε τον ιερέα να μου πη να πάω στο σπίτι της, γιατί έμοιαζα πολύ με το παιδί της που είχε σκοτωθή στον πόλεμο! Όταν πήγα στο σπίτι της, είδα την φωτογραφία του παιδιού της πραγματικά ,μοιάζαμε σαν αδέλφια! Αυτή η καημένη με κοιτούσε μέσα στην εκκλησία και έκανε τον σταυρό της σαν να έβλεπε το παιδί της. Κι εγώ έλεγα: «Την αθεόφοβη, μέσα στην εκκλησία πώς κοιτάζει!». Ω, μετά ξέρετε πώς με είχε λειώσει αυτό το περιστατικό; «Για δες, είπα, εσύ να κάνης τέτοιους λογισμούς, ότι ποιος ξέρει τι γυναίκα είναι και μεσ’; στην εκκλησία να μην ντρέπεται καθόλου …; και αυτή η φουκαριάρα να έχη χάσει το παιδί της και να έχη τον καημό της!».

Μια άλλη φορά κατέκρινα τον αδελφό μου που ήταν φαντάρος. Μου έστειλε μήνυμα ο σιτιστής: «Έδωσα στον αδελφό σου δύο μπετόνια με λάδι τι έγιναν τα μπετόνια;». «Μα, αυτός εκεί πέρα, είπα, έφερνε στο σπίτι τους στρατιώτες και τους φιλοξενούσαμε, τώρα πώς τόκανε αυτό, να πάρη λάδι από τον στρατό;». Οπότε πιάνω και γράφω στον αδελφό μου αγανακτισμένος ένα γράμμα …; Κι εκείνος μου απαντάει: «Τα μπετόνια να τα ζητήσης από την νεωκόρο της κάτω εκκλησίας»! Αυτός το λάδι το είχε στείλει στην εκκλησία της κάτω Κόνιτσας, γιατί ήταν φτωχή. «Χρόνια πολλά ,είπα τότε στον εαυτό μου. Την άλλη φορά κατέκρινες εκείνη την φουκαριάρα τώρα τον αδελφό σου. Άλλη φορά τίποτε-τίποτε!». Θέλω να πω, όταν είδα ότι έπεφτα έξω στις κρίσεις μου, εξέταζα τον εαυτό μου: «Στην τάδε περίπτωση είχα πει για τον άλλον ότι ενήργησε έτσι, αλλά τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Άλλη φορά άλλο συμπέρασμα είχα βγάλει κι αλλιώς ήταν». Έτσι έβαλα τον εαυτό μου στη θέση του. «Άλλη φορά ,είπα, δεν θα κρίνης καθόλου. Τελεία- παύλα! Είσαι στραβός και όλα στραβά και ανάποδα τα βλέπεις. Κοίταξε να γίνης σωστός άνθρωπος». Και μετά ,όταν μου φαινόταν κάτι στραβό, έλεγα : «Κάτι καλό θα είναι , αλλά εγώ δεν το καταλαβαίνω όσες φορές έβαλα αριστερό λογισμό, έπεσα έξω». Όταν πλέον σιχάθηκα τον εαυτό μου, με την καλή έννοια, όλους τους δικαιολογούσα για τους άλλους έβρισκα πάντα ελαφρυντικά και μόνον τον εαυτό μου κατέκρινα. Αλλά, εάν ο άνθρωπος δεν παρακολουθή τον εαυτό του, όλα τα περνάει απαρατήρητα και μετά στην Κρίση θα είναι αναπολόγητος.

Θέλει παλληκαριά, για να κοπή η κατάκριση.Λοιπόν:

Καλή Αρχή. STOP.

STOP των κριτικών λογισμών. Αμήν.

Καλή εξάγνιση του νου και της καρδιάς. Αμήν.

[Από το βιβλίο: «ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ» ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ "ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ" ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, 2007]
_____________________________________________________________________________________________

Εμείς οι μοναχοί, αλλά και οι κληρικοί, σκορπούμε αθεΐα, όταν δεν ζούμε σύμφωνα με το Ευαγγέλιο. Ο κόσμος έχει ανάγκη από τις αρετές μας όχι από τα χάλια μας. Ιδίως το παράδειγμα των μοναχών στους κοσμικούς είναι πολύ μεγάλο πράγμα! Οι κοσμικοί αφορμή ζητούν, για να δικαιολογήσουν τις αμαρτίες τους. Γι’ αυτό θέλει πολλή προσοχή. Βλέπεις, εμείς δεν μπορούμε να πούμε αυτό που λέει ο Χριστός, «τις ελέγχει με περί αμαρτίας;» (Ιωάνν. 8, 46) αλλά «τις ελέγχει με περί σκανδάλου», αυτό πρέπει να μπορούμε να το πούμε. Ο Χριστός το είπε εκείνο, γιατί ήταν τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος. Εμείς είμαστε άνθρωποι. Έχουμε ατέλειες, έχουμε πτώσεις, τέλος πάντων, αλλά δεν κάνει να γινόμαστε αιτία να σκανδαλίζεται ο άλλος.

Μου έλεγε ένας στρατηγός: «Αν δεν είχα την πίστη από την μάνα μου, θα την είχα χάσει, όταν πήγα στην Κύπρο τότε με τα γεγονότα. Άνθρωπος της Εκκλησίας να φωνάζει από το τηλέφωνο: «Σφάξτε τους Τούρκους», στα καλά καθούμενα, ενώ η διαταγή έλεγε: «Μην τους πειράζετε»! Και οι Φαρασιώτες, όταν ήρθαν στην Ελλάδα από την Μικρά Ασία, παρασύρθηκαν από αιρέσεις που είχαν παρουσιασθεί εκείνα τα χρόνια εδώ, γιατί έβλεπαν δεσποτάδες, παπάδες χωρίς ευλάβεια. Έβλεπαν στην Εκκλησία άλλου είδους κόσμο, χωρίς πνευματική ζωή, οπότε σκανδαλίσθηκαν. Είχαν άλλη εικόνα από εκεί. Παρουσιάσθηκαν και οι Ευαγγελικοί, οι οποίοι έλεγαν, «εμείς εφαρμόζουμε το Ευαγγέλιο», και οι καημένοι παρασύρθηκαν.

Αν όμως φταίει ένας δεσπότης, ένας παπάς, ένας καλόγερος, δεν φταίει ο Χριστός. Αλλά οι άνθρωποι δεν πάνε ως εκεί. «Αντιπρόσωπος του Χριστού δεν είναι;» λένε. Ναι, αλλά αναπαύεται ο Χριστός με αυτόν τον αντιπρόσωπο; Ή δεν σκέφτονται τι τον περιμένει αυτόν τον αντιπρόσωπο στην άλλη ζωή. Γι’ αυτό μερικοί που σκανδαλίζονται από μερικά γεγονότα καταλήγουν να μην πιστεύουν, γιατί δεν καταλαβαίνουν οι καημένοι ότι όπως, αν φταίει ένας χωροφύλακας, δεν φταίει το έθνος, έτσι κι αν φταίει ένας παπάς, δεν φταίει η Εκκλησία. Όσοι όμως σκανδαλίζονται, αλλά έχουν καλή διάθεση, καταλαβαίνουν, όταν τους εξηγήσεις. Αυτοί έχουν και ελαφρυντικά, γιατί μπορεί να μην είχαν βοηθηθεί και να έχουν άγνοια από μερικά πράγματα.

- Γέροντα, γιατί κανένας δεν παίρνει μια θέση με τόσα σκάνδαλα που γίνονται στην Εκκλησία;

- Στα εκκλησιαστικά θέματα όλες οι καταστάσεις δεν είναι να πάρεις θέση. Μπορεί να ανέχεται κανείς μια κατάσταση κάνοντας υπομονή, έως ότου ο Θεός δείξει τι πρέπει να κάνει. Άλλο είναι να ανέχεται κανείς μια κατάσταση και άλλο να την αποδέχεται, ενώ δεν πρέπει. Ύστερα, σε τέτοιες περιπτώσεις, ό,τι έχει να πει κανείς να το πει με σεβασμό, ανδρίκια· όχι να βρίζει, να δημοσιεύει. Να το πει ιδιαιτέρως στο ίδιο το πρόσωπο στο οποίο αφορά το θέμα με πόνο, από αγάπη, για να προσέξει μερικά πράγματα. Δεν είναι ειλικρινής και ευθύς εκείνος που λέει κατά πρόσωπο την αλήθεια ούτε εκείνος που την δημοσιεύει, αλλά εκείνος που έχει αγάπη και αληθινή ζωή και μιλάει με διάκριση, όταν πρέπει, και λέει εκείνα που πρέπει στην πρέπουσα ώρα. Εκείνοι που ελέγχουν με αδιακρισία έχουν πνευματική σκότιση και κακία και βλέπουν τους ανθρώπους δυστυχώς σαν κούτσουρα. Και ενώ τους πελεκάνε αλύπητα και υποφέρουν οι άνθρωποι, αυτοί χαίρονται για το τετραγώνισμα που τους κάνουν, για «τον κυβισμό»! Μόνο σε άνθρωπο που έχει δαιμόνιο αρχικό δικαιολογείται να θεατρίζει τους ανθρώπους μπροστά στον κόσμο, να τους λέει το παρελθόν τους (σε όσους βέβαια έχει δικαιώματα το δαιμόνιο), για να κλονίζει αδύνατες ψυχές. Το ακάθαρτο πνεύμα, φυσικά, δεν βγάζει στην φόρα τις αρετές των ανθρώπων αλλά τις αδυναμίες τους. Οι ελευθερωμένοι όμως άνθρωποι από τα πάθη τους, επειδή δεν έχουν κακία, το κακό το διορθώνουν με καλοσύνη. Αν δουν καμιά φορά κάπου λίγη ακαθαρσία που δεν καθαρίζεται, την σκεπάζουν με καμιά πλάκα, για να μην αηδιάσει και ο άλλος που θα την δη. Ενώ εκείνοι που ξεσκαλίζουν σκουπίδια μοιάζουν με τις κότες.

Τώρα ο διάβολος κάνει μουντζούρες πολλές και μπλέκει πολύ τα πράγματα, αλλά τελικά θα σπάσει τα μούτρα του. Μετά από χρόνια θα λάμψουν οι δίκαιοι. Και λίγη αρετή να έχουν, εν τούτοις θα φαίνονται, γιατί θα επικρατεί πολύ σκοτάδι, και ο κόσμος θα στραφεί προς αυτούς. Αυτοί που σήμερα κάνουν τα σκάνδαλα, αν ζουν τότε, θα ντρέπονται.

[Από το βιβλίο: «Λόγοι Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου Α΄», έκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», Σουρωτή Θεσσαλονίκης] 
http://oode.wordpress.com/2008/10/16/katakrisis/

2,3)Γέροντος Παϊσίου του Αγιορείτου. Λόγοι Β΄ Μέρος 2ο Κεφάλαιο 2ον. 2)«Ό διάβολος κάνει τό πάν, γιά νά μη βοηθηθή ό άνθρωπος» 3)«Ή φτερούγα της θελήσεως»

Λόγοι Β΄

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

∆εύτερο Μέρος

Πώς εργάζεται ό διάβολος

1)«Ό διάβολος κάνει τό πάν, γιά νά μη βοηθηθή ό άνθρωπος»

Ό διάβολος είναι τεχνίτης. Άν φέρη λ.χ. τήν ώρα τής Θείας Λειτουργίας σέ έναν πνευματικό άνθρωπο έναν ελεεινό λογισμό, εκείνος θά τόν καταλάβη, θά τιναχθή καί θά τόν διώξη.
Γι' αυτό τού φέρνει έναν πνευματικό λογισμό.
«Το τάδε βιβλίο, τοϋ λέει, γράφει αυτό γιά την Θεία Λειτουργία». Μετά θά του τραβήξη την προσοχή λ.χ. στον πολυέλαιο. Θά άναρωτηθή ποιος άραγε νά τόν έφτιαξε.
Ή θά τοϋ θυμίση έναν άρρωστο πού πρέπει νά πάη νά τόν δη. «"Α! έμπνευση, λέει, την ώρα της Θείας Λειτουργίας», ενώ είναι ό διάβολος πού μπαίνει ενδιάμεσος και πιάνει ό άνθρωπος την συζήτηση με τόν λογισμό του.
Όποτε ακούει τόν Ιερέα νά λέη «Μετά φόβου...»καί τότε καταλαβαίνει ότι τέλειωσε ή Θεία Λειτουργία και εκείνος δέν συμμετείχε καθόλου.
Νά, και εδώ στον Ναό· πηγαίνει ή έκκλησάρισσα νά άνάψη τά κεριά στον πολυέλαιο και έχω παρατηρήσει ότι και μεγάλους ακόμη τους αποσπά ό πειρασμός εκεί πέρα καί χαζεύουν την αδελφή πώς ανάβει τά κεριά.
Αυτό είναι τελείως παιδικό. Μόνον τά μικρούτσικα παιδιά χαίρονται με κάτι τέτοια καί λένε: «Τά
άναψε!». Δηλαδή, αυτό γιά τά μικρά παιδιά είναι δικαιολογημένο, άλλα γιά τους μεγάλους;
"Η, ενώ πρέπει νά αποφεύγουμε τις κινήσεις τήν ώρα της Θείας Λειτουργίας, ό πειρασμός μπορεί νά βάλη εκείνη τήν ιερή ώρα μιά αδελφή νά γυρίζη στό αναλόγιο τά φύλλα τοϋ βιβλίου, νά κάνη θόρυβο
καί νά αποσπά τους άλλους. Ακούνε «κρίτς-κρίτς», «τί γίνεται;» λένε, καί φεύγει έτσι ό νους άπό τόν Θεό καί χαίρεται τό ταγκαλάκι.
Γι' αυτό νά προσέχουμε νά μή γινώμαστε εμείς αιτία νά αποσπάται ή προσοχή τών άλλων τήν ώρα τής θείας λατρείας.
Κάνουμε ζημιά στον κόσμο καί δέν τό καταλαβαίνουμε. Ή παρατηρήστε σέ καμμιά ανάγνωση. Όταν φθάνη ό αναγνώστης στό πιο ιερό σημείο, άπό τό όποιο θά βοηθηθούν οί άνθρωποι, τότε ή θά χτυπήση δυνατά άπό τόν αέρα ή πόρτα ή θά βήξη κάποιος καί θά άποσπασθή ή προσοχή τους καί δέν θά ωφεληθούν άπό αυτό τό ιερό σημείο. Έτσι κάνει τήν δουλειά του τό ταγκαλάκι.
Ώ, αν βλέπατε τόν διάβολο πώς κινείται! Λεν τόν έχετε δει, γι' αυτό δέν καταλαβαίνετε μερικά πράγματα!
Κάνει τό πάν, γιά νά μή βοηθηθή ό άνθρωπος. Τό έχω παρατηρήσει στό Καλύβι, όταν συζητώ. Μόλις φθάσω ακριβώς στό σημείο πού θέλω, στό πιο ευαίσθητο, γιά νά βοηθήσω αυτούς πού με ακούν, τότε ή κάποιος θόρυβος γίνεται ή έρχονται άλλοι καί διακόπτω.
Τους βάζει προηγουμένως ό διάβολος νά χαζεύουν απέναντι τήν Σκήτη ή νά βλέπουν κάτι, καί κανονίζει νά έρθουν στό πιο λεπτό σημείο τής συζητήσεως, γιά νά αλλάξω θέμα καί νά μήν ωφεληθούν.
Γιατί, όταν άρχίση ή συζήτηση, ξέρει ό διάβολος ποϋ θά κατάληξη καί, επειδή βλέπει ότι θά πάθη ζημιά, στέλνει κάποιον ακριβώς στό πιό ευαίσθητο σημείο, γιά νά με διακόψη.
«Έ, Πάτερ, άπό ποϋ νά μπούμε;», φωνάζει. «Πάρτε λουκούμια καί νερό καί ελάτε άπό 'κεΐ», τους λέω. Άλλοι μπαίνουν εκείνη τήν στιγμή μέσα, οπότε μέ διακόπτουν, γιατί πρέπει νά σηκωθώ νά χαιρετήσω. Άλλοι έρχονται μετά άπό λίγο καί πρέπει πάλι νά σηκωθώ, αρχίζουν καί τήν κουβέντα «άπό ποϋ είσαι κ.λπ.»...
Όποτε είμαι αναγκασμένος νά αρχίσω πάλι άπό τήν αρχή, νά ξαναπώ φέρ' ειπείν τό παράδειγμα πού έλεγα. Μόλις προχωρώ, φωνάζει άπό κάτω άλλος: «Έ, Πάτερ Παΐσιε, πού μένεις; Άπό 'δώ εΐναι ή πόρτα;». Άντε ξανά νά σηκωθής... Βρέ τόν πειρασμό! Έξι-έπτά φορές μιά μέρα μοϋ έκανε τό ϊδιο, μέχρι πού αναγκάσθηκα καί έβαλα μερικούς... φρουρούς! «Έσύ κάθησε εκεί καί κοίταζε νά μήν έρθη κανένας άπό 'κεί. Έσύ κάθησε έδώ, μέχρι νά τελειώσω τήν δουλειά μου». Έξι-έπτά φορές νά άρχίζης ολόκληρη ιστορία, νά τους φέρνης στό σημείο πού θά βοηθηθούν, καί τά ταγκαλάκια πάλι νά δημιουργούν σκηνές!
Βρέ τόν πειρασμό τί κάνει! Γυρίζει τό κουμπί συνέχεια σέ άλλη συχνότητα. Μόλις ό αγωνιζόμενος πάη νά συγκινηθή λίγο άπό κάτι, τάκ, τοϋ γυρίζει τό κουμπί αλλού καί ξεχνιέται μέ εκείνο. Θυμάται πάλι κάτι πνευματικό; Τάκ, του θυμίζει κάτι άλλο. Τόν κάνει όλο τούμπες. Ό άνθρωπος, αν μάθη πώς εργάζεται ό διάβολος, θά απαλλαγή άπό πολλά πράγματα.
- Γέροντα, πώς θά μάθη;
- Νά παρακολουθή. Άμα παρακολουθή κανείς, μαθαίνει. Βλέπεις, οι τσομπαναραίοι είναι οι καλύτεροι μετεωρολόγοι, γιατί παρακολουθούν τά σύννεφα, τον αέρα.

«Ή φτερούγα της θελήσεως»

Ό κόσμος εύκολα επηρεάζεται καί προς το καλό καί προς το κακό.
Προς τό κακό επηρεάζεται πιό εύκολα, γιατί εκεί κανοναρχεϊ καί ό διάβολος.
Πες σε έναν λ.χ. νά κόψη τό τσιγάρο, γιατί βλάπτει. Μόλις θά άποφασίση νά τό κόψη, θά πάη ό διάβολος καί θά τού πή: «Εκείνο τό τσιγάρο έχει λιγώτερο φαρμάκι, τό άλλο έχει φίλτρο καί καθαρίζει... Κάπνισε άπό 'κεϊνα δεν θά σε βλάψουν».
Θά τού βρη δηλαδή μιά δικαιολογία, γιά νά μην τό κόψη· θά τού βρη... μιά λύση! Γιατί ό διάβολος μπορεί νά μάς βρη ένα σωρό δικαιολογίες. Καί εκείνο τό τσιγάρο πού τού προτείνει, μπορεί νά τόν βλάψη ακόμη περισσότερο. Γι' αυτό χρειάζεται νά έχουμε θέληση.
Καί αν κανείς δεν κόψη τά κουσούρια του, όταν είναι ακόμη νέος, μετά είναι δύσκολο νά τά κόψη, γιατί, όσο περνάει ή ηλικία, εξασθενεί ή θέληση.
Αν ό άνθρωπος δέν έχη θέληση, δεν μπορεί νά κάνη τίποτε. Ό Ιερός Χρυσόστομος λέει: «Έν τω θέλειν καί τω μη θέλειν κείται τό παν» [1]
Δηλαδή όλα εξαρτώνται άπό τό αν θέλη ή αν δέν θέλη ό άνθρωπος. Μεγάλη υπόθεση! Ό Θεός είναι φύσει αγαθός καί θέλει πάντοτε τό καλό μας. Χρειάζεται όμως νά θέλουμε καί εμείς. Γιατί ό άνθρωπος πετά πνευματικά μέ δυο φτερούγες- μέ τήν θέληση τού Θεού καί μέτήν θέληση τήν δική του.
Ό Θεός τήν μιά φτερούγα - τήν δική Του θέληση - μάς τήν έχει κολλήσει μόνιμα στον έναν ώμο μας. 'Αλλά γιά νά πετάξουμε πνευματικά, πρέπει καί εμείς νά κολλήσουμε στον άλλο ώμο τήν δική μας φτερούγα, τήν ανθρώπινη θέληση.
Άμα ό άνθρωπος έχη δυνατή θέληση, έχει τήν φτερούγα τήν ανθρώπινη, πού ισορροπεί μέ τήν θεϊκή φτερούγα, οπότε πετάει. Ένώ, αν ή θέληση του είναι ατροφική, πάει νά πετάξη λίγο καί τουμπάρει. Ξαναπροσπαθεί λίγο, πάλι τούμπα!

- Γέροντα, καλλιεργείται ή θέληση;

- Δέν έχουμε πει ότι όλα καλλιεργούνται; Θέληση υπάρχει σέ όλους τους ανθρώπους, σέ άλλους λίγη καί σέ άλλους περισσότερη.
Όταν ό άνθρωπος έχη διάθεση νά άγωνισθή, προσεύχεται καί ζητά άπό τόν Θεό νά τού αύξηση τήν θέληση, καί ό Θεός τόν βοηθάει. Όταν δέν κάνη προκοπή ό άνθρωπος, τότε νά ξέρη ότι ή δέν βάζει καθόλου θέληση ή θά βάζη λίγη καί αυτή θά είναι εξασθενημένη, οπότε καί αυτό πάλι δέν βοηθάει. Ένα πουλί, ας υποθέσουμε, έχει τήν μία φτερούγα του γερή, άλλα παραμελεί τήν άλλη· της πέφτουν μερικά φτερά καί μετά δέν μπορεί νά πετάξη σωστά.
Ή μία φτερούγα δουλεύει καλά, ή άλλη όμως είναι σάν τήν σπασμένη τσατσάρα. Τήν κουνάει τό πουλί, άλλα μπαίνει αέρας ενδιάμεσα καί δέν μπορεί νά πετάξη καλά. Πετάει λίγο καί μετά κάνει τούμπες. Πρέπει νά έχη ακέραιη καί αυτήν τήν φτερούγα, γιά νά μπορή νά πετάη.
Έτσι καί ό άνθρωπος, θέλω νά πω, πρέπει νά προσεχή καί νά μήν παραμελή τήν ανθρώπινη θέληση, άν θέλη νά πετάη συνέχεια σωστά, πνευματικά.
Γιατί τό ταγκαλάκι τί κάνει; Πάει σιγά-σιγά καί τραβάει άπό τήν ανθρώπινη φτερούγα πρώτα κανένα μικρούτσικο φτερό, ύστερα κανένα λίγο μεγαλύτερο, καί άν δέν προσέξη ό άνθρωπος, τού βγάζει και ένα μεγάλο, οπότε πάει νά πετάξη και δέν μπορεί. Και άν τυχόν του τραβήξη μερικά φτερά, τότε, όταν πάη νά πετάξη, μπαίνει αέρας στην φτερούγα πού τής λείπουν φτερά και κάνει τούμπες.
Ή θεϊκή φτερούγα είναι πάντα γεμάτη, συμπληρωμένη· δέν τής λείπουν φτερά, γιατί ό διάβολος δέν μπορεί νά τά τραβήξη καί νά τά βγάλη· είναι θεϊκή.
Νά προσεχή ό άνθρωπος νά μήν άμελήση καί του βγάλη ό διάβολος κανένα φτερό από τήν δική του φτερούγα.
Όταν άρχίζη σιγά-σιγά λίγο ή τεμπελιά, λίγο ή αδιαφορία, εξασθενεί ή θέληση.
Τί νά κάνη ό Θεός, άν δέν θέλη ό άνθρωπος; Δέν θέλει νά έπέμβη, γιατί σέβεται τήν ελευθερία του άνθρωπου.
Αχρηστεύει έτσι ό άνθρωπος καί τήν φτερούγα τού Θεού. Όταν όμως έχη θέληση, έχη δηλαδή καί τήν δική του φτερούγα ακέραιη, τότε θέλει ό Θεός, θέλει καί ό άνθρωπος, καί πετάει ό άνθρωπος.
- Δηλαδή, Γέροντα, τί είναι ακριβώς αυτό τό πέταγμα; Εννοείτε νά θέλω νά προοδεύσω πνευματικά, νά θέλω τήν σωτηρία μου;
- Ναί, βρέ παιδί! Όταν λέω πέταγμα, εννοώ τήν άνοδο τήν πνευματική, δέν εννοώ νά πετάξω νά ανέβω σέ κανένα κυπαρίσσι!
- Είχατε πει, Γέροντα, ότι μπορεί νά όργώνη κανείς, νά σπέρνη, νά κάνη όλες τις σχετικές διαδικασίες, καί νά μή βγάζη ούτε τον σπόρο.
- Ναί, έτσι είναι. Άμα δέν προσεχή κανείς, τού κλέβει τον κόπο του ό διάβολος· ενώ, άν προσεχή καί παίρνη στά ζεστά τό θέμα τής σωτηρίας τής ψυχής του, αγωνίζεται, προκόβει, καρποφορεί, τρέφεται πνευματικά καί χαίρεται αγγελικά.


1. Αγίου Ιωάννου του Χρυσόστομου, Υπόμνημα εις την προς Θεσσαλονικείς επιστολήν πρώτην, Ομιλία Ε΄, PG 62, 428.

Απόσπασμα από τις σελίδες  113 -118  του βιβλίου:

        ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
                              ΛΟΓΟΙ  Β΄              

              ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ

                  ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ

       «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
                  ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 
http://anavaseis.blogspot.com/2010/10/2-2-1-2_10.html