«Γιά ποιόν σκοπό πρέπει νά ἐργάζεται ὁ μοναχός καί μέ ποιές ἐργασίες νά ἀσχολεῖται»

ΥΠΟΘΕΣΗ Δ΄ (4)

Ἀπό τό Γεροντικό

Πῆγαν κάποτε μερικοί ἀδελφοί σέ ἕναν μεγάλο γέροντα.

Αὐτός ρώτησε τόν πρῶτο: «Τί ἐργόχειρο κάνεις ἀδελφέ;» Ἐκεῖνος ἀποκρίθηκε: «Σχοινί πλέκω, ἀββά». «Ὁ Θεός νά σοῦ πλέξει στεφάνι, παιδί μου», τοῦ εἶπε ὁ γέροντας.

Ρώτησε ἔπειτα τόν δεύτερο: «Καί ἐσύ τί δουλειά κάνεις;» «Ψάθες φτιάχνω», ἀπάντησε, καί ὁ γέροντας εἶπε: «Ὁ Θεός νά σοῦ δώσει δύναμη, παιδί μου». Ρώτησε τόν τρίτο: «Καί ἐσύ τί ἐργόχειρο κάνεις;» καί ἐκεῖνος εἶπε: «Κόσκινα». «Ὁ Θεός νά σέ φυλάξει, παιδί μου», ἀπάντησε ὁ γέροντας, καί ρώτησε τόν τέταρτο: «Καί ἐσύ μέ τί ἀσχολεῖσαι;» «Εἶμαι καλλιγράφος», ἀποκρίθηκε. Ὁ γέροντας τοῦ εἶπε: «Ἐσύ ξέρεις».

Στό τέλος ἔκανε τήν ἴδια ἐρώτηση καί στόν πέμπτο, ὁ ὁποῖος ἀπάντησε: «Λινό ὕφασμα»· καί ὁ γέροντας τοῦ εἶπε: «Ἐγώ σέ αὐτό δέν ἀνακατεύομαι».

Μέ τίς ἀπαντήσεις του ὁ γέροντας ἐννοοῦσε τά ἑξῆς:

Ἐκεῖνος πού πλέκει σχοινί, ἄν προσέχει, πλέκει μαζί μέ τόν Θεό στεφάνι γιά τόν ἑαυτό του.

Ὁ ἄλλος πού κάνει ψάθα χρειάζεται δύναμη, γιατί εἶναι κάτι κοπιαστικό. Αὐτός πού ἔχει ἐργόχειρο τά κόσκινα, χρειάζεται νά τόν φυλάει ὁ Θεός, γιατί τά πουλᾶ στά χωριά.

Ὁ καλλιγράφος ἔχει ἀνάγκη νά ταπεινώνεται, γιατί τό ἐργόχειρο αὐτό φέρνει ὑπερηφάνεια σέ ὅσους δέν προσέχουν.

Σέ ἐκεῖνον τέλος πού ὕφαινε τό λινό ὕφασμα εἶπε: «Ἐγώ σέ αὐτό δέν ἀνακατεύομαι», ἐπειδή αὐτός ἐμπορεύεται καί δέν κάνει μοναχικό ἐργόχειρο. Γιατί ὅταν κάποιος δεῖ ἀπό μακριά ἕναν νά κουβαλᾶ καλάθια ἤ ψάθες ἤ κόσκινα, λέει: «Αὐτός εἶναι μοναχός», γιατί τό ἐργόχειρό του εἶναι ἀπό χόρτο καί καταλήγει στή φωτιά. Ἄν ὅμως δεῖ κάποιον νά πουλᾶ ὑφάσματα, λέει: «Νά, ἦρθαν οἱ πραματευτάδες»· γιατί αὐτή ἡ δουλειά εἶναι κοσμική καί δέν εἶναι ὠφέλιμη γιά τούς μοναχούς.

Τοῦ ἁγίου Ἐφραίμ

Ἀδελφέ, πρόσεχε σέ κάθε λεπτομέρεια τόν ἑαυτό σου, γιατί ἡ κακία τοῦ ἐχθροῦ εἶναι πολλή καί ποικιλόμορφη, καί διάφορα τά τεχνάσματά του. Εἶναι φορές πού ὁ δόλιος σοῦ φέρνει ὀκνηρία γιά τό ἐργόχειρο καί μέ τήν ἀκηδία σέ πολεμᾶ νά παρατήσεις τήν ἐργασία σου καί, ἀντί γι᾿ αὐτή, νά κάνεις πράγματα ἀταίριαστα. Ἤ σέ βγάζει ἀπό τό κελλί, γιά νά πηγαίνεις ἄσκοπα ἐδῶ καί ἐκεῖ, ἀφήνοντας τό ἐργόχειρό σου.

Ἄν τοῦ ἀντισταθεῖς μέ τήν ὑπομονή καί τή μελέτη, σέ πολεμᾶ μέ ἄλλον τρόπο. Σοῦ δίνει προθυμία στήν ἐργασία παραπάνω ἀπό ὅσο πρέπει, ἀπό πάθος φιλαργυρίας ἤ πλεονεξίας, καί σέ δυναμώνει νά ξημεροβραδιάζεσαι σέ αὐτήν, ὥστε, ἄν εἶναι δυνατό, καί ἀπό τήν προσευχή καί τήν ἀκολουθία νά σέ ἐμποδίσει. Ὅταν σημαίνει γιά τήν ἀκολουθία, σέ πείθει νά πᾶς τελευταῖος, καί ὅταν ἀπολύσει ἡ ἀκολουθία, σέ κάνει νά βγεῖς πρῶτος ἀπό ὅλους, ἀπό τήν ὑπερβολική φροντίδα γιά τήν ἐργασία. Καί ἔτσι, ἀφοῦ σιγά σιγά σέ κυριεύσει ἐντελῶς, σέ κάνει πάλι τελείως ὑλικό καί γήινο. Γιατί, ὅπως λέει ἡ Γραφή, ἀπό ὅ,τι κανείς θά νικηθεῖ, σέ αὐτό καί ὑποδουλώνεται¹.

Ἐσύ λοιπόν, ἀγαπητέ, νά καταλάβεις τήν ἀπάτη τοῦ ἐχθροῦ καί νά μήν ὑπακούσεις σέ αὐτόν, ἀλλά ὅλα νά τά κάνεις μέ μέτρο, ὅπως πρέπει, καί μέ μέτρο νά ἐργάζεσαι, ὥστε νά ἔχεις χρόνο γιά τήν προσευχή καί τήν ἀκολουθία. Καί ἡ προσευχή πού θά κάνεις μέ πίστη, θά σοῦ δίνει δύναμη καί χάρη γιά κάθε καλό ἔργο.

Στόχος μας ἄς εἶναι ἡ αὐτάρκεια, καί ἄς τρέχουμε γιά τά ἀπαραίτητα καί ὄχι γιά τήν πολυτέλεια. Ἄν ὅμως κυνηγοῦμε τήν πολυτέλεια καί τήν πλεονεξία, ὁ κόπος θά εἶναι πολύς, ἡ πορεία ἄστατη, ἡ στενοχώρια ἀδιάκοπη καί ἡ ζωή ὅλο φροντίδες. Ὅμως ἕνα πράγμα εἶναι ἀναγκαῖο, ἀδελφοί μου, ὅπως λέει ὁ Κύριος². Τίποτε δέν εἶναι ἀνώτερο ἤ πολυτιμότερο ἀπό τήν ψυχή. Γι᾿ αὐτήν ἄς τρέχουμε καί ἄς φροντίζουμε καί ἄς ἑτοιμάζουμε διαρκῶς, καί ἄς μήν ξοδέψουμε ὅλο μας τόν καιρό στή φροντίδα τοῦ σώματος.

Ὅταν λοιπόν πεινᾶ τό σῶμα καί ἀπαιτεῖ νά φάει, ἄς θυμόμαστε ὅτι καί ἡ ψυχή ζητᾶ αὐτό πού τῆς χρειάζεται. Ὅπως τό σῶμα δέν μπορεῖ νά ζήσει ἄν δέν πάρει τροφή, ἔτσι καί ἡ ψυχή: ἄν δέν τραφεῖ μέ τήν πνευματική σοφία εἶναι νεκρή. Γι᾿ αὐτό ἔλεγε ὁ Σωτήρας: «Ὁ ἄνθρωπος δέν ζεῖ μέ μόνο τό ψωμί»³. Ἐσύ λοιπόν, ὡς καλός διαχειριστής, δῶσε τίς τροφές τῆς ψηχῆς στήν ψυχή καί τοῦ σώματος στό σῶμα, καί μήν ἀφήσεις τήν ψυχή σου νά νεκρωθεῖ, ἀλλά θρέψε την μέ λόγια θεῖα, μέ ψαλμούς καί ὕμνους καί πνευματικές ὠδές⁴, μέ ἀναγνώσματα ἀπό τίς ἅγιες Γραφές, μέ νηστεῖες, μέ ἀγρυπνίες, μέ προσευχές, μέ δάκρυα, μέ τήν ἐλπίδα καί τή μελέτη τῶν μελλοντικῶν ἀγαθῶν. Αὐτά καί τά ὅμοια μέ αὐτά εἶναι τροφή καί ζωή γιά τήν ψυχή.

Προσέχετε, ἀδελφοί, μήν τυχόν βρεθεῖ κανείς ἄκαρπος. Γιατί λέει ὁ Ἀπόστολος: «Ὅ,τι σπείρει κανείς, αὐτό θά θερίσει. Ὅποιος λοιπόν σπέρνει στό χωράφι τῆς σάρκας του ἀπόλαυση, ἡδονές καί εὐημερία, θά θερίσει ἀπό ἐκεῖ τήν καταστροφή. Ὅποιος ὅμως σπέρνει στό χωράφι τοῦ πνεύματος προσευχή, νηστεία καί ἀγρυπνία, ἀπό ἐκεῖ θά θερίσει τήν αἰώνια ζωή»⁵.

Αὐτός πού δέν μένει σέ ἕνα ἐργόχειρο, θά ἐξαντληθεῖ σέ ἔργα ἄσκοπα. Ὁ ἄνθρωπος πού χάνει τόν καιρό του, σέ μέρα γιορτῆς ἐργάζεται, καί σέ μέρα ἐργάσιμη πηγαίνη ἐδῶ καί ἐκεῖ.

Δέν εἶναι ἀρεστή τό νά προσβάλλεται κανείς γιά τήν τεμπελιά του καί νά μένει ἀναίσθητος, ἀλλά μᾶλλον τό νά καταλαβαίνει τό σφάλμα του καί νά διώχνει ἀπό ἐπάνω του τήν ἀμέλεια. Γιατί, λέει ἡ Γραφή, τόν ὀκνηρό τόν χλευάζουν καί δέν ντρέπεται⁶.

Ἀπό τίς διατάξεις τῶν Ἀποστόλων

Κάθε πιστός καί πίστη, ὅταν σηκωθοῦν ἀπό τόν ὕπνο τό πρωί, πρίν κάνουν ὁποιαδήποτε ἐργασία, νά πλυθοῦν καί νά προσευχηθοῦν. Ἄν κάπου γίνεται πνευματική διδαχή, νά προτιμήσουν τόν λόγο τῆς εὐσέβειας ἀπό τήν ἐργασία.

Τέλος καί τῇ Τρισηλίῳ Θεότητι

κράτος, αἶνος καί δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

Ἀμήν.

«ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΕΣ

ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ»

Εὐεργετινός τόμος β΄

Ἐκδόσεις: « ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ »

1Β΄ Πέτρ. Β΄ : 19.

2Λουκ. Ι΄ : 42.

3Ματθ. Δ΄ : 3.

4Ἐφ. ε΄ : 19· Κολ. Γ΄ : 16.

5Πρβλ. Γαλ. Στ΄ : 7-8.

6Παροιμ. 20, 4.

Εὐχαριστοῦμε θερμά τόν Ἡγούμενο τίς ἐκδόσεις « ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ » γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδουν.

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτηςhttp://HristosPanagia3.blogspot.com