«Ὁ Ἅγιος Παΐσιος γιά τούς ψυχολόγους».Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης

«Ὁ Ἅγιος Παΐσιος γιά τούς ψυχολόγους» 

Ὁμιλία τοῦ π. Σάββα στίς 05-07-2019 

«Ὁ διάβολος», λέει ἡ Ἁγία Γραφή, «εἶναι ὁ πλανῶν τήν οἰκουμένην ὅλην»[1], αὐτός πού πλανᾶ ὅλη τήν οἰκουμένη καί ἔχει πάρα πολλές μεθοδεῖες, πάρα πολλούς τρόπους, γιά νά πλανᾶ τούς ἀνθρώπους. Πλανῶ σημαίνει βγάζω ἀπό τόν σωστό δρόμο. Στήν σύγχρονη γλώσσα τό λέμε παραπλανῶ, δηλαδή ἀπομακρύνω τόν ἄνθρωπο ἀπό τόν σωστό δρόμο καί ἀπό τόν σωστό στόχο καί τόν βγάζω ἀπό τόν δρόμο ἤ τόν πάω σέ ἄλλους δρόμους. Ὁ δρόμος πού πρέπει νά βαδίσουμε εἶναι ὁ Χριστός. «Ἐγώ εἶμαι ἡ ὁδός καί ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή»[2]. Καί ὁ διάβολος προσπαθεῖ πάντα νά βγάλει τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν ὁδό. Καί οἱ χριστιανοί μάλιστα λέγονται οἱ ἐν τῇ ὁδῷ, γιατί βαδίζουμε τήν καλή στρατεία, τήν σωστή στράτα καί εἴμαστε σέ μία διαρκῆ πορεία ἐδῶ στήν γῆ καί σέ μία συνεχῆ ἐκστρατεία. Γι’ αὐτό καί ἡ Ἐκκλησία ἡ ἐπί γῆς λέγεται στρατευομένη καί οἱ πιστοί ἀποτελοῦμε τόν στρατό τοῦ Κυρίου. 

Μία ἀπό τίς μεθόδους πού ὁ διάβολος παραπλανᾶ τόν ἄνθρωπο εἶναι ἡ ψυχολογία, ὅσο κι ἄν ἀκούγεται παράδοξο. Γιατί σήμερα, ἤ μᾶλλον τούς τελευταίους αἰῶνες, ἔτσι ὅπως ἔχει διαμορφωθεῖ ἡ ψυχολογία ἐμπνέεται ἀπό δαιμονικά πνεύματα, νά τό ποῦμε ἔτσι ἁπλά. Οἱ ἅγιοι Πατέρες, ὁ Ἅγιος Παΐσιος, ὁ Ἅγιος Πορφύριος, βεβαίως δέν εἴχανε ἐμπάθεια πρός τούς ψυχολόγους καί τούς ψυχιάτρους ὡς ἀνθρώπους, ἀλλά δέν ἤθελαν νά ἀκούσουν γιά τίς θεωρίες αὐτές τῆς ψυχολογίας πού ἔχουν ἐπικρατήσει πλέον στήν λεγόμενη ἄς ποῦμε παιδαγωγική ἐπιστήμη, στό πῶς δηλαδή θά πρέπει οἱ γονεῖς νά μεγαλώνουν τά παιδιά καί πῶς οἱ δάσκαλοι, οἱ νηπιαγωγοί ἐπίσης, νά καταρτίζουν τά παιδιά. 

Ὑπάρχουνε ἀναφορές στά βιβλία πού ἔχουνε γραφτεῖ γιά τόν Ἅγιο Παΐσιο καί ἔχω μερικές ἐδῶ μπροστά μου. Ὅπως ὑπάρχουν ἀναφορές τοῦ Ἁγίου Πορφυρίου. Μάλιστα ὁ Ἅγιος Πορφύριος ἔλεγε ὅτι κατάφερε ὁ διάβολος μέσα ἀπό τήν ψυχολογική ὁρολογία, πού ἔχει πλέον ἐνσωματωθεῖ στό λεξιλόγιό μας, νά πείσει τούς ἀνθρώπους νά τούς βγάλει ἀπό τήν Πατερική ὁρολογία, τήν ἐκκλησιαστική, καί νά τούς πείσει ὅτι δέν ὑπάρχουν πάθη, δέν ὑπάρχει διάβολος.. ὑπάρχουνε αὐτές οἱ λέξεις καί οἱ ὅροι πού χρησιμοποιοῦν οἱ ψυχολόγοι, ἄγχος, στρές, ἀνασφάλεια. Ἐνῶ, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ἐμεῖς μιλᾶμε γιά τόν διάβολο τῆς ἀκηδίας, δέν μιλᾶμε γιά κατάθλιψη. Μιλᾶμε γιά τόν διάβολο τῆς λύπης. Ὑπάρχει εἰδικό δαιμόνιο πού προξενεῖ λύπη στόν ἄνθρωπο. Οἱ ψυχολόγοι καί ἡ ψυχολογία θεωροῦν ἀντιεπιστημονικό τό νά παραδεχθοῦμε ὅτι ὑπάρχει διάβολος καί λένε ὅτι δέν ὑπάρχει διάβολος. Ἐπίσης καί ὅτι ὑπάρχει Θεός. Πολλοί δέν πιστεύουνε ὅτι ὑπάρχει Θεός. Ἄλλοι πάλι, πιστεύουν στόν ντεϊσμό, ὅπως λέγαμε κάποια ἄλλη φορά, δηλαδή στήν θεωρία ὅτι ναί μέν ὑπάρχει Θεός, ἀλλά δέν ἀνακατεύεται στή ζωή μας. Εἶναι κάπου μακριά καί ἐμεῖς εἴμαστε ὑπεύθυνοι ἄς ποῦμε γιά τήν ζωή μας καί ὁ Θεός μᾶς ἔχει παρατήσει στήν «τύχη» μας. 

Ἀντί, ἑπομένως, ὁ ἄνθρωπος νά πάει στόν πνευματικό, ὅπως ἔλεγε καί ὁ Ἅγιος Παΐσιος, πηγαίνει στόν ψυχολόγο σήμερα καί στόν ψυχίατρο. Καί ἀντί νά βοηθηθεῖ βεβαίως, ταλαιπωρεῖται. Γιατί αὐτοί οἱ ἄνθρωποι, οἱ ψυχολόγοι, δέν μποροῦν νά βοηθήσουν, δηλαδή νά θεραπεύσουν τήν ψυχή. Πρῶτον, γιατί δέν τήν γνωρίζουν. Ἄν ρωτήσετε ἕναν ψυχολόγο καί ἕναν ψυχίατρο, τί εἶναι ἡ ψυχή, δέν ξέρει νά πεῖ. 

- Ἄν δέν γνωρίζεις τί εἶναι ἡ ψυχή, πῶς μπορεῖς νά τήν θεραπεύσεις; 

Εἶναι παραπλανητικός ὁ ὅρος ψυχίατρος, γιατρός τῆς ψυχῆς, γιατί αὐτοί οἱ ἄνθρωποι ἀσχολοῦνται μέ τό νευρικό σύστημα, οἱ ψυχίατροι. Τό ἴδιο καί ὀ ψυχολόγος, δέν θεραπεύει τήν ψυχή ἀλλά τί κάνει; Βοηθάει νά διορθωθοῦν κάποιες ἐξωτερικές συμπεριφορές. Σ’ αὐτό μπορεῖ νά σέ βοηθήσει λίγο. Ἀλλά σέ καμιά περίπτωση δέν ἀφαιρεῖ τό αἴτιο, τό ὁποῖο προξενεῖ τήν ψυχική δυσλειτουργία στόν ἄνθρωπο. Ἡ δέ λεγόμενη ψυχανάλυση, περί ἧς πολύς ὁ λόγος, καί οἱ διάφορες ψυχοθεραπεῖες πού κυκλοφοροῦν.. ὑπάρχουν ἑκατοντάδες εἴδη ψυχοθεραπειῶν, μία ἀπό αὐτές εἶναι ἡ ψυχανάλυση, καί ὅπου ἀκοῦτε στήν θεραπευτική πολλές μεθόδους θεραπείας σημαίνει ὅτι δέν ἔχουμε θεραπεία. Ὅπου ἀκοῦτε πολλά φάρμακα καί πολλές ἰατρικές μεθόδους, σημαίνει ὅτι δέν ἔχουμε θεραπεία. 

- Ἡ ψυχανάλυση οὐσιαστικά τί εἶναι;

Ὁ ἄνθρωπος ἀνακατεύει τόν βοῦρκο του. Κι ὅταν ἀνακατεύεις ἕναν βοῦρκο πού ἔχεις στήν ψυχή σου, γιατί σέ βάζει στό κρεβάτι ὁ ψυχαναλυτής καί σοῦ λέει, λέγε. Τί θά πεῖς; Θά πεῖς ὅ,τι σοῦ κατέβει. Ὅ,τι σοῦ ἔρχεται ἐκείνη τήν ὥρα νά τό λές. Καί ἀρχίζεις καί λές καί λές καί λές.. ὑποτίθεται αὐτά πού ἔχει τό βάθος τῆς ψυχῆς σου. Καί μέ τό πού θά τά πεῖς τί ἔγινε δηλαδή; Θά τά φέρεις στήν ἐπιφάνεια. Καί τί ἔγινε; Εἶναι σάν νά ἀνακατεύεις ἕναν βοῦρκο καί οἱ βρωμιές νά ἔρχονται στήν ἐπιφάνεια. Βρωμάει πιό πολύ! Τό θέμα εἶναι νά πάψει νά ὑπάρχει βοῦρκος. Ἀλλά αὐτό δέν μπορεῖ νά τό κάνει ὁ ψυχίατρος οὔτε ὁ ψυχαναλυτής. Αὐτό μπορεῖ νά τό κάνει μόνο ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία καθαρίζει τόν ἄνθρωπο, γιατί ὁ Θεός παρέχει τήν καθαρτική Χάρη. Ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ εἶναι πού καθαρίζει τόν ἄνθρωπο ἀπό πᾶσα ἁμαρτία καί κατεξοχήν μάλιστα τά μυστήρια. Λέμε, «τό αἷμα Ἰησοῦ Χριστοῦ καθαρίζει ἡμᾶς ἀπό πάσης ἁμαρτίας»[3]. Ἄν ὁ ἄνθρωπος δέν μπεῖ μέσα στήν Ἐκκλησία, δέν μετάσχει στά ἅγια μυστήρια καί δέν ἀκολουθήσει τήν θεραπευτική μέθοδο τῶν Ἁγίων Πατέρων, πού εἶναι ἡ θεραπευτική μέθοδος τοῦ Χριστοῦ μας, δέν μπορεῖ νά ἀποκτήσει πνευματική, ψυχική, ψυχολογική, ὅπως θέλετε πέστε το, ὑγεία. Οὔτε καί σωματική. Γιατί σῶμα καί ψυχή εἶναι ἀλληλένδετα. Καί ὅταν εἶναι ἀσθενής ἡ ψυχή, ὅταν ὁ ἄνθρωπος πάσχει ψυχικά-ψυχολογικά, ἀσθενεῖ καί τό σῶμα ἀργά ἤ γρήγορα. Ἄν τό ἄγχος πού ἔχεις στήν ψυχή σου, δέν φροντίσεις νά τό θεραπεύσεις μέ τήν πίστη στόν Θεό, ἀργά ἤ γρήγορα τό ἄγχος σωματοποιεῖται, ὅπως λένε καί οἱ γιατροί, καί ἀρχίζεις νά ἔχεις καί σωματικά συμπτώματα. Νά ἔχεις διάφορα τίκ, νά ἔχεις πόνο στό στομάχι.. κι ἄν τό ἀφήσεις ἀκόμα περισσότερο μπορεῖ νά γίνει καί ἕλκος, νά ἔχεις πόνο στό δωδεκαδάκτυλο, νά ἔχεις εὐερέθιστο ἔντερο, χίλια δυό νοσήματα, τά ὁποῖα τά ὀνομάζουν καί οἱ γιατροί, τό παραδέχονται, ὅτι συνδέονται μέ τήν ψυχή, τά λεγόμενα ψυχοσωματικά νοσήματα. Ἀπό τήν φτωχή μου πείρα -ἄν θέλετε- στήν ἰατρική, πιστεύω ὅτι ὅλα τά νοσήματα εἶναι ψυχοσωματικά. Ἀκόμα καί τό ἁπλό κρυολόγημα. Παρατηρεῖστε τόν ἑαυτό σας, πότε κρυολογεῖτε; Ὅταν στενοχωρεθεῖτε κατά βάση, τότε κρυολογεῖτε. Ὅταν στενοχωριόμαστε, τό παίρνουμε μέσα μας δηλαδή πού λέμε καί εἶναι μιά βαθιά λύπη μέσα μας, αὐτό τί κάνει; Ρίχνει τήν ἄμυνα τοῦ ὀργανισμοῦ. Πέφτουν τά ἀντισώματα, ὁπότε γίνεσαι εὐάλωτος στούς ἰούς αὐτούς πού προκαλοῦν τό κοινό κρυολόγημα. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος εἶναι χαρούμενος ἐν Χριστῷ, προσεύχεται, ζεῖ μέσα στήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, πολύ δύσκολα ἀσθενεῖ. Μπορεῖ νά νηστεύει, νά κακοπαθεῖ κ.λ.π. ἀλλά ἐπειδή χαίρεται ἐν Χριστῷ, δέν ἀρρωσταίνει. Ἀρρωσταίνουμε, ὅταν ἁμαρτάνουμε. Καί ἡ λύπη, ἡ στενοχώρια, εἶναι ἁμαρτία, γιατί φανερώνει ἄνθρωπο πού δέν πιστεύει, δέν ἐμπιστεύεται δηλαδή τήν ζωή του στόν Θεό. 

Ἑπομένως, ἡ λύση εἶναι ἡ καταφυγή στήν Ἐκκλησία. Ἄς δοῦμε μερικά πού ἔλεγε ὁ Ἅγιος Παΐσιος καί ἄν ὑπάρξει χρόνος, ἐλπίζω νά ὑπάρξει, νά ποῦμε κι αὐτά πού λέει ἡ μοντέρνα ἔρευνα γιά τήν ψυχολογία, κυρίως γιά τήν ψυχανάλυση. Νά δεῖτε πῶς ἔχει μπεῖ ὁ ἀποκρυφισμός, ἡ μαγεία καί ὅλες αὐτές οἱ διδασκαλίες τοῦ Σιωνισμοῦ, ἡ Καμπάλα. Ἡ ἑβραϊκή Καμπάλα εἶναι ἡ βάση δυστυχῶς τοῦ Φρόυντ, ὁ ὁποῖος εἶναι, ἄς ποῦμε, ἡ αὐθεντία σήμερα, θεωρεῖται ἡ αὐθεντία στούς ψυχολόγους καί στούς ψυχιάτρους. Κι ὅμως ὁ Φρόυντ, σύμφωνα μέ τήν σύγχρονη ἔρευνα, ἀποδεικνύεται Καμπαλιστής, δηλαδή ὀπαδός τῆς ἑβραϊκῆς μαγείας. Καί οἱ διδασκαλίες τῆς Καμπάλα, καί μάλιστα τῆς δεύτερης Καμπάλα, ἄν θυμάστε ἔχουμε δύο Καμπάλες, ἔχουμε τήν Καμπάλα τοῦ 13ου αἰῶνα καί τήν Καμπάλα τοῦ 16ου ἀπό ἕναν ραβίνο Ἰσαάκ Λούρια, αὐτή ἡ δεύτερη Καμπάλα εἶναι πού ἐπηρέασε πάρα πολύ τόν Φρόυντ. Καί τίς διδασκαλίες αὐτῆς τῆς Καμπάλα τίς ἔχει περάσει στίς θεωρίες του τίς ψυχολογικές. Καί ἀκοῦς τί λέει καί φρίττεις! Νά ἑρμηνεύονται τά πάντα μέ τό σέξ, μέ τήν σεξουαλική θεωρία.. Ἀλλά ἑρμηνεύεται γιατί τά λέει ἀπό τό γεγονός ὅτι βασίστηκε στίς θεωρίες τῆς Καμπάλα. Καί μετά μιλᾶμε γιά ἐπιστήμη.. Ποιά ἐπιστήμη; Οὐσιαστικά εἶναι μιά διδασκαλία δαιμόνων. Γι’ αὐτό παρατηρεῖται αὐτό τό παράδοξο καί τό ὁμολογοῦν οἱ ἴδιοι οἱ ψυχίατροι καί οἱ ψυχολόγοι, ὅτι ἐνῶ ὑποτίθεται ὅτι τελειοποιεῖται ἡ «ἐπιστήμη» τῆς ψυχολογίας, αὐξάνονται οἱ ἀσθενεῖς! Ὅλο καί περισσότεροι ἄνθρωποι εἶναι ψυχικά ἀσθενεῖς σήμερα. Ἄν εἴχαμε σωστή ἐπιστήμη, θά ἔπρεπε νά μειώνεται ὁ ἀριθμός τῶν ψυχολογικά πασχόντων, ἔτσι δέν εἶναι; Κι ὅμως αὐξάνεται! Καί ἡ κατανάλωση τῶν ψυχοφαρμάκων αὐξάνεται ἰλιγγιωδῶς καί τά ψυχιατρικά νοσοκομεῖα κ.λ.π. αὐξάνονται. Ἄρα τί συμβαίνει; Τί σημαίνει ὅλο αὐτό; Ὅτι δέν ἔχουμε σωστή κατεύθυνση στήν θεραπεία τῶν ψυχικῶν νοσημάτων. Κάτι δέν πάει καλά. Καί φυσικά δέν πάει καλά, ἀφοῦ ἡ θεραπεία βασίζεται στούς δαίμονες, στήν Καμπάλα. Τί νά πάει καλά… Ὁ διάβολος θέλει νά βασανίζει τόν ἄνθρωπο καί νά τόν ἔχει πάντα ἄρρωστο καί ποτέ καλά ψυχολογικά. 

«Καί βλέπεις πολλοί», λέει ὁ Ἅγιος Παΐσιος, «ἐνῶ ἔχουν προβλήματα πού τά προκάλεσαν οἱ ἁμαρτίες τους, δέν πηγαίνουν στόν πνευματικό πού μπορεῖ νά τούς βοηθήσει θετικά, ἀλλά καταλήγουν νά ἐξομολογοῦνται στούς ψυχολόγους. Λένε τό ἱστορικό τους, τούς συμβουλεύονται γιά τά προβλήματά τους καί, ἄν ἔχουν νά περάσουν ἕνα ποτάμι, τούς ρίχνουν μέσα καί ἤ πνίγονται ἤ βγαίνουν, ἀλλά ποῦ βγαίνουν...». Βλέπουμε τούς ἀνθρώπους, πῶς καταντᾶνε μέ τά ψυχοφάρμακα, περίπου σάν ζόμπι.. ἀνοίγει καί ἡ ὄρεξη, γίνονται καί τετράπαχοι καί εἶναι σχεδόν ἄχρηστοι, ἀπενεργοποιημένοι. «Ἐνῶ, ἄν πᾶνε νά ἐξομολογηθοῦν στόν πνευματικό, θά περάσουν στήν ἄλλη ὄχθη ἀπό τήν γέφυρα ἄνετα»[4]. Τό «γέφυρα» εἶναι ἡ μετάνοια, καί περνᾶς στόν χῶρο τῆς πνευματικῆς ὑγείας, πού λέγεται Ἐκκλησία, Θεία Χάρις. Οὐσιαστικά ἡ μετάνοια καί ἡ ἐξομολόγηση τί εἶναι; Ἡ ἐπιστροφή τοῦ ἀσώτου στό σπίτι του. Ὁ ἄνθρωπος πού μετανοεῖ εἶναι σάν τόν ἀλήτη ἄς ποῦμε πού γυρνάει στούς δρόμους καί τρώει σκουπίδια καί λεμονόκουπες καί ξαφνικά ἀποφασίζει νά γυρίσει στό πατρικό σπίτι καί νά βρεῖ πάλι τή ζεστή πατρική φωλιά. Αὐτό εἶναι μετάνοια. Καί ἔρχεται ὁ ἄνθρωπος καί ἰσορροπεῖ. Μόνο μέσα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία σώζεσαι. 

Ἄν πᾶνε νά ἐξομολογηθοῦν λοιπόν, θά περάσουν στήν ἄλλη ὄχθη ἀπό τήν γέφυρα ἄνετα, «γιατί μέ τό μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως ἐνεργεῖ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ καί λυτρώνονται»[5]. Καί ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ εἶναι «ἡ τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα καί τά ἐλλείποντα ἀναπληροῦσα»[6], ὅπως λέμε στό μυστήριο τῆς ἱεροσύνης. Στήν χειροτονία λέγεται αὐτό. Ἡ Χάρις δηλαδή, αὐτά πού λείπουν στόν ἄνθρωπο, τά ἀναπληρώνει, τά συμπληρώνει, καί τά ἀσθενῆ, τά ἀδύναμα, τά θεραπεύει. Ὅλοι ἔχουμε ἀσθένειες, ἀδυναμίες. Λοιπόν, ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ θά σέ δυναμώσει καί ὅ,τι σοῦ λείπει, θά σοῦ δώσει καί θά ἔρθεις στήν κατάσταση τῆς ὑγείας. 

«- Γέροντα, μερικοί λένε: «Δέν βρίσκουμε καλούς πνευματικούς, γι᾿ αὐτό δέν πᾶμε νά ἐξομολογηθοῦμε». - Αὐτά εἶναι δικαιολογίες. Κάθε πνευματικός ἔχει θεία ἐξουσία, ἐφόσον φοράει πετραχήλι. Τελεῖ τό μυστήριο, ἔχει τήν θεία Χάρη καί, ὅταν διαβάσει τήν συγχωρητική εὐχή, ὁ Θεός σβήνει ὅλες τίς ἁμαρτίες τίς ὁποῖες ἐξομολογηθήκαμε μέ εἰλικρινῆ μετάνοια. Ἀπό μᾶς ἐξαρτᾶται πόσο θά βοηθηθοῦμε ἀπό τό μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως». Γιατί πολλοί τό βλέπουν τό μυστήριο σάν μία ψυχολογική ἀνακούφιση, σάν μία συζήτηση. Δέν πᾶνε μέ διάθεση νά ἀκούσουν τί θά τούς πεῖ ὁ Θεός, ἀλλά νά ποῦνε τόν πόνο τους ὅπως λένε, νά ποῦνε τά προβλήματά τους. Καί συνήθως λένε τά προβλήματα τῆς σωματικῆς τους ὑγείας, πολλές φορές δέν λένε καθόλου ἁμαρτίες, ἤ λένε τίς ἁμαρτίες τῶν ἄλλων. Ἡ γυναίκα λέει γιά τόν ἄντρα της… Αὐτό φυσικά δέν εἶναι ἐξομολόγηση. Ἐξαρτᾶται ἀπό μᾶς πῶς θά τοποθετηθοῦμε στό μυστήριο, γιά νά δοῦμε καί πόσο θά ὠφεληθοῦμε. 

«Ἦρθε ἐκεῖ στό Καλύβι μιά φορά κάποιος πού εἶχε ψυχολογικά προβλήματα, μέ τόν λογισμό ὅτι ἔχω διορατικό χάρισμα καί θά μποροῦσα νά τόν βοηθήσω». Εἶναι αὐτοί πού νομίζουν ὅτι θά πᾶμε σ’ ἕναν Γέροντα καί μαγικά νά μᾶς βοηθήσει.. ἐμεῖς νά μήν κάνουμε τίποτα. «Τί προβλέπεις, μοῦ λέει, γιά μένα;». Λές καί ἦταν κανένα μέντιουμ ὁ Γέροντας, νά τοῦ πεῖ τό μέλλον του. Πῶς πᾶνε στίς καφετζοῦδες.. «Νά βρεῖς, τοῦ λέω, ἕναν πνευματικό νά ἐξομολογεῖσαι, γιά νά κοιμᾶσαι σάν τό πουλάκι καί νά μήν παίρνεις χάπια»[7]. Τεράστιο πρόβλημα! Δέν μποροῦν νά κοιμηθοῦν οἱ ἄνθρωποι σήμερα.. δέν ἔχουν ὕπνο. Γιατί δέν ὑπάρχει εἰρήνη στήν συνείδηση. Ὅταν ἡ συνείδηση δέν εἶναι ἤρεμη, ποῦ νά κοιμηθεῖς; Γι’ αὐτό λέγανε οἱ σοφοί, τό καλύτερο μαξιλάρι εἶναι ἡ ἤρεμη συνείδηση. 

- Ἀλλά πῶς θά ἔχεις ἤρεμη συνείδηση ἄν δέν ἔχεις μετάνοια, ἄν δέν ἐξομολογεῖσαι; 

Σέ τρῶνε οἱ τύψεις. Καί πᾶνε στούς ψυχολόγους καί στούς ψυχιάτρους καί τί τούς λένε; Ἀντί νά τούς ποῦνε, ἐκεῖ εἶναι τό πρόβλημά σου, πήγαινε νά ἐξομολογηθεῖς.. τούς λένε, τύψεις;.. τί εἶναι αὐτά τά πράγματα;.. αὐτά σοῦ τά ἔχουν φυτέψει οἱ γονεῖς σου καί οἱ παπάδες.. ἐνοχές καί τέτοια πράγματα;.. πέτα τα αὐτά!.. δέν ὑπάρχουν αὐτά.. Ἠθική;.. τί ἠθική;.. Δέν ὑπάρχει ἠθική… ἠθική εἶναι ὅ,τι νομίζεις ἐσύ.. ἐσύ τήν καθορίζεις τήν ἠθική.. ὅ,τι ἐσύ θεωρεῖς ἠθικό, εἶναι ἠθικό ͘ ὅ,τι θεωρεῖς ἀνήθικο, εἶναι ἀνήθικο.. Καί κάνουν αὐτή τήν λεγόμενη ἀπενοχοποίηση.. προσπαθοῦν νά κάνουν. Ἀλλά δέν μπορεῖς νά κοροϊδέψεις τόν ἑαυτό σου, γιατί τήν συνείδηση τήν ἔχει φυτέψει ὁ Θεός. Ἡ συνείδηση εἶναι ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ. Κι ὅταν τήν καπακώσεις τήν συνείδηση, ὁπωσδήποτε μετά αὐτό θά ἔχει φοβερές συνέπειες. Εἶναι σάν μία ἑστία μόλυνσης πού τήν σκεπάζεις, ἀλλά αὐτή δουλεύει μέσα σου. Εἶναι σάν τό σαράκι πού τρώει τό ξύλο ἀπό μέσα. Καί ἀντί νά βάλεις φάρμακο νά τό ἐξοντώσεις, τό ἀφήνεις καί αὐτό σοῦ τρώει ὅλο τό ἐσωτερικό σου. Ἔτσι εἶναι καί ἡ ἁμαρτία, ὅταν μένει μέσα στόν ἄνθρωπο. Γι’ αὐτό πάντα λέω, ἔπεσες; Τρέξε ἀμέσως στόν πνευματικό, μήν περιμένεις. Τί περιμένεις; Νά περάσει ἕνας μήνας, δυό μῆνες; Γιατί; Ὅταν πέσεις σέ κάτι σοβαρό, ἀμέσως νά τρέξεις. 

Καί τί τοῦ ἀπάντησε αὐτός ὁ τύπος; «Δέν ὑπάρχουν, λέει, σήμερα καλοί πνευματικοί. Παλιά ὑπῆρχαν». Ἔρχονται μέ καλό λογισμό, ὅτι θά βοηθηθοῦν, ἀλλά δέν δέχονται αὐτό πού τούς λές, καί κρίμα στά ναῦλα»[8], κρίμα καί στό καράβι πού πλήρωσες γιά νά πᾶς στό Ἅγιο Ὄρος. 

Ἄλλο τώρα πού ἔλεγε ὁ Γέροντας: «Μερικοί ψυχίατροι καί τούς δαιμονισμένους τούς θεωροῦν ψυχοπαθεῖς»[9] καί τούς τρελαίνουν στά ἠλεκτροσόκ καί δέν γίνεται τίποτα βέβαια. 

- Γιατί ὅμως τούς θεωροῦν ψυχοπαθεῖς; 

Γιατί δέν πιστεύουν ὅτι ὑπάρχει διάβολος. Ἐνῶ ὑπάρχει, εἶναι ὀντότητα. 

- Μόνο ὅ,τι βλέπουμε ὑπάρχει; 

Πόσα πράγματα δέν τά βλέπουμε κι ὅμως τά παραδεχόμαστε ὅτι ὑπάρχουν. Καί ἡ ἐπιστήμη τά παραδέχεται. Γιατί δηλαδή τά πνευματικά ὄντα, τούς δαίμονες, τούς ἀγγέλους, δέν τούς παραδέχεσαι;.. κ. ψυχίατρε καί κ. ψυχολόγε; 

«Μερικοί ἱερεῖς πάλι κάποιους ψυχοπαθεῖς τούς βγάζουν δαιμονισμένους».[10] Συμβαίνει κι αὐτό. Δέν εἶναι ὅλοι δαιμονισμένοι. Καί μερικοί ἀφελεῖς τρέχουνε νά διαβαστοῦν, καί ἀπό τούς λαϊκούς. Καί ὑπάρχουν καί παπάδες πού τό ἔχουνε κάνει κάπως σάν ἐπάγγελμα, διαβάζουν συνέχεια ἐξορκισμούς, καί μάλιστα σέ πολλούς, δημόσια, τό ὁποῖο δέν εἶναι σωστό. Καί μοῦ ἔλεγε ἕνας παπάς εὐλαβής, τά δαιμόνια -λέει- πηδᾶνε ἀπό τόν ἕναν στόν ἄλλον, ὅταν διαβάζονται δημόσια ἐξορκισμοί. Οἱ ἐξορκισμοί πρέπει νά διαβάζονται προσωπικά. Ἀλλά ὄχι σέ ὅλους, σέ αὐτούς πού πράγματι ἔχουν δαιμόνιο. Δέν ἔχουν ὅλοι δαιμόνιο. Ὁ ἄλλος.. πάσχει τό μυαλό του, τοῦ λείπει μία οὐσία. Πρέπει νά πάει στόν ψυχίατρο νά πάρει μία οὐσία καί νά θεραπευτεῖ, νά διορθωθεῖ αὐτή ἡ ἔλλειψη πού ἔχει στόν ἐγκέφαλό του. Καί θά γίνει καλά ὁ ἄνθρωπος. Ἐκεῖ βοηθᾶνε οἱ ψυχίατροι. Δέν τούς ἀπορρίπτουμε. Ἀλλά μήν λές ὅτι εἶσαι ψυχίατρος. Γιατρεύεις τόν ἐγκέφαλο. Ὁ ἐγκέφαλος δέν εἶναι ἡ ψυχή. Εἶναι τό νευρικό σύστημα, τό κεντρικό νευρικό σύστημα. Πρέπει νά ἀλλάξεις ὄνομα, κύριε. Εἶναι παραπλανητικό τό ὄνομά σου. Καί ξέρετε, στό ἐξωτερικό ἤδη ἔχουν ἀρχίσει καί ἀλλάζουν τό ὄνομα. Δέν λέγονται ψυχίατροι, λέγονται γιατροί τοῦ νευρικοῦ συστήματος. Αὐτό εἶναι τό σωστό. Αὐτό πού λέμε ἐμεῖς νευρολόγοι. Ἀσχολοῦνται μέ τό κεντρικό καί τό περιφερειακό νευρικό σύστημα, μέ τίς νευρωνικές συνάψεις, τίς οὐσίες, τούς νευροδιαβιβαστές. Ὅλα αὐτά εἶναι τοῦ νευρικοῦ συστήματος, δέν εἶναι τῆς ψυχῆς. Ἡ ψυχή ἐκδηλώνεται μέσα ἀπό αὐτά, ἀλλά δέν εἶναι αὐτά ἡ ψυχή. Ἐκφράζεται μέ τό νευρικό σύστημα, ἀλλά δέν εἶναι ἡ ψυχή τό νευρικό σύστημτα. Οὔτε ὁ ἐγκέφαλος οὔτε δέν ξέρω τί ἄλλο. Ἄλλο πράγμα εἶναι ἡ ψυχή κι αὐτό θά μᾶς τό ποῦν οἱ ἅγιοι Πατέρες, καί τό λένε πάρα πολύ καλά τί εἶναι ἡ ψυχή. 

«Ἐνῶ ἕνας ψυχοπαθής γιά νά βοηθηθεῖ πρέπει νά πάει ἀλλοῦ∙ ἕνας δαιμονισμένος ἀλλοῦ». Ὁ ψυχοπαθής θά πάει στόν ψυχίατρο καί ὁ δαιμονισμένος στόν πνευματικό. «Ό ψυχίατρος πῶς μπορεῖ νά βοηθήσει τόν δαιμονισμένο; 

Ὁ Γέροντας ἔλεγε ὅτι ό ψυχοπαθής χρειάζεται τήν ἰατρική βοήθεια καλοῦ καί πιστοῦ ψυχιάτρου καί τήν πνευματική βοήθεια τοῦ πνευματικοῦ»[11], γιά νά ὑπάρξει ἡ πλήρης θεραπεία. Γιατί οἱ ἀσθένειες τοῦ σώματος πολλές φορές ἔχουν ὡς αἰτία ἁμαρτίες καί γιά νά θεραπευθεῖ πλήρως ὁ ἄνθρωπος χρειάζεται καί ἡ ἐξομολόγηση μαζί μέ τήν ἰατρική βοήθεια πού θά πάρει. 

«Ὁ δαιμονισμένος, ἐφόσον ἔχει τά λογικά του, χρειάζεται νά βρεῖ σέ τί ἔφταιξε καί δαιμονίσθηκε, νά μετανοήσει καί νά έξομολογηθεῖ, γιά νά ἀπαλλαγεῖ άπό τό δαιμόνιο»[12]. Πρίν ἀρχίσει ὁ παπάς νά διαβάζει ἐξορκισμούς σ΄ ἕναν δαιμονισμένο, θά πρέπει νά ἐξομολογηθεῖ ὁ δαιμονισμένος, ἐφόσον ἔχει τά λογικά του. Καί μπορεῖ καί νά μή χρειαστοῦνε οἱ ἐξορκισμοί μετά, νά φύγει τό δαιμόνιο καί μόνο μέ τήν ἐξομολόγηση. 

Θυμᾶμαι μιά φορά πού εἶχα μιά περίπτωση, μία κοπέλα πού ἦταν δαιμονισμένη, σ’ ἕνα προσκύνημα στούς Ἁγίους Τόπους. Καί δέν τό εἶχε πεῖ. Μοῦ τό εἶπε στήν Ἀθήνα, ὅταν ἦταν νά πετάξουμε γιά τό Τέλ Ἀβίβ. Ἐγώ ἤμουνα ἐπιφυλακτικός, ἀλλά ὅταν ζήτησε νά διαβαστεῖ στό πρῶτο προσκύνημα πού πήγαμε στό Θαβώρ, ἐκεῖ ὁ ἡγούμενος μοῦ λέει: «δέν ἔχω καιρό ἐγώ, διάβασέ τη ἐσύ». Μόλις ἄρχισα νά διαβάζω, αὐτή ἄρχισε νά φωνάζει, νά χτυπιέται. Εἶχε δαιμόνιο. Καί ὅταν πήγαμε στόν Πανάγιο Τάφο νά προσκυνήσουμε, τό δαιμόνιο τήν ἔριξε πάνω στήν πλάκα τοῦ Παναγίου Τάφου.. καί ἐκεῖ ἄρχισε… τή ρωτοῦσα καί ἐγώ, πῶς μπῆκε τό δαιμόνιο μέσα. Εἶχε μπεῖ ἀπό σαρκικές ἁμαρτίες, βαριές σαρκικές ἁμαρτίες. 

Πρέπει νά καταλάβει ὁ πνευματικός καί ὁ δαιμονισμένος ποιά ἦταν ἡ αἰτία πού δαιμονίστηκε. Ἦταν ἕνας δαιμονισμένος στό Ἅγιον Ὄρος, καλόγερος, ὁ ὁποῖος πῶς δαιμονίστηκε; Ἐπειδή δέχτηκε κάποια χρήματα -μικρό ποσό- χωρίς νά τό πεῖ στόν Γέροντά του. Τοῦ τά στείλανε καί ἐκεῖνος τοῦ τά ἔκρυψε, τό ὁποῖο εἶναι ἰδιορρυθμία. Ὁ καλόγερος δέν μπορεῖ νά ἔχει δικά του χρήματα οὔτε νά παίρνει δῶρα ἀπό ἔξω. Πρέπει ὅλα νά τά παίρνει ἀπό τόν Γέροντά του. Ἔπρεπε νά πεῖ, Γέροντα, μοῦ στείλανε αὐτό, πάρτο. Ἐκεῖνος τό κράτησε. Ὁ διάβολος πῆρε δικαίωμα καί μπῆκε μέσα του καί ἄρχισε νά βλέπει δαιμόνια, ἄρχισε νά βλέπει τούς δαίμονες πού κυκλοφοροῦνε γύρω μας. Κάποτε ἤτανε μέ τόν Γέροντά του στήν ἐκκλησία καί τοῦ λέει: - Γέροντα τόν βλέπεις; Νάτος ἐκεῖ κάθεται. - Ποιός; - Ὁ διάβολος, λέει. Ὁ Γέροντας δέν τόν ἔβλεπε. Αὐτός τόν ἔβλεπε. Καί τοῦ λέει: - Τί κάνει ὁ διάβολος ἐκεῖ πού κάθεται; Κάθεται, λέει, στόν νάρθηκα πίσω. Λέει: - Γέροντα, ἄν πῶ μία φορά Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, τόν βλέπω καί κουνιέται, ταράζεται. Ἄν τό πῶ δύο φορές, τό Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησέ με, ἀρχίζει καί ἀφρίζει, θυμώνει. Καί ἄν τό πῶ τρεῖς φορές, ἐξαφανίζεται. Παραχώρησε ὁ Θεός δηλαδή, καί γιά χάρη τοῦ Γέροντα καί γιά χάρη ἡμῶν, νά δεῖ τί δύναμη ἔχει ἡ νοερά προσευχή, ὅταν τήν λέει ὁ ἄνθρωπος σωστά. Τρεῖς φορές νά τήν πεῖς σωστά, ἐξαφανίζεται ὁ διάβολος. Εἶναι πολύ σημαντικό αὐτό. Γι’ αὐτό ὁ Θεός παραχωρεῖ νά ὑπάρχουν δαιμονισμένοι, γιά νά καταλάβουμε ὅτι ὄντως ὑπάρχει διάβολος. Δέν εἶναι ἕνα σύμβολο, μιά ἰδέα τοῦ κακοῦ. Εἶναι ὀντότητα, πραγματικότητα, καί ἐπηρεάζει τόν ἄνθρωπο. Καί μπορεῖς πολύ εὔκολα μέ τήν δύναμη τοῦ Χριστοῦ νά τόν διώξεις. 

Μάλιστα ἕνας ἅγιος εἶχε ἀποκάλυψη, ἔκανε συζήτηση μέ τόν διάβολο, καί ἀναγκάστηκε ὁ διάβολος νά ὁμολογήσει τί περισσότερο τρέμει σέ μᾶς τούς χριστιανούς. Καί τοῦ εἶπε ὁ διάβολος, τρία πράγματα φοβᾶμαι σέ σᾶς. Τό ἕνα εἶναι αὐτό πού φορᾶτε, τόν σταυρό. Τό ἄλλο εἶναι τό μπάνιο πού παίρνετε, τό Ἅγιο Βάφτισμα δηλαδή. Καί τό ἄλλο εἶναι αὐτό πού τρῶτε στήν Θεία Λειτουργία. Τήν Θεία Κοινωνία. Αὐτά τρέμει ὁ διάβολος! Θά πεῖτε, δέν τά ξέρουμε; Τά ξέρουμε, ἀλλά τά ξεχνᾶμε. Καί παραχωρεῖ ὁ Θεός νά διδασκόμαστε καί μέσα ἀπό αὐτά, καί μέσα ἀπό αὐτούς τούς ἀνθρώπους. Ἕνας πού εἶναι δαιμονισμένος, δέν σημαίνει ὅτι θά πάει καί στήν κόλαση. Εἶναι μιά παιδαγωγία. Ὅπως ὁ Θεός παραχωρεῖ ἕνας ἄλλος γιά τίς ἁμαρτίες του νά παραλύσει. Τριάντα ὀκτώ χρόνια παράλυτος ἤτανε ἐκεῖνος στήν κολυμβήθρα τῆς Βηθεσδᾶ. Ἔτσι ὡς παιδαγωγία παραχωρεῖ ὁ Θεός νά μπεῖ μέσα στόν ἄνθρωπο ὁ διάβολος, γιά νά μετανοήσει ταλαιπωρούμενος ἀπό τόν πονηρό. Καί ἄν δέν φύγει στή διάρκεια τῆς ζωῆς, θά φύγει ὁπωσδήποτε τελευταία στιγμή. Δέν ὑπάρχει περίπτωση νά φύγει ἡ ψυχή καί νά ἔχει μαζί της καί τόν διάβολο. Ἡ δαιμονοκαταληψία εἶναι τό νά κατοικεῖ ὁ διάβολος στό σῶμα τοῦ ἀνθρώπου. Ὑποστατικά δηλαδή, πραγματικά. Ἀπό τήν στιγμή πού πεθαίνεις, φεύγει καί ἡ δαιμονοκαταληψία. Ἀλλά πολλές φορές φεύγει καί νωρίτερα μέ τούς ἐξορκισμούς. «Ὁ δαιμονισμένος», λοιπόν, πρέπει «νά μετανοήσει καί νά έξομολογηθεῖ, γιά νά ἀπαλλαγεῖ άπό τό δαιμόνιο. 

Ό μεγαλύτερος ἐγωιστής εἶναι αὐτός ποῦ ἀκολουθεῖ τούς λογισμούς του καί δέν ρωτάει κανέναν αύτοκαταστρέφεται»[13]. 

- Γιατί οἱ ἄνθρωποι δέν πᾶνε στόν πνευματικό καί πᾶνε στόν ψυχίατρο; 

Γιατί ὑπάρχει μεγάλος ἐγωισμός. Δέν θέλουν νά παραδεχτοῦν ὅτι ἔκαναν λάθος. Δέν θέλουν νά ταπεινωθοῦν, νά ποῦνε τίς βρωμιές τους οὐσιαστικά. Σοῦ λέει, θά πάω στόν ἐπιστήμονα.. θά μοῦ δώσει ἕνα χάπι καί δέν θά περάσω ἀπό αὐτό τό ὀδυνηρό ἄς ποῦμε τῆς ἐξομολόγησης, πού ὁπωσδήποτε φέρνει καί μιά ντροπή, ἡ ὁποία ὅμως εἶναι λυτρωτική αὐτή ἡ ντροπή. 

«Μπορεῖ κάποιος νά εἶναι ἔξυπνος, τετραπέρατος, ἀλλά, ἄν ἔχει θέλημα, αὐτοπεποίθηση καί φιλαυτία, βασανίζεται συνέχεια»[14]. Καί ἐδῶ κοιτάξτε τήν διεστραμμένη διδασκαλία τῆς ψυχολογίας καί τῶν ψυχολόγων. Τί λέει ὁ Ἅγιος; Ἄν ἔχεις θέλημα, πού σημαίνει ἐγωισμός.. θέλω νά γίνει τό δικό μου.. πεισμώνω κιόλας. Ἔχω αὐτοπεποίθηση, δηλαδή βασίζομαι στίς δυνάμεις μου, στίς γνώσεις μου, στήν ἐξυπνάδα μου, στά χρήματά μου, στά πτυχία μου, στή σωματική μου δύναμη, στά μπράτσα μου. Ἔχω φιλαυτία, δηλαδή εἶμαι κολλημένος στόν ἑαυτό μου καί μάλιστα στό σῶμα μου.. θέλω νά καλοπερνάω, νά καλοτρώω, νά καλοκοιμᾶμαι, αὐτός ὁ ἄνθρωπος, λέει ὁ Ἅγιος Παΐσιος, βασανίζεται. Συνέχεια βασανίζεται, γιατί βλέπει ὅτι οὔτε οἱ δυνάμεις του εἶναι ἐπαρκεῖς, οὔτε ἡ ἐξυπνάδα του, οὔτε τό νά ἀσχολεῖται μέ τόν ἑαυτό του τελικά τοῦ δίνει χαρά, οὔτε τό νά πεισμώνει καί νά κάνει τό δικό του τοῦ δίνει χαρά. Ἀφήνω πού μερικές φορές δέν πετυχαίνει νά κάνει τό δικό του, γιατί παρεμβαίνουν καί τά θελήματα τῶν ἄλλων καί ὑπάρχει σύγκρουση. Καί εἶναι συνεχῶς σέ μία κατάσταση δυστυχίας ὁ ἄνθρωπος, γιατί δέν γίνεται αὐτό πού θέλει! Ἡ λύση ποιά εἶναι; Νά τά ἀρνηθεῖς ὅλα αὐτά. Καί τί κάνει τώρα ἡ ψυχολογία; Σοῦ λέει, ὄχι μόνο νά μήν τά ἀρνηθεῖς, ἀλλά νά τά κάνεις αὐτά σκοπό τῆς ζωῆς σου, νά ἔχεις ὑψηλή αὐτοεκτίμηση, νά ἔχεις κραταιά αὐτοπεποίθηση. Αὐτό δέν λένε στά παιδιά; Νά καλλιεργήσουμε στά παιδιά τήν αὐτοπεποίθηση δέν λένε καί οἱ δάσκαλοι καί οἱ παιδαγωγοί; Ἀπό δῶ ξεκινᾶνε, ἀπό αὐτά τά διδάγματα τῆς ψυχολογίας. Εἶναι -προσέξτε τί θά σᾶς πῶ- τό σύγχρονο ἀντι-ευαγγέλιο. 

- Εἶπε πουθενά ὁ Χριστός νά ἔχουμε αὐτοπεποίθηση γιά νά νιώθουμε καλά; 

Τό ἀντίθετο λέει! Νά ἔχεις σέ Μένα πεποίθηση. Νά πιστεύεις σέ Μένα, ὄχι στόν ἑαυτό σου. Καί βγαίνουν οἱ πολιτικοί μας καί λένε.. νά πιστέψετε στόν ἑαυτό σας γιά νά βγοῦμε ἀπό τήν κρίση. Δαιμονικές διδασκαλίες! Καί λέει τό Πνεῦμα τό Ἅγιο ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη ἀκόμα, ἀπό τόν προφήτη Ἱερεμία, καταραμένος ὅποιος ἔχει αὐτοπεποίθηση, ὅποιος στηρίζεται στά μπράτσα του, στίς δυνάμεις του[15]. Καταραμένος κι αὐτός πού στηρίζεται σέ ἄλλον ἄνθρωπο καί ὄχι στόν Θεό. Σοῦ λέει νά ἔχεις ὑψηλή αὐτοεκτίμηση ἡ ψυχολογία, ἔ; Γιατί εἶσαι ἔτσι ἄρρωστος;.. Γιατί ἔχεις χαμηλή αὐτοεκτίμηση.. πρέπει νά τήν ψηλώσεις τήν αὐτοεκτίμηση γιά νά ἔχεις ψυχική ὑγεία… Μά ἀκριβῶς τό ἀντίθετο θά σοῦ δώσει ψυχική ὑγεία, ὅταν ἀποκτήσεις ταπείνωση! Ὅταν ταπεινωθεῖς, κάτω ἀπό ὅλους, ὅπως λέει ὁ Χριστός μας, καί φτάσεις νά ἔχεις μηδενική αὐτοεκτίμηση. Λέει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος: 

- Ποιός εἶναι πού γνωρίζει τόν ἑαυτό του; 

Αὐτός πού πιστεύει ὅτι εἶναι τό μηδέν. Καί ἔρχεται ἡ ψυχολογία καί σοῦ λέει, ὄχι.. αὐτό εἶναι λάθος.. πρέπει νά ἔχεις μεγάλη ἰδέα γιά τόν ἑαυτό σου. Δηλαδή, μεγάλο ἐγωισμό! Δηλαδή, μεγάλη ἀρρώστια! Καταλάβατε; Καί ἔτσι φτάνουμε, ὄχι στήν ὑγεία, ἀλλά σ’ αὐτά τά χάλια πού ἔχουμε σήμερα, νά αὐξάνουν συνεχῶς οἱ ψυχολογικά καί οἱ ψυχικά πάσχοντες. Καί ἀναρωτιοῦνται οἱ ἐπιστήμονες -τό ἔχω ἀκούσει!- Καλά.. ἀφοῦ τόσο πολύ ἔχουμε τελειοποιήσει τήν ἐπιστήμη μας, την ψυχολογία, τήν ψυχιατρική, γιατί αὐξάνονται οἱ ἀσθενεῖς; Καλά, δέν τό πιάνεις; Δέν τό πιάνει… γιατί δέν ἔχει διαβάσει ποτέ τό Εὐαγγέλιο, δέν ἔχει καταλάβει τί λέει ὁ Χριστός, ὅτι λέει ἀκριβῶς τά ἀνάποδα ἀπό αὐτά πού λές ἐσύ στούς ἀνθρώπους. Καί ἀντί νά τούς θεραπεύσεις, τούς τρέφεις τήν ἀρρώστια. Εἶναι σάν τόν ναρκομανῆ δηλαδή πού, ἀντί νά τοῦ κόψεις τό ναρκωτικό, τοῦ λές, ὄχι πάρε ναρκωτικό, πάρε κι ἄλλο, κι ἄλλο… καί τόν σκοτώνεις τελείως στό τέλος. Μπορεῖ πρός στιγμή νά νιώθει καλά.Ὁ ἐγωιστής, ὅταν τοῦ θρέψεις τόν ἐγωισμό, νιώθει καλά, ἀλλά μετά ποιό τό ὄφελος; Καί φτάσαμε -κάποια στιγμή θά τά ποῦμε- νά ὑπάρχει ἕνας κλάδος τῆς ψυχολογίας πού λέγεται «ὑπερπροσωπική ψυχολογία», πού ξέρετε τί λέει; Νά φτάσεις νά ἀνοιχτεῖς στά πνεύματα καί νά τά ἀφήσεις νά μποῦνε μέσα σου. Δηλαδή νά δαιμονιστεῖς! Καί αὐτό, λέει, θά εἶναι ἡ θεραπεία. Καταλάβατε ποῦ ἔχει φτάσει ἡ σύγχρονη ψυχολογία; Δηλαδή μαγεία. Καί τέτοια μαγεία πού νά ἀφεθεῖς νά δαιμονοκαταληφθεῖς. Ὑπάρχει αὐτός ὁ κλάδος τῆς ψυχολογίας πού λέγεται «ὑπερπροσωπική ψυχολογία». 

«Γιά νά βρεῖ τόν δρόμο του» ὁ ἄνθρωπος, λέει ὁ Ἅγιος Παΐσιος, «πρέπει νά ἀνοίξη τήν καρδιά του σέ κάποιον πνευματικό καί νά ζητήσει ταπεινά τήν βοήθειά του»[16]. Καί ὅπως ἔλεγε καί ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ἄν θέλεις νά κάνεις σέ βάθος ἐργασία, γιά νά θεραπεύσεις καί τά βάθη τῆς ψυχῆς σου, πρέπει νά κάνεις μιά καλή γενική ἐξομολόγηση, ὅλη σου τή ζωή. Γιατί ὑπάρχουν καί βιώματα, τά ὁποῖα ἔχουν περάσει ἀπό τούς γονεῖς μας, ἀπό τούς προγόνους μας καί τά κουβαλᾶμε μέσα μας. Κι αὐτά τά βιώματα σοῦ δημιουργοῦνε ἐπιθυμίες καί καταστάσεις πού δέν μπορεῖς νά τίς ξεπεράσεις, ἄν δέν ἐξομολογηθεῖς. Τί γίνεται ὅταν ἐξομολογεῖσαι; ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος; Ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ, ἐπειδή ὁ πνευματικός προσεύχεται ἐκείνη τήν ὥρα πού ἐσύ ἐξομολογεῖσαι, περνάει στήν ψυχή καί κλείνει τά τραύματα, τά ὁποῖα μπορεῖ νά τά ἔχεις καί ἀπό τήν κοιλιά τῆς μάνας σου. Μία ἔλλειψη ἀγάπης, πού εἶχες ἀπό μωρό καί τώρα νά σοῦ βγαίνει σάν μία ἀκατάσχετη λαιμαργία. Να μή μπορεῖς νά συμμαζέψεις τά κιλά σου. Καί νά φταίει μία ἐμπειρία, μία ἔλλειψη ἀγάπης πού δέν γεύτηκες ὅταν ἤσουνα μωρό. Εἰδικά τά παιδιά πού συλλαμβάνονται στόν σωλῆνα, μέ ἐξωσωματικές, τό ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ἔχουν τεράστιο ἔλλειμα ἀγάπης. Γιατί ἄλλο εἶναι νά συλληφθεῖς κανονικά στήν μητέρα σου καί ἄλλο σ’ ἕναν σωλῆνα. Καί μάλιστα στό διάστημα πού εἶσαι στόν σωλῆνα μέχρι νά γίνει ἡ ἐμφύτευση μέσα στό σῶμα τῆς μητέρας, ἡ ψυχή τοῦ παιδιοῦ δέν προστατεύεται καί δέχεται ἔντονες δαιμονικές ἐπιδράσεις ἀφενός καί ἀφετέρου βιώνει αὐτό τό ἔλλειμα ἀγάπης, τό ὁποῖο, ὅταν μεγαλώσει τό παιδί, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, δέν καλύπτεται οὔτε μέ σκληρά ναρκωτικά. Γι’ αὐτό ἔλεγε, τά παιδιά πού γεννιῶνται μέ ἐξωσωματική εἶναι οἱ ἐγκληματίες τοῦ μέλλοντος. Γιατί, ὅταν ἔχεις ἔλλειμα ἀγάπης, θά γίνεις καί ἀντικοινωνικός μετά. Κάπου θά θέλεις νά ξεσπάσεις. Γι’ αὐτό δέν εἶναι εὐλογημένες μέθοδοι αὐτές. Εἶναι κι αὐτά μέσα στόν ἐγωισμό μας, στήν αὐτοπεποίθηση, ὅτι ἐγώ μπορῶ, ἐγώ κανονίζω πότε θά κάνω παιδί.. καί εἶναι μέσα στά σχέδια τῶν νεοταξιτῶν πού σᾶς εἶπα, τῶν Σιωνιστῶν. Σπρώχνουμε τά παιδιά νά σπουδάσουν, νά κάνουν καριέρα, νά κάνουν καί μεταπτυχιακό καί διδακτορικό, περνᾶνε τά χρόνια καί φτάνει ἡ κοπέλα 35 καί 40 καί δέν μπορεῖ νά κάνει παιδί μετά. Καί λέει, νά, θά κάνω ἐξωσωματική. Καί ἀρχίζουνε ἄλλα δράματα καί αὐτά πού σᾶς εἶπα. 

«Μερικοί», λοιπόν, λέει ὁ Ἅγιος Παΐσιος, «ἀντί νά πᾶνε στόν πνευματικό, πᾶνε στόν ψυχίατρο», ἀπό ἐγωισμό. Δέν θέλουν νά ταπεινωθοῦν. «Ἄν ό ψυχίατρος εἶναι πιστός, θά τους συνδέσει μέ κάποιον πνευματικό». Ὑπάρχουν κάποιοι. «Ἄν ὄχι, θά τους δώσει μόνο χάπια. Μόνον ὅμως τά χάπια δέν λύνουν τό πρόβλημα. Χρειάζονται καί πνευματική βοήθεια, γιά νά μπορέσουν νά τό ἀντιμετωπίσουν σωστά και νά καλυτερέψει ἤ κατάστασή τους καί νά μήν ταλαιπωροῦνται»[17]. 

«- Γέροντα, ἡ ψυχολογία λέει ὅτι, γιά νά βοηθηθεῖ ἕνας ψυχοπαθής, πρέπει νά λείψει τό αἴτιο. - Ναί», λέει ὁ Ἅγιος, «ἀλλά ἄν ὑπάρχει αἴτιο. Γιατί μερικές φορές, ἐνῶ κάποια πράγματα εἶναι φυσιολογικά, δικαιολογοῦνται κατά κάποιον τρόπο, οἱ ἄνθρωποι μπαίνουν σέ λογισμούς, πού πᾶνε νά παλαβώσουν»[18]. Δηλαδή τί λέει ἐδῶ ὁ Ἅγιος; Ὅτι μπορεῖ νά ἀρρωστήσεις μέ μιά ἰδέα, χωρίς νά ὑπάρχει αἴτιο ἀντικειμενικό. Ὑπάρχει μόνο ἡ ἰδέα πού σοῦ φυτεύει τό πονηρό πνεῦμα, λ.χ. ὅτι εἶσαι ἄρρωστος. Καί μπορεῖ μέ αὐτή τήν ἰδέα ὁ διάβολος νά σέ ἀχρηστέψει. Τί νά σοῦ κάνουν τά χάπια; Ἐδῶ χρειάζεται ἕνας ἔμπειρος πνευματικός νά σέ βοηθήσει νά πετάξεις αὐτή τήν ἰδέα, γιατί δέν ὑπάρχει ὀργανικό πρόβλημα. 

«Μπαίνουν σέ λογισμούς, πού πᾶνε νά παλαβώσουν: Μήπως ἔχω κάτι κληρονομικό; μήπως δέν εἶμαι καλά;», λένε. Γνώρισα ἕνα παλληκάρι πού σπούδαζε, διάβαζε ἕντεκα ὧρες τό εἰκοσιτετράωρο καί ἔπαιρνε ὑποτροφία. Βοηθοῦσε καί τήν οἰκογένειά του, γιατί ὁ πατέρας του ἦταν ἄρρωστος. Στό τέλος κουράστηκε, γιατί ἦταν εὐαίσθητο· εἶχε συνεχῶς πονοκεφάλους καί μέ πολύ κόπο πῆρε τό πτυχίο. Εἶχε μετά λογισμούς μήπως ἦταν κληρονομικό. Τί κληρονομικό; Μά καί μόνον ἄν διαβάζει κανείς ἕντεκα ὧρες τήν ἡμέρα, θά πάθει ὑπερκόπωση, πόσο μᾶλλον νά βοηθάει καί τούς γονεῖς καί νά εἶναι καί εὐαίσθητος»[19]. Δηλαδή, βλέπετε, μέ μία ἰδέα πού σοῦ περνάει τό πονηρό πνεῦμα, δέν βλέπεις τήν πραγματικότητα. Ἐνῶ, ἄν πᾶς σ’ ἕναν φωτισμένο ἄνθρωπο, θά στό πεῖ «δέν ἔχεις τίποτα». Πάρα πολλοί ἄνθρωποι δέν ἔχουν τίποτα καί βασανίζονται. Ὑπάρχουνε κι ἄλλοι βέβαια, πού ἔχουνε σοβαρές ἁμαρτίες, ἀλλά δέν πᾶνε νά ἐξομολογηθοῦνε. Τρέχουν ὅμως σ’ αὐτούς τούς παπάδες πού διαβάζουνε. Παίρνουνε καί πνευματικούς… μέ παίρνουν κι ἐμένα στό τηλέφωνο, πάτερ.. ἔχω τόν λογισμό ὅτι μοῦ κάνουν κάτι κακό.. Λέω, μάγια; Ναί, μοῦ λέει. Λέει, ὁ σύντροφός μου, ἡ συντρόφισσά μου.. Λέω, εἶσαι παντρεμένη; Ὄχι. Συζεῖς; Ναί... Δέν χρειάζεται νά σοῦ κάνουν μάγια. Καί μόνο πού πορνεύεις, καί μόνο πού μοιχεύεις, εἶναι ἀρκετό γιά νά ἔχει δικαιώματα ὁ διάβολος καί νά σέ ταλαιπωρεῖ. Τρέχουν πανικόβλητοι οἱ ἄνθρωποι γιά νά διαβαστοῦν, γιατί τούς κυνηγᾶνε οἱ μάγοι καί οἱ μάγισσες.. Δέν λέω ὅτι δέν γίνονται. Γίνονται. Καί πάρα πολλοί ἄνθρωποι σήμερα ἀσχολοῦνται μέ τόν ἀποκρυφισμό. Γιατί εἴπαμε, ἄν φύγεις ἀπό τόν Χριστό, θά πᾶς στόν ἔξω ἀπό δῶ. Ἀλλά ἔχουμε τόσο ἄθλια ζωή, πού δέν χρειάζεται νά μᾶς ἐπιτεθεῖ ὁ διάβολος πλέον. Μόνοι μας πᾶμε καί τόν ἀγκαλιάζουμε, μέ ὅλες αὐτές τίς διαστροφές καί τίς ἀνωμαλίες πού ἔχουν ἐπικρατήσει. 

Ἀκοῦστε τώρα τί ἔλεγε ὁ Ἅγιος Παΐσιος καί γιά κάποιους ἱερωμένους πού ἀσχολοῦνται μέ τήν ψυχολογία. Γιατί ὑπάρχουν καί τέτοιοι. «Αὐτοί πού δέν εἶναι καλά πνευματικά, εἶναι μερικοί ἱερωμένοι πού σπουδάζουν ψυχολογία, γιά νά βοηθήσουν τίς ψυχές (μέ ἀνθρώπινες τέχνες)»[20]. Ἀκούγεται ἔξυπνο.. σοῦ λέει πνευματικός, δέν εἶναι καλό νά ’ναι καί ψυχολόγος; Ἀλλά καί ψυχίατρος; Πιό ἀποτελεσματικά δέν θά βοηθήσει; Ἔμ, δέν εἶναι ἔτσι. Γιατί ἡ ψυχολογία δέν εἶναι ἡ πατερική ψυχολογία αὐτή πού σπουδάζουν, ἀλλά εἶναι ἡ φροϋδική ψυχολογία, δηλαδή ἡ καμπαλιστική ψυχολογία, ἡ δαιμονική δηλαδή ψυχολογία. 

«Τό παράξενο εἶναι», κοιτάξτε πόσο ὄμορφα καί ἁπλά, ἀλλά καί σωστά τά λέει ὁ Ἅγιος, «πού οἱ δάσκαλοί τους, οἱ ψυχολόγοι, δέν πιστεύουν στόν Θεό»[21]. Ὁ Φρόυντ πίστευε στόν Θεό; Κάθε ἄλλο, ἔβριζε τόν Θεό καί τήν πίστη. Ὁ δέ Γιούνγκ, ὁ μαθητής του, εἶχε συνεργάτη ἕνα μέντιουμ. Μιά ξαδέλφη του ἤτανε, ἕνα κοριτσάκι, τό ὁποῖο ἐπικοινωνοῦσε μέ πονηρά πνεύματα. Καί ὅ,τι ἔλεγε τό δαιμόνιο στό μέντιουμ, τό μέντιουμ τά ἔλεγε στόν Γιούνγκ καί ὁ Γιούνγκ τά ἔγραφε ὡς ἐπιστήμη, καί αὐτά τά διδάσκονται σήμερα οἱ δάσκαλοι καί οἱ παιδαγωγοί στίς παιδαγωγικές ἀκαδημίες καί στά πανεπιστήμια, καί μετά θά πᾶνε νά τά ἐφαρμόσουν στά παιδιά μας. Καί οἱ γονεῖς ἐνθουσιάζονται μ’ αὐτά καί διαβάζουν ὅλο τέτοια βιβλία. Καί ἔχει περάσει αὐτή ἡ ὁρολογία ἡ ψυχολογική στούς γονεῖς. Καί ὅταν τούς λές, εἶναι λάθος ὅλα αὐτά, δέν μποροῦν νά τό καταλάβουν. 

«Οἱ δάσκαλοί τους -λοιπόν- δέν πιστεύουν στόν Θεό καί δέν παραδέχονται οὔτε ψυχή». Πολλοί ἀπό τούς ψυχολόγους καί τούς ψυχιάτρους δέν πιστεύουν ὅτι ὑπάρχει ψυχή. Ἔ τότε, γιατί λέγεσαι ψυχίατρος καί ψυχολόγος; Εἶναι ἀντίφαση ἐν τοῖς ὅροις, ἀφοῦ δέν ὑπάρχει αὐτό πού σοῦ δίνει τό ὄνομά σου… ἀσχολεῖσαι μέ κάτι ἀνύπαρκτο. «Ἤ τήν παραδέχονται μέ ἕνα δικό τους τρόπο (σχεδόν ὅλοι). Ἀπό αὐτήν τήν πράξη τους οἱ κληρικοί αὐτοί φανερώνουν ὅτι πνευματικά εἶναι ἄρρωστοι καί ἔχουν ἀνάγκη ἀπό Ἁγιοπατερικές ἐξετάσεις»[22]. Νά σᾶς πῶ κάτι. Στό Πανεπιστήμιο, τό λέγαμε μεταξύ μας οἱ φοιτητές, αὐτοί πού πᾶνε στήν ψυχιατρική ἔχουν οἱ ἴδιοι πρόβλημα. Ἤτανε κοινός τόπος δηλαδή. Καί πᾶνε γιά νά αὐτοθεραπευτοῦν. Αὐτός εἶναι ὁ κανόνας. Εἶναι αὐτό πού λέει ἐδῶ ὁ Ἅγιος.. ὁ παπάς τώρα νά τρέχει στήν ψυχολογία! Ἔχει ὁ ἴδιος πρόβλημα καί νομίζει ὅτι ἐκεῖ θά θεραπευτεῖ καί θά μπορεῖ νά θεραπεύσει καί τούς ἄλλους. 

«Καί ἔχουν ἀνάγκη ἀπό Ἁγιοπατερικές ἐξετάσεις, καί, ἀφοῦ θεραπευθοῦν, τότε θά διακρίνουν καί μόνοι τους τό ἄρρωστο αὐτό πνεῦμα καί θά γνωρίσουν παράλληλα καί τή θεία Χάρη, γιά νά χρησιμοποιοῦν στό ἑξῆς στίς ψυχές πού πάσχουν τήν θεία ἐνέργεια καί ὄχι τίς ἀνθρώπινες τέχνες»[23]. Παπά μου, ὁ Θεός σέ ἔβαλε νά θεραπεύεις τούς ἀνθρώπους μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ, τήν Χάρη τῆς ἱεροσύνης, ὄχι μέ ψυχολογικές θεωρίες. 

- Ἔχει ἀνάγκη ὁ Θεός δηλαδή ἀπό τίς θεωρίες τῶν δαιμόνων; Τοῦ Γιούνγκ καί τοῦ Φρόυντ; 

«Ἡ ἐξωτερική δυστυχῶς (κοσμική) μόρφωση συνέχεια παραμορφώνει τούς ἀνθρώπους, ἀκόμη καί αὐτήν τήν ὄμορφη φύση τοῦ Θεοῦ, καί κάνει ἀφύσικη τήν ζωή τῶν ἀνθρώπων καί ὁδηγεῖ καθημερινῶς ἑκατοντάδες ἀνθρώπων, ἀκόμη καί μωρά μέ ἄγχος».. Ξέρτε πόσα μωρά τά τρέχουν στούς παιδοψυχιάτρους σήμερα οἱ γονεῖς; Γιατί ἔχουνε πλέον ψυχολογικά προβλήματα τά παιδιά ἀπό πολύ μικρά. Πόσα παιδιά δέν μιλᾶνε.. ἐνῶ δέν ὑπάρχει πρόβλημα στήν γλώσσα τους. Ἀλλά ἀκριβῶς ἐπειδή οἱ γονεῖς δέν εἶναι σωστοί, «ἁμαρτίαι γονέων παιδεύουσι τέκνα»[24]. Τρέχουνε «στίς ψυχαναλύσεις καί στούς ψυχιάτρους καί -ἡ ἀνθρωπότητα- κτίζει συνεχῶς ψυχιατρεῖα καί μετεκπαιδεύει ψυχιάτρους - ἐνῶ οἱ περισσότεροι ψυχίατροι οὔτε Θεό πιστεύουν οὔτε ψυχή παραδέχονται. Ἑπομένως, πῶς εἶναι δυνατόν αὐτοί οἱ ἄνθρωποι νά βοηθήσουν ψυχές, ἐνῶ καί οἱ ἴδιοι εἶναι γεμᾶτοι ἀπό ἄγχος;»[25]. 

Ὅταν ἤμουνα στό Ἅγιον Ὄρος, στήν Κερασιά, εἶχε ἔλθει ἕνας ψυχολόγος. Καί τί μοῦ εἶπε; Λέει, ξέρεις, ἦρθα γιά τά ὑπαρξιακά μου! Λέω, τί; Αὐτός δεχόταν ἀσθενεῖς καί ὑποτίθεται τούς βοηθοῦσε γιά νά λύσουν τά προβλήματά τους, τά ψυχολογικά. Νά, λέει, ἔχω ὑπαρξιακά προβλήματα καί ἦρθα νά τά λύσω λίγο ἐδῶ στό Ἅγιον Ὄρος. Καλά, ἄνθρωπέ μου, ἐσύ δέν ἔχεις λύσει τά προσωπικά σου ὑπαρξιακά προβλήματα, δέν ξέρεις δηλαδή γιατί ὑπάρχεις, καί βοηθᾶς ἄλλους ἀνθρώπους καί τούς παίρνεις καί χρήματα; Αὐτό γίνεται! Θεράπευσε πρῶτα τόν ἑαυτό σου, βρές τα μέ τόν ἑαυτό σου, μάθε γιατί ζεῖς καί μετά ἔλα νά κάνεις καί τόν γιατρό τῶν ἄλλων. Ἐνῶ οἱ ἴδιοι εἶναι γεμάτοι ἄγχος, προσπαθοῦν νά θεραπεύσουν τούς ἄλλους. 

- Μά πῶς θά φύγει τό ἄγχος ἄν δέν ὑπάρξει πίστη στόν Θεό; 

Μά.. ψυχίατρος τώρα νά πεῖ ὅτι ὑπάρχει Θεός καί διάβολος; Αὐτά εἶναι ἀντιεπιστημονικά πράγματα. «Πῶς εἶναι δυνατόν ὁ ἄνθρωπος νά παρηγορηθεῖ ἀληθινά, ἐάν δέν πιστέψει στόν Θεό καί στήν ἀληθινή ζωή τήν μετά θάνατον, τήν αἰώνια;»[26]. Γι’ αὐτό φτάνουνε καί λένε, τό ἔχω ἀκούσει αὐτό καί ἀπό παπάδες πού ἀσχολοῦνται μέ τήν ψυχολογία, ὅτι δέν γίνεται νά μήν ἔχεις ἄγχος… λίγο ἄγχος ἔχουμε ὅλοι… Ποιός σοῦ τό εἶπε αὐτό; Τό ἄγχος εἶναι δαιμονική ἐνέργεια. Δέν δικαιολογεῖται χριστιανός νά ἔχει ἄγχος, αὐτό τό πνίξιμο τό ψυχολογικό. Γιατί τό ἄγχος πηγάζει ἀπό τήν αὐτοπεποίθηση, ἀπό τό ὅτι στηρίζεσαι στόν ἑαυτό σου. Καί βλέποντας ὅτι δέν σέ φτάνει, εἶσαι λίγος, ὁ ἑαυτός σου καί οἱ δυνάμεις σου, ἀγχώνεσαι. Εἶσαι χριστιανός; Ὄχι, βέβαια. 

- Ἄν πιστέψεις ὅμως στόν Χριστό, μπορεῖς νά ἔχεις ἄγχος; 

Δέν μπορεῖς. Γιατί ὁ Χριστός δέν ἔχει λίγη δύναμη καί ἀνεπάρκεια. Μέ τόν Χριστό μπορεῖς νά κάνεις τά πάντα: «πάντα ἰσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντί με Χριστῷ»[27]. Καί ὅλα τά ἐμπόδια φεύγουν, προχωρᾶς χωρίς κανένα ἐμπόδιο. Χωρίς καμιά ἀνασφάλεια, χωρίς καμιά φοβία, χωρίς τίποτα ἀπό αὐτά πού βιώνει ὁ ἐγωιστής ἄνθρωπος. Πῶς εἶναι δυνατόν νά παρηγορηθεῖ ὁ ἄνθρωπος, ἐάν δέν πιστέψει στήν μετά θάνατον ζωή, τήν αἰώνια ζωή; 

«Ὅταν λοιπόν συλλάβει ὁ ἄνθρωπος τό βαθύτερο νόημα τῆς ζωῆς τῆς ἀληθινῆς, τότε φεύγει ὅλο τό ἄγχος του, καί ἔρχεται ἡ θεία παρηγοριά, καί θεραπεύεται»[28]. 

Ἀλλά ἡ θρησκεία βέβαια καί ἡ πίστη στόν Θεό, αὐτά δέν ταιριάζουν μέ τήν ἐπιστήμη. Γιατί εἴπαμε, ἡ ἐπιστήμη ἔχει κυριαρχηθεῖ ἀπό τούς Σιωνιστές (καί τά Πανεπιστήμια) καί περνᾶνε ὅ,τι αὐτοί θέλουν. Γι’ αὐτό προσέξτε, ἄν θυμάστε τό εἴπαμε, ἔγινε ἀπό τόν 18ο αἰῶνα καί μετά. Μέχρι τότε οἱ ἄνθρωποι πίστευαν στόν Θεό. Τό φαινόμενο τῆς ἀθεΐας εἶναι πολύ πρόσφατο. Ἐμεῖς γεννηθήκαμε μέσα σ’ αὐτό καί νομίζουμε ἦταν ἔτσι πάντα. Δέν ἦταν ἔτσι πάντα καί ὅλο αὐτό εἶναι τεχνητό. Μᾶς τό πέρασαν μέ τήν προπαγάνδα τους. 

«- Γέροντα, εἶναι μερικοί πού λένε ὅτι δέν ὑπάρχει διάβολος. - Ναί, κι ἐμένα μοῦ εἶπε κάποιος: «Νά βγάλεις ἀπό τήν γαλλική μετάφραση τοῦ βιβλίου «Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος ὁ Καππαδόκης» αὐτά πού ἀναφέρονται στούς δαιμονισμένους, γιατί οἱ Εὐρωπαῖοι δέν θά τά καταλάβουν», πού εἶναι ἐπιστήμονες, ἔτσι; «Δέν πιστεύουν ὅτι ὑπάρχει διαβολος»! Τά ἐξηγοῦν, βλέπεις, ὅλα μέ τήν ψυχολογία. Ἄν πήγαιναν ἐκείνους τούς δαιμονισμένους τοῦ Εὐαγγελίου στούς ψυχιάτρους, θά τούς τάραζαν στά ἠλεκτροσόκ! Ὁ Χριστός ἔχει ἀφαιρέσει ἀπό τόν διάβολο τό δικαίωμα νά κάνει κακό. Μόνον ἄν τοῦ δώσει ὁ ἄνθρωπος δικαιώματα, μπορεῖ νά κάνει κακό. Ὅταν δέν συμμετέχει κανείς στά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, δίνει δικαιώματα στόν πειρασμό καί δέχεται μία ἐπίδραση δαιμονική»[29]. Οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι σήμερα, ἐπειδή δέν συμμετέχουν στά μυστήρια, δέν ἐξομολογοῦνται, δέν κοινωνοῦν, δέχονται ἔντονες δαιμονικές ἐπιρροές καί, ἐπειδή ὑπάρχει μεγάλος ἐγωισμός, πᾶνε σέ ψυχολόγους καί σέ ψυχιάτρους. Καί φυσικά τό πρόβλημα δέν λύνεται, γιατί ὁ διάβολος δέν φεύγει μέ χάπια. Ὁ διάβολος φεύγει, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ταπεινωθεῖ καί ἐξομολογηθεῖ. 

«Ἀπό τήν κοσμική καλοπέραση, ἀπό τήν κοσμική εὐτυχία, βγαίνει τό κοσμικό ἄγχος. Ἡ ἐξωτερική μόρφωση μέ τό ἄγχος ὁδηγεῖ καθημερινῶς ἑκατοντάδες ἀνθρώ-πων (ἀκόμη καί μικρά παιδιά) στίς ψυχαναλύσεις καί στούς ψυχιάτρους καί κτίζει συνεχῶς Ψυχιατρεῖα καί μετεκπαιδεύει ψυχιάτρους, ἐνῶ πολλοί ψυχίατροι οὔτε Θεό πιστεύουν οὔτε ψυχή παραδέχονται. Πᾶνε νά ἠρεμήσουν οἱ ἄνθρωποι εἴτε μέ ἠρεμιστικά εἴτε μέ θεωρίες γιόγκα», δαιμονικές θεωρίες, ἔτσι;.. ἀνατολικές θρησκεῖες. Ἡ γιόγκα -ἐν παρενθέσει σᾶς τό λέω- εἶναι προσευχή στόν διάβολο. Τό περνᾶνε ὅτι εἶναι γυμναστική. Ψέματα λένε! Οἱ στάσεις αὐτές τῆς γιόγκα εἶναι στάσεις προσευχητικές, λατρείας στά πονηρά πνεύματα. Εἶναι μορφές ζώων πού γι΄ αὐτούς εἶναι θεότητες. Ὅπως ἐμεῖς, ὅταν κάνουμε μετάνοιες, δέν κάνουμε γυμναστική, κάνουμε μιά λατρευτική πράξη, προσκυνοῦμε τόν Χριστό, τήν Παναγία, ἔτσι κι αὐτοί μ’ αὐτές τίς στάσεις προσκυνοῦν τούς θεούς τους, τά δαιμόνια δηλαδή. Εἶναι μεγάλη ἀπάτη καί σήμερα πάρα πολλοί νεοέλληνες καί ἑλληνίδες ἔχουν παρασυρθεῖ σ’ αὐτό. 

«Τήν πραγματική ἠρεμία, πού ἔρχεται, ὅταν ταπεινωθεῖ ὁ ἄνθρωπος, δέν τήν ἐπιδιώκουν, γιά νά ἔρθει ἡ θεία παρηγοριά μέσα τους. Καί οἱ διάφοροι τουρίστες, πού ἔρχονται ἀπό ξένες χῶρες καί περπατοῦν στούς δρόμους, μέσα στόν ἥλιο, στήν ζέστη, μέσα στήν σκόνη, μέσα σέ τόση φασαρία, σκέψου πόσο ὑποφέρουν! Τί ζόρισμα, τί σφίξιμο ἐσωτερικό ἔχουν, ὥστε τό σκάσιμο αὐτό τό ἐξωτερικό τό θεωροῦν ἀνάσα! Πόσο τούς διώχνει ὁ ἑαυτός τους, πού θεωροῦν ἀνάπαυση ὅλη αὐτήν τήν ταλαιπωρία»[30]! Φορτώνονται ἔναν σάκο, αὐτό τό σαμάρι.. πολλές φορές καί μέ μιά μοτοσικλέτα, ἤ καί μέ ἕνα ποδήλατο μερικοί, κάνουνε χιλιάδες χιλιόμετρα. Σκοτώνεσαι! Νά τοῦ πεῖς νά κάνει νηστεία, νά κάνει χίλιες πεντακόσιες μετάνοιες, θά σοῦ πεῖ «δέν μπορῶ».. γιατί εἶναι γιά τόν Θεό καί ὁ διάβολος δέν σ’ ἀφήνει! Οὔτε τρεῖς μετάνοιες δέν σ’ ἀφήνει νά κάνεις. Ἀλλά νά κάνεις 1.000 χιλιόμετρα μέσα στόν ἥλιο, σέ σπρώχνει. Γιατί δέν ἔχει ὄφελος αὐτό πνευματικό. Θέλει νά σέ βασανίζει. 

«Ἄν πήγαινε κανείς στό Ψυχιατρεῖο», αὐτό εἶναι πολύ ὡραῖο, «καί διάβαζε στούς ἀσθενεῖς τόν Ἀββᾶ Ἰσαάκ», τά Ἀσκητικά τοῦ Ἀββᾶ Ἰσσάκ, ἕνα ὡραιότατο βιβλίο, σᾶς τό συνιστῶ νά τό διαβάσετε, καί μόνο πού τό διαβάζει, ἁγιάζεται ἡ ψυχή.. ἡσυχάζεις, ἠρεμεῖς, γιατί σοῦ ἐμπνέει τήν ταπείνωη. «Ἄν πήγαινε κανείς στό Ψυχιατρεῖο καί διάβαζε στούς ἀσθενεῖς τόν Ἀββᾶ Ἰσαάκ, θά γίνονταν καλά ὅσοι πιστεύουν στόν Θεό, γιατί θά γνώριζαν τό βαθύτερο νόημα τῆς ζωῆς. 

Ὅταν δοῦμε ἄνθρωπο μέ μεγάλο ἄγχος, στενοχώρια καί λύπη, ἐνῶ τά ἔχει ὅλα», δέν τοῦ λείπει ὅπως λέει ὁ κόσμος, «πρέπει νά γνωρίζουμε ὅτι τοῦ λείπει ὁ Θεός»[31]. Βλέπεις ἄνθρωπο πού δέν ἔχει χαρά, ἀληθινή χαρά, τοῦ λείπει ἡ Χάρη. Γιατί ἡ Χάρη δίνει τήν χαρά. Ἡ θεία Χάρη εἶναι τό Πνεῦμα τό Ἅγιο. Καί καρπός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι ἡ «ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία…»[32]. 

«Τελικά, οἱ ἄνθρωποι βασανίζονται καί ἀπό τόν πλοῦτο, γιατί τά ὑλικά ἀγαθά δέν τούς γεμίζουν, εἶναι διπλό βάσανο. Ξέρω ἀνθρώπους πλούσιους, πού τά ἔχουν ὅλα, δέν ....ἔχουν καί παιδιά καί βασανίζονται. Βαριοῦνται πού κοιμοῦνται, βαριοῦνται νά περπατήσουν, βασανίζονται ἀπό ὅλα. «Ἐντάξει, ἀφοῦ ἔχεις ἐλεύθερο χρόνο, λέω σέ κάποιον, κάνε πνευματικά. Διάβασε μιά Ὥρα». Ἔχουμε τίς τέσσερις ὧρες, πρώτη, τρίτη, ἕκτη, ἐνάτη. Μία ὥρα γιά νά τήν διαβάσεις, μία ἀκολουθία δηλαδή, δέκα λεπτά θέλει. «Διάβασε λίγο ἀπό τό Εὐαγγέλιο». «Δέν μπορῶ, λέει». Δέν εἶναι ὅτι δέν μπορεῖ, δέν θέλει. Δέν τόν ἀφήνει τό πονηρό πνεῦμα, γιατί ἔχει δώσει δικαιώματα. «Κάνε ἕνα καλό, πήγαινε σέ κανένα νοσοκομεῖο καί δές κανέναν ἄρρωστο». Πόσοι ἄνθρωποι δέν ἔχουν κανέναν! Ἔστω δέκα λεπτά, κάντου μία παρέα, πές ἕνα «τί κάνεις;».. ἐγκαταλελειμμένοι ἄνθρωποι.. στά γηροκομεῖα, στά νοσοκομεῖα. «Ποῦ νά πάω ὡς ἐκεῖ, σοῦ λέει, καί τί θά βγεῖ; Πήγαινε νά βοηθήσεις κανέναν φτωχό στήν γειτονιά σου. Ὄχι, δέν μ' εὐχαριστεῖ, λέει, οὔτε αὐτό. Νά ἔχει ἐλεύθερο χρόνο, νά ἔχει ἕνα σωρό σπίτια, νά ἔχει ὅλα τά καλά, καί νά βασανίζεται», γιατί ἡ χαρά δέν ἔρχεται ἀπό τά ὑλικά. Ἡ χαρά ἔρχεται ἀπό τό Πνεῦμα τό Ἅγιο. «Ξέρετε πόσοι τέτοιοι ἄνθρωποι ὑπάρχουν; Καί βασανίζονται, μέχρι νά τούς στρίψει τό μυαλό. Φοβερό! Καί ἄν τυχόν δέν δουλεύουν, ἀλλά μόνον ἀπό τίς περιουσίες ἔχουν εἰσοδήματα, εἶναι οἱ πιό βασανισμένοι ἄνθρωποι»[33]. Γιατί τό νά μένει κανείς ἀργός εἶναι ἁμαρτία. Ἡ ἀεργία εἶναι ἔλλειψη ἀγάπης. Μπορεῖ νά ἔχεις εἰσοδήματα, αὐτό δέν σημαίνει ὅτι δέν πρέπει νά ἐργάζεσαι. Βλέπω καί τά νέα παιδιά, ἐκεῖ πού μένουμε στήν Ἔδεσσα. Γεμάτες οἱ καφετέριες μέ νέα παιδιά. Καί λέω, ποιοί δουλεύουν στά χωράφια; Λέει, οἱ Ἀλβανοί. Καί μέ τό κινητό κατευθύνουν τούς Ἀλβανούς καί αὐτοί πίνουν καφέ ὅλη μέρα. Αὐτό εἶναι ἀρρώστια. Ἐντάξει, μπορεῖ νά ἔχεις τά χρήματα γιά νά ζήσεις.. Πρέπει νά ἐργάζεσαι. Μετά ἔρχονται ὅλα τά ψυχολογικά. Εἶναι ἀπουσία ἀγάπης αὐτό τό πράγμα. 

«Ἄν ἔχουν τουλάχιστον μιά δουλειά, εἶναι καλύτερα»[34]. Δέν εἶναι βέβαια ἡ θεραπεία ἡ δουλειά. Ἡ πλήρης θεραπεία εἶναι, αὐτό πού εἴπαμε, ἡ πνευματική ζωή. Ἀλλά κομμάτι τῆς πνευματικῆς ζωῆς εἶναι, αὐτό πού λέμε καί στό μοναστήρι, τό ἐργόχειρο. Καί ὁ μοναχός κάνει ἐργόχειρο καί γιά νά μήν γίνεται βάρος στούς ἄλλους, νά βγάζει κάποια χρήματα γιά τό ψωμί του, γιά τό παξιμάδι του, ἀλλά καί γιά νά καταπολεμᾶ τήν ἀκηδία. Γιατί, ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν ἐργάζεται, ἔρχεται ὁ δαίμονας τῆς ἀκηδίας, αὐτό πού λέμε τῆς βαρεμάρας, καί σέ ζαλίζει μέ τούς λογισμούς καί ἔχεις ψυχική ἀνισορροπία. Παλιά οἱ ἄνθρωποι μέ ἕνα κρεμμύδι καί μέ μιά φέτα ψωμί καί μέ λίγο τυρί ὅλη μέρα δούλευαν στά χωράφια καί εἴχανε χαρά, ἔλαμπε τό πρόσωπό τους. Χτυποῦσε ἡ καμπάνα, κάνανε καί τόν σταυρό τους.. μέ τόν ἑσπερινό σταματοῦσαν, ζοῦσαν τήν ἐκκλησιαστική ζωή. Τώρα τά ἔχουμε χάσει ὅλα αὐτά. 

Ἄλλο τώρα πού ἔλεγε ὁ Ἅγιος: «οἱ κοινωνικοί λειτουργοί», πού κι αὐτοί ἀσχολοῦνται μέ ψυχές καί σπουδάζουν ψυχολογία, «ἔχουν καλοσύνη, οἱ καημένες, τρέχουν, σκοτώνονται γιά τούς ἄλλους. Σπουδάζουν ψυχολογία, ἀλλά μέ τόν τρόπο πού πηγαίνουν νά βοηθήσουν, σέ κάποιες περιπτώσεις σταματοῦν. Πάει λ.χ. μία νά παρηγορήσει ἕναν πού ἔχει ἕνα πόδι καί αὐτός τῆς λέει: «Ἐσύ μοῦ λές "καλημέρα" μέ 2 πόδια, ἀλλά ἐγώ μέ ἕνα». Τί νά τοῦ ἀπαντήσει;». Δέν ξέρει, δέν ἔχει ἀπάντηση. Ἀνθρώπινη ἀπάντηση δέν ὑπάρχει. «Πῶς νά τόν βοηθήσει μέ τήν ψυχολογία; Ἄν δέν βοηθηθεῖ αὐτός ὁ ἄνθρωπος, νά συλλάβει τό βαθύτερο νόημα τῆς ζωῆς, δέν μπορεῖ νά βοηθηθεῖ μέ τίποτε»[35]. Ἄν δέν πιστέψεις στόν Θεό, στήν αἰώνια ζωή, στό ὅτι ὁ Θεός εἶναι Πατέρας καί σ’ ἀγαπάει καί γιά νά τό παραχωρήσει αὐτό, εἶναι γιά τό καλό σου, ἄν δέν πιστέψει, δηλαδή δέν ἐμπιστευτεῖ τόν ἑαυτό του στόν Θεό, δέν μπορεῖ νά βρεῖ παρηγοριά ὁ ἀνάπηρος καί ὁ ἄρρωστος. Γι’ αὐτό φθάνουμε μέχρι καί στήν εὐθανασία, δηλαδή στήν ἔμμεση αὐτοκτονία. Σοῦ λέει ὁ ἄλλος, ἔχω καρκίνο, θά πεθάνω… κάνε μου ἔνεση γιατρέ, νά πεθάνω τώρα.. γιατί νά βασανίζομαι; Γιατί δέν πιστεύει στόν Θεό. Δέν πιστέυει ὅτι ὁ Θεός μπορεῖ νά κάνει ἕνα θαῦμα καί νά τόν κάνει καλά. Δέν πιστεύει ὅτι ὁ χρόνος τῆς ζωῆς μας καθορίζεται ἀπό τόν Θεό καί τό τελευταῖο δευτερόλεπτο ἔχει ἀξία, γιατί μπορεῖ αὐτό τό δευτερόλεπτο νά εἶναι ἡ στιγμή τῆς ἀληθινῆς σου μετάνοιας καί νά σέ πάει στόν παράδεισο. Βλέπει ἕνα τεῖχος καί ἕνα σκοτάδι.. καί σοῦ λέει, γιατί νά ζῶ; Καί ἀπό πίσω βέβαια εἶναι τό ταγκαλάκι, ὁ διάβολος. Πίσω ἀπ’ ὅλα αὐτά.. 

Ἄν ὁ ἄνθρωπος κατάλάβει τό βαθύτερο νόημα τῆς ζωῆς, θά δοξάζει τόν Θεό πού ἔχει ἕνα πόδι καί ὄχι δύο∙ πού ἔχει αὐτό τό πρόβλημα καί ὁ ἄλλος δέν τό ἔχει. Πόσοι ἄνθρωποι πού ἔχουνε προβλήματα μέ τά παιδιά τους, ἔχουν ἕνα παιδί ἀνάπηρο κ.λ.π. μοῦ λένε, πάτερ, αὐτό τό παιδί μᾶς κρατάει στήν πίστη, μᾶς κρατάει στόν Θεό, μᾶς ἔχει σώσει. Γιατί πιστεύουν στόν Θεό καί βλέπουν τήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ μέσα ἀπό αὐτή τήν δοκιμασία. Ἄν δέν ὑπῆρχε αὐτό τό παιδί, ἐμεῖς θά τρέχαμε .. στήν κόλαση ἀπό τώρα. 

Πρέπει «νά καταλάβει -ὁ ἄνθρωπος- ὅτι γι' αὐτήν τήν ἀναπηρία, πού ἐπέτρεψε ὁ Θεός, ἄν δέν γογγύζει, θά ἔχει νά λάβει στήν ἄλλη ζωή, ἀποταμιευμένο οὐράνιο μισθό καί νά χαίρεται. Καί ἄν ἀκόμη οἱ ἄλλοι περπατοῦσαν μέ 4 πόδια, νά ἔλεγε: «Σέ εὐχαριστῶ, Θεέ μου, πού περπατῶ μέ ἕνα πόδι». Ἀλλά ὅσες δέν ἔχουν τήν πνευματική ἀντιμετώπιση -οἱ κοινωνικές λειτουργοί- πᾶνε νε παρηγορήσουν τούς ἀρρώστους καί δέν ξέρουν τί νά τούς ποῦν. Πάει ἡ κοινωνική λειτουργός νά παρηγορήσει λ.χ. μιά γυναίκα τριάντα πέντε χρονῶν μέ καρκίνο, πού ἔχει καί τρία παιδάκια. Τί νά τῆς πεῖ; Ἄν δέν βοηθηθεῖ αὐτή ἡ μητέρα νά συλλάβει τό βαθύτερο νόημα τῆς ζωῆς, ἀπελπίζεται, γιατί σκέφτεται τί θά γίνουν τά παιδιά»[36]. Ἐνῶ, ἄν πιστεύει στόν Θεό, θά πεῖ, δικά μου εἶναι τά παιδιά; Τοῦ Θεοῦ εἶναι τά παιδιά. Ὁ Θεός μοῦ τά ἔδωσε, ὁ Θεός θά τά προστατέψει. Καί οὔτε ἀγχώνεται οὔτε στενοχωριέται οὔτε τίποτα. 

«Τήν ἴδια ἀπελπισία πού ἔχει ἡ μητέρα ἔχει καί ἡ κοινωνική λειτουργός, ἄν δέν ἔχει καταλάβει κάτι τό ἀνώτερο, τό βαθύτερα πνευματικό». Καί ἡ κοινωνική λειτουργός θέλει ψυχολογική βοήθεια κι αὐτή μπροστά σέ τέτοιες καταστάσεις! «Ἄν δέν ὑπάρχει κατ' ἀρχάς βαθύτερη τοποθέτηση στόν ἴδιο τόν ἑαυτόν της, δέν μπορεῖ νά βοηθήσει σωστά, γιά νά ἔρθει ἡ Θεία παρηγοριά στόν ἄλλον. Ἔτσι οἱ καημένες κουράζονται καί σωματικά, ἀλλά καί στενοχωριοῦνται, γιατί δέν μποροῦν νά βοηθήσουν θετικά. Κουράζονται δηλαδή διπλά»[37]. Γιατί; Γιατί πᾶμε νά βοηθήσουμε μέ ἀνθρώπινες τέχνες καί ὄχι μέ τήν πίστη. Γιατί βέβαια ἡ πίστη θεωρεῖται ὀπισθοδρομικό πράγμα, ἀντιεπιστημονικό! Ἔτσι μᾶς ἔπεισαν.. οἱ μασόνοι καί οἱ Σιωνιστές πού κυριάρχησαν στά Πανεπιστήμια, τά Πανεπιζήμια. 

Ἀκοῦστε καί τί ἔγραφε ὁ Ἅγιος Παΐσιος σέ μία ἐπιστολή του τό 1977. «Ἀγαπητέ μου ἀδελφέ κύριε Βασίλειε, Χαῖρε ἐν Κυρίῳ». Εἶναι ἀπό τίς 23-7-1977 ἀπό τόν Τίμιο Σταυρό. Πρίν πάει στήν Παναγούδα ὁ Ἅγιος Παΐσιος ἦταν στόν Τίμιο Σταυρό, σέ ἕνα ἄλλο κελί. Καί ἀπαντάει σέ ἕναν ὀνόματι Βασίλειο, ὁ ὁποῖος τοῦ εἶχε στείλει ἕνα βιβλίο μέ τόν τίτλο «Ψυχολογία». «Διάβασα τό βιβλίο σας [καί], ἄν καί ἐγώ δέν εἶμαι ἁρμόδιος, θά σᾶς πῶ τό λογισμό μου ἐπάνω σ' αὐτά ποῦ μοῦ γράφετε, μιά πού τό ζητᾶτε». Βλέπετε, πόσο ταπεινά μιλάει! «Κατ' ἀρχάς ὁ τίτλος τοῦ βιβλίου «Ψυχολογία» δέν μοῦ ἄρεσε. Μέσα ἔχει πολλά καλά - καί πολύ θά βοηθήσουν τούς νέους- ἀλλά καί πολλά ἀπό αὐτά, ἐάν δέν τά γνώριζαν οἱ νέοι (τά λέγατε μόνο στούς ἐκπαιδευτικούς), θά βοηθοῦσαν καλύτερα. 

Ἐπίσης, ἐάν περισσότερο τά παρουσιάζετε τά πράγματα πνευματικά -παρά ἐπιστημονικά- θά βοηθιόντουσαν πιό θετικά (μέ τό νά συλλάβουν τό βαθύτερο νόημα τῆς ζωῆς), νά ἔλθει ἡ Θεία Χάρις μέ τή θεία παρηγοριά, γιά νά νοιώθουν χαρούμενα τά παιδιά καί νά μήν καταφεύγουν σέ χαμηλές καί μάταιες χαρές, πού δέν ξεδιψᾶνε τήν ψυχή, ἀλλά τήν καῖνε περισσότερο»[38]. Βλέπετε, πῶς τονίζει ὁ Ἅγιος τήν ἀληθινή θετική βοήθεια, πού δέν εἶναι ἀνθρώπινες τέχνες ἀλλά ἡ Θεία Χάρη, ἡ Θεία ἐνέργεια, αὐτό τοῦ Θεοῦ στό ὁποῖο μπορεῖ νά μετάσχει ὁ ἄνθρωπος. Γιατί δέν μποροῦμε νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Θεό, μέ τήν οὐσία τοῦ Θεοῦ, ἀλλά μποροῦμε νά μετέχουμε στίς ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ. Αὐτές οἱ ἐνέργειες λέγονται μέ ἕνα ὄνομα Θεία Χάρις. Λέγονται καί Ἅγιο Πνεῦμα. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἑνώνεται μέ τόν Θεό, μέ τή Θεία Χάρη, τότε πραγματικά βοηθιέται. 

«Ὁ ἄνθρωπος, πού δέν πιστεύει στόν Θεό καί στή μέλλουσα αἰώνια ζωή, καταδικάζει αἰώνια τή ψυχή του, καί μένει ἀπαρηγόρητος καί σ' αὐτή τή ζωή. Ὁ ἄνθρωπος, πού δέν πιστεύει στό Θεό καί στή μέλλουσα αἰώνια ζωή, καταδικάζει αἰώνια τή ψυχή του, καί μένει ἀπαρηγόρητος καί σ’ αὐτή τή ζωή. Νομίζω ὅτι ὅλη ἡ προσπάθεια πρέπει νά γίνει σ’ αὐτή τήν κατεύθυνση· διότι βλέπουμε σχεδόν ὅλη τήν Εὐρώπη πού διέθεσε ὅλη τήν ἐπιστήμη (τήν ἀνθρώπινη γνώση), γιά νά διορθώσει [δῆθεν] τήν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ· ἀλλά γιά νά μήν εἶναι [ἐν. ἐπειδή δέν εἶναι] οἱ ἴδιοι (σχεδόν ὅλοι) στραμμένοι πρός τόν Θεό»[39], πράγματι ἡ Εὐρώπη ἔχει ἀρνηθεῖ τόν Θεό. Εἶναι ἡ μεγάλη πτώση τῆς Εὐρώπης, πού μᾶς λέει καί ὁ Ἅγιος Ἰουστίνος ὁ Πόποβιτς, πού στή θέση τοῦ Θεοῦ ἔβαλε τόν ἄνθρωπο, καί μάλιστα τόν Πάπα. Ὁ Παπισμός ἔχει βάλει στή θέση τοῦ Θεοῦ τόν Πάπα καί ὁ Προτεσταντισμός ἔχει βάλει στήν θέση τοῦ Θεοῦ τόν κάθε ἄνθρωπο. Ἀντικατέστησαν τόν Θεάνθρωπο μέ τόν ἀνθρωποθεό καί ἔχουν καταντήσει εἰδωλολάτρες. Κι ἐμεῖς μαζί τους, πού τρέχουμε νά γίνουμε κι ἐμεῖς Εὐρωπαῖοι.. 

Ἐπειδή λοιπόν δέν εἶναι στραμμένοι στόν Θεό «καί δέν ζητᾶνε τήν θεία ἐπέμβαση, ταλαιπωροῦνται συνέχεια, καί ταλαιπωροῦν συνέχεια μικρούς καί μεγάλους». Καί βλέπετε σήμερα σέ τί ἀθλιότητα ἔχει καταντήσει ἡ Εὐρώπη, μέ τήν ὁμοφυλοφιλία, τήν κτηνοβασία, τήν ἀλλαγή φύλου καί ὅλα αὐτά, πού κι ἐμεῖς τρέχουμε ἀσμένως νά τά υἱοθετήσουμε. «Καί ἀπό τήν φύση [τό φυσικό περιβάλλον], τήν ὁποία σιγά-σιγά παραμορφώνουν, ἄρχισαν νά παραμορφώνουν καί τούς ἀνθρώπους, καί νά τούς «περιποιοῦνται» στά ψυχιατρεῖα μέ ἠλεκτροσόκ. Ὁ Θεός νά μᾶς ἐλεήσει»[40]. Καί πράγματι βλέπεις σήμερα ἀνθρώπους χωρίς ἀνθρωπιά, ἀνθρώπους ρομπότ, ἔμψυχους ὑπολογιστές, ἔμψυχα κομπιοῦτερ. 

«Συγχώρεσέ με, τά γράφω μέ πόνο, γιατί βλέπω τήν καημένη τήν νεολαία ἐγκαταλειμμένη ἀπό πνευματικούς, γιατί οἱ περισσότεροι [πνευματικοί] ἀσχολοῦνται μέ τήν πρόνοια»[41]. Καί σήμερα δυστυχῶς πολλοί κληρικοί ἀναλώνονται σ’ αὐτά, τά συσσίτια, τούς φτωχούς, τά φιλόπτωχα. Δέν λέω ὅτι εἶναι κακό, ἀλλά δέν εἶναι τό κύριο ἔργο τοῦ κληρικοῦ, τοῦ ἱερέως, τοῦ ἀρχιερέως, τοῦ πνευματικοῦ, αὐτό. Αὐτό εἶναι δεύτερο, τρίτο.. Τό πρῶτο καί κυριότερο ἔργο εἶναι νά θεραπεύει τήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου. Μά πῶς νά τήν θεραπεύσει, ἄν ὁ ἴδιος εἶναι ἀθεράπευτος; 

«Καί δυστυχῶς», λέει ὁ Ἅγιος Παΐσιος, «τό ἔργο τοῦ πνευματικοῦ τό κάνουν ψυχίατροι», πῶς τό κάνουν τώρα… κακῶς κάκιστα. «Περισσότεροι -ἀπό αὐτούς- δέν παραδέχονται ψυχή, ἤ τήν παραδέχονται μέ τόν δικό τους τρόπο, δέν ἀναγνωρίζουν τήν ἀξία τῆς ψυχῆς, πού μιά ψυχή -ὅπως λέει ὁ Κύριος- ἀξίζει περισσότερο ἀπό ὅλον τόν κόσμο. 

Ἐάν δέν ὑπῆρχαν καί τά ψυχολογικά βιβλία, θά εἴχαμε λιγότερες αὐτοκτονίες, γιατί πολλοί πού τά διαβάζουν, καταδικάζουν τόν ἑαυτό τους», ἀπελπίζονται καί αὐτοκτονοῦν. Δέν βοηθᾶνε. Καί τά ἴδια τά χάπια τά ψυχολογικά φέρνουν τάσεις αὐτοκτονίας. Ἀλλά καί ὅλα αὐτά τά δαιμονικά βιβλία πού κυκλοφοροῦν. «Ἐνῶ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ διώχνει καί τά κληρονομικά καί σκορπάει καί χαρά. 

Ἐάν τό ἐπανεκδώσετε, δῶστε «τά πρωτεῖα στά Ἀναστάσιμα»»[42]. Φαίνεται εἶχε γράψει τό βιβλίο καί ζητοῦσε τήν γνώμη τοῦ Ἁγίου καί τοῦ λέει ὁ Ἅγιος, ἄσε αὐτά τά ἀνθρώπινα.. δῶσε προτεραιότητα στά θεϊκά, στά Ἀναστάσιμα, στή Χάρη τοῦ Θεοῦ πού ἀνιστᾶ τόν ἄνθρωπο. 

«Ὁ Γέροντας, ἐνῶ συνιστοῦσε στούς ἀσθενεῖς νά συμβουλεύονται χριστιανούς ἰατρούς, διότι -ὅπως ἔλεγε- τούς φωτίζει ὁ Θεός, εἶχε ἐκφράσει ἐπανειλημμένα τήν ἀπαρέσκειά του πρός τά «ψυχολογικά» βιβλία, ἀλλά καί πρός αὐτή τήν ἴδια τήν «ψυχολογία» καί τήν «ψυχιατρική» ἡ ὁποία ἀσκεῖται ἀπό ἐπιστήμονες καί ἰατρούς, οἱ ὁποῖοι δέν πιστεύουν στήν ὕπαρξη τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς, ὅπως τήν δέχεται ἡ θεολογία τῆς Ὀρθόδοξης Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας. Ὄντας ὁ ἴδιος βαθύς γνώστης, Χάριτι Θεοῦ, τοῦ μυστηρίου τῆς ἐνοικούσης στόν ἄνθρωπο λογικῆς καί νοερᾶς ψυχῆς, τῶν φυσιολογικῶν ἀλλά καί τῶν παθολογικῶν ἐκδηλώσεών της, στενοχωριόταν καί ὑπέφερε πολύ, ὅταν ἔβλεπε τίς βαριές ἀστοχίες καί τά λάθη στήν ἀντιμετώπιση τῶν ἀσθενῶν αὐτῶν, τά ὁποῖα εἶχαν σοβαρότατες συνέπειες γιά τόν ἀσθενή καί τό περιβάλλον του. 

Δεδομένου ὅτι οἱ πλεῖστοι ἀκαδημαϊκοί δάσκαλοι τῆς ψυχιατρικῆς θεωροῦν ὅτι τά «ψυχικά φαινόμενα» ἔχουν μόνον βιολογικό ὑπόβαθρο», δηλαδή οἱ αἰτίες τους εἶναι στόν ἐγκέφαλο, στό νευρικό σύστημα, «-θεώρηση, ἡ ὁποία συνιστᾶ ἄρνηση τῆς ὕπαρξης ἄυλης, νοερῆς καί λογικῆς ψυχῆς στόν ἄνθρωπο- ἦταν πολύ ἐπιφυλακτικός ἤ ἀρνητικός γιά πολλές «θεραπεῖες» πού ἐφάρμοζαν οἱ προαναφερθέντες ψυχίατροι»[43]. 

Βλέπετε ἄς ποῦμε, ἡ ψυχιατρική καί ἡ ψυχανάλυση δίνουν τεράστια σημασία στά ὄνειρα. Καί ὁ Φρόυντ καί ὅλοι αὐτοί ἀσχολοῦνται πολύ μέ τά ὄνειρα. Ἐνῶ ἡ Πατερική ψυχιατρική τί λέει; Μήν ἀσχολεῖστε καθόλου μέ τά ὄνειρα. Μήν πιστεύετε στά ὄνειρα. Τά πιό πολλά ἀπό αὐτά εἶναι δαιμονικά ἤ εἶναι ἀπό τίς παραστάσεις πού εἶχες τήν ἡμέρα καί δέν ἔχουν καμιά σημασία. 

«Ὁ Γέροντας θεωροῦσε ὅτι τά αἴτια τῶν περισσότερων ψυχικῶν ἀσθενειῶν εἶναι πνευματικά», τῶν περισσότερων ἀσθενειῶν τῶν ψυχικῶν. «Καί τά «ψυχοφάρμακα» δέν θεραπεύουν, ἀλλά ἔχουν κατασταλτικό χαρακτήρα»[44], δηλαδή ἠρεμεῖ κάπως τό νευρικό σύστημα. Καί ἐκεῖ πού παθαίνει ὁ ἄλλος κρίση, δέν παθαίνει, ἤ παθαίνει λιγότερη κρίση καί δέν πηδάει ἀπό τό μπαλκόνι. Ἐντάξει, ἀλλά αὐτό δέν εἶναι θεραπεία. Εἶναι μιά καταστολή. Μπορεῖ νά βοηθήσει στήν ἀρχή, γιά νά μήν αὐτοκτονήσει ὁ ἄνθρωπος, ἀλλά μετά θά πρέπει νά πάει στήν αἰτία, ἡ ὁποία εἶναι πνευματική, νά φύγει ἡ ἁμαρτία, νά φύγουν οἱ ἐνοχές, νά ἐξομολογηθεῖ ὁ ἄνθρωπος, νά μπεῖ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ στήν ψυχή του. 

Μποροῦνε νά χρησιμοποιηθοῦν «μέ φειδώ -τά ψυχοφάρμακα- σέ περιπτώσεις «ψυχασθενῶν»»[45], πού δέν μποροῦν νά ἐλεγχθοῦν, γιατί ἔχει γίνει ζημιά πλέον στό νευρικό σύστημα καί ὅταν ἀποκτήσουμε ἐπαφή καί μπορεῖς νά μιλήσεις καί νά συνενοηθεῖς μαζί τους, μετά πρέπει νά τόν ὁδηγήσεις στόν πνευματικό. Νά ἀρχίσει ἡ θεραπεία τῆς αἰτίας. 

«Ὁ Γέροντας θλίβεται καί πονᾶ, διότι διαπιστώνει ὅτι πολλοί πνευματικοί (ἐξομολόγοι) ἔχουν ἐγκαταλείψει τό κύριο ἔργο τους -πού εἶναι ἡ διαποίμανση τῶν νέων- καί ἀσχολοῦνται μέ ἔργα δευτερεύοντα. Ταυτόχρονα δηλώνει τήν σαφῆ ἀντίθεσή του πρός τήν ἀνάθεση τοῦ ἔργου τῶν πνευματικῶν σέ ψυχιάτρους -καί φυσικά καί πρός τήν περίπου ταυτόσημη μεταποίηση τῶν πνευματικῶν σέ ψυχιάτρους, πού ἐπιχειρεῖται στίς μέρες μας». Γίνεται κι αὐτό, δηλαδή νά λειτουργεῖ ὁ πνευματικός σάν ψυχίατρος. Μά δέν εἶναι αὐτός ὁ ρόλος του, νά κουβεντιάζει γιά νά δίνει μιά ψυχολογική ἀνακούφιση στόν ἄνθρωπο. Ἀνθρώπινη δηλαδή παρηγοριά. «Τό ἀποτέλεσμα εἶναι ν' αὐξάνουν οἱ τρόφιμοι τῶν ψυχιατρείων καί οἱ αὐτοκτονίες, ἐνῶ αὐτά θά περιορίζονταν δραστικά, ἐάν ἡ Ἐκκλησία μας διέθετε πολλούς θεοφώτιστους πνευματικούς»[46]! Αὐτό βέβαια εἶναι ζητούμενο γιά τίς μέρες μας… 

Λοιπόν, σταματῶ ἐδῶ καί ἄν θέλετε τώρα κι ἐσεῖς νά πεῖτε, νά ρωτήσετε, πολύ εὐχαρίστως. 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 

Ἐρ. : ………………… 

Ἀπ. : Τό θέμα μας δέν εἶναι γιά τά ὄνειρα βέβαια, ἀλλά σᾶς εἶπα οἱ αἰτίες, σύμφωνα μέ τούς Πατέρες, τῶν ὀνείρων εἶναι πρῶτον οἱ δαίμονες καί δεύτερον ἡ φύση, ἡ ἀνθρώπινη φύση, δηλαδή οἱ παραστάσεις πού ἔχουμε ἀπό τήν ἡμέρα ἤ αὐτά πού μᾶς ἀπασχολοῦν, τά ὁποῖα ἡ φαντασία τήν νύχτα, ἄς ποῦμε, τά εἰκονίζει. Μᾶς τά φανερώνει. Ἐλάχιστα ἀπό τά ὄνειρα, ἐλαχιστότατα, εἶναι ἀπό τόν Θεό καί εἶναι ἀποκαλυπτικά. Ὅπως αὐτά τά ὄνειρα πού διαβάζουμε στό Εὐαγγέλιο, τοῦ Ἁγίου Ἰωσήφ ἤ τῶν τριῶν μάγων. Ἐμεῖς ταπεινά θά πρέπει νά ὑπακοῦμε στούς Ἅγιους Πατέρες πού μᾶς λένε, ποτέ, ποτέ, ποτέ.. μήν προσέχετε τά ὄνειρα. Ποτέ! Μήν ἀσχολεῖστε. Οὔτε κἄν νά τά θυμάστε, ὅταν ξυπνᾶτε. Αὐτή εἶναι ἡ ἀσφάλεια. Κι ἄν εἶναι κάτι πού θέλει νά σοῦ πεῖ ὁ Θεός μέσα ἀπό τό ὄνειρο, θά βρεῖ τρόπο ὁ Θεός.. Δέν παρεξηγεῖται πού δέν τοῦ ἔδωσες σημασία. Θά βρεῖ τρόπο. 

Ἡ ἁγία Πελαγία, πρόσφατα εἴχαμε πάει στήν Τῆνο μέ τόν κ. Ἀβραάμ, εἶδε τήν Παναγία καί τῆς εἶπε, νά σκάψεις νά βρεῖς τήν εἰκόνα μου. Δέν ἔδωσε σημασία. Γιατί ἤξερε αὐτό πού λένε οἱ Ἅγιοι Πατέρες ὅτι δηλ. δέν πρέπει νά δίνουμε σημασία στά ὄνειρα. Ἐγώ ποιά εἶμαι νά δῶ τήν Παναγία; Ἦταν ταπεινή. Δεύτερη φορά, τό ἴδιο. Πάλι δέν ἔδωσε σημασία. Τρίτη φορά, προβληματίστηκε καί δέν πῆγε νά σκάψει οὕτε εἶπε, ξέρετε.. ἔχω ἀποκάλυψη.. Πῆγε στόν πνευματικό καί τό εἶπε στόν πνευματικό. Καί ὁ πνευματικός τῆς εἶπε, αὐτό εἶναι ἀπό τόν Θεό καί πῆγαν καί ἔσκαψαν καί βρῆκαν τήν εἰκόνα τῆς Παναγίας πού ἔχουμε στήν Τῆνο, τήν θαυματουργό εἰκόνα. Αὐτό εἶναι τό ὀρθόδοξο, τό ταπεινό. Πάντα τό ὀρθόδοξο εἶναι τό ταπεινό. 

Ἐρ. : Ἀναφέρατε ὅτι καί ὅταν ἔχεις ἁπλό κρυολόγημα, μπορεῖ νά ἔχεις καί ψυχική ἀρρώστια.. αὐτό εἶναι ἀπόλυτο; 

Ἀπ. : Ὄχι ἀπόλυτο. Ψυχοσωματική. 

Ἐρ. : Γιατί κάποιος μπορεῖ ἀπό ὑπερβολική σωματική κούραση νά τό πάθει… 

Ἀπ. : Ὄντως συμβαίνει κι αὐτό, ἀλλά καί ἐκεῖ πάλι μπαίνει τό πνευματικό στοιχεῖο. Γιατί κουράζεσαι ὑπερβολικά; Μήπως ὑπάρχει ἀπληστία; Καταλάβατε; Ὁπότε πάλι κάτι δέν πάει καλά πνευματικά. Μήπως ἔχεις χάσει τό μέτρο; Πολλοί κάνουνε δουλειά γιά δύο καί γιά τρεῖς.. ἔ φυσικά, μετά θά διαλυθεῖς. Γιατί τό κάνεις; Προφανῶς ὑπάρχει μιά ἀπληστία, χρήματα, δόξα, καριέρα.. 

Ἐρ. : ………………… 

Ἀπ. : Οὔτε αὐτό εἶναι ἀπόλυτο. Μπορεῖ νά εἶσαι καί ἅγιος… Ἀλλά ἄν εἶσαι ἅγιος καί τό κάνεις ἀπό τόν Θεό, δέν ἀρρωσταίνεις εὔκολα. Πολύ δύσκολα! 

Ἐρ. : Ἀναφερθήκατε στούς ἱερωμένους ὅτι δέν πρέπει νά ἀσχολοῦνται καί μέ τήν ψυχολογία ἤ τήν ψυχιατρική. Αὐτό, νομίζω, πρέπει νά ἰσχύει καί γιά τούς λαϊκούς, γιατί ἄν κάποιος θέλει νά κάνει πνευματική ζωή, δέν μπορεῖ νά συμβιβάσει αὐτά τά δύο, τά πνευματικά μέ τά ψυχολογικά… εἶναι ἐπικίνδυνο κατά τήν γνώμη μου… 

Ἀπ. : Εἶναι ἄκρως ἐπικίνδυνο. Γι’ αὐτό σήμερα ἔχουμε κατεστραμμένα παιδιά, γιατί οἱ γονεῖς πιστεύουν στούς ψυχολόγους καί στούς ψυχιάτρους καί ἀκολουθοῦν τά διδάγματά τους. Καί ὅλα τά παιδιά μεγαλώνουν ἄρρωστα.. ἀντί νά ἀκοῦμε τούς Ἅγιους Πατέρες. Τί λέει ὁ ψυχολόγος; Νά ἐμπνεύσεις στό παιδί σου αὐτοπεποίθηση. Τό βασικό δόγμα! Μή τυχόν καί πεῖς στούς παιδαγωγούς σήμερα ἐναντίον τῆς αὐτοπεποίθησης.. θά σέ φᾶνε! Σοῦ λένε, τί εἶναι αὐτά πού λές; Εἶσαι ἀντιεπιστημονικός.. Ἄν θέλεις νά μέ πεῖς ἔτσι, πές με.. Ἐγώ θά σοῦ πῶ τί λέει τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ἄν ἐσύ δέν πιστεύεις στό Ἅγιο Πνεῦμα, θά τό πληρώσεις μετά. Σίγουρα θά τό πληρώσεις. Γιατί τό Ἅγιο Πνεῦμα σοῦ λέει τό φυσιολογικό, τό νορμάλ. Γιατί τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι ὁ κατασκευαστής σου. Κι ἄν δέν ἀκοῦς τόν κατασκευαστή σου, θά τό πληρώσεις. Ὅπως ὅταν παίρνεις ἕνα αὐτοκίνητο, πρέπει νά ἀκούσεις τήν ἑταιρεία καί νά ὑπακούσεις τό manual τῆς ἑταιρείας καί ὄχι νά ἀκοῦς τί θά σοῦ πεῖ ὁ ὁποιοσδήποτε ἄσχετος. Τό κατέστρεψες μετά τό ὄχημα. Ἔτσι καταστρέφουμε τά παιδιά μας. Γιατί ἀντί νά ἀκούσουμε τόν κατασκευαστή μας, τόν Θεό, ἀκοῦμε τόν ἐχθρό τοῦ κατασκευαστῆ, τόν διάβολο.. ὁ ὁποῖος θέλει νά πληγώσει τόν Θεό καί ἐπειδή δέν μπορεῖ νά πληγώσει τόν Θεό φυσικά, πληγώνει τά παιδιά τοῦ Θεοῦ καί τά πλανᾶ. 

Ἔχω ἐδῶ μία ὁλόκληρη ὁμιλία, ἕνας ἐπιστήμονας.. ἀλλά φυσικά δέν ἔχουμε χρόνο τώρα, σέ κάποια ἄλλη ὁμιλία, νά δώσει ὁ Θεός, θά σᾶς τήν παρουσιάσω.. εἶναι πολύ ὡραία ὁμιλία καί ἀποκαλύπτει ἀκριβῶς αὐτό πού σᾶς εἶπα, οἱ ρίζες τῆς ψυχολογίας εἶναι σήμερα ὁ ἀποκρυφισμός. «Ἡ στροφή τῆς ψυχολογίας», εἶναι ὁ τίτλος, «στόν χῶρο τῆς δαιμονικῆς ἐξαπατήσης», ἀπό τήν κ. Λυγερή Μελᾶ, ψυχολόγο. Ἐπιστήμων, πού ἔχει ἐρευνήσει.. καί πλέον ἡ ἔρευνα ἔχει προχωρήσει πολύ μέ τόν Φρόυντ καί τόν Γιούνγκ καί ὅλο καί καθαρότερα φαίνεται αὐτό τό πράγμα, ὅτι αὐτοί οἱ ἄνθρωποι βασίστηκαν στίς θεωρίες τῆς Καμπάλα, στόν ἑβραϊκό ἀποκρυφισμό, στήν ἑβραϊκή μαγεία δηλαδή. 

Ἐρ. : ………………… 

Ἀπ. : Δέν τό λέω ἐγώ, νά μήν παρεξηγηθῶ.. ὁ Ἅγιος Πορφύριος τό λέει καί εἶναι γραμμένο. Ὄχι σέ ἕνα σημεῖο, σέ πολλά σημεῖα τό λέει. 

Ἐρ. : ………………… 

Ἀπ. : Ἀκοῦστε.. ὁ Θεός ἐπιτρέπει ἤ παραχωρεῖ, γιατί μᾶς ἔχει πλάσει ἐλεύθερους. Ἀλλά ὅ,τι παραχωρεῖ, δέν σημαίνει ὅτι εἶναι κατά Θεόν, δηλαδή ὅτι εἶναι τό εὐάρεστο θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἄλλο τό εὐάρεστο, τό ἀγαθό καί τό τέλειο, καί ἄλλο τό κατά παραχώρηση ἤ κατά ἀνοχή θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός ἄς ποῦμε ἀνέχεται νά κλέβεις. Καί ὁ ἄλλος λέει, θά κλέψω γιά νά δίνω ἐλεημοσύνη, γιατί δέν μπορῶ ἀλλιῶς νά κάνω ἐλεημοσύνη. Τό ἀνέχεται ὁ Θεός. Τοῦ ἀρέσει τοῦ Θεοῦ αὐτό; Καθόλου! Καθόλου.. Πάρα πολλοί σήμερα εἶναι κλέφτες καί κάνουν ἐλεημοσύνες.. καί βάζουν καί διαφημίσεις στίς ἑταιρεῖες τους, «δίνουμε τό τάδε νοσοκομιακό ὄχημα», τό βάζουνε καί στά προϊόντα… καί εἶναι κλέφτες! Μηδέν στό πηλίκο! Τίποτα δέν κάνουμε. Κατάλαβες; Δέν σημαίνει ὅτι ὅ,τι μποροῦμε νά κάνουμε, τό θέλει καί ὁ Θεός. Πολλά μποροῦμε νά κάνουμε. Νά ρίξεις καί μιά βόμβα καί νά σκοτώσεις 200.000! Δέν τό θέλει ὁ Θεός. Τό παραχωρεῖ ὅμως, γιατί δέν καταργεῖ τήν ἐλευθερία μας. 

Κοιτάξτε τώρα, γιά τήν συγκεκριμένη μέθοδο. Πῶς λαμβάνεται τό σπέρμα; Εἶναι κατά Θεόν; Ὄχι! Δέν εἶναι. Ὅ,τι τό καλό, ἄν δέν γίνει μέ καλό τρόπο, δέν εἶναι καλό. Καταλάβατε; Ἄν ψάξεις τήν μέθοδο δηλαδή, θά δεῖς ὅτι πάσχει ἀπό πολλές μεριές. Εἶναι ἁμαρτία. Ἕνας πού κάνει αὐτό τό ἁμάρτημα κανονίζεται μέ 40 μέρες ἀποχή ἀπό τήν Θεία Κοινωνία. Τό γνωρίζετε πολύ καλά… τό ἁμάρτημα τοῦ αὐνανισμοῦ. Λοιπόν, ὅταν ἀρχίζεις ἔτσι γιά νά ἀποκτήσεις παιδί, εἶσαι σέ καλό δρόμο; Καί μόνο αὐτό.. ἀπό τήν ἀρχή φαίνεται τό πράγμα. 

Ὅταν πρωτοξεκίνησε αὐτή ἡ μέθοδος καί πῆγαν κάποιοι στόν Ἅγιο Πορφύριο καί τοῦ τό εἴπανε, ἀμέσως εἶπε: «παιδιά, ὄχι, ὄχι.. ποτέ αὐτό.. εἶναι πολύ κακό»! Ἀπό τήν πρώτη στιγμή. Πότε εἶχε πρωτοξεκινήσει τό παιδί τοῦ σωλῆνα; Τό 1977 - 80; Κάπου ἐκεῖ… Ἀπό τότε, ἀμέσως τό Πνεῦμα τό Ἅγιο τοῦ τό εἶπε τοῦ Ἁγίου. Καί μετά, τά ὑπόλοιπα πού σᾶς εἶπα, καί ἡ ἑρμηνεία, γιατί ὅλο αὐτό εἶναι ἀποτέλεσμα ἐγωισμοῦ. Γιατί ντέ καί καλά νά κάνεις τό δικό σου παιδί δηλαδή; Τά ἄλλα παιδιά δέν εἶναι δικά σου; Δέν ζεῖς κατ’ ἀρχάς τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας. Τί εἶναι τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας; Ὅτι ὅλοι εἴμαστε ἕνα. Τά παιδιά τῆς Ἐκκλησίας εἶναι δικά σου παιδιά. Γιατί δέν τό ζεῖς αὐτό; Ἄρα πάσχεις. Ὄχι, λέει, τό δικό μου βιολογικό παιδί. Γιατί νά εἶναι τό δικό σου βιολογικό παιδί καί νά μήν εἶναι ὅλα τά παιδιά τοῦ κόσμου δικά σου; Νά τά νιώθεις δικά σου. Καί δέν θά ἔχεις κανένα πρόβλημα. Καί ἐπιτέλους- ἐπιτέλους, ἀφοῦ λές ὅτι πιστεύεις στόν Θεό, καί ἀφοῦ λές ὅτι ὁ Θεός δίνει τό παιδί.. αὐτό δέν εἶναι ἡ ἀλήθεια; Πόσα ζευγάρια δέν ἔχουν ἰατρικό πρόβλημα καί δέν μποροῦν νά κάνουν παιδί. Κανένα ἰατρικό πρόβλημα! Πού σημαίνει τί; Ὅτι ὁ Θεός δέν θέλει! Πολύ ἁπλά… Γιατί νά ἐκβιάζουμε τόν Θεό; Ὄχι, ἐγώ θά τό κάνω.. θά βρῶ μέθοδο νά τό κάνω.. Ἔ, σοῦ λέει, ἄντε κάντο.. ἀλλά θά ἔχεις συνέπειες. Εἶναι σάν τό παιδί τό πεισματάρικο πού τρώει τά αὐτιά τοῦ πατέρα, θέλω, θέλω, θέλω… βλέπει ὁ πατέρας ὅτι δέν εἶναι γιά τό καλό του. Ἔ, στό τέλος λέει, πάρτο.. νά καταλάβεις. Καί τό παίρνει καί βλέπει μετά τίς ὀδυνηρές συνέπειες πού εἶχε τό πεῖσμα του. Καί μαθαίνει ἀπό αὐτό πού παθαίνει, καταλάβατε; Δηλαδή, ἀφήνει ὁ Θεός νά κάνουμε κάποια πράγματα, γιατί εἴμαστε τόσο πεισματάρηδες, πού δέν Τόν ἀκοῦμε. Ὁπότε σοῦ λέει, πάρτο, γιά νά μάθεις ἀπό αὐτό πού θά πάθεις. Αὐτό γίνεται, καταλάβατε; 

Ἐρ. : Ἤθελα νά ρωτήσω, πρῶτον, γιά τό Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με, ποιός εἶναι ὁ σωστός τρόπος νά λέγεται; Καί τό δεύτερο, ὁ δαιμονισμένος πῶς εἶναι δυνατόν νά ἐξομολογηθεῖ σωστά; 

Ἀπ. : Ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ὅταν λέμε τό Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησέ με, νά μήν τό λέμε ὅπως ὁ στρατηγός διατάζει τά φανταράκια του, μέ ὑπερηφάνεια δηλαδή. Ἀλλά νά τό λέμε ταπεινά. Καί ὁ Ἅγιος Παΐσιος πάλι ἔλεγε, νά πέφτει τό βάρος στό ἐλέησόν με. Νά εἴμαστε σάν τόν ζητιάνο δηλαδή πού ἐκλιπαρεῖ γιά ἔλεος, γιά βοήθεια. Τό ταπεινό, τό κλαψιάρικο, ὅπως ἔλεγε καί ὁ π. Ἐφραίμ ὁ Κατουνακιώτης. Ἔτσι πρέπει νά λέμε τό Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησέ με. Ὄχι μέ ὑπερηφάνεια καί ἐγωισμό καί ἀπαίτηση. 

Καί τό δεύτερο, κοιτάξτε, ὁ δαιμονισμένος -ἔχω ἀνθρώπους πού καί ἐξομολογοῦνται- δέν εἶναι πάντα σέ κρίση. Δέν εἶναι πάντα μέ χαμένο τόν ἔλεγχο. Κάποιες στιγμές ἐνεργεῖ τό πονηρό πνεῦμα καί μιλάει μέσα ἀπό αὐτόν ἤ κάνει πράγματα πού δέν θέλει. Ἀλλά ὄχι πάντα. Ὑπάρχουν ἄλλες στιγμές, ἄλλες ὧρες, ἄλλες μέρες, πού εἶναι καί δέν καταλαβαίνεις ὅτι ἔχει δαιμόνιο μέσα του. Καταλάβατε; Καί μπορεῖ καί κοινωνάει καί προσεύχεται. Δέν εἶναι πάντα σέ δαιμονική κατάληψη καί δαιμονική ἐπήρεια μέ δαιμονικές ἐκδηλώσεις. 

Ἐρ. : Ἡ θεολογία μας ὑπέρ τῆς ψυχῆς εἶναι ὑψηλή θεολογία καί δέν τήν ἀκοῦμε συχνά. Ἀναφέρεται ἡ Ἐκκλησία στήν ψυχή ὅσων ἀφορᾶ στήν ἐξομολόγηση, τήν καθαρή ψυχή κ.λ.π. ἀλλά οἱ Πατέρες ἔχουν μιλήσει γιά πιό λεπτά πράγματα στήν θεολογία περί ψυχῆς καί δέν ἀκούγονται στήν Ἐκκλησία καί ὕστερα δίνουμε χῶρο νά μιλᾶνε ἄλλοι περί ψυχῆς…. 

Ἀπ. : Ὅταν, μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ, ξεκινήσαμε τίς ὁμιλίες πρίν ἀπό περίπου 15 χρόνια μέ αὐτά τά θέματα ξεκινήσαμε, «τί εἶναι ἡ ψυχή». Εἶναι πολύ σημαντικό θέμα αὐτό. Τί εἶναι ἡ ψυχή; Καί ὄχι μόνο τί εἶναι ἡ ψυχή, τί εἶναι καί τό σῶμα, καί τί εἶναι καί ὁ ἄνθρωπος. Εἶναι πολύ βασικό νά ξέρουμε ποιοί εἴμαστε. Γιά νά γνωρίσουμε μετά σιγά-σιγά καί ποιά εἶναι ἡ φυσιολογία μας. Ποιά εἶναι ἡ φυσιολογία τῆς ψυχῆς, πῶς λειτουργεῖ δηλαδή φυσιολογικά ἡ ψυχή καί ποιές εἶναι καί οἱ ἀσθένειες τῆς ψυχῆς, πού οἱ Πατέρες μᾶς τίς εἴπανε πάθη. Καί πῶς θεραπεύονται καί οἱ ἀσθένειες. Ἄν δέν γνωρίζεις δηλαδή ὅτι ἡ ψυχή… ὑπάρχει ὁρισμός τῆς ψυχῆς πολύ ὡραῖος στόν Ἅγιο Ἰωάννη τόν Δαμασκηνό στό βιβλίο «Ἔκδοσις ἀκριβής τῆς ὀρθοδόξου πίστεως».Σᾶς τό συνιστῶ νά τό διαβάσετε, ὑπάρχει καί σέ μετάφραση. Ἀλλά σᾶς παρακινῶ νά διαβάζετε τό πρωτότυπο καί ὅ,τι δέν καταλαβαίνετε, βλέπετε καί τήν μετάφραση. Εἶναι ἡ σύνοψη ὅλης τῆς δογματικῆς μας. Τί πιστεύουμε γιά τήν ψυχή, γιά τό σῶμα, γιά τόν ἄνθρωπο, γιά τά πάθη, γιά τούς ἀγγέλους, γιά τούς δαίμονες, γιά τήν Παναγία μας.. Ὅλη ἡ πίστη μας εἶναι σ’ αὐτό τό βιβλίο, τά βασικά δηλαδή πού πρέπει νά ξέρει ἕνας πιστός. Μέ πολύ μεγάλη ἀκρίβεια καί χωρίς τίποτε τό περιττό. Οὔτε παραπάνω οὔτε παρακάτω. Ἀκριβῶς. Γι’ αὐτό καί τό λέει: «Ἔκδοσις ἀκριβής τῆς ὀρθοδόξου πίστεως». Τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ. Ἐκεῖ λοιπόν λέει ὁ Ἅγιος, ἡ ψυχή εἶναι οὐσία. Εἶναι οὐσία ἡ ψυχή! Ἔχει οὐσία, δέν εἶναι κάτι ἄυλο, ὅπως νομίζουν μερικοί. Ἔχει ὕλη δηλαδή, ἔχει οὐσία. Νοερά, πνευματική, αὐτεξούσιος.. λέει τά χαρακτηριστικά μετά. Εἶναι οὐσία, ἔχει χαρακτηριστικά καί ἔχει καί ἐνέργεια. Καί ὅπως μᾶς λένε οἱ Ἅγιοι, ἡ ἐνέργεια τῆς ψυχῆς κανονικά θά πρέπει νά εἶναι ἑνωμένη μέ τήν οὐσία. Ἀλλά σέ μᾶς πού εἴμαστε ἄρρωστοι τί γίνεται; Ἡ ἐνέργεια τῆς ψυχῆς ἔχει χωριστεῖ ἀπό τήν οὐσία καί εἴμαστε σάν τόν ἄσωτο πού ἔχει φύγει ἀπό τό σπίτι του. Καί ναί μέν, ἡ οὐσία τῆς ψυχῆς, ὅπως λένε οἱ Ἅγιοι, εἶναι στήν καρδιά στό μεσαίτατον τῆς καρδιᾶς, στό μέσον τῆς καρδιᾶς, ἀλλά ἡ ἐνέργεια εἶναι χυμένη πρός τά ἔξω, δηλαδή εἶναι σκορπισμένη καί ὁ ἄνθρωπος ζεῖ μία διάχυση ἤ ἀλλιῶς ἕναν μετεωρισμό. Καί εἴμαστε χυμένοι διά τῶν αἰσθήσεων, λέει ὁ Μέγας Βασίλειος. Καί μᾶς ἕλκουν αὐτά πού βλέπουμε, αὐτά πού ἀκοῦμε.. δέν εἴμαστε συγκεντρωμένοι δηλαδή στόν ἑαυτό μας. Ἡ ἐνέργεια τῆς ψυχῆς εἶναι χυμένη πρός τά ἔξω, στά κτίσματα. Τώρα τί γίνεται; Ὁ νορμάλ ἄνθρωπος, ὁ φυσιολογικός ἄνθρωπος, ποιός εἶναι; Αὐτός ὁ ὁποῖος ἔχει μαζέψει τήν ἐνέργεια τῆς ψυχῆς του, τήν ἔχει φέρει στήν οὐσία, στήν καρδιά δηλαδή, καί ἐκεῖ μέσα, ὅταν εἶσαι βαφτισμένος, γιατί τότε μπορεῖς νά εἶσαι καί ὑγιής, βρίσκει τήν ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού ὑπάρχει στήν ψυχή μέ τό Βάφτισμα. Καί συνεργάζονται ἡ ἀνθρώπινη βούληση, ἡ ἀνθρώπινη ψυχή, ἡ ἐνέργεια τῆς ψυχῆς μας μέ τήν Θεία ἐνέργεια καί ἀρχίζει ὁ ἄνθρωπος νά ἐπικαλεῖται τόν Θεό, νά προσεύχεται, νά ἑνώνεται μέ τόν Θεό. Καί αὐτός εἶναι ὁ ὑγιής ἄνθρωπος. Αὐτή εἶναι ἡ ὑγεία τῆς ψυχῆς μας. Αὐτό οἱ Πατέρες τό λένε μετάνοια. 

Τί εἶναι οὐσιαστικά ἡ μετάνοια; Εἶναι αὐτή ἡ μετάθεση τῆς ἐνέργειας τῆς ψυχῆς, πού λέγεται καί νοῦς, ἀπό τά κτίσματα πού εἶναι χυμένη, διασκορπισμένη, στήν οὐσία τῆς ψυχῆς, πού εἶναι στήν καρδιά. Καί αὐτή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ὑγείας, τῆς ὑγείας τῆς ψυχολογικῆς-ψυχικῆς καί τῆς σωματικῆς ὑγείας. Καταλάβατε; Ὅσο εἴμαστε σκόρπιοι, λέει ὁ Ἅγιος Βασίλειος, χυμένοι στά κτίσματα, διά τῶν αἰσθήσεων, βλέπουμε, ἀκοῦμε, τρῶμε, γευόμαστε, πονᾶμε ξέρω ’γώ, αἰσθανόμαστε, ζοῦμε δηλαδή βιολογικά, αἰσθησιακά καί οὐσιαστικά ἡ ψυχή μας εἶναι στίς αἰσθήσεις, ὁ αἰσθησιακός ἄνθρωπος, ὁ σαρκικός ἄνθρωπος, ἔχουμε χάσει τόν ἑαυτό μας. Εἴμαστε χαμένοι σάν τόν ἄσωτο. Θά πρέπει αὐτήν τήν ἐνέργεια ὅλη, πού εἶναι σκορπισμένη στίς αἰσθήσεις καί διά τῶν αἰσθήσεων στά κτίσματα, νά τήν μαζέψουμε καί νά τήν φέρουμε στήν οὐσία καί νά βροῦμε τόν ἀληθινό Θεό, πού εἶναι μέσα στήν καρδιά μας, πού εἶναι ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ, ἡ Θεία ἐνέργεια. Γιατί τί παθαίνουμε; Ἐπειδή ἡ ἐνέργεια τῆς ψυχῆς εἶναι χυμένη πρός τά ἔξω, ψάχνουμε τόν Θεό μας ἔξω! Καί κάνουμε θεό μας τά κτίσματα. Ἔτσι γίναμε εἰδωλολάτρες, λατρέψαμε τά εἴδωλα. Καταλάβατε; Καί ὁ εἰδωλολάτρης δέν εἶναι μόνο αὐτός πού εἶχε τό ἄγαλμα τοῦ Δία καί τῆς Ἤρας κ.λ.π. Καί ὁ χρηματολάτρης εἶναι εἰδωλολάτρης! Καί ὁ γυναικάς εἶναι εἰδωλολάτρης! Καί ὁ πόρνος εἶναι εἰδωλολάτρης! Καί ὁ γαστρίμαργος εἶναι εἰδωλολάτρης! Γιατί ὁ νοῦς του, ἡ ψυχή του δηλαδή, εἶναι συνέχεια σ’ αὐτά, πού λατρεύει.. στήν γυναίκα, στό φαΐ, στήν καριέρα, στά μπράβο τῶν ἀνθρώπων.. Καταλάβατε; Δηλαδή ὁ θεός του εἶναι ἕνας ψεύτικος θεός. Καί ζεῖ μία ἀπάτη, μιά φαντασία, ἕνα ψέμα. Ὅταν λοιπόν μαζέψεις τήν ἐνέργεια τῆς ψυχῆς σου καί τήν φέρεις στήν οὐσία, στήν καρδιά, καί ἀρχίζεις νά ἐπικαλεῖσαι τόν Θεό, ἀρχίζει νά γίνεται αὐτή ἡ σύζευξη τῆς Θείας ἐνέργειας πού ὑπάρχει στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τήν στιγμή πού βαφτίστηκε, μέ τήν δική σου ἐνέργεια. Ἀρχίζει νά γίνεται αὐτή ἡ συνεργασία. Καί ἀρχίζει ὁ ἄνθρωπος πλέον νά καθαρίζεται. Τί σημαίνει νά καθαρίζεται; Σημαίνει νά βγάζει ὅλα αὐτά τά ψεύτικα πού ἔχει βάλει μέσα του, τούς ψευτοθεούς, τίς ἀγάπες αὐτές πού εἶναι ἀνάξιες νά ἀγαπᾶς, τά μάταια, τά βρώμικα, τά δαιμονικά καί νά ἀρχίζεις νά ἀγαπᾶς αὐτά πού ἀξίζει νά ἀγαπᾶς, δηλαδή τόν Θεό, πού σέ ἔπλασε, πού προνοεῖ γιά σένα, πού εἶναι τό πᾶν γιά σένα. 

Καί ὅλα αὐτά πού σοῦ φέρνουνε οἱ αἰσθήσεις ἀπ΄ ἔξω, γιατί οἱ αἰσθήσεις συνεχῶς μᾶς φέρνουνε μέσα πράγματα, ἔτσι δέν εἶναι; Μπορεῖ ἐσύ νά μαζέψεις τήν ἐνέργεια τῆς ψυχῆς σου στήν καρδιά σου καί νά ἀρχίσεις νά μιλᾶς στόν Θεό, ἀλλά αὐτό δέν σημαίνει ὅτι θά πάψει νά λειτουργοῦν τά μάτια σου, τά αὐτιά σου.. Ἀλλά τί γίνεται τώρα; Ὅλα αὐτά τά δεδομένα πού σοῦ φέρνουν οἱ αἰσθήσεις, δέν κατεβαίνουν στήν καρδιά, μένουνε μόνο στόν ἐγκέφαλο. Τότε ὁ ἄνθρωπος ἀρχίζει καί λειτουργεῖ σωστά. Ὅλες αὐτές οἱ παραστάσεις ἀπό τό περιβάλλον μένουν στόν ἐγκέφαλο καί δέν εἶναι πλέον «θεοί», εἶναι ἁπλῶς πληροφορίες. Στήν καρδιά πού ἀγαπάει μένει μόνο ὁ ἀληθινός Θεός. Καί ὑπάρχει αὐτός ὁ χωρισμός καί λειτουργοῦμε σέ δύο ἐπίπεδα ταυτόχρονα, τό ἐγκεφαλικό καί τό καρδιακό. Καί ἔχουμε δύο μνῆμες, τήν ἐγκεφαλική μνήμη, ὅλες αὐτές τίς παραστάσεις ἀπό τό περιβάλλον πού καταγράφονται στόν ἐγκέφαλο καί μένουν σάν μνήμη καί τήν καρδιακή μνήμη, πού εἶναι πλέον ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή, ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ. Καταλάβατε; Αὐτός εἶναι ὁ ὑγιής πνευματικά ἄνθρωπος. Αὐτός εἶναι ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτός εἶναι ὁ ρόλος τῶν πνευματικῶν. Αὐτό πρέπει νά κάνει ὁ πνευματικός, νά μάθει τούς ἀνθρώπους νά χωρίζουν τά ἐπίπεδα αὐτά, νά λειτουργοῦν καί στό καρδιακό καί στό ἐγκεφαλικό ἐπίπεδο, ἀνεξάρτητα ὅμως. Νά μήν ὑπάρχει βραχυκύκλωμα. Τώρα ἐμεῖς ὅλοι ζοῦμε αὐτό τό βραχυκύκλωμα. Δηλαδή οἱ παραστάσεις πού μᾶς ἔρχονται ἀπ’ ἔξω μέ τίς αἰσθήσεις δέν μένουν στόν ἐγκέφαλο, κατεβαίνουν στήν καρδιά καί γίνονται ἐπιθυμίες, γίνονται «θεοί». Καί ἄλλος λατρεύει τό φαΐ, ἄλλος τίς γυναῖκες, τίς αἰσθήσεις, τήν σαρκική ἡδονή, τά λέφτά ὁ ἄλλος, τήν καριέρα, τά πτυχία.. καί ὅλοι εἴμαστε εἰδωλολάτρες καί βιώνουμε συνεχῶς τίς δαιμονικές ἐνέργειες μετά. Γιατί ὅταν δέν λατρεύεις τόν ἀληθινό Θεό, ἔρχεται ὁ δαίμονας μετά. Τοῦ δίνεις δικαίωματα. Προσκυνᾶς τά εἴδωλα. Καί ἔρχεται αὐτός πού ἐμπνέει αὐτή τήν λατρεία καί σέ βασανίζει. Καί ἔχεις φοβίες, ἔχεις ψυχολογικά, ἔχεις, ἔχεις… ὅλα αὐτά πού ζοῦνε οἱ ἄνθρωποι σήμερα. Καταλάβατε; 

Αὐτή ὅλη εἶναι ἡ ἀποστολή τῆς Ἐκκλησίας, νά θεραπευτεῖ ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου, νά μαζευτεῖ στήν καρδιά καί νά βρεῖ τόν Θεό. Αὐτό πού κάνουν οἱ μοναχοί δηλαδή. Ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή εἶναι αὐτό τό συμμάζεμα. Ἄν ὁ ἄνθρωπος δέν προσεύχεται συνεχῶς, δέν μπορεῖ νά μαζέψει αὐτή τήν ἐνέργεια τῆς ψυχῆς του, νά τή φέρει στήν οὐσία, στήν καρδιά, καί νά τήν ἑνώσει μέ τόν Θεό. Ὁ κόσμος, ἐπειδή δέν προσεύχεται, γι’ αὐτό εἶναι συνέχεια μέσα στά ψυχολογικά προβλήματα καί μέσα σ’ αὐτό ὅλο τό μπέρδεμα, σ’ αὐτή ὅλη τή σύγχυση, πού εἶναι δαιμονική κατάσταση. 

Ἐρ. : ………………… 

Ἀπ. : Κοιτάξτε, ἡ ψυχή συνεχίζει νά ὑπάρχει. Θέλουμε-δέν θέλουμε θά ὑπάρχουμε. Καί ἡ οὐσία τῆς ψυχῆς εἶναι πνευματική βεβαίως, ἀλλά εἶναι οὐσία. Τελείως ἄυλος εἶναι μόνο ὁ Θεός. Δηλαδή, δέν ξέρουμε τήν οὐσία τοῦ Θεοῦ, δέν μποροῦμε νά ποῦμε τίποτα γιά τήν οὐσία τοῦ Θεοῦ. Ἀλλά λέμε ὅτι ὁ Θεός εἶναι ἐντελῶς ἄυλος, γιατί δέν ὑπάρχει καμιά σύγκριση, καμιά σχέση, καμιά λέξη, γιά νά περιγράψουμε τήν οὐσία τοῦ Θεοῦ. Οἱ ἄγγελοι ἐπίσης ἔχουν οὐσία. Εἶναι πνεύματα, ἀλλά ἔχουνε μία οὐσία. Καί οἱ δαίμονες ἔχουνε μία οὐσία. Καί ἔλεγε ὁ Ἅγιος Παΐσιος, ἔρχονται καί πέφτουν πάνω στίς λαμαρίνες τήν νύχτα καί κάνουν φασαρία οἱ δαίμονες. Γιά νά μήν μπορεῖ νά κάνει προσευχή. Τόν βάζανε σέ πειρασμούς. 

Ἡ ψυχή μας, θέλουμε-δέν θέλουμε εἶναι ἀθάνατη. Ἐνῶ κανονικά θά ἔπρεπε νά πεθαίνει καί ἡ ψυχή. Γιατί; Γιατί ὅ,τι ἔχει ἀρχή, ἔχει καί τέλος. Τό σῶμα μας ἔχει ἀρχή, ἔχει καί τέλος. Ἀλλά ἔτσι θέλησε ὁ Θεός, ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου νά μήν πεθαίνει. Κατά χάρην εἴμαστε ἀθάνατοι ὡς πρός τήν ψυχή. Καί ὡς πρός τό σῶμα τώρα, θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι εἴμαστε ἀθάνατοι καί ὡς πρός τό σῶμα, γιατί; Γιατί καί τό σῶμα, τό συγκεκριμένο σῶμα, θά τό ξαναπάρουμε καί θά τό πάρουμε ἀθάνατο, θά τό πάρουμε ἄφθαρτο στήν Δευτέρα Παρουσία. Βεβαίως! Τό σῶμα μας, τό συγκεκριμένο σῶμα μας. Θά διαλυθεῖ μέ τόν θάνατο… ὁ θάνατος τί εἶναι; Ὁ χωρισμός τῆς ψυχῆς μέ τό σῶμα. Δέν εἶναι ἐξαφάνιση ὁ θάνατος. Καί νά θέλεις δέν μπορεῖς νά ἐξαφανιστεῖς. Αὐτό πού λένε, νά αὐτοκτονήσω γιά νά γλιτώσω.. Δέν γλιτώνεις μέ τίποτα! Θά συνεχίσεις νά ὑπάρχεις ὅπως εἶσαι, μέ τόν χαρακτήρα σου, μέ τίς ἐνοχές σου, μέ τά πάθη σου, ἁπλῶς δέν θά ἔχεις αὐτό τό ντύμα, τό σακί αὐτό τό δερμάτινο. Κατά τά ἄλλα, θά εἶσαι ὅπως εἶσαι τώρα. Πῶς πᾶς στό διπλανό δωμάτιο; Πῶς εἶσαι ἐδῶ; Θά εἶσαι καί δίπλα. Ἁπλῶς θά ἀφήσεις τό σῶμα ἐδῶ. Ἔλεγε ὁ Ἅγιος Ἰουστίνος Πόποβιτς, ὁ ἄνθρωπος καταδίκασε τόν Θεό σέ θάνατο καί ὁ Θεός μᾶς «ἐκδικήθηκε» μέ τήν ἀγάπη Του, καταδίκασε τόν ἄνθρωπο στήν ἀθανασία. Γιατί ὁ θάνατος νικήθηκε μέ τόν Χριστό. Ἐνῶ πρό Χριστοῦ ὅλοι οἱ ἄνθρωποι μέ τό πού πέθαιναν, πηγαίνανε στόν Ἅδη. Τί ἦταν ὁ Ἅδης; Ἡ φυλακή τοῦ διαβόλου. Καί οἱ δίκαιοι καί οἱ ἅγιοι τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὅλοι πήγαιναν στόν Ἅδη. Ἁπλῶς αὐτοί, ἐπειδή ἦταν πολύ ἅγιοι, πήγαιναν σ’ ἕνα σαλόνι τῆς φυλακῆς. Ἀλλά πάλι φυλακή ἦταν! Καί ὅλοι περίμεναν τόν Χριστό. Γι’ αὐτό στήν εἰκόνα τῆς Ἀναστάσεως βλέπουμε τόν Χριστό νά πατάει πάνω στίς πόρτες. Δύο πόρτες σέ σχῆμα Χ, δεξιά-ἀριστερά καρφιά, κλειδαριές.. σμπαράλια. Εἶναι ἀκριβῶς ὁ εἰκονικός τρόπος, πού βρῆκαν οἱ ἁγιογράφοι μας νά μᾶς δείξουν πώς πλέον γκρεμίστηκε ἡ φυλακή. Δέν ὑπάρχει πλέον φυλακή. Αὐτή εἶναι ἡ μεγάλη λύτρωση πού μᾶς χάρισε ὁ Χριστός, νικήθηκε ὁ θάνατος. Καί πλέον γιά τόν χριστιανό δέν ὑπάρχει αὐτό τό ἄγχος καί αὐτή ἡ καταπίεση καί αὐτό τό φοβερό τοῦ θανάτου πού βίωναν οἱ πρό Χριστοῦ ἄνθρωποι. Γιατί γνωρίζουμε πλέον ὅτι, ἐφόσον εἴμαστε μέ τόν Χριστό ἐδῶ στή γῆ, θά εἴμαστε καί γιά πάντα. Θέλουμε-δέν θέλουμε λοιπόν ἡ ψυχή μας θά συνεχίσει νά ὑπάρχει. 

Τώρα τί εἶναι ἡ κόλαση καί τί εἶναι ὁ παράδεισος; Μερικοί λένε ὅτι ὅλοι πᾶνε στόν παράδεισο. Αὐτό εἶναι ψέμα, εἶναι ἀπάτη. Δέν πᾶνε ὅλοι στόν παράδεισο. Ἤ ὅλοι πᾶνε στό φῶς. Ὑπάρχουν κάποιες μεταθανάτιες ἐμπειρίες, ἐπιθανάτιες, near-death experience ὅπως τό λένε καί στά ἀγγλικά, καί μιλᾶνε ὅτι περνᾶς ἕνα τοῦνελ καί βγαίνεις στό φῶς. Καί ὅλοι βγαίνουν στό φῶς. Αὐτό εἶναι ἀπάτη. 

Ἐρ. : ………………… 

Ἀπ. : Οἱ ἅγιοί μας τά ἔχουν δεῖ αὐτά καί δέν ὑπάρχουν παράλληλα σύμπαντα. Ἕνα εἶναι τό σύμπαν. Σᾶς ἔλεγα γιά κάποιον πού βγῆκε ἔξω ἀπό τό σύμπαν καί εἶδε καί τό σχῆμα τοῦ σύμπαντος ὅτι εἶναι σταυρός. Ἀλλά αὐτά εἶναι ἁπλῶς θεωρίες, τίποτα ἄλλο. Τά λένε οἱ ἐπιστήμονες ἔτσι.. Ἀλλά βλέπετε οἱ ἅγιοι πῶς τά γνωρίζουν πολύ βαθύτερα ἀπό τούς ἐπιστήμονες, γιατί ἔχεις τήν γνώση πλέον τήν θεϊκή καί ὄχι τήν ἀνθρώπινη. 

Λοιπόν, ὅπως εἴμαστε ἐδῶ, θά εἴμαστε καί μετά θάνατον. Ὅλοι, θέλουμε-δέν θέλουμε, θά δοῦμε τόν Θεό. Ἀλλά ποιά θά εἶναι ἡ διαφορά; Αὐτοί πού ἔχουν ἀποκαταστήσει τήν σχέση τους μέ τόν Θεό ἐδῶ στή γῆ, πρίν πεθάνουν, ἔχουν δηλαδή ἀγαπήσει τόν Θεό, καί ἀγαπῶ τόν Θεό σημαίνει, ὄχι ἀγάπες καί λουλούδια, συναισθήματα, σημαίνει τηρῶ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ. Αὐτό εἶναι ἡ ἀγάπη στόν Θεό. «Ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με», λέει ὁ Χριστός, «ὁ ἔχων τάς ἐντολάς μου καί τηρῶν αὐτάς»[47]. Ξεκάθαρα πράγματα! Ἄν ἀγαπᾶς κάποιον, τοῦ κάνεις τά θελήματα. Αὐτό σημαίνει ἀγαπῶ κάποιον. Δέν τοῦ λές σ’ ἀγαπῶ καί ἀπό τήν ἄλλη κάνεις ὅ,τι θέλεις ἐσύ, ἀντίθετα μέ αὐτά πού θέλει αὐτός πού ἀγαπᾶς. Τότε δέν τόν ἀγαπᾶς, τόν κοροϊδεύεις. Καί ὁ Θεός αὐτό λέει: μ’ ἀγαπᾶς; θά κάνεις αὐτά πού σοῦ λέω. Καί δέν τό λέει γιά τόν ἑαυτό Του. Δέν κερδίζει τίποτα ὁ Θεός. Ἐμεῖς κερδίζουμε ὅταν κάνουμε αὐτό πού λέει ὁ Θεός, γιατί αὐτά πού μᾶς λέει εἶναι ἡ φυσιολογικότητά μας. 

Λοιπόν, αὐτοί πού ἀγάπησαν τόν Θεό πρίν πεθάνουν βιολογικά, θά δοῦνε τόν Θεό ὡς φῶς. Αὐτοί πού δέν ἀγάπησαν τόν Θεό, δέν τήρησαν τίς ἐντολές Του δηλαδή, δέν μετάνιωσαν, δέν ἔκαναν αὐτή τή σωτηριώδη ἐνέργεια πού εἴπαμε, νά μαζέψουν τήν ἐνέργειά τους στήν καρδιά καί νά λατρέψουν τόν ἀληθινό Θεό καί ὄχι τά εἴδωλα, μέσω τῶν αἰσθήσεων, θά δοῦνε τόν Θεό κι αὐτοί, ἀλλά θά Τόν δοῦνε ὡς φωτιά. Αὐτή θά εἶναι ἡ διαφορά. Ἡ ἀγάπη δηλαδή τοῦ Θεοῦ γι’ αὐτούς θά εἶναι κόλαση, θά εἶναι φωτιά. Πῶς ὅταν ἔχεις ἕναν ἄνθρωπο ἄς ποῦμε πού συνεχῶς σ’ εὐεργετεῖ, σοῦ φέρεται τέλεια, μέ ἄψογο τρόπο, καί ἐσύ συνεχῶς τόν κλοτσᾶς, συνεχῶς τόν φτύνεις καί αὐτός συνεχῶς συνεχίζει νά σ’ εὐεργετεῖ. Καί ἐσύ τόσο πιό πολύ μανιάζεις καί τόν φτύνεις. Γιατί δέν τόν ἀντέχεις πλέον. Ἔ, αὐτό εἶναι ἡ κόλαση. Αὐτό κάνουν οἱ ἄνθρωποι σήμερα. Οἱ πιό πολλοί ἄνθρωποι αὐτό κάνουν σήμερα. Καί ὁ Θεός συνεχίζει νά τούς εὐεργετεῖ καί αὐτοί συνεχίζουν νά Τόν φτύνουν. Καί ὅλο καί πιό πολύ ἀγριεύουν. Πόσο ἔχουν ἀγριέψει ἐναντίον τοῦ Θεοῦ; Αὐτό βάλτε το στήν νιοστή δύναμη στήν ἄλλη ζωή. Γιατί τώρα ὑπάρχει καί κάποια παρηγοριά σ’ αὐτούς πού ζοῦνε στήν ἁμαρτία, στήν ἀποστασία, ἡ ὁποία ἔγκειται στό σῶμα. Ξεχνιοῦνται λίγο.. σαρκικές ἡδονές, κάτι τά μπράβο τοῦ κόσμου, ὑπάρχει μιά παρηγοριά. Στήν ἄλλη ζωή δέν θά ἔχεις καθόλου παρηγοριά ἀπό τό σῶμα, γιατί δέν θά ὑπάρχει σῶμα. Καί μετά ὅταν θά ἔχεις τό σῶμα στήν Δευτέρα Παρουσία, δέν θά μπορέσεις πλέον νά ἱκανοποιήσεις τά πάθη σου, γιατί δέν θά εἶναι τό σῶμα ὅπως εἶναι τώρα. Βλέπετε καί ὁ Χριστός εἶχε σῶμα μετά τήν Ἀνάσταση ἀλλά δέν εἶχε ἀνάγκη οὔτε ἀπό φαγητό οὔτε ἐμποδιζότανε. Περνοῦσε μέσα ἀπό τίς κλειστές πόρτες κ.λ.π. Εἶναι σῶμα πνευματικό. Ὁπότε αὐτοί οἱ ἄνθρωποι θά καίγονται, ἀκριβῶς γιατί δέν ἀγάπησαν Αὐτόν πού τούς ἀγάπησε τόσο πολύ. Δέν εἶναι ὅτι ὁ Θεός αὐτούς ἔπαψε νά τούς ἀγαπάει. Ὁ Θεός ἀγαπάει καί τούς κολασμένους, ἀγαπάει καί τούς δαίμονες. Ἀλλά αὐτή ἡ ἀγάπη, ἐπειδή οἱ ἄνθρωποι δέν Τόν ἀγάπησαν, λειτουργεῖ ὡς φωτιά, ὡς κόλαση. Αὐτή θά εἶναι ἡ διαφορά κόλασης καί παραδείσου. 

Τώρα ἄν θά γνωριζόμαστε ἤ δέν θά γνωριζόμαστε… ὅσοι πᾶνε στόν παράδεισο, φυσικά θά γνωρίζονται. Γιατί θά εἶναι ὅλοι μέσα στή Χάρη τοῦ Θεοῦ. Καί ὅταν εἶσαι μέσα στόν Θεό, εἶσαι μέσα στήν Ἐκκλησία. Μέσα στήν Ἐκκλησία εἴμαστε ὅλοι ἕνα. Αὐτοί πού θά εἶναι μέσα στήν κόλαση, αὐτοί θά βιώνουν τήν ἀπόλυτη μοναξιά.. φοβερή μοναξιά, ἡ ὁποία ξεκινάει ἀπό δῶ. Βλέπετε οἱ ἄνθρωποι οἱ ἐγωιστές, πού εἶναι καί καταθλιπτικοί, τό μότο τους ποιό εἶναι; Δέν μ’ ἀγαπάει κανένας, εἶμαι μόνος μου, δέν ἐνδιαφέρεται κανένας γιά μένα. Καλά, ἐσύ ἀγάπησες κανέναν; Ἐσύ ἐνδιαφέρθηκες γιά κανέναν; Δέν τό ἔχουν σκεφτεῖ αὐτό ποτέ. Αὐτό εἶναι ἡ κόλαση. Κι αὐτό στήν νιοστή δύναμη θά εἶναι ἐκεῖ, μετά θάνατον. 

Ξέρετε, ἕνας ἅγιος, ὁ Ἅγιος Μακάριος, μέγας ἀσκητής, πήγαινε στήν ἔρημο καί μέ τό ραβδί του ἔτσι σκάλισε κάτω καί βρῆκε ἕνα κρανίο. Καί μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ τό ρώτησε, τί ἤσουνα ἐσύ στή γῆ; Λέει, ἐγώ ἤμουνα ἱερέας τῶν εἰδώλων. Εἰδωλολάτρης, ἱερέας ὅμως. Καί ποῦ εἶσαι τώρα; Εἶμαι στήν κόλαση. Καί πῶς περνᾶτε ἐκεῖ; Πολύ ἄσχημα, λέει. Δηλαδή; Τί νά σοῦ πῶ, λέει. Εἴμαστε δεμένοι πλάτη μέ πλάτη. Δηλαδή τί σημαίνει αὐτό; Δέν βλέπουμε ὁ ἕνας τό πρόσωπο τοῦ ἄλλου. Πού σημαίνει τί; Μοναξιά. Δέν ὑπάρχει κοινωνία προσώπων. Ἐνῶ στήν Ἐκκλησία ἔχουμε κοινωνία προσώπων. Ἐγώ μέ τόν Θεό μιλᾶμε πρόσωπο μέ πρόσωπο, καί μάλιστα στόν ἐνικό. Καί μεταξύ μας ἔχουμε κοινωνία, ὁ ἕνας βλέπει τό πρόσωπο τοῦ ἄλλου. Καί χαιρόμαστε νά βλέπουμε τό πρόσωπο τοῦ ἄλλου γιατί ἀγαπιόμαστε ἐν Χριστῷ. Ἡ κόλαση εἶναι ἀκριβῶς τό ἀνάποδο. Δέν ὑπάρχει κοινωνία προσώπων. 

Καί μή μοῦ πεῖτε ὅτι σήμερα οἱ ἄνθρωποι βιώνουν κοινωνία προσώπων; Ὅλοι βιώνουν ἀκριβῶς τό ἀνάποδο. Καί μέσα στίς οἰκογένειες πολλές φορές εἶναι ξένοι μεταξύ τους τά ἀνδρόγυνα. Βιώνουνε τήν κόλαση ἀπό τώρα δηλαδή. Αὐτό θά εἶναι ἐκεῖ. Καί ἔχουμε, λέει, μιά παρηγοριά μόνο, ὅταν ἐσύ προσεύχεσαι γιά μᾶς -γιατί οἱ ἅγιοι προσεύχονται καί γιά τούς κολασμένους κι ἐμεῖς πρέπει νά προσευχόμαστε- μποροῦμε, λέει, καί γυρίζουμε λίγο τό κεφάλι μας καί βλέπουμε ὁ ἕνας λίγο τό πρόσωπο τοῦ ἄλλου. Βλέπετε; Ἡ κοινωνία. Ἡ λίγη Χάρη ἐξαιτίας τῆς προσευχῆς τοῦ ἁγίου, τούς ἔκανε νά ἔχουνε μιά πορτοκαλάδα, μιά λεμονάδα μέσα στό κάψιμο πού βίωναν. Αὐτό εἶναι, ὅταν δέν ἔχεις κοινωνία μέ τόν Θεό, δηλαδή δέν ἀγαπᾶς τόν Θεό, δέν μπορεῖς νά ἀγαπήσεις κανέναν, οὔτε τήν γυναίκα σου οὔτε τά παιδιά σου οὔτε τόν ἑαυτό σου. Αὐτό συμβαίνει σήμερα. Καί ὅσοι μιλᾶνε γιά ἀγάπη, ψέματα λένε. Γιατί δέν μπορεῖς νά ἀγαπήσεις κανέναν, ἄν δέν ἀποβάλλεις τό μέγα ἐμπόδιο πού λέγεται ἐγωισμός, πού λέγεται φιλαυτία, δηλαδή ἀγάπη στόν ἑαυτό μου. Ἅν δέν φύγει αὐτό -κι αὐτό δέν φεύγει παρά μόνο διά τοῦ Χριστοῦ, μόνο διά τῆς Ἐκκλησίας- δέν ὑπάρχει χῶρος. Κι ἄν πεῖς ὅτι ἀγαπᾶς κάποιον, τόν ἀγαπᾶς γιατί σοῦ ὑπηρετεῖ τόν ἐγωισμό, τά θελήματά σου δηλαδή. Κι ὅταν πάψει νά στά ὑπηρετεῖ, τόν πετᾶς. Δέν σοῦ χρειάζεται πλέον. Καί ἔτσι διαλύονται οἱ οἰκογένειες, διαλύονται οἱ φιλίες, διαλύονται τά πάντα. Γιατί ἡ ἀγάπη εἶναι ἁπλῶς μιά χρησιμοθηρική σχέση, τίποτα ἄλλο, γιά τόν κοσμικό ἄνθρωπο. Δέν ὑπάρχει ἡ ἀνιδιοτέλεια, πού εἶναι τό χαρακτηριστικό τῆς κατά Θεόν ἀγάπης. 

Ἐρ. : Νά ἀναφέρω δύο ἐμπειρίες κάποιου καθηγητή-νευρολόγου, ὁ ὁποῖος πέθανε καί μέ τίς θεραεπεῖες πού τοῦ κάνανε οἱ συνάδελφοι ἐπέστρεψε στή γῆ καί τίς περιγράφει καί μέ ἰατρικούς ὅρους τί συνέβαινε ἐνῶ αὐτός ἤτανε ἀπό πάνω καί ἔβλεπε τά μηχανήματα, τί ἐνέργειες κάνανε αὐτοί……. Αὐτός μιλάει γιά μιά καθαρότατη συνειδητότητα τῆς ψυχῆς……… 

Ἀπ. : Ἔχουμε πάρα πολλές τέτοιες μαρτυρίες. Στήν Κατερίνη μέ τόν κ. Ἀβραάμ κάναμε πολλά μαθήματα. Ὑπάρχει ἕνα καταπληκτικό βιβλίο, σᾶς τό συνιστῶ, τοῦ π. Σεραφείμ Ρόουζ, «Ἡ ψυχή μετά θάνατον», πού ἀσχολεῖται μέ αὐτά τά θέματα. Βεβαιότατα, ἡ ψυχή συνεχίζει νά ζεῖ κανονικά. Ὅπως εἴμαστε ἐδῶ, τό ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, εἴμαστε καί στό διπλανό δωμάτιο. Ἁπλῶς δίπλα δέν θά ἔχουμε τό σῶμα. Τίποτα ἄλλο. Ὅλα τά ἄλλα θά τά ἔχουμε. Γι’ αὐτό θά πρέπει νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τά πάθη μας ὅσο εἴμαστε ἐδῶ, γιατί μετά θάνατον δέν μποροῦμε νά ἀπαλλαγοῦμε. Δέν μποροῦμε νά μετανοήσουμε, ἅπαξ καί χωριστοῦμε ἀπό τό σῶμα. «Ἐν τῷ Ἅδη οὐκ ἔστι μετάνοια», λένε οἱ Πατέρες. Ἐδῶ πρέπει νά μετανοήσουμε, ὅσο ἔχουμε χρόνο. Γι’ αὐτό ἡ μεγαλύτερη ἀπάτη τοῦ διαβόλου εἶναι πού μᾶς λένε, ἔχεις καιρό.. μήν πᾶς ἀκόμα νά ἐξομολογηθεῖς.. ἔχεις καιρό.. Καί ἔτσι περνάει ἡ ζωή μας καί δέν μετανοοῦμε καί φεύγουμε ἀνέτοιμοι. Αὐτή εἶναι ἡ πιό μεγάλη ἀπάτη. Πρέπει νά πεῖ ὁ ἄνθρωπος, τώρα ἀμέσως θά ἐξομολογηθῶ, ὄχι αὔριο... δέν ἔχω καιρό. 

Κάποτε ἕνας ἅγιος σύγχρονος, πατήρ Ἀρσένιος Μπόκα λέγεται, στήν Ρουμανία, στόν τάφο του γίνεται κοσμοπλημμύρα κάθε Κυριακή… περισσότεροι ἀπ’ ὅσοι πᾶνε σέ μᾶς στόν Ἅγιο Παΐσιο.. Ἀκόμα ἐπίσημα δέν ἔχει ἀνακηρυχθεῖ, ἀλλά στή συνείδηση τοῦ λαοῦ εἶναι ἅγιος. Κάποτε λοιπόν εἶχε αὐτή τήν ἐρώτηση μέσα του, γιατί οἱ ἄνθρωποι δέν μετανοοῦν. Γιατί δέν μετανοοῦν, γιατί δέν ἐξομολογοῦνται, γιατί δέν ἀλλάζουν; Καί ὁ Θεός τοῦ ἀποκάλυψε ἕνα ὅραμα. Τοῦ ἔδωσε δηλαδή τήν ἀπάντηση μέσω ἑνός ὁράματος. Εἶδε ἕνα συνέδριο δαιμόνων, μέ ἀρχηγό - πρόεδρο τόν ἑωσφόρο καί τά τσιράκια του, τούς δαίμονες. Καί τούς καλοῦσε ἕναν-ἕναν ὁ ἑωσφόρος καί τό ἐρώτημα ἦταν: τί πρέπει νά λέμε στούς ἀνθρώπους γιά νά τούς βγάζουμε ἀπό τόν σωστό δρόμο, νά τούς παίρνουμε μαζί μας στήν κόλαση. Καί ἔλεγαν οἱ δαίμονες τίς ἰδέες τους ὁ καθένας. Ἄλλος ἔλεγε, νά τούς ρίχνουμε στήν ἁμαρτία, στήν ἀκολασία κ.λ.π. Καλά, τοῦ λέει, ἄντε φύγε.. ἀπορρίπτεσαι. Ἄλλος ἔλεγε νά τούς λέμε, ἐντάξει.. καλό εἶναι νά πηγαίνεις στήν ἐκκλησία κ.λ.π. ἀλλά μέχρι ἐκεῖ… Καί ἕνας πολύ ἔτσι πονηρός τοῦ εἶπε, ναί, νά πηγαίνετε στήν ἐκκλησία κ.λ.π. νά κάνετε καλές πράξεις κι ὅλα αὐτά, ἀλλά γιά τήν ἐξομολόγηση νά τούς λέμε ὅτι ἔχεις καιρό.. δέν χρειάζεται νά πᾶς ἀκόμα, ἔχεις καιρό.. Καί μέ τό ἔχεις καιρό, ἔχεις καιρό… νά περνάει ἡ ζωή τους καί νά τούς παίρνουμε μαζί μας. Καί τόν ἐπαίνεσε ὁ ἑωσφόρος, ὁ ἀρχηγός. Αὐτό, λέει, πρέπει νά λέμε. Γιατί ἄν τούς λέμε ἀπευθείας, κάνε τό κακό, τήν ἁμαρτία, μᾶς καταλαβαίνουνε. Ὅταν τούς λές ὅμως, ὄχι.. νά εἶσαι καλός ἄνθρωπος κ.λ.π. ἀλλά δέν χρειάζεται ἀκόμα νά μετανοήσεις.. ἔχεις ἄλλα πράγματα πιό ἐπείγοντα.. κάντα πρῶτα αὐτά καί μετά ἔχεις καιρό καί γιά τήν μετάνοια.. Πόσοι ἄνθρωποι, τούς λές, νά ἐξομολογηθεῖς καί λένε, δέν εἶμαι ἕτοιμος ἀκόμα. Τί περιμένεις δηλαδή γιά νά ἑτοιμαστεῖς; Νά φτάσεις στήν ἐντατική μέ τά σωληνάκια καί τά καλώδια καί νά μήν μπορεῖς νά μιλήσεις;.. τότε εἶσαι ἕτοιμος;.. Εἶναι ἡ ἀπάτη τοῦ διαβόλου αὐτή, ἡ κατεξοχήν ἀπάτη. 

Ὑπάρχει ἕνα συγκλονιστικό βιβλίο γιά αὐτό πού εἴπατε, τίς μαρτυρίες -τίς ἐπιστημονικές μαρτυρίες- γιά τήν μετά θάνατον ζωή μιᾶς Ρωσίδας, ἡ ὁποία ἦταν καί ἄθεη, στά χρόνια τοῦ Κομμουνισμοῦ, ἐπηρεασμένη ἀπό τίς ἱστορίες αὐτές τῶν κομμουνιστῶν, τῶν ἀθέων, ἡ ὁποία ἔβριζε μάλιστα τούς παπάδες, ὅπως κάνανε οἱ κομμουνιστές, καί τούς ἔλεγε «χαραμοφάηδες», ὅτι τρῶνε τσάμπα τό ψωμί τους. Καί παραχώρησε ὁ Θεός νά πεθάνει καί νά ξαναγυρίσει. Καί τήν ἐμπειρία της τήν ἔγραψε βιβλίο. Ἔχει γίνει βιβλίο καί ἔχει ἐκδοθεῖ ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Κυψέλη. Καί ποιά ἦταν ἡ ἐμπειρία της; Ὄντως ἔφυγε στόν οὐρανό, πῆγε στόν Χριστό, εἶδε ὅτι ὅλα αὐτά πού ἀμφέβαλλε, πού δέν πίστευε, ὅτι ὄντως ὑπάρχουν, καί ὁ Θεός ὑπάρχει καί οἱ ἄγγελοι ὑπάρχουν καί οἱ δαίμονες ὑπάρχουν καί ἦταν ἕτοιμοι νά τήν ἁρπάξουν, καί ἄρχισε νά φωνάζει καί ὁ Χριστός τῆς λέει, τί νά σοῦ κάνω;.. δέν μπορῶ νά σοῦ κάνω τίποτα.. ἀφοῦ ἔζησες ἀκόλαστα, ἔζησες ἀμετανόητη. Εἶδε τήν Παναγία, ἄρχισε νά φωνάζει τήν Παναγία.. ἡ Παναγία ἄρχισε νά παρακαλάει τόν Χριστό καί ὁ Χριστός τῆς λέει, δέν μπορῶ νά κάνω κάτι… Λέει, Πάνσοφος εἶσαι, κάτι μπορεῖς νά κάνεις.. Τό μόνο, λέει, πού μπορῶ νά τῆς κάνω εἶναι νά τήν ξαναγυρίσω στό σῶμα νά μετανοήσει. Καί ἔτσι ἔγινε. Ξαναγύρισε στό σῶμα.. καί τό πρῶτο πού ζήτησε, ἀμέσως, ἤτανε Πνευματικό! Καί ἔπαψε πλέον νά λέει τούς ἱερεῖς «χαραμοφάηδες». Εἶναι γραμμένα ὅλα αὐτά. Εἶναι γεγονότα. Γιατί εἶχε γίνει θέμα ἐπιστημονικό, οἱ γιατροί εἶχαν πιστοποιήσει τόν θάνατό της κ.λ.π. καί δέν μπορεῖ νά τό ἀρνηθεῖ κανείς αὐτό. 

Καί αὐτό εἶναι καί μιά ἀπάντηση σέ αὐτούς πού λένε ὅτι δέν πιστεύουν στήν ἄλλη ζωή. Ἦρθε κανένας ἀπό τήν ἄλλη ζωή;.. Ναί, βεβαίως ἦρθε. Πάρα πολλοί ἔχουνε γυρίσει. Γιά νά μήν μπορεῖς νά τό πεῖς οὔτε αὐτό.. 

[1] Ἀποκ.12, 9. 

[2] Ἰωάν.14, 6. 

[3] Α΄ Ἰωάν.1, 7. 

[4] Πνευματικός Ἀγώνας, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου, Λόγοι Γ’, Ἱερό Ἡσυχαστήριο Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος, 2011 (στό ἑξῆς: Πνευματικός Ἀγώνας, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου). 

[5] Πνευματικός Ἀγώνας, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου. 

[6] Εὐχή ἐπί χειροτονίᾳ. 

[7] Ὅ.π. 

[8] Ὅ.π. 

[9] Ὅ.π. 

[10] Ὅ.π. 

[11] Ὅ.π. 

[12] Ὅ.π. 

[13] Ὅ.π. 

[14] Ὅ.π. 

[15] Πρβλ. Ἱερ. 17, 5. 

[16] Πνευματικός Ἀγώνας, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου. 

[17] Ὅ.π. 

[18] Οἰκογενειακή ζωή, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου, Λόγοι Δ’, Ἱερό Ἡσυχαστήριο Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος, 2002, (στό ἑξῆς: Οἰκογενειακή ζωή, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου). 

[19] Οἰκογενειακή ζωή, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου. 

[20] Ἐπιστολές, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου, Ἱερό Ἡσυχαστήριο Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος, 1955, (στό ἑξῆς: Ἐπιστολές, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου). 

[21] Ἐπιστολές, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου. 

[22] Ὅ.π. 

[23] Ὅ.π. 

[24] Πρβλ. Ἀρχ. Σάββα Ἁγιορείτου, Ἐν Χριστῷ ἀγάπη ἤ μεταπατερική ἀγαπολογία;, σελ. 278-279, καί Δευτ. 5, 9-10. 

[25] Ἐπιστολές, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου. 

[26] Ὅ.π. 

[27] Φιλ. 4, 13. 

[28] Ἐπιστολές, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου. 

[29] Μέ πόνο καί ἀγάπη γιά τόν σύγχρονο ἄνθρωπο, Ἁγίου Παϊσίου Ἀγιορείτου, Λόγοι Α΄, Ἱ. Ἡ. "Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος", Σουρωτή Θεσ/νικης 1998, (στό ἑξῆς: Μέ πόνο καί ἀγάπη γιά τόν σύγχρονο ἄνθρωπο, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου). 

[30] Μέ πόνο καί ἀγάπη γιά τόν σύγχρονο ἄνθρωπο, Ἁγίου Παϊσίου Ἁγιορείτου. 

[31] Ὅ.π. 

[32] Γαλ. 5, 22. 

[33] Μέ πόνο καί ἀγάπη γιά τόν σύγχρονο ἄνθρωπο, Ἁγίου Παϊσίου Ἀγιορείτου, Λόγοι Α΄, Ἱ. Ἡ. "Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος", Σουρωτή Θεσ/νίκης (στό ἑξῆς: Μέ πόνο καί ἀγάπη γιά τόν σύγχρονο ἄνθρωπο, Ἁγίου Παϊσίου). 

[34] Μέ πόνο καί ἀγάπη γιά τόν σύγχρονο ἄνθρωπο, Ἁγίου Παϊσίου Ἀγιορείτου. 

[35] Περί βοηθείας, https://isychastis7.webnode.gr/peri-voitheias/ 

[36] Ὅ.π. 

[37] Ὅ.π. 

[38] Ἁγίου Γέροντος Παϊσίου, Πρός Βασίλειον, Τίμιος Σταυρός 23/7/1977. Βρίσκεται στό: Ψυχολογία - Βιβλία ψυχολογίας καί «ψυχολογικά» προβλήματα (Γέροντας Παΐσιος). 

[39] Ὅ.π. 

[40] Ὅ.π. 

[41] Ὅ.π. 

[42] Ὅ.π. 

[43] Ὅ.π. 

[44] Ὅ.π. 

[45] Ὅ.π. 

[46] Ὅ.π. 

[47] Ἰωάν. 14, 21.