Προτάσεις στούς ἐκκλησιαστικούς ποιμένες καί το ποίμνιο.Ὁ σκοπός τῶν προτάσεων

ΤΑ ΑΣΚΗΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ

Δ΄. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥΣ ΠΟΙΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΙΜΝΙΟ

Ὁ σκοπός τῶν προτάσεων

Ἡ ζωή τῶν πιστῶν μέσα στόν κόσμο ἀναμφισβήτητα εἶναι ὁδός «στενή καί τεθλιμμένη»¹. Τό ἴδιο βέβαια συμβαίνει καί στόν Μοναχισμό. Διαφέρουν ὅμως ἐδῶ οἱ πειρασμοί κατά τό εἶδος. Ἐπίσης ἡ δυσκολία εἶναι κάπως μικρότερη στίς μοναστικές Ἐνορίες λόγῳ τῆς ἀμεριμνίας καί τῆς ἀπουσίας τῶν πολλῶν ἐξωτερικῶν πειρασμῶν, πού προσβάλλουν τόν ἄνθρωπο μέσῳ τῶν αἰσθήσεων.

Οἱ πολλοί κοσμικοί πειρασμοί βέβαια μποροῦν νά λειτουργήσουν καί ὡς πλεονέκτημα. «Οἱ δυσκολίες ποὺ ὑπάρχουν σήμερα στὸν κόσμο» παρατηρεῖ ὁ σεβαστός καί ἁγιασμένος π. Παΐσιος «ἀναγκάζουν ὅσους θέλουν νὰ ζήσουν λίγο πνευματικὰ νὰ βρίσκονται σὲ ἐγρήγορση.  Ὅπως, Θεὸς φυλάξοι, ὅταν γίνεται πόλεμος, οἱ ἄνθρωποι βρίσκονται σὲ ἐγρήγορση, τὸ ἴδιο βλέπω νὰ γίνεται καὶ τώρα μὲ ὅσους προσπαθοῦν νὰ ζοῦν πνευματικά.

 Νά, τὰ καημένα τὰ παιδιὰ ποὺ εἶναι κοντὰ στὴν Ἐκκλησία πόσο δυσκολεύονται!  Ὁ πόλεμος ὅμως ποὺ ἔχουν ἀπὸ τὸ ἄσχημο περιβάλλον, στὸ ὁποῖο ζοῦν τὰ βοηθάει νὰ εἶναι κατὰ κάποιον τρόπο ξύπνια. Καὶ βλέπεις, σὲ καιρὸ εἰρήνης, ποὺ δὲν ὑπάρχουν δυσκολίες, οἱ πιὸ πολλοὶ τὸ ρίχνουν ἔξω. Ἐνῶ πρέπει καὶ τὸτε νὰ ἀξιοποιοῦν τὴν εἰρήνη γιὰ τὴν πνευματικὴ πρόοδο· νὰ προσπαθοῦν νὰ κόβουν τὰ ἐλαττώματα τους καὶ νὰ καλλιεργοῦν τὶς ἀρετές»². Οἱ ἄνθρωποι, πού τό κάνουν αὐτό ἀγωγιζόμενοι φιλότιμα, παρ’ ὅλες τίς κοσμικές δυσκολίες, ἑλκύουν ὁπωσδήποτε τήν Θεία βοήθεια καί ἀξίζουν κάθε ἀνθρώπινη συμπαράσταση.

Μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ διατυπώνονται ταπεινά μερικές πτωχές προτάσεις-ἀρχές, πού στόχο ἔχουν νά βοηθήσουν τόν ἀγωνιζόμενο μέσα στόν κόσμο καί στήν Ἐνορία πιστό νά ἐπιτύχει στόν προορισμό του πού εἶναι ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.

Οἱ προτάσεις ἀφοροῦν τόσο στόν καθημερινό ἀγῶνα του, ὅσο καί στήν ζωή του μέσα στήν Ἐνορία, ἄν καί τά δύο αὐτά δέν διαχωρίζονται. Ἀντίθετα ἀλληλοπεριχωροῦνται ἤ καί ταυτίζονται. Μέ ἄλλα λόγια ἡ ζωή μέσα στόν κόσμο τοῦ κάθε πιστοῦ ἔχει ἀντίκτυπο στήν ζωή τῆς Ἐνορίας καί οὐσιαστικά εἶναι ζωή, πού εἴτε τόν καθιστᾶ ζωντανό μέλος τῆς Ἐνορίας ἤ ἀντίθετα τόν ἀποξενώνει ἀπό τό ἐκκλησιαστικό σῶμα.

Οἱ προτάσεις ἑπομένως σχετίζονται καί μέ τόν τρόπο λειτουργίας τῆς κοσμικῆς Ἐνορίας καί στοχεύουν στήν ἐπαναφορά της στήν Ἀποστολική μορφή λειτουργίας της. Ἤδη καταδείχτηκε ὅτι ἡ Ἀποστολική ζωή, ἡ ζωή τῶν πρώτων Χριστιανῶν εἶναι ἡ αὐθεντική μορφή τῆς χριστιανικῆς ζωῆς καί οὐσιαστικά συνιστᾶ τήν ὀρθόδοξη Παράδοσή μας. Αὐτή ἡ Ἱερά Ἀποστολική Παράδοση ὡς βίωμα διασώζεται διαχρονικά στήν ζωή τῶν μοναστικῶν Ἐνοριῶν. Γι’ αὐτό ἐπιχειροῦμε μία ταπεινή πρόσληψη μεθόδων, τρόπων καί ἀρχῶν ἀφομοιωμένων δημιουργικά, ὥστε νά λειτουργήσουν καθοδηγητικά γιά τούς πιστούς, ἀλλά καί γιά τούς ποιμένες τῶν κοσμικῶν Ἐνοριῶν.

Ὁ Πνευματικός πατέρας-προϊστάμενος τῆς κοσμικῆς Ἐνορίας εἶναι «εἰς τύπον καί τόπον Χριστοῦ». Ὅπως ὁ Κύριος ἦταν ὁ Γέρων τοῦ Ἀποστολικοῦ κοινοβίου ἔτσι καί ὁ Πνευματικός πατέρας-προϊστάμενος εἶναι ὁ Πνευματικός-Γέρων τῆς κοσμικῆς Ἐνορίας. Οἱ ἐνορῖτες, πάλι, τῆς κοσμικῆς Ἐνορίας θά πρέπει νά μιμοῦνται (τό κατά δύναμη) στήν ὑπακοή καί ἐν γένει ζωή τούς Ἁγίους Ἀποστόλους. Ἔτσι, θά μποροῦσε νά διαμορφωθεῖ μία πρότυπη ἐνοριακή ζωή, αὐθεντική συνέχεια τῶν πρώτων χριστιανικῶν Ἀποστολικῶν Ἐνοριῶν, ὅπου οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι μέ τό ποίμνιό τους ζοῦσαν τόν Χριστό καί συγκροτοῦσαν τήν Ἐκκλησία Του.

Τό σημερινό κοντινό πρότυπο εἶναι ἡ μοναστική Ἐνορία. Αὐτή ἔχει τούς μοναχούς ὡς διαδόχους τῶν πρώτων χριστιανῶν καί τόν Γέροντα-Ἡγούμενο ὡς διάδοχο τοῦ Χριστοῦ καί τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων. Τά μέλη τῆς μοναστικῆς Ἐνορίας ἔχουν ὡς κεντρικούς ἄξονες ζωῆς τήν ἄσκηση καί τήν μετοχή στά δύο βασικά Μυστήρια , τῆς Ἱερᾶς Ἐξομολόγησης καί τῆς Θείας Κοινωνίας. Αὐτοί οἱ ἄξονες εἶναι ἀναγκαῖο νά υἱοθετηθοῦν καί ἀπό τά μέλη τῆς κοσμικῆς Ἐνορίας.

Ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο:«Τά ἀσκητικά τῆς Ἐνορίας» (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου) πού ἤδη κυκλοφορεῖ.

1 Ματθ. 7, 14.

2 Γέροντος Παΐσίου Ἁγιορείτου, Λόγοι Δ΄, Οἰκογενειακή ζωή⁴, σελ. 153-4.