Σύγχρονα Πνευματικά θέματα (67-Ν)

1. Κάρτα πολίτη – Χάραγμα

2. Μετανάστευσις

3. Μεταμοσχεύσεις-Ἐγκεφαλικός Θάνατος

4. Μεταπατερική αἵρεσις

Σεβαστοί μου Πατέρες καί ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

ἄς μοῦ ἐπιτραπῆ σήμερα, πού τιμᾶμε τούς τοπικούς Ἁγίους μας, νά κάνουμε κάποιες νύξεις, σέ ὡρισμένα σύγχρονα πνευματικά θέματα.

Καί εὐθύς ἀμέσως ἀναφερόμεθα στήν ἠλεκτρονική κάρτα, ἤ μᾶλλον στήν ἠλεκτρονική φάκα, πού δέν εἶναι κάρτα χρήσιμη τοῦ πολίτη·  εἶναι κάρτα τοῦ κράτους θύτη-λωποδύτη γιά τόν ἀνυποψίαστο θῦμα-πολίτη. Ἡ κάρτα αὐτή, πρέπει νά μήν ἐπιτρέψουμε νά κυκλοφορήση, νά μή νομιμοποιηθῆ. Καί δέν πρέπει νά περάση, πρωτίστως γιά λόγους πνευματικούς καί κατόπιν γιά ὅλες τίς ὑπόλοιπες παρενέργειες.

Γιά τήν νομιμοποίηση, φυσικά θά εὐθυνόμαστε καί ἐμεῖς, ὅπως εὐθυνόμαστε καί γιά τόσα ἄλλα.

Βεβαίως καί εἶναι πρόδρομος καί παγίδα τοῦ Ἀντιχρίστου.

Ὅλα αὐτά, εἶναι πρόδρομοι, ὅπως ἐπίσης καί ὅλοι οἱ κωδικοί πού μᾶς ἐπέβαλαν.  Εἴτε αὐτό λέγεται Α.Φ.Μ., εἴτε κάρτα – δηλαδή «χάφτα», πού ὅλα τά χάφτουμε, καί ἀρχίζουν οἱ πλάνες καί οἱ ἐπαναπαύσεις, ὅτι δηλαδή γιά κάποια ἀπό αὐτά δέν ὑπογράψαμε. Ἡ ὑπογραφή εἶναι μόνο; Τό ὅτι τά χρησιμοποιοῦμε δέν εἶναι σημαντικό;

Τό ὅτι οἱ νέες ταυτότητες καί τά διαβατήρια δέν ἔχουν τό θρήσκευμα καί τόσα ἄλλα, δέν εἶναι ἀνησυχητικό;

Κάθε πολίτης, μόνο μέ μία ἁπλή ταυτότητα, μποροῦσε νά κυκλοφορῆ καί νά πορεύεται. Γιατί, ἄρχισαν, ἐδῶ καί χρόνια, μέ κωδικούς διαφόρων ἐγγράφων ἀλλά καί προϊόντων; Φυσικά γιά νά φθάσουν κάποτε στό περιβόητο 666!...

Πρῶτα λοιπόν γιά τόν μαμμωνά, γιά νά εἰσπράττουν χρήματα καί νά μᾶς τά παίρνουν μέ τό «γάντι».

Καί τώρα ἕνα ἄλλο θέμα. Ἀλλά πρίν τό θίξουμε, παρακαλῶ πολύ προσέξτε νά μή παρεξηγηθῶ!... Διότι ἀσφαλῶς δέν εἶμαι ρατσιστής «Ὕπαγε ὀπίσω μου».  Εἶμαι πάνω ἀπ’ ὅλα μοναχός καί ὡς μοναχός πονάω γιά τά ἄλογα κτίσματα τοῦ Θεοῦ. Πόσῳ μᾶλλον πονάω καί προσεύχομαι γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους.  Σκοπίμως τό ξανατονίζω:  Δέν εἶμαι ρατσιστής.  Λοιπόν, εἴτε εἶναι Ρουμάνοι, εἴτε Ἀλβανοί, εἴτε Ἀφγανοί, ὁποιασδήποτε ἐθνικότητος, τό σωστό εἶναι, τό φυσικό εἶναι, ὁ καθένας νά εἶναι ὑπήκοος τοῦ κράτους του.

Οἱ ἄνθρωποι δέν φταῖνε, πρέπει νά τούς πονᾶμε καί νά τούς σεβόμαστε.  Τούς ἀνθρώπους αὐτούς, τούς ἐχρησιμοποίησαν τελικά καί τούς χρησιμοποιοῦν, μέ φτώχεια, μέ πολέμους, μέ δυστυχίες, ἀκόμη καί μέ παρανομίες.  Σέ ἄλλους ἔταξαν ὅτι στήν Ἑλλάδα θά βροῦν τόν παράδεισο. Σέ ἄλλους ὅτι ἡ Ἑλλάδα εἶναι ξέφραγο ἀμπέλι καί ὡς ἐκ τούτου μποροῦν νά ἀναπτύξουν τις παράνομες δραστηριότητές τους. Πορνεῖες, ναρκωτικά καί ὁποιαδήποτε παρανομία!...

Καί μήπως δέν κατήντησε ἡ Ἑλλάδα ξέφραγο ἀμπέλι; Ἥ μᾶλλον ξέφραγο χάος; Θέλετε νά πιστέψωμε ὅτι ὅταν ἕνα κράτος θέλη, δέν μπορεῖ νά φυλάξη τά σύνορά του;

Ἐσκεμμένα δέν τά φυλάει. Ἡ πικρή ἀλήθεια εἶναι ὅτι ὅλα αὐτά, τά ἐδημιούργησαν οἱ Ἑβραῖοι ἀνά τόν κόσμο, καί ἐν προκειμένῳ τά ἐδέχθησαν οἱ «ἑβραΐζοντες» Ἕλληνες-ἀνθέλληνες, λόγῳ οἰκονομικῶν καί λοιπῶν συμφερόντων, λόγῳ μεθοδευμένης προσπαθείας ἐξοντώσεως τῶν Χριστιανῶν καί κάθε ὑγιοῦς ἀντιστάσεως.

Ἐπί πλέον ἐπιδιώκεται ταπείνωση, ὑποδούλωση καί σκλαβιά τῆς Πατρίδος μας.  Καί βλέπουμε τά ἀποτελέσματα καθημερινά· φόνοι, ληστεῖες, παρανομίες κ.λπ.  Μέ ἀποτέλεσμα νά μᾶς ποῦν τῷ Σατανικῷ Καιρῷ Ἐκείνῳ ὅτι, ἐπειδή θά μᾶς κλέβουν τόν τότε κωδικό μας καί δῆθεν γιά τήν ἀσφάλειά μας, θά πρέπη νά σφραγιστοῦμε.

Βλέπουμε, ἐδῶ καί πολλά χρόνια, καί πιό πολύ βέβαια στίς ἡμέρες μας, πόσο τούς ἐνδιαφέρει ἡ ἀσφάλειά μας. Ὅλα αὐτά πού κάνουν τόσα χρόνια στήν πατρίδα μας καί γενικά στήν ἀνθρωπότητα, μᾶς ἔχουν πείσει καί μᾶς ἔχουν ἀποδείξει πώς μόνο ἡ ἀσφάλειά μας δέν τούς ἐνδιαφέρει! 

Μιλᾶνε γιά ἀνθρώπινα δικαιώματα, ἀλλά μόνο στά λόγια. Στήν πράξη  κτηνώδη καί ἀπάνθρωπα δικαιώματα ἐπιβάλλουν καί προωθοῦν μέ καθε σατανική ἐπιστήμη.

Ἕνα πρόσφατο παράδειγμα, ἡ Λιβύη.  Δέν μποροῦσαν νά ἐπέμβουν πιό νωρίς, γιά νά μή ποῦμε ἀμέσως; Ἔπρεπε, νά σκοτωθοῦν τόσες ψυχές; Ἤ τώρα, στήν Συρία, τί γίνεται; Ποιά ἄραγε νά εἶναι ἡ κρυφή πραγματικότητα πίσω ἀπό ὅλα αὐτά; Δύο πύργους ἔρριξαν στήν Ἀμερική καί ἔγινε παγκόσμιος συναγερμός. Καί στήν Λιβύη χιλιάδες ψυχές σκοτώθηκαν καί βλέπετε τί ἐξέλιξη εἶχε.

Βέβαια, παντοῦ ὅπου σκοτώνονται ἀθῶοι ἄνθρωποι, εἴτε Ἀμερική, εἴτε Λιβύη εἴτε ὁπουδήποτε ἀλλοῦ, τό ἴδιο κρίμα εἶναι.  Στήν πράξη, οἱ ψυχές σήμερα ἀντικαθίστανται μέ χρυσό, μέ πετρέλαιο, μέ φανερά ἤ κρυφά συμφέροντα καί στόχους. Ἀφοῦ κυβερνοῦν Ἑβραῖοι, αὐτά εἶναι τά φυσικά ἐπακόλουθα.

Εἶπε Γέρων: «Αὐτοί πού ἐσταύρωσαν τόν Χριστό δέν ἦσαν Ἄθεοι. Φαρισαῖοι ἦσαν».  Καί ὅλα αὐτά γιά συμφέροντα τῶν Σιωνιστῶν, πού ἔχουν ἐξαπλωθῆ σέ ὅλο τόν κόσμο, εἰς βάρος ὅλων τῶν ὑπολοίπων καί ἰδιαιτέρως τῶν Χριστιανῶν.

Μέ μαθηματική ἀκρίβεια, θά καταντήσουν ἔτσι τήν ἀνθρωπότητα καί θά τήν ἐξαναγκάσουν ἀπεγνωσμένα νά ἐπιζητῆ νά βρῆ λύση γιά ἀσφάλεια κ.λ.π.

Καί ἡ λύση πού θά δοθῆ θά εἶναι τό σφράγισμα.  Θά δώσουν τήν «λύση» στό πρόβλημα πού ὁ ἴδιος ὁ Ἀντίχριστος ἐσκεμμένα καί σατανικά τό προετοίμαζε τόσα χρόνια.  Θά κάνει δῆθεν ὅτι πονάει καί θά ἐγγυηθῆ καί θά προσφέρει ἀσφάλεια καί εὐφορία στούς σφραγισμένους γιά 3,5 χρόνια καί θά τρέξουν οἱ περισσότεροι, ἤ μᾶλλον οἱ πλεῖστοι, γιά τό σατανικό σφράγισμα, ἀλλά, στήν οὐσία, φεῦ, θά ἐπισφραγίσουν καί θά ἐξασφαλίσουν τήν προσωπική τους πνευματική καί ἀνθρώπινη καταδίκη. Μετά δέ τά 3,5 χρόνια θά διώξει ἐννοεῖται καί τούς σφραγισμένους.

Δέν μπορεῖ ὁ παντοδύναμος Θεός νά ἀλλάξη τό σχέδιό Του; Βεβαίως καί μπορεῖ.  Γιά τόν Θεό αὐτό εἶναι ἕνα τίποτα. Ἡ ἀπάντηση ὅμως εἶναι καί βρίσκεται στό ''δέν μποροῦν οἱ ἄνθρωποι νά ἀλλάξουν'';  Μποροῦν!  Ἀλλά δέν θέλουν.

Ἐκεῖνοι, οἱ ἀντίχριστοι, τά ἐδημιούργησαν καί τά δημιουργοῦν!  Ἀλλά ἐμεῖς, οἱ ὑπόλοιποι, τί κάνουμε; Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, τοῦ σφραγίσματος, θά βρίσκεται ἡ ἀνθρωπότητα σέ τέτοιο ἀδιέξοδο, ὥστε νά δέχεται τά πάντα!  Καί ὅσοι δέν εἶναι κοντά στόν Χριστό·  ἐκεῖ νά δεῖτε τί θά γίνει.  Μέ τί μεγάλη ἡδονή θά σφραγίζονται.

Ὅσο γιά τούς Χριστιανούς, ἀπό χρόνια θέλουν νά τούς διαλύσουν. Φανταστεῖτε λοιπόν τότε. Ἤδη ἀπό χρόνια κυβερνᾶνε «ἀντιχριστάκια». Τότε, θά κυβερνήσει ὁ μεγάλος γι’ αὐτούς ἀρχηγός, ὁ Ἀντίχριστος.

Μέ πνευματικούς ὑπολογισμούς, φαίνεται ὅτι βρισκόμαστε σέ εἰδική τροχιά πρό Ἀντιχρίστου.  Δέν χρειάζεται νά ἔχουμε ἰδιαίτερα πνευματικά χαρίσματα καί θεολογικές γνώσεις γιά νά τό καταλάβουμε. Ὅλο καί καταστροφικώτερα, δημιουργοῦνται πνευματικά «τσουνάμια», πού θά καταβροχθίζουν χριστιανούς καί θά κατασκευάζουν τόν δρόμο τοῦ Ἀντιχρίστου.

Θέλουν, νά μᾶς δημιουργήσουν πνευματικό ἀλτσχάϊμερ! ...

Πότε ἀκριβῶς, θά ἀνεβῆ ὁ Ἀντίχριστος στόν θρόνο Του, μόνο ὁ Θεός τό ξέρει.  Καί τί ὠφελεῖ νά ξέρουμε τό πότε; Αὐτό πού ὠφελεῖ εἶναι, τό τί πρέπει νά κάνουμε. Φυσικά καί πρέπει νά εἴμαστε σέ ἐγρήγορση καί ἑτοιμότητα, χωρίς ἴχνος μελαγχολίας καί ψυχοπαθητικῆς ἀνησυχίας, πού εἶναι διάχυτη.  Μίμησις Ἁγίων χρειάζεται, μίμησις Φθιωτῶν Ἁγίων ἀπαιτεῖται.

Ὅποιος ζεῖ κατά Θεόν καί ὅ,τι κάνει τό κάνει μόνο γιά τόν Χριστό, νά μή φοβᾶται ἐντελῶς τίποτε. Τί θά πῆ ''ζῷ κατά Θεόν''; Εἶμαι ἁπλά Χριστιανός; Ἁπλῶς ἐκκλησιάζομαι ἤ ἔστω δέν χάνω ἀγρυπνία, κλπ.; Καλά ἀσφαλῶς καί αὐτά. Ἀλλά, ἐπιπλέον χρειάζεται, γιά νά ἐνεργήσουν ὅλα τά προηγούμενα, καί ἡ ἀπαραίτητος ἀσκητική ὀρθόδοξη πατερική ἀγωγή καί θεραπεία, πού πολλές φορές, δυστυχῶς, λείπει. Ἡ πρακτική ἐφαρμογή, τῆς ὄχι «μεταλλαγμένης», ἀλλά τῆς ὑγιαινούσης διδασκαλίας. Διαφορετικά, τά προηγούμενα δέν θά ἐνεργοῦν θεραπευτικά, ἀλλά ἁπλῶς ὡς κάποια πνευματικά στιγμιαῖα παυσίπονα.

Τί θά πῆ ''ζῶ κατά Χριστόν''; Σημαίνει, ἔχω νοῦν Χριστοῦ, ἔχω μέσα μου τόν Χριστό, ζῶ μέ ἄσκηση καί αὐτοθυσία.  Φυσικά, ὅλα αὐτά, μετά διακρίσεως. Ἄλλα ὁ μοναχός, ἄλλα ὁ κοινοβιάτης, ἄλλα ὁ ἀσκητής, ἄλλα ὁ ἔγγαμος, κλπ. Καί τοῦτο, γιά νά μπορέσω νά ἀντιμετωπίσω τό πνεῦμα τοῦ Ἀντιχρίστου ἤ καί τόν ἴδιο τόν Ἀντίχριστο, ἐάν τότε θά εἶμαι ἐν ζωῇ.

Καί ''Ἀντίχριστος'' κατά τήν Ἀποκάλυψι σημαίνει σφράγισμα στό μέτωπο ἤ στό χέρι. Ἀλλά κατά τήν Ἁγία Γραφή, ἤδη πολλοί ἀντίχριστοι γεγόνασι καί ἀσφαλῶς πρέπει ἐκ τῶν προτέρων νά παίρνουμε τά κατάλληλα μέτρα.

Βέβαια, ὅταν ἔλθη ἐκείνη ἡ ὥρα, δέν θά χρειάζονται πλέον, οὔτε συγκεντρώσεις, οὔτε συζητήσεις, οὔτε ἐρωτήσεις ἀτελείωτες, γιά τήν τελεσίδικη προσωπική πνευματική ἀπόφαση τοῦ καθενός.

Ἐννοεῖται ἀσφαλῶς, ὅτι ἡ τελική νίκη, καί τότε καί πάντοτε, εἶναι τοῦ Χριστοῦ, ἄνευ καμμίας προσπαθείας μάλιστα ἐκ μέρους Του. Γιά νά εἶναι ὅμως ἡ νίκη καί δική μας, ἀρκεῖ νά εἴμαστε ὄντως τοῦ Χριστοῦ. Διότι «εἰ Θεός μεθ’ ἡμῶν, οὐδείς καθ’ ἡμῶν».  «Γνῶτε ἔθνη καί ἡττᾶσθε, ὅτι μεθ’ ἡμῶν ὁ Θέος».

Ἔτσι ἀντί νά μᾶς διακατέχη πνευματική ὑστερία γιά τό μέλλον τῶν διαφόρων πραγμάτων, εἶναι προτιμώτερο νά μᾶς διέπη ἡ καλή ἀνησυχία, κυρίως, γιά τό μέλλον τῶν προσωπικῶν παθῶν μας, οὕτως ὥστε αὐτά, ἐπί τέλους, νά μήν ἔχουν κάποτε καθόλου μέλλον.  Τότε καί μόνο τότε, ὅλα τά ὑπόλοιπα τίθενται σέ σωστή ἀπαραίτητη πνευματική βάση.

Τώρα ἄς περάσουμε, σέ ἕνα ἐντελῶς διαφορετικό σύγχρονο θέμα καί πρόβλημα, πού εἶναι οἱ μεταμοσχεύσεις, ὁ ''ἐγκεφαλικός θάνατος'' καί τά ἐν γένει θέματα Βιοηθικῆς.

Κατ’ ἀρχάς, νά διασαφηνίσουμε ὅτι σεβόμεθα τόν ἀνθρώπινο πόνο. Βαρύς, ἀβάσταχτος ὁ ἀνθρώπινος πόνος. Ἀσφαλῶς στήν Ἐκκλησία ὑπάρχει, καί ἡ ἀκρίβεια, καί ἡ οἰκονομία, ἀλλά στά θέματα τῆς πίστεως καί στά θέματα διδασκαλίας τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως εἶναι ἡ Ὀρθόδοξη Ἀνθρωπολογία, δέν χωρεῖ συγκατάβασις. Δέν μποροῦμε νά νοθεύσουμε τήν διδασκαλία τῶν Ἁγίων Πατέρων, τήν διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας περί ἀνθρώπου, ἀνθρωπίνης ψυχῆς κ.λ.π. Καί αὐτό, φυσικά, ἀπό πραγματική τελική ἀγάπη γιά τήν αἰώνια σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. 

Ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου κτίζεται, δημιουργεῖται, ἀπό τόν Θεό ἀρρήτως καί ἀγνώστως κατά τήν ὥρα τῆς συλλήψεως τοῦ ἀνθρώπου στήν μήτρα τῆς μητέρας του.

Ἡ πνευματική καρδιά, ὁ νοῦς, εἶναι ὁ ὀφθαλμός, τό κέντρο, ἄν μποροῦσαμε νά ποῦμε, τό πιό καθαρό μέρος τῆς ψυχῆς. Ἡ ζωή στό σῶμα τοῦ ἀνθρώπου, ὀφείλεται στήν ὕπαρξη τῆς ψυχῆς του. Γι’ αὐτό λένε οἱ Ἅγιοι Πατέρες, ὅταν κοπῆ ἕνα μέρος τοῦ σώματος, δέν κόβεται ἀντίστοιχα καί ἕνα μέρος τῆς ψυχῆς. Οὔτε ἄν προστεθῆ ἕνα ξένο σῶμα, ὅπως συμβαίνει καί στίς μεταμοσχεύσεις, πού προστίθεται ἕνα ζωτικό ὄργανο, οὔτε τότε ἡ ψυχή ἀλλοιώνεται, οὔτε διαφοροποιεῖται.

Τό σῶμα νεκροῦται καί πεθαίνει ὅταν ἡ ψυχή ἀποχωρισθῆ ἀπό αὐτό καί αὐτό συμβαίνει μόνο κατά τήν στιγμή τοῦ βιολογικοῦ θανάτου τοῦ ἀνθρώπου. Μόνο τότε δηλαδή ἐπέρχεται ὁ βιολογικός θάνατος. Μετά τόν βιολογικό του θάνατο ὁ ἄνθρωπος ζεῖ μόνο κατά τήν ψυχή, περιμένοντας τήν Κοινή Ἀνάσταση τῶν σωμάτων, ὅπου θά ξαναπάρει τό ἄφθαρτο τελικό  σῶμα του.

Γιά τούς ἐπιστήμονες, ὁ ὅρος ''νοῦς'' σημαίνει ἐνέργεια τοῦ ἐγκεφάλου καί τήν ὀνομάζουν ''διάνοια''. Οἱ Ἅγιοι Πατέρες, ''νοῦ'' τοῦ ἀνθρώπου ἐννοοῦν τήν πνευματική καρδία καί ΟΧΙ τόν ἐγκέφαλο, ὅπως διατείνεται ἡ ἐπιστήμη. Καί λέγοντας οἱ Πατέρες ''πνευματική καρδία'' ἐννοοῦν, ΟΧΙ τήν φυσική καρδιά ἀλλά τόν ὀφθαλμό, τό κέντρο, τόν πυρῆνα τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου, πού ἑδράζεται εἰς τόν χῶρο τοῦ στήθους καί κάπου πρός τό μέρος τῆς φυσικῆς καρδιᾶς. 

Ἄλλο λοιπόν ἡ φυσική καρδία, τό ὄργανο δηλ., καί ἐντελῶς ἄλλο ἡ πνευματική καρδία, τό κέντρο τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου.

Ἀπό τήν πνευματική καρδία, ἐκπορεύονται ὅλοι οἱ λογισμοί τοῦ ἀνθρώπου· εἴτε εἶναι δικοί του, εἴτε προέρχονται ἀπό τόν Διάβολο ἤ ἀπό τόν Θεό.

Τό κέντρο λοιπόν τῶν λόγων καί τῶν λογισμῶν εἶναι στό νοῦν, στήν πνευματική καρδία, καί ὄχι στόν ἐγκέφαλο, στό μυαλό, πού μοιραῖα πιστεύει ἡ ἐπιστήμη.

Καί αὐτό βεβαίως μπορεῖ νά τό διαπιστώση κάποιος ἐμπειρικά στόν ἑαυτό του, ὅταν καί μόνο ὅταν, διά τῆς ὁλοκληρωτικῆς μετανοίας, προσευχῆς, ἀσκήσεως κ.λ.π., ἐνεργοποιηθῆ ἡ νοερή του ἐνέργεια. Ὁπότε κατά τήν ὥρα τῆς προσευχῆς του, αἰσθάνεται καί βιώνει ὑπαρξιακά, ὀντολογικά, ποῦ ἑδράζεται ὁ νοῦς, τό κέντρο δηλαδή τῆς ψυχῆς, ἡ πνευματική καρδία.

Ἄν αὐτή ἡ ἐνέργεια σέ ἕναν ἄνθρωπο λειτουργῆ συνεχῶς, ἐννοεῖται τοῦ Θεοῦ συνεργοῦντος, ὁ ἄνθρωπος αἰσθάνεται συνεχῶς μέσα στό στῆθος του, εἴτε ἐργάζεται, εἴτε κοιμᾶται, εἴτε ὁμιλεῖ, εἴτε σκέφτεται κ.λ.π., αἰσθάνεται ὁ ἄνθρωπος, πάντα τοῦ Θεοῦ συνεργοῦντος, τήν ὕπαρξη καί ἐνέργεια τοῦ νοῦ του, τῆς πνευματικῆς καρδίας του.

Γι’ αὐτό καί οἱ Πατέρες, πού ἀσφαλῶς εἶχαν ἀνάλογες ἐμπειρίες, ὀνομάζουν διαχρονικά τήν συγκεκριμένη αὐτή προσευχή ''καρδιακή προσευχή''. Τί λέγει στό Ἆσμα Ἀσμάτων;  «Ἐγώ καθεύδω ἀλλ’ ἡ καρδία μου ἀγρυπνεῖ». Ἄν ἡ Ἁγία Γραφή ἐννοοῦσε τήν φυσική καρδιά, δέν θά εἶχε νόημα· διότι αὐτή πάντα δουλεύει, δέν ἀγρυπνεῖ ὅμως.

Ὁ ἐγκέφαλος, τό μυαλό εἶναι ἁπλῶς ἕνα ὄργανο τοῦ σώματος. Ἡ ἐνέργεια τοῦ νοός πού λέγεται ''διάνοια'' εἶναι αὐτή ἡ ὁποία μέ τήν σειρά της κινεῖ τόν ἐγκέφαλο καί διά τοῦ ἐγκεφάλου κινεῖται τό σῶμα.

Ὁ νοῦς του ἀνθρώπου εἶναι ἐκεῖνος, πού εἶναι ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ γιά τίς πράξεις τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ νοῦς λοιπόν τοῦ ἀνθρώπου, ὡς οὐσία καί ὄχι ὡς ἐνέργεια, εἶναι τό ἴδιο πρᾶγμα μέ αὐτό πού λέμε ''πνευματική καρδία'', ἀπό τήν ὁποία ἐκπορεύονται, κατά τόν Κύριό μας, οἱ πονηροί διαλογισμοί τοῦ ἀνθρώπου· ''ἐκ τῆς καρδίας ἐξέρχονται πονηροί διαλογισμοί'', λέγει τό Εὐαγγέλιο καί στήν Παλαιά Διαθήκη ἀναφέρεται ὅτι ''καρδίας εὐφραινομένης πρόσωπον θάλλει· ἐν δέ λύπαις οὔσης ταύτης, τῆς καρδίας δηλ., σκυθρωπάζει τό πρόσωπο''.

Στήν Ἁγία Γραφή, ὅπου ἀναφέρεται καί ἡ λέξις ''καρδία'' ἐννοεῖται ὁ ''νοῦς'', δηλ. ἡ ''πνευματική καρδία'' καί ΟΧΙ ἡ σαρκική καρδιά. Ἡ πηγή τοῦ λόγου, τῶν νοημάτων καί τῶν λογισμῶν τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ὁ νοῦς, ἡ πνευματική καρδία, τό κέντρο τῆς ψυχῆς, τό μάτι τῆς ψυχῆς.

Ἡ διάνοια εἶναι μόνο μία ἀπό τίς δυνάμεις τοῦ νοῦ καί εἶναι ἐνέργειά του.

Ὁ Θεός, τό Ἅγιο Πνεῦμα κινεῖ τήν ψυχή. Ἡ πνευματική καρδία, ὁ νοῦς, ὁ ὀφθαλμός, τό κέντρο τῆς ψυχῆς, κινεῖ τήν διάνοια καί ἡ διάνοια, δηλαδή ἡ νοερή ἐνέργεια τῆς ψυχῆς, κινεῖ τόν ἐγκέφαλο-μυαλό.

Ὅταν ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἐν ζωῇ, ἡ διάνοια χρησιμοποιεῖ τόν ἐγκέφαλο, ὥστε ὁ ἐγκέφαλος νά κινήση τό σῶμα καί νά φέρη εἰς πέρας, νά ἐκτελέση, ἐκεῖνο πού βούλεται ὁ νοῦς, ἡ πνευματική καρδία. Γι’ αὐτό, ὅταν ὑπάρχη βλάβη στό ὄργανο ἐγκέφαλος, βλέπουμε τόν ἄνθρωπο αὐτόν, τόν ὀνομαζόμενο ''ἐγκεφαλικά νεκρό'', νά μήν ἀντιδρᾶ σωματικά, διότι ἡ διάνοιά του ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ νά χρησιμοποιήση τόν ἐγκέφαλό του, ὥστε νά μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νά μιλήση, νά ἐκφρασθῆ, νά φάγη, νά περπατήση κ.λ.π.... ΑΥΤΟ ὅμως ΔΕΝ σημαίνει ὅτι ὁ ''ἐγκεφαλικά νεκρός'' εἶναι βιολογικά νεκρός!

Ἡ ἐπιστήμη δέχεται ὅτι τά νοήματα, οἱ σκέψεις κ.λ.π. πηγάζουν ἀποκλειστικά ἀπό τό ὄργανο ἐγκέφαλος –μυαλό καί αὐτό ὀνομάζουν ''νοῦ''. Δηλαδή ὡς ''νοῦ'', ἡ ἐπιστήμη ἐννοεῖ τήν διάνοια καί τήν ταυτίζει μέ τήν ἐνέργεια τοῦ ἐγκεφάλου.

Ἡ ἐπιστήμη δέν δέχεται ὅτι ὁ νοῦς εἶναι ὁ ὀφθαλμός, τό κέντρο τῆς ψυχῆς, ἡ πνευματική καρδία καί ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἐκτός ἀπό τά ὄργανα του σώματός του ἔχει καί ἀθάνατο ψυχή, ἡ ὁποία ὑπάρχει καί μετά τόν βιολογικό θάνατο τοῦ ἀνθρώπου. Μεταξύ ἰατρῶν, ἀλλά ΔΥΣΤΥΧΩΣ καί μέσα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἔχομε, ὡς μή ὤφειλε, διάσταση ἀπόψεων, ὡς πρός τό ἄν ὁ ''ἐγκεφαλικά νεκρός'' εἶναι βιολογικά νεκρός.

Ἐδῶ παραθέτουμε τήν γνώμη ἑνός φωτισμένου Γέροντα. Εἶπε ὁ Γέροντας: Ὁ ἄνθρωπος μέ ὑγιῆ ἐγκέφαλο καί νεκρό νοῦ εἶναι μόνο πνευματικά νεκρός ἀπό τά πάθη, τίς ἁμαρτίες του κ.λ.π., καί ὄχι βιολογικά νεκρός. Καί ἀντιστρόφως, ὁ ἄνθρωπος μέ ἄρρωστο βαρειά ἤ νεκρό ἐγκέφαλο καί ὑγιῆ νοῦ - πνευματική καρδία (ἁγιασμένη δηλ., καθαρισμένη ἀπό τά πάθη, κ.λ.π.), δέν εἶναι νεκρός, οὔτε βιολογικά, οὔτε πνευματικά. Ἁπλᾶ, πάσχει ἕνα ὄργανο τοῦ σώματός του, ὁ ἐγκέφαλος, καί πάσχει ἀπό βαρειά ἀναπηρία. Μέ τόν ὑγιῆ νοῦ του ὅμως, τήν καθαρή πνευματική καρδία του, μπορεῖ μέ τή Θεία Χάρη νά κάνη πράγματα ὑπερφυσικά, ὑπερφυσικώτατα. Ὅταν ἀπαιτεῖται παραδείγματος χάριν, μετά ἀπό ἕνα ἀτύχημα ἤ ἀπό κάποια πάθηση, νά ἀκρωτηριασθῆ ἕνα χέρι ἤ ἔνα πόδι, ὁ ἄνθρωπος, μετά τόν ἀκρωτηριασμό, εἶναι καί παραμένει ζωντανός. Ἔτσι, καί ὅταν ἀσθενῆ βαρειά ἤ ἔχη νεκρωθῆ τό ὄργανο ἐγκέφαλος –μυαλό, ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἐν ζωῇ. Ὁ ἐγκέφαλος εἶναι ὄργανο τοῦ σώματος, τό ὁποῖο δέν μπορεῖ νά ἀκρωτηριασθῆ, λόγῳ τῆς θέσεως τοῦ σώματος πού βρίσκεται.

Καί συνέχισε ὁ Γέροντας λέγοντας: «Ἄν μποροῦσε, ὑποθετικά, νά γίνη μεταμόσχευση μυαλοῦ, ἀπό ἄνθρωπο σέ ἄνθρωπο, ὁ μεταμοσχευόμενος ἄνθρωπος, δέν θά εἶχε τήν ἐξυπνάδα ἤ τήν ἡλιθιότητα, τούς καλούς ἤ τούς κακούς λογισμούς, τά πάθη ἤ τίς ἀρετές κ.λ.π. τοῦ δότη, διότι ὁ δότης εἶχε τήν δική του πνευματική καρδία. Διότι σέ ἐκεῖνον πού θά ἐγίνετο, -ὑποθετικά πάντα-, ἡ μεταμόσχευσις, ὁ δικός του νοῦς, ἡ δική του πνευματική καρδία, θά ἐκινοῦσε τό ὄργανο ἐγκέφαλος. Καί συνέχισε ὁ Γέροντας λέγοντας ὅτι: Ὁ νοῦς, ἡ πνευματική καρδία τοῦ ἀνθρώπου, εἶναι σάν τόν σκληρό δίσκο τοῦ ὑπολογιστῆ. Ὅ,τι ἀποθηκεύει ἐκεῖ, αὐτά δίνει στόν ἐπεξεργαστή του ἐγκέφαλο».

Ὅπως βλέπουμε, παρομοίασε, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ὁ Γέροντας αὐτός, τήν πνευματική καρδία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν σκληρό δίσκο τῶν ὑπολογιστῶν. Ὅ,τι ἀποθηκεύει ἐκεῖ ὁ νοῦς, αὐτά δίνει εἰς τόν ἐπεξεργαστή του ἐγκέφαλο. Ὅ,τι διά τῆς μετανοίας σβύνει ἐκεῖ, δέν ἐπανέρχεται. Ἔτσι, ὁ νοῦς (ὁ ἄνθρωπος) μπορεῖ διά τῆς μετανοίας καί τοῦ ἁγιασμοῦ, νά σβύση ἐντελῶς τήν ψυχική του ἀσθένεια, ὅπως ἔκαναν οἱ Ἅγιοί μας! 

Στούς Ἁγίους μας, τό μόνο πού εἶχε ἀπομείνει στόν «σκληρό τους δίσκο» (διά τῆς εἰλικρινοῦς, ὁλοκληρωτικῆς μετανοίας, ἀσκήσεως, προσευχῆς κ.λπ.) ἦταν ἡ ἐνέργεια τῆς Χάριτος, καί ἀπό τήν πνευματική καρδιά τους, ἔβγαινε καθαρή -ἀβίαστη- εὐχή καί ἀγαθά πνευματικά νοήματα, εἴτε ἐκοιμῶντο, εἴτε ἦσαν ξύπνιοι, εἴτε ἔκαναν κάποια σωματική ἤ ἀκόμη καί διανοητική ἐργασία.

Ὁ στόχος τῆς ζωῆς μας πρέπει νά εἶναι ὑγιής πνευματική καρδία, ὑγιής νοῦς.  Καί ὑγιής νοῦς εἶναι ὁ νοῦς ὁ ἀπηλλαγμένος ἀπό πάθη καί ἁμαρτίες ὅπως ἦσαν οἱ Ἅγιοί μας.

Ἔλεγε ὁ Γέροντας: «Τό νά ἔχης ὑγιῆ νοῦ καί ὑγιῆ ἐγκέφαλο εἶναι φυσικά, εὐχῆς ἔργο· διότι μόνο τότε ὁ ὑγιής ἐγκέφαλος θά συντελοῦσε στά ἔργα τῆς μετανοίας. Ἀλλά ὅταν ἔχης νεκρό νοῦ, δηλαδή ἄρρωστο ἀπό πάθη καί ἁμαρτίες κ.λ.π., τί νά τόν κάνεις τόν ὑγιῆ ἐγκέφαλο;».

Δυστυχῶς, ὑπάρχουν ἄνθρωποι, πού δέν θέλουν νά μετανοήσουν καί ἄνθρωποι πού μετανοοῦν μέ δόσεις, ἤ ἐν μέρει, ἤ γιά λίγο καί ἐπανέρχονται στήν προηγούμενη ἁμαρτωλή ζωή τους.  Αὐτοί, κάνουν δηλαδή πνευματικό «back- up», διατηροῦν δηλ. ἀντίγραφα ἀσφαλείας τῆς ἁμαρτωλῆς ζωῆς τους. Αὐτοί, νομίζουν ὅτι μετενόησαν καί φοβούμενοι, τρέμοντες, μή τυχόν σβήση  ὁ κακός - ἁμαρτωλός σκληρός δίσκος τους, δηλ. ὁ κακός ἑαυτός τους, ἔχουν φροντίσει νά κάνουν «back-up» -ἀντίγραφο ἀσφαλείας- μέσα στόν νοῦ τους, γιά νά ἐπαναφέρουν τά πάθη τους, νά μή τά ''χάσουν'', μέ τήν πρώτη εὐκαιρία - δυσκολία, δοκιμασία, ἀποτυχία, ἀφορμή, κ.λ.π.

Θλίβομαι καί λυπᾶμαι ἔλεγε ὁ Γέροντας, πού κάποιοι ἄνθρωποι καί δυστυχῶς ἄνθρωποι τῆς Ἐκκλησίας, θεωροῦν τούς ''ἐγκεφαλικά νεκρούς'', ὅτι εἶναι καί βιολογικά νεκροί. Αὐτό εἶναι ΕΓΚΛΗΜΑ, εἶναι ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ.

Ἀλλάζομε θέμα πάλι. Ἕνα τελευταῖο, σύγχρονο πνευματικό πρόβλημα, πού θά ἀναφέρουμε ἀμέσως παρακάτω, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, εἶναι ἡ ἀναφυόμενη Μεταπατερική αἵρεσις.

Τό νά ἀμφισβητῆς τό διαχρονικό κῦρος τῆς Πατερικῆς Παραδόσεως, εἶναι σάν νά περιφρονῆς τήν ἴδια τήν Ἐκκλησία. Εἶναι σάν νά λές ὅτι τά «πάγχρυσα στόματα τοῦ Λόγου», δηλαδή οἱ Θεοφόροι Πατέρες, ἔχουν ἡμερομηνία λήξεως. Στήν οὐσία ἄνθρωπέ μου, εἴτε τό καταλαβαίνεις, εἴτε ὄχι, θεωρεῖς ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἔσφαλε στό σύνολό Της, πρᾶγμα ἄτοπο, διότι τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐδόθη συνηγμένων ὅλων τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων. Εἶναι σάν νά λές, ὅτι ἔσφαλε ὁ Χριστός, ὅταν ὁ ἴδιος ὁ Χριστός προεφήτευσε ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα θά συμπληρώσει ὅσα δέν εἶπε ὁ ΙΔΙΟΣ. Μά οἱ Ἅγιοι Πάντες εἶναι ἀναμφισβήτητα ἡ ζωντανή πρακτική φανέρωσις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος!

Ἐάν κανείς υἱοθετήση τήν Μεταπατερική Αἵρεση, δέν γίνεται ἁπλῶς πατρομάχος, ἀλλά γίνεται καί χριστομάχος, τοὐτέστιν θεομάχος. Διότι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός ἐδόξασε τούς Ἁγίους Πατέρες, τούς ἀνέδειξε σκεύη ἐκλογῆς Του. Τί λέμε κατά τήν Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας; ''Ὁ Χριστός ὡς ἐβράβευσε'', ὁ Χριστός δηλ. ὅπως ἔκρινε καί ἐβράβευσε.

Ἄν λοιπόν περιθωριοποιοῦμε ἐκείνους πού ὁ Χριστός ἐμεγάλυνε, στήν οὐσία προσβάλλουμε τόν ἴδιο τόν Θεό. Ἐν προκειμένῳ, ἡ ἀτιμία «ἐπί τό πρωτότυπον διαβαίνει», στόν ἴδιο τόν Θεό δηλαδή διαβαίνει.

Συμφέρει νά ἁμαρτήσουμε στόν Θεό τόν ἴδιο, παρά νά ἐναντιωθοῦμε στούς Ἁγίους Πατέρες καί μάλιστα ἐν συνόλῳ. Ἔχει μεγάλη σημασία τό ''ἐν συνόλῳ''. Τό προαναφερθέν δέν εἶναι καθόλου ὑπερβολικό. Καί διά τοῦ λόγου τό ἀληθές, ἁπλῶς σᾶς παραπέμπω εὐθύς ἀμέσως, στήν κλίμακα τοῦ Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου. Λέγει ὁ Ὅσιος Πατήρ: «Μή παραξενευτῆς, ἀδελφέ, γιά ὅ,τι πρόκειται νά σοῦ εἰπῶ. Ἔχω σέ αὐτό συνήγορο τόν ἴδιο τόν Μωϋσῆ. Εἶναι προτιμότερο νά ἁμαρτήσουμε στόν Θεό, παρά στόν Γέροντά μας. Διότι, ἐάν παροργίσωμε τόν Θεό, ἔχει τήν δύναμη ὁ διδάσκαλός μας, νά μᾶς συμφιλιώση μέ αὐτόν. Ἐάν ὅμως ἐξοργίσωμε τόν διδάσκαλό μας, δέν ἔχουμε πλέον κανέναν, γιά νά μεσιτεύση στόν Θεόν πρός χάριν μας». Καί καταλήγει λέγοντας: «Ἐγώ ἔχω τήν γνώμη ὅτι καί τά δύο ἔχουν τήν ἴδια βαρύτητα».

Καί πράγματι, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ὅταν οἱ Ἰσραηλίτες ἐξώργισαν τόν Θεό, ἐσώθησαν μέ τήν παρέμβαση τοῦ Μωϋσῆ. Ὅταν ὅμως οἱ Κορέ, Δαθάν καί Ἀβειρών ἐπανεστάτησαν κατά τοῦ Μωϋσέως, δέν ἀπέφυγαν τήν τιμωρία τοῦ Θεοῦ, γιατί δέν ὑπῆρχε κανείς νά μεσολαβήση.

Ἔτσι ἀκριβῶς καί στήν περίπτωσή μας, ὁ κάθε Ἅγιος Πατέρας, εἶναι ἕνας νέος Μωϋσῆς, ἕνα νέο σκεῦος ἐκλογῆς.

Γνωρίζοντας λοιπόν, ὅτι ἡ Πατερική παράδοσις εἶναι ὄχι ἁπλῶς ἰσόκυρος καί ἰσοστάσιος τῆς Ἀποστολικῆς τοιαύτης, ἀλλά καί Η ΜΟΝΗ ΟΡΘΗ της ἑρμηνεία, πρέπει νά οἰκειοποιηθοῦμε πέρα γιά περά, τό Πατερικό λόγιο: «Ἑπόμενοι τοῖς Ἁγίοις Πατρᾶσι», πού, ὡς γνωστόν, εἶναι μία θέσις, πού ἰσχύει ἀπαραλλάκτως καί στόν χῶρο ἀκόμα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης.

Γι’ αὐτό λοιπόν ἀπερίφραστα, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἁρμόζει μέγας ἔπαινος στόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ.κ. Νικόλαο, πού ἀκριβῶς σέ αὐτή τήν χρονική συγκυρία, εὐστοχώτατα ἐθέσπισε τό ἔτος 2012, ὡς ἔτος τῶν Ἁγίων Πατέρων, μέ πλούσιο πνευματικό πρόγραμμα, καί ἐπιπλέον αὐτοῦ ἐμερίμνησε νά βρίσκεται σήμερα, ἀνάμεσά μας, ἡ ἱστορική θαυματουργός εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Γεροντίσσης ἀπό Ἱερά Μονή Παντοκράτορος τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

Ὦ, ἀλήθεια, τί ἀνταποδώσωμεν τῷ Σεβασμιωτάτῳ ἡμῶν πατρί ὅπως καί τῇ ἐν Ἁγίῳ Ὄρει θεοφιλῇ ἀδελφότητι περί πάντων ὧν ἀνταπεδώκασιν ἡμῖν; Ἀσφαλῶς, τό εἶναι ἡμῶν ἐντυγχάνει ὑπέρ ὅλων Ὑμῶν εὐχαριστηρίοις στεναγμοῖς ἀλαλήτοις.

Ἄς σταματήσουμε ὅμως, κάπου ἐδῶ, ἀγαπητοί μου ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, στρέφοντες ἱκετευτικῶς τό βλέμμα μας, πρός τήν Παναγία τήν Γερόντισσα καί λέγοντες περίπου τά ἑξῆς:

« Ὦ, Παναγία Γερόντισσα, ἐσύ πού ὠνομάσθηκες ἔτσι, γιατί τό πάλαι ποτέ ἐμερίμνησες θαυματουργικῶς νά πάρη τήν Θεία Κοινωνία ὁ εὐσεβέστατος ἐκεῖνος βαθύγερος ἡγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παντοκράτορος λίγο πρίν ξεψυχήσει, μερίμνησε καί τώρα καί πάντα, ὥστε ὅλοι μας νά ἔχωμε ὄντως χριστιανά κατά Θεόν τέλη.

Ὅπως τότε, μέ τήν ὀργισμένη ἀλλά καί εὐλογημένη φωνή σου ἐτράνταξε τό Μοναστήρι, ἔτσι καί τώρα, παρά τήν πνευματική μας ἀθλιότητα, πού δέν εἴμαστε ἄξιοι οὔτε νά μᾶς μαλλώνης πλέον, ἀποδίωξον τούς ποικίλλους ἐχθρούς τῆς ψυχῆς μας, τῆς πατρίδος μας, τῆς ἀνθρωπότητος.

Ἐπίσης, ὅπως τότε παρέμεινες, ἐπί 80 ὁλόκληρα ἔτη, ἄθικτη καί ἀναλλοίωτη μέσα στό πηγάδι μέ νερό, κάνε ὅπως ἡ ὀρθοδοξία καί ἡ ὀρθοπραξία τῶν Χριστιανῶν παραμείνη ἀναλλοίωτη καί ἀκμαία καί αὔξουσα ἕως τῆς συντελείας τῶν αἰώνων. Ἄλλωστε, ἔχεις Παναγία Γερόντισσα τήν ἴδια δύναμη καί παρρησία καί τώρα καί πάντοτε. Τό ἀπέδειξες, ἄλλωστε, μεταξύ τῶν ἄλλων, στόν μοναχό Πανάρετο Παντοκρατορινό στά μέσα τοῦ περασμένου αἰῶνα, πού τόν ἔσωσες μέσα ἀπό βέβαιες καί δυσκολώτατες καιρικές συνθῆκες, πού θά ἔχανε τήν ζωή του. Γι᾽ αὐτό, σέ ἱκετεύουμε, κυρα-Παναγιά Γερόντισσα, νά ἀναδεικνύης, τό ἔχομε ἀνάγκη, καί νέα εὐωδιαστά πνευματικά λουλούδια, δικά σου γνήσια παιδιά, ἀπό τό δικό σου τό Περιβόλι, ὅλο τό ἁγιώνυμο Ὄρος, ὅπως καί ἀπό τό δικό σου τό Μοναστήρι, ὅπως ἔκανες καί μέ τόν γερο-Κοσμᾶ τόν Παντοκρατορινό, τόν ἀμπελικό». Ὅπως ἔλεγαν πολλοί πατέρες, ἀλλά καί ὁ γνωστός μας π. Παΐσι ος ὁ Ἁγιορείτης, τήν τελευταία φορά πού τόν εἶχε συναντήσει, εἶχε λάμψει, εἶχε κυριολεκτικά ἀστράψει, τό πρόσωπό του καί εἶχε θαμπώσει κυριολεκτικά αὐτή ἡ λάμψις τοῦ γερο-Κοσμᾶ τόν Γέροντα Παΐσιο. Ὁ γερο-Κοσμᾶς ἐκοιμήθη μόλις τό 1970, τήν εὐχή του νά ἔχωμε.

«Καί, τέλος, Παναγία Γερόντισσα, ὅπως τότε, οἱ βάρβαροι ἀνεγνώρισαν τήν ἀκατανίκητη δύναμή Σου, μεσίτευσε, οὕτως ὥστε καί τώρα οἱ φυλές τῆς γῆς, τό συντομώτερο δυνατό, νά Σέ ἀναγνωρίσουν, ὄχι φυσικά γιατί Ἐσύ ἔχεις ἀνάγκη δοξασμοῦ, ἀλλά γιά τήν αἰώνια σωτηρία τοῦ σύμπαντος κόσμου». Ἀμήν. Γένοιτο.

Ἀμήν.

Γένοιτο.

Ἀρχιμανδρίτης Ἀρσένιος Κατερέλος

Ἡγούμενος Ἱ. Μονῆς Ἁγ. Νικολάου Δίβρης Φθιώτιδος

Ὁμιλία κατά τήν ἀγρυπνία πρός τιμήν τῶν Φθιωτῶν Ἁγίων εἰς τόν Ἱ. Μητροπολιτικό Ναό Λαμίας