«Ὁ ζῆλος τοῦ οἴκου σου κατέφαγέ με»[1]. Ὁ Κύριος μᾶς δίδαξε μέ τό παράδειγμά Του νά ἐπιδιώκουμε μέ ὅλες μας τίς δυνάμεις νά ὑπάρχει εὐπρέπεια εἰς τόν οἶκο Του, ὁ ὁποῖος πρέπει νά εἶναι οἶκος προσευχῆς καί ὄχι οἶκος ἐμπόρων καί ληστῶν. Καί ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία εὔχεται γι’ αὐτούς, οἱ ὁποῖοι ἀγαποῦν τήν εὐπρέπεια τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ[2]. Καί σήμερα ἑορτάζουμε τά ἐγκαίνια ἑνός οἴκου τοῦ Θεοῦ καί συγκεκριμένα τοῦ ναοῦ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς, πού ὑπάρχει εἰς τό λεγόμενο σήμερα Μπαλουκλί, εἰς τήν Κωνσταντινούπολη.
«Ὁ ναός τοῦ Θεοῦ», λέει ὁ Ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης, ὅτι ὁ ναός τοῦ Θεοῦ «εἶναι οἶκος Θεοῦ». Ἔχει ἕνα ὁλόκληρο κεφάλαιο εἰς τά συγγράμματά του, περί τοῦ θείου ναοῦ καί τί εἰκονίζει αὐτός καί τά περιεχόμενα ἐν αὐτῷ. Γιά νά καταλάβουμε μέ πόσο σεβασμό πρέπει νά στεκόμαστε στόν ναό τοῦ Θεοῦ. Ἀξίζει νά δοῦμε λίγα ἀπό αὐτά πού λέγει ὁ μεγάλος αὐτός λειτουργιολόγος καί Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας μας. Ὁ ναός λοιπόν, λέγει, «ἄν καί συντεθειμένος ἀπό ἄψυχον ὕλη, εἶναι ὅμως οἶκος Θεοῦ»[3], ἐπειδή ἁγιάζεται διά τῆς Θείας Χάριτος καί μέ τίς εὐχές τίς ἱερατικές. Δέν εἶναι ἕνα ἁπλό σπίτι οὔτε μιά ἁπλή αἴθουσα, ἀλλά εἶναι κατοικητήριο τοῦ Θεοῦ καί εἶναι ἁγιασμένος μέ τήν Θεία Χάρη. Καί ὅταν λέμε Θεία Χάρη ἐννοοῦμε τό Πνεῦμα τό Ἅγιο. Γιατί εἰς τήν Ἁγία μας Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἡ Θεία Χάρις λέγεται καί Ἅγιο Πνεῦμα. Διαφέρει βέβαια ἀπό τό πρόσωπο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, στό Ὁποῖο δέν μετέχουμε ἐμεῖς οἱ πιστοί, ἀλλά ταυτίζεται μέ τήν ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἡ Θεία Χάρις, ἡ ὁποία εἶναι καί ἐνέργεια τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ. Εἶναι ἡ κοινή ἐνέργεια τῶν τριῶν προσώπων.
Μέ αὐτή τήν κοινή ἐνέργεια, λοιπόν, ἔχει καθαγιαστεῖ ὁ κάθε ἱερός ναός καί δέν εἶναι πλέον, λέει ὁ Ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης, καθώς καί οἱ ἄλλοι οἶκοι, τά ἄλλα σπίτια∙ «ἀλλά ἀφιερωμένος εἶναι ἐπί γῆς εἰς τόν Θεόν καί πλουτεῖ τήν Χάρην». Ἔχει τήν ἐξαιρετική χάρη καί εὐλογία τοῦ νά ἔχει ἔνοικον αὐτόν τόν Θεόν! Κατοικεῖ μέσα εἰς τόν ναόν Αὐτός ὁ Θεός. «Καί τήν δόξαν Του ἐν αὐτῷ καί τήν δύναμην καί τήν Χάρην». Καί αὐτός ὁ ναός ἔχει μέσα του τήν δόξα τοῦ Θεοῦ, τήν δύναμη τοῦ Θεοῦ καί τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, «ἐπειδή στό ὄνομα αὐτοῦ τοῦ Θεοῦ ἐπωνομάσθη ἤ σύν Αὐτῷ εἰς ὄνομα τινός ἀπό τούς Ἁγίους Του»[4]. Εἴτε εἶναι λοιπόν ἀφιερωμένος ὁ ναός εἰς τόν Πανάγιο Τριαδικό Θεό, εἰς τήν Ἁγία Τριάδα, ἤ μαζί μέ Αὐτόν εἰς κάποιον ἀπό τούς Ἁγίους Του. Γι’ αὐτό καί φέρει τήν ὀνομασία τοῦ Ἁγίου Θεοῦ, τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ, ὅπως ἐδῶ ὁ ναός μας εἶναι ἀφιερωμένος στόν Πανάγιο Τριαδικό Θεό, εἶναι ὁ ναός τῆς Ἁγίας Τριάδος, εἴτε φέρει τό ὄνομα τοῦ Ἁγίου ἐκείνου στό ὄνομα τοῦ ὁποίου ὀνομάστηκε. Καί δέν τόν ὀνομάζουμε πλέον ἁπλῶς οἶκο, ἀλλά οἶκο ἅγιο. Εἶναι ἅγιος οἶκος. Δέν εἶναι ἁπλός οἶκος. Εἶναι ἅγιος ναός. Εἶναι ἁγιασμένος ἀπό τόν Πατέρα διά τοῦ Παναγίου Υἱοῦ ἐν τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι, ὡς σκήνωμα ἤδη τῆς Ἁγίας Τριάδος.
Διά τοῦτο, ἄν ἴσως εἶναι ὁ ναός εἰς τό ὄνομα τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ ἀφιερωμένος, ὅταν πᾶμε σ’ αὐτόν τόν ναό, ὅπως πηγαίνουμε καί τό πιστεύουμε αὐτό, ὅτι πηγαίνουμε εἰς μόνον τόν Θεόν, τόν ἴδιον τόν Θεόν, πιστεύουμε ὅτι πηγαίνουμε εἰς αὐτόν τόν Θεόν, λέμε λοιπόν, ὅτι πηγαίνουμε εἰς τήν Ἁγία Τριάδα, εἰς τόν οἶκο δηλαδή πού εἶναι ἀφιερωμένος εἰς Αὐτόν, τόν Πανάγιο Τριαδικό Θεό, ἤ εἰς τόν Χριστόν, τόν ἕναν τῆς Τριάδος Θεόν, τόν Σαρκωθέντα Υἱόν καί Λόγον τοῦ Θοῦ∙ ἤ ἄς πᾶμε λέμε πρός τήν Παναγία Αὐτοῦ Μητέρα ἤ τούς Ἁγίους Ἀγγέλους ἤ Ἀποστόλους ἤ στόν Ἅγιο Ἱεράρχη ἤ Μάρτυρα ἤ σέ κάποιον ἄλλον ἀπό τούς Ἁγίους, ἀνάλογα σέ ποιόν εἶναι ἀφιερωμένος ὁ ναός στόν ὁποῖο πηγαίνουμε.
Τί φανερώνει αὐτός ὁ λόγος, λέγει ὁ Ἅγιος Συμεών. Ὅτι ὁ ναός δηλαδή ἀφιερώθηκε στόν Θεόν καί «εἶναι οἶκος τοῦ Θεοῦ καί ὁ Θεός εἶναι σ’ αὐτόν. Καί ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ», ὁ Ἅγιος στόν ὁποῖο ὀνομάστηκε ὁ ναός καί ἀφιερώθηκε, «μένει πλέον ἐκεῖ». Ὁ Ἅγιος μένει στόν ναό, τόν ὁποῖο ἔχουμε ἀφιερώσει σ’ αὐτόν, «ὡς ἕνα κατοίκημα δικό του∙ καί ὅτι μέ τήν ψυχή μέν ὁ Ἅγιος ἐπιδημεῖ ἐκεῖ ἀΰλως, πολλές φορές ὅμως καί μέ τά Ἅγιά του λείψανα, τά ὁποῖα εἶναι ἐκεῖ τοποθετημένα καί μέ τήν Θεία Δύναμη καί Χάρη θαυματουργεῖ καί μέ τά λείψανα, ἐπειδή καί ἐμεῖς, ἐπειδή εἴμαστε διπλοί, διπλά λαμβάνουμε καί τά δῶρα»[5], καί τά ψυχικά, τά πνευματικά, ἀλλά καί τά σωματικά δῶρα.
Ἔτσι καί ὁ ναός τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς, τοῦ ὁποίου τά ἐγκαίνια ἑορτάζουμε σήμερα, καί βρίσκεται στό Μπαλουκλί, πλουτεῖ τή Χάρη, εἶναι γεμάτος μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία εἶναι καί Χάρις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Καί ἐκεῖ ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ἐποίησε καί ποιεῖ πάμπολλα θαύματα, ἐξαίσια θαύματα, τά ὁποῖα εἶναι καταγεγραμμένα.
Ὅπως λέει τό Συναξάριο τῆς ἡμέρας: «Τῇ Παρασκευῇ τῆς Διακαινησίμου», σήμερα δηλαδή, «ἑορτάζομεν τά ἐγκαίνια τοῦ ναοῦ τῆς ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν καί Θεομήτορος, τῆς Ζωηφόρου Πηγῆς», τῆς πηγῆς δηλαδή πού φέρει τήν Ζωή, «ἔτι δέ καί μνείαν ποιούμεθα τῶν ἐν τούτῳ τελεσθέντων ὑπερφυῶν θαυμάτων παρά τῆς Θεομήτορος». Γι’ αὐτό καἰ ἔχουμε Χαιρετισμούς καί τήν ὀνομάζουμε τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο ἀλλά καί τόν ναό της, τόν ναό τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς, τήν ὀνομάζουμε «κρατήρα τοῦ μάννα», «λουτήρα καί νέκταρ∙ τήν ὀνομάζουμε «ὕδωρ σωτήριον» τήν Ζωοδόχο της Πηγή∙ τήν ὀνομάζουμε «πηγή χαρμονῆς ἀλλήκτου»∙ τήν ὀνομάζουμε «κατάλυση παντοίων νοσημάτων»∙ τήν ὀνομάζουμε «κατάκλυση ποικίλων παθημάτων». Δηλαδή πολλοί, γιά νά μήν ποῦμε ὅλοι, ἀλλά αὐτοί πού ἦταν ἀληθινά πιστοί καί κατέφευγαν στόν ναό της μέ πίστη, ἐθεραπεύοντο καί ἀπό τά σωματικά τους καί ἀπό τά ψυχικά τους πάθη. Γιατί ὄντως ὁ ναός τοῦ Θεοῦ εἶναι ἰατήριο, ὅπως λέγει καί μία εὐχή τῶν ἐγκαινίων, τοῦ Ἁγίου Συμεών τοῦ Θεσσαλονίκης. Εἶναι θεραπευτήριο ὁ ναός τοῦ Θεοῦ. Καί ὅποιοι πηγαίνουν ἐκεῖ, ὄχι μόνο δέν ὑπάρχει φόβος νά κολλήσουν κάποια ἀσθένεια, ὅπως κάποιοι σήμερα ἀσεβεῖς λέγουν, ἀλλά ἀντίθετα παίρνει ἴαση, παίρνει θεραπεία ὁ ἄνθρωπος πού μέ πίστη καταφεύγει εἰς τόν ἰερό ναό∙ ὁ ὁποῖος εἶναι πλήρης Χάριτος, εἶναι γεμάτος ἀπό τή Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Καί λέγει στή συνέχεια ὁ Ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης: ὅτι καί σ’ αὐτά τά ὑλικά τοῦ ναοῦ, ὅ,τι ὑλικό ὑπάρχει πού ἀποτελεῖ τόν ναό, εἴτε εἶναι τό κτίριο, εἴτε εἶναι τά μέταλλα, εἴτε εἶναι τά ξύλα, ὁτιδήποτε ὑπάρχει, ἀκόμα καί τό δάπεδο καί ἡ ὀροφή, τά πάντα, ὅλα τά ὑλικά εἶναι ἁγιασμένα. «Εἰς αὐτά τά ὑλικά -λέγει- ἐφίσταται ἡ Θεία Χάρις καί ἐπιφοιτῶσα διαμένει», παραμένει ἡ Θεία Χάρις «καί ἐνεργεῖ δι’ ἡμᾶς», γιά χάρη μας, «εὐδοκίᾳ τοῦ Πατρός καί ἐλέει τοῦ δι’ ἡμᾶς Σαρκωθέντος καί διπλῶς ἡμᾶς ἀναπλάσαντος Υἱοῦ καί δι’ ἐπιδημίας καί οἰκτιρμῶν τοῦ συνεργοῦ αὐτῷ καί ἀχωρίστου Ἁγίου Πνεύματος»[6]. Τά ὑλικά τοῦ ναοῦ, λοιπόν, εἶναι ἁγιασμένα καί εὐδοκίᾳ τοῦ Πατρός καί ἐλέει τοῦ Υἱοῦ καί διά τῶν οἰκτιρμῶν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
«Βλέπομεν προφανέστατα», λέει ὁ Ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης, «ὅτι Θεῖαι ὄντως Δυνάμεις ἐνεργοῦνται εἰς τούς Ναούς καί (ἐμφανίσεις) ἐμφάνειαι Ἀγγέλων καί Ἁγίων καί θαύματα τελοῦνται καί ζητήματα δίδονται καί ἰάματα χαρίζονται»[7]. Δηλαδή μᾶς δίνει ὁ Θεός καί αὐτά πού ζητᾶμε καί μᾶς δίνει καί τήν ἴαση, τήν θεραπεία. Σήμερα ὅμως πού ἐπικράτησε ἡ αἵρεση τοῦ Νεοβαρλααμισμοῦ, τοῦ ὀρθολογισμοῦ, ἀκόμα καί ἱερεῖς καί ἀρχιερεῖς λέγουν ὄχι, πρέπει νά πιστεύουμε εἰς τήν ἐπιστήμη καί ὄχι στόν Θεό.. καί πρέπει νά φορᾶμε τά φίμωτρα καί μέσα εἰς τούς ναούς καί νά κρατᾶμε ἀποστάσεις ἀσφαλείας, γιατί κινδυνεύουμε! Μέσα στό σπίτι τοῦ Θεοῦ κινδυνεύουμε; Καί ὅταν πηγαίνεις νά ἀσπαστεῖς τίς Ἅγιες Εἰκόνες κινδυνεύεις καί φορᾶς μάσκα καί φίμωτρο; Καί ὅταν πᾶς νά πάρεις τήν Θεία Μετάληψη κινδυνεύεις; Ἄραγε καί στό σπίτι σου τήν μητέρα σου, τά παιδιά σου τά ἀσπάζεσαι μέ τήν μάσκα, μέ τό φίμωτρο; Πολύ περισσότερο τήν μητέρα σου, τήν Παναγία, καί τόν Πατέρα σου, τόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό καί τούς ἀδελφούς σου, τούς Ἁγίους, ὀφείλεις μέ πολύ εὐλάβεια νά τούς ἀσπάζεσαι. Γιατί ὅπως λένε καί οἱ Ἅγιοι Πατέρες τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, αὐτός πού δέν ἀσπάζεται, δέν φιλεῖ μέ σεβασμό καί εὐλάβεια, τίς Ἅγιες Εἰκόνες, αὐτός ἀφορίζεται. Αὐτός ἀναθεματίζεται. Αὐτός εἶναι χωρισμένος δηλαδή ἀπό τόν Θεό καί δέν ἔχει σωτηρία.
Οἱ ἅγιοι λοιπόν χῶροι, ὅλοι οἱ χῶροι τοῦ ναοῦ, καί ὁ ἀέρας ἀκόμα εἶναι ἁγιασμένος ἀπό τό θυμίαμα καί ἀπό τίς προσευχές καί ἀπό τή Χάρη πού ἔλαβε ὁ ναός ὅταν ἐγκαινιάστηκε. Γι’ αὐτό λέγει, «καί τά ἄψυχα ἀκόμα», λέει ὁ Ἅγιος Συμεών, «εἰς τούς Ναούς, ὅπως εἶναι τά νερά καί οἱ λίθοι καί οἱ στύλοι καί τά ἄμφια καί τά σίδηρα, ὅλα ἔχουν Ἐνέργεια καί Χάρη. Ὄχι ἀπό μόνα τους βέβαια, ἀφοῦ εἶναι ἄψυχα καί κτίσματα τοῦ Θεοῦ, ὅπως καί τά ἄλλα. Δέν ἔχουν ἀπό μόνα τους κάποιο προτέρημα, ἀλλά αὐτά τά ἐνεργεῖ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ καί τό Θεῖο Ὄνομα, στό ὁποῖο ἐπωνομάσθηκαν, γιά νά ἁγιασθοῦμε καί ἡμεῖς»[8]. Εἶναι ὅλα καθιερωμένα, ἀφιερωμένα εἰς τόν Θεό καί χαριτωμένα ἐξαιτίας τῆς ἐπικλήσεως τοῦ Παναγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ, πού ἔγινε εἰς τά ἐγκαίνια τοῦ ναοῦ, ἀλλά καί εἰς τίς διάφορες προσευχές, τελετές καί μυστήρια πού γίνονται μέσα στούς ἱερούς ναούς.
«Ὅπου, λοιπόν, εἶναι Θεοῦ ὀνομασία», λέει ὁ Ἅγιος Συμεών, «καί ἐπίκλησις τοῦ Ποιητοῦ τοῦ παντός, τῆς Μακαρίας Τριάδος, τοῦ Μόνου ὄντως Θεοῦ, ἐκεῖ ἅγια πάντα»[9]. Ἐκεῖ ὅλα εἶναι ἅγια! Καί μέσα στόν ναό ὅλα εἶναι ἅγια καί δέν μπορεῖς νά βλαφτεῖς ἀπό τά ἅγια, ἀλλά μόνο νά ἁγιαστεῖς! Ἀρκεῖ νά ἔχεις πίστη. Ἄν δέν ἔχεις πίστη βέβαια καί ἀμφιβάλλεις, τότε μόνος σου αὐτοκτονεῖς πνευματικά, μόνος σου βλάπτεις τόν ἑαυτό σου. Καί τότε βέβαια, ὅταν μεταλαμβάνεις ἔχοντας ἀπιστία στό ἅγιο μυστήριο, ὅπως λέει ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος, κινδυνεύεις καί ν’ ἀρρωστήσεις καί νά πεθάνεις ἀκόμα[10]! Γιατί εἶναι κορυφαία ἁμαρτία τό νά μήν πιστεύεις εἰς τό Σῶμα καί εἰς τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ὅτι τά Ἅγια αὐτά Μυστήρια εἶναι ἀληθινά Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ καί ν΄ ἀμφιβάλλεις καί νά παίρνεις προφυλάξεις καί νά κοιτᾶς ποιός εἶναι μπροστά σου, γιά νά μεταλάβεις μετά ἀπ’ αὐτόν, πού θεωρεῖς ὅτι θά εἶναι λιγότερο ἐπικίνδυνος! Ὄλα αὐτά εἶναι μεγίστη βλασφημία εἰς τόν Θεόν, εἰς τό Ἅγιο Πνεῦμα.
Ὅλα λοιπόν, ἐκεῖ πού ὑπάρχει Θεοῦ ὀνομασία καί ἐπίκλησις, ὅλα ἐκεῖ ἅγια∙ «ἅγια πάντα καί ὅλα ἐνεργοῦν καί σώζουν διά τῆς ἐν αὐτοῖς Χάριτος»[11], διαμέσου τῆς Χάριτος πού ὑπάρχει σ’ αὐτά.
Ἄς τά ἔχουμε λοιπόν αὐτά ὑπόψη μας σήμερα πού γιορτάζουμε τά ἐγκαίνια τοῦ ναοῦ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς καί ἄς φροντίζουμε κι ἐμεῖς γιά τήν εὐπρέπεια τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ. Καί ἄς μιλοῦμε καί ἄς ἐνηρώνουμε καί ἄς ἐφιστοῦμε τήν προσοχή σέ ὅλους αὐτούς τούς ἀσεβεῖς μασκοφόρους, πού κάνουν τόν ναό τοῦ Θεοῦ καρνάβαλο, ὡς νά εἶναι καρναβαλισταί! Καί δυστυχῶς μερικές φορές καί ἱερεῖς καί ἀρχιερεῖς φοροῦν αὐτό τό φοβερό φίμωτρο, τό τόσο ἀποτρόπαιο, καί γίνεται ὁ ναός τοῦ Θεοῦ ἀπό εὐπρεπής, γίνεται ἕνας χῶρος ὅπου πλέον ντρέπεσαι νά βλέπεις ἐκεῖ καί νά παρίστασαι.
Ἄς εὐχηθοῦμε νά μετανοήσουν ὅλοι αὐτοί οἱ ἀσεβεῖς, πού διακήρυξαν τά βλάσφημα δόγματα τοῦ ὀρθολογισμοῦ καί ἄς ἔχουμε ὅλοι εὐλάβεια εἰς τόν ἱερό ναό πού εἶναι ἅγιος, εἶναι οἶκος Θεοῦ. Καί ἔτσι νά ἁγιαζόμαστε κι ἐμεῖς καί νά θεραπευόμαστε ἀπό τά ψυχικά καί σωματικά μας νοσήματα καί νά ἀξιωθοῦμε καί τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ.
Τῷ δέ Θεῷ ἡμῶν δόξα πάντοτε νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης
[1] Ψαλμ. 68, 10.
[2] Θεία Λειτουργία Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου.
[3] Τά ἄπαντα, Ἁγίου Συμεών Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης.
[4]Ὅ.π.
[5] Ὅ.π.
[6] Ὅ.π.
[7] Ὅ.π.
[8] Ὅ.π.
[9] Ὅ.π.
[10] Πρβλ. Α΄Κορ. 11, 30.
[11] Ὅ.π.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου