[Ἰωάν. (15: 17, 16: 2)]
«Ὅτι δέ ἐκ τοῦ κόσμου οὐκ ἐστέ, ἀλλ᾿ ἐγώ ἐξελεξάμην ὑμᾶς ἐκ τοῦ κόσμου, διά τοῦτο μισεῖ ὑμᾶς ὁ κόσμος»[1], μᾶς λέγει ὁ Κύριος ἀπευθυνόμενος εἰς τούς Ἀποστόλους καί δια τῶν Ἀποστόλων καί σέ ὅλους τούς Χριστιανούς, ὅτι θά ἀντιμετωπίσουμε διωγμούς καί θλίψεις, μίσος καί ἀπόρριψη ἀπό τόν κόσμο. Γιατί ὁ ἀληθινός Χριστιανός δέν εἶναι ἐκ τοῦ κόσμου αὐτοῦ, ἀλλά εἶναι ἐκλελεγμένος ἐκ τοῦ Θεοῦ καί χωρισμένος ἀπό τόν κόσμο, χωρισμένος δηλαδή ἀπό τίς τρεῖς ἄρρωστες ἀγάπες πού κυβερνοῦν τούς ἀνθρώπους πού δέν πιστεύουν πραγματικά στόν Θεό, τήν ἀγάπη γιά τά χρήματα, γιά τή δόξα καί γιά τίς ἡδονές. Ὁ Χριστιανός εἶναι αὐτός πού ἔχει πάρει θετική ἀπόφαση καί ὁριστική νά φύγει χωρίς γυρισμό ἀπό τόν κόσμο. Εἶναι αὐτός ὁ ὁποῖος ἔχει ἐκπληρώσει τόν λόγο τοῦ Κυρίου, πού λέγει «εἰ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν, καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ, καί ἀκολουθείτω μοι»[2]. Καί ὅποιος θέλει νά σώσει τήν ψυχή του, αὐτός θά τήν χάσει∙ καί ὅποιος χάσει τήν ψυχή του, δηλαδή τήν ζωή του γιά Μένα, αὐτός θά τή βρεῖ. Μέ αὐτή τήν ἔννοια εἶπε καί τό ὅτι ὅποιος θά χάσει τήν ψυχή του, δηλαδή θά θυσιάσει τήν ζωή του γιά χάρη τοῦ Χριστοῦ καί τοῦ Εὐαγγελίου, αὐτός θά τήν κερδίσει αἰώνια.
«Μέγας εἶναι ἐκεῖνος πού ἀπαρνεῖται κατά τρόπο θεάρεστο τά χρήματα», λέει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, «ἅγιος ὅμως εἶναι ἐκεῖνος, πού ἀπαρνεῖται τό δικό του θέλημα. Ὁ μέν πρῶτος θά λάβει ἑκατονταπλάσια, εἴτε χρήματα εἴτε χαρίσματα, ἐνῶ ὁ δεύτερος θά κληρονομήσει τήν αἰώνια ζωή»[3]. Αὐτό ἀκριβῶς ἔκαναν ὅλοι οἱ Ἅγιοι καί ὁ σήμερα ἑορταζόμενος Ἅγιος Δημήτριος. Ἔδειξε μιά πολύ μεγάλη ἀποφασιστικότητα, μιά πολύ μεγάλη αὐταπάρνηση. Ἀποφασιστικότητα στό νά ἀκολουθήσει τόν Κύριο μέχρι τέλους, θυσιάζοντας τά πάντα.
Τί εἶναι ἡ αὐταπάρνησις; «Εἶναι», λέγει ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Σύρος, «ὥσπερ ὁ ἑτοιμαστεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ ἀνελθεῖν μόνην τήν ἔννοιαν λαμβάνει τοῦ θανάτου ἐν τῷ λογισμῷ αὐτοῦ καί οὕτως ἐξέρχεται ὡς ἄνθρωπος μή ἐνθυμούμενος πάλιν ἔχειν μέρος ζωῆς ἐν τῇ ζωῇ ταύτη τοῦ παρόντος αἰῶνος, οὕτως καί ὁ τῶν εἰρημένων πληρῶσαι βουλόμενος»[4]. Δηλαδή ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἔχει ἀποφασίσει νά ἀπαρνηθεῖ τόν ἑαυτό του καί νά σηκώσει τόν σταυρό του καί νά ἀκολουθήσει τόν Κύριο, μοιάζει, λέει ὁ Ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σύρος, μέ αὐτόν ὁ ὁποῖος ἔχει ἑτοιμαστεῖ νά ἀνέβει στόν σταυρό, εἶναι μελλοθάνατος καί πρόκειται νά τόν σταυρώσουν. Καί δέν ἔχει καμιά ἄλλη σκέψη στόν νοῦ του παρά μόνο τήν σκέψη τοῦ θανάτου, καί ἔτσι βγαίνει καί προχωράει πρός τόν Σταυρό, χωρίς πλέον νά ἐνθυμεῖται, χωρίς πλέον νά ἔχει στόν νοῦ του ὅτι πρόκειται νά ζήσει σ’ αὐτή τή ζωή τοῦ παρόντος αἰῶνος. Ἔτσι καί αὐτός ὁ ὁποῖος θέλει νά ἐκπληρώσει τόν λόγο τοῦ Χριστοῦ, νά ἀπαρνηθεῖ τόν ἑαυτό του καί νά ἀκολουθήσει τόν Χριστό, τόν ἴδιο λογισμό ἔχει, ὅτι πλέον δέν ἔχει μέρος ζωῆς σέ αὐτή τή ζωή ἐδῶ τήν πρόσκαιρη.
«Ὁ γάρ Σταυρός πρός πᾶσα θλίψη ἕτοιμον ἐστί θέλημα»[5], λέγει ὁ ἀββάς Ἰσαάκ. Δηλαδή αὐτός ὁ ὁποῖος θέλει νά σταυρωθεῖ καί ἔχει ἀποφασίσει νά σηκώσει τόν Σταυρό τοῦ Κυρίου, αὐτός εἶναι ἕτοιμος γιά κάθε θλίψη καί γιά κάθε θάνατο. Αὐτό βλέπουμε στή ζωή ὅλων τῶν Ἁγίων, ὅπως καί τοῦ Ἁγίου Πορφυρίου, πού αὐτές τίς ἡμέρες μελετοῦμε τόν βίο του. Ἀλλά καί στόν βίο τοῦ Ἁγίου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου, ὁ ὁποῖος θυσίαζε τά πάντα, καί ἀξιώματα καί καριέρα καί πλούτη, καί ἀφοσιώθηκε εἰς τόν Κύριο. Ἀναδείχτηκε κατηχητής τῶν νέων στή Θεσσαλονίκη καί ἀξιώθηκε νά φυλακισθεῖ γιά χάρη τοῦ Κυρίου ὡς ἕνας ἐξέχων Χριστιανός τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, παρόλο πού ἤτανε πολύ νέος στήν ἡλικία. Καί ὅταν ἐνεθάρρυνε τόν νεαρό ἐκεῖνο μαχητή τόν Νέστορα, ὁ ὁποῖος κατατρόπωσε τόν Λυαῖο, καί αὐτό ἔγινε γνωστό εἰς τούς κρατοῦντας τῆς ἐποχῆς ἐκείνης εἰδωλολάτρες, τότε μαρτύρησε μέ τήν λόγχη, ἔτσι μιμούμενος τόν Κύριο, ὁ ὁποῖος ἐλογχέφθει στήν πλευρά. Ὁ Ἅγιος Μεγαλομάρτυς Δημήτριος εἶναι παράδειγμα αὐταπαρνήσεως, παράδειγμα αὐτοθυσίας, εἶναι παράδειγμα ἀποφασιστικότητος γιά κάθε ἕναν ἀπό μας πού θέλουμε νά ἀκολουθήσουμε τόν Χριστό μας.
Ἔτσι, λέει καί ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ὁ ὁποῖος ἀπό μικρός προσπάθησε νά ἀφιερωθεῖ στό Θεό καί ἐπάλεψε μέ πολύ θάρρος ἀπέναντι στόν φυσικό δεσμό μέ τούς συγγενεῖς του, καί πολλές φορές προσπάθησε νά μπεῖ στό Ἅγιον Ὄρος καί ἐγύρισε πίσω, καί λέγει: «Ἔπειτα ἀπ' ὅλες αὐτές τίς περιπλανήσεις καί τά πισωγυρίσματα, ἀφοῦ πέρασε λίγος καιρός, πῆρα θετική ἀπόφαση νά φύγω χωρίς γυρισμό». Νά ἀποταχθεῖ δηλαδή ἀπό τόν κόσμο, νά ἀποταχθεῖ τόν κόσμο καί νά ἠπάγει στό Ἅγιον Ὄρος. Ἀποφάσισα νά μήν ξαναβγῶ ἀπό τό καράβι. Ξεκίνησα πάλι ἀπό τόν Πειραιᾶ χωρίς ἐπιστροφή γιά τό Ἅγιον Ὄρος. Ἦταν ἡ τρίτη φορά πού πήγαινα, ἡ τελευταία μετά τίς τόσες ταλαιπωρίες. «Ὅταν ἐφθάσαμε στή Θεσσαλονίκη ἦταν Σάββατο. Ὅλοι περίμεναν ὁλόκληρη τήν ἡμέρα στό λιμάνι. Τό ἀπόγευμα ἄρχισαν νά ἔρχονται καί νά μπαίνουν στό καράβι καλόγηροι. Τούς κοίταζα μέ θαυμασμό. Πρώτη φορά ἔβλεπα», λέει ὁ μικρός μετέπειτα Ἅγιος Πορφύριος, «πρώτη φορά ἔβλεπα μοναχούς μέ τά ράσα. Ἐγώ ἤμουνα στή σκάλα. Σέ μιά στιγμή ἀνέβηκε ἕνας ψηλός γέρος, σεβάσμιος, μέ μακριά γενειάδα, φορτωμένος τά δισάκια του. - Ποῦ πᾶς παιδί μου; μοῦ λέει. - Πάω στό Ἅγιον Ὄρος. - Καί τί πᾶς νά κάνεις ἐκεῖ; - Πάω νά δουλέψω. - Ἔλα στά Καυσοκαλύβια, μοῦ λέει. Ἐκεῖ μένω μέ τόν ἀδελφό μου σέ ἕνα καλύβι στήν ἔρημο. Ἔλα παιδί μου ἐκεῖ, νά δοξάζουμε ὅλοι μαζί τόν Χριστό μας»[6]. Βλέπουμε, πῶς ὁ Γέροντας αὐτός φωτίστηκε ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα καί ἀμέσως κάλεσε τό μικρό αὐτό παιδί εἰς τήν καλύβη του καί γιά νά τό προστατέψει καί νά τό καθοδηγήσει. Καί πράγματι ὁ μικρός, μετέπειτα Ἅγιος, ἀκολούθησε αὐτόν τόν Γέροντα καί ὑποτάχθηκε σέ αὐτόν, καθώς καί στόν παραδελφό του καί ἔκανε πολύ μεγάλη προκοπή καί πολύ γρήγορα ἀπέκτησε τά θεῖα χαρίσματα. Αὐτή ἡ ἀποφασιστικότητα τῶν Ἁγίων πρέπει νά γίνει δίδαγμα γιά ὅλους μας.
«Ὅταν ὑπάρχει αὐταπάρνηση», λέγει ὁ Ἅγιος Παίσιος, «καί ὁ ἄνθρωπος ξεπερνᾶ τά ὅρια τῆς ἀντοχῆς του, ἀγωνιζόμενος μέ ταπείνωση καί φιλότιμο, τότε ἔρχεται σέ αὐτόν Θεία Δύναμη ὑπερφυσική. Ὅποιος ἀδιαφορεῖ γιά τόν ἑαυτό του ἀπό ἀγάπη πρός τούς ἄλλους, τό μεγάλο ἐνδιαφέρον τοῦ Θεοῦ βρίσκεται μαζί του καί ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἐνδιαφέρονται γιά αὐτόν. Ὅταν πετᾶς τόν ἑαυτό σου, πετιέται μέσα σου ὁ Χριστός. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος βγάζει τόν ἑαυτό του ἀπό κάθε ἐνέργειά του καί κόβει τό θέλημά του, τότε δουλεύει σωστά καί τότε ὁπωσδήποτε θά ἔχει θεῖο φωτισμό καί θά ὑπάρχει πνεῦμα συνεννοήσεως. Γιατί ὅταν βγάζει τήν δική του ἰδέα ἔρχονται θεῖες ἰδέες»[7].
«Ἄν δέν γκρέμιζα συθέμελα», λέει καί ὁ ἀββάς Ἀλώνιος, «ὁλόκληρο τό οἰκοδόμημα τοῦ θελήματός μου, δέν θά μποροῦσα νά οἰκοδομήσω πνευματικά τόν ἑαυτό μου»[8]. Ἄν δηλαδή δέν ἐγκατέλειπα καθετί ἀπό τό δικό μου θέλημα πού μοῦ φαινόταν καλό, δέν θά μποροῦσα νά ἀποκτήσω τίς ἀρετές. Αὐτό ἀκριβῶς ἔκανε καί ὁ σήμερα ἑορταζόμενος Ἅγιος, ὁ Ἅγιος Δημήτριος, μαζί καί μέ τούς ἄλλους Ἁγίους πού ἑορτάζεται, καί τόν Ἅγιο Μάρτυρα Λοῦπο καί τόν Ἅγιο Νέστορα πού ἑορτάζουμε αὔριο. Ἄφησαν κάθε δικό τους θέλημα καί ἀκολούθησαν τόν Κύριο μέ ὅποιο κόστος, καί τό κόστος ἤτανε ἡ ἴδια τους ἡ ζωή. Ἀλλά γι' αὐτό καί ὁ Θεός τούς ὑπερύψωσε, γιατί ἔγιναν μιμητές Του, καί ὅπως ὁ Κύριος ἔγινε «ὑπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δέ σταυροῦ»[9], ἔτσι καί οἱ Ἅγιοι, καί ὁ Ἅγιος Δημήτριος καί οἱ σύν αὐτῷ, ἔγιναν ὑπήκοοι μέχρι θανάτου. Ἔτσι καί ὁ Ὅσιος Πορφύριος καί ὅλοι οἱ Ὅσιοι ἐπίσης ἐθανάτωσαν τόν ἑαυτό τους μέ τό ἀναίμακτο μαρτύριο τῆς ὑπακοῆς.
«Ὅσο περισσότερο κανείς κόβει καί ταπεινώνει τό θέλημά του», λέει ὁ Ἅγιος Ἐφραίμ ὁ Σύρος, «τόσο περισσότερο ὁδηγεῖται στήν προκοπή. Ἐνῶ, ἀντίθετα, ὅσο περισσότερο ἐπιμένει στό δικό του θέλημα, τόσο περισσότερο προκαλεῖ στόν ἑαυτό του προσβολή καί ζημιά. Μήν θέλεις νά εἶσαι δοῦλος στό δικό σου θέλημα, ἀλλά προτίμησε νά γίνεις ὑπάκουος στό θέλημα τοῦ Θεοῦ»[10]. Ἕνα ὁρμητικό ξεκίνημα, ἕνα ἀποφασιστικό ξεκίνημα εἶναι πολύ βασικό γιά τόν ἀγωνιστή πνευματικό ἄνθρωπο. Ὁ Θεός νά τό δώσει γιά ὅλους μας μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Δημητρίου καί τοῦ Ὁσίου Πορφυρίου.
Τῷ δέ Θεῷ ἡμῶν δόξα πάντοτε νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης
[1] Ἰωάν. 15, 19.
[2] Μάρκ. 8, 34.
[3] Κλίμαξ, Ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος, ἔκδ. Ἱ.Μ. Παρακλήτου.
[4] Ἰσαάκ Σύρου Ἀσκητικά, ἐκδ. Ρηγόπουλος, 1997.
[5] Ὅ.π.
[6] Βίος καί Λόγοι, Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Β΄ ἔκδοση, Ἱ.Μ. Χρυσοπηγῆς.
[7] Πάθη καί Ἀρετές, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου, Λόγοι Ε΄, Ἱ. Ἡσυχαστήριον «Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος», 2010, (στό ἑξῆς: Πάθη καί Ἀρετές, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου).
[8] Μικρός Εὐεργετινός, Παῦλος μοναχός Εὐεργετινός, Ἱ.Μ. Παρακλήτου, 2012.
[9] Φιλ. 2, 8.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου