Πολλὲς φορές, καθὼς καλλιεργοῦμε τὶς ἀρετές, ὑπηρετοῦμε καὶ τὶς κακίες...

«Κλίμαξ» Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου – Λόγος ΚΣΤ΄ Περί ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΣ:

37. Μερικὲς φορὲς, καθώς ἀντλούσαμε νερὸ ἀπὸ τὶς πηγές, ἀντλήσαμε μαζὶ μὲ αὐτό, χωρὶς νὰ τὸ καταλάβουμε, καὶ ἕναν βάτραχο. Παρόμοια, πολλὲς φορές, καθὼς καλλιεργοῦμε τὶς ἀρετές, ὑπηρετοῦμε καὶ τὶς κακίες ποὺ –χωρὶς νὰ φαίνονται– εἶναι συμπεπλεγμένες μαζί τους.

Ἐπὶ παραδείγματι: Μὲ τὴν φιλοξενία συμπλέκεται ἡ γαστριμαργία, μὲ τὴν ἀγάπη ἡ πορνεία, μὲ τὴν διάκριση ἡ δεινότης*, μὲ τὴν φρόνηση ἡ πονηρία, μὲ τὴν πραότητα ἡ ὑπουλότης καὶ ἡ νωθρότης καὶ ἡ ὀκνηρία καὶ ἡ ἀντιλογία καὶ ἡ ἰδιορρυθμία καὶ ἡ ἀνυπακοή. Μὲ τὴν σιωπὴ ἡ διδασκαλικὴ ὑπεροψία, μὲ τὴν χαρὰ ἡ οἴηση, μὲ τὴν ἐλπίδα ἡ ὀκνηρία, μὲ τὴν ἀγάπη πάλι ἡ κατάκριση, μὲ τὴν ἡσυχία ἡ ἀκηδία καὶ ἡ ὀκνηρία, μὲ τὴν ἁγνότητα ἡ πικρὴ συμπεριφορά, μὲ τὴν ταπεινοφροσύνη ἡ παρρησία.

Σὲ ὅλα δὲ αύτὰ ἀκολουθεῖ, ὡσὰν κοινὸ κολλύριο ἢ μᾶλλον δηλητήριο, ἡ κενοδοξία.

*Δεινότητα: ἐδῶ ἐννοεῖ τὴν ἱκανότητα, τὴν πανουργία, τὴν εὐευρετικότητα. Δηλαδὴ μπορεῖ κάποιος, ἐν ὀνόματι τῆς διακρίσεως, νὰ προβάλλει ποικίλα ἐπιχειρήματα, γιὰ νὰ ὑποστηρίζει ἀπόψεις, νὰ δικαιολογεῖ ἐνέργειες, νὰ καθησυχάζει τὴν συνείδησή του κ.λπ.