Ἡ βίωση τῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου κατά τήν Μ. Ἑβδομάδα_mp3 + κείμενο

Π. Σάββας 2011-03-31_Η ΒΙΩΣΗ ΤΩΝ ΠΑΘΩΝ ΤΟΥ ΚΥΡΊΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ_mp3

Ὁμιλία τοῦ π. Σάββα στίς 31-03-2011 (Συνάξεις Κυκλαρχισσῶν στό Πνευματικό Κέντρο τοῦ Ι. Ν. Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης).
Γιά νά κατεβάσετε καί νά ἀποθηκεύσετε τήν ὁμιλία πατῆστε ἐδῶ (δεξί κλίκ, ‘Ἀποθήκευση προορισμοῦ ὡς, ἄν ἔχετε Interntet Explorer ἤ Ἀποθήκευση δεσμοῦ ὡς, ἄν ἔχετε Mozilla. Στή συνέχεια δῶστε τό ὄνομα πού θέλετε καί πατῆστε ΟΚ γιά νά ἀποθηκευθεῖ ἡ ὁμιλία)

ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΞΕΙΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΑΓΙΑΣ ΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΠΑΤΕΡΙΚΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΕΤΟΣ 2010-2011

Βιβλίο πρός μελέτην: ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ,

Ἁγίου Νικολάου Καβάσιλα, PG 150, 368-492.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΣ

Τί εἶναι ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα;

Ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα εἶναι ἡ ἑβδομάδα πρίν τό Πάσχα (ἀπό τήν Κυριακή τῶν Βαῒων τό βράδυ μέχρι τό Μ. Σάββατο) καί ὀνομάζεται «Μεγάλη», ὄχι γιατί ἔχει περισσότερες μέρες ἤ ὧρες ἀπό τίς ἄλλες ἑβδομάδες, ἀλλά γιατί τά  γεγονότα ὅπου τελοῦνται καί βιώνονται στούς Ἱερούς Ναούς εἶναι κοσμοσωτήρια γιά τόν ἄνθρωπο!

Πῶς βιώνεται ὁ λειτουργικός χρόνος τή Μεγάλη Ἐβδομάδα;

Ἡ Ἐκκλησία ἀπό τήν μεγάλη της φιλανθρωπία, γιά νά μπορέσουν ὅσο εἶναι δυνατόν περισσότεροι πιστοί νά συμμετέχουν στίς Ἀκολουθίες, ἐπέτρεψε ἀπό τήν ἀρχή τῆς Μ. Ἑβδομάδας, νά ψάλλεται ὁ Ὄρθρος τῆς ἑπόμενης ἡμέρας. (π.χ. τήν Κυριακή τῶν Βαῒων τό βράδυ ψάλλεται ὁ Ὄρθρος τῆς Μεγάλης Δευτέρας).

Τί τελεῖται τίς ἡμέρες τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας;;

Οἱ τέσσερις πρῶτες ἡμέρς μᾶς προετοιμάζουν πνευματικά  γιά τό θεῖο δρᾶμα καί οἱ Ἀκολουθίες ὀνομάζονται «Ἀκολουθίες τοῦ Νυμφίου».

Κυριακή Βαῒων βράδυ

Ψάλλεται ὁ ὄρθρος τῆς Μεγάλης Δευτέρας. Κυριαρχοῦν δύο γεγονότα :

α) Ἡ ζωή τοῦ Ἰωσήφ τοῦ 11^ου γιοῦ τοῦ Πατριάρχη Ἰακώβ, τοῦ ὀνομαζόμενου Παγκάλου, δηλαδή τοῦ ὡραίου στό σῶμα καί τήν ψυχή. Ὁ Ἰωσήφ προεικονίζει μέ τήν περιπέτειά του (πού πουλήθηκε σκλάβος στήν Αἴγιπτο) τόν ἴδιο τόν Χριστό καί τό πάθος Του.

β) Τό περιστατικό τῆς ἄκαρπης συκιᾶς πού ξέρανε ὁ Χριστός, (Ματθ. 21, 18-22) πού συμβολίζει τήν Συναγωγή τῶν Ἐβραίων καί γενικά τήν ζωή του Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ πού ἦταν ἄκαρποι ἀπό καλά ἔργα.

Μεγάλη Δευτέρα βράδυ

Ψάλλεται ὁ ὄρθρος τῆς Μεγάλης Τρίτης. Θυμόμαστε καί ζοῦμε δύο παραβολές:

α) Τῶν δέκα παρθένων (Ματθ. 25, 1-13) πού μᾶς διδάσκει νά εἴμαστε ἕτοιμοι καί γεμᾶτοι ἀπό πίστη καί φιλανθρωπία.

β) Τῶν Ταλάντων (Ματθ. 25. 14-30), πού μᾶς διδάσκει νά εἴμαστε ἐργατικοί καί πρέπει νά καλλιεργοῦμε καί νά αὐξήσουμε τά πνευματικά μας χαρίσματα.

Μεγάλη Τρίτη βράδυ

Ψάλλεται ὁ ὄρθρος τῆς Μεγάλης Τετάρτης: Εἶναι ἀφιερωμένη στήν ἁμαρτωλή γυναίκα (Λουκ. 7, 47), πού μετανιωμένη ἄλλειψε τά πόδια τοῦ Κυρίου μέ μῦρο καί συγχωρήθηκε γιά τά ἁμαρτήματά της, γιατί ἔδειξε μεγάλη ἀγάπη καί πίστη στόν Κύριο. Ψάλλεται δε τό περίφημο τροπάριο (δοξαστικό) τῆς Ὑμνογράφου Μοναχῆς Κασσιανῆς.

Μεγάλη Τετάρτη βράδυ

Ψάλλεται ὁ ὄρθρος τῆς Μεγάλης Πέμπτης καί ἑορτάζουμε 4 γεγονότα :

α) Τόν Ἱερό Νιπτήρα, τό πλύσιμο δηλαδή τῶν ποδιῶν τῶν μαθητῶν ἀπό τόν Κύριο, δείχνοντας ἔτσι γιά τό ποιά πρέπει νά εἶναι ἡ διακονία τῶν πιστῶν στήν Ἐκκλησία.

β) Τό Μυστικό Δεῖπνο, δηλαδή τήν παράδοση τοῦ Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας.

γ) Τήν Προσευχή τοῦ Κυρίου, στό Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν καί

δ) Τήν Προδοσία τοῦ Ἰούδα, δηλαδή τήν ἀρχή τοῦ Πάθους τοῦ Κυρίου.

Μεγάλη Πέμπτη  βράδυ

Ψάλλεται ὁ ὄρθρος τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς  ὅπου ἔχουμε τήν Κορύφωση τοῦ θείου δράματος. Τελεῖται ἡ «Ἀκολουθία τῶν Παθῶν» καί θυμόμαστε καί βιώνουμε τά Σωτήρια καί φρικτά Πάθη τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ μας. Δηλαδή:

α) Τά πτυσίματα

β) Τά μαστιγώματα

γ) Τίς κοροϊδίες

δ) Τούς ἐξευτελισμούς

ε) Τά κτυπήματα

στ) τά ἀγκάθινο στεφάνι καί κυρίως τήν

ς) Σταύρωση καί

η) τόν θάνατο τοῦ Χριστοῦ μας.

Μεγάλη Παρασκευή

Εἶναι ἀφιερωμένη :

α) στήν Ταφή Τοῦ Κυρίου καί

β) στήν Κάθοδό Του στόν Ἄδη, ὅπου κήρυξε σέ ὅλους τούς νεκρούς.

Τελοῦνται οἱ ἐξῆς ἀκολουθίες:

·      τό πρωῒ  ἡ Ἀκολουθία τῶν Μεγάλων Ὡρῶν καί

·      στίς 12:00 τό μεσημέρι τῆς Ἀποκαθηλώσεως, δηλαδή τήν Ταφή τοῦ Κυρίου ἀπό τόν Ἰωσήφ τόν Ἀριμαθείας καί τό Νικόδημο τόν Φαρισαῖο, μέλος τοῦ Μ. Συμβουλίου καί κρυφό μαθητή τοῦ Κυρίου.

·      τό βράδυ ψάλλονται τά Ἐγκώμια καί γίνεται καί ἡ περιφορά τοῦ Ἐπιταφίου!

Μεγάλο Σάββατο

Τελοῦνται οἱ ἀκολουθίες τῆς Κυριακῆς τοῦ Πάσχα .

Τό πρωῒ :Ἔχουμε τήν λεγόμενη «1^η Ἀνάσταση», δηλαδή τό προανάκρουσμα τῆς Ἀναστάσεως πού μεταδίδουν οἱ ὕμνοι καί τῆς προσμονῆς τῆς λυτρώσεως ὅλης τῆς κτίσεως ἀπό τήν φθορά καί τόν θάνατο!

Τή νύχτα ἀπό τις 12:00 π.μ: Ἔχουμε τήν ζωηφόρο Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας, τήν ἧττα τοῦ θανάτου καί τῆς φθορᾶς καί τήν ἀφή τοῦ Ἁγίου Φωτός στόν κόσμο ἀπό τόν Πανάγιο Τάφο.

Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα

Στίς 11:00 τό πρωῒ ἤ τό ἀπόγευμα τελεῖται ὁ «Ἐσπερινός τῆς Ἀγάπης», ὅπου σέ πολλές γλῶσσες διαβάζεται τό Ἱερό Ἐὐαγγέλιο καί διατρανώνεται παγκοσμίως ἡ νίκη τοῦ θανάτου καί ἡ ἐποχή τῆς Καινούργιας Διαθήκης, τῆς χάρης καί τῆς Ἀναστάσιμης ἐλπίδας.

Ποιό εἶναι τό βαθύτερο νόημα τῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως γιά ὅλους ἐμᾶς τούς Πιστούς;

Οἱ πιστοί βιώνουμε τά πάθη καί τήν ἀνάσταση  τοῦ Χριστοῦ συμμετέχοντας ἐνεργά σέ αὐτά μέ «συμπόρευση»,  «συσταύρωση» καί «συνανάσταση»!  Ὁ Χριστός  μέ τήν θέλησή του (ἑκουσίως), ἔπαθε καί ἀνέστη γιά νά σωθοῦμε ὅλοι ἐμεῖς!  Αὐτό σημαίνει ὅτι δέν λυπούμαστε «μοιρολατρικά» γιά τό Πάθος του, ἀλλά γιά τίς δικές μας ἁμαρτίες καί ἀφοῦ μετανοιώνουμε εἰλικρινῶς μποροῦμε τήν ἀντικειμενική σωτηρία πού χάραξε ὁ Χριστός νά τήν κάνουμε καί ὑποκειμενική – προσωπική σωτηρία!  Tό κατά Θεόν Πένθος εἶναι ἀπαραίτητο γιά νά πετύχουμε τήν συσταύρωση καί τήν συνανάσταση μέ τόν Χριστό Μας.

Τί εἶναι τό κατά Θεόν πένθος;

Εἶναι ἡ συναίσθηση τῶν ἁμαρτιῶν μας, αὐτή πού εἶχε ὁ Τελώνης τῆς Παραβολῆς. Εἶναι ἡ θλίψη πού προέρχεται ἀπό αὐτή τή βαθειά συναίσθηση ὅτι λυπήσαμε τόν Θεό Πατέρα πού εἶναι τόσο ἄπειρα στοργικός μαζί μας. Εἶναι τά δάκρυα πού φέρνει αὐτή ἡ θλίψη, εἶναι τέλος ἡ ἐκζήτηση τού ἐλέους τοῦ Θεοῦ, τό «Κύριε ἐλέησον», αὐτό πού ἔλεγε ὁ Τελώνης : «Ὁ Θεός ἰλάσθητί μοι τῷ ἀμαρτωλῷ». Τό νά παρακαλοῦμε τόν Θεό νά μᾶς ἐλεήσει, δηλ. νά μᾶς συγχωρήσει τίς ἀμαρτίες μας καί νά μᾶς βοηθήσει νά μήν τίς ἐπαναλάβουμε ἀλλά νά κάνουμε τό ἀντίθετο καλό. Δηλ. ἄν μέχρι τώρα λέγαμε ψέμματα, νά σταματήσουμε καί νά λέμε πάντα τήν ἀλήθεια. Ἄν αἰσχρολογούσαμε, νά ἔχουμε πάντα καθαρά λόγια. Ἄν ὑποκύπταμε σέ ζήλεια, φθόνο, κουτσομπολιό, κατάκριση, νά τά σταματήσουμε ὅλα αὐτά καί στή θέση τους νά βάλουμε τήν ἀγάπη. Ἄν παρασυρόμαστε σέ ἄσεμνα θεάματα καί ἀκούσματα νά τά ἀπαγορέψουμε στόν ἑαυτό μας καί στή θέση τους νά βάλουμε ἅγιες εἰκόνες, ἐκκλησιαστικούς ὕμνους, χριστιανικά ἀναγνώσματα. Αὐτό εἶναι ἡ μετάνοια, αὐτό εἶναι ἡ σταύρωση τῶν παθῶν μας, αὐτό εἶναι ἠ νέκρωση τοῦ παλαιοῦ μας ἀνθρώπου πού εἶχε τίς κακές ἐπιθυμίες καί τά πάθη γιά χάρη τοῦ Χριστοῦ, αὐτή εἶναι ἡ συσταύρωση μέ τόν Κύριο Ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό.

Ὁ Κύριος βέβαια δεν εἶχε κανένα πάθος. Γι’  αὐτό θέλει καί μεῖς νά τόν μιμηθοῦμε, νά μήν ἔχουμε κανένα πάθος, καμμιά ἐμπαθῆ προσκόλληση σέ ὁτιδήποτε. Αὐτό ὅμως θέλει προσπάθεια, ἀγώνα, μετάνοια, εἶναι πραγματικός σταυρός διότι πρέπει ὁ Χριστιανός γιά νά πετύχει τήν ἀπάθεια νά ἀγωνιστεῖ σκληρά. Καί μέ τό σῶμα νά ταλαιπωρηθεῖ, μέ νηστεία, ἀγρυπνία, προσευχή, ἐγκράτεια, σωματική διακονία – ἐργασία, χαμευνία, ἀρρώστειες πολλές φορές κ.λ.π. (πού τίς στέλνει ὁ Θεός γιά νά μᾶς καθαρίσει ἀπό τά πάθη). Καί μέ τήν ψυχή νά ἀγωνιστεῖ, νά μετανοήσει, νά λυπηθεῖ γιά τίς ἁμαρτίες του, νά κλάψει, νά ταπεινωθεῖ, νά προσευχηθεῖ, νά κόψει τό θέλημά του, νά κάνει ὑπακοή.

Ἔτσι ἀνεβαίνει κανείς στό Γολγοθᾶ καί κατεβαίνει στόν Τάφο μαζί μέ τόν Χριστό. Συσταυρώνεται καί συνθάπτεται μαζί Του μιμούμενος τίς δικές Του ταλαιπωρίες : τῆς νηστείας, τῆς ἀγρυπνίας, τῆς προσευχής, τῆς ὑπακοῆς μέχρι θανάτου στόν ἐν Οὐρανοῖς Πατέρα Του «θανάτου δέ σταυροῦ». Αὐτά ὅλα θυμόμαστε καί προσπαθοῦμε νά μιμηθοῦμε αὐτήν τήν ἐκκλησιαστική περίοδο τοῦ «κατανυκτικοῦ Τριωδίου» ὅπως λέγεται. Διότι εἶναι πράγματι ἡ ἀγωνιστικότερη καί κανανυκτικώτερη περίοδος τῆς χρονιᾶς γιά μᾶς τούς Χριστιανούς.

Παλαιότερα οἱ μοναχοί ἔφευγαν ἀπό τά μοναστήρια τους αὐτήν τήν περίοδο καί πήγαιναν μόνοι τους στήν ἔρημο. Ἐκεῖ περνοῦσαν τή Μ. Τεσσαρακοστή μέ ἀδιάλειπτη προσευχή, αὐστηρότατη νηστεία, ἀγρυπνίες καί κακοπάθεα. Μαζευόντουσαν πάλι ὅλοι στό Μοναστῆρι, τό Σάββατο τοῦ Λαζάρου πρίν τήν Κυριακή τῶν Βαῒων γιά νά γιορτάσουν ὅλοι μαζί τήν Μ. Ἑβδομάδα, τήν «Ἑβδομάδα τῶν Παθῶν» καί τήν Ἀνάσταση καί τέλος νά πάρουν τήν Θ. Κοινωνία.

Διότι τελικά ὅλη αὐτή ἡ προπαρασκευή σ’ αὐτό ἀπέβλεπε καί ἀποβλέπει, στό νά μᾶς κάνει ὄχι βέβαια ἄξιους, ἀλλά ὅσο τό δυνατόν λιγότερο ἀνάξιους γιά τήν Θ. Κοινωνία. Μάλιστα ὁ Ἅγ. Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέγει ὅτι καθιερώθηκε αὐτή ἡ περίοδος ἀπό τήν ἐκκλησία διότι μέχρι τότε οἱ Χριστιανοί προσήρχοντο ἀπροετοίμαστοι γιά τήν Θ. Κοινωνία τήν ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεως. Μετά τήν καθιέρωση, ἡ νηστεία ἔγινε καθολικός νόμος γιά τούς Χριστιανούς. Μέχρι πρίν λίγα χρόνια τά κρεοπωλεῖα αὐτήν τήν περίοδο ἔκλειναν διότι ὅλοι νήστευαν. Σήμερα δυστυχῶς ὑπάρχει χαλάρωση μεγάλη μεταξύ τῶν χριστιανῶν. Ὅμως ἄς μήν ἀπογοητευόμαστε. Ὁ Θεός ἔχει πάντα τούς δικούς Του. Κι’ ἐμεῖς θέλουμε νά εἴμαστε δικοί Του γι’ αὐτό καί λέμε ὅλα αὐτά. Γιά νά τά ἐφαρμόσουμε καί νά πᾶμε κόντρα στό κοσμικό ρεῦμα πού εἶναι διαβολικό καί εἶναι τό ἐνελῶς ἀντίθετο ἀπό τό πνεῦμα τῆς ἐκκλησίας.

Καλή συνανάβαση μέ τόν Χριστό στό Σταυρό τοῦ κατά Θεόν πένθους, τῆς μετανοίας καί τῆς σταύρωσης τῶν παθῶν μας. Καλή Μεγάλη Εβδομάδα καί καλή Ἀνάσταση!

ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ!