Ὁ γέροντας Γεώργιος Λαζάρ. Μέρος Ε'

 Ὁ γέροντας Γεώργιος Λαζάρ (1846-1916)

 Ἁγιασμένες μορφές τῆς Ὀρθοδόξου Ρουμάνικης Ἐκκλησίας

Μέρος Ε'

π.Ἰωαννίκιος Μπάλαν

Ὅταν ἐπήγαινε στό χωριό του ὁ Γέρο-Γεώργιος δέν λησμονοῦσε νά ἐξοικειώνη τά παιδιά του μέ τόν φόβο τοῦ Θεοῦ. Τούς ἐδίδασκε τούς ψαλμούς, τήν προσευχή τοῦ Ἰησοῦ καί ἄλλα ἀγαθά ἔργα.
Περίπου τό ἔτος 1895 ὁ Γέρο-Γεώργιος ἀκούοντας ὅτι ὑπάρχουν πολλά μοναστήρια στήν Μολδαβία, ὅπου διετηρεῖτο μία μακραίωνη πνευματική ζωή, τό Ἅγιο Πνεῦμα τόν προέτρεψε νά πάη πρός ἐκεῖνα τά μέρη.
 Ἐγκαταστάθηκε στήν πόλι Πιάτρα Νεάμτς. Ἀπό τώρα ἀρχίζει μία καινούργια ἐποχή πού εἶναι καί ἡ τελευταία τῆς ζωῆς του. Ἐδῶ ἄρχισε νά ἐπισκέπτεται ὅλες τίς ἐκκλησίες τῆς πόλεως καί τῶν περιχώρων. Ἔγινε γνωστός σ᾿ ὅλους τούς ἱερεῖς, μοναχούς καί εὐσεβεῖς χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι τόν τιμοῦσαν σάν ἕνα ὅσιο τοῦ Θεοῦ.
 Ἡ  πόλις Πιάτρα τοῦ νομοῦ Νεάμτς θά παραμένη ἔκτοτε δεμένη μέ τό ὄνομα καί τούς ἀγῶνες αὐτοῦ τοῦ ἐκλεκτοῦ σκεύους τοῦ Θεοῦ.
Ἀπό τήν πρώτη κιόλας χρονιά ἐγκαταστάθηκε δίπλα στήν ἐκκλησία τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, πού εἶναι κτιτορικό ἔργο τοῦ ἁγίου ἡγεμόνος Στεφάνου τοῦ Μεγάλου. Ὁ ἱερεύς εἶχε κατανοήσει τόν ἀγῶνα του καί τοῦ ἔδωσε εὐλογία νά κατοικήση στό καμπαναριό τῆς ἐκκλησίας, ὅπου ὑπῆρχε ἕνα δωμάτιο γιά τόν ἐκκλησιαστικό.
Ἀκόμη τοῦ ἔδωσε καί τό κλειδί τῆς ἐκκλησίας γιά νά ἠμπορῆ τίς νύκτες νά κατεβαίνη καί νά προσεύχεται μέσα στήν ἐκκλησία, κατά τήν συνήθειά του. Ὁ Γέρο-Γεώργιος αἰσθανόταν πολύ εὐτυχισμένος ἐκεῖ. Δέν τοῦ ἔλειπε τίποτε. Εἶχε δίπλα τήν ἐκκλησία, τό κελλάκι μέσα στό καμπαναριό, τήν ἡσυχία του, τόν Πνευματικό του.
Δέν ζητοῦσε τίποτε ἄλλο. Στήν ἐκκλησία αὐτή ἔζησε ὁ καλός ἀγωνιστής τοῦ Χριστοῦ 12 χρόνια. Και σ᾿ ὅλο αὐτό τό διάστημα δέν ἄλλαξε καθόλου τό τυπικό τῆς ἀσκήσεώς του. Κάθε νύκτα ἐπήγαινε μέχρι τό πρωί στήν ἐκκλησία γιά τήν ἀδιάκοπη προσευχή του καί αἰσθανόταν μεγάλη πνευματική χαρά. Στεκόταν ὄρθιος καί ξυπόλυτος ἐπάνω στό παγερό δάπεδο ἐπό 3 ὧρες καί μέ τά χέρια ὑψωμένα προσευχόταν.
 Κατόπιν ἔκανε μετάνοιες ἐπί μία ὥρα, ἐπικαλούμενος τούς ἁγίους τοῦ συναξαρίου τῆς ἡμέρας. Ἔτσι συνέχιζε άπό τίς 12 τά μεσάνυκτα μέχρι τίς 4 τό πρωΐ. Ὅταν ἄρχιζε νά ξημερώνη, ἔβγαινε μυστικά καί ἀθόρυβα ἀπό τήν ἐκκλησία καί ἀνέβαινε στόν πύργο, ξεκουραζόταν μία ὥρα καί ξυπνοῦσε κατόπιν μαζί μέ ὅλο τόν κόσμο. Κανείς, ἐκτός ἀπό μερικούς, δέν ἐγνώριζε τήν ἄσκησι τοῦ Γέρου-Γεωργίου.
Τό πρωΐ ἔλεγε μερικές προσευχές, κατόπιν ἔπαιρνε τό Ψαλτήρι στήν μασχάλη του καί ξεκινοῦσε μέσα στά μονοπάτια ξυπόλυτος καί ἀσκεπής ἀπαγγέλλοντας τούς ψαλμούς ἀπό στήθους. Ἐπήγαινε σέ ἄλλες ἐκκλησίες, ὅπου τόν προέτρεπε τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ἐπήγαινε καί σέ οἰκογένειες πού τόν καλοῦσαν καί σέ μερικούς ἱερεῖς. Καί δέν ἐπέστρεφε στόν πύργο, μέχρις ὅτου τελειώση τήν ἀπαγγελία τοῦ Ψαλτηρίου.
-"Καί τώρα ἄς ἀρχίσουμε, ἀγαπητοί μου, μέ τήν προσευχή τοῦ πρώτου Καθίσματος, ἔλεγε ὁ Γέροντας μέ πραεῖα φωνή. Τούς ἔλεγε μέ κατάνυξι, ἀργά-ἀργά καί λίγο μελωδικά καί μέ ἴσον. Καί οἱ ψαλμοί ἐγένοντο στό στόμα του μία διαρκής ἀγγελική ψαλμωδία.
Ἑνώνοντο μέ τήν ψυχή του! Ἐγένοντο ἕνα μέ τό πνεῦμα του! Σχεδόν πάντοτε ἀπήγγελλε τό ψαλτήρι μέ ὑψωμένη τήν φωνή, διότι τόν ἀκολουθοῦσαν πάντοτε παιδιά, νέοι, περαστικοί χριστιανοί, ἀκόμη καί ἑβραῖοι. Μερικοί ἤθελαν νά τόν ἰδοῦν  καί νά ἀσπασθοῦν τό Ψαλτήριο.
Ἄλλοι νά τόν ἀκούσουν πῶς προσηύχετο. Ἐνῶ ἄλλοι τόν ἐπλησίαζαν γιά νά ἀκουμπήσουν ἔστω μέ τό χέρι τους τόν γελέκο του. Καί συμπεριφέροντο ἔτσι, διότι εἶχε ἐπάνω του τό Ἅγιο Πνεῦμα. Γι᾿ αὐτό ὅλοι τόν ἐσέβοντο, τόν καλοῦσαν στά σπίτια τους γιά εὐλογία, τοῦ ζητοῦσαν συμβουλές καί ἄκουγαν τούς ἁγιασμένους λόγους του.
Τόν ἐσέβοντο ἀκόμη καί τά σκυλιά, διότι δέν ἐγαύγιζαν πίσω του, ὅσο ἄγρια καί νά ἦσαν. Ὅταν περνοῦσε μέσα ἀπό τά καλντερίμια καί ἀνάμεσα στά χωριά, τά σκυλιά ἐβουβαίνοντο, τά παιδιά σταματοῦσαν νά παίζουν, οἱ νέοι ἔτρεχαν νά ἀσπασθοῦν τό βιβλίο τοῦ Ψαλτηρίου, ἐνῶ οἱ γέροντες στήν ἡλικία ἐστέκοντο στίς πόρτες μέ εὐλάβεια.
-Σιωπᾶτε, διότι ἰδού ἔρχεται ὁ ἀσκητής Γέρο-Γεώργιος!
Ἦτο μία ἀληθινή πνευματική  πομπή, μία χαρούμενη ἡμέρα, τό πέρασμα τοῦ Γέρου-Γεωργίου ἀπό κάποια περιοχή. Ἔτσι τόν ἀγαποῦσαν καί τόν τιμοῦσαν παντοῦ ὅλοι οἱ πιστοί.
Ὅταν ἐτελείωνε τό ἕνα Κάθισμα, ἔλεγε                
Τώρα ἀρχίζουμε, ἀγαπητοί μου, τήν προσευχή τοῦ δευτέρου Καθίσματος!...Καί ἔτσι προχωροῦσε μέχρι τό τέλος τοῦ Ψαλτηρίου. Τό ἀπήγγελλε δυνατά γιά νά τόν ἀκούουν, ὅσοι τόν ἀκολουθοῦσαν, ἐνῶ, ὅταν ἦτο μόνος, τό ἐδιάβαζε μέσα του, ἀπό τήν καρδιά του.
Στόν δρόμο, στίς γωνίες τῆς πόλεως, παντοῦ ἔτρεχαν Χριστιανοί νά τοῦ δώσουν κάποιο νόμισμα γιά νά ἔλθη εὐλογία στά σπίτια τους.
-Προσευχήσου Γέρο-Γεώργιε, γιά μένα, τήν σύζυγο καί τά παιδιά μου.
Ἐάν τοῦ ἔδιναν περισσότερο ἀπό ἕνα νόμισμα, δέν τό ἐδέχετο.
-Ἀγαπητέ μου, δός το στούς πτωχούς, ὅπως μᾶς παραγγέλλει ὁ Χριστός μας.
Καί ἕνα θαυμαστό γεγονός. Αὐτός οὐδέποτε ἔγραφε τά ὀνόματα αὐτῶν πού ἐλεοῦσε. Καί τήν νύκτα, ἀφοῦ τελείωνε τήν μυστική προσευχή του, προσέθετε καί μία ὥρα γι᾿ αὐτούς πού τήν ἡμέρα ἐλεοῦσε, μνημονεύοντας ἑκατοντάδες ὀνόματα, ἔτσι ὅπως τοῦ ζητοῦσαν.
Ἀφοῦ ἐτελείωνε τήν ἀπαγγελλία τοῦ Ψαλτηρίου ἐπέστρεφε στό καμπαναριό του. Κάποτε στόν δρόμο σταμάτησε σ᾿ ἕνα φοῦρνο καί μέ τά χρήματα πού τοῦ ἔδωσαν ἀγόρασε ἕνα σακκί ψωμιά. Κάποιος τοῦ τό ἔφερε στόν πύργο. Ἐκεῖ δεκάδες ζητιᾶνοι ἀπό τήν πόλι, πτωχοί, χῆρες, ἄνθρωποι βασανισμένοι συγκεντρώνοντο κάποια συγκεκριμένη ὥρα ἔξω ἀπό τό καμπαναριό τῆς ἐκκλησίας καί τόν περίμεναν νά γυρίση ἀπό τήν πόλι.
Ὅλοι τόν ἐπερίμεναν νά τούς ἐλεήση. Καί ὁ καλός στρατιώτης τοῦ Χριστοῦ, σάν ἕνας καλός Σαμαρείτης, ἄνοιγε τόν σάκκο μέ τά ψωμιά, τά ἔκοβε κομμάτια καί τό ἐμοίραζε σέ ὅλους. Ποτέ δέν ἀπέμενε ψωμί περισσότερο ἤ λιγώτερο. Σάν νά ἦταν ἀπό πρίν μετρημένο. Οἱ πιό πτωχοί τοῦ ζητοῦσαν καί χρήματα. Κάποια γυναῖκα τόν παρεκάλεσε                  
-Γέρο-Γεώργιε, εἶμαι χήρα καί ἔχω πέντε παιδιά στό σχολεῖο καί...
-Ἀπό τί ἔχεις ἀνάγκη; Τήν ἐρώτησε ὁ Γέροντας μέ πραεῖα φωνή.
-'Από 100 λέϊ...
Ἀμέσως ἔβαζε τό χέρι του στό σακκουλάκι καί ἔβγαζε, ὅσα ἔπιανε τό χέρι του. Τῆς τά ἔδινε, χωρίς νά τά μετράη. Διότι ποτέ δέν μετροῦσε πόσα χρήματα τοῦ ἔδωσαν οἱ Χριστιανοί καί πόσα ἐμοίραζε στούς πτωχούς κάθε ἡμέρα.
-Δωρεάν ἐλάβαμε, δωρεάν πρέπει καί νά δώσουμε", ἐπανελάμβανε κι αὐτός.
Τίποτε δέν ἔκανε μέ τσιγκουνιά, τίποτε μέ ἀπληστία, τίποτε μέ ἐμπάθεια, οὔτε μετροῦσε, οὔτε ἤξερε τί ἔδινε. Καί πόση χαρά ἔνοιωθε αὐτός ὁ πτωχός ἀνάμεσα στούς πτωχούς, ὁ πεινασμένος ἀνάμεσα στούς πεινασμένους, ὁ γυμνός ἀνάμεσα στούς γυμνούς!
Ὅταν ἐμοίραζε τά ψωμιά, ἔμπαινε στόν πύργο του μόνο μέ ἕνα ψωμί, τό ὁποῖο ἔτρωγε τό βράδυ.  Ἐάν ἦτο, ὅπως εἴπαμε Δευτέρα, Τετάρτη καί Παρασκευή, δέν ἔτρωγε τίποτε μέχρι τήν ἑπόμενη ἡμέρα.
Οἱ γέροντες τῆς πόλεως ἐδιηγοῦντο ὅτι, τήν περίοδο τοῦ χειμῶνος, ὅπου ἐκεῖ τό θερμόμετρο κατεβαίνει στούς 20-25 βαθμούς κάτω ἀπό τό μηδέν, ὁ Γέρο-Γεώργιος δέν κοιμόταν στόν πύργο, ἀλλά ἐπήγαινε ἐπλάγιαζε δίπλα σ᾿ ἕνα φοῦρνο τῆς πόλεως. Ὅμως δέν ἄφησε ποτέ τό τυπικό του νά προσεύχεται κάθε νύκτα ἐπί 3-4 ὧρες στήν ἐκκλησία τοῦ Τιμίου Προδρόμου.
-Κάποια παγερή ἡμέρα, ἔλεγε ἕνας γέροντας τῆς πόλεως, εἶδα τόν Γέρο-Γεώργιο ξυπόλυτο στόν δρόμο. Ἐμεῖς ἐθαυμάζαμε τήν τόση ὑπομονή καί καρτερία του. Περπατοῦσε μέ τό στῆθος του, ὅπως πάντα, ἀνοικτό, χωρίς σκοῦφο στό κεφάλι του καί τό χιόνι μέ τόν δυνατό ἀέρα τόν ἐσκέπαζε. Περπατοῦσε εἰρηνικός, χωρίς βιασύνη καί ἔλεγε ψαλμούς καί προσευχές. Ὅταν ἔμπαινε στά ἀρτοπωλεῖα, ἅπλωνε τά πόδια του ἐπάνω στήν ἀνθρακιά. Ξεμούδιαζαν λίγο μέχρι νά φύγη ἡ παγωνιά ἀπό τά δάκτυλά του.

Μετάφρασις ἀπό μοναχό Δαμασκηνό Γρηγοριάτη.

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

Ἐπιμέλεια κειμένου και πηγή στο Διαδίκτυο  Ἀναβάσεις