Ὁ Μητροπολίτης Βενιαμίν

ΣΤΑΡΕΤΣ ΣΑΜΨΩΝ

ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΕ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΤΕΚΝΑ

 

8. Ο Μητροπολίτης Βενιαμίν

1. Ο Ιερομάρτυς μητροπολίτης Βενιαμίν Καζάντσεψ που εκτελέσθηκε με τυφεκισμό, ενώ έκανε κάποτε την θεία λειτουργία, είδε να κατεβαίνει στο άγιο Ποτήριο μια φλόγα πυρός. Όλοι μας την είδαμε. Ήταν κάτι το αισθητό. Μας το έδειξε ο Θεός, για να καταλάβουμε, ότι δεν ήταν ένας τυχαίος μητροπολίτης. Μια τεράστια φλόγα πυρός... επάνω από το άγιο Ποτήριο και μέσα στο άγιο Ποτήριο. Η θεία χάρις. Ναι. Μα δεν το είδαν και όλοι. Σε μερικούς δεν εφανερώθη. Γιατί ανάλογα με τη ζωή τους, δεν αξιώνονται όλοι να ιδούν τέτοια πράγματα. Μόνο εκείνοι, των οποίων διανοίγονται τα μάτια της ψυχής. Μόνο εκείνοι, των οποίων τα μάτια εξακολουθούν να είναι μάτια ανθρώπινα. Ακόμη και οί συλλειτουργοί αρχιμανδρίτες και ηγούμενοι δεν το είδαν όλοι. Είδαν μόνο... τον θόρυβο. Άκουσαν τον θόρυβο. Και κατάλαβαν, πώς κάτι το παράξενο γίνεται στην αγία Τράπεζα. Μα, στην πραγματικότητα, τίποτε το παράξενο δεν είχε γίνει.

Κάτι το ανάλογο είχε γίνει και την ήμερα της κούρας μου- μια ήμερα πριν. Ό μητροπολίτης Βενιαμίν έφευγε από την Λαύρα με ένα κάρο. Ναι, επάνω σε ένα κάρο. Τότε δεν υπήρχαν ταξί. Τότε δεν υπήρχαν αυτοκίνητα. Εγώ την ίδια ήμερα πήγαινα από τον Ναό της Παναγίας του Καζάν στην Λαύρα με τα πόδια. Συναντηθήκαμε. Και Τι βλέπω! Αντί για σταυρό με πετράδια, ό μητροπολίτης φορούσε ένα σταυρό αιματοπόρφυρο.

Ερωτώ τον Δεσπότη:
— Γιατί, Γέροντα, κόκκινο σταυρό;
Μου άπαντα:
— Θα γίνω μάρτυς. Αύριο θα με εκτελέσουν.
Τον έπιασαν στον δρόμο! Ενώ έφευγε! Ενώ περνούσε γρήγορα τα δρομάκια της Λαύρας του αγίου Αλεξάνδρου Νέφσκι στην Πετρούπολη. Μετά από λίγο καιρό, μήνα Αύγουστο, επήρα ένα κατακόκκινο, σαν πασχαλινό αυγό, κομποσχοίνι. «Δεν είναι δυνατόν, λέγω. Κάτι άσχημο συνέβη. Και είχε πράγματι συμβεί».

2. Είχε την αξιοθαύμαστη συνήθεια να διαβάζει την Ευχαριστία τρεις-τέσσερες φορές. Και δεν έβαζε τίποτε στο στόμα του, αν δεν τις τελείωνε. Εκείνος πού του κρατούσε το βιβλίο, δεν το άντεχε: Μα Τι κάνει αυτός ο Δεσπότης; έλεγε. Διαβάζει- διαβάζει διαβάζει και δός του πάλι από την αρχή! και δεν αρχίζει καμιά ημέρα, αν δεν κάνη λειτουργία και δεν κοινωνήσει! Ποτέ! Και το πρωί! στις έξι είναι κιόλας στο πόδι! Και πότε κοιμόταν;

Αργά την νύχτα! Ξέρετε, Τι δουλειές είχε; Μα ήξερε καλά, ότι το μυστικό αυτής της καλής τέχνης (της τέχνης τεχνών και επιστήμης επιστημών), της καλής δηλαδή διακυβερνήσεως του ποιμνίου, είναι, η προσευχή.
Και για αυτό νύχτες ολόκληρες τις περνούσε κάνοντας προσευχή στην Παναγία Μητέρα μας. Το κελί του είχε πάντοτε φως. Ήταν ένα μεγάλο κελί, γεμάτο εικόνες και κεριά. Δεν εύρισκες πουθενά σ' αυτό είδη πολυτελείας.

Συνήθως ήταν με το αντερί του και μια ζώνη δερμάτινη. Είχε μακριά μαλλιά και μια τεράστια πλατειά γενειάδα. Ήταν πάντοτε εύχαρις. Το πρόσωπο του έλαμπε. Αυτό είναι ένα σαφές δείγμα, ότι είχε μέσα του την ειρήνη του Θεού. Γιατί όποιος δεν έχει ειρήνη με τον Θεό, είναι γεμάτος δυστροπία, ταραχή, και απογοήτευση. Αυτό λοιπόν το θαυμάσιο χαμόγελο, έδειχνε ότι ζούσε εν τω Θεώ και για τον Θεό.

3. Ό Μητροπολίτης Βενιαμίν πυροβολήθηκε οχτώ φορές. Οϊ σφαίρες δεν τον έπιαναν!
— Άντε, παππούλη, τελείωνε τίς προσευχές σου!
Τότε εκείνος, αφού Τελείωσε την προσευχή του είπε:
— Ευλογητός ο θεός ημών...
Καινούργιος πυροβολισμός. Και ο Δεσπότης έπεσε νεκρός.

[Ό μητροπολίτης Πετρουπολέως Βενιαμίν Καζάντσεφ ήταν άνθρωπος γεμάτος σοφία, χάρη Κυρίου και δύναμη ψυχής. Παράλληλα ήταν τόσο απλός, ώστε οί Ρώσοι τον έλεγαν «ποπήκ», δηλ. παπαδάκι. Μα αυτό το παπαδάκι είχε μπει στις καρδιές όλων στην Πετρούπολη. Έτσι όταν το 1917 έγινε (νια πρώτη και τελευταία φορά στην Πετρούπολη-Λένινγκραντ) καθολική ψηφοφορία για την εκλογή μητροπολίτου, ο Βενιαμίν εξελέγη σχεδόν παμψηφεί, χάρις στην γενική αποδοχή του από όλους τους φτωχούς και ιδίως τους εργάτες, πού τον έβλεπαν σαν τον άνθρωπο, πού ήταν πιο κοντά τους από όλους.

Σαν μητροπολίτης ο Βενιαμίν έδειξε σπάνια θρησκευτική και κοινωνική δραστηριότητα.
Το 1921 στη Σοβ. Ρωσία ξέσπασε μια άνευ προηγουμένου στον κόσμο πείνα. Η Σοβ. Κυβέρνηση εκμεταλλεύτηκε την περίπτωση και ζήτησε από την Εκκλησία να βοηθήσει για την αντιμετώπιση της καταστάσεως. Ο Πατριάρχης Τύχων δηλώνει, ότι παραχωρεί όλα τα τιμαλφή της Εκκλησίας, πλην εκείνων πού δεν επιτρέπεται να περιέλθουν σε κοινή χρήση (άγια αρτοφόρια και άγια ποτήρια). Η Σοβ. Κυβέρνηση αρνείται να δεχθεί εξαιρέσεις. Τα θέλει όλα ανεξαιρέτως. Και αρχίζει η δήμευση. Άθεοι στρατιώτες και αστυνομικοί ορμούν μέσα στις Εκκλησίες. Οι ιερείς προβάλλουν αντίσταση. Και έτσι αρχίζουν οι δίκες και οι εκτελέσεις κληρικών νια αντίσταση κατά της αρχής, με την κατηγορία «αντεπαναστάτης» και «εχθρός του λαού».

Με την ίδια κατηγορία μετά από επεισόδια σε κάποιο Ναό της Πετρούπολης συλλαμβάνεται και ό μητροπολίτης Βενιαμίν, πού έμενε μόνιμα στην Λαύρα του αγίου Αλεξάνδρου Νέβσκι (Λένινγκραντ).

Η δίκη του διάρκεσε δύο μήνες.
Του απευθύνθηκε η τυποποιημένη κατηγορία: «εχθρός του λάου» και «αντεπαναστάτης».
Ο μητροπολίτης απαντά: «Γιατί ερωτάτε εμένα, αν είμαι εχθρός του λάου; Ρωτήστε τον λαό τον ίδιο! Θα σας ειπεί»!
Ο κόσμος-ακροατήριο γελάει με τις κατηγορίες κατά του Δεσπότη, πού έμενε σε απόλυτο βαθμό μακριά από κάθε πολιτικοποίηση.

Ο εισαγγελέας προσπαθεί να διορθώση την κατάσταση:
— Διερωτάστε, λέει, πού βλέπομε την αντεπαναστατική οργάνωση, στην οποία μετέχει ο κατηγορούμενος. Μπροστά σας είναι ολόκληρη! Είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία, πού με την αυστηρή της οργάνωση και πειθαρχία και με την υποδειγματική υπακοή των κατωτέρων στους ανωτέρους, αποτελεί την πιο δυνατή αντεπαναστατική οργάνωση μέσα στη Σοβ. Ένωση.
Λεπτομέρειες νια την δίκη του μητροπολίτη Βενιαμίν μπορεί να βρει, όποιος ενδιαφέρεται, στο βιβλίο Πραβοσλάβνυ Πούτ 1980, σελ. 18-51. Ο εισαγγελέας στην αγόρευση του ζήτησε να καταδικασθεί ο Βενιαμίν σε θάνατο σαν «εχθρός του λαού». Στην συνέχεια εκκάλεσε τον μητροπολίτη να απολογηθεί για τελευταία φορά.
— Μέχρι τώρα, του είπε, μας μιλούσες κάθε φορά για άλλους! Τώρα να μας ειπείς κάτι για τον εαυτό σου!

Ο μητροπολίτης σηκώθηκε ήρεμα και είπε:
— Για τον εαυτό μου! Τι να σας ειπώ για τον εαυτό μου;
Ένα μόνο... Δεν ξέρω, Τι θα αποφασίσετε για μένα: ζωή, η θάνατο. Μα ότι και αν αποφασίσετε, θα το δεχθώ με την ίδια ψυχική άνεση και γαλήνη, στρέφοντας τα μάτια μου προς τον ουρανό. ότι και αν αποφασίσετε για μένα, θα κάμω το σημείο του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού (και λέγοντας αυτά ο δεσπότης έκαμε τον σταυρό του με ευλάβεια) και θα ειπώ:
Δόξα Σοι, Κύριε. Για όλα. Για όλα.
Κατεδικάσθη σε θάνατο. Και εξετελέσθη την νύχτα 12-13 Αυγούστου 1922, μαζί με άλλους δέκα κληρικούς. Αιωνία η μνήμη τους.

Λίγο πριν εκδοθεί η απόφαση της εκτέλεσης του, ο μακάριος ιερομάρτυρας Βενιαμίν έστειλε στους κληρικούς της μητροπόλεως Πετρουπολέως μια εγκύκλιο επιστολή. Επειδή σ' αυτήν απαντά σε ερωτήματα και τάσεις, πού βασάνιζαν τότε την σκέψη των κληρικών της Ρωσίας (και απασχολούν σήμερα την σκέψη μερικών κληρικών στην Ελλάδα) παραθέταμε ένα τμήμα της επιστολής του αυτής, στο όποιο βλέπομε ακόμη καθαρότερα το μεγαλείο της ψυχής του:
«Παιδί και έφηβος διάβαζα πολύ τους βίους των αγίων. Με ενθουσίαζε τότε ο ηρωισμός τους, η άγια εμψύχωσή τους. Μα και ελυπούμην πολύ βαθιά, πού δεν είχαμε πια τους ίδιους καιρούς και δεν μας ήταν πια δυνατό να δοκιμάσομε αυτά, πού υπέμειναν εκείνοι!

Αλλά να! Οι καιροί άλλαξαν. Και ανοίγεται και μπροστά σε μας η δυνατότητα, να υποφέρομε και μείς για το Χριστό, από δικούς μας και ξένους!
Είναι βέβαια βαρύ, - πολύ βαρύ - να υποφέρει κανείς! Μα κατά το μέτρο των παθημάτων μας, μας στέλνει ο Κύριος και την παρηγοριά και την δύναμή Του.
Όμως Τι δύσκολο, να περάση κανείς αυτόν τον Ρουβίκωνα! Τι δύσκολο να επαφεθή κανείς ολοκληρωτικά στο θέλημα του Θεού!

Τα μαρτύρια φθάσανε σήμερα στο απόγειό τους! Μα και η παρηγοριά του Θεού σε μας είναι τώρα απέραντη! Είμαι γεμάτος χαρά και γαλήνη. Όπως πάντοτε! Ο Χριστός είναι η ζωή μας, το φως μας, η ανάπαυσή μας. Κοντά Του και μαζί Του είναι πάντοτε καλά. Και παντού καλά! Για την τύχη της Εκκλησίας δεν φοβούμαι. Πίστη χρειαζόμαστε. Περισσότερη πίστη. Και ιδιαίτερα εμείς οι ποιμένες της. Να ξεχάσομε την αυτενέργειά μας, την εξυπνάδα μας, την σοφία μας, τίς δυνάμεις μας! Και να δώσομε τόπο στην χάρη του Θεού!

Παράξενες είναι οι απόψεις μερικών, ενδεχομένως έξοχων ιερέων - εννοώ τον Πλάτωνωφ - ότι πρέπει να φροντίσομε να έχομε δύναμη, γιατί τάχα μπροστά σ' αυτή θα υποχωρήσουν όλοι! Και ό Χριστός τότε; Τι θα μας χρειάζεται ο Χριστός; Την Εκκλησία δεν την σώζουν ούτε οι Πλάτωνωφ, ούτε ο Βενιαμίν! Ο Χριστός την σώζει! Η άποψη αυτή, στην οποία κολλήσανε μερικοί, είναι η καταστροφή της Εκκλησίας!

Όταν πρόκειται για την Εκκλησία δεν επιτρέπεται να σκεπτόμαστε τον εαυτούλη μας! Δεν επιτρέπεται να θυσιάζομε την Εκκλησία για να σώσομε το τομάρι μας. Η εποχή μας είναι για μας δικαστήριο! Οι άνθρωποι θυσιάζουν τα πάντα για τίς πολιτικές τους πεποιθήσεις! Κοιτάξτε Τι θυσίες κάνουν οι Εσέροι (Σοσιαλ-επαναστάτες) και οι άλλοι κομματικοί. Εμείς οι Χριστιανοί, και ειδικότερα οι ιερείς, δεν θα πρέπει να δείξομε ανάλογη τόλμη και ανδρισμό, μέχρι θανάτου, αν έχομε έστω και λίγη πίστη στο Χριστό και Στην αιώνια ζωή;

Το ξέρω, είναι άσχημο πράγμα να συμβουλεύει κανείς τους άλλους! Η ιερατική σας συνείδηση, θα σας υπαγόρευση - πιστεύω - Τι πρέπει να κάμετε»!
 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΣΤΑΡΕΤΣ ΣΑΜΨΩΝ Ο ΕΚΔΟΣΗ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ. ΕΚΔΟΣΗ Γ. ΠΡΕΒΕΖΑ 1995

  http://www.pigizois.net/pneumatikoi_logoi/starets_samson/mitropolitis_veniamin.htm