Ἡ ἀποστολική καί εὐαγγελική περικοπή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου. Παναγιώτης Τρεμπέλας

Η ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Προς Εβραίους, κεφάλαιο 2, εδάφια 11-18

11Ὅ τε γὰρ ἁγιάζων καὶ οἱ ἁγιαζόμενοι ἐξ ἑνὸς πάντες· δι' ἣν αἰτίαν οὐκ ἐπαισχύνεται ἀδελφοὺς αὐτοὺς καλεῖν, 12 λέγων· ἀπαγγελῶ τὸ ὄνομά σου τοῖς ἀδελφοῖς μου, ἐν μέσῳ ἐκκλησίας ὑμνήσω σε· 13 καὶ πάλιν· ἐγὼ ἔσομαι πεποιθὼς ἐπ' αὐτῷ· καὶ πάλιν· ἰδοὺ ἐγὼ καὶ τὰ παιδία ἅ μοι ἔδωκεν ὁ Θεός. 14 ἐπεὶ οὖν τὰ παιδία κεκοινώνηκε σαρκὸς καὶ αἵματος, καὶ αὐτὸς παραπλησίως μετέσχε τῶν αὐτῶν, ἵνα διὰ τοῦ θανάτου καταργήσῃ τὸν τὸ κράτος ἔχοντα τοῦ θανάτου, τοῦτ' ἔστι τὸν διάβολον, 15 καὶ ἀπαλλάξῃ τούτους, ὅσοι φόβῳ θανάτου διὰ παντὸς τοῦ ζῆν ἔνοχοι ἦσαν δουλείας. 16 οὐ γὰρ δήπου ἀγγέλων ἐπιλαμβάνεται, ἀλλὰ σπέρματος ᾿Αβραὰμ ἐπιλαμβάνεται. 17 ὅθεν ὤφειλε κατὰ πάντα τοῖς ἀδελφοῖς ὁμοιωθῆναι, ἵνα ἐλεήμων γένηται καὶ πιστὸς ἀρχιερεὺς τὰ πρὸς τὸν Θεόν, εἰς τὸ ἱλάσκεσθαι τὰς ἁμαρτίας τοῦ λαοῦ. 18 ἐν ᾧ γὰρ πέπονθεν αὐτὸς πειρασθείς, δύναται τοῖς πειραζομένοις βοηθῆσαι.

Ερμηνευτική απόδοση από τον μακαριστό Παν. Τρεμπέλα

11 Υπάρχει μάλιστα στενός σύνδεσμος μεταξύ του αρχηγού της σωτηρίας και εκείνων που σώζονται μέσω Αυτού· διότι και ο Ιησούς που μας αγιάζει και μας σώζει, κι εμείς που αγιαζόμαστε και σωζόμαστε, όλοι καταγόμαστε από έναν Πατέρα. Γι’ αυτό τον λόγο δεν ντρέπεται ο Ιησούς να ονομάζει όλους αυτούς αδελφού Του, 12 λέγοντας: “Θα διακηρύξω και θα ομολογήσω το όνομά σου στους αδελφούς μου, θα σε ανυμνήσω μέσα σε σύναξη”. 13 Και πάλι, δείχνοντας ότι έγινε όμοιος με μας και συγγένευσε μαζί μας, λέει: “Εγώ ο Μεσσίας ως άνθρωπος θα στηρίξω την εμπιστοσύνη μου πάνω σ΄ Aυτόν, τον Θεό και Πατέρα”. Και πάλι λέει: “Ιδού εγώ και τα παιδιά που μου έδωσε ο Θεός”.

14 Επειδή λοιπόν τα παιδιά του Θεού είναι άνθρωποι και έχουν συμμετάσχει όλα στην αυθεντική και φθαρτή ανθρώπινη φύση, γι’ αυτό και Aυτός παρόμοια μετέσχε στην ίδια ανθρώπινη φύση και αληθινά έγινε άνθρωπος˙ για να καταστήσει με τον θάνατό Του ανίσχυρο εκείνον που είχε τη δύναμη και την εξουσία του θανάτου, δηλαδή τον διάβολο. 15 Κι έτσι να απαλλάξει αυτούς οι οποίοι, επειδή φοβούνταν τον θάνατο, σε ολόκληρη τη ζωή τους κατακρατούνταν από τη δουλεία της ανησυχίας και της αγωνίας μήπως πεθάνουν και στερηθούν τη ζωή αυτή, και υποστούν έπειτα και τα δεινά της καταδίκης μετά τον θάνατο. 16 Ήταν λοιπόν αναγκαίο να γίνει ο Υιός και άνθρωπος· διότι αναμφίβολα δεν έρχεται να βοηθήσει αγγέλους, οπότε δεν θα ήταν ανάγκη να φορέσει σάρκα, αφού οι άγγελοι είναι άσαρκοι˙ αλλά έρχεται να βοηθήσει τους απογόνους του Αβράαμ. 17 Προκειμένου λοιπόν να βοηθήσει ανθρώπους, έπρεπε να εξομοιωθεί σε όλα με τους αδελφούς Του αυτούς, και να γίνει αρχιερεύς σπλαχνικός και άξιος ώστε να βασίζεται ο καθένας μας σε Αυτόν˙ αρχιερεύς ευπρόσδεκτος στα αρχιερατικά έργα που πρέπει να επιτελούνται και να προσφέρονται στον Θεό για την εξιλέωση και τη συγχώρηση του λαού. 18 Έγινε λοιπόν, σπλαχνικός καθώς εξομοιώθηκε με μας˙ διότι, εφόσον υπέφερε και δοκίμασε ο ίδιος πειρασμούς, καθώς θυμάται τι υπέφερε κι Αυτός, με πολλή συμπάθεια θα βοηθήσει κι εκείνους που πειράζονται και δοκιμάζονται.

Η ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Κατά Λουκάν, κεφάλαιο Α΄, εδάφια 24-38

24 Μετὰ δὲ ταύτας τὰς ἡμέρας συνέλαβεν ᾿Ελισάβετ ἡ γυνὴ αὐτοῦ, καὶ περιέκρυβεν ἑαυτὴν μῆνας πέντε, 25 λέγουσα ὅτι οὕτω μοι πεποίηκεν ὁ Κύριος ἐν ἡμέραις αἷς ἐπεῖδεν ἀφελεῖν τὸ ὄνειδός μου ἐν ἀνθρώποις.

26 ᾿Εν δὲ τῷ μηνὶ τῷ ἕκτῳ ἀπεστάλη ὁ ἄγγελος Γαβριὴλ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ εἰς πόλιν τῆς Γαλιλαίας, ᾗ ὄνομα Ναζαρέτ, 27 πρὸς παρθένον μεμνηστευμένην ἀνδρί, ᾧ ὄνομα ᾿Ιωσήφ, ἐξ οἴκου Δαυΐδ, καὶ τὸ ὄνομα τῆς παρθένου Μαριάμ. 28 Καὶ εἰσελθὼν ὁ ἄγγελος πρὸς αὐτὴν εἶπε· χαῖρε, κεχαριτωμένη· ὁ Κύριος μετὰ σοῦ· εὐλογημένη σὺ ἐν γυναιξίν. 29 Ἡ δὲ ἰδοῦσα διεταράχθη ἐπὶ τῷ λόγῳ αὐτοῦ, καὶ διελογίζετο ποταπὸς εἴη ὁ ἀσπασμὸς οὗτος. 30 Καὶ εἶπεν ὁ ἄγγελος αὐτῇ· μὴ φοβοῦ, Μαριάμ· εὗρες γὰρ χάριν παρὰ τῷ Θεῷ. 31 Καὶ ἰδοὺ συλλήψῃ ἐν γαστρὶ καὶ τέξῃ υἱόν, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ ᾿Ιησοῦν. 32 Οὗτος ἔσται μέγας καὶ υἱὸς ὑψίστου κληθήσεται, καὶ δώσει αὐτῷ Κύριος ὁ Θεὸς τὸν θρόνον Δαυῒδ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, 33 καὶ βασιλεύσει ἐπὶ τὸν οἶκον ᾿Ιακὼβ εἰς τοὺς αἰῶνας, καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος. 34 Εἶπε δὲ Μαριὰμ πρὸς τὸν ἄγγελον· πῶς ἔσται μοι τοῦτο, ἐπεὶ ἄνδρα οὐ γινώσκω; 35 καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ἄγγελος εἶπεν αὐτῇ· Πνεῦμα ῞Αγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σὲ καὶ δύναμις ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι· διὸ καὶ τὸ γεννώμενον ἅγιον κληθήσεται υἱὸς Θεοῦ. 36 Καὶ ἰδοὺ ᾿Ελισάβετ ἡ συγγενής σου καὶ αὐτὴ συνειληφυῖα υἱὸν ἐν γήρει αὐτῆς, καὶ οὗτος μὴν ἕκτος ἐστὶν αὐτῇ τῇ καλουμένῃ στείρᾳ· 37 ὅτι οὐκ ἀδυνατήσει παρὰ τῷ Θεῷ πᾶν ρῆμα. 38 Εἶπε δὲ Μαριάμ· ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμά σου. καὶ ἀπῆλθεν ἀπ᾿ αὐτῆς ὁ ἄγγελος.

Ερμηνευτική απόδοση από τον μακαριστό Παν. Τρεμπέλα

24 Ύστερα λοιπόν από τις ημέρες αυτές έμεινε έγκυος η σύζυγός του η Ελισάβετ, και επί πέντε μήνες από συστολή έκρυβε με επιμέλεια την εγκυμοσύνη της. 25 Όταν όμως πλέον δεν μπορούσε να κρυφτεί, έλεγε σε αυτούς που ήθελαν να την συγχαρούν: «Μου έκανε αυτό το καλό ο Θεός έτσι, σε περασμένη ηλικία, τις ημέρες αυτές που επέβλεψε με ευμένεια σε ‘μένα για να μου αφαιρέσει την ντροπή που ένιωθα ανάμεσα στους ανθρώπους εξαιτίας της στειρότητας και της ατεκνίας μου».

26 Τον έκτο μήνα της εγκυμοσύνης της Ελισάβετ, έστειλε ο Θεός τον αρχάγγελο Γαβριήλ σε μία πόλη της Γαλιλαίας που λεγόταν Ναζαρέτ, 27 σε μία παρθένα κόρη που ήταν αρραβωνιασμένη με έναν άνδρα που λεγόταν Ιωσήφ. Η παρθένος αυτή κόρη καταγόταν από τη γενιά του Δαβίδ, και το όνομά της ήταν Μαριάμ. 28 Μόλις μπήκε ο άγγελος στο δωμάτιό της, της είπε: «Χαίρε εσύ, που είσαι προικισμένη από τον Θεό με πολλές και εξαιρετικές χάριτες. Ο Κύριος είναι μαζί σου, κι Αυτός σε γέμισε με τις χάρες Του. Έχεις ευλογηθεί εσύ όσο καμία άλλη γυναίκα». 29 Αυτή όμως, όταν είδε τον άγγελο, ταράχθηκε πολύ απ’ τον λόγο που της είπε και σκεπτόταν μέσα της ποια σημασία και ποιο σκοπό να είχε άραγε ο χαιρετισμός αυτός.

30 Κι ο άγγελος τής είπε: “Μην φοβάσαι, Μαριάμ, αλλά να χαίρεσαι, διότι ο Θεός σε έκρινε άξια να δεχθείς την εξαιρετική εύνοια και χάρη Tου. 31 Και να ποια είναι η εξαιρετική χάρη που δεν την έλαβε ποτέ καμία άλλη γυναίκα, αλλά εσύ μόνο αξιώθηκες να λάβεις: Θα συλλάβεις στην κοιλιά σου και θα γεννήσεις υιό και θα Tου δώσεις το όνομα «Ιησούς». 32 Αυτός θα είναι μεγάλος και λόγω της αγιότητος και λόγω του αξιώματός Tου. Κι ενώ με την ενανθρώπησή Tου θα γίνει τέλειος άνθρωπος, θα αναγνωρισθεί ότι είναι ο Υιός του Θεού, που είναι υψηλότερος και ανώτερος απ’ όλα και εξουσιάζει τα πάντα. Και θα Τον ανυψώσει ο Κύριος ο Θεός και ως άνθρωπο. Θα Του δώσει τον θρόνο του προπάτορά του, Δαβίδ. 33 Και θα βασιλεύσει αιώνια ως αθάνατος και παντοτινός αρχιερέας και βασιλιάς στους πιστούς όλων των γενεών, οι οποίοι θα αποτελούν την πνευματική και αληθινή οικογένεια του Ιακώβ˙ και η βασιλεία Tου δεν θα έχει τέλος, όπως η βασιλεία των επίγειων βασιλέων, αλλά θα είναι ατελείωτη και παντοτινή, επειδή θα είναι θεϊκή’’. 34 Είπε τότε η Μαριάμ στον άγγελο: “Πώς θα γίνει το πρωτοφανές και πρωτάκουστο αυτό μυστήριο και πώς θα συλλάβω και θα γεννήσω, αφού δεν έχω συζυγική σχέση με άνδρα;”. 35 Και ο άγγελος τής αποκρίθηκε: «Θα έλθει σε σένα το Πνεύμα το Άγιον. Αυτό θα σε καθαρίσει από το προπατορικό αμάρτημα και θα σε εξαγιάσει. Και η δύναμη του Υψίστου θα ρίξει τη δημιουργική και προστατευτική σκέπη της πάνω σου. Γι’ αυτό και το απολύτως αναμάρτητο και άγιο βρέφος που θα γεννηθεί με τον υπερφυσικό αυτό τρόπο, θα αναγνωρισθεί ότι είναι ο ίδιος ο Υιός του Θεού.

36 Και για να βεβαιωθείς ότι θα γίνει πραγματικά το μεγάλο αυτό θαύμα σε σένα, σου γνωστοποιώ κι ένα άλλο, μικρότερο βέβαια θαύμα, το οποίο όμως δεν θα το περίμενες. Ιδού, η συγγενής σου Ελισάβετ έχει συλλάβει κι αυτή ένα αγόρι στη γεροντική της ηλικία. Και βρίσκεται στον έκτο μήνα της εγκυμοσύνης της αυτή, που την αποκαλούσαν όλοι έως τώρα στείρα. 37 Κι όμως τώρα είναι έγκυος, διότι κανένα πράγμα δεν είναι αδύνατο στον Θεό, καθετί θαυμαστό και καταπληκτικό που ο ασθενής άνθρωπος θα ισχυριζόταν ότι είναι ανώτερο από τις δυνάμεις του». 38 Τότε είπε η Μαριάμ: «Ιδού είμαι η δούλη του Κυρίου, πρόθυμη να υπηρετήσω τις βουλές Του. Μακάρι να γίνει σε ‘μένα όπως το είπες». Και μόλις είπε αυτά τα λόγια, με τα οποία εκδήλωσε ταπεινά την υποταγή της στο θέλημα του Θεού και εμπιστεύθηκε τον εαυτό της στην πρόνοιά Του, έφυγε απ’ αυτήν ο άγγελος.