Πρωτ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
ΘΕΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΑΘΟΛΙΚΟΤΗΤΑ
Ή ΠΑΝΘΡΗΣΚΕΙΑΚΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΤΗΤΑ
Κριτικὲς τοποθετήσεις στό βιβλίο
«Παγκοσμιότητα καί Ορθοδοξία»
Ἀρχιεπ. Αλβανίας κ. Αναστασίου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ
Ἔχει
ἡ Ἐκκλησία «ὁράματα»; Ὑπάρχει τέτοια λειτουργία στὸ Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας
ποῦ παράγει ὁραματισμούς; Μήπως καταξιώνεται ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο ἡ
φαντασία; Ἀντιθέτως. Κατὰ τὴν Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας ἡ φαντασία εἶναι
ἐχθρός της προσευχῆς καὶ ἐν γένει τῆς πνευματικῆς ζωῆς. Βέβαια κατὰ τοὺς
Ἁγίους Πατέρας, καὶ οἱ Προφῆτες καὶ οἱ ἅγιοι «οὐ κατὰ φυσικὴν
ἀκολουθίαν τινὰ καὶ τάξιν, ναὶ μὴν καὶ φαντασίαν ἐώρων καὶ ἐφαντάζοντο,
ἄπερ ἐώρων καὶ ἐφαντάζοντο, ἀλλὰ θείως καὶ ὑπὲρ φύσιν τὸν νοῦν τὴ ἀρρήτω
δυνάμει καὶ χάριτι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τυπούμενοι καὶ φαντασιούμενοι»101.
Δηλ. οἱ Ἅγιοι δὲν ἔβλεπαν τὶς προφητικὲς ὀπτασίες ὑποκύπτοντας στὴ
μεταπτωτικὴ λειτουργία τῆς φαντασίας, ἀλλὰ ὅσα ἔβλεπαν ἐτυπώνονταν στὸ
νοῦ τοὺς διὰ τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Κι αὐτὰ ποὺ ἔβλεπαν, σκοπὸ
εἶχαν νὰ ἀποκαλύψουν θεῖες ἀλήθειες σ' αὐτοὺς τοὺς ἴδιους τους Ἁγίους,
ὥστε κι αὐτοὶ μὲ τὴ σειρά τους νὰ διδάξουν καὶ νὰ καθοδηγήσουν τὸ Λαὸ
τοῦ Θεοῦ.
Δὲν νομίζουμε ὅμως ὅτι τέτοια ὁράματα τῶν ἁγίων Προφητῶν, Ἀποστόλων καὶ Πατέρων σχετίζονται μὲ τὸ «καθολικὸ ὅραμα»102
, ἢ «τὸ παγκόσμιο ὅραμα» ἢ τὸ «ἐσχατολογικὸ ὅραμα» περὶ τοῦ ὁποίου
ὁμιλεῖ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας καὶ διὰ τοῦ ὁποίου ἐρεθίζει τὴ φαντασία
τῶν ἀναγνωστῶν του, δίνοντας μία φανταστικὴ εἰκόνα συναγωγῆς κοντὰ στὸν
Θεὸ ὅλων τῶν ἀνθρώπων. Γενικῶς τὰ ὁράματα ταυτίζονται μὲ οὐτοπικὲς
ἐπιθυμίες καὶ μέσα στὴν Ἱστορικὴ διαδρομὴ παρατηροῦμε διαρκῶς διάψευση
αὐτῶν τῶν ποικίλων κοινωνικὸ-οἰκονομικῶν δραμάτων. Ἐν πάση περιπτώσει ἡ
χρήση τοῦ ὄρου "ὅραμα" καὶ μάλιστα ὅταν ὡς ὅραμα ἐννοεῖται κάποια
μελλοντικὴ πραγματικότητα ποὺ προσπαθεῖ νὰ ὑλοποιηθεῖ μὲ συντονισμένες
ἀνθρώπινες δυνάμεις, πρέπει νὰ ἀποφεύγεται στὸ θεολογικὸ λόγο μία καὶ
χρησιμοποιεῖται ὁ ὅρος αὐτὸς μὲ καθαρὰ ἐγκοσμιοκρατικὴ σημασία.
Ἤδη ἀπὸ τὰ μέσα τοῦ 19ου
αἰῶνος τὸ «Κομμουνιστικὸ μανιφέστο», τὸ «εὐαγγέλιο» τῶν κομμουνιστῶν,
ξεκινάει ὡς ἑξῆς: «ἕνα ὅραμα κατατρέχει ὅλη τὴν Εὐρώπη, τὸ ὅραμα τοῦ
κομμουνισμοῦ», ἐνῶ καὶ σήμερα π.χ. γίνεται συνεχῶς λόγος γιὰ «τὸ ὅραμα
τῆς ἑνωμένης Εὐρώπης» ἀπὸ τοὺς πολιτικούς. Ἐπίσης διαρκῆς χρήση τοῦ
«ὁράματος» γίνεται ἀπὸ τοὺς οἰκολόγους, τὴν κουλτούρα κ.λ.π. ἀλλὰ καὶ
ἀπὸ τοὺς ἀποκρυφιστὲς τῆς λεγομένης «θετικῆς σκέψεως».
Σὲ
ἀντίθεση μ' αὐτὰ τὰ φανταστικὰ ἰδεαλιστικὰ ἢ ἀποκρυφιστικὰ ὁράματα ἡ
Ἐκκλησία μᾶς προβάλλει τὴν ἰδικὴ τῆς πλήρη πραγματικότητα, τὴν ἐν Χριστῷ
καθολικότητά της προσφέροντας τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στοὺς
ἀνθρώπους γιὰ νὰ ἐπιτύχουν τὴ σωτηρία τοὺς διὰ τῆς πλήρους ἑνώσεώς τους
μὲ τὴν κεφαλή της, τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ τὰ μέλη της, τοὺς Ἁγίους.
101. Ἰγνάτιος καὶ Κάλλιστος Ξανθόπουλοι, Περὶ τῶν αἰρουμένων ἡσύχως βιῶναι. Φιλοκαλία «Ἀστὴρ» τ.Δ'. σ. 261.
102 «Π.Ο.», σ. 264. Ὁ καθηγητὴς Alexander Dvorkin,
ὑπεύθυνος της Ὀρθοδόξου Ρωσικῆς Ἐκκλησίας γιὰ τὴν ἀντιμετώπιση τῶν
αἱρέσεων καὶ τῆς παραθρησκείας στὴ Ρωσία σὲ εἰσήγησή του μὲ τίτλο «Ἡ ἀλλαγὴ τῶν θεμελίων» ποὺ ἔκαμε στὴν Ι' Συνδιάσκεψη
Ἐντεταλμένων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καὶ Ἱερῶν Μητροπόλεων (Ἁλίαρτος
Βοιωτίας, Σεπτ. 1998) γιὰ θέματα παραθρησκείας, τόνισε τὴ σημασία τῆς
γλώσσας καὶ τῆς ὁρολογίας γιὰ τὴν διαμόρφωση τῶν συνειδήσεων καὶ εἶπε
ὅτι ἡ «Νέα Ἐποχὴ ἔχει τὸ δικό της λεξικό». Σὲ μία ἐνδεικτικὴ
σταχυολόγηση τέτοιων ὅρων περιέλαβε καὶ τὸν ὄρο «παγκόσμιο ὅραμα».
(Περιοδ. "Διάλογος", Ἰαν.-Μάρτιος 1999 τεύχ. 15, σ. 14).
Ἀντιαιρετικὸν Ἐγκόλπιον www.egolpion.com
3 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου