Mi relación con la Filocalía y mis experiencias espirituales-Ἡ σχέση μου μὲ τὴ Φιλοκαλία καὶ οἱ πνευματικές μου ἐμπειρίες

Mi relación con la Filocalía y mis experiencias espirituales

Jristos Jrisulas

Empiezo con la oración de San Dionisio el Areopagita, mi protector, con la que siempre me acerco a la Filocalía:

«Trinidad supraesencial, supradivina y suprabondad, maestra que supervisas la divina sabiduría cristiana, guíanos a la supradesconocida y suprailuminada cima más alta de los logos de las Escrituras; allí donde están cubiertos en la hisijía-silencio los misterios de la teología y se apocaliptan-revelan, simples, absolutos e inmutables; llévanos al suprailuminado γνόφος gnofos del silencio místico -hisijía que con su profunda oscuridad suprailumina con su luz increada, y permaneciendo intocable e invisible, inunda con hermosísimos fulgores a los ángeles y a nuestros ciegos nus (espíritu de la psique)».

Con la bendición de mi Yérontas Φ. del santo Monasterio Grιgoríu del Monte Athos, me presento: Χρῆστος Χρυσούλας (Jristos Jrisoulas), el traductor, nacido en Ελληνόκαστρον (Elinókastron), Trikala, Thesalia, Grecia, una aldea a 700m de altura, a 10 km de los famosos Monasterios de Metéora. En una familia humilde labrando la tierra y pastoreando ovejas, cabras, caballos, vacas, etc., pero autosuficientes. Desde niño me encantaba pastorear el rebaño de cabras y ovejas en las montañas y los ríos.

Mis tres santos protectores son San Dionisio el Areopagita, con quien tuve una experiencia espiritual a los diez años, cuando el maestro en la clase de religión nos relató la historia de San Pablo, su recorrido por el ágora de Atenas y su kerigma en el Areópago:

Mis tres santos protectores son San Dionisio el Areopagita, con quien tuve una experiencia espiritual a los diez años, cuando el maestro en la clase de religión en la escuela nos relató la historia de San Pablo, su paseo por el ágora de Atenas y su kerigma en el Areópago: Kerigma de Pablo en Areópago apocaliptando/revelando a Dios anónimo y desconocido: «22 Pablo, puesto en pie en medio del Areópago, dijo: « Hombres Atenienses, por todo lo que veo, os considero muy religiosos. Al recorrer vuestra ciudad y contemplar vuestros monumentos sagrados, me he encontrado incluso un altar con esta inscripción: “Al Dios desconocido y anónimo”. Pues bien, lo que vosotros respetáis y veneráis sin conocerlo, eso es lo que yo os vengo a anunciar”… 34. Algunos, sin embargo, se unieron a él, le siguieron con confianza y creyeron en su kerigma; entre ellos se encontraba Dionisio el Areopagita, una mujer llamada Dámaris y algunos otros» (Hechos de los Apóstoles17:22-34); desde entonces esta imagen impresionante siempre me acompaña, y, a través de la Filocalía, se añadieron como santos protectores y de nuestra Web San Máximo el Confesor y el Megadidáskalos San Gregorio Palamás https://www.logosortodoxo.com/.

Fui criado en la Santa Παράδοσις (Parádosis)* por mis abuelos y padres, quienes eran santos aunque analfabetos. Llevo el nombre de mi abuelo Χρῆστος (Jristos) Cristos, y desde niño absorbí y conocí profundamente la Santa Ortodoxia y crecí con la lengua del Nuevo Testamento. Por mi experiencia y de acuerdo con los santos Padres Helénicos, considero que la Santa Παράδοσις es primordial, ya que las Santas Escrituras surgieron de ella. Ambas, la Santa Παράδοσις y las Escrituras, son equivalentes y van de la mano; no se pueden separar una de la otra. *Enlace a información sobre la Santa Παράδοσις: [*Santa Παράδοσις ver aquí https://www.logosortodoxo.com/teologia-ortodoxa/santa-tradicion-de-la-una-santa-iglesia-catolica-apostolica-ortodoxa/ y

https://www.logosortodoxo.com/teologia-ortodoxa/conversaciones-y-dialogos-entre-ortodoxos-y-evangelicos/

Soy el mayor de cinco hermanos. Después de acabar mis estudios de Bachillerato, a los diecinueve años en 1974 vine a España para estudios universitarios. Me instalé en Barcelona, Cataluña, donde llevo medio siglo. Estuve dos años estudiando en la Universidad, pero no me gustaba. A los veintidós dejé los estudios y me dediqué a los negocios entre Grecia, España y otros países. Me casé con Isabela, española que se bautizó Ortodoxa en los Santos Meteoros, a 10 km de mi casa. Mi hija mayor María-Elena es licenciada en Filología Hispánica y me ayuda en algunas traducciones especiales.

Llegué al Olimpo de la vanagloria y la fama mundana, pero el vacío ontológico, existencial no se llenaba con nada. Siempre me acompañaba un sentimiento trágico y melancólico, preguntándome qué era la vida, pero nunca me había preguntado "Quién es la Vida", esto se me apocaliptó/reveló el 02/02/2002 en el Monasterio Grigoríu, Athos: «6 Jesús le dijo: «YoSoY el Camino, la Verdad y la Vida; nadie puede venir al Padre sino es por mí. [6. «YoSoY el Camino único que conduce al cielo; y la Verdad increada, absoluta y real; y la fuente de la Vida increada y donador de la Vida eterna. Nadie puede venir al Padre y disfrutar de la vida eterna sino sólo por mí».] (Jn 14,6). Antes de 1998, durante los últimos 3 o 4 años, intentaba llenar ese vacío con el alcohol, desde entonces no pruebo ni una gota de alcohol ya que soy alérgico al alcohol.

Desde 10/02/1998, después de años padeciendo de enfermedad psíquica y espiritual, siendo ψυχοπαθής psijopazís** cargado de pazos (vicios, padecimientos, pasiones, malos hábitos, adicciones, etc.,) en la ψυχή psijí (psique, alma, ánima) un cadáver andante, CristoDios me rescató estando en un sufrimiento agudo, melancólico, trágico, quebrantamiento total, vacío ontológico existencial indescriptible, muchas veces sufriendo, llorando, clamando a Dios, si existía que me ayudara que no sabía lo qué me pasaba. Creía que no había έλεος (éleos), misericordia o compasión para mí; pensaba que Dios no existía para mí. **(Ψυχοπαθής psijopazís, psicópata, en sentido literal y real de la palabra helénica, compuesta por ψυχή psijí (psique, alma, ánima) y πάθος pazos, vicio, pasión, adicción, mal hábito, pathología, etc. Ver léxico, la palabra no tiene el sentido y significado que le dan en Español).

Caí durante un tiempo víctima de los llamados mundanamente psicólogos y psiquiatras (palabras helénicas distorsionadas por los intelectuales occidentales), quienes casi me llevan a la locura. Si no hubiese intervenido Cristo-Dios, el auténtico Psicólogo, Psiquiatra y Filósofo, no sé qué habría sido de mí, pues lo único que hacían era sacarme dinero y envenenándome con la nueva medicina. El Nuevo Testamento está lleno de palabras helénicas como Ψυχή (psijí: psique, alma, ánima), Λόγος Logos y Θεραπεία (zerapía: terapia, curación) y de estos términos provienen las palabras psicología, psicoterapia, psiquiatría. Desgraciadamente, estas y otras palabras helénicas de gran importancia han sido tergiversadas y malinterpretadas por los occidentales. Puedes ver en nuestro libro más detalles en este enlace: https://www.logosortodoxo.com/12-lexis-apocalipticas/.

En 1999, mientras crecía en mí el profundo anhelo de Dios, mis santos suegros españoles José y María, me pidieron que los llevara a Tarragona, a un pueblecito llamado Pineda, donde ahora vivo. Tenían un apartamento para veranear, donde pasaban todos mis hijos los veranos desde los años ochenta. Un día, estando en el bar de abajo del apartamento tomando café, otra vez sintiendo el profundo sentimiento trágico y vacío existencial ontológico, me asusté. Pensé: "Tengo que hacer algo distinto para que se vaya esta angustia, esta melancolía, este sufrimiento profundo". De repente, miré hacia la calle y vi una señal de tráfico indicando "Iglesia del Espíritu Santo". Automáticamente me dije: "Ve al templo romanocatólico, aunque sea para conocerlo, ya que nunca has ido y solo los desprecias e insultas". Caminé hasta allí, ya que estaba a 200 metros de casa.

Al entrar, el sacerdote estaba leyendo la parábola del rico insensato (Lucas 12:13-21), especialmente el versículo 20 me asombró: «Pero cuando lo tenía todo preparado para disfrutar, Dios le dijo: hombre necio, esta noche que creíste que vas a comenzar a disfrutar de la vida buena vienen los demonios a pedirte tu psique-alma; y lo que has acaparado, ¿de quién será?» (Lucas 12:20). Al terminar la parábola, salí caminando hacia la casa. En el camino, sentí una energía, una brisa, un soplo del Espíritu Santo y comencé a cantar interiormente, de forma bizantina, continuamente: “Κύριε ελέησον με, Kirie eleisón, Kirie eléisonme” y “Bendito eres Kirie-Señor, enséñame Tu camino y Tus justicias”. Y me dije tengo que volver a mis orígenes, a la Fe y Santa Tradición de mis abuelos, ¡¡¡de donde nunca debía alejarme!!!

El día que salí con mis suegros para Tarragona, me encontré antes con mi amigo Pedro, un cristiano español que había viajado a Grecia en los años 70 y visitado los santos monasterios de Meteoros y después Jerusalén. Me dijo: "Estos días que estarás allí en Tarragona, buscaré un libro que te gustará, es tu espiritualidad que buscas y te lo regalaré". Efectivamente, me regaló el libro “Relatos de un peregrino ruso”, quien en sus peregrinajes se inspiraba en la Filocalía que siempre llevaba consigo. Mientras leía el libro, pensaba: "¡Qué pena que no puedo viajar ahora a mi país para comprar la Filocalía!"

La misma semana me encontré con un amigo periodista, natural de Colombia, que muchas veces me insistía en que lo acompañara a conocer a un sacerdote romano-católico jesuita, amigo suyo, llamado J. Maristany, quien hablaba un poco de griego bíblico y, como yo era griego, deseaba conocerme. El sacerdote estaba en la calle Caspe, una vía muy céntrica de Barcelona. Siempre le decía a mi amigo: “Tráeme a tu amigo el griego, quiero conocerlo”. Pero yo siempre me negaba, respondiendo de manera despectiva: "No tengo ganas de escuchar tonterías de curas papistas". Esta vez, sin embargo, accedí a su petición.

Al entrar en su despacho, las sorpresas fueron una tras otra. Primero, me impresionaron los iconos ortodoxos que tenía. Luego vi el libro de “San Siluán el Athonita”, traducido al español por su hermano, quien era catedrático y ortodoxo. El mismo sacerdote me comentó que también deseaba convertirse en ortodoxo. Después, me mostró la “Filocalía” en francés, idioma que dominaba por sus estudios. Al final, antes de irme, le comenté que estaba liado con filosofías orientales y occidentales, muy de moda en Barcelona, y que me encontraba espiritualmente hecho una porquería, perdido y confundido. Él me respondió: "¿Qué hace un griego como tú buscando espiritualidad en filosofías orientales? ¿Qué hace un griego buscando espiritualidad en Occidente, en el romano-papismo, protestantismo etc., y en esas filosofías?, cuando todos limpiamos el polvo de los papiros de vuestros monasterios y bibliotecas para recibir espiritualidad". Luego añadió: "Léete las Epístolas/Cartas a los Corintios, “tus paisanos”, del Apóstol Pablo, y te aclararás". Y efectivamente, así fue.

Ese mismo mes, me llamó un buen amigo de juergas de Helade-Grecia, Themis, quien me dijo que había regresado a la Fe y a la Iglesia Ortodoxa, practicando la ascética cristiana ortodoxa. Yo le hablé también de mi regreso a la Fe Ortodoxa y de la Filocalía. Mi hija mayor, Elena, estaba de vacaciones en Grecia en ese momento, y sin que yo se lo pidiera, Themis le entregó como regalo para mí los dos primeros tomos de la Filocalía. Tres meses más tarde, mi hermano me trajo los otros tres tomos.

Desde entonces, comencé a leer la Filocalía día y noche, en todas partes: en el autobús, en el metro... siempre llevaba un tomo conmigo. En el año 2000, leí a un Yérontas que decía que lo importante no era solo leer la Filocalía, sino “ser” Filocalía. Sentí la necesidad de buscar un Yérontas iluminado, ya que había muchas cosas que no entendía. Además, había caído en el orgullo intelectual, espiritual y la vanagloria, presumiendo ante los demás de que, gracias a la Filocalía, sabía mucho y más que ellos. Me faltaba mucha humildad. Recordé las palabras: “Dios resiste a los soberbios que le abandonan para disfrutar del mundo pecaminoso, y concede la χάρις (jaris, gracia, energía increada) a los humildes y obedientes a Él” (Santiago 4:6 ) y “porque Dios resiste, odia y aborrece a los soberbios, pero da su jaris-gracia energía increada a los humildes” (1Pedro 5:5).

Ese mismo año, en septiembre, un día mi hija Cristina discutió con su madre. Yo, tomando partido por mi esposa, recriminé a mi hija, lo que provocó que ella se enfadara mucho y saliera de casa, se fue a casa de su abuela María para calmarse. Perturbado por la situación, pensé en leer algo de la Filocalía para calmarme. Al abrirla, cayó en el versículo 24 de san Nilos el Asceta: “Si oras como es debido, te sucederán cosas que te harán pensar que es justo usar la ira. No existe nada que justifique la ira ni que la haga justa contra tu prójimo. Si lo piensas bien, encontrarás que es posible resolver el asunto sin ira. Usa entonces cualquier habilidad para no enojarte. Y detrás de la ira está el egoísmo. Luego, en el versículo ελ 25, 26 y 27, continúa: “25. Ten cuidado, no sea que creyendo que sanas a otro, tú mismo te estás quedando sin terapia, psicoterapia y provoques un obstáculo en tu oración. 26. Si haces economía y administras bien el enojo, la ira o el enfado, encontrarás bienestar y te mostrarás prudente, y te encontrarás entre los que oran. 27. Si te armas contra la ira, nunca consentirás una ilusión o deseo. Porque el deseo o ilusión ofrece las cosas materiales a la ira y ella perturba el ojo espiritual y corrompe el estado de oración.” (En español aquí: https://www.logosortodoxo.com/filocalia/filocalia-1-san-nilos-el-asceta-153-reflexiones-sobre-la-oracion-del-corazon/)

Esa noche, haciendo un inventario moral de lo ocurrido durante el día, me di cuenta de que por la mañana me había enorgullecido mucho. Me decía a mí mismo: “Mira qué bien lo haces ahora con la Filocalía; casi no te dejas llevar por la ira" (un claro signo de orgullo egocéntrico). En lugar de agradecer a Cristo-Dios, que con Su jaris (gracia) había disminuido mi ira, me atribuí el mérito a mí mismo. Es obvio que no pasé la prueba que Cristo-Dios me había enviado. Sentí entonces la necesidad de ir a Helade (Grecia) en busca de un Yérontas iluminado y de varios monjes y monjas espiritualmente avanzados, para que me ayudaran a poner mi vida espiritual en orden y me guiaran. Me di cuenta de que muchas cosas las estaba entendiendo o practicando según mi propio criterio.

Al terminar de leer los textos de San Gregorio Palamás, Filocalía tomo 4, por primera vez, pensé: "Qué gran santo, pero no entendí nada y no me acordaba de lo que había leído, solo dos frases que me quedaron para siempre: a) Su oración: “Κύριε φώτισόν το σκότος μου” Kirie fotisón mu to skotos (Kirie-Señor, ilumina mi oscuridad e ignorancia)", la cual desde entonces incorporé a mis oraciones junto con la oración de Jesús. Y b) “Cuando lo uno o la unidad de la psique-alma se convierte en trinidad o tres”. Me dije: “Aquí está mi psicoterapia y sanación perfecta, tengo que aprenderla como sea, necesito un Yérontas iluminado”. Desde entonces, esta frase también quedó en mi mente. La frase completa es la siguiente: “2. Cuando la unidad o lo uniforme del νούς nus, (espíritu de la psique-alma) se convierte en trinidad (trinitario), sin dejar de ser mónada o unidad, entonces se une con la primera divina Monada Trinitaria, impide la entrada del engaño y se vuelve superior al cuerpo, carne, al mundo, a las interferencias mundanas y al dominador de este mundo, el diablo”. Ver en https://www.logosortodoxo.com/filocalia/tres-capitulos-sobre-la-oracion-pureza-y-catarsis-del-corazon/

En enero de 2002, decidí viajar a Athos, en Grecia, para buscar un Yérontas iluminado. El 02/02/2002 febrero, mi amigo Themis, el que me envió los dos tomos, me invitó con su esposa a la Divina Liturgia en el Monasterio de la Santa Trinidad, en Meteoros, que comenzaba a las 4 de la mañana. Allí tenía su Yérontas Crisóstomo. Después de la Liturgia, tomamos el clásico café en el salón, conversando con los monjes y con el Yérontas Crisóstomo del monasterio. Al marcharnos, sobre las ocho, la esposa de Themis, que era fisioterapeuta, me dijo que fuéramos un momento al Monasterio de San Esteban, que estaba cerca. Las monjas eran amigas suyas y, además, la Yerontisa (abadesa) se había roto la pierna y ella como fisioterapeuta le estaba ayudando con la recuperación. En un principio pensé no ir, diciéndome en mi interior de manera despectiva: "¿Qué vas a hacer allí, con las monjas, escuchando cosas mundanas? Mejor quédate aquí leyendo la Filocalía, y cuando ellos regresen, te marchas". Pero de inmediato me arrepentí y me dije: "No seas despectivo, ve con ellos, y si no es necesario hablar, no lo hagas. Ora en silencio ο lee Filocalía y venera a San Esteban y San Jaralambos".

Cuando entré a la puerta principal a la derecha veneré la Panaghía y en templo veneré a san Esteban y las reliquias de san Jaralampus que empezaron a perfumar saliendo mirra, fragancia divina. Mientras tomábamos café y el clásico lukumi (típica golosina deliciosa) en el Arjontariki (sala de visitas), una monja anónima y desconocida en mi vino a hablar con ellos. Yo estaba distraído en oración con la Filocalía en la mano. De repente, la monja, sin conocer mi nombre, me dijo: "Cristos, tienes que aprender a mantener la χάρις jaris (gracia), la energía increada del Espíritu Santo". De repente algo sucedió, me removió interiormente y sorprendido, le respondí: "¡Oh, eso es lo que estoy buscando, la jaris, esta energía del Espíritu Santo! Por favor, háblame del Espíritu Santo, estoy muy confundido, no sé nada de esto y siento una gran necesidad de aprender y entender". Ella me respondió: "Ahora que vas a Athos, allí te enseñarán". Le comenté que planeaba ir a Athos la semana siguiente para encontrar un Yérontas iluminado que me guiara, ya que veía mi oscuridad y me sentía muy enfermo psíquica y espiritualmente. Le pedí más orientación, pero simplemente me dijo: "Habla con el Padre Ioannis, un sacerdote iluminado aquí en Meteoros, Kalambaka; él te guiará hacia Aghion Oros, Athos".

Lo que ocurrió después fue inefable. Se apoderó de mí una energía divina, una brisa inexplicable que me llenaba de alegría hasta mi llegada a Athos. Fue una acción del Espíritu Santo. No hay palabras que puedan describirlo. Esto sucedió el día 02/02/2002, según el nuevo calendario, durante la fiesta de la Υπαπαντή (Ipapantí), la Presentación de Jesús en el Templo.

El Padre Ioannis me aconsejó y me guió hacia el Santo Monasterio de Grigoríu en Athos. Me dijo que hablara con el Higúmeno (abad del monasterio) Gheorgios Kapsanis y con el Yérontas Φ. A principios de febrero, me dirigí hacia Athos. Desde el primer día, nada más subir al barco y entrar al Templo, experimenté dos acontecimientos extraordinarios frente al ícono de la Panaghía Οδηγήτρια (Odighitria, la Conductora o Guía). El 31 de enero (11 de febrero, con el nuevo calendario, ya que en Athos se sigue el calendario juliano con una diferencia de 13 días), celebré el Misterio de la Μετάνοια Metania (confesión) tal como Dios manda, con el Yérontas Fotios, dentro de la pequeña ermita de Santa Paraskeva, dentro del monasterio.

Durante mi confesión, me sentí como en el cielo y escuché cosas inefables, difíciles de explicar con logos y palabras. Al finalizar, el Yérontas Fotios me dijo: "Prepárate para recibir la Divina Comunión o Efjaristía. Mañana haz un poco de ayuno, nada de carne, quesos, pescados ni grasas animales. Algo seco y poco. Y pasado mañana, fiesta de la Υπαπαντή (Presentación de Jesús en el Templo), tomarás la Comunión", misma fecha y fiesta del 02/02/2002 según el antiguo calendario, ya que en Athos funcionan con el Antiguo Calendario.

Y así fue. Al tomar la comunión, el Banquete Divino, y como es costumbre en los monasterios ortodoxos, después se pasa al comedor para participar del banquete físico. Al terminar la comida, el Yérontas Higúmeno Gheorgios Kapsanis pronunció una breve homilía. En un momento de su discurso, al decir "Cristo, el Verdadero Dios", sucedió algo inesperado y extraordinario, algo difícil de explicar: el acontecimiento más grande e inesperado que he vivido. En lo más profundo de mi ser, en mi corazón, el Logos increado de Dios, nacido del Padre en el Espíritu Santo, habló y dijo: “Cristo es el Verdadero Dios. Yo soy quien buscas.” En ese instante, una divina energía increada, o *jaris*, se apoderó de mí y perduró por bastante tiempo. Estaba lleno de alegría, me sentía como el niño más feliz y afortunado del mundo.

Al salir, un monje amigo se acercó y me dijo: "¿Has notado que el Yérontas habló de ti? Aunque de manera anónima, sin mencionar tu nombre". Sin embargo, yo, embriagado por la espiritualidad y la *jaris* que me envolvía, no me había percatado de ello. Más tarde, me entregaron la grabación de la homilía, y efectivamente, así había sido. Esto es lo que hacen los santos Yérontas: te introducen a Cristo-Dios en lo profundo de tu corazón, casi sin que te des cuenta.

Durante todo mi peregrinaje, llevaba siempre conmigo la Filocalía. El primer día que llegué al monasterio, pasé por la tienda donde se venden íconos, libros y otros artículos eclesiásticos. De repente, mis ojos se posaron sobre un pequeño libro titulado: “La θέωσις (zéosis), el propósito y finalidad de la vida del hombre”. En español aquí: https://www.logosortodoxo.com/la-zeosis/. Me sorprendió y me dije a mí mismo: “Esto es lo que he estado buscando toda mi vida”. Compré el libro y lo leí esa misma noche. Me dejó maravillado y lleno de paz. Por fin, sentí que había encontrado el profundo anhelo que me había acompañado durante toda mi vida.

Después de mi encuentro con Cristo-Dios, el 3 de febrero, una pequeña voz interior me instó a traducir el libro al español. Pedí la bendición a mi Yérontas Φ. y al Higúmeno Gheorgios, quienes me la concedieron. Comencé la traducción, aunque al principio fue muy difícil, ya que no soy filólogo de español. En julio de ese mismo año volví al Monte Athos, porque la traducción me estaba resultando muy complicada y necesitaba ayuda. Al contarle esto al Yérontas Gheorgios, él me dijo: "Te hará falta un filólogo español". Le respondí: "Sí, buscaré a alguien que me pueda ayudar". Al regresar a España, a principios de septiembre, mi hija María-Elena, que tenía entonces 24 años, me dijo: "Padre, voy a dejar mi trabajo y quiero estudiar Filología Hispánica". Me quedé sorprendido, y enseguida recordé lo que me había dicho el Yérontas Gheorgios. Pensé que su oración había sido escuchada. Le respondí: "Muy bien, hija mía, me parece una excelente decisión, y te apoyaré en lo que pueda", sin contarle nada más sobre la conversación con el Yérontas.

Sin embargo, cada vez que quería abandonar la tarea, la Panaghía intervenía milagrosamente, animándome a continuar. En mi vocecita interior me decía: "De tu familia me encargo yo. No te preocupes por lo que han de comer o beber" tú sólo tienes que traducir. Las palabras del Evangelio resonaban en mi corazón: “Por tanto os digo: No os angustiéis, os estreséis y os preocupéis por vuestra vida, qué habéis de comer y beber, ni por vuestro cuerpo, qué habéis de vestir. ¿No es la vida más que el alimento, y el cuerpo más que el vestido? ¿El Dios que os ha dado lo más valioso no os dará también lo inferior?” (Mt 6, 25). A partir de entonces, adapté mi vida según los capítulos cinco, seis y siete del Evangelio de San Mateo.

Desde los 18 años, una vocecita interior me decía lo que Cristo-Dios le dijo al joven rico: “Déjalo todo, ven y sígueme” (Marcos 10, 21). Después de tantos años, finalmente presté atención a esa voz, y decidí dedicarme únicamente a tener a Cristo-Dios en mi corazón y servir en el diaconema (trabajo, servicio) que me fue encomendado: traducir. Desde el año 2002, mi familia y mis hijos nunca han tenido problemas económicos. ¡¡¡Nunca nos ha faltado lo necesario para vivir, tal como Cristo-Dios lo ha prometido!!!

En el año 2008, falleció mi suegro José y nos mudamos a vivir a Tarragona con mi hija Cristina, mi hijo Apóstoles Daniel y mi anciana y santa suegra María, quien había quedado parapléjica y se bautizó Ortodoxa vivendo muchos milagros durante y después de su bautismo. Mi hija María-Elena se quedó en Barcelona para terminar sus estudios de Filología. Ese mismo año, Cristo-Dios y la Panaghía iluminaron a mi hijo Apóstoles Daniel, quien me pidió permiso para que creáramos la página web https://www.logosortodoxo.com/. A partir de ese momento, comenzaron a suceder milagros como lluvia por todo el mundo.

Para concluir, diremos que ninguna obra humana es perfecta. La presente traducción no escapa de esta realidad. Sin embargo, a pesar de sus imperfecciones, una cosa es cierta: fue realizada con corazón en nipsis y con el profundo deseo y ἔρως eros (amor ardiente) de transmitir y acercar la Filocalía al público hispanohablante, facilitando el acceso al camino hacia la nipsis, la oración y la ησυχία hisijía (serenidad mental y paz cordial), a la verdadera psicoterapia, a través de la experiencia mística y trascendental de los Santos Nípticos. Está dirigida a aquellos que desean una vida en ησυχία hisijía (serenidad mental y paz cordial), ya sea que hayan escogido la bienaventurada vida monástica o eremita del desierto poseída por el divino έρως eros (amor ardiente), o sea que estén obligados a vivir a la inquietante y muy ruidosa vanidad del mundo, prefiriendo el kerigma (el anuncio del Evangelio), lo que para algunos es una necedad o tontería prefiriendo la “asofa sofía” (filosofía vacía sin sabiduría ni jaris) de este siglo.

Amigos en y de CristoDios-Hombre, uno de mis más grandes anhelos, que me parecía imposible al principio, después de 22 años se ha cumplido: traducir al español la Filocalía. Es un milagro. Los milagros que he experimentado desde 1999, relacionados con la Filocalía, son innumerables, y espero que algún día pueda escribir sobre ellos y contarlos. Es cierto lo que dicen los latinos: “La traducción es una traición del texto original”, y por ello, les ruego que colaboren conmigo señalando posibles errores, que sin duda habrá. También les sugiero que antes de comenzar a leer, consulten y estudien los términos más importantes en el *Miniléxico filocálico*, que he incluido al final. Además, podrán encontrar los términos más desarrollados en el siguiente enlace: https://www.logosortodoxo.com/alfa%cf%89mega-gran-lexico-ortodoxo/

Agradezco y glorifico a Cristo Dios por estos regalos, y a nuestra Panaghía, ¡¡¡nuestra Madre de Dios que me entregó a Su Hijo y al Yérontas Φ. mi guía espiritual del Santo Monasterio Grigoríu de Athos!!!

La χάρις jaris-gracia, energía increada, del Señor Jesús Cristo y la ἀγάπη agapi (amor incondicional y energía divina) de Dios Padre y la κοινωνία (kinonía) comunión del Espíritu Santo sean con todos vosotros, ¡amín!

Β Κορ. 13,13 Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μετὰ πάντων ὑμῶν· ἀμήν.

Η σχέση μου με τη Φιλοκαλία και οι πνευματικές μου εμπειρίες

Χρήστος Χρυσούλας,

Ξεκινώ πάντα με την προσευχή του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη, του προστάτη μου, με την οποία πάντα προσεγγίζω τη Φιλοκαλία.

«Τριὰς ὑπερούσιε καὶ ὑπέρθεε καὶ ὑπεράγαθε, τῆς Χριστιανῶν ἔφορε θεοσοφίας, ἴθυνον ἡμᾶς ἐπὶ τὴν τῶν μυστικῶν λογίων ὑπεράγνωστον καὶ ὑπερφαῆ καὶ ἀκροτάτην κορυφήν• ἔνθα τὰ ἁπλᾶ καὶ ἀπόλυτα καὶ ἄτρεπτα τῆς θεολογίας μυστήρια κατὰ τὸν ὑπέρφωτον ἐγκεκάλυπται τῆς κρυφιομύστου σιγῆς γνόφον, ἐν τῷ σκοτεινοτάτῳ τὸ ὑπερφανέστα τον ὑπερλάμποντα καὶ ἐν τῷ πάμπαν ἀναφεῖ καὶ ἀοράτῳ τῶν ὑπερκάλων ἀγλαϊῶν ὑπερπληροῦντα τοὺς ἀνομμάτους νόας».

Με την ευλογία του Γέροντά μου Φ, από την Ιερά Μονή Γρηγορίου του Αγίου Όρους, παρουσιάζομαι: Χρήστος Χρυσούλας, ο μεταφραστής, γεννημένος στο Ελληνόκαστρο, Τρίκαλα, Θεσσαλία, Ελλάδα, ένα χωριό σε υψόμετρο 700μ, 10 χλμ. από τα περίφημα Μοναστήρια των Μετεώρων. Σε μια αγροτική περιοχή καλλιεργώντας τη γη και βοσκόντας πρόβατα, κατσίκες, άλογα, κλπ., αλλά αυτάρκεις. Από παιδί μου άρεσε να βόσκω το κοπάδι από κατσίκες και πρόβατα στα βουνά, στις λαγγαδιές και στα ποτάμια.

Οι τρεις άγιοι προστάτες μου είναι ο Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης, με τον οποίο είχα μια πνευματική εμπειρία σε ηλικία δέκα ετών, όταν ο δάσκαλος στο μάθημα των θρησκευτικών στο σχολείο μας διηγήθηκε την ιστορία του Αποστόλου Παύλου, την πορεία του στην Αγορά της Αθήνας και το κήρυγμά του στον Άρειο Πάγο: Το Κήρυγμα του Παύλου στον Άρειο Πάγο αποκαλύπτοντας τον Άγνωστο και Ανώνυμο Θεό: «Σταθεὶς δὲ ὁ Παῦλος ἐν μέσῳ τοῦ Ἀρείου πάγου ἔφη· ἄνδρες Ἀθηναῖοι, κατὰ πάντα ὡς δεισιδαιμονεστέρους ὑμᾶς θεωρῶ. διερχόμενος γὰρ καὶ ἀναθεωρῶν τὰ σεβάσματα ὑμῶν εὗρον καὶ βωμὸν ἐν ᾧ ἐπεγέγραπτο, ἀγνώστῳ Θεῷ. ὃν οὖν ἀγνοοῦντες εὐσεβεῖτε, τοῦτον ἐγὼ καταγγέλλω ὑμῖν… 34 τινὲς δὲ ἄνδρες κολληθέντες αὐτῷ ἐπίστευσαν, ἐν οἷς καὶ Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης καὶ γυνὴ ὀνόματι Δάμαρις καὶ ἕτεροι σὺν αὐτοῖς (Πράξ 17:22-34). Από τότε αυτή η εντυπωσιακή εικόνα με συνοδεύει πάντα και, μέσω της Φιλοκαλίας, προστέθηκαν ως προστάτες μου και της ιστοσελίδας μας ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής και ο Μεγαδιδάσκαλος Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς... [https://www.logosortodoxo.com/]

Ανατράφηκα στη Αγία Παράδοση από τους παππούδες και τους γονείς μου, οι οποίοι ήταν άγιοι αν και αναλφάβητοι. Φέρω το όνομα του παππού μου Χρήστος και από παιδί απορρόφησα και γνώρισα βαθιά την Αγία Ορθοδοξία και μεγάλωσα με τη γλώσσα της Καινής Διαθήκης. Από την εμπειρία μου και σύμφωνα με τους Αγίους Έλληνες Πατέρες, θεωρώ ότι η Αγία Παράδοση είναι πρωταρχικής σημασίας, καθώς οι Άγιες Γραφές προήλθαν από αυτήν. Και οι δύο, η Αγία Παράδοση και οι Γραφές, είναι ισοδύναμες και πάνε χέρι-χέρι· δεν μπορούν να χωριστούν η μία από την άλλη. [*Δείτε εδώ για την Αγία Παράδοση https://www.logosortodoxo.com/teologia-ortodoxa/santa-tradicion-de-la-una-santa-iglesia-catolica-apostolica-ortodoxa/ και εδώ (https://www.logosortodoxo.com/teologia-ortodoxa/conversaciones-y-dialogos-entre-ortodoxos-y-evangelicos/.)

Είμαι ο μεγαλύτερος από πέντε αδέλφια. Αφού τελείωσα τις σπουδές μου στο Λύκειο, στα δεκαεννιά μου χρόνια, το 1974, ήρθα στην Ισπανία για πανεπιστημιακές σπουδές. Εγκαταστάθηκα στη Βαρκελώνη, στην Καταλονία, όπου ζω μισό αιώνα. Σπούδασα για δύο χρόνια στο Πανεπιστήμιο, αλλά δεν μου άρεσε. Στα είκοσι δύο μου άφησα τις σπουδές και αφοσιώθηκα στό εμποριο μεταξύ Ελλάδας, Ισπανίας και άλλων χωρών. Παντρεύτηκα την Ισαβέλλα, Ισπανίδα που βαπτίστηκε Ορθόδοξη στα Άγια Μετέωρα, 10 χλμ από το σπίτι μου. Η μεγαλύτερη κόρη μου, η Μαρία-Ελένη, είναι απόφοιτος Ισπανικής Φιλολογίας και με βοηθά σε κάποιες ειδικές μεταφράσεις.

Έφτασα στον Όλυμπο της ματαιοδοξίας και της κοσμικής φήμης, αλλά το οντολογικό, υπαρξιακό κενό δεν γέμιζε με τίποτα. Πάντα με συνόδευε ένα τραγικό και μελαγχολικό συναίσθημα, αναρωτώμενος “τι είναι η ζωή”, αλλά ποτέ δεν είχα ρωτήσει "Ποιος είναι η Ζωή". Αυτό μου αποκαλύφθηκε στις 02/02/2002 στη Μονή Γρηγορίου, στο Άγιο Όρος: «…ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή· οὐδεὶς ἔρχεται πρὸς τὸν πατέρα εἰ μὴ δι᾿ ἐμοῦ.» [Εγώ είμαι ο ασφαλής δρόμος, που οδηγεί στον ουρανόν, εγώ είμαι η απόλυτος και καθαρά αλήθεια, που φωτίζει τον άνθρωπον δια την σωτηρίαν, εγώ είμαι η ζωή και ο χορηγός της αιωνίου ζωής δι' όλους τους πιστούς. Κανείς δε δεν ημπορεί να έλθη προς τον Πατέρα, δια να απολαύση την αιώνιον ζωήν, παρά μόνον δια μέσου εμού.] (Κατά Ιωάννην 14:6). Πριν από το 1998, κατά τα τελευταία 3 ή 4 χρόνια, προσπαθούσα να γεμίσω αυτό το κενό με το αλκοόλ. Από τότε, δεν πίνω ούτε σταγόνα, καθώς είμαι αλλεργικός στο αλκοόλ.

Από τις 10/02/1998, μετά από 10 χρόνια πάθησης ψυχικής και πνευματικής ασθένειας, όντας ψυχοπαθής** γεμάτος πάθη (ελαττώματα, κακές συνήθειες, εθισμοί, κ.λπ.) στην ψυχή, ήμουν ένας περιπατητικός νεκρός. O Χριστός ο Αληθινός Θεός με έσωσε ενώ βρισκόμουν σε οξύ πόνο, μελαγχολία, τραγική θλίψη, απόλυτη συντριβή, οντολογικό υπαρξιακό κενό που δεν περιγράφεται. Πολλές φορές υποφέροντας, κλαίγοντας, κραυγάζοντας προς τον Θεό αν υπήρχε, να με βοηθήσει γιατί δεν ήξερα τι μου συνέβαινε, αισθανόμουνα οτι βρισκόμουνα στην κόλαση. Πίστευα ότι δεν υπήρχε έλεος για μένα. **(Ψυχοπαθής: από τις λέξεις ψυχή και πάθος. Στά Ισπανικά, η λέξη δεν έχει την ίδια σημασία όπως στην ελληνική.)

Έπεσα θύμα των λεγόμενων κοσμικών ψυχολόγων και ψυχιάτρων, οι οποίοι σχεδόν θα με οδήγούσαν στην τρέλα, αν δεν είχε παρέμβει ο Χριστός ο Αληθινός Θεός, ο πραγματικός Ψυχολόγος, Ψυχίατρος και Φιλόσοφος, δεν ξέρω τι θα είχε συμβεί. Το μόνο που έκαναν ήταν να με εκμεταλλεύονται οικονομικά και να με δηλητηριάζουν με την καινούργια ιατρική. Η Καινή Διαθήκη είναι γεμάτη από ελληνικές λέξεις όπως Ψυχή, Λόγος και Θεραπεία. Από αυτούς τους όρους προέρχονται οι λέξεις ψυχολογία, ψυχοθεραπεία, ψυχιατρική. Δυστυχώς, αυτοί οι όροι στην αγρια Δύση που έδυσε έχουν διαστρεβλωθεί. Περισσότερες λεπτομέρειες στο βιβλίο μας εδώ: https://www.logosortodoxo.com/12-lexis-apocalipticas/.

Το 1999, καθώς μεγάλωνε μέσα μου ο βαθύς πόθος για τον Θεό, οι άγιοι Ισπανοί πεθεροί μου, ο Ιωσήφ και η Μαρία, μου ζήτησαν να τους πάω στην Ταραγόνα, σε ένα χωριό που ονομάζεται Πινέδα, όπου τώρα ζω. Είχαν ένα διαμέρισμα για τις διακοπές, όπου περνούσαν τα παιδιά μου τα καλοκαίρια από τη δεκαετία του ογδόντα. Μια μέρα, στο καφέ κάτω από το διαμέρισμα, πάλι νιώθοντας το τραγικό, μελαγχολικό συναίσθημα και το οντολογικό υπαρξιακό κενό, τρόμαξα. Σκέφτηκα: «Πρέπει να κάνω κάτι διαφορετικό για να φύγει αυτή η αγωνία». Κοίταξα προς τον δρόμο και είδα μια πινακίδα που έγραφε "Εκκλησία του Αγίου Πνεύματος". Αμέσως σκέφτηκα: «Πήγαινε στον ρωμαιοκαθολικό ναό, έστω και μόνο για να δείς, αφού ποτέ δεν έχεις πάει και μόνο τους περιφρονείς, προσβάλλεις και τους βριζης».

Μπαίνοντας, ο ιερέας διάβαζε την παραβολή του άφρονα πλουσίου (Λουκάς 12:13-21). Ο στίχος 20 με συγκλόνισε: «Λουκ. 12,20 εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Θεός· ἄφρον, ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ· ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται; [Λουκ. 12,20 Αφού δε ετοίμασε όλα και πριν προλάβη τίποτε από αυτά να απολαύση, του είπεν ο Θεός· ανόητε από την κακίαν σου άνθρωπε και απερίσκεπτε, αυτήν την νύκτα, που επίστευσες ότι θα αρχίση η απολαυστική ζωη σου, απαιτούν να πάρουν από σε χωρίς αναβολήν την ψυχήν σου· αυτά δε που έχεις ετοιμάσει, εις ποίον τώρα ανήκουν;] Τελειώνοντας η παραβολή, βγήκα περπατώντας προς το σπίτι. Στον δρόμο, ένιωσα μια ενέργεια, ένα άγγιγμα του Αγίου Πνεύματος και άρχισα να ψάλλω εσωτερικά βυζαντινά το «Κύριε ελέησον με» και «Ευλογητός σοι, Κύριε, δίδαξόν με τα δικαιώματα Σου» καί τον δρόμο Σου. Και είπα μέσα μου ότι πρέπει να επιστρέψω στις ρίζες μου, στην πίστη και την Αγία Παράδοση των παππούδων μου, απ' όπου ποτέ δεν έπρεπε να είχα απομακρυνθεί!

Την ημέρα που έφυγα με τα πεθερικά μου για την Ταραγκόνα, συναντήθηκα πρώτα με τον φίλο μου Πέτρο, έναν Ισπανό Χριστιανός που είχε ταξιδέψει στην Ελλάδα τη δεκαετία του '70 και είχε επισκεφτεί τα άγια μοναστήρια των Μετεώρων καί μετα την Ιερουσαλήμ. Μου είπε: «Αυτές τις μέρες που θα είσαι στην Ταραγκόνα, θα ψάξω ένα βιβλίο που θα σου αρέσει. Είναι η πνευματικότητα που ψάχνεις και θα σου το χαρίσω». Πράγματι, μου χάρισε το βιβλίο «Περιπέτειες ενός Ρώσου Προσκυνητή», το οποίο στις περιηγήσεις του εμπνεόταν από τη Φιλοκαλία, την οποία είχε πάντα μαζί του. Καθώς διάβαζα το βιβλίο, σκεφτόμουν: «Τι κρίμα που δεν μπορώ να ταξιδέψω τώρα στη χώρα μου για να αγοράσω τη Φιλοκαλία!».

Την ίδια εβδομάδα, συναντήθηκα με έναν δημοσιογράφο φίλο μου, που καταγόταν από την Κολομβία, και πολλές φορές με πίεζε να τον συνοδεύσω για να γνωρίσω έναν ρωμαιοκαθολικό ιερέα Ιησουίτη, φίλο του, που ονομαζόταν J. Maristany. Ο ιερέας αυτός μιλούσε λίγα ελληνικά βιβλικά και, επειδή εγώ ήμουν Έλληνας, ήθελε να με γνωρίσει. Ο ιερέας ήταν στην οδό Caspe, έναν πολύ κεντρικό δρόμο της Βαρκελώνης. Πάντα έλεγε στον φίλο μου: «Φέρε μου τον φίλο σου τον Έλληνα, θέλω να τον γνωρίσω». Όμως εγώ πάντα αρνιόμουν, απαντώντας περιφρονητικά: «Δεν έχω διάθεση να ακούσω τις ανοησίες των παπιστών παπάδων». Αυτή τη φορά, ωστόσο, συμφώνησα με την παράκλησή του.

Μπαίνοντας στο γραφείο του, οι εκπλήξεις διαδέχονταν η μία την άλλη. Πρώτα, με εντυπωσίασαν οι ορθόδοξες εικόνες που είχε. Μετά, είδα το βιβλίο του «Αγίου Σιλουανού του Αθωνίτη», μεταφρασμένο στα ισπανικά από τον αδελφό του, ο οποίος ήταν καθηγητής πανεπιστημοίου και ορθόδοξος. Ο ίδιος ο ιερέας μου είπε ότι και αυτός επιθυμούσε να γίνει ορθόδοξος. Μετά μου έδειξε τη «Φιλοκαλία» στα γαλλικά, γλώσσα που μιλούσε άπταιστα λόγω των σπουδών του. Στο τέλος, πριν φύγω, του ανέφερα ότι ήμουν μπερδεμένος με ανατολικές και δυτικές φιλοσοφίες, πολύ της μόδας στη Βαρκελώνη, και ότι ήμουν πνευματικά σε χάος, χαμένος και μπερδεμένος. Μου απάντησε: «Τι κάνει ένας Έλληνας σαν εσένα να ψάχνει πνευματικότητα σε ανατολικές φιλοσοφίες; Τι κάνει ένας Έλληνας να ψάχνει πνευματικότητα στη Δύση, στον παπισμό, στον προτεσταντισμό κ.λπ., και σε αυτές τις φιλοσοφίες, όταν όλοι καθαρίζουμε την σκόνη τα χειρόγραφα των μοναστηριών σας και των βιβλιοθηκών σας για να βρούμε πνευματικότητα;». Μετά πρόσθεσε: «Διάβασε τις Επιστολές προς τους Κορινθίους, τους «συμπατριώτες» σου, του Αποστόλου Παύλου, και θα ξεκαθαρίση το μυαλό σου». Και πράγματι, έτσι έγινε.

Τον ίδιο μήνα, με πήρε τηλέφωνο ένας καλός φίλος από την Ελλάδα, ο Θέμης, ο οποίος μου είπε ότι είχε επιστρέψει στην Πίστη και στην Ορθόδοξη Εκκλησία, ασκούμενος στην ορθόδοξη χριστιανική Παράδοση καί άσκηση. Του μίλησα και εγώ για την επιστροφή μου στην Ορθόδοξη Πίστη και για τη Φιλοκαλία. Η μεγαλύτερη κόρη μου, η Μαρια Ελενα, ήταν διακοπές στην Ελλάδα εκείνη την εποχή, και χωρίς να της το ζητήσω, ο Θέμης της έδωσε ως δώρο για μένα τους δύο πρώτους τόμους της Φιλοκαλίας. Τρεις μήνες αργότερα, ο αδελφός μου Γιάννης μού έφερε τους άλλους τρεις τόμους.

Από τότε, άρχισα να διαβάζω τη Φιλοκαλία μέρα και νύχτα, παντού: στο λεωφορείο, στο μετρό... πάντα κουβαλούσα έναν τόμο μαζί μου. Το 2000, διάβασα έναν Γέροντα που έλεγε ότι το σημαντικό δεν ήταν μόνο να διαβάζεις τη Φιλοκαλία, αλλά να “γίνεις” Φιλοκαλία. Ένιωσα την ανάγκη να βρω έναν φωτισμένο Γέροντα, καθώς υπήρχαν πολλά που δεν καταλάβαινα. Επιπλέον, είχα πέσει στην πνευματική και διανοητική υπερηφάνεια και ματαιοδοξία, καυχιέμουνα στους άλλους ότι, χάρη στη Φιλοκαλία, ήξερα πολλά και περισσότερα από αυτούς. Μου έλειπε η ταπείνωση. Θυμήθηκα τα λόγια: «Ιακ. 4,6 ὅτι ὁ Θεὸς ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσι χάριν. (Ιακώβου 4:6) και «διότι ο Θεός αντιτάσσεται στους υπερήφανους, αλλά δίνει τη χάρη Του στους ταπεινούς» (1 Πέτρου 5:5).

Την ίδια χρονιά, τον Σεπτέμβριο, μια μέρα η κόρη μου Χριστίνα μάλωσε με τη μητέρα της. Εγώ, παίρνοντας το μέρος της γυναίκας μου, κατηγόρησα την κόρη μου, πράγμα που την έκανε να θυμώσει πολύ και να φύγει από το σπίτι πηγε στήν γιαγιά της Μαρία για να ηρεμήσει. Αναστατωμένος από την κατάσταση, σκέφτηκα να διαβάσω κάτι από τη Φιλοκαλία για να ηρεμήσω. Όταν την άνοιξα, έπεσα στον στίχο 24 του Αγίου Νείλου του Ασκητή: «24. Αν προσεύχεσαι όπως πρέπει, θα σου συμβούν τέτοια πράγματα ώστε να νομίσεις ότι είναι δίκαιο να κάνεις χρήση του θυμού. Δεν υπάρχει διόλου δίκαιος θυμός κατά του πλησίον. Αν σκεφτείς καλά το πράγμα, θα βρεις ότι είναι δυνατό και χωρίς θυμό να διευθετηθεί το ζήτημα. Μεταχειρίσου λοιπόν κάθε τέχνη να μη θυμώσεις.» Και συνέχεια στον στίχο 25, 26 και 27 συνεχίζει: «25. Πρόσεχε, μη τυχόν νομίζοντας ότι θεραπεύεις άλλον, μείνεις εσύ ο ίδιος αθεράπευτος και προκαλέσεις εμπόδιο στην προσευχή σου. 26. Αν κάνεις οικονομία στο θυμό, θα βρεις οικονομία και θα αναδείξεις τον εαυτό σου φρόνιμο και θα βρεθείς μεταξύ των προσευχομένων. 27. Αν οπλίζεσαι εναντίον του θυμού, δε θα ανεχθείς ποτέ επιθυμία. Γιατί η επιθυμία προσφέρει τα υλικά στο θυμό και αυτός ταράζει το νοερό μάτι και διαφθείρει την κατάσταση της προσευχής». ( Στα ισπανικά εδώ https://www.logosortodoxo.com/filocalia/filocalia-1-san-nilos-el-asceta-153-reflexiones-sobre-la-oracion-del-corazon/)

Εκείνη τη νύχτα, κάνοντας ένα ηθικό απολογισμό για όσα συνέβησαν κατά τη διάρκεια της ημέρας, αντιλήφθηκα ότι το πρωί είχα υπερηφανευτεί πολύ. Έλεγα στον εαυτό μου: «!Κοίτα πόσο καλά τα κάνεις τώρα με τη Φιλοκαλία! Σχεδόν δεν επιτρέπεις στον θυμό να σε καταβάλλει» (ένα ξεκάθαρο σημάδι υπερηφάνειας). Αντί να ευχαριστήσω τον Χριστό τον Αληθινό Θεό, που με τη χάρη Του είχε μειώσει τον θυμό μου, απέδωσα το κατόρθωμα στον εαυτό μου. Είναι προφανές ότι δεν πέρασα τη δοκιμασία που μου είχε στείλει ο Χριστός o Αληθινός Θεός. Τότε ένιωσα την ανάγκη να πάω στην Ελλάδα για να βρω έναν φωτισμένο Γέροντα και διάφορους πνευματικά ανεπτυγμένους μοναχούς και μοναχές, για να με βοηθήσουν να βάλω τη πνευματική μου ζωή σε τάξη και να με καθοδηγήσουν. Συνειδητοποίησα ότι πολλά πράγματα δεν τα καταλάβαινα καί αλλα τα εκανα σύμφωνα με το δικά μου κριτήρια.

Όταν ολοκλήρωσα την ανάγνωση των κειμένων του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Φιλοκαλία τόμος 4, για πρώτη φορά σκέφτηκα: «Τι μεγάλος άγιος, αλλά δεν κατάλαβα τίποτα και δεν θυμόμουν τι είχα διαβάσει, μόνο δύο φράσεις που μου έμειναν για πάντα: α) Η προσευχή του: “Κύριε φώτισόν το σκότος μου” (Κύριε, φώτισε το σκοτάδι και την άγνοιά μου)», την οποία από τότε ενσωμάτωσα στις προσευχές μου μαζί με την καρδιακή προσευχή του Ιησού. Και β) «Όταν το ενιαίο του νου γίνει τρισσό, μένοντας ενιαίο». Είπα: «Εδώ είναι η ψυχοθεραπεία και η τέλεια θεραπεία μου, πρέπει να την μάθω με κάθε τρόπο, χρειάζομαι έναν φωτισμένο Γέροντα». Από τότε, αυτή η φράση επίσης έμεινε στο μυαλό μου. Η πλήρης φράση του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά είναι η εξής: «2. Όταν το ενιαίο του νου γίνει τρισσό, μένοντας ενιαίο, τότε ενώνεται με τη θεαρχική Τριαδική Μονάδα, αποκλείει κάθε είσοδο πλάνης και γίνεται ανώτερο από τη σάρκα, τον κόσμο και τον κοσμοκράτορα διάβολο.» Δείτε ισπανικά στο https://www.logosortodoxo.com/filocalia/tres-capitulos-sobre-la-oracion-pureza-y-catarsis-del-corazon/ )

Τον Ιανουάριο του 2002, αποφάσισα να ταξιδέψω στο Άγιος Ορος, στην Ελλάδα, για να βρω έναν φωτισμένο Γέροντα. Στις 02/02/2002, ο φίλος μου Θέμης, αυτός που μου είχε στείλει τους δύο τόμους, με προσκάλεσε μαζί με τη γυναίκα του στη Θεία Λειτουργία στο Μοναστήρι της Αγίας Τριάδας, στα Μετέωρα, που ξεκινούσε στις 4 το πρωί. Εκεί είχε τον Γέροντα Χρυσόστομο. Μετά τη Λειτουργία, πήραμε τον κλασικό καφέ στην αίθουσα, συζητώντας με τους μοναχούς και με τον Γέροντα Χρυσόστομο του μοναστηριού. Όταν φύγαμε, γύρω στις οκτώ, η σύζυγος του Θέμη, που ήταν φυσιοθεραπεύτρια, μου είπε να περάσουμε λίγο από το Μοναστήρι του Αγίου Στεφάνου, που ήταν κοντά. Οι μοναχές ήταν φίλες της και, επιπλέον, η Γερόντισσα (η ηγουμένη) είχε σπάσει το πόδι της και εκείνη ως φυσιοθεραπεύτρια της βοηθούσε στην αποκατάσταση. Στην αρχή σκέφτηκα να μην πάω, λέγοντας στον εαυτό μου περιφρονητικά: «Τι θα κάνεις εκεί, με τις μοναχές, ακούγοντας κοσμικά πράγματα; Καλύτερα να μείνεις εδώ διαβάζοντας τη Φιλοκαλία, και όταν επιστρέψουν, να φύγεις». Αλλά αμέσως μετά μετάνιωσα και είπα: «Μην είσαι περιφρονητικός, πήγαινε μαζί τους, και αν δεν χρειάζεται να μιλήσεις, μην το κάνεις. Προσευχή σου σιωπηλά η διάβασε Φιλοκαλία και προσκυνα στον Άγιο Στέφανο και τον Άγιο Χαράλαμπο».

Όταν μπήκα από την κύρια είσοδο, δεξιά, προσκύνησα την Παναγία και στο ναό προσκύνησα τον Άγιο Στέφανο και τα λείψανα του Αγίου Χαραλάμπους που άρχισαν να μυροβλυζουν, βγάζοντας μύρο, θεϊκή ευωδιά. Ενώ πηγαίναμε για καφέ και το κλασικό λουκούμι στo Αρχονταρίκι, μια ανώνυμη μοναχή, άγνωστη σε μένα, ήρθε να μιλήσει μαζί τους. Εγώ ήμουν απορροφημένος στην προσευχή με τη Φιλοκαλία στο χέρι. Ξαφνικά, η μοναχή, χωρίς να ξέρει το όνομά μου, μου είπε: «Χρήστο, εσύ πρέπει να μάθεις να διατηρείς τη χάρη, την άκτιστο ενέργεια του Αγίου Πνεύματος». Ξαφνικά κάτι συνέβη, με αναστάτωσε εσωτερικά και έκπληκτος της απάντησα: «¡Ωo!!!, αυτό είναι που ψάχνω, τη χάρη, αυτή την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος! Παρακαλώ, μίλησέ μου για το Άγιο Πνεύμα, είμαι πολύ μπερδεμένος, δεν ξέρω τίποτα γι’ αυτό και αισθάνομαι μια μεγάλη ανάγκη να μάθω και να καταλάβω». Μου απάντησε: «Τώρα που θα πας στο Αγιος Ορος, εκεί θα σου διδάξουν». Της ανέφερα ότι σκόπευα να πάω στο Αγιον Ορος την επόμενη εβδομάδα για να βρω έναν φωτισμένο Γέροντα για να με καθοδηγήσει, καθώς έβλεπα το σκοτάδι μου και αισθανόμουν πολύ άρρωστος πνευματικά και ψυχικά. Ζήτησα περισσότερη καθοδήγηση, αλλά μου είπε απλά: «Μίλησε με τον Πατέρα Ιωάννη, έναν φωτισμένο ιερέα εδώ στα Μετέωρα, Καλαμπάκα; αυτός θα σε καθοδηγήσει γιά το Αγιον Ορος».

Αυτό που συνέβη στη συνέχεια ήταν ανείπωτο. Με κατέλαβε μια θεία ενέργεια, μια ανεξήγητη αύρα που με γέμιζε χαρά μέχρι την άφιξή μου στο Αγιον Ορος. Ήταν μια ενέργεια του Αγίου Πνεύματος. Δεν υπάρχουν λόγια για να το περιγράψουν. Αυτό συνέβη την ημέρα 02/02/2002, σύμφωνα με το νέο ημερολόγιο, κατά τη γιορτή της Υπαπαντής.

Ο Πατέρας Ιωάννης με συμβούλεψε και με καθοδήγησε στο Άγιο Μοναστήρι Γρηγορίου στο Άθως. Μου είπε να μιλήσω με τον Ηγούμενο Γεώργιο Καψάνη και με τον Γέροντα Φ. Στις αρχές Φεβρουαρίου, κατευθύνθηκα προς το Αγιον Ορος. Από την πρώτη μέρα, μόλις μπήκα στο πλοίο και μετά στο Ναό, βίωσα δύο εξαιρετικά γεγονότα μπροστά στην εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας. Στις 31 Ιανουαρίου (11 Φεβρουαρίου, σύμφωνα με το νέο ημερολόγιο, καθώς στο Άθως ακολουθούν το Ιουλιανό ημερολόγιο με διαφορά 13 ημερών), τέλεσα το Μυστήριο της Μετάνοιας όπως ορίζει ο Θεός, με τον Γέροντα μου, στο μικρό εκκλησακι των Αγίων Αναργυρων, μέσα στο μοναστήρι.

Κατά την εξομολόγησή μου, ένιωσα σαν να ήμουν στον Παράδεισο και άκουσα ρήματα ανείπωτα, δύσκολα να εξηγηθούν με λόγια. Στο τέλος, ο Γέροντας μου είπε: «Ετοίμασου να λάβεις τη Θεία Κοινωνία. Αύριο κάνε λίγο νηστεία, τίποτα από κρέας, τυριά, ψάρια ή ζωικά λίπη κτλ. Κάτι ξηρό και λίγο. Και μεθαύριο, ημέρα της Υπαπαντής (Παρουσίαση του Ιησού στο Ναό), θα λάβεις την Κοινωνία», την ίδια ημερομηνία και γιορτή της 02/02/2002 σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο, καθώς στο Άθως λειτουργούν με το Παλιό Ημερολόγιο.

Και έτσι έγινε. Όταν έλαβα την Θεία Κοινωνία, το Θεϊκό Συμπόσιο, και όπως είναι συνήθεια στα ορθόδοξα μοναστήρια, μετά μεταβήκαμε στο τραπεζαρία για να συμμετάσχουμε στο φυσικό συμπόσιο. Όταν τελείωσε το γεύμα, ο Γέροντας Ηγούμενος Γεώργιος Καψάνης έκανε μια σύντομη ομιλία. Σε μια στιγμή του λόγου του, όταν είπε «Χριστός, ο Αληθινός Θεός», συνέβη κάτι απρόσμενο και εξαιρετικό, κάτι δύσκολο να εξηγηθεί: το μεγαλύτερο και πιο απρόβλεπτο γεγονόςπου έχω ζήσει. Στα βάθη της ψυχής μου, στην καρδιά μου, ο άκτιστος Λόγος του Θεού, που γεννιέται από τον Πατέρα δια του Αγίου Πνεύματος μίλησε και είπε: «Ο Χριστός Αληθινός Θεός. Εγώ είμαι αυτός που ψάχνεις.» Τη στιγμή εκείνη, μια θεία ενέργεια άκτιστη καί απερίγραπτη, ή άκτιστος Χάρις, με κατέλαβε και παρέμεινε για αρκετό καιρό. Ήμουν γεμάτος χαρά, αισθανόμουν σαν το πιο ευτυχισμένο και τυχερό παιδί του κόσμου.

Όταν βγήκα, ένας φίλος μοναχός ήρθε κοντά μου και μου είπε: «Παρατήρησες ότι ο Γέροντας μίλησε για σένα; Αν και ανώνυμα, χωρίς να αναφέρει το όνομά σου». Ωστόσο, εγώ, μέθυσος από την πνευματικότητα και τη χάρη που με περιέβαλε, δεν το είχα προσέξει. Αργότερα, μου έδωσαν την ηχογράφηση της ομιλίας και πράγματι, έτσι ήταν. Αυτό είναι που κάνουν οι Άγιοι Γέροντες: σου βάζουν τον Χριστό τον Αληθινό Θεό βαθιά στην καρδιά σου, σχεδόν χωρίς να το καταλάβεις.

Κατά τη διάρκεια όλης της προσκυνηματικής μου πορείας, πάντα είχα μαζί μου την Φιλοκαλία. Την πρώτη ημέρα που έφτασα στο Μοναστήρι, πέρασα από την έκθεση όπου πωλούνται εικόνες, βιβλία και άλλα εκκλησιαστικά είδη. Ξαφνικά, τα μάτια μου έπεσαν σε ένα μικρό βιβλίο με τίτλο: «Η θέωσις, ο σκοπός της ζωής του ανθρώπου». Στα ισπανικά εδώ: https://www.logosortodoxo.com/la-zeosis/. Εξεπλάγην και είπα στον εαυτό μου: «Αυτό είναι που αναζητούσα όλη μου τη ζωή». Αγόρασα το βιβλίο και το διάβασα εκείνη την ίδια νύχτα. Με γέμισε θαυμασμό και ειρήνη. Επιτέλους, ένιωσα ότι είχα βρει την βαθιά επιθυμία που με συνόδευε σε όλη μου τη ζωή.

Μετά από τη συνάντησή μου 02/02/2002 με τον Χριστό τον Αληθινό Θεό, στις 3 Φεβρουαρίου, μια μικρή εσωτερική φωνή με προέτρεψε να μεταφράσω το βιβλίο στα ισπανικά. Ζήτησα την ευλογία από τον Γέροντα και από τον Ηγούμενο Γεώργιο, οι οποίοι μου την έδωσαν. Άρχισα τη μετάφραση, αν και στην αρχή ήταν πολύ δύσκολη, καθώς δεν είμαι φιλόλογος της ισπανικής γλώσσας. Τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς επέστρεψα στο Άγιον Όρος, επειδή η μετάφραση μου προκαλούσε πολλές δυσκολίες και χρειαζόμουν βοήθεια. Όταν το ανέφερα στον Γέροντα Γεώργιο, μου είπε: «Θα χρειαστείς έναν φιλόλογο ισπανικής γλώσσας». Του απάντησα: «Ναι, θα βρω κάποιον που να μπορέσει να με βοηθήσει». Όταν γύρισα στην Ισπανία, στις αρχές Σεπτεμβρίου, η κόρη μου Μαρία-Ελένη, που τότε ήταν 24 ετών, μου είπε: «Πατέρα, θα αφήσω τη δουλειά μου και θέλω να σπουδάσω Φιλολογία Ισπανικής». Έμεινα έκπληκτος και αμέσως θυμήθηκα τι μου είχε πει ο Γέροντας Γεώργιος. Σκέφτηκα ότι η προσευχή του είχε εισακουστεί. Της απάντησα: «Πολύ καλά, κόρη μου, μου φαίνεται μια εξαιρετική απόφαση, και θα σε στηρίξω σε ό,τι μπορώ», χωρίς να της πω τίποτα για τη συνομιλία με τον Γέροντα.

Ωστόσο, κάθε φορά που ήθελα να εγκαταλείψω την εργασία, η Παναγία επενέβαινε θαυματουργικά, ενθαρρύνοντάς με να συνεχίσω. Η μικρή φωνή μέσα μου μου έλεγε: «Για την οικογένειά σου φροντίζω εγώ. Μην ανησυχείς για το τι θα φάνε ή θα πιούν, εσύ απλώς μετάφρασε». Οι λέξεις του Ευαγγελίου αντηχούσαν στην καρδιά μου: «Διὰ τοῦτο λέγω ὑμῖν, μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε καὶ τί πίητε, μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε· οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστι τῆς τροφῆς καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος; ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδὲ θερίζουσιν οὐδὲ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτά· οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν» (Ματθαίος 6:25). Από τότε, προσαρμόσα τη ζωή μου σύμφωνα με τα κεφάλαια πέντε, έξι και επτά του Ευαγγελίου του Ματθαίου.

Από τα 18 μου χρόνια, μια εσωτερική φωνούλα μου έλεγε αυτό που ο Χριστός ο Αληθινός Θεός είπε στον πλούσιο νέο: Παράτατα ολα «καὶ ἀκολούθει μοι» (Μάρκος 10:21). Μετά από τόσα χρόνια, επιτέλους άκουσα αυτή τη φωνή και αποφάσισα να αφιερωθώ αποκλειστικά στο να έχω τον Χριστό τον Αληθινό Θεό στην καρδιά μου και να υπηρετήσω στο διακονημα που μου ανατέθηκε: μετάφραση της Ορθοδοξίας στά Ισπανικά. Από το 2002, η οικογένεια και τα παιδιά μου δεν είχαν ποτέ οικονομικά προβλήματα. Ποτέ δεν μας έλειψε το αναγκαίο για να ζήσουμε, όπως το έχει υποσχεθεί ο Χριστός ο Αληθινός Θεός!!!

Το 2008, πέθανε ο πεθερός μου, ο Χοσέ/Ιωσήφ, και μετακομίσαμε στην Ταραγόνα με την κόρη μου Χριστίνα, τον γιο μου Απόστολο Δανιήλ και τη γερόντισα και αγία πεθερά μου, Μαρία, που είχε μείνει παράλυτη καί βαπτίσθηκε ορθόδοξη ζώντας πολλά θαυματα κατά καί μετά την Βαπτισή της. Η κόρη μου Μαρία-Ελένη έμεινε στη Βαρκελώνη για να ολοκληρώσει τις σπουδές της στη Φιλολογία. Την ίδια χρονιά, ο Χριστός ο Αληθινός Θεός και η Παναγία φώτισαν τον γιο μου Απόστολο Δανιήλ, ο οποίος μου ζήτησε άδεια να δημιουργήσουμε την ιστοσελίδα https://www.logosortodoxo.com/. Από εκείνη τη στιγμή, άρχισαν να συμβαίνουν σαν βροχή θαύματα σε όλο τον κόσμο.

Για να ολοκληρώσουμε, θα πούμε ότι κανένα ανθρώπινο έργο δεν είναι τέλειο. Η παρούσα μετάφραση δεν αποτελεί εξαίρεση. Ωστόσο, παρά τις ατέλειές της, ένα πράγμα είναι βέβαιο: πραγματοποιήθηκε με καρδιά σε νήψη και με την βαθιά επιθυμία και ἔρωτα να μεταδώσει και να φέρει τη Φιλοκαλία στο ισπανόφωνο κοινό, διευκολύνοντας την πρόσβαση στο δρόμο προς τη νήψη, την προσευχή και την ησυχία, στη αληθινή ψυχοθεραπεία, μέσω της μυστικής εμπειρίας των Αγίων Νηπτικών. Απευθύνεται σε αυτούς που επιθυμούν μια ζωή σε ησυχία, είτε έχουν επιλέξει τη μακαρια μοναχική ή ερημητική ζωή της ερήμου που είναι πλημμυρισμένη με το θεϊκό ἔρωτα (καυτή αγάπη), είτε είναι αναγκασμένοι να ζήσουν στην ανήσυχη και πολύ θορυβώδη ματαιότητα του κόσμου, προτιμώντας το κήρυγμα του Ευαγγελίου, το οποίο για κάποιους είναι ανοησία ή βλακεία, προτιμώντας την «άσοφη σοφία» (κενή φιλοσοφία χωρίς σοφία και χάρη) του αιώνα μας.

Φίλοι του Θεανθρώπου Χριστού, ένα από τα μεγαλύτερα όνειρά μου καί πόθος, που μου φαινόταν αδύνατο στην αρχή, μετά από 22 χρόνια έχει πραγματοποιηθεί: η μετάφραση της Φιλοκαλίας στα ισπανικά. Είναι θαύμα. Τα θαύματα που έχω βιώσει από το 1999, που σχετίζονται με τη Φιλοκαλία, είναι αμέτρητα, και ελπίζω ότι κάποια μέρα θα μπορέσω να τα γράψω και να τα διηγηθώ. Είναι αλήθεια αυτό που λένε οι Λατίνοι: «Η μετάφραση είναι προδοσία του πρωτότυπου κειμένου», γι' αυτό σας παρακαλώ να συνεργαστείτε μαζί μου σημειώνοντας πιθανά λάθη, που σίγουρα θα υπάρχουν. Σας προτείνω επίσης, πριν ξεκινήσετε την ανάγνωση, να συμβουλευτείτε και να μελετήσετε τους πιο σημαντικούς όρους στο *Μινιλέξικο Φιλοκαλικό*, που έχω συμπεριλάβει στο τέλος. Επίσης, θα βρείτε πιο αναπτυγμένους τους όρους στό δικό μας “ΑΛΦΑωΜΕΓΑ, ΜΕΓΑ ΛΕΞΙΚΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ-ΙΣΠΑΝΙΚΟ” στον παρακάτω σύνδεσμο: https://www.logosortodoxo.com/alfa%cf%89mega-gran-lexico-ortodoxo/

Ευχαριστώ και δοξάζω τον Χριστό τον Αληθινόν Θεόν μας για αυτά τα δώρα, και την Παναγία μας, τη Μητέρα του Θεού που με παρέδωσε στον Υιό της και στον Γέροντα της Ιεράς Μονής Γρηγορίου του Αγιου Ορους, τον πνευματικό μου καθοδηγητή!!!

Β Κορ. 13:13 Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μετὰ πάντων ὑμῶν· ἀμήν.