Πρωτοπρεσβύτερος
Ἀναστάσιος Κ. Γκοτσόπουλος
Ἐφημέριος Ἱ. Ν. Ἁγ. Νικολάου Πατρῶν
Πάτρα 8.1.2020
Μιὰ ὁμιλία πού, τελικά, δὲν ἔγινε…[1]
«Οὐκρανικὸ Αὐτοκέφαλο: Πρόσκληση γιὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἑνότητα ἢ πρόκληση στὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας;»
Σεβαστοί πατέρες, σεβαστὲ καὶ ἀγαπητὲ κ. Πρόεδρε τῆς Διακιδείου Σχολῆς, ἀγαπητοί,
Ἐκ βάθους καρδίας εὔχομαι νὰ εἶναι καλὴ καὶ εὐλογημένη ἡ νέα χρονιά, νὰ ἀναδειχθεῖ πράγματι σωτήριο τό ἔτος 2020.
Εὐχαριστῶ κ. Πρόεδρε τῆς Διακιδείου γιὰ τὴν πρόσκληση νὰ ὁμιλήσω ἀπὸ τὸ ἱστορικὸ αὐτὸ βῆμα γιὰ τὸ τόσο κρίσιμο καὶ εὐαίσθητο θέμα τοῦ Οὐκρανικοῦ Αὐτοκεφάλου μὲ τὸν τίτλο «Πρόσκληση γιὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἑνότητα ἢ πρόκληση στὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας;» Εὐχαριστῶ, ἐπίσης, καὶ ὅλους ἐσᾶς γιὰ τὴν ἀποψινὴ παρουσία σας.
Καθηκόντως καὶ ὀφειλετικῶς ἡ παροῦσα ὁμιλία ἀφιερώνεται στὴ μνήμη τοῦ προσφάτως μεταστάντος σεβαστοῦ μας π. Γεωργίου Μεταλληνοῦ, γιὰ δύο λόγους:
α) Εἶναι γνωστὸ ὅτι ὁ π. Γεώργιος ἀγαποῦσε ἰδιαίτερα τὴ Διακίδειο καὶ, ἐσᾶς κ. Πρόεδρε καὶ τὸν ἀείμνηστο προκάτοχό σας Κων. Τριανταφύλλου. Πάντοτε, παρὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς δυσκολίες στὴν ὑγεία του, ἀνταποκρινόταν στὴν πρόσκληση καὶ λάμπρυνε τὸ βῆμα τῆς Σχολῆς. Εἶναι, ἄλλωστε, ἡ πρώτη ὁμιλία ἐδῶ, στὴ Σχολή, μετὰ τὴν ἐκδημία τοῦ π. Γεωργίου, καί
β) Ἀρχὲς Σεπτεμβρίου, λίγες μέρες πρὶν μπεῖ στὸ νοσοκομεῖο, μοῦ τηλεφώνησε γιὰ νὰ μὲ ρωτήσει ἂν τελικὰ ἡ Σύνοδος (ΔΙΣ τέλος Αὐγούστου) ἐνέκρινε τὴν Αὐτοκεφαλία τῆς Οὐκρανίας, διότι, ὅπως μοῦ εἶπε, ἡ Σύνοδος τοῦ ἀνέθεσε τὴν προεδρία τῆς Ἐπιστημονικῆς Ἐπιτροπῆς τῶν συνεδρίων γιὰ τὸ 1821 μετὰ τὸ θάνατο τοῦ καθηγητοῦ Σβολοπούλου, καὶ σκεφτόταν νὰ τὴν ἀρνηθεῖ σὲ ἔνδειξη διαμαρτυρίας. Ἐγὼ τοῦ εἶπα ὅτι «τὸ Οὐκρανικὸ παραπέμφθηκε στὴν Ἱεραρχία ἀλλὰ μήπως θὰ ἦταν καλύτερα, πάτερ, νὰ μὴν παραιτηθεῖτε ὥστε νὰ ἐπηρεάζετε κατὰ τὸ δυνατὸν τὸν Ἀρχιεπίσκοπο στὴ σωστὴ κατεύθυνση;». Ἡ ἀπάντηση τοῦ π. Γεωργίου: «Δὲν ὑπολογίζουν τίποτα, πάτερ, θὰ τὸ ἐγκρίνουν, διότι δέχονται ἐντολὲς καὶ ἐκτελοῦν τὶς ἐντολές!». Δυστυχῶς, ὁ ἀείμνηστος π. Γεώργιος εἶχε καὶ σὲ αὐτὸ δίκιο. Μετὰ ἀπὸ λίγες μέρες μπῆκε στὸ νοσοκομεῖο καὶ μέσα ἀπὸ τὸ νοσοκομεῖο προσυπέγραψε τὴν ἐπιστολὴ πρὸς τὴν Ἱεραρχία γιὰ τὸ Οὐκρανικὸ μὲ mail ποὺ ἔστειλε:
«Ἀγαπητή Σύναξη. Διάβασα τὰ περὶ Οὐκρανίας καὶ συγχαίρω.
Ὅ,τι δημοσιεύετε γιὰ τὴν Πίστη παρακαλῶ νὰ φέρει καὶ τὸ ὄνομά μου.
Συνεχίζεται ἡ περιπέτειά μου βελτιωτικά. Προσεύχεστε.
π. Γεώργιος Μεταλληνός».
Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Μεταλληνοῦ, εἴη αἰωνία ἡ μνήμη!
Ἂς ἔρθουμε στὸ θέμα τῆς ὁμιλίας «Πρόσκληση γιὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἑνότητα ἢ πρόκληση στὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας;».
Ἕνα ἐρώτημα: Ἦρθε στὴν ἐνορία σας νέος ἐφημέριος μὲ πολὺ καλὲς περγαμηνὲς καὶ γνωριμίες μὲ καθηγητές, ἀρχιεπισκόπους καὶ πατριάρχες. Τὸν καλεῖτε, λοιπόν, στὸ σπίτι γιὰ νά τελέσει τό μυστήριο τοῦ εὐχελαίου καὶ νὰ ἐξομολογήσει τὸν γέροντα πατέρα σας ποὺ δὲν ἔχει ἐξομολογηθεῖ ποτέ. Στὴ συζήτηση μαζί του πέφτετε ἀπὸ τὰ σύννεφα ὅταν πληροφορεῖσθε ὅτι εἶναι οὐσιατικὰ ἀχειροτόνητος, διότι ἔχει χειροτονηθεῖ ἀπὸ ἕναν ψευδοεπίσκοπο, Βίκτωρα ὀνόματι, μέ πολὺ βεβαρημένο παρελθόν: ἦταν διάκονος στὴν κανονικὴ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἀλλὰ καθαιρέθηκε διότι καταδικάστηκε καὶ φυλακίστηκε γιὰ παιδεραστία. Ὅταν βγῆκε ἀπὸ τὴ φυλακὴ ἐντάχθηκε σὲ μία σχισματικὴ ὁμάδα στὴν ὁποία παρουσιάστηκε ὡς ἐπίσκοπος, χωρὶς νὰ ἔχει χειροτονηθεῖ ποτὲ καὶ ἀπὸ κανένα, οὔτε κἄν ὡς ἱερέας, καὶ ἄρχισε νὰ χειροτονεῖ ἄλλους ἐπισκόπους καὶ ἱερεῖς. Ἀργότερα, ἔφυγε ἀπὸ τὴ σχισματικὴ ὁμάδα καὶ ἔγινε ἐπίσκοπος στοὺς Οὐνίτες. Τὸν πῆραν εἴδηση ὅμως ὅτι εἶναι ἐντελῶς ἀχειροτόνητος, καὶ τὸν ἔδιωξαν. Μάλιστα ὁ πάπας τιμώτησε καὶ τὸν Οὐνίτη Ἀρχιεπίσκοπο ποὺ τὸν εἶχε δεχθεῖ. Στὴ συνέχεια ὁ ψευδοεπίσκοπος Βίκτωρας ἔγινε προτεστάντης-Ἀγγλικανὸς πάστορας. Τελικὰ, μετὰ τὴν “ἐκκλησιαστικὴ” του πορεία κατέληξε στὴν Αὐστραλία καὶ παρουσιαζόταν ὡς «ψυχίατρος τοῦ μυστικοῦ σχολείου τῆς KGB»! Ὅμως, μετὰ ἀπὸ λίγο τὸν συνέλαβαν καὶ καταδικάστηκε σὲ 4 χρόνια καὶ 3 μῆνες γιὰ ἀπάτη καὶ πλαστογραφία, διότι ἐμφανιζόταν ὡς ψυχίατρος μὲ πλαστὰ διπλώματα.
Ἀλήθεια, ἂν μαθαίνατε ὅτι ὁ νέος σας ἐφημέριος, λαμπρὸς κατὰ τὰ ἄλλα, εἶναι οὐσιαστικὰ ἀχειροτόνητος, γιατί ἔχει χειροτονηθεῖ ἀπὸ τὸν Βίκτωρα τὸν τσαρλατάνο καὶ ἀπατεώνα θὰ τὸν ἀφήνατε νὰ ἐξομολογήσει τὸν γέροντα πατέρα σας; Θὰ παίρνατε τὴν εὐχή του; Θὰ βαπτίζατε τὸ παιδί σας; Θὰ πηγαίνατε στὴ Θ. Λειτουργία πού τελοῦσε; Θὰ κοινωνούσατε ἀπὸ τόν ἀχειροτόνητο;
Θὰ μοῦ πεῖτε ὅτι δὲν γίνονται αὐτὰ τὰ πράγματα καὶ ὅτι εἶναι ἐπινόηση τῆς φαντασίας μου! Δυστυχῶς, ἀγαπητοί μου, ὅσα σᾶς ἀνέφερα εἶναι πραγματικότητα, εἶναι ἀπολύτως ἀληθινὰ μέχρι καὶ στὶς λεπτομέρειες. Αὐτὸ ἀκριβῶς ἔγινε στὴ νέα Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία, ποὺ δημιούργησε πέρσι τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο στὴν Οὐκρανία. Μία σειρὰ “ἐπισκόπων” ποὺ δὲν ἔχουν ἴχνος Ἀποστολικῆς Διαδοχῆς, διότι ἕλκουν τὴν καταγωγὴ τῆς χειροτονίας ἀπὸ τὸν ψευδοεπίσκοπο τσαρλατάνο, παιδεραστή, οὐνίτη, ἀγγλικανὸ πάστορα, ψυχίατρο τῆς KGB, καὶ τώρα καταδικασθέντα γιὰ ἀπάτη καὶ πλαστογραφία, Βίκτωρα Τσεκάλιν!
Αὐτοὺς ἀναγνώρισε, ναὶ ἀγαπητοί μου, τέτοιους ἀναγνώρισε ὡς κανονικοὺς “ἐπισκόπους” καὶ τοὺς τίμησε μὲ τό ὕψιστο ἐκκλησιαστικὸ status τῆς αὐτοκεφαλίας τὸ Οἰκουμενικό μας Πατριαρχεῖο, αὐτοὺς ἀναγνώρισε, δυστυχῶς, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος καὶ τὸ Πατριαρχεῖο Ἀλεξανδρείας!
Νὰ γιατί, ἀγαπητοί μου, στενοχωρούμαστε, πονᾶμε καὶ φωνάζουμε ἀπὸ τὸν πόνο μας, διότι παρὰ τὶς πολλές μας ἁμαρτίες δὲν θέλουμε νὰ λειτουργηθοῦμε ἀπὸ ψευδοεπισκόπους, ἀχειροτόνητους καὶ τσαρλατάνους. Ὁ Χριστὸς μας μᾶς ἀνέχεται ὡς ἁμαρτωλοὺς νὰ βρισκόμαστε στὸ θυσιαστήριο, ἀλλὰ νομίζω ὅτι δὲν μπορεῖ νὰ ἀνεχθεῖ ἀχειροτόνητους νὰ παρουσιάζονται ὡς ἐπίσκοποι καὶ νὰ ἐξαπατοῦν τὸ Λαό Του. Ὁ Χριστὸς μας καταδέχεται ἀκόμα καὶ ἀπὸ τὸν πιὸ ἁμαρτωλὸ ἱερέα καὶ ἐπίσκοπο νὰ τελεῖ τὴ Θ. Εὐχαριστία, καὶ νὰ μεταβάλει τὸ ψωμὶ καὶ τὸ κρασὶ σὲ Σῶμα καὶ Αἷμα Του! Ὅμως, ἀπὸ ἀχειροτόνητο πότε! Δὲν μπορεῖ ὁ ἀχειροτόνητος νὰ τελέσει κανένα ἔγκυρο Μυστήριο. Ἐξαπατᾶ καὶ κοροϊδεύει τὸ Λαὸ τοῦ Θεοῦ! Σὲ τελικὴ ἀνάλυση, δὲν εἶναι δυνατὸν μιὰ χούφτα ἀχειροτόνητων σχισματικῶν χωρὶς Ἀποστολικὴ Διαδοχὴ νὰ μολύνουν, ὄχι τὴν Ἐκκλησία, ἀλλὰ τὸ σῶμα τῶν ἀνὰ τόν κόσμον Ὀρθοδόξων ἐπισκόπων.
Γι’ αὐτὸ φωνάζουμε καὶ θὰ συνεχίζουμε νὰ φωνάζουμε ὅλο καὶ δυνατότερα καὶ ἄς λένε ὅ,τι θέλουν τὰ φερέφωνα καὶ τὰ παπαγαλάκια, ντόπια καὶ ξένα. Οὔτε ρωσόφιλοι καὶ ρωσολάγνοι εἴμαστε, οὔτε ἐντολὲς παίρνουμε ἀπὸ ρωσικὰ κέντρα, οὔτε ρούβλια εἰσπράττουμε, οὔτε προδότες τοῦ Ἑλληνισμοῦ εἴμαστε. Αὐτοὶ οἱ συκοφαντικοὶ χαρακτηρισμοὶ δὲν μᾶς ἀγγίζουν, καὶ τοὺς ἐπιστρέφουμε… Αὐτοὶ οἱ χαρακτηρισμοὶ ποὺ μᾶς προσάπτουν χαλιβδώνουν ἔτι πλέον τὴν πεποίθησή μας ὅτι δὲν σφάλλουμε ἐν τοῖς καιρίοις στὸ ζήτημα τοῦ Οὐκρανικοῦ Αὐτοκεφάλου. Ἂν εἶχαν θεολογικὰ ἀντεπιχειρήματα δὲν θὰ προσέτρεχαν νὰ μᾶς ἀντιμετωπίσουν μὲ συκοφαντίες. Μήπως ἀκούσατε σοβαρὸ θεολογικὸ ἀντίλογο;
Ὁ Κύριός μας λίγο πρὶν ἀπὸ τὸ Σταυρικό του Θάνατο, στὴν Ἀρχιερατική Του προσευχὴ ἔκανε ἰδιαίτερη ἀναφορὰ στὴν ἑνότητα τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας. Καὶ στὴ συνέχεια οἱ Ἀπόστολοι, οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας καὶ σύνολη ἡ ἐκκλησιστικὴ μας παράδοση διαφύλαξε ὡς κόρη ὀφθαλμοῦ τὴν ἐν ἀληθείᾳ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ὁλόκληρη ἡ κανονικὴ παράδοση σὲ αὐτὸ τὸ πλαίσιο ἔχει ὀργανωθεῖ, γι’ αὐτό καὶ οἱ ἐκκλησιαστικοὶ θεσμοὶ δὲν εἶναι αὐτονομημένοι, ἀλλὰ ἀποβλέπουν στὸ σκοπὸ τῆς ἑνότητας καὶ τῆς ἐν ἀληθείᾳ κοινωνίας μεταξύ τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῶν τοπικῶν Ἐκκλησιῶν.
Τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μὲ τὸ θεσμὸ τῆς Αὐτοκεφαλίας. Εἶναι καὶ αὐτὸς ὑπηρετικός τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἑνότητος. Προσδιορίζοντας πολύ επιγραμματικά τήν ἔννοια τοῦ αὐτοκεφάλου μποροῦμε νά ποῦμε ὃτι ἒχει διπλή διάσταση: α) σὲ τοπικὸ ἐπίπεδο καὶ β) σὲ πανορθόδοξο ἐπίπεδο.
α) Σὲ τοπικὸ ἐπίπεδο ἐκδηλώνεται μέ τήν πληρότητα στὴν κανονικὴ δικαιοδοσία τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, χωρὶς καμία ἐξάρτηση ἀπὸ ἄλλο ἐκκλησιαστικὸ κέντρο, γι΄αὐτὸ καὶ εἶναι ἀπαραίτητη γιὰ τὴν ἐκχώρησή του ἡ σύμφωνη γνώμη τῆς Μητέρας Ἐκκλησίας (ἀπὸ τὴν ὁποία ἀποσπᾶται ἡ νέα Ἐκκλησία), καὶ
β) Σὲ πανορθόδοξο ἐπίπεδο ἐκδηλώνεται μέ τήν ἄμεση κοινωνία τῆς αὐτοκέφαλης Ἐκκλησίας μὲ τὴν οἰκογένεια τῶν Ὀρθοδόξων τοπικῶν Ἐκκλησιῶν, γι’ αὐτὸ καὶ εἶναι ἀναγκαία ἐπ’ αὐτοῦ ἡ πανορθόδοξη συμφωνία.
Δηλαδή, ἡ αὐτοκεφαλία ὁλοκληρώνεται μέ τήν ἒνταξη τῆς νέας Ἐκκλησίας στήν κοινωνία τῶν λοιπῶν τοπικῶν Ἐκκλησιῶν ὡς ἱσότιμη ἀδελφή-Ἐκκλησία. Τὸ σημεῖο αὐτὸ εἶναι ἰδιαίτερα κρίσιμο, διότι ἀφορᾶ στὴν ἑνότητα τῆς ἀνὰ τὴν Οἰκουμένη Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καὶ ὄχι σὲ ἕνα τμῆμα αὐτῆς. Συνεπῶς, ὅπως μία ἐλλιπής-κουτσουρεμένη δικαιοδοσία δὲν συνιστᾶ αὐτοκεφαλία, κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο καὶ μία αὐτοκεφαλία ποὺ προσβάλει τὴν πανορθόδοξη-οἰκουμενικὴ ἑνότητα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶναι ὄντως κακοκεφαλία...
Στό σοβαρότατο ζήτημα τῆς ἀπόδοσης αὐτοκεφαλίας στήν Οὐκρανία ἔχουν τεθεῖ, μεταξὺ ἄλλων, τρία βασικὰ ζητήματα, ἀπὸ τὴ μελέτη τῶν ὁποίων κρίνεται ἐν πολλοῖς ἡ κανονικότητα ἢ μὴ τοῦ Οὐκρανικοῦ Αὐτοκεφάλου:
1. Ἡ Οὐκρανία ὑπάγεται κανονικὰ στὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο ἢ στὸ Πατριαρχεῖο τῆς Ρωσίας;
2. Δικαιοῦται τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο νὰ χορηγεῖ τὸ Αὐτοκέφαλο; καὶ
3. Σέ ποιούς δόθηκε ἡ αὐτοκεφαλία;
Α΄
Ὑπάγεται ἡ Οὐκρανία στὴ δικαιοδοσία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου;
Τὸ ζήτημα ἐὰν ἡ Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας ὑπάγεται στὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο εἶναι κομβικῆς σημασίας, διότι σὲ ἀντίθετη περίπτωση τό Πατριαρχεῖο δὲν ἔχει κανονικὸ δικαίωμα νὰ παρεμβαίνει σὲ δικαιοδοσία ἄλλης τοπικῆς Ἐκκλησίας, διότι τότε διαπράττει σοβαρὰ κανονικὰ ἀδικήματα (εἰσπήδηση κ.ἂ. ) πού καταδικάζονται ἀπὸ πολλοὺς ἱεροὺς κανόνες (Β-2, Γ-8, Πενθέκτης-39, Ἀντιοχείας-13, -22, Σαρδικῆς-3 κ.ἄ.) καὶ σύνολη τὴν ἐκκλησιαστικὴ παράδοση.
Ἀσφαλῶς, ἀρχικὰ ἀπὸ τοῦ βαπτίσματος τῶν Ρώς στὸ Κίεβο στὸν ποταμὸ Δνείπερο, τὸ 988 μ.Χ., ἡ περιοχὴ τῆς Οὐκρανίας, ἡ «Μητρόπολη Κιέβου», ἡ λεγομένη «Μικρὰ Ρωσία», ὅπως καὶ ὅλη ἡ Ρωσία, ὑπαγόταν στὴ δικαιοδοσία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Ἀργότερα, τὸν 17ο αἰ. ὁ Πατριάρχης Διονύσιος Δ΄ κατόπιν αἰτήματος τῶν Ρώσων ἡγεμόνων καὶ, ἀκολουθώντας τὴν ἀρχὴ τοῦ σεβασμοῦ τῆς ἑνότητος τῶν ρωσικῶν λαῶν, τὴν ὁποία ἀρχὴ τήρησαν ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι Πατριάρχες Κωνσταντινου-πόλεως, ἐκχώρησε τὴν Οὐκρανία στὴ δικαιοδοσία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας. Εἶναι ἄξιο ἐπισημάνσεως ὅτι οἱ πρῶτοι Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως ποὺ προσπάθησαν νὰ διασπάσουν τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἑνότητα Μικρᾶς καὶ Μεγάλης Ρωσίας ἦταν οἱ λατινόφρονες Ἰωάννης Καλέκας καί Γρηγόριος Μάμας τὸν 14-15ο αἰ[2]. Τελικὰ τὰ κατάφεραν (;) τὸν 21ο αἰ…
Ὅπως ἔχουμε καταδείξει σὲ πρόσφατη ἐργασία μας, σύμφωνα μέ τά ἐπίσημα στοιχεῖα, ἔγγραφα καὶ ἐκδόσεις, ἀκόμα καὶ τοῦ ἰδίου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου πού ἔχουν ἐκδοθεῖ ἀπὸ τὸ δικό Του ἐν Κωνσταντινουπόλει «Πατριαρχικὸν Τυπογραφεῖον», σύμφωνα με μελέτες στελεχῶν καὶ συνεργατῶν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου (Ἀρχειοφύλακας τοῦ Οἰκ. Θρόνου Κ. Δελλικάνης, π. Θ. Ζήσης, Β. Σταυρίδης, Βλ. Φειδᾶς, Γρ. Λαρεντζάκης), καθὼς καὶ ἐπίσημα διατυπωμένες θέσεις τοῦ ἰδίου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου (ἐπιστολές, ὁμιλίες)[3], προκύπτει ὅτι ἡ ἴδια ἡ ἐκκλησιαστικὴ καὶ κανονικὴ συνείδηση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου τοὺς τελευταίους τρεισήμισι αἰῶνες μέχρι καὶ τὸ 2018, δὲν θεωροῦσε ὡς κανονικό του ἔδαφος τὴν Οὐκρανία, τὴν ὁποία ἀναγνώριζε μὲ τὸν πλέον ἐπίσημο καὶ σαφῆ τρόπο ὅτι ὑπάγεται στὴν κανονικὴ δικαιοδοσία τοῦ Πατριαρχείου τῆς Ρωσίας, τὸ ὁποῖο ἀσκοῦσε τὴν πλήρη κανονικὴ δικαιοδοσία του σὲ ὅλα τὰ ζητήματα τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς[4].
Ἐπίσης, οἱ ἴδιοι οἱ κάτοικοι τῆς Οὐκρανίας συμμετεῖχαν ἐνεργά σὲ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς τοῦ Πατριαρχείου τῆς Μόσχας (ἐνοριακὴ ζωή, διωγμούς, μοναχισμὸς, θεολογικὲς σπουδές, διοίκηση).
Τελευταῖο, ἀλλά καί τό πλέον καθοριστικό: Στὸ ἐρώτημα ἂν ὑπάγεται ἡ Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας στὸ Πατριαρχεῖο τῆς Ρωσίας ἔχει ἀποφανθεῖ ἡ πανορθόδοξη ἐκκλησια-στικὴ συνείδηση. Ὅλες, χωρὶς καμία ἐξαίρεση, οἱ κατὰ τόπους Αὐτοκέφαλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες καὶ τὰ Πατριαρχεῖα ἀναγνωρίζουν ὅτι ἡ Αὐτόνομη Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας ὑπάγεται στὴν κανονικὴ δικαιοδοσία τῆς Μόσχας. Ὅλες, χωρὶς καμία ἐξαίρεση, οἱ Ἐκκλησίες θεωροῦν ὡς μοναδικὸ κανονικὸ Μητροπολίτη Κιέβου τὸν Ὀνούφριο. Μὲ αὐτὸν καὶ τὴν περὶ αὐτὸν Σύνοδο καὶ μόνο, εἶχαν κοινωνία στὰ διορθόδοξα καὶ πανορθόδοξα συλλείτουργα καὶ στὶς Ἐπιτροπὲς ὅλες οἱ Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες. Αὐτὴ ἡ ὁμοφωνία ἐκφράζει τὴν πανορθόδοξη-οἰκουμενικὴ ἐκκλησιαστικὴ συνείδηση τῆς Ὀρθοδοξίας, τὴν ὁποία κανένας δὲν ἔχει δικαίωμα νὰ περιφρονήσει χωρὶς σοβαρὲς συνέπειες.
Ἂς μὴν ξεχνᾶμε: ὅταν στὶς 26-28 Ἰουλίου 2013 πολυπληθὴς συνοδεία κληρικῶν ὑπὸ τὸν Σεβασμιώτατο Ποιμενάρχη μας μετέφεραν τὸν Σταυρὸ τοῦ Πρωτοκλήτου ἀπὸ τὴν πόλη μας, τὴν πόλη τῶν Πατρῶν, στὸ Κίεβο, ποιὸν μνημόνευσαν; Μήπως τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη; Ἀσφαλῶς ὄχι! Μνημόνευσαν τὸν Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλο, διότι ἡ Οὐκρανία ὑπάγεται στὸ Πατριαρχεῖο Μόσχας, καὶ ἡ Ἐκκλησία τῶν Πατρῶν, ὅπως σύνολη ἡ Ὀρθοδοξία, ἀναγνώριζαν ὡς μοναδικὸ καὶ κανονικὸ Μητροπολίτη Κιέβου καί πάσης Οὐκρανίας τὸν Ὀνούφριο!
Αὐτὴ ἡ ὁμόφωνη, ἀδιάκοπη καὶ ἀστασίαστη ἐπὶ τρεισήμισι αἰῶνες ἐκκλησιαστικὴ ἐμπειρία καὶ ζωὴ δημιούργησε αὐτὸ τὸ ὁποῖο στὴν κανονικὴ παράδοση ἔχει χαρακτηριστεῖ ὡς «ἐκκλησιαστικό ἔθιμο», τὸ ὁποῖο εἶναι σεβαστὸ ὡς κανόνας δικαίου καὶ, συνεπῶς, ἔχει ἐφαρμογὴ ἀκόμα καὶ σὲ ζητήματα κανονικῆς δικαιοδοσίας. Παραδείγματος χάριν στὸ ἐκκλησιαστικὸ ἔθιμο θεμελιώθηκε τὸ αὐτοκέφαλο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου πού ἐπικύρωσε η Γ΄ Οἰκουμενική Σύνοδος μὲ τὸν κανόνα Γ-8.
Ἄλλωστε, καὶ ἡ ὑπαγωγή τοῦ Ἀν. Ἰλλυρικοῦ (Κρήτη, Ἀχαΐα, Θεσσαλία, Ἤπειρος, Ἀλβανία, Μακεδονία) ἀπὸ τὸ Πατριαρχεῖο Ρώμης στὸ Πατριαρχεῖο τῆς Κωνσταντινουπόλεως, δὲν ἔγινε μὲ τὴν ἔκδοση Τόμου, ὅπως συνηθίζεται, ἀλλὰ βάσει τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἐθίμου. Τό Ἀνατολικὸ Ἰλλυρικὸ μέχρι τὸ 731 ὑπαγόταν κανονικῶς στὴ δικαιοδοσία τοῦ Ὀρθοδόξου, τότε, Πατριαρχείου τῆς Ρώμης. Τὸ 731 ὁ εἰκονομάχος αὐτοκράτορας Λέων Γ΄ Ἴσαυρος, παρὰ τὶς ἔντονες ἀντιρρήσεις τοῦ Ὀρθοδόξου πάπα Γρηγορίου Γ΄ ἀπέσπασε μὲ αὐτοκρατορικὴ ἀπόφαση τὸ Ἀνατολικὸ Ἰλλυρικὸ, καὶ τὸ ὑπήγαγε στὸ Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως μὲ σκοπὸ νὰ τιμωρήσει τὸν πάπα τῆς Ρώμης ποὺ ἦταν Ὀρθόδοξος καὶ δὲν συμφωνοῦσε μαζί του στὴν καταστροφὴ τῶν ἱερῶν εἰκόνων!
Κατὰ συνέπεια, ὅπως τὸ Ἀνατολικὸ Ἰλλυρικὸ λόγῳ ἐκκλησιαστικοῦ ἐθίμου ὑπάγεται στὴν Κωνσταντινούπολη, παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι δὲν ὑπάρχει ἐκκλησιαστικὴ πράξη («Τόμος») ἐκχωρήσεως τῆς δικαιοδοσίας ἀπὸ τὴ Ρώμη, πολλῷ μᾶλλον ἡ Μητρόπολις Κιέβου ὑπάγεται στὸ Πατριαρχεῖο τῆς Μόσχα, τὴ στιγμὴ ποὺ ὑπάρχει καὶ ἡ Πατριαρχική καί Συνοδική ἀπόφαση τοῦ 1686, τὴν ὁποία ἡ ἐκκλησιαστικὴ συνείδηση τόσο στήν Κωνσταντινούπολη ἀλλά καί σὲ πανορθόδοξο ἐπίπεδο κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπο ἑρμήνευσε, δημιουργώντας πλέον ἐκκλησιαστικὸ ἔθιμο ἐπὶ 332 συναπτὰ χρόνια.
Συνεπῶς, τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο σεβόμενο τὴν ἐκκλησιαστικὴ κανονικὴ τάξη δὲν εἶχε κανένα δικαίωμα ἐπὶ τῆς Οὐκρανίας χωρὶς τὴ σύμφωνη γνώμη τῆς κυριάρχου Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας. Μόνο Οἰκουμενικὴ ἢ Πανορθόδοξη Σύνοδος μποροῦσε νὰ ἐξουσιοδοτήσει τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη νὰ παρέμβει. Τώρα ὅμως συνέβη τὸ ἀκριβῶς ἀντίθετο: ὅλες οἱ Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες ζήτησαν νὰ μὴν παρέμβει.
Μὲ ποιὸ κανονικὸ δικαίωμα περιφρονεῖται αὐτὴ ἡ “πολυμερῶς καὶ πολυτρόπως” ἐκπεφρασμένη πανορθόδοξη συνείδηση καὶ ἐμπειρία;
Μὲ ποιὸ κανονικὸ δικαίωμα ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης ἵσταται ὑπεράνω τῆς πανορθόδοξης συνείδησης;
Β΄
Δικαιοῦται τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο νὰ χορηγεῖ τὸ Αὐτοκέφαλο
κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπο;
Γιὰ νὰ μὴν ὑπάρξουν παρεξηγήσεις καὶ παρερμηνεῖες:
Ἀσφαλῶς, ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης δικαιοῦται νὰ χορηγεῖ τὸ Αὐτοκέφαλο, πλήν ὅμως ὑπὸ προϋποθέσεις1!
Ἀσφαλῶς, ἡ Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας δικαιοῦται τὴν αὐτοκεφαλία, ἀλλὰ καὶ πάλι ὑπὸ προϋποθέσεις.
Τα πάντα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία γίνονται ὑπὸ προϋποθέσεις, τὶς ὁποῖες ἔχει θεσμοθετήσει ἡ ἐκκλησιαστικὴ παράδοση και κανονική τάξη. Αὐτὸ ἀκριβῶς συμβαίνει καὶ μὲ τὴν ἐκχώρηση Αὐτοκεφαλίας.
Στὴν περίπτωση τῆς Οὐκρανίας δὲν ἔγιναν σεβαστὲς οἱ βασικὲς προϋποθέσεις ποὺ ἀπαιτεῖ ἡ ἐκκλησιαστικὴ παράδοση καὶ τάξη. Δυστυχῶς, τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο ὄχι μόνο δὲν τήρησε τὶς προϋποθέσεις, ἀλλὰ καὶ αὐτοαναιρέθηκε! Ἄλλα ἔλεγε καὶ μὲ θέρμη ὑποστήριζε ἐπὶ δεκαετίες στὶς Πανορθόδοξες Διασκέψεις, καὶ τὰ ἀκριβῶς ἀντίθετα ἔκανε στὴν Οὐκρανία.
Ὅλες οἱ Πανορθόδοξες Διασκέψεις, ὅλοι οἱ ἱστορικοὶ καὶ κανονολόγοι ποὺ εἶναι συνεργάτες καὶ στελέχη τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἀκόμα καὶ ὁ ἴδιος ὁ Οἰκουμενικὸς Θρόνος μέχρι τὸν Ἀπρίλιο 2018 ὁμογνώμως καὶ ὁμοφώνως διεκήρυτταν ὅτι ἡ ἐκκλησιαστικὴ παράδοση καὶ τάξη γιὰ τὴν ἀνακήρυξη τοῦ «αὐτοκεφάλου» μιᾶς Ἐκκλησίας προβλέπει τὰ ἑξῆς, τὰ ὁποῖα συνοψίζει ἀπὸ τὸ ἐπίσημο βῆμα τῆς Διορθοδόξου Προπαρασκευαστικῆς Διάσκεψης (Γενεύη, 9-17.12.2009), ὡς πρόεδρός της ὁ ἐκπρόσωπος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου Μητρ. Περγάμου Ἰωάννης (Ζηζιούλας):
«Ἐφ’ ὅσον ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης ἐξασφαλίζει τήν συναίνεσιν τῶν κατά Τόπους Αὐτοκεφάλων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, διά τῆς λήψεως ἐγγράφου συναινέσεώς τους, δύναται νά ὑπογράψῃ μόνος του τόν Πατριαρχικόν Τόμον … ἄν ὑπογράψῃ μόνον ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης τόν Τόμον τοῦ Αὐτοκεφάλου οὐδόλως ὑποβαθμίζεται ἡ πανορθόδοξος συναίνεσις, ἀφοῦ κατά τά ἤδη ἀποφασισθέντα θά πρέπει ἐκ τῶν προτέρων νά ἔχῃ δοθῇ ἡ συναίνεσις πάντων τῶν προκαθημένων‧ καί φυσικά καί τοῦ προκαθημένου τῆς Ἐκκλησίας-Μητρός… Ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης ἔχει συντονιστικόν ἔργον καί δύναται νά ἐκφράζῃ τήν γνώμην ὅλης τῆς Ὀρθοδοξίας. Καί τό κάνει ἀφοῦ συνεννοηθῇ μέ τούς ἄλλους Προκαθημένους. Αὐτό δέν ἔχει καμμία σχέση μέ παπικά πρωτεῖα. Ὁ Πάπας ἐκφράζει τήν γνώμην του, δέν ἐρωτάει τούς ἄλλους. Ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης ζητεῖ νά ἐξασφαλίσῃ τήν γνώμην τῶν ἄλλων καί αὐτήν ἐκφράζει»[5]..
Τάδε ἔφη ὁ Μητρ. Περγάμου Ἰωάννης Ζηζιούλας ὡς ἐκπρόσωπος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, καὶ Πρόεδρος τῆς Διορθόδοξης Ἐπιτροπῆς!
Δυστυχῶς τίποτα ἀπὸ τὰ ἀνωτέρω δὲν τηρήθηκε στὸ Οὐκρανικὸ! Εἶναι προφανὲς ὅτι καμία ἀπὸ τὶς προϋποθέσεις ποὺ τὸ ἴδιο τό Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο ἀναγνώριζε ὡς ἐκκλησιαστικὴ τάξη καὶ παράδοση δὲν τηρήθηκαν:
1. Δὲν ὑπῆρξε ὑποβολὴ αἰτήματος ἀπὸ τὴν ἴδια τὴν Ἐκκλησία ποὺ θέλει τὴν αὐτοκεφαλία, διότι ἡ κανονικὴ Αὐτόνομη Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας, ποὺ εἶναι ἀναγνωρισμένη ἀπὸ τὴν Πανορθόδοξη ἐκκλησιαστικὴ συνείδηση καὶ ἀπὸ τὸ ἴδιο τό Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο, μὲ τὶς 53 ἐπαρχίες, τοὺς 90 ἐπισκόπους, τὶς 12.000 ἐνορίες καὶ ἱερεῖς, τὶς 250 Ἱ. Μονές, τοὺς 5.000 μοναχοὺς καὶ μοναχὲς δὲν τὸ ζήτησε, ἀλλὰ κατηγορηματικά το ἀρνήθηκε καὶ δὲν συνέπραξε. Μάλιστα, συγκεντρώθηκαν καὶ ἐστάλησαν στὸ Πατριαρχεῖο περίπου 400.000 ὑπογραφὲς Οὐκρανῶν πολιτῶν ποὺ ἀρνοῦνταν τὴν αὐτοκεφαλία!
2. Δὲν ὑπῆρξε ἡ ἀπαραίτητη σύμφωνη γνώμη τῆς μητέρας-Ἐκκλησίας, ἀπὸ τὴν ὁποία ἀποσπᾶται ἡ αἰτοῦσα τὸ αὐτοκέφαλο Ἐκκλησία, ἀντιθέτως ἦταν κατηγορηματικὰ ἀντίθετη στὴν ἀπόδοση αὐτοκεφαλίας.
3. Δὲν ὑπῆρξαν ἐπαφὲς καὶ διαβούλευση μὲ τὶς ἄλλες Ἐκκλησίες καὶ, κυρίως, καμία Τοπικὴ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία δὲν συνηγόρησε στὴν ἀπονομὴ τοῦ αὐτοκεφάλου. Οἱ πιέσεις ποὺ ἀσκοῦνται ἀπὸ τὸν Ἀμερικανικὸ παράγοντα στὶς τοπικὲς Ἐκκλησίες γιὰ ἀναγνώριση τῆς Αὐτοκεφαλίας δὲν τιμοῦν ὅσους σχεδίασαν καὶ συνέπραξαν στὴν Οὐκρανικὴ αὐτοκεφαλία, ἀποτελοῦν δὲ ὄνειδος γιὰ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καὶ τοὺς Ποιμένες της…
4. Ἔτσι, ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης στὴν περίπτωση τῆς Οὐκρανίας δὲν ἐνήργησε ὡς ἐκφραστής τῆς πανορθόδοξης συμφωνίας καὶ ἀποδοχῆς, ἀλλὰ ἐντελῶς ἀντίθετα πρὸς αὐτή.
Δυστυχῶς, μὲ θλίψη διαπιστώνουμε ὅτι τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο περιφρόνησε τὴν κραυγὴ τῆς Κανονικῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ Οὐκρανικοῦ λαοῦ, περιφρόνησε τὴ γνώμη τῆς μητρὸς Ἐκκλησίας, περιφρόνησε τὴν ὁμόφωνη ἄρνηση ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, καὶ ὑπάκουσε σὲ ποιούς; Σὲ δύο ὁμάδες Οὐκρανῶν: α) Στὴν πολιτικὴ ἡγεσία ὑπὸ τὸν τέως πρόεδρο (τοῦ 17%!) Ποροσένκο, καὶ τὸν πρόεδρο τῆς Βουλῆς, ποὺ καὶ οἱ δύο εἶναι Οὐνίτες καὶ β) σέ δυὸ ὁμάδες καθηρημένων, ἀφορισμένων καὶ αὐτοχειροτόνητων ψευδοκληρικῶν. Οἱ ψευδοκληρικοὶ αὐτοί, εἶχαν συστήσει σχισματικὲς ὁμάδες, ἀλλά, παρὰ τὴν κρατικὴ καὶ παρακρατικὴ συμπαράσταση καὶ βοήθεια, εἶχαν μικρὴ ἀπήχηση στὸ λαό.
Εἶναι προφανὴς ἡ περιφρόνηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως καὶ τάξεως γιὰ τὴν ἀπόδοση τῆς Οὐκρανικῆς αὐτοκεφαλίας.
Εἶναι δυνατὸν μιὰ αὐτοκεφαλία ἡ οποία στηρίχθηκε σὲ τέτοιες βάσεις, νὰ ἔχει πνευματικοὺς καρποὺς καὶ νὰ προκόψει; Συνεχῶς, μόνο προβλήματα θὰ δημιουργεῖ.
Γ΄
Σὲ ποιοὺς δόθηκε ἡ αὐτοκεφαλία;
Ἂν στὶς προηγούμενες δύο ἑνότητες ἔχουμε περιφρόνηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως καὶ τάξεως, καὶ σοβαρὲς κανονικὲς παραβάσεις, ἡ κατάσταση εἶναι πολὺ πιὸ σοβαρὴ ἂν ἐξετάσουμε σὲ ποιοὺς ἀποδόθηκε ἡ αὐτοκεφαλία!
Ἐδῶ ἔχουμε περιφρόνηση αὐτοῦ τοῦ ἐσώτατου πυρήνα τῆς Χριστιανικῆς Ἱερωσύνης, τοῦ ἴδιου τοῦ μυστηρίου τῆς μεταδόσεως τῆς Θ. Χάριτος μέσῳ τῆς ἀδιάκοπης Ἀποστολικῆς Διαδοχῆς τῆς Ὀρθοδόξου Ἀρχιερωσύνης. Οὐσιαστικὰ ἔχουμε προσβολὴ ὄχι κάποιου ἐκκλησιαστικοῦ κανόνα, ἀλλὰ τῆς περὶ ἱερωσύνης δογματικῆς διδασκαλίας τῆς Ἐκκλησίας μας ὡς ἀδιάκοπης συνέχειας ἀπὸ τοὺς Ἀποστόλους μέχρι σήμερα.
Μὲ μία πρωτοφανῆ καὶ πρωτάκουστη πράξη τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο ἀναγνώρισε καὶ ἀποκατέστησε στὴν ἀρχιερωσύνη,
1) Τόν Φιλάρετο Ντενισένκο, καθηρημένο καὶ ἀναθεματισμένο πρώην ἐπίσκοπο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας. Ἡ καθαίρεση καὶ ὁ ἀναθεματισμὸς τοῦ Φιλαρέτου ἀναγνωρίστηκε καὶ ἔγινε ἀποδεκτὸς χωρὶς ἀντίρρηση ἐπὶ 26 χρόνια ἀπὸ τὴν πανορθόδοξη ἐκκλησιαστικὴ συνείδηση καὶ ἀπὸ τὸ Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως. Μάλιστα, ὁ Φιλάρετος ἀμέσως μόλις καθαιρέθηκε, τὸν Ἰούνιο 1992, προσέφυγε στὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο κάνοντας χρήση τοῦ ἐκκλήτου, τὸ Πατριαρχεῖο ἔστειλε ἀντιπροσωπεία στὴ Μόσχα γιὰ νὰ ἐξετάσει τὰ δεδομένα τῆς καθαιρέσεως, ἀπέρριψε τὴν ἔκκλητο προσφυγὴ καὶ ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος τὸν Αὔγουστο 1992 σὲ ἐπιστολή του στὸν Πατριάρχη Μόσχας ἀποδέχθηκε ὡς κανονικὴ τὴν καθαίρεση τοῦ Φιλαρέτου.
2) Τὸν Μακάριο Μαλέτιτς, ὁ ὁποῖος οὐδέποτε καθαιρέθηκε, διότι οὐδέποτε ἔλαβε κανονικὴ εἰς ἐπίσκοπο χειροτονία! Οὐσιαστικὰ ὁ Μακάριος εἶναι ἐντελῶς ἀχειροτόνητος, διότι αὐτοὶ ποὺ τὸν χειροτόνησαν εἶχαν χειροτονηθεῖ ἀπὸ ἕνα καθηρημένο καὶ οὐδέποτε ἀποκατασταθέντα ἐπίσκοπο, καὶ ἀπὸ τὸν Βίκτωρα Τσεκάλιν, ἕνα πρώην διάκονο, τσαρλατάνο ἀπατεώνα τοῦ κοινοῦ ποινικοῦ δικαίου, ὁ ὁποῖος δὲν εἶχε χειροτονηθεῖ οὔτε κἄν ὡς ἱερέας.
Ἡ νέα αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας ἔχει περίπου 50 ἐπισκόπους. Δυστυχῶς, σήμερα, τὰ 2/3 τῆς ἱεραρχίας της εἶναι χειροτονίες καθηρημένων σχισματικῶν, ἐνῶ τὸ 1/3 (περίπου 15 ἐπίσκοποι) ἕλκουν τὴν ἱερωσύνη τους ἀπὸ τὸν ἀπατεώνα ψευδοεπίσκοπο Τσεκάλιν!
Ὅμως, γιὰ τὴν ἀποκατάσταση τῶν καθηρημένων, ἀφορισμένων καὶ αὐτοχειροτόνητών τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο δὲν ἀκολούθησε τὴν ἐκκλησιαστικὴ παράδοση, ὅπως εὔστοχα ἔχει ἐπισημανθεῖ ἀκόμα καὶ ἀπὸ Ἀρχιερεῖς καὶ Προκαθημένους πολλῶν τοπικῶν Ἐκκλησιῶν:
α) Δὲν ὑπῆρξε μετάνοια ἐκ μέρους τῶν σχισματικῶν. Είναι, λοιπόν, φυσικὸ ὁ Φιλάρετος νὰ ξανακάνει τὰ ἴδια. Ἂς προσέξουμε ὃτι ἡ ἔνταξη αἱρετικῶν ἢ σχισματικῶν στὴν Ἐκκλησία εἶναι πρωτίστως καθαρὰ πνευματικὴ-Ἁγιοπνευματικὴ διαδικασία. Δὲν συντελεῖται μὲ μιὰ διοικητικὴ πράξη ἑνὸς θεσμικοῦ ὀργάνου, ὅπως ἡ ἔνταξη σὲ ἕνα σωματεῖο! Πολὺ εὔστοχα ὁ καθηγητὴς Τσελλεγγίδης ἐπισημαίνει ὅτι ἡ μετάνοια εἶναι ἡ βασικὴ, θεμελιώδης ἐκ τῶν ὧν οὐκ ἄνευ προϋπόθεση γιὰ νὰ ἐνεργήσει ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ καί δὲν μπορεῖ νὰ ὑποκατασταθεῖ ἀπὸ καμία πράξη κανενὸς θεσμικοῦ ὀργάνου. Ἂν δὲν ὑπάρξει μετάνοια δὲν μπορεῖ νὰ ἐνεργήσει καὶ, ἑπομένως, δὲν ἔχει ἰσχὺ καμία συνοδικὴ ἀπόφαση. Καὶ ἐδῶ δὲν ὑπῆρχε οὔτε κἄν μεταμέλεια ἢ ἔστω ἐξωτερική, τυπικὴ μετάνοια.
β) Οἱ σχισματικοὶ δὲν εἶχαν καμία πρόθεση, καὶ δὲν ἐπανῆλθαν στὴν κοινωνία μὲ τὴν Ἐκκλησία ἀπὸ τὴν ὁποία ἀποσχίσθηκαν. Ἔτσι, περιφρονεῖται ἡ τοπικὴ Ἐκκλησία καὶ ἀθετεῖται ἡ βασικὴ καὶ θεμελιώδης ἀρχὴ τῆς ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως, σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ κοινωνία μὲ τὴν καθ’ ὅλου Ἐκκλησία γίνεται διά τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, καί ἡ καταδικαστικὴ ἀπόφαση γιὰ ἐκκλησιαστικὰ ἐγκλήματα μιᾶς τοπικῆς Ἐκκλησίας ἰσχύει σὲ ὅλη τὴν ἀνὰ τὴν οἰκουμένη Ἐκκλησία (Ἀποστ-12, -32, Ἀντιοχ-6, Καρθ-9).
Ἡ θεμελιώδης αὐτὴ κανονικὴ ἀρχὴ εἶναι καθοριστικῆς σημασίας γιὰ τὴν ἀποκατάσταση τῶν σχισματικῶν κοινοτήτων. Ἡ ἀποκατάστασή τους δὲν συντελεῖται ἀπροϋπόθετα μὲ τὴν ἁπλὴ κοινωνία καὶ ἀναγνώριση ἀπὸ κάποιους “φίλους” ποὺ ἀνήκουν στὴν κανονικὴ Ἐκκλησία. Ἡ κοινωνία μὲ τὸ σχίσμα δὲν διορθώνει τὸ σχίσμα, ἀλλὰ καθιστᾶ ὑποδίκους ἐνώπιον τῶν Ἱ. Κανόνων τοὺς κοινωνοῦντας μὲ αὐτὸ! Ἡ κανονικὴ παράδοση εἶναι σαφής: «Μὴ ἐξεῖναι δὲ κοινωνεῖν τοῖς ἀκοινωνήτοις μηδὲ ἐν ἑτέρᾳ Ἐκκλησίᾳ ὑποδέχεσθαι τοὺς ἐν ἑτέρᾳ Ἐκκλησίᾳ μὴ συναγομένους. Εἰ δὲ φανείῃ τις τῶν Ἐπισκόπων ἢ πρεσβυτέρων ἢ Διακόνων ἢ τις τοῦ Κανόνος, τοῖς ἀκοινωνήτοις κοινωνῶν, καὶ τοῦτον ἀκοινώνητον εἶναι, ὡς ἂν συγχέοντα τὸν Κανόνα τῆς Ἐκκλησίας» (Ἀντιοχ-2). Ἐπίσης, «εἰ τις ἀκοινωνήτῳ, κἄν ἐν οἴκῳ συνεύξηται, οὗτος ἀφοριζέσθω» (Ἀποστ-10), καὶ «οὐ δεῖ αἱρετικοῖς ἢ σχισματικοῖς συνεύχεσθαι» (Λαοδ-33).
Ἔτσι, στὴν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας ἡ ἀποκατάσταση τῶν σχισματικῶν γίνεται πάντοτε εἴτε διὰ τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, ἀπὸ τὴν ὁποία ἀποσχίσθηκαν, εἴτε διὰ Οἰκουμενικῆς Συνόδου (π.χ. Μελιτιανὸ Σχίσμα ἀπὸ τὴν Α΄ Οἰκουμενική). Ποτὲ μία τοπική Ἐκκλησία δὲν ἀποκατέστησε σχισματικὴ ὁμάδα ποὺ εἶχε ἀποσχισθεῖ ἀπὸ ἄλλη ἐκκλησιαστικὴ δικαιοδοσία. Κάτι τέτοιο θὰ σήμαινε «σύγχηση τοῦ κανόνα τῆς ἐκκλησίας» (Ἀντιοχ-2).
γ) Δὲν ὑπῆρξε καμία ὑπεύθυνη μέριμνα καὶ φροντίδα γιὰ τὴν ἀντιμετώπιση τῆς ἀπουσίας Ἀποστολικῆς Διαδοχῆς στοὺς ἀχειροτόνητους “ἐπισκόπους” τῆς νέας Ἐκκλησίας, δηλαδὴ:
Δέν ἀναχειροτονήθηκαν ὅσοι ἔλαβαν ψευδο-χειροτονία στὸ σχίσμα
Δὲν ἀναχειροτονήθηκαν ὅσοι ἔλαβαν ψευδο-χειροτονία ἀπὸ καθηρημένους καὶ ἀναθεματισμένους.
Δὲν ἀναχειροτονήθηκαν ὅσοι ἔλαβαν ψευδο-χειροτονία ἀπὸ αὐτοχειροτό-νητους καὶ ἀχειροτόνητους,
ὅπως διελάμβανε ἡ σχετικὴ ἀπόφαση τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου γιὰ τὸ Μελιτιανὸ Σχίσμα καὶ ὅπως ἔπραξε πρόσφατα τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο, ὅταν δύο «ἐπίσκοποι» παλαιοημερολογῖτες ἐντάχθηκαν στὴ δικαιοδοσία Του στὶς ΗΠΑ. Τοὺς χειροτόνησε ὡς ἀχειροτόνητους!
Οἱ 35 περίπου ἐκ τῶν 50 “ἀρχιερέων” τῆς νέας ἐκκλησίας εἶναι τῆς ὁμάδας τοῦ Φιλαρέτου, ὁ ὁποῖος εἶχε δεχθεῖ κανονικὴ χειροτονία στὴ Ρωσικὴ Ἐκκλησία, ἀλλὰ στὴ συνέχεια, ἂν καὶ καθαιρέθηκε καὶ ἀναθεματίστηκε, συνέχιζε νὰ “χειροτονεῖ”. Οἱ ὑπόλοιποι “ἀρχιερεῖς” (περίπου 15) εἶναι τῆς ὁμάδας Μακαρίου, ποὺ ἕλκουν τὴν “ἀρχιερωσύνη” ἀπὸ τὸν ἀχειροτόνητο τσαρλατάνο καὶ ἀπατεώνα Βίκτωρα Τσεκάλιν.
Κάποιοι, δυστυχῶς καί θεσμικά πρόσωπα, γιά νά φημώσουν τή δική τους συνείδηση καί νά δικαιολογήσουν τήν ἀπραξία καί σιωπή τους, χαρακτηρίζουν ὡς ἐμμονὴ τὴν ἐπιμονή μας στὸ ζήτημα τῶν ἀχειροτονήτων. Ὅμως, μέχρι νὰ μᾶς ἀπαντήσουν σοβαρὰ καὶ ὑπεύθυνα, ἐμεῖς θὰ ἐπιμένουμε νὰ φωνάζουμε γιὰ τὸ ζήτημα αὐτὸ μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι κάποια στιγμὴ θὰ ἀναλάβει τὸ ἔργο μας ἡ συνείδησή τους… Εἰλικρινά, ἀνησυχοῦμε ἰδιαίτερα διότι οὔτε τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο οὔτε ἡ νέα Ἐκκλησία ἔχουν ἀπαντήσει στὸ κρίσιμο ἐρώτημα: «πόθεν ἔχουν λάβει τὴν Ἀρχιερωσύνη καὶ τὴν Ἀποστολικὴ Διαδοχὴ οἱ “ἐπίσκοποι” τῆς “ὁμάδας” τοῦ Μακαρίου»; Γιατί δὲν ἀπαντοῦν ὑπεύθυνα οἱ ἁρμόδιοι; Μήπως τὸ ζήτημα εἶναι λεπτομέρεια ἀνάξια λόγου; Δὲν εἶναι κρίσιμο τό ζήτημα τῆς Ἀποστολικῆς Διαδοχῆς τῶν Ὀρθοδόξων Ἀρχιερέων; Κυκλοφοροῦν στὸ διαδίκτυο ἀνεπίσημα 4-5 ἐκδοχὲς ποὺ προσπαθοῦν νὰ στηρίξουν τὴν “κανονικότητα” τῆς χειροτονίας. Πετυχαίνουν ὅμως ἀκριβῶς τὸ ἀντίθετο, διότι α) τὰ στοιχεῖα ποὺ παραθέτουν δὲν συμφωνοῦν μεταξύ τους. Κάθε ἐκδοχὴ εἶναι τελείως διαφορετικὴ, καὶ ἀναιρεῖ τὶς ἄλλες, καὶ β) δὲν προέρχονται ἀπὸ ἐπίσημες ἀνακοινώσεις ἁρμοδίων ἐκκλησιαστικῶν φορέων, ἀλλὰ ἀπὸ οὐκρανοὺς δημοσιογράφους, ἢ ἀκόμα καὶ ἀπὸ ἀνώνυμο (!)… μελετητή πού δημοσίευσε ἀνυπόγραφο κείμενο! Εἶναι δυνατὸν σὲ τόσο σοβαρὰ θέματα νὰ σιωποῦν τὰ ἁρμόδια θεσμικὰ ὄργανα καὶ νὰ ἀπαντοῦν… δημοσιογράφοι;
Ἡ νέα Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία σιωπᾶ, ὡς νὰ μὴν ὑπάρχει τὸ παραμικρὸ πρόβλημα!
Τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο καὶ αὐτὸ σιωπᾶ ὡς νὰ μὴν ὑπάρχει πρόβλημα!
Τὸ Πατριαρχεῖο Ἀλεξανδρείας καὶ αὐτὸ σιωπᾶ γιὰ τὸ ζήτημα!
Ὁ εἰδικὸς εἰσηγητὴς τῶν Συνοδικῶν Ἐπιτροπῶν, καθηγητὴς Βλ. Φειδᾶς, στὴν εἰσήγησή του καὶ αὐτὸς σιωπᾶ!
Ἡ Συνοδικὴ Ἐπιτροπὴ ἐπὶ τῶν Δογματικῶν καὶ Νομοκανονικῶν ζητημάτων καὶ αὐτὴ σιωπᾶ στὸ ὑπόμνημά της πρὸς τὴν Ἱ. Σύνοδο!
Ἡ Συνοδικὴ Ἐπιτροπὴ ἐπὶ τῶν Διορθοδόξων καὶ Διαχριστιανικῶν Σχέσεων καὶ αὐτὴ σιωπᾶ στὸ ὑπόμνημά της πρὸς τὴν Ἱ. Σύνοδο!
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν στήν εἰσήγησή Του ἐνώπιον τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος σιωπᾶ γιὰ τὸ ζήτημα αὐτό!
Κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἐργασιῶν τῆς Ἱεραρχίας στὶς 7.11.19 οὐδεὶς τῶν Ἀρχιερέων ποὺ ὑποστήριξαν τὴν αὐτοκεφαλία ἀναφέρθηκε στὸ ζήτημα τῆς θεραπείας τῶν ἀχειροτο-νήτων τοῦ Μακαρίου. Καὶ αὐτοὶ σιωποῦν!
Τέλος, ἡ ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος σιωπᾶ ἐντελῶς…
Ὅλοι οἱ ἀνωτέρω δὲν ἄκουσαν ποτὲ καὶ πουθενὰ νὰ ὑπάρχει κάποιο πρόβλημα μὲ τήν ἀπουσία Ἀποστολικῆς Διαδοχῆς στοὺς ἀχειροτόνητους! Καὶ φταῖμε ἐμεῖς ποὺ διερωτώμαστε καὶ ρωτᾶμε… Κρίμα…
Τελικά, ἐμεῖς ποὺ σκεπτόμαστε καὶ μιλᾶμε σκανδαλίζουμε τὸ Λαὸ τοῦ Θεοῦ, ἢ ὅσοι ἂν καί θεσμικὰ ἁρμόδιοι καὶ ὑπεύθυνοι σιωποῦν; Δείχνει ἐκκλησιολογικὸ ἦθος ἡ ἀπαίτηση ὁ Λαὸς τοῦ Θεοῦ νὰ μὴν διερωτᾶται καὶ νὰ μὴν ἐρωτᾶ ἁρμοδίως; Ἂν δὲν μᾶς ἀπαντήσουν οἱ ἁρμόδιοι Ποιμένες, ποιὸς θὰ μᾶς ἀπαντήσει;
Καὶ τὸ πλέον σημαντικό! Τὰ ἐρωτήματα αὐτὰ γιὰ τὸν τρόπο ἀποδοχῆς τῆς “ἱερωσύνης” τῶν ἀχειροτονήτων, δὲν τὰ θέτουμε ἐμεῖς μὲ τὶς… ἐμμονές μας, ἀλλὰ Ἀρχιερεῖς καὶ Προκαθήμενοι καὶ Σύνοδοι Τοπικῶν Ἐκκλησιῶν.
Μπορεῖ κάποιος νὰ κατηγορήσει Ἀρχιερεῖς καὶ Προκαθήμενους ὅτι σκανδαλίζουν τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας, ὅταν ἀρνοῦνται τὴν ἀρχιερωσύνη στοὺς ἀχειροτόνητους;
Μπορεῖ κάποιος νὰ κατηγορήσει τὸν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀλβανίας Ἀναστάσιο ὅτι σκανδαλίζει τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας, ὅταν μὲ ἀδιάσειστα θεολογικὰ ἐπιχειρήματα ἀπαντᾶ στὸν Οἰκουμενικὸ, καὶ ἀρνεῖται τὴν κανονικότητα τῆς “ἀρχιερωσύνης”, ἀκόμα καὶ τοῦ Φιλαρέτου; Πόσο μᾶλλον τοῦ ἐντελῶς ἀχειροτόνητου Μακαρίου!
Τὶς ἴδιες ἀνησυχίες ἔχει, τά ἴδια ἐρωτήματα θέτει, καὶ ὁ ὑπέρμαχος τῶν δικαίων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου καὶ ὑποστηρικτὴς τῆς αὐτοκεφαλίας, ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου. Ὡς ἔγκριτος θεολόγος καὶ γνώστης τῆς δογματικῆς διδασκαλίας καὶ τῆς ἐκκλησιαστικῆς κανονικῆς τάξεως δὲν “ἀναπαύεται” μὲ τὸν τρόπο ποὺ ἔγινε ἡ “ἀποκατάταση”. Ἔτσι, σημειώνει στὴν ἀπὸ 30.3.2019 ἐπιστολή του πρὸς τὴν Ἱ. Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος:
«Ὡς πρὸς τὸ θέμα τοῦ πῶς ἔγινε ἀποδεκτὴ ἀπὸ τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο ἡ Ἀρχιερωσύνη» τῶν Ἐπισκόπων πού «χειροτονήθηκαν» ἀπὸ τοὺς καθηρημένους Ἀρχιερεῖς καὶ τοὺς σχισματικοὺς ἢ «αὐτοχειροτονήτους», ἡ Ἐκκλησία μας πρὶν λάβη κάποια ἀπόφαση,
θὰ πρέπει νὰ ἐρωτήσῃ τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο γιὰ τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖον ἀποκατέστησε τοὺς «Ἀρχιερεῖς» αὐτοὺς»[6].
Ἀλήθεια, τί ἀπάντησε τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο στὶς εὔλογες ἀνησυχίες τοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου; Ἀπόλυτη σιωπή! Περιφρόνηση στὴ δικαιολογημένη ἀγωνία ἑνὸς ἐγκρίτου ἐπισκόπου γιὰ τὴν οὐσία τοῦ μυστηρίου τῆς Ἀρχιερωσύνης, καὶ τὴν ἁγιοπνευματικὴ ἐγκυρότητά του!
Ἄξιο πολλῆς προσοχῆς εἶναι ὅτι ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου θέτει ἐντὸς εἰσαγωγι-κῶν τὶς λέξεις «Ἀρχιερωσύνη», «χειροτονήθηκαν», «αὐτοχειροτονήτους», «Ἀρχιερεῖς» πού ἀφοροῦν στοὺς «ἐπισκόπους» τῆς αὐτοκέφαλης, διότι, προφανῶς, διατηρεῖ σοβαρότατες ἀμφιβολίες γιὰ τὸ ἂν «χειροτονήθηκαν», γιὰ τὸν ἂν ἔχουν «Ἀρχιερωσύνη» καὶ, ἐν τέλει ἂν εἶναι «Ἀρχιερεῖς»! Μήπως ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου σκανδάλισε τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ ὅταν ἔδωσε στὴ δημοσιότητα τὴν ἐπιστολή του;
Μήπως καὶ ὁ Μητροπολίτης Κηθύρων σκανδαλίζει τὸν Λαὸ, ὅταν στὴν πρωτοχρο-νιάτικη ἐγκύκλιό του λέει μὲ ἐξαιρετικὴ σαφήνεια:
«Τὸ ἄλλο πιὸ ἐπικίνδυνο καὶ ἀνησυχητικό πρόβλημα εἶναι τὸ διογκωμένο γνωστὸ οὐκρανικὸ ζήτημα τῆς ἀντικανονικῶς δοθείσης «Αὐτοκεφαλίας». Αὐτός εἶναι ὁ ἀνυπολογίστων διαστάσεων πνευματικός κίνδυνος ἐμβαθύνσεως καί παγιώσεως τοῦ διαφαινομένου σχίσματος εἰς τάς κατά τόπους Αὐτοκεφάλους Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας, ἐάν μὴ ἐγκαίρως, κανονικῶς καὶ ἀποφασιστικῶς δέν λυθῇ πανορθοδόξως τὸ περίπλοκον αὐτὸ καὶ ἐκ τῆς φύσεώς του δυσεπίλυτον κανονικὸ καὶ ἐκκλησιολογικό ζήτημα. Δέν θά κουρασθοῦμε νὰ τὸ τονίζωμε αὐτὸ. Πανταχόθεν ἀκούονται φωνές ἀνησυχητικές, ἔμπονες καί ἀγωνιώδεις διὰ τήν παρατεινομένη ἀντικανονική πορεία καὶ ἐξέλιξιν τοῦ φλέγοντος αὐτοῦ Οὐκρανικοῦ ζητήματος»;
δ) Οἱ πρώην σχισματικοὶ “ἐπίσκοποι”, δὲν ὑποτάχθηκαν στοὺς κανονικοὺς ἐπισκόπους, ὅπως προβλέπει ὁ Α-8 ποὺ ἀντιμετώπισε τὸ ζήτημα τῆς ἐπιστροφῆς σχισματικῶν κληρικῶν (τῶν Καθαρῶν) στὴν ἐκκλησιαστικὴ κοινωνία, ὅπου διαλαμβὰνεται: «ὁ μέν ἐπίσκοπος τῆς (κανονικῆς) ἐκκλησίας ἕξει τό ἀξίωμα τοῦ ἐπισκόπου· ὁ δέ ὀνομαζόμενος παρά τοῖς λεγομένοις Καθαροῖς ἐπίσκοπος (δηλ. ὁ πρώην σχισματικός ἐπίσκοπος), τήν τοῦ πρεσβυτέρου τιμήν ἕξει· πλήν εἰ μή ἄρα δοκοίῃ (= ἐάν φανεῖ καλό) τῷ (κυριάρχῃ) ἐπισκόπῳ, τῆς τιμῆς τοῦ ὀνόματος αὐτόν μετέχειν… ἵνα μή ἐν τῇ πόλει δύο ἐπίσκοποι ὦσιν».
Ἀντίθετα παραμένουν ὡς “παράλληλοι” ἐπίσκοποι μὲ τοὺς κανονικοὺς ἐπισκόπους στὴν ἴδια ἐπισκοπή. Μάλιστα, δὲν ἔχουμε μόνο παράλληλη ὕπαρξη δύο ἐπισκόπων κατὰ παράβαση τοῦ Α-8 ποὺ ἐπιτάσσει «ἳνα μὴ ἐν τῇ πόλει δύο ἐπίσκοποι ὦσιν», ἀλλὰ ἔχουμε καὶ τὴ δημιουργία παράλληλης Ἐκκλησίας καὶ παράλληλης Συνόδου στὸ ἔδαφος ἄλλης Αὐτοκέφαλης Ἐκκλησίας…
Ἂν θέλουμε νὰ εἴμαστε εἰλικρινεῖς δὲν μποροῦμε νὰ μὴν βλέπουμε ὅτι ἡ παρέμβαση τοῦ Φαναρίου στὴν Οὐκρανία ὁδήγησε σὲ τραγελαφικὲς καταστάσεις: Ἦταν τόσο “ἐπιτυχής” ποὺ κατόρθωσε τὸ ἀκατόρθωτο σὲ ὅλη τὴν Ὀρθοδοξία: σὲ μία πόλη νὰ ὑπάρχουν 4 ἐπίσκοποι τῆς αὐτῆς ἐθνότητος γιὰ τὸν ἴδιο λαὸ. Ὁ κανονικὸς ἐπίσκοπος ποὺ ἀνήκει στὴν Αὐτόνομη Ἐκκλη-σία ὑπὸ τὸν Ὀνούφριο, δύο ἀπὸ τὶς παλαιὲς σχισματικὲς δομὲς τοῦ Φιλαρέτου καὶ τοῦ Μακαρίου ποὺ προϋπῆρχαν τοῦ Τόμου, καὶ ὁ νέος ποὺ χειροτόνησε τελευταία ὁ Φιλάρετος ὅταν ἀποσχίστηκε ἀπὸ τὸ σχίσμα! Καὶ τὸ πιὸ τραγικὸ εἶναι ὅτι τὸ Φανάρι καὶ τὰ παπαγαλάκια του ὁμιλοῦν χωρὶς κανένα ἐνδοιασμὸ ἀλλὰ μὲ πολὺ ἄνεση περὶ ἑνότητος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας…
Δὲν ὑπάρχει ἱστορικὸ καὶ κανονικὸ προηγούμενο ἕνα συνονθύλευμα καθηρημένων, ἀφορισμένων, αὐτοχειροτόνητων, σχισματικῶν μὲ μία πράξη νὰ “ἀποκαθίσταται”, νὰ συγκροτεῖται σὲ «ἑνωτικὴ σύνοδο» καὶ, ταυτόχρονα, νὰ λαμβάνει «αὐτοκεφαλία» — ἀξιοζήλευτη ὡς fast track διαδικασία! Καὶ αὐτὸ περιφρονώντας τὴν ἀποστολικὴ ἀλλὰ καὶ κανονικὴ ἐπιταγὴ ποὺ προβλέπει τὸν «νεόφυτον» ἢ τὸν «ἐκ φαύλης διαγωγῆς, οὐ δίκαιόν ἐστι πάραυτα προχειρίζεσθαι ἐπίσκοπον· ἄδικον γάρ, τὸν μηδέπω πεῖραν ἐπιδειξάμενον, ἑτέρων εἶναι διδάσκαλον», βλ. Ἀποστ-80 καί Α-2, Λαοδικείας-3, Ἁγ. Κυρίλλου-4)! Ἐδῶ, τὸ Πατριαρχεῖο ἔσπευσε ἀμέσως νὰ χορηγήσει τὴν ὕψιστη ἐκκλησιαστικὴ βαθμίδα τῆς Αὐτοκεφαλίας σὲ ἀνθρώπους ποὺ εἶχαν γεννηθεῖ καὶ ἀνδρωθεῖ πνευματικὰ στὸ 25ετές σχίσμα καὶ τώρα Αὐτό ἀπολαμβάνει τὰ τῶν ἐπιλογῶν Του ντροπιάζοντας ὅμως τὴν Ἐκκλησία.
Ἐφ’ ὅσον ὁ ἀναγνωριζόμενος ἀπὸ ὅλες τὶς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες κανονικὸς Μητροπολίτης Κιέβου Ὀνούφριος καὶ οἱ λοιποὶ κανονικοὶ ἐπίσκοποι δὲν ἐκοιμήθησαν, δὲν παραιτήθηκαν, δὲν ἀπουσίασαν ἀδικαιολόγητα ἀπὸ τὴν ἐπαρχία τους, δὲν καταδικάστηκαν γιὰ κανονικὸ παράπτωμα, πῶς ἐκλέγεται ὡς «Μητροπολίτης Κιέβου» κάποιος ἄλλος ἐπίσκοπος; Δὲν ἀπαγορεύεται αὐτὸ ἀπὸ τὸν ΑΒ-16 ποὺ διακελεύει «Διὰ τὰς φιλονεικίας τε καὶ ταραχάς, τὰς ἐν τῇ τοῦ Θεοῦ ἐκκλησίᾳ συμβαινούσας, καὶ τοῦτο ὁρίσαι ἀναγκαῖόν ἐστι· τό, μηδενὶ τρόπῳ ἐπίσκοπον καταστῆναι ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ, ἧς ἔτι ὁ προεστὼς ζῇ καὶ ἐν τῇ ἰδίᾳ συνίσταται τιμῇ, εἰμὴ αὐτὸς ἑκὼν τὴν ἐπισκοπὴν παραιτήσεται. Χρὴ γὰρ πρότερον τὴν αἰτίαν τοῦ μέλλοντος τῆς ἐπισκοπῆς ἐκδιώκεσθαι, κανονικῶς ἐξεταζομένην, εἰς πέρας ἄγεσθαι, εἶθ᾿ οὕτω, μετὰ τὴν αὐτοῦ καθαίρεσιν, ἕτερον ἀντ᾽ αὐτοῦ εἰς τὴν ἐπισκοπὴν προβιβάζεσθαι»;
Ἐντελῶς ἀντικανονικὰ ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης ἀπαιτεῖ ἀπὸ τὸν ἀναγνωριζόμενο ἀπὸ ὅλη τὴν Ὀρθοδοξία ὡς κανονικὸ «Μητροπολίτη Κιέβου» νὰ πάψει νὰ ἀποκαλεῖται μὲ τὸν κανονικό του τίτλο, τὸν ὁποῖο ἀναγνωρίζουν ὅλες οἱ Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες.
Εἶναι ἀντίθετη μέ τούς ἱεροὺς κανόνες ἡ ἀπόφαση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου νὰ δεχθεῖ ἀρχιερεῖς ἄλλης Ἐκκλησίας ἄνευ ἀπολυτηρίου γράμματος καὶ χωρὶς τὴν ἄδεια τοῦ κυριάρχου-κανονικοῦ Πατριάρχου τους; Οἱ κανόνες Ἀποστολικὸς-14, -15, Α-16, Σαρδικῆς-15, Καρθαγένης -63(54) τὸ ἀπαγορεύουν κατηγορηματικά.
Βάσει ποίου ἐκκλησιαστικοῦ κανόνα μία Αὐτόνομη Ἐκκλησία, μὲ ἰδιαίτερα ἔντονη ἐκκλησιαστικὴ ζωὴ (χιλιάδες ἐνορίες, χιλιάδες μοναχοὺς καὶ ἑκατομμύρια πιστῶν), ποὺ μέχρι σήμερα ἀναγνωριζόταν ἀπὸ ὅλες τὶς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες ὅτι αὐτὴ καὶ μόνο αὐτὴ ἐκφράζει τὸ σύνολο τῶν Ὀρθοδόξων τῆς Οὐκρανίας, «ἐξαφανίζεται» ἀπὸ τὸν ἐκκλησιαστικὸ χάρτη γιὰ νὰ δημιουργηθεῖ χῶρος νὰ ἱδρυθεῖ μία «νέα» Ἐκκλησία;
Καὶ τελικά, εἶναι δυνατὸν οἱ Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες νὰ ἀναγνωρίσουν ὅτι οἱ ἐνέργειες καὶ πράξεις ἑνὸς τσαρλατάνου ἀχειροτόνητου ψευδοεπισκόπου παρέχουν τὴν τελετουργική τοῦ μυστηρίου τῆς Ἱερωσύνης Θεία Χάρη; Εἶναι δυνατὸν ἕνας ἀχειροτόνητος νὰ χειροτονεῖ κανονικοὺς ἐπίσκοπους; Ἀπὸ πότε οἱ αὐτοχειροτόνητοι ἔχουν Ἀποστολικὴ Διαδοχὴ;
ΤΟ ΗΘΟΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Ἂς δοῦμε λίγο πιὸ ἀναλυτικά το ἦθος τῶν στελεχῶν καὶ, κατὰ συνέπεια, τὸ ἦθος τῆς νέας Αὐτοκέφαλης Ἐκκλησίας, τὴν ὁποία ὡς Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἀναγνωρίσαμε:
Εἰλικρινά, ἀμφιβάλω ἂν τὰ στελέχη τῆς νέας Ἐκκλησίας πιστεύουν. Λυπᾶμαι ποὺ τὸ λέω, ἀλλὰ ἀπὸ τὴ συμπεριφορὰ τους φαίνονται ἀδίστακτοι καὶ θὰ συνεργαστοῦν ἀκόμα καὶ μὲ τὸ διάβολο γιὰ νὰ καταφέρουν αὐτὸ ποὺ θέλουν! Καὶ τὸ Φανάρι ξέρει πολὺ καλὰ μὲ τί “παιδιὰ” ἔχει νὰ κάνει, καὶ δὲν τοὺς ἔχει ἐμπιστοσύνη. Ἀπόδειξη: στὸν Τόμο προβλέπεται τὸ ἀδιανόητο, ὅτι ἡ Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία δὲν μπορεῖ νὰ ἁγιοκατατάξει Ἁγίους, ἀλλὰ πρέπει νὰ ἀπευθύνεται στὴν Κωνσταντινούπολη! Σὲ καμία ἄλλη Ἐκκλησία δὲν προβλέπεται κάτι τέτοιο. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος δικαιοῦται νὰ ἁγιοκατατάσσει, ἀλλὰ μόνο γιὰ λόγους σεβασμοῦ πρὸς τὸ Πατριαρχεῖο ἀπευθύνεται σ’ Αὐτό, χωρὶς ὡστόσο νὰ εἶναι ὑποχρεωμένη. Ὅμως, καὶ μπορεῖ καὶ δικαιοῦται: π.χ. τὸν Χρυσόστομο Σμύρνης τὸν ἁγιοκατέταξε ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος χωρὶς νὰ ἀπευθυνθεῖ στὸ Φανάρι. Στὴν Οὐκρανία ἡ Αὐτόνομη Ἐκκλησία τοῦ Μόσχας δικαιοῦται νὰ ἁγιοκατατάσσει, ἐνῶ ἡ Αὐτοκέφαλη ὄχι!!!
Θὰ ἀναφέρω τέσσερα περιστατικὰ, ἐνδεικτικά του ἤθους τῆς νέας Ἐκκλησίας:
1. “Ἁγιοκατάταξη”… αὐτοχειροτόνητου καὶ τιμητικὴ ἐκδήλωση! Δέκα μέρες μετὰ τὴν παραλαβὴ τοῦ «Τόμου» (6.1.2019) καὶ πρὶν καλὰ-καλὰ «ἐνθρονιστεῖ», ὁ νέος «προκαθήμενος» ἔσπευσε νὰ τιμήσει τὸν Βασίλειο Λιπκόφσκη (Vasyl Lypkivsky)[7]. Παρουσίᾳ τοῦ προέδρου Ποροσένκο καὶ ἑνός «ἐπισκόπου» τῆς νέας του ἐκκλησίας, στὶς 18.1.19 στὸ Cherkasy τῆς Οὐκρανίας ὁ Ἐπιφάνιος ἔκανε τὰ ἀποκαλυ-πτήρια μεγάλου ἀδριάντος πρὸς τιμὴν τοῦ Vasyl Lypkivsky, στὸν ὁποῖο ὁ τιμώμενος εἰκονίζεται ὡς ἀρχιερέας[8]!
Μάλιστα, ὁ ἀποκατασταθείς ἀπὸ τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο, ἀχειροτόνητος Μακάριος τίμησε τὸν Vasyl Lypkivsky στὶς 27.11.2018 ὡς «ἱερομάρτυρα»[9], ἔχοντας ἁγιογραφήσει καὶ εἰκόνα του!
Ποιὸς εἶναι ὁ Vasyl Lypkivsky; Καθηρημένος Οὐκρανὸς ἱερέας, στὴ συνέχεια αὐτοχειροτόνητος «ἀρχιεπίσκοπος», καὶ ἀργότερα αὐτοανακηρυγμένος «Μητροπο-λίτης Κιέβου καὶ πάσης Οὐρανίας»! Δὲν ἦταν ἀκριβῶς αὐτοχειροτόνητος, ἀλλὰ σὲ σοβιετικοῦ τύπου λαϊκὴ συνέλευση, οἱ παρόντες καθηρημένοι πρώην ἱερεῖς καὶ διάκονοι, μαζὶ μὲ λαϊκοὺς ἀνάμεσά τους καὶ γυναῖκες τὸν «χειροτόνησαν». Μάλιστα γιὰ νὰ εἶναι πιὸ… ἔγκυρη ἡ «χειροτονία» ἐτέθη ἐπὶ τῆς κεφαλῆς τοῦ «χειροτονουμένου» τμῆμα λειψάνου (χειρὸς) τοῦ ἱερομάρτυρος Μακαρίου, ἐπισκόπου Κιέβου! Λόγῳ τοῦ ἀνίερου καὶ ἱερόσυλου τρόπου τῶν «χειροτονιῶν» ἡ ὁμάδα αὐτὴ ὀνομάστηκε στή συνείδηση τοῦ λαοῦ «σαμοσφιὰτοι» (=αὐτοχειροτόνητοι)!
Κατά τόν διαπρεπὴ ἱεράρχη τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τόν ἀείμνηστο Μητροπολίτη Σάρδεων Μάξιμο, ὁ Vasyl Lypkivsky ἐφάρμοσε τήν ἒγγαμο ἀρχιερωσύνη, τή δευτερογαμία καί τριτογαμία τῶν κληρικῶν, καί τήν ἀπόρριψη τοῦ μοναχισμοῦ! Ὑψηλό, ἀξιομίμητο, ἐκκλησιαστικό ἦθος, ἂξιο κάθε τιμῆς καί σεβασμοῦ…
Ἐπισημαίνεται, γιὰ νὰ γίνει κατανοητὴ ἡ σοβαρότητα τοῦ ζητήματος γιὰ ὅλη τὴν Ὀρθοδοξία, ὅτι ἡ ὁμάδα τοῦ αὐτοχειροτόνητου Vasyl Lypkivsky μέσα σὲ δυόμισι χρόνια, στὶς ἀρχὲς τοῦ 1924 εἶχε 30 ἐπισκόπους καὶ περίπου 1.500 ἱερεῖς καὶ διακόνους ποῦ ὑπηρετοῦσαν σὲ σχεδὸν 1.100 ἐνορίες, ἐνῶ ἔχει γίνει διασπορά της σὲ Εὐρώπη καὶ Ἀμερική! Μάλιστα, σύμφωνα με τὴ σχετική ἀναφορὰ τοῦ Μητροπολίτη Σάρδεων Μαξίμου:
«Ὁ ὡς ἄνω αὐτοχειροτονήτως τὸν ἐπισκοπικὸν βαθμὸν καὶ τὸν τίτλον τοῦ “Μητροπολίτου Κιέβου καὶ πάσης Οὐκρανίας” ἰδιοποιηθείς Βασίλειος Λιπκόβσκη ἀπηυθύνθη ἐπανειλημμένως πρὸς τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον ἐξαιτούμενος ἐπικοινωνίαν καὶ εὐλογίαν, καὶ δικαιολογῶν ἀδικαιολογήτως τὴν αὐτοχειροτόνητον ἑαυτοῦ καὶ τῶν ἄλλων χειροτονίαν … Περιττὸν βεβαίως καὶ νὰ λεχθῇ, οὐδεμίας ἔτυχε, ὡς εἰκός, ἀπὸ μέρους τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἀπαντήσεως».
Ποῦ εἶσαι, ἀείμνηστε Ἰεράρχα Μάξιμε, νά δεῖς τήν ἀξιοθρήνητη ἐξέλιξη…
Δυστυχῶς αὐτὸν τίμησε καὶ αὐτὸν προσκυνεῖ ὡς Ἅγιο ἡ νέα Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας… Ἐπισημαίνω μὲ ἰδιαίτερη ἔμφαση ὅτι τὰ ἀνωτέρω δὲν τὰ ἀναφέρουν οἱ Ρῶσοι προκειμένου νά… συκοφαντήσουν τόν «ἀπόστολο τῆς Οὐκρανικῆς Ἐκκλησίας» (ἔτσι χαρακτήρισε τὸν Λιπκόβσκυ ὁ προκαθήμενος Ἐπιφάνιος), ἀλλὰ οἱ διαπρεπεῖς ἱεράρχες τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, οἱ ἀείμνηστοι Μητροπολίτης Σάρδεων Μάξιμος καί πρώην Θυατείρων Μεθόδιος Φούγιας!
2. Καὶ ΛΟΑΤΚΙ;! Κύριε ἐλέησον! Ἡ νέα Ἐκκλησία, γέννημα καὶ ὄργανο τῆς ἀμερικανικῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς, δὲν μπορεῖ νὰ ἔχει ἀναστολὲς γιὰ τὸ κίνημα τῶν κίναιδων (ὁμοφιλοφύλων). Στὶς πρῶτες του δηλώσεις ὁ νέος προκαθήμενος Ἐπιφάνιος δήλωσε ἀναφορικὰ μὲ τὰ δικαιώματα τῶν σοδομιστῶν, κίναιδων κλπ ΛΟΑΤΚΙ:
«Φυσικά, εἶμαι ὑπὲρ τῆς ἔναρξης μεταρρυθμίσεων στὴν ἐκκλησία γιὰ νὰ μὴν ὑπάρχει συντηρητισμός, γιὰ νὰ ἀπομακρυνθοῦμε ἀπὸ τὴν Ρωσικὴ παράδοση καὶ γιὰ νὰ εἶναι ἡ ἐκκλησία ἀνοιχτή, καὶ ἕνας πνευματικὸς ὁδηγὸς γιὰ τὸν Οὐκρανικὸ λαό. Κινούμαστε πρὸς τὴν Εὐρώπη καὶ συνεπῶς θὰ πρέπει νὰ ἀπομακρυνθοῦμε ἀπὸ τὴν συντηρητικὴ Ρωσικὴ παράδοση. Ἡ Ἐκκλησία θὰ πρέπει νὰ εἶναι πιὸ ἀνοιχτή, διότι ἡ Ρωσικὴ Ὀρθοδοξία εἶναι πολὺ συντηρητικὴ… Αὐτὸ εἶναι ἕνα δύσκολο ζήτημα τὸ ὁποῖο δὲν πρέπει νὰ προβάλουμε στὴν ἀρχὴ τοῦ ταξιδιοῦ μας, διότι γνωρίζετε τὸν τρόπο ποὺ ἡ Οὐκρανικὴ κοινωνία ἀντιλαμβάνεται αὐτὸ τὸ θέμα. Τώρα πρέπει νὰ ἐργαστοῦμε πάνω σε αὐτὸ γιὰ νὰ τὸ δεχτεῖ ἡ Οὐκρανικὴ κοινωνία. Εἶναι μιὰ μακρὰ πορεία. Θὰ συζητήσουμε καὶ θὰ ἀναζητήσουμε ἀπαντήσεις σὲ αὐτὰ τὰ περίπλοκα ζητήματα»[10].
Καὶ σύντομα ἄρχισε νὰ ὑλοποιεῖ τὰ σχέδιά του: Στὴν τελευταία Σύνοδο τῆς Αὐτοκέφαλης Ἐκκλησίας συμμετεῖχε ὡς μεταφραστής ὁ κ. Ivan Ryabchiy (https:// spzh.news/gr/news/67209-na-arkhijereskom-sobore-pcu-prisutstvoval-lgbt-aktivist--smi) ἡγετικὸ στέλεχος τοῦ Κινήματος τῶν ΛΟΑΤΚΙ καὶ πρωτοστατῶν στὶς παρελάσεις αἰσχύνης (gay pride) στὸ Κίεβο. Σύμφωνα μὲ τοὺς δημοσιογράφους, ὁ Ryabchiy, ὁ ὁποῖος, ἐκτὸς ἀπὸ τὸν σεξουαλικό προσανατολισμό του, τοποθετεῖ τὸν ἑαυτό του ὡς ἐθνικιστὴ καὶ πατριώτη, ἦταν προηγουμένως κοντὰ στὴν ἡγεσία τοῦ «Πατριαρχείου Κιέβου». Γιὰ παράδειγμα, τὸ 2016 ὁ «πατριάρχης» Φιλάρετος (Ντενισένκο) ἀπένειμε στὸ Ryabachy τὸ παράσημο τῆς UOC-KP (ἡ σχισματικὴ ὁμάδα τοῦ Φιλαρέτου μὲ τὴν ἐπωνυμία Πατριαρχεῖο Κιέβου)
Ναί! Τὸ δραστήριο μέλος τοῦ κινήματος τῶν ΛΟΑΤΚΙ παρακάθεται στὴ Σύνοδο τῆς Αὐτοκέφαλης Ἐκκλησίας, καὶ βραβεύεται ἀπὸ τὸν «ἐπίτιμο Πατριάρχη» Φιλάρετο «γιὰ τὴν ἰδιαίτερη συμβολή του στὴν ἀναβίωση τῆς πνευματικότητας στὴν Οὐκρανία»!!!
Νὰ χαιρόμαστε τὴ νέα Ἐκκλησία ποὺ ἀνέτειλε!
3. Ἀσφαλῶς καὶ μὲ τοὺς Οὐνίτες! Ἄφησα γιὰ τελευταῖο δεῖγμα ἐκκλησιαστικοῦ ἤθους τὸ πλέον σημαντικό: αὐτὸ ποὺ ὅλο καὶ περισσότερο θὰ μᾶς ἀπασχολεῖ ἀπὸ ἐδῶ καὶ στὸ ἑξῆς μὲ τὴν Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία. Ἴσως αὐτὸς εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς λόγους ποὺ τὸ Πατριαρχεῖο προχώρησε στὴ δημιουργία αὐτοῦ τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μορφώματος.
Ἄκρως ἀνησυχητικὲς εἶναι οἱ θερμὲς σχέσεις ποὺ ὁλοὲν καὶ περισσότερο ἀναπτύσσει ἡ Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία μὲ τοὺς Οὐνίτες. Ὁ καλύτερος φίλος τοῦ Ἐπιφανίου εἶναι ὁ Οὐνίτης Ἀρχιεπίσκοπος Σβετσούκ. Ὅλο γλυκόλογα εἶναι… Μὴν ξεχνᾶμε ὅτι ὁ πάπας εἶχε πεῖ ὅτι «ἡ Οὐκρανία εἶναι τὸ ἐργαστήριο τοῦ Οἰκουμενισμοῦ»! Ὁ σχεδιασμὸς προχωρεῖ μεθοδικά: τὸ Φανάρι θέλει νὰ καταπιοῦμε ὡς Ὀρθόδοξοι τὴν κοινωνία μὲ τοὺς σχισματικούς. Νὰ καταπιοῦμε τὴν ἀνυπαρξία Ἀποστολικῆς Διαδοχῆς στὴν Ἀρχιερωσύνη. Σιγὰ-σιγὰ θὰ συνηθίσουμε τὸ πήγαινε-ἔλα μὲ τοὺς Οὐνίτες. Καὶ, τελικά, το βῆμα γιὰ νὰ βρεθοῦμε στὴν ἀγκαλιὰ τοῦ πάπα ποὺ τόσο μᾶς “ἀγαπὰ”, δὲν εἶναι καθόλου δύσκολο… Θὰ μᾶς ποῦν τότε: «Νὰ καὶ οἱ Οὐνίτες τί ἔπαθαν ποὺ ἀναγνωρίζουν τὸν πάπα, καὶ αὐτοὶ εἶναι σὰν Ὀρθόδοξοι. Ἔτσι, θὰ εἴμαστε καὶ ἐμεῖς… ὅλοι μαζὶ ἀγαπημένοι καὶ μονιασμένοι! Ποῦ εἶναι τὸ κακό;».
Ἀποκαλυπτικὸ εἶναι τὸ σχετικὸ video (βλ. https://tasthyras.wordpress.com/2019/12 /21/ουνίτες-και-σχισματικοί-στην-ουκρανί/), τὸ ὁποῖο ἀξίζει νὰ δοῦμε γιὰ νὰ καταλάβουμε τί μᾶς ἑτοιμάζουν.
Εἰλικρινὰ προβληματίζομαι μὲ τοὺς παραδοσιακοὺς Ἕλληνες Ἀρχιερεῖς καὶ θεολόγους οἱ ὁποῖοι ἀποδέχθηκαν, ἐνέκριναν καὶ θέλουν νὰ ἐπιβάλουν στὸν πιστὸ λαὸ τὴν οὐκρανικὴ κακοκεφαλία! Διερωτῶμαι πῶς αἰσθάνονται ὅταν βλέπουν τίς μεθοδεύσεις αὐτές; Δὲν αἰσθάνονται ἒντονες τύψεις ὡς συνένοχοι, διότι συνέπραξαν σὲ ἔγκλημα κατὰ τοῦ Οὐκρανικοῦ λαοῦ μέ τό νὰ ἀναγνωρίσουν τέτοιους ἀνθρώπους ὡς Ποιμένες του καὶ τέτοια Ἐκκλησία ὡς Μάνα του;
Δ΄
Οὐκρανικό: ἀπὸ κανονικὸ σὲ ἐκκλησιολογικὸ ζήτημα
Δυστυχῶς, τὸ ἐκκλησιαστικὸ πρόβλημα τῆς Οὐκρανίας ἐξελίσσεται ἀπὸ πρόβλημα κανονικῆς ὑφῆς σὲ μεῖζον ἐκκλησιολογικό πρόβλημα, μὲ ἀπροσδιόριστες γιὰ τὴν ὥρα συνέπειες καὶ διαστάσεις:
Ἔχουμε στὴ νεώτερη ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία γιὰ πρώτη φορὰ τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη νὰ προσδίδει στὰ «πρεσβεῖα τιμῆς» -ποὺ ἀναμφισβήτητα ἡ Ὀρθόδοξη παράδοση Τοῦ ἀναγνωρίζει- ἔννοια παπικοῦ τύπου πρωτείο ἐξουσίας
Πρωτεῖο τιμῆς (πρεσβεῖα τιμῆς):
1. Συντονιστικὸς ρόλος στὶς πανορθόδοξες σχέσεις.
2. Ἒκφραση καὶ ὑλοποίηση ἀποφάσεων ποὺ λαμβάνουν ἐν Συνόδῳ οἱ Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες.
Παπικὸ πρωτεῖο ἐξουσίας:
1. Ὁ πάπας ἐνεργεῖ ὑπερορίως, ὄχι μόνο στὰ ὅρια τοῦ Πατριαρχείου Ρώμης, ἀλλὰ στὴν καθ’ ὅλου Ἐκκλησία.
2. Ὁ πάπας ἀποφασίζει κυριαρχικά καί ἀνεξάρτητα, ἢ καὶ ἀντίθετα μὲ τὴ γνώμη τῶν κατὰ τόπους Ἐκκλησιῶν.
3. Οἱ λοιποὶ ἐπίσκοποι ὑποχρεοῦνται νὰ ἀποδεχθοῦν τὴν παπικὴ ἀπόφαση.
4. Ἡ παπικὴ ἀπόφαση δὲν χρήζει ἐγκρίσεως, ἀλλὰ οὔτε προσβάλλεται οὔτε ἀναιρεῖται.
Σᾶς παρακαλῶ πολύ, πεῖτε μου, οἱ ἐνέργειες τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου στὸ Οὐκρανικὸ τί σᾶς θυμίζουν; Ὀρθόδοξα πρεσβεῖα τιμῆς ἢ παπικὸ πρωτεῖο ἐξουσίας;
Καὶ ἔτι πλέον: ἡ καινοφανὴς στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀπαίτηση τοῦ Οἰκουμενικοῦ πατριάρχου νὰ ἐπιλαμβάνεται Αὐτὸς τῶν σοβαρῶν ὑποθέσεων τῶν τοπικῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, καὶ νὰ μπορεῖ νὰ ἐπεμβαίνει ὑπερορίως στὴν ἀνὰ τὴν Οἰκουμένη Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἀκόμα καὶ «αὐτεπαγγέλτως καί ὡς ἐκ καθήκοντος» «οὐ μόνον ἔνθα περί Δογμάτων καί ἱερῶν Παραδόσεων καί Κανονικῶν Ἐκκλησιαστικῶν Διατάξεων ἤ περί γενικῶν ζητημάτων ἀφορώντων εἰς ὁλόκληρον τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας ἀλλά καί ἐν πᾶσι τοῖς σχετικῶς σπουδαίοις ἐπί μέρους ζητήμασι τοῖς ἐνδιαφέρουσι ταύτην ἤ ἐκείνην τήν Τοπικήν Ἐκκλησίαν»[11], φέρνει στό νοῦ τὸ Διάταγμα Dictatus Papae (1075), τοῦ πάπα Γρηγορίου Ζ ́. Στο παπικό Διαταγμα ἀναγράφεται ἡ ἀπαίτηση νὰ ὑποβάλλονται πρός λύση στόν πάπα ὅλες οἱ “cause majores” (μείζονες ὑποθέσεις) τῶν ἀνὰ τὴν οἰκουμένη Ἐκκλησιῶν! Καὶ οἱ συνειρμοὶ συνεχίζονται ἂν θυμηθοῦμε τὶς φράσεις τοῦ θεωρητικοῦ τῆς παπικής Γρηγοριανῆς μεταρρύθμισης, τοῦ καρδιναλίου τῆς Silva Candida (1053-1054) στὸ σύγγραμμά του “De sancta romana ecclesia”, ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρώμης εἶναι «ἡ μητέρα ὅλων τῶν Ἐκκλησιῶν» (mater omnium ecclesiarum), ὁ ἄξονας, ἡ πηγὴ καὶ ἡ ἀρχὴ (cardo, fons et origo), ἡ κορυφὴ καί το θεμέλιό τους (vertex et fundamentum).
Καταλαβαίνουμε, σεβαστοὶ πατέρες καὶ ἀγαπητοί, ποῦ ὁδηγεῖται ἡ Ὀρθόδοξη ἐκκλησιολογία μας…
Συνεπῶς, ἡ εὐθύνη ὅλων ὅσων συμπράξουν ἢ διὰ τῆς σιωπῆς τους δώσουν τὴ δυνατότητα νὰ παγιωθοῦν αὐτὲς οἱ παπικές ἀντιλήψεις καὶ πρακτικὲς στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία θὰ εἶναι μεγάλη. Ἡ τυχόν ἀνοχὴ θὰ καταλογιστεῖ ὡς συνενοχή.
Οἱ Προκαθήμενοι τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καί οἱ ἐπίσκοποί μας, μάλιστα, ποὺ ἔχουν δώσει ὅρκο σεβασμοῦ στοὺς ἱεροὺς κανόνες, στήν τήρηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς τάξεως καὶ στὴ διατήρηση ἀνοθεύτου τῆς Ὀρθοδόξου ἐκκλησιολογίας, θέλουμε νά πιστεύουμε πώς κατανοοῦν πλήρως τὴν μεγίστη εὐθύνη τους ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ Λαοῦ Του.
Ε΄
Ἕνας χρόνος νέα ἐκκλησία Οὐκρανίας …
Συμπληρώθηκε προχθές, στὶς 6.1.2020, ἤδη ἕνας χρόνος ἀπὸ τὴ χορήγηση τοῦ Τόμου στὴν Οὐκρανία. Ὅπως εἶναι φυσικὸ μία ἐκκλησιαστικὴ ἐνέργεια ποὺ ὑπαγορεύθηκε ἀπὸ συγκεκριμένα ἀντίχριστα κέντρα ἐξουσίας, ἡ ὁποία σχεδιάστηκε γιὰ νὰ ὑπηρετήσει ὄχι ἐκκλησιαστικοὺς ἀλλὰ ἀποκλειστικὰ καὶ μόνο γεωπολιτικοὺς στόχους, ποὺ θεμελιώθηκε στὴν περιφρόνηση καὶ καταπάτηση σωρείας ἱερῶν κανόνων, καὶ ὁδεύει ταχέως σὲ ἐκκλησιολογικὴ ἐκτροπὴ δὲν μπορεῖ νὰ ἔχει καλὰ ἀποτελέσματα γιὰ τὴν Ἐκκλησία μας. Οἱ πνευματικοὶ νόμοι, θὰ ἔλεγε ὁ Ἃγ. Παΐσιος, θά λειτουργήσουν! Καὶ νὰ τὸ ἀποτέλεσμα:
1. Ἐπιδείνωση τῆς ἐκκλησιαστικῆς καταστάσεως στὴν Οὐκρανία. Ὄχι μόνο δὲν ὑπῆρξε εἰρήνη, ὁμόνοια καί ἑνότητα, ἀλλὰ ἀντιθέτως βιαιότητες, καταλήψεις ναῶν, σπάσιμο θυρῶν τῶν ἱ. Ναῶν μὲ λοστοὺς καὶ ἀλλυσοπρίονα, ἀπειλές, προκηρύξεις κατὰ κληρικῶν, δικαστήρια κοκ.
Ἀλήθεια, ἀγαπητοί μου, πῶς μποροῦμε ἐμεῖς, κληρικοὶ καὶ λαϊκοὶ, νὰ εἴμαστε ἥσυχοι καὶ νὰ στεκόμαστε ἀδιάφοροι στὸν πόνο καὶ τὸ μαρτύριο τῶν χιλιάδων Ὀρθοδόξων ἀδελφῶν μας μελῶν τῆς κανονικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας ποὺ ἐπιθυμοῦν νὰ παραμένουν στὴ Μάνα τοὺς Ἐκκλησία καὶ γιὰ τὸ λόγο αὐτὸ ὑφίστανται τόσες διώξεις; Δὲν εἶναι αὐτοὶ μέλη τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ; Δὲν ὑποχρεούμαστε καὶ ἐμεῖς νὰ συμπάσχουμε μαζί τους; Εἶναι δυνατὸν ἐμεῖς ὡς Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες νὰ στεκόμαστε στό πλευρὸ τῶν δημίων τους;
Ἐνδεικτικὸ τῆς ἀπουσίας Πνεύματος τοῦ Θεοῦ ἀλλὰ ἐπενέργειας πονηροῦ πνεύματος, εἶναι τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία αὐτοδιασπάστηκε!
Τὸ σχίσμα ἀποσχίστηκε! Ὁ Φιλάρετος μὲ κάποιους ἐπισκόπους ἀποσχίστηκε ἀπό τούς σχισματικούς, καὶ ἄρχισε νὰ χειροτονεῖ ἄλλους ἐπισκόπους. Μέχρι σήμερα ἒχει δική του Σύνοδο μέ 8 «Μητοπολίτες»! Τὸ πνευματικὸ παιδί του, ὁ προκαθήμενος Ἐπιφάνιος τὸν καταγγέλλει, καὶ ὁ Φιλάρετος ἀπειλεῖ μὲ ἀποκαλύψεις. Τὸ Φανάρι ποὺ ἀποκατέστησε τὸν Φιλάρετο καὶ τὸν ἀνακήρυξε -ἄκουσον, ἄκουσον!- «ἐπίτιμο Πατριάρχη», στέκεται ἀμήχανο καὶ κατηγορεῖ τοὺς Ρώσους ὅτι φταῖνε ποὺ τσακώθηκε ὁ Φιλάρετος μὲ τὸν Ἐπιφάνιο! Γιὰ γέλια καὶ γιὰ κλάμματα!
2. Καὶ ὅπως ὅλες οἱ δαιμονοκίνητες καταστάσεις δὲν περιορίζονται ἀλλὰ ἐξαπλώνουν τὴν ταραχὴ καὶ τὴ διάσπαση σὲ διορθόδοξο ἐπίπεδο, τό ἲδιο ἀκριβῶς συμβαίνει καί μέ τό Οὐκρανικό Αὐτοκέφαλο:
Στὴν Ἀφρικὴ 30 ἰθαγενεῖς κληρικοὶ ἀπὸ τέσσερις Μητροπόλεις δημοσίευσαν ἐπιστολὴ μὲ τὴν ὁποία διαφωνοῦν μὲ τὴν ἐπιλογὴ τοῦ Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας νὰ ἀναγνωρίσει τοὺς Οὐκρανούς. Πρωτοφανὲς γιὰ τὴν Ἀφρική. Καὶ ὑπάρχει κίνδυνος ἐὰν οἱ ἐκεῖ ἐπίσκοποι δὲν προσέξουν νὰ χάσουν ὅλους τους κληρικοὺς καὶ τότε κλάψτε τὴν ἱεραποστολή...
Στὴν Κύπρο εἶδαν τὸ φῶς τῆς δημοσιότητος ἔντονες λεκτικὲς ἀντεγκλήσεις τοῦ Ἀρχιεπισκόπου μὲ 3- 4 Ἀρχιερεῖς!
Στὴν Ἑλλάδα δὲν βλέπετε τί γίνεται; Δὲν βλέπετε ὅτι ὅλο καὶ περισσότερο ζημιώνεται ἡ τοπική μας Ἐκκλησία μας ἀπὸ τὴν Οὐκρανικὴ αὐτοκεφαλία;
1. Θὰ σᾶς παραπέμψω σὲ ἐπιστολὴ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας Ἀναστασίου ποὺ περιγράφει τὴν κατάπτωση ἐξ αἰτίας τοῦ Οὐκρανικοῦ, στὴν ὁποία ἔχει ὁδηγηθεῖ ὁ ἐκκλησιαστικὸς λόγος ἐν Ἑλλάδι «μὲ ἄνωθεν καθοδήγηση καὶ προστασία» -πράγματι, φοβερὴ καταγγελία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Τιράνων!- ὅπως λέει:
«Εἶναι λυπηρὸ ὅτι γιὰ ἕνα τόσο κρίσιμο θέμα ἔχουν κινητοποιηθεῖ ἀνεύθυνα πρόσωπα, μὲ σκοπὸ νὰ λοιδοροῦν ἐκείνους ποὺ διατυπώνουν διαφορετικὲς ἐκτιμήσεις, κολακεύοντας συγχρόνως ὅσους ὑποστηρίζουν.
Ἀποκαλύπτεται ἕνας συγκεκριμένος ἐπιχειρησιακὸς σχεδιασμός. Ὁρισμένοι χρησιμοποιοῦν τὴν κοινωνικὴ δικτύωση.
Τὸ κύριο φερέφωνό τους εἶναι κληρικὸς Μητροπόλεως τῆς Κρήτης (καθοδηγούμενος καὶ προστατευόμενος ἄνωθεν), ὁ ὁποῖος μὲ μία συγκεκριμένη «παρέα κρούσεως» ἀνέλαβαν τὸν ρόλο νὰ εἰρωνεύονται μὲ κακεντρέχεια, νὰ ἐκφοβίζουν καὶ κατὰ τὴ φαντασία τους νὰ τιμωροῦν μὲ ὕβρεις, ἀπειλές, μικρονοϊκὰ σοφίσματα, ἀκόμα καὶ ἄθλιες βωμολοχίες ὅσους ἔχουν διαφορετικὲς προτάσεις γιὰ τὴν ὑπέρβαση τῆς κρίσεως...
Ὅσοι μετέχουν σὲ αὐτὸν τὸν σχεδιασμό, ἀπερίφραστα ἢ μὲ ὑπονοούμενα, ἐπιχειροῦν ἀνενδοίαστα νὰ κολλήσουν ἐτικέτες ἐθνοφυλετικὴς ἐμπνεύσεως, μὲ ἐπιγραφὲς ὅπως «σλαβόφιλοι», «ρωσόφιλοι» καὶ ἄλλα παρόμοια. Πρόκειται γιὰ κατάπτωση ἐκκλησιαστικῆς ἀντιπαραθέσεως, ποὺ ἐξαθλιώνει τὸν διορθόδοξο διάλογο σὲ μία κρίσιμη γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία ἐποχὴ».
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας ἀναφέρεται κυρίως σὲ ὑποστηρικτὲς τῆς αὐτοκεφαλίας ποὺ ἒχουν συστήσει «συγκεκριμένη παρέα κρούσεως», καί λοιδοροῦν, χλευάζουν, προπηλακίζουν ὅσους ἀσκοῦν κριτικὴ στὶς ἐνέργειες τοῦ Φαναρίου, «μὲ ἄνωθεν καθοδήγηση καὶ προστασία»!
2. Προσωπικὰ στενοχωρήθηκα γιὰ τὴν ἀπομείωση τῆς ἀξιοπρέπειας τῆς Ἱεραρχίας μας, ὅταν ὁ Οἰκουμενικὸς προεξόφλησε τὴν ἀπόφασή Της… Δυστυχῶς, κανένας ἐπίσκοπος δὲν διαμαρτυρήθηκε γιὰ τὴν εὐθεία προσβολὴ τοῦ Ἱεραρχικοῦ Σώματος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.
3. Γιὰ νὰ εἴμαστε εἰλικρινεῖς μὲ τοὺς πνευματικούς μας Πατέρες θὰ πρέπει νὰ τοὺς ποῦμε μὲ πολὺ σεβασμὸ ὡς παιδιά τους ὅτι πλήν ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων μᾶς ἀπογοήτευσαν, καὶ ὡς πρόσωπα ἀλλὰ καὶ ὡς σύνολο, ὡς Ἱεραρχία. Διότι, μπορεῖ νὰ μὴν αἰσθανθεῖ κάποιος ἀπογοήτευση ὅταν βλέπει νὰ προσβάλεται ὁ πυρήνας τοῦ συνοδικοῦ συστήματος μὲ τὴν ἄρνηση νὰ διεξαχθεῖ ψηφοφορία ἐπὶ τῆς προτάσεως γιὰ ἔγκριση τῆς αὐτοκεφαλίας; Τί φοβήθηκαν καὶ δὲν ἔθεσαν τὸ ζήτημα σὲ ψηφοφορία; Μήπως ὅτι δὲν τοὺς ἔβγαιναν τὰ κουκιὰ καὶ θὰ ἐκτίθεντο σὲ αὐτοὺς πού εἶχαν ὑποσχεθεῖ ὅτι θὰ λύσουν τὸ ζήτημα; Ἀλλὰ καὶ μετὰ τὴ Συνοδικὴ «ἀπόφαση», σεβαστοὶ Ἀρχιερεῖς ἔχουν καταθέσει σοβαρότατες ἐνστάσεις, π.χ. «ἐσπευσμένη διαδικασία», «ἀνέτοιμους καὶ ἀπληροφόρητους καὶ ἐντελῶς ἀπροετοίμαστους Ἀρχιερεῖς», ζήτημα ποὺ ἦταν «ἀνώριμο πρὸς συζήτηση», «βιαστικὲς ἀποφάσεις», ἐνῶ τὸ κρίσιμο ὑπόμνημα τῶν Συνοδικῶν Ἐπιτροπῶν εἶναι «πρόχειρον καὶ περιέχει ἀνακρίβειες, ἀντιφατικά, ἀλλοπρόσαλλα καὶ προχειρότητες» γιὰ νὰ περιοριστῶ μόνο σὲ ὅσα ἔχει ἀναφέρει ὁ πολιὸς Μητροπολίτης Ἠλείας Γερμανὸς[12], ἐνημερώνοντας ὑπεύθυνα τούς ἱερεῖς του σὲ ἱερατικὴ σύναξη.
4. Ἀπογοήτευση αἰσθανθήκαμε καὶ ἀπὸ συνοδικὲς συνομιλίες, ὅπως αὐτὲς διέρρευσαν, χωρὶς νὰ διαψευστοῦν. Μποροῦμε νὰ μὴν θλιβόμαστε ὅταν ἀκοῦμε τοὺς Ἱεράρχες μας νὰ σιωποῦν σχεδὸν στὸ σύνολό τους γιὰ τὰ κρίσιμα κανονικά, ἐκκλησιαστικὰ καὶ θεολογικὰ ζητήματα ποὺ τέθηκαν μὲ τὴν Οὐκρανικὴ Αὐτοκεφαλία, καὶ νὰ ὁμιλοῦν γιὰ «λεβέντικη Ἱεραρχία» ἢ νὰ ἐπικαλοῦνται τὸ ἐθνικὸ φρόνημα μὲ φτηνὰ ἐθνοφυλετικοῦ τύπου ἐπιχειρήματα «δὲν θὰ ἀφήσουμε τοὺς Ρώσους νὰ μᾶς πάρουν τὸ Πατριαρχεῖο»; Εἶναι πολὺ τραγικὸ Ἕλληνες Ἱεράχες ἐν Συνόδῳ (δηλαδή στὸ πλέον ἐπίσημο βῆμα, ὅπου θὰ ἔπρεπε νὰ παράγεται θεολογία) νὰ προσπαθοῦν νὰ ὑποστηρίξουν τὴν Οὐκρανικὴ αὐτοκεφαλία ἐξιστορώντας πόσο κακὴ εἶναι ἡ Μόσχα, ὁπότε “καλά τούς ἔκανε” ὁ Βαρθολομαῖος! Ἂν εἶναι δυνατόν! Ἡ ἐπιχειρηματολογία αὐτὴ μὲ πάει πίσω 15 χρόνια, στὴν οἰκογενειακή μου ζωή, ὅταν τὰ μικρὰ, τότε, παιδιά μου τσακώνονταν. Ὅταν μάλωνα τὸ ἕνα μοῦ ἔλεγε ὅτι ὁ ἄλλος μὲ πείραξε πρῶτος, καὶ τό ἄλλο δικαιολογεῖται: δὲν φταίω ἐγώ, ἐκεῖνος ἄρχισε πρῶτος… Καὶ ἂν τὰ παιδικὰ τερτίπια μᾶς προκαλοῦν θυμηδία, δὲν συμβαίνει τὸ ἴδιο ὅταν ἡ ἴδια βάση ἐπιχειρηματολογίας ἀκούγεται ἀπὸ ἐπισκόπους ἐν Συνόδῳ γιὰ τὰ τόσο κρίσιμα θεολογικὰ ζητήματα. Ὡς λογικὸ ποίμνιο, ἐπειδὴ καὶ ἀγαποῦμε καὶ σεβόμαστε τοὺς Ποιμένες μας, θέλουμε καὶ ἀπαιτοῦμε ἀπὸ αὐτοὺς σοβαρότητα, νὰ σταθοῦν δε στὸ ὕψος ποὺ τούς ἔθεσε ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ.
Ὁτιδήποτε ἄλλο εἶναι ἀπογοητευτικὸ καὶ μᾶς γεμίζει μὲ πικρία…
Θὰ ἤθελα νὰ σταθῶ λίγο περισσότερο στὴν ἐνώπιον τῆς Συνόδου δήλωση τοῦ Μητροπολίτου μας. Ὁ Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας εἶπε: «ἂν οἱ Ρῶσοι εἶχαν ἔρθει στὴ Σύνοδο τῆς Κρήτης δὲν θὰ εἶχε δώσει αὐτοκεφαλία ὁ Πατριάρχης στὴν Οὐκρανία». Δυστυχῶς ὁ Ποιμενάρχης μας ἔχει ἀπόλυτο δίκιο. Ἡ δήλωση αὐτὴ εἶναι πέρα γιὰ πέρα σωστὴ –δυστυχῶς! Ἂν εἶχαν πάει οἱ Ρῶσοι στὴν Κρήτη δὲν θὰ ἔδινε αὐτοκεφαλία στὴν Οὐκρανία. Αὐτὸ τὸ εἶχε ὑποσχεθεῖ ὁ ἴδιος ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος στὸν Πατριάρχη Μόσχας στὸ Σαμπεζὺ τῆς Γενεύης κατὰ τὴν τελευταία πρὸ τῆς Συνόδου τῆς Κρήτης Σύναξη τῶν Προκαθημένων (Ἰανουάριος 2016), ὅπως τὸ ἔχουν δηλώσει σὲ ἐπιστολὲς τους ὁ Πατριάρχης Σερβίας καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Τσεχίας καὶ Σλοβακίας. Μάλιστα, Ἕλληνας ἐπίσκοπος ποὺ ὑπεραμύνεται τῶν δικαίων τοῦ Πατριαρχείου μοῦ περιέγραψε ἀκριβῶς τί ἔγινε στὸ Σαμπεζὺ τὸν Ἰανουάριο 2016: στὴ Σύναξη τῶν Προκαθημένων ὁ Μόσχας ἦταν ἐντελῶς ἀρνητικὸς γιὰ τὴν Πανορθόδοξη καὶ ἔτσι φαινόταν ὅτι ἡ Σύναξη ὁδηγεῖτο σὲ ἀδιέξοδο. Στὸ διάλειμμα, πίνοντας καφὲ στὸ σαλόνι, λέει ὁ Οἰκουμενικὸς στὸν Μόσχας ἐνώπιον τῶν ἄλλων Προκαθημένων: «ἔλα ἐσὺ στὴν Κρήτη καὶ δὲν θὰ πειράξω ἐγὼ τὴν Οὐκρανία!». Συμφώνησε σὲ αὐτὸ ὁ Μόσχας, μπῆκαν ἀγαπημένοι στὴν αἴθουσα διασκέψεων, καὶ ἀνακοίνωσαν τὴ διεξαγωγὴ τῆς Πανορθοδόξου στὴν Κρήτη! Τελικὰ ὅμως ἡ Μόσχα ὄχι μόνο δὲν πῆγε στὴν Κρήτη γιὰ νὰ διατρανώσει τὴν πρωτοκαθεδρία τοῦ Κωνσταντινουπόλεως, ἀλλὰ 6 μῆνες μετὰ τὴν Κρήτη μὲ ἀφορμὴ τὰ γενέθλια τοῦ Κυρίλλου διοργάνωσε ἀντι-Σύναξη Προκαθημένων μὲ ντεκὸρ ποὺ θύμιζε τὴν Πανορθόδοξη. Αὐτὸ ξεχείλησε τὴν ὀργὴ τοῦ Φαναρίου…
Σὲ αὐτὸ ἀναφέρθηκε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας ὅταν εἶπε: «ἂν οἱ Ρῶσοι εἶχαν ἔρθει στὴ Σύνοδο τῆς Κρήτης δὲν θὰ εἶχε δώσει αὐτοκεφαλία ὁ Πατριάρχης στὴν Οὐκρανία».
Εἶπα, ὅμως «δυστυχῶς αὐτὸ εἶναι ἀλήθεια». Γιατί «δυστυχῶς»; Διότι καὶ ἀπὸ αὐτὸ ἀποδεικνύεται ὅτι τὰ κίνητρα γιὰ τὴν ἐκχώρηση τῆς αὐτοκεφαλίας δὲν ἦταν πνευματικά! Δὲν ὑπῆρξε ἐνδιαφέρον γιὰ τὸν Οὐκρανικὸ λαό, δὲν ὑπῆρξε ἀγωνία γιὰ τὴν ἐπούλωση τοῦ σχίσματος. Δὲν ὑπῆρξε πόνος καὶ πόθος γιὰ ἐπιστροφὴ τῶν πιστῶν στὴν κοινωνία μὲ τὴν Ἐκκλησία. Ὑπῆρξαν μόνο σκοπιμότητες ἐκκλησιαστικῆς πολιτικῆς. Ἂν ἡ Μόσχα μὲ τὴν παρουσία της στὴν Κρήτη ἐπιβεβαίωνε τὴν Πρωτοκαθεδρία τοῦ Κωνσταντινου-πόλεως δὲν θὰ καιγόταν καρφὶ σὲ κανέναν γιὰ τὸ σχίσμα στὴν Οὐκρανία. Μήπως ἔχω ἄδικο;
5. Ἄφησα τελευταία στὴν ἑνότητα αὐτὴ τὴν ταραχὴ καὶ τὴν ἀναστάστωση ποὺ ἔχουν προκαλέσει οἱ ἐπισκέψεις τῶν αὐτοκεφαλιστῶν στὴ χώρα μας. «Ἐπίσκοποι» τῆς νέας Ἐκκλησίας πῆγαν στὴν Πάτμο, στὴν Ἱ. Μονὴ τοῦ Ἠγαπημένου (ἱδρυτὴς ὁ Ἃγ. Ἀμφιλόχιος Μακρής), στὴν πανήγυρη τῆς Μονῆς (ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ). Τὸ ἀποτέλεσμα: καμία μοναχὴ τῆς μονῆς δὲν κοινώνησε! Γιὰ σκεφτεῖτε, ἀγαπητοί, ἡμέρα Εὐαγγελισμοῦ καὶ πανήγυρη Μονῆς καὶ οἱ μοναχὲς νὰ μὴν κοινωνήσουν…
Δὲν εἴδατε τὸ θράσος τῶν αὐτοκεφαλιστῶν πρὶν καλὰ-καλὰ στεγνώσει ἡ ὑπογραφὴ τῆς ἀναγνωρίσεως, νὰ κάνουν περιοδεία στὴν Ἑλλάδα, γιὰ νὰ προσκυνήσουν, δῆθεν, τὰ ἱερά τῆς πατρίδας μας. Οὐσιαστικὰ ἤθελαν νὰ βγάλουν φωτογραφίες γιὰ νὰ τὶς παρουσιάσουν στὸν ἁπλὸ λαὸ τῆς Οὐκρανίας καὶ νὰ ποῦν: «Νά! ὁλόκληρη ἡ Ἑλλάδα ἐμᾶς ἀναγνωρίζει καὶ ὄχι τὸν Ὀνούφριο»! Τέτοιοι εἶναι, αὐτὸ εἶναι τὸ πνευματικό τους ἐπίπεδο!
Εὐτυχῶς ἡ πόλη μας δὲν ἀτιμάστηκε, οὔτε τὸ θυσιαστήριο τοῦ Πρωτοκλήτου μας βεβηλώθηκε. Αὐτὸ ὀφείλετο σὲ δύο πρόσωπα: α) στὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας ὁ ὁποῖος δὲν τοὺς ἔδωσε ἄδεια νὰ λειτουργήσουν, ὅπως εἶχαν ἀνακοινώσει. Προσωπικὰ εὔχομαι καὶ προσεύχομαι ὁ Θεὸς νὰ τοῦ δίνει πνευματική δύναμη, ὥστε καὶ σὲ ἄλλες παρόμοιες ἐπιθέσεις τοῦ δαίμονα καὶ τῶν ὀργάνων του νὰ μὴν ὑποκύψει. Εἶμαι βέβαιος ὅτι οἱ σχετικὲς πιέσεις θὰ ἐνταθοῦν ὄχι μόνο ἀπὸ τοὺς σχισματικούς τῆς Οὐκρανίας ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τοὺς προστάτες τους, ἐκκλησιαστικοὺς καὶ πολιτικούς.
Τὸ δεύτερο πρόσωπο μετὰ τὸν Μητροπολίτη ὁ ὁποῖος συνέβαλε στό νὰ μὴ μιανθεῖ τὸ ἱερὸ Ἀποστολεῖο τοῦ Πρωτοκλήτου εἶναι ἕνας ἁπλὸς Χριστιανός, ὁ Σπύρος Ζορμπαλᾶς. Ὀφείλω δημόσια νὰ πῶ ὅτι μὲ τὸν κ. Ζορμπαλά συναντηθήκαμε γιὰ πρώτη φορὰ 1-2 μέρες πρὶν ἔρθουν οἱ σχισματικοὶ καὶ τοῦ διατύπωσα κάποιες ἐπιφυλάξεις μου. Ὁμολογῶ, ὅμως, ὅτι ἔκανα λάθος καὶ ἡ κίνησή του πέτυχε, διότι κατατρόμαξε τοὺς σχισματικοὺς, ὥστε ἀναγκάστηκαν νὰ ἀλλάξουν τὸ πρόγραμμά τους καὶ νὰ μὴν παραβρεθοῦν σὲ Θ. Λειτουργία στὸν Ἱ. Ναὸ τοῦ Πρωτοκλήτου! Ἐπιβεβαιώθηκε γιὰ ἄλλη μία φορὰ τὸ τοῦ Μωϋσέως: «διώξεται εἷς χιλίους καὶ δύο μετακινήσουσι μυριάδας».
Ἀγαπητοί μου, νομίζω, πλησιάζει ἡ ὥρα ποὺ θὰ πρέπει νὰ πάρουμε ἀποφάσεις, πιθανὸν καὶ ἐπώδυνες. Δὲν ἔχουμε καμία δικαιολογία ὅταν βλέπουμε νὰ βεβηλώνονται τὰ θυσιαστήρια ἀπὸ τὰ λακτίσματα τῶν κατὰ πνεῦμα ἡμιόνων [θυμηθεῖτε, παρακαλῶ, τὸ φοβερὸ ὅραμα τοῦ Μ. Ἀντωνίου ὅταν εἶδε τοὺς Ἀρειανοὺς ὡς ἡμιόνους νὰ ἔχουν περικυκλώσει τὴν Ἁγ. Τράπεζα τῆς Σκήτης, νὰ χοροπηδοῦν καὶ νὰ τὴν λακτίζουν. Κατὰ τὸν Ἱ. Χρυσόστομο δὲν διαφέρουν πολὺ οἱ αἱρετικοὶ ἀπὸ τοὺς σχισματικούς, διότι καὶ οἱ δύο ὁδηγοῦν ψυχὲς ἐκτός τῆς Ἐκκλησίας, στὴν ἀπώλεια]. Ἄν, λοιπόν, δοῦμε ἄλογα ζῶα νὰ μπαίνουν στὸν ἱ. Ναό, νὰ κοπρίζουν καὶ νὰ τὸν μαγαρίζουν δὲν θὰ ἀντιδράσουμε ἀλλὰ θὰ σταθοῦμε ἀδιάφοροι καὶ θὰ ποῦμε: αὐτὸ εἶναι δουλειὰ τοῦ νεωκόρου καὶ τοῦ παπᾶ; Δὲν συμβάλλουμε ἔτσι, μὲ τὴν ἀδιαφορία μας, στὴ βεβήλωση τῶν ἱερῶν τῆς πίστεώς μας;
Ὡς πιστὸς Λαὸς τοῦ Θεοῦ καλούμαστε νὰ ἀφήσουμε τὴν πνευματικὴ ραστώνη καὶ τὸν ἐφησυχασμὸ, καὶ νὰ ἀναλάβουμε στὸ μέτρο τῶν δυνάμεων καὶ δυνατοτήτων μας ἕκαστος ἡμῶν τὶς εὐθύνες ποὺ τοῦ ἔχει ἀναθέσει ἡ Ὀρθόδοξη ἐκκλησιολογία, ὅπως συμπυκνώνεται ἐπιγραμματικὰ στὴν περίφημη ἀπάντηση τῶν Πατριαρχῶν τῆς Ἀνατολῆς (1848) πρὸς τὸν πάπα: «ὁ Λαὸς τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁ φύλακας τῆς θρησκείας».
[1] Ἡ διάλεξη εἶχε προγραμματιστεῖ στὴ Διακίδειο Σχολὴ Λαοῦ Πατρῶν γιὰ τὶς 8.1.2020, ἀλλὰ δὲν πραγματοποιήθηκε. Δημοσιεύεται ἀκριβῶς ὅπως θὰ ἐκφωνεῖτο κατόπιν αἰτήματος πολλῶν πιστῶν.
[2] Εἶναι φοβερὸ νὰ συνειδητοποιήσουμε ὅτι τὴ διάσπαση τῶν ρωσικῶν λαῶν-Ἐκκλησιῶν ἀγωνίστηκαν νὰ ἐπιβάλουν, χωρὶς τελικὰ νὰ τὸ κατορθώσουν τότε, οἱ Λατῖνοι (μὲ τὴν Οὐνία) καὶ οἱ λατινόφρονες πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριος Μάμας (ὑπέρμαχος τῆς Φερράρας-Φλωρεντίας) καὶ ὁ βαρλααμίτης Ἰωάννης Καλέκας, ἐνῶ οἱ ὀρθόδοξοι Πατριάρχες Ἰσίδωρος, Νείλος καὶ Ἃγ. Φιλόθεος Κόκκινος ὑπεραμύνθηκαν τῆς ἑνότητος, Θ. ΖΗΣΗΣ, Τὸ Οὐκρανικὸ Αὐτοκέφαλο, ἐκδ. “Τό Παλίμψηστον”, Θεσσαλονίκη 2018, σ. 40-78. Τραγικὴ διαπίστωση γιὰ τὴ σημερινὴ ἡγεσία τοῦ Πατριαρχείου μας…
Γιὰ τὸν ὓπτοτο ρόλο τῆς Οὐνίας στὶς τελευταῖες ἐξελίξεις στὴν Οὐκρανία, βλ. τὸ ἐνδιαφέρον ἄρθρο τοῦ Konstantin Shemliuk, «Ἑτοιμάζονται οἱ Οὐνίτες τῆς Οὐκρανίας γιὰ μία νέα Μαϊντάν;», στό https://tasthyras.wordpress.com/2019/05/09/ετοιμάζο νται-οι-ουνίτες-της-ουκρανία/#more-1946.
Εἶναι χαρακτηριστικὴ ἡ ἐπιστολὴ τοῦ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Νείλου (1380-1388) ἀπὸ τὴν ὁποία προκύπτει ὅτι ἡ ἐκκλησιαστικὴ τάξη καὶ παράδοση («ἀρχαία τῆς μητροπόλεως ταύτης συνήθεια … παλαιὰ ἐκείνη συνήθεια») ἤθελε τὴν Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας (Μεγάλη καὶ Μικρὴ Ρωσία) ἑνωμένη ὑπὸ ἕνα ἐπίσκοπο: «προηγουμένως μὲν χειροτονηθῆναι τὸν Ποιμένα μητροπολίτην Μεγάλης Ρωσίας, ἐπικηρυχθῆναι δὲ αὐτὸν καὶ Κυέβου κατὰ τὴν ἀρχαίαν τῆς μητροπόλεως ταύτης συνήθειαν, ἐπεί ἀδύνατον Μεγάλης Ρωσίας γενέσθαι ἀρχιερέα, εἰ μὴ Κυέβου πρότερον ὀνομασθείη, ὅπερ ἐστὶν ἡ καθολικὴ ἐκκλησία πάσης Ρωσίας, καὶ προκαθεζομένη μητρόπολις … καὶ Κυέβου καὶ πάσης Ρωσίας μόνος αὐτός, … ἀνακηρυχθήσεται, καὶ μετ’ αὐτὸν δὲ εἷς τὸν ἅπαντα χρόνον ἀρχιερεὺς ἁπάσης Ρωσίας ἔσται κατὰ τὴν παλαιὰν ἐκείνην συνήθειαν» (F. Miklosich-I. Müller, Acta et Diplomata graeca medii aevi, sacra et profana, ἐκδ. Nindobonae Carolus Gerold 1862, τ. Β΄ σ. 17-18).
[3] Ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης Βαρθολομαῖος στὴν ἐπίσημη ἐπίσκεψή του στὸ Κίεβο στὶς 26 Ἰουλίου 2008 γιὰ τὸν ἑορτασμὸ τῶν 1020 χρόνων ἀπὸ τοῦ βαπτίσματος τῶν Ρῶς, ἀπευθυνόμενος πρὸς τὸν Οὐκρανικὸ λαὸ εἶπε μεταξὺ ἄλλων ὅτι ἡ Οὐκρανία ὑπαγόταν στὸ Οἰκουμενικὸ Θρόνο ἐπὶ ἑπτὰ αἰῶνες, ἀπὸ τὸ 988 μέχρι τὸ 1687, ὁπότε ὁ Πατριάρχης Διονύσιος ἔκρινε ἀναγκαία τὴν ἐκκλησιαστικὴ ὑπαγωγή της στὸ Πατριαρχεῖο Μόσχας: «Ἡ ἐπί προφανεῖ θυσίᾳ τῶν ἰδίων δικαιωμάτων ὀφειλετική διακονία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ ἔχει τήν περισσοτέραν ἔκφρασιν εἰς τήν ὅλην ἐξέλιξιν τῆς σχέσεως αὐτοῦ πρός τήν ἐκλεκτήν μεταξύ τῶν θυγατέρων Ἐκκλησιῶν, τήν Ἐκκλησίαν τῆς Οὐκρανίας, ἡ ὁποία ὑπήγετο ὑπό τήν κανονικήν δικαιοδοσίαν του ἐπί ἑπτά συναπτούς αἰῶνας, ἤτοι ἀπό τοῦ Βαπτίσματος τῆς μεγάλης ἡγεμονίας τοῦ Κιέβου (988-1687), μέχρι τῆς προσαρτήσεως αὐτῆς ὑπό τοῦ Μ. Πέτρου εἰς τό ρωσικόν κράτος. Πράγματι, ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία προσέφερε προθύμως ἐπί ἑπτά αἰῶνας καί ἐκ τοῦ ὑστερήματος αὐτῆς,… Οὕτως, ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης Διονύσιος Δ',… ἔκρινεν ἀναγκαίαν,… τὴν ἐκκλησιαστικὴν ὑπαγωγὴν αὐτῆς εἰς τὸ Πατριαρχεῖον Μόσχας (1687),… ἐπὶ προφανεῖ ζημίᾳ τῶν κανονικῶν δικαίων τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας» (βλ. π. Ἀν. Γκοτσοπούλου, Συμβολὴ στὸν διάλογο γιὰ τὸ Οὐκρανικὸ Αὐτοκέφαλο, Θεσσαλονίκη 2019, σ. 23-24).
[4] Ἐκτενὴς ἀναφορὰ καὶ τεκμηρίωση βλ. π. Ἀναστ. Γκοτσοπούλου, Οὐκρανικὸ Αὐτοκέφαλο, συμβολὴ στὸ διάλογο, ἔκδ. Παλίμψηστον, Θεσσαλονίκη 2019, σ. 15-36.
[5] Μητρ. Ναυπάκτου Ἰερόθεος, «Ἡ συζήτηση γιὰ τὴν ἀνακήρυξη αὐτοκεφαλίας σὲ μία Ἐκκλησία», http://parembasis.gr/ index.php /el/5476-2018-10-24
[7] Βλ. πολύ συνοπτικά γιά τή ζωή του : https://en.wikipedia.org/wiki/Vasyl_Lypkivsky.
[8] i. Video ἀπό τήν ἐκδήλωση: https://www.youtube.com/watch?v=gf0QPgCrp-g&feature=youtu.be
ii. Ἐπίσημη σελίδα Προεδρείας τῆς Δημοκρατίας τῆς Οὐκρανίας: https://www.president.gov.ua/en/news/vasil-lipkivskij-buv-apostolom-ukrayinskogo-religijno-nacion-52590.
[10] Ὁλόκληρες οἱ δηλώσεις τοῦ νέου «προκαθημένου», στὸ http://aktines.blogspot.com/2018/12/blog-post_843.html
[11] Ὁλόκληρό τό σχετικὸ ἀπόσπασμα τῆς ἀπὸ 20.2.2019 ἐπιστολῆς Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου πρὸς τὸν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀλβανίας: «Ὡς ἐκ τούτου, οὐ μόνον ἔνθα περί Δογμάτων καί ἱερῶν Παραδόσεων καί Κανονικῶν Ἐκκλησιαστικῶν Διατάξεων ἤ περί γενικῶν ζητημάτων ἀφορώντων εἰς ὁλόκληρον τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας ἀλλά καί ἐν πᾶσι τοῖς σχετικῶς σπουδαίοις ἐπί μέρους ζητήμασι τοῖς ἐνδιαφέρουσι ταύτην ἤ ἐκείνην τήν Τοπικήν Ἐκκλησίαν, ἡ κηδεμονική πρόνοια καί ἀντίληψις τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας παρεμβαινούσης - ποῖ μέν, αὐτεπαγγέλτως καί ὡς ἐκ καθήκοντος, ποῖ δέ, κατ᾿ ἐπίκλησιν τῶν ἐνδιαφερομένων - καί παρεχούσης τήν ἀποτελεσματικήν αὐτῆς συμβολήν, πρός διαίτησιν καί ἐπίλυσιν διαφορῶν ἀναφυεισῶν μεταξύ τῶν ἁγίων τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησιῶν, πρός διευθέτησιν διαφωνιῶν μεταξύ ποιμένων καί ποιμνίου, πρός ἀπαλλαγήν ἀπό ἐπιπρουσθουσῶν δυσχερειῶν καί ἐπάνοδον τῶν Ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων εἰς τήν Κανονικήν αὐτῶν τροχιάν, πρός ἐπίρρωσιν τῆς ἔστιν ὅτε ἀνεπαρκοῦς ἐνεργείας τῶν πνευματικῶν ἀρχηγῶν τῶν ἐπί μέρους Ἐκκλησιῶν, πρός στήριξιν τῶν ἀσθενῶν καί σαλευομένων ἤ καταρραδιουργουμένων ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ πίστει, πρός ἀποσόβησιν, συνελόντι εἰπεῖν, τῶν παντοίων ἠθικῶν καί ὑλικῶν κινδύνων τῶν ἐπαπειλούντων τήν εὐστάθειαν τῶν ἁγιωτάτων ἐκείνων Ἐκκλησιῶν οὐδέποτε καί οὐδαμοῦ βραδύνει ἤ ἐλλείπει.
Πλανᾶται, λοιπόν, ἄνευ ἀμφιβολίας ὁ θεωρῶν ὅτι αὕτη ἡ οὐσιώδης καί ὅλως ἀναγκαία διά τό Καθολικόν Σῶμα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας λειτουργία τῆς Μητρός Ἐκκλησίας ἀποτελεῖ προϊόν τῶν κάτω χρόνων καθώς ἀδιαψεύστως ἕλκει τήν ἀπαρχήν αὐτῆς εἰς πολλῷ ἀρχαιοτέρους χρόνους», στό https://www.romfea.gr/oikoumeniko-patriarxeio /27436-apantisi-oikoumenikou-patriarxi-ston-arxiepiskopo-albanias.
[12] Ἐξαιρετικὰ ἐνδιαφέρουσα καὶ ἀποκαλυπτικὴ εἶναι ἡ ὁμιλία τοῦ Μητροπολίτου Ἠλείας Γερμανοῦ σὲ ἱερατικὴ Σύναξη (Δεκέμβριος 2019) στὸ https://drive.google.com/file/d/10RUG4dmr3_QNx6iM8QwdpxQDbl5qP2aE/view
https://aktines.blogspot.com/2020/01/blog-post_62.html?m=0
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου