Μετά τήν ἐξομολόγηση (Ἅγιος Παΐσιος Ἁγιορείτης)

- Γέροντα, μετά τήν ἐξομολόγηση δικαιολογεῖται νά νιώθης βάρος;

- Γιατί νά νιώθης βάρος; Μέ μιά σωστή ἐξομολόγηση σβήνουν ὅλα τά παλιά. Ἀνοίγονται νέα δεφτέρια. Ἔρχεται ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ καί ἀλλάζει τελείως ὁ ἄνθρωπος. Χάνονται ἡ ταραχή, ἡ ἀγριάδα, τό ἄγχος καί ἔρχονται ἡ γαλήνη, ἡ ἠρεμία.

Τόσο αἰσθητό εἶναι αὐτό ἀκόμη καί ἐξωτερικά, πού λέω σέ μερικούς νά φωτογραφηθούν πρίν ἀπό τήν ἐξομολόγηση καί μετά τήν ἐξομολόγηση, γιά νά διαπιστώσουν καί οἱ ἴδιοι τήν καλή ἀλλοίωση, γιατί στό πρόσωπο ζωγραφίζεται ἡ ἐσωτερική πνευματική κατάσταση. Τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας κάνουν θαύματα. Ὅσο πλησιάζει κανείς στόν Θεάνθρωπο Ἰησοῦ Χριστό, θεώνεται, καί ἑπόμενο εἶναι νά ἀκτινοβολῆ καί νά προδίδεται ἀπό τήν θεία Χάρη.

- Δηλαδή, Γέροντα, μετά ἀπό μιά εἰλικρινῆ ἐξομολόγηση νιώθεις ἀμέσως χαρά;

- Ὄχι πάντοτε. Μπορεῖ καί νά μή χαρῆς ἀμέσως, ἀλλά σιγὰ σιγά γεννιέται μέσα σου ἡ χαρά. Μετά τήν ἐξομολόγηση χρειάζεται ἡ φιλότιμη ἀναγνώριση. Νά νιώθης ὅπως αὐτός πού τοῦ χαρίζεται ἕνα χρέος πού ἔχει, καί ἀπό φιλότιμο αἰσθάνεται εὐγνωμοσύνη καί ὑποχρέωση πρός τόν εὐεργέτη του. Νά εὐχαριστῆς τόν Θεό, ἀλλά συγχρόνως νά ζῆς καί τό ψαλμικό: «τήν ἀνομίαν μου ἐγώ γινώσκω καί ἡ ἁμαρτία μου ἐνώπιόν μου ἐστι διαπαντός» , γιά νά μήν ξεθαρρεύης καί ἐπαναλαμβάνης τά ἴδια σφάλματα.

- Γέροντα, διάβασα κάπου ὅτι οἱ δαίμονες θά μᾶς βασανίσουν στήν ἄλλη ζωή ἀκόμη καί γιά ἕναν κακό λογισμό πού δέν ἐξομολογηθήκαμε.

- Κοίταξε, ὅταν ὁ ἄνθρωπος μετανοήση καί πῆ στόν πνευματικό ὅ,τι θυμόταν, χωρίς νά ἔχη τήν πρόθεση νά κρύψη κάτι, τελείωσε• τά ταγκαλάκια δέν ἔχουν καμμία ἐξουσία ἐπάνω του. Ὅταν ὅμως δέν ἐξομολογηθῆ ἐν γνώσει του μερικές ἁμαρτίες του, θά βασανίζεται στήν ἄλλη ζωή γι' αὐτές.

- Γέροντα, ὅταν κάποιος ἐξομολογήθηκε νεανικά του σφάλματα, ἀλλά πάλι τά σκέφτεται καί ταλαιπωρῆται, εἶναι σωστή ἀντιμετώπιση;

- Ἄν ἔχη πολλή συντριβή γιά τά νεανικά του σφάλματα καί τά ἐξομολογήθηκε, δέν ὑπάρχει λόγος νά ταλαιπωρῆται, ἀφοῦ ὁ Θεός του τά συγχώρησε ἀπό τήν στιγμή πού τά ἐξομολογήθηκε. Στό ἑξῆς δέν πρέπει νά σκαλίζη τά παλιά, ἰδίως σαρκικά ἁμαρτήματα, γιατί μπορεῖ νά πάθη ζημιά. Στόν πόλεμο π.χ. πέφτει μιά χειροβομβίδα δίπλα σέ ἕναν στρατιώτη, ἀλλά τόν φυλάει ὁ Θεός καί δέν σκάζει. Ὅταν τελειώση ὁ πόλεμος, βρίσκει ὁ στρατιώτης τήν χειροβομβίδα πού δέν ἔσκασε καί ἀρχίζει νά τήν περιεργάζεται, καί τελικά ἀνατινάζεται στόν ἀέρα σέ καιρό εἰρήνης.

Ἡ ἐμπιστοσύνη στόν πνευματικό

- Γέροντα, ἄν στενοχωρεθή κάποιος πολύ, γιατί τόν μάλωσε γιά κάποιο σφάλμα του ὁ πνευματικός, καί πέση σέ λύπη, αὐτό ἔχει μέσα ἐγωισμό;

- Ἔμ βέβαια, ἔχει μέσα ἐγωισμό. Ἄν στενοχωρεθή κατά Θεόν, θά ἔχη παρηγοριά, θά ἔχη καί πρόοδο, γιατί θά προσπαθήση νά μήν τό ξανακάνη. Πρέπει νά λέη τίς δυσκολίες, τούς λογισμούς του, τίς πτώσεις του στόν πνευματικό καί νά δέχεται μέ χαρά καί τήν ἤπια καί τήν αὐστηρή συμπεριφορά του, γιατί ὅλα ἀπό ἀγάπη καί ἐνδιαφέρον γίνονται γιά τήν πρόοδο τῆς ψυχῆς του.

- Καί ἄν, Γέροντα, δέν δέχωμαι τό μάλωμα ἤ τήν παρατήρηση;

- Ἄν δέν δέχεσαι, θά μείνης ἀδιόρθωτη. Ὅσοι δέν δέχονται παρατηρήσεις οὔτε ἀπό τούς ἀνθρώπους πού τούς ἀγαποῦν, τελικά παραμένουν στραβόξυλα καί ἀχρηστεύονται μόνοι τούς πνευματικά. Ὅπως οἱ σανίδες πού δέν δέχονται τό πλάνισμα τοῦ μαραγκοῦ, γιά νά γίνουν ἔπιπλα, καταλήγουν στά μπετά ἤ στίς σκαλωσιές καί πατιοῦνται καί λασπώνονται, μέχρι πού καταλήγουν στήν φωτιά, ἔτσι καί αὐτοί στό τέλος καταστρέφονται.

- Γέροντα, ὅταν κάποιος διαφωνῆ σέ ἕνα θέμα μέ τόν πνευματικό του, τί πρέπει νά κάνη;

- Νά πῆ ἁπλά καί ταπεινά τόν λογισμό του. Βέβαια χρειάζεται πολλή προσοχή στήν ἐκλογή τοῦ πνευματικοῦ, ὥστε νά μπορῆ κανείς νά τόν ἐμπιστεύεται καί νά ἀναπαύεται μέ τήν καθοδήγησή του.

- Συμφέρει, Γέροντα, ὅταν κανείς βλέπη κάτι διαφορετικά ἀπό τόν πνευματικό, νά ἐπιμένη στήν γνώμη του;

- Ὄχι, γιατί δέν ξέρει τί κρύβεται πίσω ἀπό αὐτό πού ὁ ἴδιος δέν θεωρεῖ σωστό. Γιά νά καταλάβη π.χ. κάποιος τί κρύβεται πίσω ἀπό μιά ἐνέργεια τοῦ πνευματικοῦ του, ἴσως ὁ πνευματικός νά πρέπη νά τοῦ πῆ τήν ἐξομολόγηση ἑνός ἄλλου. Ἐπιτρέπεται νά πῆ τήν ἐξομολόγηση τοῦ ἄλλου; Ἀσφαλῶς ὄχι. Ἄς ποῦμε ὅτι ἔχει συνεννοηθῆ μέ τόν πνευματικό νά τόν δή τήν τάδε ὥρα, ἀλλά τήν ὥρα ἐκείνη πηγαίνει καί κάποιος ἄλλος πού εἶχε λογισμούς νά αὐτοκτονήση καί ὁ πνευματικός παίρνει πρῶτα ἐκεῖνον. Ὁπότε σκέφτεται: «Πῆρε πρῶτα αὐτόν, ἐμένα μέ περιφρονεῖ». Πῶς νά τοῦ πῆ ὅμως ὁ πνευματικός ὅτι αὐτός εἶχε φθάσει στό σημεῖο νά κάνη ἀπόπειρα αὐτοκτονίας; Ἄν τοῦ ἐξηγήση. Καταστρέφει, χαντακώνει τόν ἄλλον. Ἐνῶ, ἄν σκανδαλισθῆ αὐτός ἤ ἄν κατεβάση τά μοῦτρα, δέν θά γίνη καί μεγάλο κακό. Μιά φορά ἔτσι σκανδαλίσθηκαν μερικοί πού ἦρθαν ἐκεῖ στό Καλύβι. Ἦταν κάποιος πού τόν κατάφεραν μέ πολλή δυσκολία οἱ δικοί του νά ἔρθη νά συζητήσουμε καί τόν δέχθηκα μέ πολλή χαρά. Τόν ἀσπάσθηκα, τοῦ ἔδωσα κομποσχοίνι, εἰκονάκια.

Οἱ ἄλλοι παρεξηγήθηκαν. «Ἐμᾶς ὁ Γέροντας, εἶπαν, οὔτε μᾶς ἔδωσε σημασία». Αὐτός ὁ καημένος ἦταν ἄσωτος• ἐγώ ἤξερα λεπτομέρειες ἀπό τήν ζωή του. Ἔφυγε μετά ἄλλος ἄνθρωπος. Χίλιες φορές νά σκανδαλισθοῦν οἱ ἄλλοι. Δέν μπορεῖς, γιά νά ἀναπαύσης τόν ἕναν μέ μιά ἐξήγηση, νά καταστρέψης τόν ἄλλον.

(Ἀπό τό βιβλίο: Γέροντος Παϊσίου Ἁγιορείτου Λόγοι, τόμος Γ' «Πνευματικός Ἀγῶνας», ἔκδοση Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου «Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος», Σουρωτή Θεσσαλονίκης. 2001 Μέρος πέμπτον: Ἡ δύναμις τῆς ἐξομολογήσεως)

(Πηγή ψηφ. κειμένου: orp.gr)