Ἡ Θεραπεία τῆς ψυχῆς κατά τόν Γέροντα Πορφύριο (Τά λεγόμενα ψυχολογικά προβλήματα).

Β΄ΕΝΟΤΗΤΑ: Η ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΤΟΥ- ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΧΑΡΙΤΩΜΕΝΕΣ ΔΙΔΑΧΕΣ

Ἀπόσπασμα ἀπό τήν Β΄ἔκδοση (πλήρως ἀνανεωμένη καί ἐπηυξημένη) τοῦ βιβλίου: «Ἡ θεραπεία τῆς ψυχῆς κατά τόν Γέροντα Πορφύριο» (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου), πού κυκλοφορεῖ.

2)ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ, ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ, ΤΗΝ ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ, ΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ.

Γιά τήν ἰατρική.

 Στό θέμα τοῦ ἄν πρέπει νά καταφεύγουμε στήν ἰατρική βοήθεια ἤ ὄχι, ἡ ἀπάντησή τοῦ Γέροντα Πορφύριου ἦταν ἕνα ξεκάθαρο «ναί».

Ποτέ δέν ἀρνήθηκε τήν ἰατρική βοήθεια τῶν πολλῶν γιατρῶν-πνευματικῶν του παιδιῶν, ὅπως τοῦ καρδιολόγου του, Γ. Παπαζάχου. Αὐτός μιά μέρα τόν ἐρώτησε: “Γιατί πολλοί πνευματικοί ἄνθρωποι, κυρίως μοναχοί, ἀρνοῦνται τήν ἰατρική βοήθεια, πιστεύοντας ὅτι θά τούς βοηθήση κατ’ εὐθείαν ἡ Παναγία;” Ἡ ἀπάντηση πού πῆρε ἦταν ἡ ἑξῆς: “Εἶναι ἐγωϊσμός -πονηρή ἐνέργεια- νά νομίζης ὅτι ὁ Θεός θά κάνη, κατ’ ἐξαίρεση ἀπό τούς πολλούς, θαυματουργική ἐπέμβαση γιά σένα. Ὁ Θεός κάνει θαύματα καί τώρα, ἀλλά ἐσύ δέν πρέπει νά τό προσδοκᾶς γιά σένα. Εἶναι ἐγωϊστική ἐξαίρεση. Ἄλλωστε καί μέσω τῶν γιατρῶν ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἐνεργεῖ. "Ἰατρούς καί φάρμακα Κύριος ἔδωκεν”[1], λέει ἡ Ἁγία Γραφή.

Μόνο τήν Κλασσική Ἰατρική

 Δεχόταν δέ ὁ Γέροντας μόνο τήν κλασσική ἰατρική[2], πολλά κεφάλαια τῆς ὁποίας γνώριζε ἄριστα[3]. Δέν δεχόταν τήν ὁμοιοπαθητική καί τίς ἄλλες ἐναλλακτικές θεραπευτικές μεθόδους, ἀφοῦ ὅλες συνδέονται μέ τίς δαιμονικές ἀνατολικές θρησκεῖες ἤ εἶναι ἀπάτες (τσαρλατανισμός). Ὁ ἴδιος, ὁ π. Πορφύριος πολλές φορές κατέφυγε στούς κλασσικούς γιατρούς - καί μόνο σ’ αὐτούς- γιά προσωπικά του προβλήματα ὑγείας.

Ὅταν ἡ κλασσική ἰατρική δέν μπορούσε νά βοηθήσει, σέ ὀξέα ἤ σέ χρόνια περιστατικά, τότε ἐπενέβαινε ὁ Γέροντας μέ τό θαυματουργικό του χάρισμα. Πάντα ὅμως, θεράπευε τούς ἄλλους καί ὄχι τόν ἑαυτό του... Διότι, ὅπως ἔλεγε, ντρεπόταν νά ἐνοχλήσει τόν Θεό, αἰτώντας κάτι γιά τόν ἑαυτό του. Ἡ Θεία Χάρη, πού τήν εἶχε ἄφθονη, ἐξεπέμπετο ἀπ’ αὐτόν, θεραπεύοντας  τά ποικίλα ψυχικά καί σωματικά νοσήματα, ὅλων ἐκείνων, πού προσέτρεχαν στήν ταπεινότητά του.

 

Διάκριση στό θέμα τῆς ἐργασίας

Ὁ Γέροντας, ὄχι μόνο ἐκτιμοῦσε τήν ἐργασία καί τήν συνιστοῦσε σάν τρόπο γιά τήν ἀρχική θεραπεία τῶν ψυχολογικῶν προβλημάτων (π.χ. κατάθλιψης), ἀλλά γνώριζε καί τήν ἀξιολόγική της ἱεράρχηση. «Ἡ Μαρία», παρατηροῦσε, «δέν ἦταν τεμπέλα, ἡ Μαρία ἦταν καί Μάρθα, ἦταν ἐργατική ὅπως ἡ Μάρθα, ἀλλά εἶχε καί κάτι σπουδαῖο παραπάνω ἀπ’ αὐτήν: Ἤξερε νά βάζει σέ μιά σωστή σειρά τίς ἐργασίες της, τίς πνευματικές πάνω ἀπό τίς ὑλικές. Ἤξερε, ὅτι εἶναι μεγάλο λάθος, ὅταν μᾶς μιλᾶ ὁ Χριστός, ἐμεῖς νά ἀσχολούμαστε μέ ὑλικές φροντίδες. Ὑπῆρχε ὁ κατάλληλος καιρός καί γι’ αὐτές τίς ἐργασίες. Πρώτη ὅμως ἐργασία γιά ἐκείνη τήν ὥρα ἦταν ἡ ἀκρόαση τῶν λόγων τοῦ Κυρίου, πού θά ἔδινε ἀξία καί στά ἔργα τῆς ὑλικῆς διακονίας, πού θά ἀκολουθοῦσαν»[4].

Διάκριση στό θέμα τῶν λεγόμενων ψυχολογικῶν προβλημάτων (συμπλέγματα κατωτερότητας καί μελαγχολία)

Πολύ μεγάλη ἦταν ἡ διάκριση τοῦ Γέροντα στά λεγόμενα ψυχολογικά προβλήματα: Ὁ Γέροντας μιλοῦσε γιά τή διαφορά τῆς ταπεινοφροσύνης ἀπό τό πλέγμα τῆς κατωτερότητας... «Ὁ ταπεινός, ἔλεγε, δέν εἶναι μιά προσωπικότητα διαλυμένη. Ἔχει συνείδηση τῆς κατάστασής του, ἀλλά δέν ἔχει χάσει τό κέντρο τῆς προσωπικότητάς του. Ξέρει τήν ἁμαρτωλότητά του, τή μικρότητά του καί δέχεται τίς παρατηρήσεις τοῦ πνευματικοῦ του, τῶν ἀδελφῶν του. Λυπᾶται ἀλλά δέν ἀπελπίζεται. Θάβεται, ἀλλά δέν ἐξουθενώνεται καί δέν ὀργίζεται.

Ὁ κυριευμένος ἀπό τό πλέγμα κατωτερότητας ἐξωτερικά καί στήν ἀρχή μοιάζει μέ τόν ταπεινό. Ἄν ὅμως λίγο τόν θίξεις ἤ τόν συμβουλεύσεις, τότε τό ἀρρωστημένο ἐγώ ἐξανίσταται, ταράζεται, χάνει κι αὐτήν τή λίγη εἰρήνη πού ἔχει.

Τό ἴδιο, ἔλεγε, συμβαίνει καί μέ τόν παθολογικά μελαγχολικό σέ σχέση μέ τόν μετανοοῦντα ἁμαρτωλό. ‘’Ὁ μελαγχολικός περιστρέφεται κι ἀσχολεῖται μέ τόν ἑαυτό του καί μόνο. Ὁ ἁμαρτωλός πού μετανοεῖ κι ἐξομολογεῖται βγαίνει ἀπ’ τόν ἑαυτό του. Αὐτό το μεγάλο ἔχει ἡ πίστη μας, τόν ἐξομολόγο· τόν πνευματικό. Ἔτσι καί τό ‘πες στό Γέροντα κι ἔλαβες συγχώρεση μή γυρνᾶς πίσω’’. Αὐτό τό τόνιζε πολύ»[5].

Πίσω ἀπό τίς ψυχικές νόσους κρύβονται δαιμόνια.

Ὁ π. Πορφύριος εἶχε πολύ σαφή θέση καί ξεκάθαρη γνώση γύρω ἀπό τό θέμα τῶν λεγόμενων ψυχολογικῶν καί ψυχικῶν νοσων. Δίδασκε ὅτι πίσω ἀπ’ ὅλα αὐτά κρύβονται πονηρά πνεύματα.

«Ἔχω πολλά νά σᾶς πῶ» παρατηροῦσε, «πάνω σ’ αὐτά πού ἔχω ἰδεῖ στή ζωή μου, ἀπό ἀνθρώπους, πού κατείχοντο ἀπό τέτοια συναισθήματα, δηλαδή σατανικά συναισθήματα. Δηλαδή ὁ διάβολος, ὁ κακός ἑαυτός μας κατορθώνει καί παίρνει ἀπό τήν μπαταρία τῆς ψυχῆς μας, πού ἔχει τή δύναμη γιά νά κάνομε τό καλό…αὐτός κατορθώνει καί μᾶς τήν κάνει θλίψη, κατάθλιψη καί ξέρω πῶς τά λένε οἱ λεγόμενοι ψυχίατροι. Ἐμεῖς δέν τά λέμε ἔτσι, τά λέμε σατανική ἐνέργεια. Λέμε ἀκηδία, λέμε λογισμοί, καί λέμε ὁ διάβολος τῆς ἀκηδίας, ὁ διάβολος τῆς πορνείας, ὁ διάβολος, ὁ διάβολος, ὁ διάβολος. Διάφοροι διάβολοι, γιά κάθε σατανική ἐνέργεια πού μᾶς δημιουργοῦν»[6].

Σέ πνευματικό του παιδί ἔλεγε: «εἶσαι εὐαίσθητος πολὺ καὶ ἀπὸ τὴν στενοχώρια σου σοῦ πονάει τὸ στομάχι σου καί ἡ κοιλιά σου ἐκεῖ χαμηλά.Ἔτσι δὲν εἶναι;

-Ναὶ μὰ εἶναι κακὸ Παππούλη, τὸν ρωτάει ὁ ἀδελφός, νὰ εἶναι κανεὶς εὐαίσθητος;

-''Ναί, τοῦ ἀπαντάει ὁ Γέροντας εἶναι κακὸ νὰ εἶναι κανεὶς πολὺ εὐαίσθητος σὰν ἐσένα, γιατί μὲ τὴ στενοχώρια δημιουργεῖς διαφορὲς σωματικὲς ἀρρώστιες. ''Δὲν ξέρεις ἀκόμα ὅτι καὶ ὅλες οἱ ψυχικὲς ἀρρώστιες εἶναι δαιμόνια;''

-Ὄχι τοῦ λέει ὁ ἀδελφός.

-''Ἐ! μαθὲ τὸ τώρα ἀπὸ μενα" κατέληξε ὁ Γέροντας»[7].

Δημιουργεῖται μεγάλη παραπλάνηση ἀπό τήν ψυχολογική-ψυχιατρική ὁρολογία καί οἱ ἄνθρωποι ἀναζητοῦν τήν θεραπεία ἐκεῖ πού δέν ὑπάρχει. Ἄν δέν καταπολεμηθεῖ ὁ πονηρός καί οἱ ἐνέργειές του ὁ ἄνθρωπος δέν θεραπεύεται ποτέ.

 Ὁ διάβολος καταφέρνει νά ἀχρηστεύει τόν ἄνθρωπο ρίχνοντάς τον στήν ἀπογοήτευση, τήν ἀκηδία, τόν ψυχικό θάνατο.

Ἡ ψυχολογία-ψυχιατρική βασισμένη στήν ἰδέα ὅτι δέν ὑπάρχει διάβολος, προσπαθεῖ νά βρεῖ ἄλλα αἴτια γι’ αὐτές τίς καταστάσεις. Δίνει διαφορετικά ὀνόματα ἀπό αὐτά πού χρησιμοποιοῦν οἱ ἀληθινοί ἰατροί τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων μας: Ὁ Κύριος Ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός καί οἱ Ἅγιοι Πατέρες.

Ἡ αὐτονόμηση τοῦ δυτικοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν Θεό καί τό χάσιμο τῆς Ὀρθοδοξίας ὁδήγησε στήν «κατασκευή» μιᾶς «ἐπιστήμης-φάντασμα»: τῆς ψυχολογίας, καί πολλῶν «ψυχοθεραπειῶν». Ὅλα αὐτά ὅμως στήν πραγματικότητα δέν εἶναι παρά φιλοσοφικές προσεγγίσεις καί θεωρίες γύρω ἀπό τά αἴτια καί τόν τρόπο θεραπείας τῶν ψυχικῶν νοσημάτων.

Ἡ ἀληθινή αἰτία (οἱ δαιμονικές ἐνέργειες) μένει ἀπολέμητη καί ὁ ἄνθρωπος ἀθεράπευτος. Μόνο κάποια νευρολογικῆς φύσεως προβλήματα διορθώνονται μέ τήν ψυχιατρική, πού δέν εἶναι παρά ἰατρική τοῦ Νευρικοῦ συστήματος καί ὄχι τῆς ψυχῆς[8].

Ἡ ἀληθινή θεραπεία τῆς ψυχῆς καί ἡ ἀπαλλαγή της ἀπό τά ποικίλα «ψυχολογικά» γίνεται μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία, μέ τήν Θεία Χάρη καί τόν ἐκκλησιαστικό τρόπο ζωῆς, ὁ ὁποῖος Τήν προσπορίζει ἄφθονη στόν ἄνθρωπο.  

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

http://HristosPanagia3.blogspot.com

 

---

[1] Πρβλ. Σοφία Σειράχ 38, 1-4.

[2] Σύμφωνα μέ προσωπική μαρτυρία τοῦ πνευματικοῦ του παιδιοῦ, μοναχοῦ Ν. Κερασιώτου πρός τόν συντάκτη τοῦ παρόντος.

[3] Γ. Παπαζάχου, Γέρων Πορφύριος, Δεκατέσσερα χρόνια κοντά του, http://www.parembasis.gr/2002/02_11_17.htm.

[4]Κοντά στόν Γέροντα Πορφύριο, σελ. 394.

[5] http://www.agiazoni.gr/antidora/arxeio/04.shtml. Νίκου Ζία (Διευθυντή Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ὑπουργείου Πολιτισμοῦ, Καθηγητή Φιλοσοφικῆς Σχολῆς Ἀθηνῶν): Ὁ πατήρ Πορφύριος, ὁ Γέροντας τῆς Πεντέλης.

[6] Συνομιλία γιά τήν κατάθλιψη, σελ. 13.

[7] Ἀναμνήσεις ἀπό τόν Γέροντα Πορφύριο, σελ. 159.

[8] Πολλοί ψυχίατροι καί ψυχολόγοι ἀρνοῦνται ἀκόμη καί τήν ὕπαρξη τῆς ψυχῆς... Τότε τί θεραπεύουν;!!!
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ:

1. Ἐξομολόγοι ἤ ψυχολόγοι; «Αυτοί που δεν είναι καλά πνευματικά, είναι μερικοί ιερωμένοι που σπουδάζουν ψυχολογία, για να βοηθήσουν τις ψυχές (με ανθρώπινες τέχνες)».(Γέρων Παΐσιος)

2. Οι βιοτικές ασχολίες και η πνευματική ζωή. Το άγχος.

3. Γέροντος Παΐσιου του Αγιορείτου Λόγοι Α΄ - Δεύτερο Μέρος - Κεφάλαιο 3ον «Απλοποιήστε την ζωή σας, για να φύγη το άγχος» (ὁμιλία+κείμενο)

4. Για τον πιστό δεν υπάρχουν αδιέξοδα

5. Γιά τήν ἀντιμετώπιση τοῦ ἄγχους (κατά τήν Ἁγία Γραφή καί τούς Ἁγ. Πατέρες)

6. Ὁ μοναχός μέ τό ἰαματικό χάρισμα

7. Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου. Λόγοι Δ΄. 1) Ὁ καθένας νὰ ἀξιοποιήση πνευματικὰ τὸ χάρισμα ποὺ ἔχει 2) Ἄγχος καὶ ἐργασία

8. Τό ἄγχος, ὁ καρκίνος καί ἡ Πνευματική ζωή (π. Κλεόπας Ἤλιε)

9. Κατάθλιψη: ἡ πιό καλπάζουσα νόσος στόν κόσμο

10. Μελαγχολία, θλίψη, άγχος (του Γέροντος Πορφυρίου)

11. Ἡ ταραχή τῆς ψυχῆς καί ὁ ἐχθρός (mp3)

12. Ἡ ἀκτημοσύνη, τό ἄγχος γιά τά βιοτικά καί ἡ Θεία Χάρη (mp3)

13. Τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί τό ἄγχος (mp3)

14. Το θέλημα του Θεού και η ελευθερία του ανθρώπου (Ἁγίου Σιλουανοῦ).

15. Τό ἄγχος, οἱ βιοτικές μέριμνες καί ἡ οἰκογένεια

16. Ἐμπιστοσύνη στήν Θεία Πρόνοια καί Κατάθλιψη

17. Οἱ ἀληθινοί «ἀντιεξουσιαστές».

18. Ὁ ρόλος τοῦ πονηροῦ καί οἱ «λεγόμενοι ψυχίατροι».

19. Ὁ ἀποπροσανατολισμός τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου (ψυχίατρος ἤ Πνευματικός;) (Γέροντος Παϊσίου καί Γέροντος Πορφυρίου).

20. Δαιμονική ἐπήρρεια, κατάθλιψη καί ψυχοπάθεια.

21. Ἡ Θεραπεία τῆς ψυχῆς κατά τόν Γέροντα Πορφύριο (Τά λεγόμενα ψυχολογικά προβλήματα).

22. ΗΠΑ: Ένα εκατομμύριο παιδιά λαμβάνουν αντιψυχωσικά. (Ἡ ἀποτυχία τῶν λεγόμενων ψυχ-ιάτρων, ψυχο-θεραπευτῶν καί ψυχο-λόγων).

23. Ἡ ψυχή καί ἡ θεραπεία της Α΄ (Ψυχολογία, Ψυχιατρική, ψυχοθεραπεῖες καί Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας)(mp3)

24. Ἡ ψυχή καί ἡ θεραπεία της (Ψυχολογία, Ψυχιατρική, ψυχοθεραπεῖες καί Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας)(mp3) Β΄ Ὁμιλία

25. Ψυχολογία - Βιβλία ψυχολογίας καί «ψυχολογικά» προβλήματα (Γέροντας Παΐσιος)

26.  Κατάθλιψη, ψυχικές αρρώστειες, λύπη: Προσευχές

27.  Ο «ψυχοπαθής» κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας

28. O στάρετς Σέργιος, και η κοσμική ”ψυχιατρική” (σύντομος σχολιασμός).

29.  Τά πάθη καί οἱ ἀσθένειες

30. Τό χειρότερο ἀποτέλεσμα τῆς ἀπομάκρυνσης ἀπό τόν Θεό: ἡ αὐτοκτονία.

31.  Ταπείνωση: Τό μεγάλο θεραπευτικό φάρμακο

32. Ψυχίατρος ἤ Πνευματικός;