Φαρισαῖος.Μέρος τρίτο.

Ό κενόδοξος Φαρισαίος νομίζει ότι ευχαριστεί νομίζει ότι δοξολογεί τον Θεό: «Θεέ μου, Σ' ευχαριστώ πού εγώ δεν είμαι σαν τούς άλλους ανθρώπους άρπαγας, άδικος, μοιχός». Απαριθμεί αμαρτήματα φανερά, αμαρτήματα πού μπορούν να γίνουν αντιληπτά απ' όλους. Για ψυχικά πάθη, όπως είναι ή υπερηφάνεια, ή πονηριά, το μίσος, ό φθόνος, ή υποκρισία, δεν λέει λέξη! Αυτά ακριβώς, όμως, είναι πού χαρακτηρίζουν τον τύπο του Φαρισαίου! Αυτά ακριβώς είναι πού σκοτίζουν την ψυχή, τη νεκρώνουν, την κάνουν ανίκανη για μετάνοια. Αυτά ακριβώς είναι πού σβήνουν την αγάπη προς τον πλησίον. Αυτά ακριβώς είναι πού γεννούν τον όλο ψυχρότητα τον όλο εγωισμό, τον όλο μίσος σκανδαλισμό! Ο κενόδοξος Φαρισαίος νομίζει ότι ευχαριστεί τον Θεό για τα καλά του έργα. Μα ό Θεός τον αποστρέφεται. Ό Θεός τον στηλιτεύει με τα φοβερά τούτα λόγια: «Όποιος υψώνει τον εαυτό του, θα ταπεινωθεί».

Όταν ό φαρισαϊσμός δυναμώσει και ωριμάσει, κυριεύει ολοκληρωτικά την ψυχή. Και τότε αυτή δίνει φρικτούς καρπούς. Δεν υπάρχει ανομία πού θα δίσταζε να τη διαπράξει. Οι Φαρισαίοι αποτόλμησαν να βλασφημήσουν ακόμα και το Άγιο Πνεύμα. Οι Φαρισαίοι αποτόλμησαν να αποκαλέσουν τον Υιό του Θεού δαιμονισμένο.

 Οι Φαρισαίοι αποτόλμησαν να ισχυριστούν ότι ό Θεός, πού έγινε άνθρωπος και ήρθε στη γή για τη σωτηρία μας, αποτελούσε απειλή για την κοινωνική γαλήνη και για την πολιτική ύπαρξη των Ιουδαίων. Και γιατί όλες αυτές οι περίπλοκες επινοήσεις; Για να μπορέσουν, καλυμμένοι πίσω από την επιφανειακή αρετή τους και με το πρόσχημα της σωτηρίας τού έθνους, της τηρήσεως των νόμων και της προστασίας της θρησκείας, να χορτάσουν την αχόρταγη κακία τους.

Πώς; Με αίμα! Ναι, το αίμα τού Ιησού ήθελαν να προσφέρουν θυσία στον φθόνο και την κενοδοξία τους, διαπράττοντας Θεοκτονία. Ό φαρισαϊσμός είναι ένα φοβερό δηλητήριο. Ό φαρισαϊσμός είναι μια φρικτή ψυχική αρρώστια

Θα προσπαθήσουμε να σκιαγραφήσουμε τον Φαρισαίο, παίρνοντας τα χαρακτηριστικά του από το Ευαγγέλιο. Έτσι ό καθένας, ρίχνοντας μια ματιά σ' αυτό το φοβερό, σ' αυτό το τερατώδες σκιαγράφημα, θα μπορεί με επιμέλεια να φυλάγεται «από το προζύμι των Φαρισαίων», σύμφωνα με την έκφραση τού Κυρίου, δηλαδή από τον φαρισαϊκό τρόπο σκέψεως, από τις φαρισαϊκές αρχές ζωής και από τη φαρισαϊκή διάθεση της καρδιάς.

Ό Φαρισαίος, ενώ τηρεί τούς εξωτερικούς τύπους της θρησκείας του και επιτελεί μερικά ορατά καλά έργα, πού δεν τα παραλείπουν ούτε οι ειδωλολάτρες, υπηρετεί δουλικά τα πάθη του. Αυτά όχι μόνο προσπαθεί διαρκώς να τα κρύβει, αλλά ως ένα βαθμό ούτε καν τα βλέπει, ούτε καν τα συνειδητοποιεί. Γιατί τα πάθη προκαλούν τέλεια τύφλωση στην ψυχή ως προς τη σχέση της με τον θεό και ολόκληρη τη διδασκαλία Του.

Ή αυτογνωσία και, συνακόλουθα, ή ικανότητα να βλέπουμε μέσα μας την ενέργεια των ψυχικών παθών, μας δίνονται με τη μετάνοια. Αλλά τον Φαρισαίο δεν μπορεί να τον αγγίξει το αίσθημα της μετάνοιας. Πώς να συντριβεί, πώς να κατανυχθεϊ, πώς να ταπεινωθεί μια καρδιά γεμάτη αυταρέσκεια; Όντας ανίκανος για μετάνοια, είναι ανίκανος και να δει το φώς των θείων εντολών, πού φωτίζουν τα μάτια τού νου μας. Μολονότι διαβάζει τη Γραφή, μολονότι βλέπει τις εντολές της, ό ψυχικός του σκοτισμός δεν τον αφήνει να σταθεί ούτε για Λίγο σ' αυτές. Γλιστράνε και φεύγουν από τα μάτια του. Στη θέση τους, λοιπόν, βάζει τις ανόητες και σφαλερές απόψεις του.

Τί πιο αλλόκοτο, τί πιο ασυνάρτητο μπορεί να υπάρξει από τις φαρισαϊκές απόψεις, πού διασώζονται στο Ευαγγέλιο; «Όποιος ορκιστεί στον ναό, ό όρκος του δεν πιάνει», ισχυρίζεται ό Φαρισαίος «οποίος, όμως, ορκιστεί στο χρυσάφι τού ναού, πρέπει να τηρήσει τον όρκο του». Αφήνοντας τις εντολές, πού αποτελούν την ουσία τού νόμου τού Θεού, ό Φαρισαίος στρέφει όλη του την προσοχή στη σχολαστική τήρηση λεπτομερειών, και μάλιστα επιφανειακών, έστω κι αν αυτή συνεπάγεται ολοφάνερη αθέτηση εντολών! Τις αγίες εντολές τού Θεού, στις όποιες βρίσκεται ή αιώνια ζωή, οι Φαρισαίοι τελείως τις παραμελούν, τελείως τις λησμονούν! «Δίνετε στον ναό», τούς έλεγε ό Κύριος, «το ένα δέκατο από τον δυόσμο, τον άνηθο και το κύμινο, και δεν τηρείτε τις σπουδαιότερες εντολές τού νόμου, τη δικαιοσύνη, την ευσπλαχνία και την πιστότητα... Τυφλοί οδηγοί, πού στραγγίζετε (από το κρασί) το κουνούπι, αλλά καταπίνετε ολόκληρη καμήλα!».

Το πιο ύπουλο απ' όλα τα ψυχικά πάθη είναι ή κενοδοξία. Αυτό το πάθος, περισσότερο από κάθε άλλο, μεταμφιέζεται μπροστά στην ανθρώπινη καρδιά, κάνοντας την να αισθάνεται ευχαρίστηση. Μια ευχαρίστηση πού συχνά ή ψυχή τη θεωρεί ως συνειδησιακή Ικανοποίηση και θεϊκή παρηγοριά. Μ' αυτή την κενοδοξία είναι ζυμωμένος ό Φαρισαίος. Όλα τα κάνει για τον έπαινο των ανθρώπων Θέλει να έχουν μάρτυρες και ή ελεημοσύνη του και ή νηστεία του και ή προσευχή του. Δεν μπορεί, λοιπόν, να γίνει μαθητής τού Κυρίου Ιησού, πού προστάζει τούς μαθητές Του να περιφρονούν την ανθρώπινη δόξα και να βαδίζουν στον δρόμο της ταπεινοφροσύνης, των στερήσεων και τού πόνου.

Για τον Φαρισαίο ό Σταυρός του Ιησού είναι σκάνδαλο. Αυτός θέλει Μεσσία σαν τον Μέγα Αλέξανδρο ή τον Μέγα Ναπολέοντα, Μεσσία με δόξα κατακτητή, με τρόπαια, με λάφυρα! Ή σκέψη για την ουράνια, την πνευματική, την αιώνια δόξα τού Θεού, ή σκέψη για την ίδια την αιωνιότητα, είναι απρόσιτη στην ψυχή του, πού σέρνεται στη γη, στη γήινη τέφρα και φθορά.

Ό Φαρισαίος είναι φιλάργυρος. Ή καρδιά του είναι όπου και ό θησαυρός του. Εκεί είναι ή πίστη του, εκεί τα αισθήματα του, εκεί ή ελπίδα του, εκεί και ή αγάπη του! Με τα χείλη του, με την άκρη της γλώσσας, ομολογεί τον Θεό. Με την καρδιά του, όμως, Τον αρνείται. Ποτέ δεν αισθάνεται την παρουσία τού Θεού, πουθενά δεν βλέπει την πρόνοια τού Θεού, καθόλου δεν γνωρίζει τί σημαίνει φόβος Θεού. Γϊ αυτόν δεν υπάρχει Θεός, δεν υπάρχει πλησίον. Είναι ολοκληρωτικά γήινος, ολοκληρωτικά σαρκικός, ολοκληρωτικά υποδουλωμένος στα ψυχικά πάθη. Αυτά τον κινούν, αυτά τον κυβερνούν, αυτά τον σέρνουν σε κάθε ανομία. Στη ζωή του, για κάθε πράξη του, έχει ένα κίνητρο: τη φιλαυτία Στην ψυχή του έχει στήσει ένα είδωλο: το Εγώ. Σ' αυτό το είδωλο διαρκώς προσφέρει θυμίαμα και κάνει θυσίες. Μπορεί, όμως, να συνδυαστεί σε μια ψυχή ή λατρεία τού πανάγιου Θεού με τη λατρεία του σιχαμερού ειδώλου τού 

'Εγώ; Σε φοβερό κενό, σε φοβερό σκοτάδι, σε φοβερή νέκρα είναι βυθισμένη μια τέτοια ψυχή. Μοιάζει με σπηλιά σκοτεινή, όπου φωλιάζουν μόνο άγρια θηρία ή, ακόμα χειρότερα, κρύβονται αιμοβόροι ληστές. Μοιάζει με τάφο εξωτερικά στολισμένο, για να ευχαριστεί τα ανθρώπινα μάτια πού τόσο εύκολα ξεγελιούνται, εσωτερικά όμως γεμάτο από νεκρά κόκαλα, γεμάτο από δυσοσμία, γεμάτο από σκουλήκια, γεμάτο από καθετί το ακάθαρτο και το θεομίσητο.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΑΣΚΗΤΙΚΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ  B  ΑΓΙΟΥ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΜΠΡΙΑΝΤΣΑΝΙΝΩΦ. ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ.

 http://apantaortodoxias.blogspot.com/2012/02/blog-post_4025.html