Τί εἶναι ἄσκηση; Ἡ ἀναγκαιότητα τῆς ἄσκησης.

ΤΑ ΑΣΚΗΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ

Γ΄. ΕΚΚΛΗΣΙΑ – ΕΝΟΡΙΑ : ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΑΓΙΟΤΗΤΟΣ

Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Τί εἶναι ἄσκηση;

Ὁ ἄνθρωπος εἶχε ὡς φυσικές τίς ἀρετές ἀπό τόν Δημιουργό Του. Ὅμως λόγῳ τῆς παράβασης τῆς ἐντολῆς τοῦ Θεοῦ ἔπεσε στήν παρά φύση κατάσταση.

«Οἱ ἀρετές στόν ἄνθρωπο εἶναι φυσικές» διδάσκει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός «καί μέ φυσικό τρόπο ἐνυπάρχουν σέ ὅλους, ἄν καί δέν ἐνεργοῦμε ὅλοι τά τῆς φύσεως. Αὐτό συμβαίνει διότι, ἐξαιτίας τῆς παραβάσεως, ὁδηγηθήκαμε ἀπό τό κατά φύσιν στό παρά φύσιν»²⁷.

Ὁ Κύριος, μέ τήν Θεία Οἰκονομία (δηλαδή μέ τήν Θεία Του Πρόνοια), μᾶς ἐπανέφερε στήν φυσιολογική ζωή, ἀποκατέστησε τό φθαρμένο «κατ’ εἰκόνα» καί μᾶς ξαναδώρησε τήν δυνατότητα τοῦ «καθ’ ὁμοίωσιν»²⁸.

«Ἡ ἄσκηση, ἑπομένως,» γράφει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, «καί οἱ κόποι πού συνδέονται μέ αὐτήν δέν ἐπινοήθηκαν γιά ν’ ἀποκτήσουμε τήν ἀρετή, ἡ ὁποία ἔρχεται ὡς κάτι πού προστίθεται ‘’ἀπ’ ἔξω’’, ἀλλά γιά νά ἀποβάλουμε τήν παρά φύσιν καί ἐπείσακτη κακία. Συμβαίνει ἀκριβῶς ὅ,τι καί μέ τήν σκουριά, πού δέν εἶναι φυσική στόν σίδηρο ἀλλά δημιουργεῖται λόγῳ τῆς ἀμέλειάς μας, τήν ὁποίαν ὅταν μέ μόχθο τήν ἀπομακρύνουμε, τότε φανερώνουμε τήν φυσική λαμπρότητα τοῦ σιδήρου»²⁹.

Ἡ ἀναγκαιότητα τῆς ἄσκησης.

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, μιλώντας γιά τόν Ἀπόστολο Παῦλο, διακηρύσσει ὅτι ἀκόμη καί αὐτός εἶχε ἀνάγκη ἀπό τήν ἄσκηση, τόν ὑπωπιασμό τοῦ σώματος. «Οὔτε αὐτός ζοῦσε τόν ἀμέριμνο βίο, ἀλλά εἶχε πολλά παλαίσματα· γι’ αὐτό καί ἔλεγε: “Ὑποβάλλω σέ ταλαιπωρίες τό σῶμα μου καί τό κυβερνῶ ὡς δοῦλο, μήπως, ἐνῶ κήρυξα σέ ἄλλους, ἐγώ γίνω ἀδόκιμος (ἀνάξιος τοῦ Χριστοῦ)”. Ταλαιπωροῦσε αὐτό πού ξεσηκωνόταν καί μεταχειριζόταν ὡς δοῦλο αὐτό πού ἤθελε νά ἀφηνιάσει. Γι’ αὐτό καί παρακινοῦσε τούς ἄλλους, λέγοντας: “Ἐκεῖνος πού νομίζει ὅτι στέκεται, ἄς προσέχει μήπως πέσει”. Ἐάν λοιπόν ὁ Παῦλος δέν ἀπολάμβανε γαλήνη, ἀλλά, ὅπως ἀκριβῶς αὐτοί πού περιφέρονται στό πέλαγος, ἐβλεπε πολλά κύματα νά ξεσηκώνονται ἀπό παντοῦ, ποιός θά τολμήσει νά πεῖ ὅτι δέν ἔχει ἀνάγκη διορθώσεως καί θεραπείας καί συνεχοῦς ἀγρυπνίας;»³⁰.

 Ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο:«Τά ἀσκητικά τῆς Ἐνορίας» (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου) πού ἤδη κυκλοφορεῖ.

27 Joannes Damascenus Scr. Eccl., Theol., Expositio fidei , Section 58, (πρόγραμμα Diogenes): «φυσικαὶ γάρ εἰσιν αἱ ἀρεταὶ καὶ φυσικῶς καὶ ἐπίσης πᾶσιν ἐνυπάρχουσιν, εἰ καὶ μὴ πάντες ἐπίσης ἐνεργοῦμεν τὰ τῆς φύσεως. Ἐκ τοῦ κατὰ φύσιν γὰρ εἰς τὸ παρὰ φύσιν διὰ τῆς παραβάσεως ἠλάσαμεν».

28 Joannes Damascenus Scr. Eccl., Theol., Expositio fidei, Section 58, «Ὁ δὲ Κύριος ἐκ τοῦ παρὰ φύσιν εἰς τὸ κατὰ φύσιν ἡμᾶς ἐπανήγαγε· τοῦτο γάρ ἐστι τὸ κατ' εἰκόνα καὶ καθ' ὁμοίωσιν».

29 Ὅ.π.: «Καὶ ἡ ἄσκησις δὲ καὶ οἱ ταύτης πόνοι οὐ πρὸς τὸ ἐπικτήσασθαι τὴν ἀρετὴν ἔξωθεν ἐπείσακτον οὖσαν ἐπενοήθησαν, ἀλλὰ πρὸς τὸ τὴν ἐπείσακτον καὶ παρὰ φύσιν κακίαν ἀποβαλέσθαι, ὥσπερ καὶ τὸν τοῦ σιδήρου ἰὸν οὐ φυσικὸν ὄντα, ἀλλ' ἐξ ἀμελείας ἐπιγενόμενον διὰ μόχθου ἀποβάλλοντες τὴν φυσικὴν τοῦ σιδήρου λαμπρότητα ἐμφανίζομεν.

30 Joannes Chrysostomus Scr. Eccl., Quod frequenter conveniendum sit (2062: 171); MPG 63.
Vol 63, pg 463(πρόγραμμα Diogenes): «οὐδὲ αὐτὸς ἀπράγμονα ἔζη βίον, ἀλλὰ πολλὰ εἶχε παλαίσματα· διὸ καὶ ἔλεγεν· Ὑποπιάζω μου τὸ σῶμα καὶ δουλαγωγῶ, μήπως ἄλλοις κηρύξας, αὐτὸς ἀδόκιμος γένωμαι. Ὑπεπίαζε δὲ τὸ ἐξανιστάμενον, καὶ ἐδουλαγώγει τὸ ἀφηνιᾶσαι βουλόμενον· διὸ καὶ ἄλλοις παρῄνει λέγων· Ὁ δοκῶν ἑστᾶναι βλεπέτω μὴ πέσῃ. Εἰ δὲ ὁ Παῦλος οὐκ ἀπέλαυε γαλήνης, ἀλλ’ ὥσπερ οἱ πελάγει φερόμενοι, πολλά πανταχόθεν ἑώρα διεγειρόμενα κύματα· τίς τολμήσει λέγειν, ὅτι οὐ δεῖται διορθώσεως καί θεραπείας καί διηνεκοῦς ἀγρυπνίας;»