Ἑρμηνεία Παλαιᾶς Διαθήκης –Προφήτης Ἠσαΐας (34ον) – (Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμία)

          IEΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ

ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

Δημητσάνα, Παρασκευή 2 Ὀκτωβρίου 2015

ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ ΣΕ ΣΥΝΕΧΕΙΕΣ

(Ἡ ἑρμηνεία παρά τήν συντομία της καί τήν ἁπλότητά της εἶναι ἐπιστημονική)

Ἡ ἐργασία αὐτή προσφέρεται στούς ἀναγνῶστες σέ συνέχειες ἑκάστη Δευτέρα καί Παρασκευή διά ἐξεύρεση λαθῶν ἐκ μέρους τους καί ἐνημέρωσή μας πρός διόρθωση, πρίν ἀπό τήν τελική δημοσίευση τοῦ ἔργου.

Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΣΑΪΑΣ

Λύτρωση τοῦ Ἰσραήλ (29,17-24)

(Προλογικό σημείωμα τῆς περικοπῆς)

1. Τό παρόν τεμάχιο δέν ἔχει καμμία πραγματική καί χρονική σχέση μέ τήν προηγούμενη περικοπή, ἀλλά οὔτε μέ τήν ἑπόμενη τοῦ κεφ. 30. Γίνεται λόγος περί μιᾶς ἀντιστροφῆς τῶν πραγμάτων στό Ἰσραήλ, ἡ ὁποία θά συμβεῖ μέ τήν κατ᾽ εὐθεῖαν ἐπέμβαση τοῦ Θεοῦ. Αὐτή ἡ ἀλλαγή δέν θά εἶναι μόνο ὁρατή στήν φύση (βλ. στίχ. 17· πρβλ. καί 32,15.19), ἀλλά καί στίς σχέσεις τῶν ἀνθρώπων μεταξύ τους (στίχ. 18-21).
Ἡ περικοπή μας ὁμιλεῖ γιά κωφούς, οἱ ὁποῖοι θά ἀκούσουν, καί γιά τυφλούς, οἱ ὁποῖοι θά δοῦν (στίχ. 18). Αὐτοί εἶναι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ἀνῆκαν στόν λαό τοῦ Θεοῦ, ἀλλά δέν ἤθελαν νά ἀκούσουν τήν σωτήριο ἀγγελία τῶν προφητῶν, ἡ ὁποία φαίνεται ὅτι τώρα εἶναι σέ γραπτή μορφή, γιατί γίνεται λόγος γιά «λόγους βιβλίου» (στίχ. 18). Αὐτοί λοιπόν, οἱ πρώην κωφοί καί τυφλοί πνευματικά, τώρα θά στραφοῦν στόν Κύριο (στίχ. 18 «ἀκούσονται»,  «βλέψονται»), θά ἐγκαταλείψουν τήν ἁμαρτία τους (στίχ. 20.21), καί θά γεύονται τήν χαρά τοῦ λελυτρωμένου ἀνθρώπου (στίχ. 19).

2. Ἡ περικοπή μας ὁμιλεῖ γιά «τέκνα» τοῦ Ἰακώβ, τά ὁποῖα θά δοξάσουν τόν Κύριο (στίχ. 23). Πρόκειται βεβαίως γιά τούς ἀπογόνους τοῦ Ἰακώβ καί βλέπουμε ἐδῶ μία ἐκπλήρωση τῆς ὑπόσχεσης τοῦ Θεοῦ πού δίδεται εἰς 49,21 («τά τέκνα, τά ὁποῖα θά γεννήσεις μετά τήν ἀτεκνία σου») καί 54,1 («ψάλε στεῖρα, σύ πού δέν γέννησες τέκνα... Διότι περισσότερα εἶναι τῆς ἐρημωθείσης, παρά τά τέκνα τῆς ἐχούσης τόν ἄνδρα»).   

(Μετάφραση τοῦ κειμένου τῆς περικοπῆς,

τό ὁποῖο παραλείπουμε ἐδῶ πρός ἐξοικονόμηση χώρου)

29,17 Δέν θά γίνει ὅμως σέ λίγο ὁ Λίβανος σάν τό ὄρος Κάρμηλος

καί ὁ Κάρμηλος δέν θά γίνει μεγάλο δάσος;

18 Καί ἐκείνη τήν ἡμέρα θά ἀκούσουν

οἱ κωφοί τούς λόγους τοῦ βιβλίου,

καί οἱ εὑρισκόμενοι στό σκότος καί τήν ὁμίχλη

ὀφθαλμοί τῶν τυφλῶν θά δοῦν.

19 Οἱ πτωχοί ἐπίσης θά ἀγαλλιάσουν μέ μεγάλη χαρά γιά τόν Κύριο

καί οἱ ἀπελπισμένοι ἀπό τούς ἀνθρώπους θά χορτάσουν εὐφροσύνη.

20 Ἐξέλιπαν οἱ ἄνομοι, χάθηκαν οἱ ὑπερήφανοι

καί καταστράφηκαν ἐντελῶς οἱ παρανομοῦντες στήν κακία (τους). α

21 Ἐπίσης (καταστράφηκαν) αὐτοί πού ἔγιναν αἰτία σέ ἀνθρώπους
νά ἁμαρτήσουν μέ λόγο·

ὅλοι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ἔθεταν πρόσκομμα

στούς δικαστές στίς πύλες (τῶν πόλεων)

καί τούς ἔκαναν μέ δόλιο τρόπο νά καταδικάσουν τόν δίκαιο. β

22 Γι᾽ αὐτό τά ἑξῆς λέγει ὁ Κύριος γιά τόν οἶκο τοῦ Ἰακώβ,

τόν ὁποῖον ἐξεχώρησε ἀπό τούς ἀπογόνους τοῦ Ἀβραάμ:

«Τώρα πλέον ὁ Ἰακώβ δέν θά καταισχυνθεῖ

οὔτε τώρα πλέον ὁ Ἰσραήλ θά ὠχριάσει τό πρόσωπό του.

23 Ἀλλά, ὅταν τά τέκνα τους δοῦν τά ἔργα μου,

θά δοξάσουν γιά Μένα τό ὄνομά μου

καί θά εὐλαβοῦνται τόν Ἅγιο τοῦ Ἰακώβ

καί θά ἔχουν τόν φόβο τοῦ Θεοῦ τοῦ Ἰσραήλ.

24 Καί οἱ πλανώμενοι στήν κρίση, θά μάθουν σύνεση,

ἐκεῖνοι δέ οἱ ὁποῖοι γόγγυζαν θά μάθουν νά ὑπακούουν

καί οἱ ταρασσόμενες γλῶσσες θά λαλοῦν εἰρηνικά».

α. Ὁ στίχ. κατά τό διορθωμένο Ἑβρ.:

«Γιατί ὁ τύραννος θά ἐκλείψει

καί ὁ χλευαστής θά τελειώσει·

καί ὅλοι ὅσοι ἐπαγρυπνοῦν γιά τό κακό,

θά ἀποκοποῦν».

β. Ὁ στίχ. κατά τό διορθωμένο Ἑβρ.:

«Οἱ καταδικάζοντες διά λόγον ἄνθρωπον

καί οἱ στήνοντες παγίδα γιά τόν ὑποστηρικτήν

τῆς δικαιοσύνης στήν πύλη

καί οἱ ἀπολακτίζοντες τόν ἀθῶο

μέ βάση ἀβάσιμο δικαιολογία».

(Σύντομα ἑρμηνευτικά σχόλια τῆς περικοπῆς)

29,17-24. Ὁ παντοδύναμος Γιαχβέ θά ματαιώσει τά ἁμαρτωλά σχέδια τῶν ἀσεβῶν (βλ. στίχ. 15-16). Θά ἀπελευθερώσει τούς ταπεινούς ἀπό τούς ἐχθρούς τους καί θά κάνει νά βασιλεύσει ἡ δικαιοσύνη (στίχ. 17-21). Οἱ στίχ. 22-24 φαίνεται νά εἶναι μία προσθήκη. Δέν εἶναι ἴδιο τοῦ Ἡσαΐου νά ὁμιλεῖ διά «οἶκον τοῦ Ἰακώβ», οὔτε νά ἀναφέρεται στήν ἱστορία τοῦ παρελθόντος (τοῦ Ἀβραάμ ἐδῶ, στίχ. 22). Οἱ στίχ. μας 17-24 εἶναι μετέπειτα ποιητικές στροφές βασιζόμενες σέ ὑλικό ἀπό τά κεφ. 40-66 καί ἐκφράζουν τήν περίοδο τῶν κεφ. αὐτῶν.  Φαίνεται ὅτι εἶναι ἀντιστροφή τῶν προηγουμένων κρίσεων περί τιμωρίας τοῦ λαοῦ γιά τά ἁμαρτήματά του. 29,17-21. Τά παθήματα τοῦ Ἰσραήλ θά παρηγορηθοῦν σύντομα (35,1-2. 41,17). 29,17. Λίβανος, μιά μεταφορά γιά τόν λαό τοῦ Θεοῦ· κάποτε ἀποδεκατίστηκε (10,18-19.33-34), ἀλλά πάλι θά γίνουν πολυάριθμοι σάν ἕνα δάσος (4,2. 60,21-22. 61,3). 29,18. Μία ἀντιστροφή τῶν στίχ. 9-12. 29,19. «Διά τόν Ἅγιο τοῦ Ἰσραήλ», λέγει τό τέλος τοῦ στίχ. στό Ἑβρ. Βλ. σχόλ. εἰς 1,4. 29,20-21. Ὁ τύραννος δέν θά κυβερνᾶ πιά (28,14) καί δέν θά καταπιέζει τόν λαό τοῦ Θεοῦ (10,1-3). 29,22-24. Ὁ Θεός τοῦ Ἀβραάμ θά ἀποκαταστήσει τόν μετανοοῦντα Ἰσραήλ, ὁ ὁποῖος θά δεχθεῖ τήν παιδεία τοῦ Θεοῦ (Ἰεζ. 36,22-32). Σύγκρ. μέ τήν ἀναφορά στόν Ἀβραάμ εἰς 41,8. 51,2. Αὐτό τό εἶδος τῆς ἀναφορᾶς εἶναι μετέπειτα ἀπό τόν χρόνο τοῦ Ἡσαΐου. 29,23. Τά τέκνα αὐτῶν. Τό θεωροῦν ὡς ἕνα πιθανόν σχόλιο τῶν ἀκολούθων λέξεων. 

http://aktines.blogspot.gr/2015/10/34.html