Ἑρμηνεία Παλαιᾶς Διαθήκης –Προφήτης Ἠσαΐας (31ον) – (Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἱερεμία)

          IEΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ

ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

Δημητσάνα, Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου 2015

ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ ΣΕ ΣΥΝΕΧΕΙΕΣ

(Ἡ ἑρμηνεία παρά τήν συντομία της καί τήν ἁπλότητά της εἶναι ἐπιστημονική)

Ἡ ἐργασία αὐτή προσφέρεται στούς ἀναγνῶστες σέ συνέχειες ἑκάστη Δευτέρα καί Παρασκευή διά ἐξεύρεση λαθῶν ἐκ μέρους τους καί ἐνημέρωσή μας πρός διόρθωση, πρίν ἀπό τήν τελική δημοσίευση τοῦ ἔργου.

Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΣΑΪΑΣ

Μία ἀγροτική παραβολή γιά τήν σοφία τοῦ Θεοῦ (28,23-29)

(Προλογικό σημείωμα τῆς περικοπῆς)

1. Φαίνεται ὅτι οἱ ἡγέτες τοῦ ἔθνους, μαζί καί ὁ λαός, κατηγοροῦσαν τόν προφήτη Ἡσαΐα ὅτι δέν ἔχει σταθερή γραμμή στό κήρυγμά του καί τήν ὅλη του τακτική, ἀλλά λέγει πότε τό ἕνα καί πότε τό ἄλλο. Στήν περικοπή μας ἐδῶ ὁ προφήτης, ἀπαντῶντας στήν κατηγορία αὐτή, συγκρίνει τόν ἑαυτό του μέ ἕνα γεωργό, ὁ ὁποῖος κατευθύνεται ἀπό τόν Θεό τί πρέπει νά κάνει κάθε φορά καί πόσο καιρό καί πόσο συχνά πρέπει νά τό κάνει. Γιά τήν καρποφορία ἑνός ἀγροῦ πρέπει νά γίνουν διάφορες ἐνέργειες σέ διάφορα στάδια καί δέν ἔχουμε μία μόνο μονότονη ἐνέργεια τοῦ γεωργοῦ (στίχ. 24 ἑξ.).

2. Ἔτσι ἐνεργεῖ καί ὁ Θεός γιά τήν σωτηρία τοῦ λαοῦ Του: Ἄλλοτε ἐπιφέρει παιδαγωγική θλίψη σ᾽ αὐτόν καί ἄλλοτε ἀποτόμως συντομεύει τήν θλίψη αὐτή μεταβάλοντάς την σέ χαρά, ἀλλά καί πάλι παιδαγωγεῖ δι᾽ ἄλλου τρόπου τόν λαό Του. Ὁ Θεός ἐπεμβαίνει κατά τήν ἑκάστοτε κατάσταση καί δέν ἀκολουθεῖ ἕναν ἄκαμπτο κανόνα. Γιά τόν θεῖο Του ἀμπελῶνα ὁ Θεός ἔχει ὡς ὄργανα τούς ἐργάτες Του, ἄλλους γιά νά «ὁμαλίσουν» τίς ψυχές πρός σπορά (στίχ. 25), ἄλλους ὡς «ράβδον» γιά τόν καθαρμό τῶν σπόρων (στίχ. 27) καί ἄλλους γιά τήν ἴδια τήν σπορά (στίχ. 25). Ἕνας ἐργάτης τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὁ Ἡσαΐας, ὁ ὁποῖος στήν προφητική του διακονία ἀκολουθεῖ αὐτόν τόν ποικίλλο τρόπο τοῦ Θεοῦ, τόν ὁποῖον βέβαια δέν μπορεῖ νά νοήσουν οἱ ἐμπαῖκτες ἄρχοντες τοῦ Ἰουδαϊκοῦ λαοῦ. «Ποικίλλον δεῖ εἶναι τόν ἱερέα τοῦ Θεοῦ», λέγει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος!

(Μετάφραση τοῦ κειμένου τῆς περικοπῆς,

τό ὁποῖο παραλείπουμε ἐδῶ πρός ἐξοικονόμηση χώρου)

28,23 Προσέξτε καί ἀκοῦστε τήν φωνή μου,

προσέξτε καί ἀκοῦστε τούς λόγους μου.

24 Μήπως ὁ γεωργός ὀργώνει ὅλες τίς ἡμέρες;

Ἤ, (μήπως) δέν προετοιμάζει καί τόν σπόρο

προτοῦ νά ὀργώσει τήν γῆ;

25 Δέν συμβαίνει, ὅταν (ὁ γεωργός) σβαρνήσει τό ἔδαφός της,

τότε νά σπέρνει λίγο μελάθιο ἤ κύμινο

καί πάλι νά σπέρνει σιτάρι καί κριθάρι

καί κεχρί καί τό ἀσπροσίτι

στά ὅρια τῆς χώρας σου (ὅταν τήν καλλιεργήσει);

26 Ἔτσι καί σύ θά παιδευθεῖς μέ τό κρῖμα τοῦ Θεοῦ

καί θά εὐφρανθεῖς (ἀπ᾽ αὐτό).

27 (Γνωρίζουμε ὅτι) δέν καθαρίζεται τό μελάθιο μέ σκληρά κτυπήματα,

οὔτε κυλάει ὁ τροχός τῆς ἅμαξας στό κύμινο (γιά καθάρισμα),

ἀλλά μέ ράβδο τινάσσεται τό μελάθιο. α

28 Καί τό κύμινο τρώγεται μέ ψωμί.

(Ἔτσι καί ἐγώ:) Γιατί δέν θά ὀργίζομαι πάντα ἐναντίον σας,

οὔτε θά σᾶς συντρίψει ἡ φωνή τῆς πίκρας μου.

29 Καί αὐτά τά καταπληκτικά (σημεῖα)

ἀποφασίστηκαν ἀπό τόν Κύριο τῶν Δυνάμεων·

σκεφθεῖτε· ἀπορρίψτε τήν μάταιη παρηγοριά (σας)·

(δηλαδή, τήν συμμαχία σας μέ τούς Αἰγυπτίους κατά τῶν Ἀσσυρίων). β

α. «Καί τό κύμινο μέ κόπανο», προσθέτει τό Ἑβρ. 

β. Κατά τό διορθωμένο Ἑβρ. οἱ δύο τελευταῖοι στίχ. ἔχουν:

«Συντρίβεται ὁ σῖτος; Ὄχι! Δέν τόν ἁλωνίζουν συνέχεια,

ἀλλά, ἀφοῦ περιστρέψουν τόν ζυγό τῆς ἁμάξης σ᾽ αὐτόν,

τόν ἁπλώνουν ἔξω καί δέν τόν συντρίβουν.

29 Αὐτό ἐπίσης ἔρχεται ἀπό τόν Κύριο τῶν Δυνάμεων,

τοῦ Ὁποίου ἡ βουλή εἶναι θαυμαστή,

τοῦ Ὁποίου ἡ σοφία εἶναι μεγάλη».  

(Σύντομα ἑρμηνευτικά σχόλια τῆς περικοπῆς)

28,23-29. Ἡ σοφία τοῦ ἀγρότου, ὁ ὁποῖος φυτεύει τούς σπόρους του καί τούς ἁλωνίζει κατά τά εἴδη τους, εἶναι μία εἰκόνα τῆς σοφίας τοῦ Θεοῦ στήν συμπεριφορά πρός τόν λαό Του. Ἡ εἰκόνα στήν περικοπή μας εἶναι ἀπό τήν γεωργική ζωή. Καθώς ὁ γεωργός κάνει διάφορα εἴδη ἐργασίας, τήν κάθε μιά στόν σωστό χρόνο καί μέ τό εἶδος τοῦ σπόρου πού ξέρει αὐτός, ἔτσι καί ὁ Θεός: Μεταχειρίζεται τούς τρόπους πού πρέπει στήν κάθε περίπτωση καί στόν κατάλληλο χρόνο. Τώρα τιμωρία, ἔπειτα σύντμηση τιμωρίας καί ἔλεος. Δέν εἶναι πάντα ὄργωμα στόν ἀγρό! Δέν ἐνεργεῖ ὁ Θεός ὅπως θέλουν οἱ ἀσεβεῖς, τό νά κάνει, δηλαδή, τήν ὥρα πού θέλουν αὐτή τήν δική τους βουλή καί νά τήν κάνει γρήγορα - γρήγορα. Πράγματι οἱ ἐμπαῖχτες λέγουν ἀναιδῶς γιά τόν Θεό: «Τό τάχος ἐγγισάτω ἅ ποιήσει, ἵνα ἴδωμεν, καί ἐλθάτω ἡ βουλή τοῦ ἁγίου Ἰσραήλ, ἵνα γνῶμεν» (5,19)! 28,23-25. Οἱ προφῆται «ἐκλαμβάνουσι καί αὐτοί τήν ἱστορίαν ὡς κατατείνουσαν πρός σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων· δέν καταπνίγουσιν ὅμως τήν θείαν ἐνέργειαν εἰς στενόν τι διάγραμμα, δέν ἑρμηνεύουσι τό παρόν διά τοῦ παρελθόντος, ἀλλά διαμαρτυρόμενοι κατά τῆς ὑπαγωγῆς τῆς θείας ἐνεργείας ὑφ᾽ ὡρισμένον τύπον, ἐφαρμοζόμενον ἐπί πάντων τῶν γεγονότων τῆς ἱστορίας, κηρύττουσιν ὅτι ἡ θεία ἐνέργεια δέν ἐκφαίνεται κατά τόν αὐτόν πάντοτε τρόπον, ὡς ὁ γεωργός, κατά τήν εὔστοχον τοῦ Ἡσαΐου εἰκόνα, οὔτε πάντοτε ὀργώνει τήν γῆν, οὔτε πάντοτε σπείρει, ἀλλ᾽ οὔτε καί πάντοτε θερίζει» (Βέλλας, Θεός καί ἱστορία ἐν τῇ Ἰσραηλιτικῇ θρησκείᾳ2, Ἀθῆναι 1966, σελ. 21). 28,27-28. Ἀκριβῶς, ὅπως ὁ γεωργός εἶναι προσεκτικός ὅταν θερίζει τήν καλλιέργειά του, νά μήν καταστρέψει, ἔτσι καί ὁ Θεός κάνει τό ἔργο Του κατά τό σοφό Του σχέδιο, ὥστε νά ὠφεληθοῦν καί νά μή βλαβοῦν οἱ ψυχές. 

http://aktines.blogspot.gr/2015/09/31.html