Ὁ ἄνθρωπος εἰκόνα τῆς Ἐκκλησίας, Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου

Ὁ κάθε ἄνθρωπος, ἀλλά καί ἡ κάθε ψυχή εἶναι εἰκόνα τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως μᾶς διδάσκει ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής στήν Μυσταγωγία καί μάλιστα στό Δ΄ κεφάλαιο, πού φέρει τόν τίτλο: «Πῶς καὶ μὲ ποιὸ τρόπο γίνεται ἡ συμβολικὴ ἀπεικόνιση τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὴν ἁγία Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ καὶ ὁ εἰκονισμὸς τῆς Ἐκκλησίας ὡς ἀνθρώπου ἀπ' αὐτὸν».

Ἡ κάθε ψυχή εἶναι τό ἅγιο Βῆμα καί ὁ νοῦς ἡ ἁγία Τράπεζα τοῦ ἔμψυχου ναοῦ, πού εἶναι ὁ κάθε πιστός. «Ἡ ἁγία Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ», διδάσκει ὁ ἅγιος Μάξιμος, «εἶναι ὁ ἂνθρωπος· σὰν ψυχὴ ἔχει τὸ ἱερὸ βῆμα, νοῦ της τὸ ἱερὸ θυσιαστήριο, σῶμα τὸ ναό. Γιατί εἶναι εἰκόνα καὶ ὁμοίωση τοῦ ἀνθρώπου, γινωμένου κατὰ τὴν εἰκόνα καὶ τὴν ὁμοίωση τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι μὲ τὸ ναό, ὅπως μὲ σῶμα, προβάλλει τὴν ἠθικὴ φιλοσοφία· μὲ τὸ ἱερὸ βῆμα, ὅπως μὲ ψυχή, ἀναπτύσσει πνευματικὰ τὴ φυσικὴ θεωρία· μὲ τὸ ἱερὸ θυσιαστήριο, ὅπως μὲ νοῦ, φανερώνει τὴ μυστικὴ θεολογία...

Ὁ ἄνθρωπος εἶναι, Ἐκκλησία μυστική, ποὺ μὲ τὸ σῶμα του, ὅπως μὲ ναό, λαμπρύνει τὴν πρακτικὴ ἱκανότητα τῆς ψυχῆς μὲ τὴν ἐνάρετη ἄσκηση τῶν ἐντολῶν σύμφωνα μὲ τὴν ἠθικὴ φιλοσοφία· μὲ τὴν ψυχή του, ὅπως μὲ ἱερὸ βῆμα, προσφέρει μὲ τὸ λόγο στὸ Θεό τοὺς ἀπὸ τὶς αἰσθήσεις προερχόμενους λόγους κατὰ τὴ διενέργεια τῆς φυσικῆς θεωρίας, ἀφοῦ δεχθοῦν τὴν καθαρὴ πνευματικὴ περιτομὴ τῆς ὕλης· καὶ μὲ τὸ νοῦ, ὅπως μὲ θυσιαστήριο, μὲ ἄλλη πολύλογη καὶ πολύφθογγη σιγή, προσκαλεῖ τὴν πολυύμνητη μέσα στὰ ἄδυτα τῆς σκοτεινῆς κι ἀκατανόητης μεγαλοφωνίας σιγὴ τῆς θεότητας. Καὶ ποὺ τὴν οἰκειώνεται, ὅσο γίνεται στοὺς ἀνθρώπους, μὲ τὴ μυστικὴ θεολογία καὶ γίνεται ὅπως πρέπει νὰ εἶναι αὐτός, ποὺ ἔγινε ἄξιος νὰ τὸν ἐπισκεφθεῖ ὁ Θεὸς καὶ ποὺ σφραγίστηκε μὲ τὶς ὁλόφωτες λάμψεις Του»[1].

Ἀρχιμ. Σάββας Ἁγιορείτης

[1] Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ, Μυσταγωγία, Κεφάλαιο Δ΄, ΕΠΕ, τόμος 14, σελ. 67.

π. Σ.