Ποιά τὰ εἴδη τῶν παθῶν καὶ ποιές οἱ αἰτίες ποὺ τὰ ὑπέστη ὁ Κύριος;

 Σάββας Ἠλιάδης

Δάσκαλος -Κιλκίς

 

Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ἑρμηνεύοντας τὸν εἱρμὸ τῆς πέμπτης ὠδῆς τοῦ Κανόνα τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς: "Πρὸς σὲ ὀρθρίζω, τὸν δι' εὐσπλαγχνίαν, σεαυτὸν τὼ πεσόντι, κενώσαντα ἀτρέπτως, καὶ μέχρι παθῶν, ἀπαθῶς ὑποκύψαντα, Λόγε Θεοῦ.

Τὴν εἰρήνην παράσχου μοὶ φιλάνθρωπε", ὑποσημειώνει τὰ εἴδη τῶν παθῶν ποὺ ὑπέστη ὁ Χριστὸς καὶ τοὺς λόγους γιὰ τοὺς ὁποίους τὰ ὑπέστη. Γράφει λοιπόν: Ἐπειδὴ ἐδῶ ὁ λόγος ἀναφέρεται στὰ πάθη τοῦ Κυρίου, γι' αὐτὸ σημειώνουμε τὰ παρακάτω εἴδη τῶν παθῶν καὶ τὶς αἰτίες, γιὰ τὶς ὁποῖες τὰ ἀνέλαβε ὁ Κύριος, γιὰ πληροφόρηση τῶν φιλολόγων ἀναγνωστῶν.

Κατὰ τὸν Ἅγιο Γρηγόριο τὸν Θεολόγο, δέχτηκε ὁ Κύριος ἀκάνθινο στεφάνι στὸ κεφάλι του καὶ μ' αὐτὸ... φανέρωσε ὅτι ἔριξε τὸ στεφάνι, τὸ ὁποῖο εἶχε στὸ κεφάλι του ὁ Διάβολος, ὡς νικητὴς κατὰ τοῦ ἀνθρώπου.

Κατὰ δὲ τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο, τὸ ἀγκάθινο στεφάνι φανέρωνε ὅτι ὁ Κύριος ἐξάλειψε τὴν κατάρα ποὺ δέχτηκε ἡ γῆ, νὰ φυτρώνουν ἀγκάθια καὶ τριβόλια. Φανέρωνε δὲ ἐπιπλέον τὸ ἀγκάθινο στεφάνι καὶ ὅτι ὁ Δεσπότης Χριστὸς ἀφάνισε τὶς μέριμνες καὶ τὶς ὀδύνες της παρούσης ζωῆς, οἱ ὁποῖες ὀνομάζονται ἀγκάθια, σύμφωνα πάλι μὲ τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο.

Φανέρωνε ἀκόμη ὁ ἀγκάθινος στέφανος ὅτι ὁ Κύριος ἔγινε βασιλιᾶς καὶ νικητὴς τὸ κοσμοκράτορα διαβόλου, τῆς σάρκας καὶ τῆς ἁμαρτίας, καθὼς λέει πάλι ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος, ἀφοῦ οἱ βασιλιᾶδες φοροῦν στεφάνι.

Ξεντύθηκε τὰ ἱμάτιά του καὶ ντύθηκε τὴν πορφύρα, γιὰ νὰ ἐπιστρέψει τοὺς δερμάτινους χιτῶνες, τοὺς ὁποίους φόρεσε ὁ Ἀδὰμ μετὰ τὴν παράβαση, οἱ ὁποῖοι ἦταν σημάδι τῆς νεκρώσεως, πάλι κατὰ τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο.

Κατὰ τὸν ἴδιο Ἅγιο ντύθηκε πάλι τὰ ἱμάτιά του, γιὰ νὰ τὸν ντύσει ξανὰ (τὸν Ἀδὰμ) τὴν ἀφθαρσία, τὴν ὁποία εἶχε πρὸ τῆς παραβάσεως. Πῆρε τὸν κάλαμο στὸ δεξί του χέρι ὁ Κύριος σὰν βασιλικὸ σκῆπτρο, γιὰ νὰ θανατώσει τὸν ἀρχαῖο ὄφι καὶ δράκοντα, διότι ἐκ φύσεως ὁ κάλαμος χρησιμοποιεῖται ὡς ἐχθρὸς πρὸς τὰ φίδια, γιὰ νὰ τὰ θανατώνει, σύμφωνα μὲ τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο.

Πῆρε στὰ χέρια του τὸν κάλαμο, γιὰ νὰ καταργήσει τὸ κράτος καὶ τὴν ἐξουσία τοῦ Διαβόλου, τὴν ὁποία εἶχε καὶ ἀσκοῦσε κατὰ τῶν ἀνθρώπων, ὅπως λέει ὁ Γρηγόριος ὁ Θεολόγος. Πῆρε τὸν κάλαμο, γιὰ νὰ σβήσει τὸ χειρόγραφο τῶν ἁμαρτιῶν μας, κατὰ τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο. Πῆρε τὸν κάλαμο, γιὰ νὰ ὑπογράψει ὡς βασιλιᾶς, μὲ τὸ κόκκινο αἷμα του, τὸ γράμμα τῆς συγχώρεσης τῶν ἁμαρτιῶν μας, καθ' ὅσον οἱ βασιλιᾶδες ὑπογράφουν μὲ κόκκινο κινναβάρι*.

Ἐξ αὐτοῦ ἔγραψε καὶ ὁ ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης στὸ Δοξαστικὸ τῆς τρίτης Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν: "Χριστὲ ὁ Θεός, ἐσὺ ποὺ μὲ τὸν κάλαμο τοῦ Σταυροῦ, δείχνοντας φιλανθρωπία, μάτωσες καὶ ἔβαψες μὲ κόκκινες βαφὲς τὰ δάχτυλά σου, γιὰ νὰ ὑπογράψεις βασιλικῶς καὶ νὰ συγχωρήσεις ὅσες ἁμαρτίες μας εἶναι πρὸς συγχώρεση". Σταυρώθηκε στὸ ξύλο, ἐξ αἰτίας τοῦ ξύλου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ κακοῦ. Δοκίμασε τὴν γεύση τῆς χολῆς καὶ τοῦ ὄξους, ἐξ ἀφορμῆς τῆς γλυκιᾶς γεύσης τοῦ ἀπαγορευμένου καρποῦ, ποὺ δοκίμασαν οἱ Πρωτόπλαστοι, κατὰ τὸν Θεολόγο Γρηγόριο.

Δέχτηκε τὰ καρφιά, γιὰ νὰ καρφώσει τὴν ἁμαρτία. Ἅπλωσε τὰ χέρια στὸν Σταυρό, γιὰ νὰ θεραπεύσει τὸ ἅπλωμα τῶν χεριῶν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τῆς Εὖας, τὸ ὁποῖο ἔκαναν στὸ ἀπαγορευμένο ξύλο, ἀλλὰ καὶ νὰ ἑνώσει ὅσα ἦταν μακριά, τοὺς Ἀγγέλους μὲ τοὺς ἀνθρώπους, τὰ οὐράνια μὲ τὰ ἐπίγεια. Δέχτηκε τὸν θάνατο, γιὰ νὰ θανατώσει τὸν θάνατο.

Τάφηκε, γιὰ νὰ μὴν στρεφόμαστε πιὰ ἐμεῖς πρὸς τὴν γῆ, ὅπως πρωτύτερα. Ἀνάστησε τοὺς νεκρούς, οἱ ὁποῖοι μπῆκαν στὴν πόλη Ἱερουσαλήμ, γιὰ νὰ δείξει πώς, ὅταν θὰ ἀναστηθοῦμε κι ἐμεῖς, θὰ μποῦμε στὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ. Τὸ αἷμα καὶ τὸ νερὸ ποὺ ἔτρεξαν ἀπὸ τὴν πλευρά του φανέρωναν, τὸ μὲν νερὸ τὸ Βάπτισμα, τὸ δὲ αἷμα τὴν κοινωνία τοῦ αἵματος καὶ ἐπιπλέον τὸ Βάπτισμα διὰ τοῦ Μαρτυρίου.

Σκοτείνιασαν τα τὰ ἄστρα, γιὰ νὰ δείξουν ὅτι πενθοῦν τον Σταυρωθέντα Χριστό. Σκίστηκαν οἱ πέτρες, διότι ἔπασχε ἡ Πέτρα τῆς Ζωῆς. Ἀνέβηκε στὸ ὕψος τοῦ Σταυροῦ, ἐξ αἰτίας τῆς πτώσεως ποὺ ὑπέστη ὁ Ἀδάμ. Καὶ τέλος, ἀναστήθηκε γιὰ τὴν δική μας ἀνάσταση.

Ὅλα αὐτὰ θὰ τὰ βρεις στὴν σειρά του κατὰ Ματθαῖον, ἡ ὁποία συλλέχθηκε ἀπὸ τὸν Νικήτα. Τὰ περισσότερα δὲ ἀπὸ αὐτὰ τὰ μαρτυρεῖ ἐκεῖ ὁ Θεολόγος Γρηγόριος διὰ στίχων.

Γι' αὐτὸ καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως Ἅγιος Πρόκλος εἶχε δίκαιο νὰ ἀπαριθμεῖ ἐγκωμιαστικὰ καὶ μὲ θαυμασμὸ γιὰ τὰ εἴδη τῶν παθῶν τοῦ Κυρίου, λέγοντας: "Ω, πάθος, ποὺ καθαρίζει τὸν κόσμο! Ω, θάνατος, ποὺ ἔγινε ἡ ἀφορμὴ τῆς ἀθανασίας καὶ ἀνατέλλει τὴν ζωή! Ω, κάθοδος στὸν ἅδη, ποὺ ἔγινε ἡ γέφυρα, ὥστε νὰ ξαναζήσουν ὅσοι πέθαναν ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῶν αἰώνων! Ω, μεσημβρία, ποὺ ἀκύρωσε τὴν ἀπογευματινὴ καταδίκη τοῦ Ἀδὰμ στὸν Παράδεισο! Ω, Σταυρός, ὁ θεραπευτὴς Γιατρὸς τοῦ δέντρου τῆς παρακοῆς! Ω, ἧλοι (καρφιὰ) ποὺ κάρφωσαν τὸν Κόσμο στὴν γνώση τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ κατατρύπησαν τὸν θάνατο! Ω, ἀγκάθια τῆς κεφαλῆς, τὰ τσαμπιὰ τοῦ ἰουδαϊκοῦ ἀμπελῶνα! Ω, χολή, ποὺ προξένησε τὴν γλυκύτητα τοῦ μελιοῦ τῆς πίστεως καὶ ἔγινε κατήγορος τῆς πονηρίας τῶν Ἰουδαίων! Ω, σπόγγος, ὁ ὁποῖος σκούπισε καλὰ καὶ καθάρισε τελείως τὴν ἁμαρτία τοῦ κόσμου! Ω, κάλαμος, ποὺ πολιτογράφησε τοὺς πιστοὺς στὴν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν καὶ συνέτριψε τὴν τυραννίδα του ἀρχεκάκου ὄφεως! Ω, Μυστήριο, ποὺ δὲν γίνεται πιστευτὸ ἀπὸ τοὺς ἀπίστους, ἀλλὰ προσκυνεῖται ἀκατάπαυστα ἀπὸ ὅλους τοὺς πιστούς! Ω, σημεῖο, γιὰ τὸ ὁποῖο οἱ ἄπιστοι ἀντιδροῦν καὶ ἀντιλέγουν, ἀλλὰ δοξάζεται ἀπὸ ὅλους τοὺς πιστούς! Ω, Μυστήριο, (τοῦ Σταυροῦ) σκάνδαλο μὲν γιὰ τοὺς Ἰουδαίους, μωρία δὲ γιὰ τοὺς Ἐθνικούς, γιὰ μᾶς ὅμως Χριστὸς δύναμη Θεοῦ καὶ Σοφία, ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. (Λόγος εἰς τὸ πάθος τοῦ Χριστοῦ, τοῦ ὁποίου ἡ ἀρχή: "Φοβερὰ τῆς σημερινῆς παρατάξεως τὰ Μυστήρια") *κινναβάρι= ὀρυκτὸ μεταλλοῦχο, ποὺ περιέχει θεῖο καὶ ὑδράργυρο, ἀπὸ τὸ ὁποῖο βγαίνει τὸ κόκκινο χρῶμα

Ἀπόδοση στὴν Νεοελληνική - Ἐπεξεργασία: Σάββας Ἠλιάδης Δάσκαλος

Κιλκίς, 1-8-2024

http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2024/08/blog-post_16.html#more