Τό Σύμβολο τῆς Πίστεως, μέρος δ' (τελευταῖο)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ

“Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν, Πατέρα, Παντοκράτορα...”

Τό “ΠΙΣΤΕΥΩ” ἔχει τήν ἱστορία του. Συντάχθηκε ἀπό δύο Οἰκουμενικές Συνόδους, τήν Α΄ καί τή Β΄.

Ἡ Α΄ ἔγινε τό 325, ὅταν βασίλευε ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος, στή Νίκαια τῆς Βιθυνίας. Τριακόσιοι δέκα ὀκτώ (318) ἅγιοι Πατέρες καί Διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας, Μάρτυρες καί Ὁμολογητές οἱ περισσότεροι, πού πολλά ὑπέφεραν, ὅσο διαρκοῦσαν οἱ διωγμοί, κατεδίκασαν τήν φοβερή αἵρεσι τοῦ Ἀρείου, πού ἔλεγε ὅτι κάποτε ὑπῆρχε ἐποχή, πού δέν ὑπῆρχε ὁ Χριστός, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ. Τό “Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος...¹” τό ἑρμήνευε ὡς ἀρχή χρόνου. Ἀρνιόταν δηλαδή ὁ Ἄρειος τήν Θεότητα τοῦ Χριστοῦ. Τόν θεωροῦσε κτίσμα, ὅπως κάνουν καί οἱ σημερινοί χιλιαστές, τά πνευματικά ἐγγόνια τοῦ Ἀρείου. Πρωταγωνιστῆς τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἦταν ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, διάκονος τότε τοῦ Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας.

Ἡ δέ Β΄Οἰκουμενική Σύνοδος ἔγινε τό 381, ὅταν βασίλευε ὁ Μέγας Θεοδόσιος, στήν Κωνσταντινούπολι, μέ τή συμμετοχή ἑκατόν πενῆντα ἁγίων θεοφόρων Πατέρων καί Διδασκάλων, ὑπό τήν προεδρία τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου. Κατεδίκασε καί ἀφώρισε ἕναν ἄλλο αἱρετικό, τόν Μακεδόνιο, πού δέν παραδεχόταν ὅτι τό Πνεῦμα τό Ἅγιον εἶναι Θεός.

Ἡ πρώτη λέξις τοῦ Ἱεροῦ Συμβόλου εἶναι τό ρῆμα “πιστεύω”. Ἐμεῖς σήμερα πιστεύουμε σ᾿ ὅλους καί σέ ὅλα, καί μόνον στόν ἀληθινό Θεό δέν πιστεύουμε. Δέν ἔχουμε πίστι οὔτε στήν τριαδικότητα τοῦ Θεοῦ, οὔτε στήν ἐνανθρώπησι τοῦ Θεοῦ Λόγου, οὔτε στή Θεότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, οὔτε στήν Παναγία μας ὡς Θεοτόκο, οὔτε στούς Ἁγίους καί στά τίμια Λείψανά τους, οὔτε στά θαύματα, οὔτε στά πανάγια Μυστήρια, οὔτε στόν εὐαγγελικό λόγο, οὔτε στήν τιμητική προσκύνησι τῶν ἱερῶν εἰκόνων... Πιστεύουμε σέ ὅλα ἐκτός ἀπό τόν Θεό καί τήν ἀποκάλυψί Του. Ἀλλά τά τῆς πίστεως δέν ἔχουν τέλος.

Ὅσα Δόγματα περιέχει τό Σύμβολο τῆς Πίστεως, εἶναι ὅλα βέβαια, ἀληθινά, ζωντανά, πραγματικά. Ἀλήθειες πού χαρίζουν αἰώνια ζωή! Γι᾿ αὐτό ὅσα λέγονται καί ὅσα διδάσκονται, εἴτε γραπτά, εἴτε προφορικά, καί δέν εἶναι σύμφωνα μέ τούς ὅρους τοῦ ΣΥΜΒΟΛΟΥ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ, ὅλα εἶναι αἵρεσις καί πλάνη.

Εὐτυχισμένοι καί μακάριοι ὅσοι πιστεύουν καί ζοῦν σύμφωνα μέ τίς βασικές καί αἰώνιες ἀλήθειες, πού περιέχει τό ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ! Καί ὅταν φθάσουν στό τέρμα τῆς ζωῆς τους, αὐτό τό “ΠΙΣΤΕΥΩ”νά τήν κλειδώση, νά τήν σφραγίση.

Πρίν ἀπό πολλά χρόνια, μοῦ εἶχε διηγηθῆ ὁ Γέροντάς μου (Γέροντας Ἐφραίμ τῆς Ἀριζόνας) γιά τήν περίπτωσι ἑνός μοναχοῦ, ὁ ὁποῖος τό βράδυ τῆς Ἀναστάσεως, ἐνῶ εὑρισκόταν παραπλεύρως τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς καί ἐνῶ ἐψάλλετο δεκάκις τό “Χριστός Ἀνέστη”, πῆρε ἐντολή νά πάη στό ὀστεοφυλάκιο τῶν κεκοιμημένων ἀδελφῶν μοναχῶν, γιά νά τούς πῆ “ Χριστός Ἀνέστη”.

Ἀμέσως πῆγε στό ὀστεοφυλάκιο, μπῆκε μέσα μέ τήν λαμπάδα του ἀναμμένη καί εἶπε: “Ἀδελφοί καί πατέρες, μου παρήγγειλε ὁ Γέροντας μου νά σᾶς ἀναγγείλω οὐρανοφωνώντας: ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ! “ Καί – ὦ, τοῦ θαύματος! – ὅλα τά ὀστᾶ μέ τίς σεπτές κάρες τῶν μοναχῶν σηκώθηκαν ἕνα μέτρο ψηλά! Παρέμειναν γιά λίγα δευτερόλεπτα ἀκίνητα καί ἐπανῆλθαν ἥσυχα στή θέση τους!

Ἰδού τό θαῦμα τῆς πίστεως καί ἡ προαναγγελία τῆς ἀναστάσεως τῶν νεκρῶν. (Τό περιστατικό συνέβη στήν Ἱερά Μονή Ἁγίου Παύλου τοῦ Ἁγίου Ὄρους καί εἶναι “τοῖς πᾶσι γνωστό.²)

Σέ ὡρισμένα μέρη, ὑπάρχει συνήθεια, τήν ὥρα πού ψυχορραγεῖ ὁ ἄνθρωπος, κάποιος νά γονατίζη κοντά στό κρεβάτι τοῦ ἑτοιμοθανάτου καί μέ κατάνυξι νά λέγη τό “Πιστεύω”, τό “Πάτερ ἡμῶν”, τό “Ἀξιόν ἐστι”, νά διαβάζη τό Ψαλτῆρι, τήν Καινή Διαθήκη ἀκόμη καί συστάσεις νά κάνη πρός τόν ἑτοιμοθάνατο, γιά νά λέγη ἀπό μέσα του τό “Κύριε, ἐλέησον... Παναγία μου, βοήθησέ με”.

Τέλος καί τῇ Τρισηλίῳ Θεότητι

κράτος, αἶνος καί δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

Ἀμήν.

Ἀπό τό βιβλίο: “ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ”

Πρωτ. π. Στεφάνου Κ. Ἀναγνωστόπουλου

1Ἰωάν. Α΄ : 1.

2Ἀπό τίς προσωπικές μου σημειώσεις.