Ἀποφθέγματα Μέγα Βασιλείου...

α΄. Τό νά ἐφησυχάζει κανείς, ὅταν τό κινδυνευόμενον εἶναι ἡ Πίστις, τούτον εἶναι ἴδιον τῆς ἀρνήσεως, τό δέ νά ἐλέγχει εἶναι ὁμολογία εἰλικρινής.

Β΄. Τά δάκρυα εἶναι ἀνάγκη νά διευθύνονται ἀπό τό λογικό καί τό μέτρο. Δηλαδή γιά ποιούς πρέπει νά δακρύζει κανείς καί ἐπί πόσο χρόνο καί πότε καί πῶς ἀρμόζει. (Μ. Βασίλειος περί εὐχαριστίας).

γ΄. Τό γιατρό πού ἄλλα μέλη κόβει, ἄλλα καυτηριάζει κι ἄλλα τά ἀφαιρεῖ ἐντελῶς ἀπό τό σῶμα, δέν τόν κατηγορεῖς γιά τίποτε. Ἀλλά καί χρήματα τόν πληρώνεις καί σωτῆρα τόν ὀνομάζεις, διότι σταματάει τήν ἀρρώστια. Ὅταν ὅμως ἰδεῖς πόλη νά σείεται ἀπό σεισμούς καί νά πέφτει πάνω στούς κατοίκους της ἤ πλοῖο νά διαλύεται ἀπό τή θάλασσα καί νά καταποντίζεται αὔτανδρο, γιατί βλασφημᾶς τόν ἀληθινό Γιατρό καί Σωτῆρα;

δ΄. Γιά τούς ἄλλους ἀνθώπους τά ἐγκώμια συνίστανται στό πλῆθος τῶν λόγων. Γιά τούς Ἁγίους ὅμως, ἡ ἀλήθεια τῶν πράξεών τους εἶναι ἀρκετή, γιά νά δείξει τήν ὑπεροχή τῆς ἀρετῆς τους. Ὥστε, ὅταν διηγούμαστε τή ζωή αὐτῶν πού διέπρεψαν στήν εὐσέβεια, δοξάζουμε κατά πρώτον τόν Κύριο διά τῶν δοῦλων Του. Καί κατά δεύτερον ἐγκωμιάζουμε τούς Ἁγίους γιά τόν τρόπο τῆς καλῆς τους ζωῆς, ὥστε νά ὠφελούνται οἱ πιστοί μέ τήν ἀκοή τῶν καλῶν τούς ἔργο. (Εἰς Γόρδιον τόν Μάρτυρα).

ε΄. Γι᾿ αὐτό χαίρονται οἱ Μάρτυρες, ὅταν θυσιάζονται. Διότι ὁ πόθος τῆς μακαριωτέρας ζωῆς καθιστᾶ ἀνενεργό τόν πόθο τῆς θυσίας. Ὁ Μάρτυρας δέν βλέπει τούς κινδύνους, ἀλλά τά στεφάνια. Δέν βλέπει τούς δημίους πού μαστιγώνουν ἐδῶ κάτω, ἀλλά τούς Ἀγγέλους πού ἐπευφημοῦν πάνω.

Μέγας Βασίλειος