Σελίδες

ΚΥΡΙΕ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ ΕΛΕΗΣΟΝ ΜΕ

ΚΥΡΙΕ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ ΕΛΕΗΣΟΝ ΜΕ
ΥΠΕΡΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΕ ΣΩΣΟΝ ΗΜΑΣ

ΟΙ ΟΜΙΛΙΕΣ ΜΑΣ ΓΙΑ ΚΑΤΕΒΑΣΜΑ ΣΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΣΑΣ





ΟΔΗΓΙΕΣ: ΚΑΝΕΤΕ ΚΛΙΚ ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΣΥΝΔΕΣΜΟ:

Δίπλα από το όνομα Κύριος Ιησούς Χριστός που υπάρχει ένα μικρό βελάκι , πατάμε εκεί και μας βγάζει διάφορες επιλογές από τις οποίες πατάμε το Download .
Και γίνεται η εκκίνηση να κατέβουν όλες οι ομιλίες.

Σάββατο 7 Ιουλίου 2018

Κυριακή Στ Ματθαίου (Ματθ.9,1-8), Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος


Αποτέλεσμα εικόνας για κυριακη στ ματθαιου

ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΤ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ (Ματθ.9,1-8)
Ο Ιερός Χρυσόστομος για τη θεραπεία του παραλύτου της Καπερναούμ

(ομιλία ΚΘ΄ από το υπόμνημα του αγίου στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο)

«Κα μβς ες πλοον διεπέρασε κα λθεν ες τν δίαν πόλιν. Κα δο προσέφερον ατ παραλυτικν π κλίνης βεβλημένον· κα δν ησος τν πίστιν ατν επε τ παραλυτικ· θάρσει, τέκνον· φέωνταί σοι α μαρτίαι σου(: Αφού μπήκε στο πλοίο ο Ιησούς, πέρασε τη λίμνη και ήλθε στην πόλη Του, δηλαδή την Καπερναούμ. Και ιδού έφεραν προς Αυτόν έναν παράλυτο άνθρωπο, κατάκοιτο πάνω στο κρεβάτι· και όταν είδε ο Ιησούς την πίστη του παραλυτικού και εκείνων που τον έφεραν, είπε στον παραλυτικό: ‘’θάρρος, παιδί μου, μη φοβάσαι ότι οι αμαρτίες σου θα εμποδίσουν τη θεραπεία· για την πίστη σου, σού έχουν ήδη συγχωρηθεί οι αμαρτίες’’)»[Ματθ. 9,1-2].
«Δική Του πόλη» ονομάζει εδώ την Καπερναούμ. Διότι άλλη μεν Τον έφερε στον κόσμο, η Βηθλεέμ, άλλη Τον ανέθρεψε, η Ναζαρέτ και άλλη Τον είχε διαρκώς κάτοικό της, η Καπερναούμ [πρβλ. Ματθ. 4,12-16: «κούσας δ ησος τι ωάννης παρεδόθη, νεχώρησεν ες τν Γαλιλαίαν. κα καταλιπν τν Ναζαρτ λθν κατκησεν ες Καπερναομ τν παραθαλασσίαν ν ρίοις Ζαβουλν κα Νεφθαλείμ, να πληρωθ τ ηθν δι σαΐου το προφήτου λέγοντος· γ Ζαβουλν κα γ Νεφθαλείμ, δν θαλάσσης, πέραν το ορδάνου, Γαλιλαία τν θνν, λας καθήμενος ν σκότει εδε φς μέγα κα τος καθημένοις ν χώρ κα σκι θανάτου φς νέτειλεν ατος (:Όταν δε ο Ιησούς άκουσε ότι ο Ιωάννης συνελήφθη κατά διαταγή του Ηρώδου Αντίπα και ρίχτηκε στην φυλακή, αναχώρησε από την Ιουδαία για την Γαλιλαία. Και αφού εγκατέλειψε την Ναζαρέτ, ήλθε και εγκαταστάθηκε στην Καπερναούμ, η οποία ήταν χτισμένη στην παραλία της Γεννησαρέτ, στα όρια των φυλών Ζαβουλών και Νεφθαλείμ. Και εκπληρώθηκε έτσι αυτό, που είχε προείπει ο προφήτης Ησαΐας λέγοντας τα εξής:
“Η περιοχή της φυλής Ζαβουλών και η περιοχή της φυλής Νεφθαλείμ, που εκτείνεται πλησίον της θαλάσσης της Γεννησαρέτ και προς ανατολάς του Ιορδάνου, η Γαλιλαία η γεμάτη από εθνικούς, ο λαός που κάθεται στο σκοτάδι της θρησκευτικής αγνοίας, της ειδωλολατρικής πλάνης και της ασέβειας, είδε πνευματικό φως μέγα, τον Χριστό, και σε αυτούς που κάθονται ψυχικά υποδουλωμένοι στην χώρα, που την σκεπάζει καταθλιπτικό το πυκνότατο σκοτάδι της αμαρτίας και του θανάτου, ανέτειλε και έλαμψε φως από τον ουρανό”)».
Ο παραλυτικός της παρούσης διηγήσεως είναι διαφορετικός από εκείνον που αναφέρει ο ευαγγελιστής Ιωάννης[Ιω. 5,1-18]· διότι εκείνος ήταν κατάκοιτος κοντά στην κολυμβήθρα της Βηθεσδά, ενώ αυτός εδώ βρισκόταν στην Καπερναούμ. Και ο ένας είχε τριάντα οκτώ χρόνια παράλυτος, ενώ για αυτόν που αναφέρει ο ευαγγελιστής Ματθαίος δεν ειπώθηκε τίποτε παρόμοιο. Ακόμη, ο παραλυτικός της Βηθεσδά δεν είχε δικούς του ανθρώπους που να τον βοηθούσαν, ενώ ο παραλυτικός της Καπερναούμ είχε ανθρώπους που τον φρόντιζαν, οι οποίοι και τον μετέφεραν επάνω στο κρεβάτι του ενώπιον του Ιησού. Επίσης σε αυτόν ο Κύριος λέγει: «θάρσει, τέκνον· φέωνταί σοι α μαρτίαι σου (:έχε θάρρος, παιδί μου, σου έχουν συγχωρηθεί οι αμαρτίες σου)», ενώ εκείνον τον ρωτά: «Θέλεις γις γενέσθαι;(:Θέλεις να γίνεις υγιής;)»[Ιω. 5,6]. Και τον παράλυτο της Βηθεσδά τον θεράπευσε ημέρα Σάββατο, ενώ αυτόν εδώ της Καπερναούμ όχι Σάββατο. Διότι, διαφορετικά, θα Τον κατηγορούσαν και γι' αυτό οι Ιουδαίοι. Αλλά όσον αφορά τη θεραπεία του παραλυτικού της Καπερναούμ σιώπησαν για το θέμα αυτό, ενώ στον άλλο που θεραπεύτηκε στη Βηθεσδά από τον Κύριο έκαναν επίθεση και τον κατεδίωκαν.
Αυτά δεν τα είπα τυχαία, αλλά για να μην νομίσει κανείς ότι υπάρχει διαφωνία μεταξύ των ευαγγελιστών, εάν θεωρήσει ότι πρόκειται για ένα και τον αυτόν παραλυτικό.
Εσύ όμως πρόσεξε, σε παρακαλώ, την ταπεινοφροσύνη και την επιείκεια του Κυρίου. Διότι και πριν από αυτό το θαύμα απέφυγε το πλήθος, και όταν εκδιώχθηκε από τους κατοίκους των Γαδάρων, δεν έφερε αντίσταση, αλλά αναχώρησε, όχι όμως μακριά. Και πάλι μπήκε στο πλοίο και κατευθυνόταν προς την απέναντι όχθη, ενώ είχε τη δυνατότητα να περάσει και πεζός δια της παραλίας της λίμνης. Διότι δεν ήθελε συνεχώς να θαυματουργεί, για να μην ζημιώσει το όλο έργο της θείας οικονομίας[δηλαδή το όλο σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του ανθρώπου, το οποίο κλιμακωνόταν σε διάφορα επάλληλα στάδια].
Ο Ματθαίος, λοιπόν, λέγει ότι έφεραν απλώς τον παραλυτικό προς τον Ιησού, ενώ οι άλλοι ευαγγελιστές[Μαρκ. 2,4: «κα μ δυνάμενοι προσεγγίσαι ατ δι τν χλον, πεστέγασαν τν στέγην που ν, κα ξορύξαντες χαλσι τν κράβαττον, φ᾿ παραλυτικς κατέκειτο(:Επειδή όμως εξαιτίας του μεγάλου πλήθους δεν ήταν δυνατό να πλησιάσουν τον Κύριο, αφαίρεσαν από την στέγη το μέρος εκείνο, κάτω από το οποίο ήταν ο Κύριος, άνοιξαν τρύπα και κατέβασαν σιγά το κρεβάτι, όπου ήταν κατάκοιτος ο παραλυτικός)» και Λουκ. 5,19: «κα μ ερόντες ποίας εσενέγκωσιν ατν δι τν χλον, ναβάντες π τ δμα δι τν κεράμων καθκαν ατν σν τ κλινιδί ες τ μέσον μπροσθεν το ησοῦ(:Επειδή όμως, λόγω του συνωστισμού του πλήθους, δεν βρήκαν από ποια είσοδο να τον βάλουν, ανέβηκαν στη στέγη και από τα κεραμίδια τον κατέβασαν μαζί με το μικρό του κρεβάτι στο μέσο του δωματίου, μπροστά στον Ιησού)»] λένε ότι ξεσκέπασαν τη στέγη και τον κατέβασαν· επίσης οι άλλοι ευαγγελιστές αναφέρουν ότι στη συνέχεια οι άνθρωποι εκείνοι που φρόντιζαν τον παραλυτικό της Καπερναούμ τοποθέτησαν τον ασθενή μπροστά από τον Χριστό, χωρίς να πουν τίποτε, αλλά τα πάντα τα ανέθεσαν στον Ιησού.
Κατά την αρχή της δράσεώς του και ο Ιησούς περιερχόταν από τόπο σε τόπο και δε ζητούσε τόσο μεγάλη πίστη από τους ανθρώπους που Τον πλησίαζαν και Τον παρακαλούσαν για κάτι. Στην προκειμένη όμως περίπτωση οι άνθρωποι αυτοί που χάλασαν τη στέγη και κατέβασαν από εκεί τον παραλυτικό ενώπιον του Ιησού ήρθαν από μόνοι τους πλησίον Του και εκδήλωσαν την πίστη τους· διότι λέγει «κα δν ησος τν πίστιν ατν επε τ παραλυτικ· θάρσει, τέκνον· φέωνταί σοι α μαρτίαι σου (: όταν είδε ο Ιησούς την πίστη αυτών είπε στον παραλυτικό: ‘’θάρρος, παιδί μου, μη φοβάσαι ότι οι αμαρτίες σου θα εμποδίσουν τη θεραπεία· για την πίστη σου, σού έχουν ήδη συγχωρηθεί οι αμαρτίες’’)»[Ματθ. 9,2]· καθώς δε ζητεί σε όλες τις περιπτώσεις την πίστη από τους ασθενείς, όπως επί παραδείγματι, στις περιπτώσεις εκείνες που οι ασθενείς έχουν χάσει τα λογικά τους ή όταν έχουν χαμένες τις αισθήσεις τους κατά άλλον τρόπο λόγω της νόσου τους. Στην προκειμένη όμως περίπτωση μάλλον είχε εκδηλωθεί και η πίστη του ασθενούς, διότι, διαφορετικά δε θα δεχόταν να τον κατεβάσουν από τη στέγη, εάν δεν είχε πίστη.
Αφού λοιπόν έδειξαν τόση μεγάλη πίστη, καθιστά φανερή και ο Ιησούς τη δική Του δύναμη, με το να συγχωρεί τα αμαρτήματα με όλη Του την εξουσία, και αποδεικνύοντας με όλες αυτές τις ενέργειές Του ότι είναι ομότιμος με Αυτόν που Τον έχει γεννήσει. Σκέψου τώρα: παραπάνω το απέδειξε αυτό με τη διδασκαλία, όταν τους δίδαξε ως κάποιος που έχει εξουσία[πρβλ. Ματθ. 7,29: «ν γρ διδάσκων ατος ς ξουσίαν χων, κα οχ ς ο γραμματες(: Διότι τους δίδασκε με εξουσία και με κύρος, ως τέλειος διδάσκαλος και νομοθέτης και όχι όπως οι γραμματείς (που νόθευαν και επισκότιζαν την διδασκαλία με τις μωρές επινοήσεις της παραδόσεως των πρεσβυτέρων]· έτσι ενήργησε και στην περίπτωση της θεραπείας του λεπρού που Του έλεγε, παρακαλώντας Τον: «Κύριε, ἐὰν θέλς, δύνασαί με καθαρίσαι(:Κύριε, εάν θέλεις, έχεις τη δύναμη να με καθαρίσεις από αυτήν την ανίατη και βασανιστική λέπρα, όταν είπε: «θέλω, καθαρίσθητι(:θέλω, καθαρίσου)»[Ματθ.8,3]· επίσης το απέδειξε και στην περίπτωση του εκατόνταρχου, που όταν Του είπε: «μόνον επ λόγ, κα αθήσεται πας μου(:πες ένα μόνο λόγο και αμέσως θα θεραπευτεί ο δούλος μου)»[Ματθ.8,8], έδειξε το θαυμασμό Του και τον επαίνεσε περισσότερο από όλους· επίσης με τη θάλασσα, όταν με τον λόγο Του μονάχα την χαλιναγώγησε σταματώντας την τρικυμία που είχε ξεσπάσει[Ματθ.8,26: «γερθες πετίμησε τος νέμοις κα τ θαλάσσ, κα γένετο γαλήνη μεγάλη(:αφού σηκώθηκε όρθιος, διέταξε με εξουσία και επέπληξε τους ανέμους και την θάλασσα και αμέσως έγινε γαλήνη μεγάλη)»]· αποδεικνύεται επίσης και στην περίπτωση των δαιμόνων που είχαν καταλάβει τους δύο Γεργεσηνούς νέους, όταν οι ίδιοι αυτοί δαίμονες παραδέχονταν τον Κύριο ως κριτή και τους εκδίωκε με μεγάλη εξουσία[Ματθ. 8,28 κ.ε]. Εδώ πάλι, στη θεραπεία του παραλυτικού της Καπερναούμ, με έναν τρόπο πιο θαυμαστό εξαναγκάζει τους ίδιους τους εχθρούς Του να ομολογήσουν την ομοτιμία Του προς τον Πατέρα και καθιστά αυτό φανερό με το ίδιο τους το στόμα .
Ο ίδιος λοιπόν ο Ιησούς, δείχνοντας την απουσία αγάπης προς τις τιμές που Τον διέκρινε( διότι Τον περιέβαλλε πολύς κόσμος που απέκλειε την είσοδο γι' αυτό και τον κατέβασαν από τη στέγη), δεν έσπευσε αμέσως να θεραπεύσει το σώμα, το οποίο ήταν ορατό σε όλους, αλλά από τους εχθρούς Του παίρνει την αφορμή να πράξει αυτό. Και κατά πρώτο θεράπευσε εκείνο που δεν ήταν ορατό, δηλαδή την ψυχή, όταν συγχώρησε τις αμαρτίες του παραλυτικού, κάτι που έσωζε μεν τον ασθενή, στον Ιησού όμως δεν απέφερε μεγάλη δόξα. Οι εχθροί Του όμως, παρωθούμενοι από την πονηρία τους και επιθυμώντας να Τον προσβάλλουν δημιούργησαν χωρίς να το θέλουν τις προϋποθέσεις για να λάμψει περισσότερο το θαύμα που συντελέστηκε και να γίνει γνωστό σε όλους. Πραγματικά, ο Κύριος με την επινοητικότητά Του, χρησιμοποίησε τον φθόνο των Ιουδαίων για να καταστεί φανερό το θαύμα. Επειδή, δηλαδή, ταράσσονταν δυσαρεστημένοι και έλεγαν μέσα τους: «οτος βλασφημε(:“Αυτός βλασφημεί· (είναι ασεβής, διότι οικειοποιείται την εξουσία του Θεού να συγχωρεί αμαρτίες”[Ματθ.9,3]· και «τί οτος οτω λαλε βλασφημίας; τίς δύναται φιέναι μαρτίας ε μ ες Θεός;(: Γιατί αυτός ο άνθρωπος εκστομίζει τέτοιες βλασφημίες; Ποιος μπορεί να συγχωρεί αμαρτίες, παρά μόνον ένας, δηλαδή ο Θεός;)»[Μαρκ. 2,7], ας δούμε ποια απάντηση τούς έδωσε. Μήπως τους διέλυσε την άποψη αυτή; Διότι εάν δεν ήταν ίσος προς τον Θεό, έπρεπε να τους πει: «Γιατί μου αποδίδετε φήμη που δε μου ταιριάζει; Απέχω πολύ εγώ από τη δύναμη αυτήν». Δεν είπε, όμως, τίποτε από αυτά. Αντίθετα, βεβαίωσε και επικύρωσε τον συλλογισμό τους αυτόν και με τους λόγους Του και με την πραγματοποίηση του θαύματος.
Επειδή βέβαια το να ομιλεί κανείς για τον εαυτό του φαινόταν ότι προκαλούσε την αντίδραση και τη δυσαρέσκεια των ακροατών, γι' αυτό την αντίληψη των ανθρώπων για τον Ίδιο την επιβεβαιώνει ο Κύριος διαμέσου των άλλων. Και το άξιο θαυμασμού είναι ότι αυτό το επιτυγχάνει όχι μόνο διαμέσου των φίλων, αλλά και διαμέσου των εχθρών Του· διότι τόσος ήταν ο πλούτος της σοφίας Του. Διαμέσου των φίλων το πέτυχε όταν είπε: «Θέλω, καθαρίσου» και επίσης όταν είπε: «μν λέγω μν, οδ ν τ σραλ τοσαύτην πίστιν ερον (:“σας διαβεβαιώνω, ότι ούτε μεταξύ των Ισραηλιτών δεν βρήκα τόσο μεγάλη πίστη’’)»[Ματθ.9,10], ενώ διαμέσου των εχθρών το πραγματοποιεί στην προκειμένη περίπτωση.
Όταν λοιπόν είπαν μέσα τους ότι κανείς δεν μπορεί να συγχωρεί αμαρτίες, παρά μόνο ο Θεός, πρόσθεσε : « κα δν ησος τς νθυμήσεις ατν επεν· να τί μες νθυμεσθε πονηρ ν τας καρδίαις μν; τί γάρ στιν εκοπώτερον, επεν, φέωνταί σου α μαρτίαι, επεν, γειρε κα περιπάτει; να δ εδτε τι ξουσίαν χει υἱὸς το νθρώπου π τς γς φιέναι μαρτίας - τότε λέγει τ παραλυτικ· γερθες ρόν σου τν κλίνην κα παγε ες τν οκόν σου(:Όταν ο Ιησούς, ως παντογνώστης, είδε ολοκάθαρα τις πονηρές σκέψεις των γραμματέων, είπε: «γιατί κυκλοφορείτε στον νου και την καρδιά σας τέτοιες πονηρές σκέψεις; Διότι τι είναι ευκολότερο να πει κανείς: ‘’ Σου έχουν συγχωρηθεί οι αμαρτίες σου’’ ή να πει: ‘’Σήκω επάνω και περπάτησε’’; Το πρώτο, ως εσωτερικό, δεν το βλέπει κανείς και επομένως δεν μπορεί να το εξακριβώσει. Το δεύτερο, ως εξωτερικό και αισθητό, δεν μπορεί να το αρνηθεί, όσο κακόπιστος και αν είναι. Για να δείτε και να μάθετε καλά ότι ο υιός του ανθρώπου έχει εξουσία να συγχωρεί αμαρτίες και να θεραπεύει ασθένειες, τότε λέγει προς τον παραλυτικό: ‘’σήκω επάνω υγιής, πάρε το κρεβάτι σου και πήγαινε στο σπίτι σου’’)»[Ματθ.9,4-6].
Όχι μόνον εδώ, αλλά και άλλοτε πάλι, όταν Του έλεγαν οι Ιουδαίοι «περ καλο ργου ο λιθάζομέν σε, λλ περ βλασφημίας, κα τι σ νθρωπος ν ποιες σεαυτν Θεόν(:δε σε λιθοβολούμε για κανένα καλό έργο από εκείνα που λέγεις και έχεις επιτελέσει, αλλά για τη φοβερή βλασφημία που είπες, διότι ενώ εσύ είσαι άνθρωπος, κάνεις τον εαυτό σου Θεό και λέγεις ότι είσαι ένα με τον Θεό)»[Ιω.10,33]· και εδώ δεν αρνήθηκε την αντίληψη αυτή, αλλά και πάλι την επικύρωσε, όταν είπε: «ε ο ποι τ ργα το πατρός μου, μ πιστεύετέ μοι·ε δ ποι, κν μο μ πιστεύητε, τος ργοις πιστεύσατε, να γντε κα πιστεύσητε τι ν μο πατρ κγ ν ατῷ(:Εάν δεν ενεργώ τα υπερφυσικά έργα, τα οποία ο Πατήρ μού παραγγέλλει και με βοηθεί να εκτελώ, τότε μην πιστεύετε στη μαρτυρία του δικού μου στόματος και στις δικές μου διαβεβαιώσεις. Εφόσον όμως κάνω τα έργα του Πατρός μου, και δεν πιστεύετε σε ό, τι λέω εγώ, πιστέψτε όμως σε αυτά τα έργα, για να μάθετε και να οδηγηθείτε στην τέλεια πίστη· και τότε θα εννοήσετε καλά και θα πιστέψετε σε εμένα και θα βεβαιωθείτε ότι εγώ ζω και υπάρχω εν τω Πατρί, όπως και ο Πατήρ ζει και υπάρχει εν εμοί. Έχω δηλαδή ως Υιός και Λόγος του Θεού την ίδια φύση και ουσία προς τον Πατέρα, και είμαι άπειρος εγώ, ώστε να χωράει μέσα μου ο Πατήρ, είμαστε δε και αχώριστοι ο ένας με τον άλλον, διότι και εγώ είμαι και μένω μέσα στον Πατέρα μου)»[Ιω.10,37-38· ερμηνεία Παν. Τρεμπέλα].
Στο σημείο αυτό, όμως, και ένα άλλο σημείο της θεότητάς Του και της ισοτιμίας Του προς τον Πατέρα αποδεικνύει. Εκείνοι λοιπόν έλεγαν μέσα τους ότι η συγχώρηση των αμαρτιών είναι αποκλειστική δικαιοδοσία του Θεού, ο Κύριος, όμως, όχι μόνο συγχωρεί τις αμαρτίες, αλλά και πριν από την ενέργεια αυτή δείχνει και κάτι άλλο, το οποίο ήταν γνώρισμα του Θεού μόνο, το να αποκαλύπτει δηλαδή τις απόκρυφες σκέψεις των ανθρώπων. Διότι δεν είχαν εκφράσει ενώπιον όλων ό,τι σκέπτονταν. «Κα δού(:Και ιδού)»,λέγει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος, «τινες τν γραμματέων επον ν αυτος· οτος βλασφημε. κα δν ησος τς νθυμήσεις ατν επεν· να τί μες νθυμεσθε πονηρ ν τας καρδίαις μν;(:μερικοί από τους γραμματείς που ήσαν παρόντες, σκέφτηκαν: ‘’αυτός βλασφημεί(είναι ασεβής, διότι οικειοποιείται την εξουσία του Θεού να συγχωρεί αμαρτίες’’). Όταν λοιπόν ο Ιησούς, ως παντογνώστης, είδε ολοκάθαρα τις πονηρές σκέψεις των γραμματέων, είπε: ‘’γιατί κυκλοφορείτε στον νου και την καρδιά σας τέτοιες πονηρές σκέψεις;’’)»[Ματθ. 9,3-4].
Το ότι δε μόνο ο Θεός μπορεί να γνωρίζει καλά τα απόρρητα, άκουσε τι λέγει σχετικώς ο προφήτης: ««κα σ εσακούσ κ το ορανο ξ τοίμου κατοικητηρίου σου κα λάσ κα δώσεις νδρ κατ τς δος ατο, ς ν γνς τν καρδίαν ατο, τι μόνος γινώσκεις τν καρδίαν υἱῶν νθρώπων(:και εσύ από τον ουρανό, από το τέλειο αυτό κατοικητήριό σου, θα ακούσεις την προσευχή τους και θα γίνεις ίλεως προς αυτούς. Θα δώσεις στον καθένα από αυτούς κατά τις επιθυμίες τους, όταν κατανοήσεις την καρδιά τους εσύ, ο οποίος μόνος γνωρίζεις τις καρδιές των υιών των ανθρώπων[ Β΄Παραλ. 6,30]. Και πάλι: ««συντελεσθήτω δ πονηρία μαρτωλν κα κατευθυνες δίκαιον, τάζων καρδίας κα νεφρος Θεός(: Θέσε, Κύριε, ένα τέρμα στην κακία των αμαρτωλών ανθρώπων. Έτσι θα οδηγήσεις, Εσύ Κύριε, ανενόχλητο και απρόσκοπτο τον δίκαιο στον δρόμο της αρετής, διότι γνωρίζεις τα βάθη των ανθρώπινων καρδιών, τις σκέψεις και τις επιθυμίες τους[ Ψαλμ. 7,10] . Αλλά και ο Ιερεμίας λέγει: ««βαθεα καρδία παρά πάντα, κα νθρωπός στι· κα τίς γνώσεται ατόν;(: Η καρδιά του ανθρώπου είναι βαθειά και ανεξερεύνητη, περισσότερο από όλα τα άλλα πράγματα. Αυτός είναι ο άνθρωπος· και ποιος μπορεί να γνωρίσει εις βάθος και πλάτος αυτόν;)»[ Ιερ. 17,9]. Και ακόμη: : «κα επε Κύριος πρς Σαμουήλ· μ πιβλέψς π τν ψιν ατο μηδ ες τν ξιν μεγέθους ατο, τι ξουδένωκα ατόν· τι οχ ς μβλέψεται νθρωπος, ψεται Θεός, τι νθρωπος ψεται ες πρόσωπον, δ Θες ψεται ες καρδίαν(: Ο Κύριος όμως είπε στον Σαμουήλ: ‘’μην προσέχεις και μην παρασύρεσαι από την εξωτερική του όψη, από την ωραιότητά του, ούτε από το ανάστημά του, διότι εγώ απέρριψα αυτόν. Ο Θεός δε βλέπει, όπως βλέπουν οι άνθρωποι. Ο άνθρωπος βλέπει το πρόσωπο. Ο Θεός βλέπει την καρδιά[ Α΄Βασιλ. 16,7].Και σε πολλές άλλες περιπτώσεις είναι δυνατόν να διαπιστώσουμε ότι ο Θεός μόνο έχει τη δυνατότητα να γνωρίζει καλά ό, τι υπάρχει στη σκέψη των ανθρώπων.
Δείχνοντας λοιπόν ο Κύριος ότι είναι Θεός ίσος προς τον Πατέρα που Τον γέννησε, εκείνο που σκέπτονταν αυτοί μέσα τους (διότι φοβούμενοι τον κόσμο δεν είχαν το θάρρος να διατυπώσουν ενώπιον όλων την γνώμη τους αυτή), αυτό αποκαλύπτει και το καθιστά φανερό, φερόμενος συγχρόνως και στην παρούσα στιγμή με μεγάλη επιείκεια. «Γιατί», λέγει, «σκέπτεστε πονηρά μέσα στις καρδιές σας;». Μολονότι, βέβαια, εάν έπρεπε κάποιος να αγανακτήσει, αυτός ήταν ο παράλυτος, με την ιδέα ότι εξαπατήθηκε και να πει: «Άλλο ήρθα να θεραπεύσω και εσύ θεραπεύεις άλλο; Διότι από πού αποδεικνύεται ότι έχουν συγχωρηθεί οι αμαρτίες μου;». Τώρα εκείνος δε λέγει τίποτε παρόμοιο, αλλά εμπιστεύεται τον εαυτό του στη δικαιοδοσία του θεράποντος.
Αυτοί όμως, επειδή ήσαν κακοήθεις και γεμάτοι μίσος και φθόνο, επιβουλεύονται τις ευεργεσίες των άλλων. Γι' αυτό και ο Κύριος τους προσβάλλει μεν, αλλά το κάνει με κάθε λεπτότητα. «Πραγματικά, εάν», λέγει, «δεν πιστεύετε σε ό,τι είπα προηγουμένως και έχετε τη γνώμη ότι αυτό αποτελεί κομπασμό, ιδού προσθέτω και κάτι άλλο σε αυτό, το ότι, δηλαδή, αποκαλύπτω τις απόκρυφες σκέψεις σας. Και ύστερα από αυτό, ένα ακόμη. Ποιο είναι λοιπόν αυτό; Το ότι θα ενδυναμώσω το σώμα του παραλύτου».
Και όταν μεν απευθυνόταν προς τον παράλυτο, δεν ομιλούσε κατά τρόπο που να αποδεικνύει σαφώς την εξουσία Του. Διότι δεν είπε «σου συγχωρώ τις αμαρτίες», αλλά «σου έχουν συγχωρηθεί οι αμαρτίες σου». Όταν όμως Τον ανάγκασαν εκείνοι, τότε πλέον καθαρότερα δείχνει την εξουσία Του, όταν λέγει: «για να μάθετε δε ότι ο υιός του ανθρώπου έχει την εξουσία να συγχωρεί επί της γης αμαρτίες». Βλέπεις πόσο απείχε από του να μη θέλει να θεωρείται ίσος προς τον Πατέρα; Διότι δεν είπε ότι έχει ανάγκη από άλλον ο Υιός του ανθρώπου ή ότι του έδωσε την εξουσία άλλος, αλλά είπε ότι « ξουσίαν χει υἱὸς το νθρώπου π τς γς φιέναι μαρτίας», ότι δηλαδή ο Ίδιος έχει εξουσία. Και αυτό δεν το λέγει από φιλοδοξία, αλλά, λέγει, « για να σας πείσω ότι δεν βλασφημώ όταν κάνω τον εαυτό μου ίσο με τον Θεό». Πραγματικά σε κάθε περίπτωση επιθυμεί να φέρει αποδείξεις σαφείς και αναντίρρητες, όπως όταν λέγει στο θεραπευμένο λεπρό: «ρα μηδεν επς, λλ παγε σεαυτν δεξον τ ερε κα προσένεγκε τ δρον προσέταξε Μωσς ες μαρτύριον ατος(:“πρόσεχε, μην πεις σε κανένα τίποτε, αλλά πήγαινε, δείξε τον εαυτό σου στον ιερέα και πρόσφερε την θυσία, που διατάσσει ο Μωυσής, για να πάρεις από τον ιερέα την πιστοποίηση ότι είσαι τελείως υγιής (και ότι έχεις το δικαίωμα να επικοινωνείς με τους άλλους ανθρώπους)» [Ματθ. 8,4]. Επίσης, την πεθερά του Πέτρου την παρουσιάζει να Τον υπηρετεί[ βλ. Ματθ.8,15: ««κα ψατο τς χειρς ατς, κα φκεν ατν πυρετς κα γέρθη κα διηκόνει ατῷ(:και άγγιξε το χέρι της και αμέσως την άφησε ο πυρετός· σηκώθηκε και εντελώς υγιής Τον υπηρετούσε)»] και επιτρέπει να πέσουν οι χοίροι στον γκρεμό [βλ. Ματθ.8,32: ««κα επεν ατος· πάγετε. ο δ ξελθόντες πλθον ες τν γέλην τν χοίρων· κα δο ρμησε πσα γέλη τν χοίρων κατ το κρημνο ες τν θάλασσαν κα πέθανον ν τος δασιν(:Και είπε σε αυτούς· “πηγαίνετε”. Και αυτοί βγήκαν από τους ανθρώπους και πήγαν στο κοπάδι των χοίρων. Και ιδού με μανία και γρυλλισμούς όρμησε όλο το κοπάδι των χοίρων από το μέρος του γκρεμού προς την θάλασσα και πνίγηκαν στα νερά. (Επέτρεψε δε ο Κύριος αυτό, για να τιμωρηθούν έτσι οι ιδιοκτήτες της αγέλης, διότι παρά τον μωσαϊκό νόμο αυτοί έτρεφαν χοίρους)»].
Κατά όμοιο τρόπο και εδώ προς απόδειξη της συγχωρήσεως των αμαρτιών φέρει τη θεραπεία του σώματος, προς απόδειξη δε της θεραπείας του σώματος το ότι σήκωσε το κρεβάτι, ώστε να μη θεωρηθεί ότι το γεγονός αυτό ήταν αποκύημα φαντασίας. Και δεν το κάνει αυτό προηγουμένως, παρά αφού τους ρώτησε: «τί γάρ στιν εκοπώτερον, επεν, φέωνταί σου α μαρτίαι, επεν, γειρε κα περιπάτει; να δ εδτε τι ξουσίαν χει υἱὸς το νθρώπου π τς γς φιέναι μαρτίας - τότε λέγει τ παραλυτικ· γερθες ρόν σου τν κλίνην κα παγε ες τν οκόν σου(: Διότι τι είναι ευκολότερο να πει κανείς· Σου έχουν συγχωρηθεί οι αμαρτίες σου ή να πει· ‘’Σήκω επάνω και περπάτησε’’; Το πρώτο, ως εσωτερικό, δεν το βλέπει κανείς και επομένως δεν μπορεί να το εξακριβώσει. Το δεύτερο, ως εξωτερικό και αισθητό, δεν μπορεί να το αρνηθεί, όσο κακόπιστος και αν είναι. Για να δείτε και να μάθετε καλά, ότι ο υιός του ανθρώπου έχει εξουσία να συγχωρεί αμαρτίες και να θεραπεύει ασθένειες, τότε λέει προς τον παραλυτικό: ‘’Σήκω επάνω υγιής, πάρε το κρεβάτι σου και πήγαινε στο σπίτι σου’’)»[Ματθ. 9,5-6]. Αυτό που λέγει σημαίνει το εξής: «Τι σας φαίνεται ότι είναι ευκολότερο, να θεραπεύσω σώμα παράλυτο ή να συγχωρήσω τα αμαρτήματα; Είναι φανερό ότι ευκολότερο είναι η θεραπεία του σώματος. Διότι όσο η ψυχή είναι ανώτερη του σώματος, τόσο σπουδαιότερο είναι να συγχωρήσεις τα αμαρτήματα αυτής. Αλλά επειδή το ένα δε φαίνεται, ενώ το άλλο είναι φανερό, γι' αυτό προσθέτω το κατώτερο, αλλά πιο οφθαλμοφανές, με σκοπό και το ανώτερο και αθέατο να αποδειχθεί διαμέσου αυτού». Έτσι, έμπρακτα αποκάλυπτε εκ των προτέρων πλέον εκείνο που είπε ο Ιωάννης, ότι δηλαδή Αυτός σηκώνει τις αμαρτίες του κόσμου[ βλ. Ιω. 1,29: «Τ παύριον βλέπει ωάννης τν ησον ρχόμενον πρς ατν κα λέγει· δε μνς το Θεο αρων τν μαρτίαν το κόσμου(: Την επόμενη ημέρα βλέπει ο Ιωάννης τον Ιησού να έρχεται σε αυτόν και λέει: ‘’ Ιδού ο αμνός του Θεού, που προφήτευσε ο Ησαΐας, ο Μεσσίας και Λυτρωτής, ο οποίος θα θυσιαστεί για να πάρει επάνω Του και να εξαλείψει την αμαρτία και την ενοχή του κόσμου’’)»].
Αφού λοιπόν θεράπευσε τον παραλυτικό, τον αποστέλλει στο σπίτι του. Πάλι με την ενέργειά Του αυτή φανερώνει την ταπείνωσή Του και ακόμη ότι το γεγονός αυτό δεν ήταν φανταστικό. Διότι εκείνους που ήσαν μάρτυρες της ασθενείας, τους καθιστά μάρτυρες και της πραγματικής θεραπείας. «Εγώ, βέβαια, ήθελα», λέγει, «διαμέσου της δικής σου ασθένειας να θεραπεύσω και εκείνους που νομίζουν ότι είναι υγιείς, αλλά είναι ασθενείς πνευματικώς. Επειδή όμως δε θέλουν, πήγαινε στο σπίτι σου, για να θεραπεύσεις και να διορθώσεις τους οικείους σου». Προσέχεις με ποιο τρόπο αποδεικνύει ότι ο Ίδιος είναι ο δημιουργός και της ψυχής και του σώματος; Θεραπεύει, λοιπόν, την παράλυση του κάθε συστατικού του ανθρώπου και την θεραπεία που είναι αθέατη την αποδεικνύει με εκείνη που είναι φανερή. Αλλά εξακολουθούν ακόμη να σύρονται στο χώμα. Διότι λέγει :«Ἰδόντες δ ο χλοι θαύμασαν κα δόξασαν τν Θεν τν δόντα ξουσίαν τοιαύτην τος νθρώποις(:Όταν δε τα πλήθη του λαού είδαν αυτό που έγινε, θαύμασαν και δόξασαν τον Θεό, ο οποίος έδωσε στον Ιησού, που Τον θεωρούσαν ως ένα εκ των ανθρώπων, τέτοια εξουσία, να συγχωρεί δηλαδή αμαρτίες και να θεραπεύει ασθένειες)» [Ματθ. 9, 8]. Τους εμπόδιζε ακόμη η ανθρώπινη σάρκα την οποία είχε περιβληθεί και γι ‘αυτό δυσκολεύονταν να αντιληφθούν πλήρως τη θεότητά Του.
Ωστόσο δεν τους μαλώνει, μα προχωρεί και με τα έργα Του τους αφυπνίζει και τους εξυψώνει το φρόνημα. Διότι προς το παρόν δεν ήταν μικρό να Τον θεωρούν ανώτερο από όλους τους ανθρώπους και ότι έχει έλθει εκ μέρους του Θεού. Επειδή, εάν είχαν τέλεια βεβαιότητα γι' αυτό μέσα τους, τότε βαθμιαία θα αντιλαμβάνονταν ότι ήταν και του Θεού Υιός. Αλλά δεν κατενόησαν καλά αυτά, γι’ αυτό και δεν μπόρεσαν να Τον πλησιάσουν. Διότι έλεγαν πάλι: «οτος νθρωπος οκ στι παρ το Θεο, τι τ σάββατον ο τηρεῖ(:Έλεγαν, λοιπόν, μερικοί από τους Φαρισαίους· “αυτός ο άνθρωπος δεν είναι από τον Θεό, διότι δεν τηρεί την αργία του Σαββάτου”)»[Ιω. 9,16]. Και πάλι: « Πώς είναι δυνατόν να προέρχεται Αυτός από τον Θεό;». Και συνεχώς αυτά ανέφεραν, για να δικαιολογήσουν τα δικά τους πάθη.
Το ίδιο κάνουν και σήμερα πολλοί άνθρωποι και πιστεύουν ότι ο Θεός εκδικείται και εκδηλώνουν με τον τρόπο αυτόν τα δικά τους πάθη, ενώ πρέπει να εξετάζουμε τα πάντα με επιείκεια. Διότι ο Θεός, μπορούσε πραγματικά, να ρίξει κεραυνό σε εκείνους που Τον βλασφημούν, αλλά εντούτοις ανατέλλει για όλους τον ήλιο και βρέχει και όλα τα άλλα τα παρέχει με αφθονία. Αυτόν πρέπει να μιμούμαστε και εμείς και να παρακαλούμε, να συμβουλεύουμε, να νουθετούμε με πραότητα, χωρίς να οργιζόμαστε ούτε να γινόμαστε πραγματικά θηρία. Διότι δε συμβαίνει καμία βλάβη στο Θεό από τη βλασφημία, για να θυμώσεις. Αντίθετα, ο βλάσφημος ο ίδιος δέχεται και το τραύμα από τη βλασφημία του. Γι' αυτό λοιπόν στέναξε, θρήνησε, διότι το πάθος αυτό είναι άξιο δακρύων. Επίσης αυτόν που τραυματίστηκε, τίποτε δεν μπορεί να τον θεραπεύσει τόσο, όσο η επιείκεια.
Πρόσεξε εξάλλου, με ποιο τρόπο μας μιλεί ο υβρισθείς Θεός και στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη. Στην Παλαιά μεν λέγει: ««λαός μου, τί ποίησά σοι τί λύπησά σε τί παρηνώχλησά σοι; ποκρίθητί μοι(: θα πει προς τον λαό Του:’’ λαέ μου, τι κακό σου έκανα ή σε τι σε λύπησα ή σε τι σε παρενόχλησα; Απάντησέ μου)»[Μιχ.6,3]. Στην Καινή επίσης λέγει: «Σαολ Σαούλ, τί με διώκεις;(: “Σαούλ, Σαούλ, γιατί με καταδιώκεις;”)» [Πραξ. 9,5].Και ο Παύλος, επίσης, προτρέπει να διδάσκουμε με πραότητα όσους έχουν αντίθετα φρονήματα[«ν πρᾳότητι παιδεοντα τος ντιδιατιθεμνους, μποτε δ ατος Θες μετνοιαν ες πγνωσιν ληθεας(:εκπαιδεύοντας με πραότητα εκείνους που είναι αντίθετα διατεθειμένοι, μην τυχόν τους δώσει ο Θεός μετάνοια, για να έρθουν σε επίγνωση της αλήθειας)»[Προς Τιμ. Β΄2,25]. Αλλά και όταν οι μαθητές πλησίασαν τον Χριστό και ήγειραν την αξίωση να κατέβει φωτιά από τον ουρανό, τους μάλωσε πολύ και τους είπε, επιπλήττοντάς τους: «οκ οδατε ποίου πνεύματός στε μες(:δεν ξέρετε ακόμη ποιων διαθέσεων και ποιας πνευματικής καταστάσεως είστε εσείς. Δεν είστε άνθρωποι του πνεύματος της οργής και της τιμωρίας, που κυριαρχούσε στην εποχή της Παλαιάς Διαθήκης, αλλά του πνεύματος της αγάπης και της συγνώμης, που σώζει)»[Λουκ.9,55].
Και στην παρούσα περίπτωση δεν είπε: «Ω μιαροί και αγύρτες· ω εσείς που είστε γεμάτοι από φθόνο και εχθροί της σωτηρίας των ανθρώπων». Αλλά λέγει: «Γιατί κάνετε πονηρές σκέψεις μέσα στις καρδιές σας;».
Κατά συνέπεια, πρέπει με επιείκεια να αφανίζουμε τα νοσήματα. Διότι εκείνος που θα γίνει καλύτερος, πιεζόμενος από τον ανθρώπινο φόβο, γρήγορα θα επιστρέψει εκ νέου στην πονηρία. Γι' αυτό, άλλωστε, προέτρεψε να αφήσουν και τα ζιζάνια[ βλ. Ματθ. 13,30: «φετε συναυξάνεσθαι μφότερα μέχρι το θερισμο, κα ν καιρ το θερισμο ρ τος θεριστας· συλλέξατε πρτον τ ζιζάνια κα δήσατε ατ ες δέσμας πρς τ κατακασαι ατά, τν δ στον συναγάγετε ες τν ποθήκην μου(:Αφήστε τα να μεγαλώνουν και τα δύο μαζί έως τον θερισμό. Και κατά τον καιρό του θερισμού θα πω στους θεριστές· μαζέψτε πρώτα τα ζιζάνια και δέσετέ τα σε δεμάτια, για να τα κατακάψετε. (Δηλαδή κατά την δευτέρα παρουσία μου θα πω στους αγγέλους μου να ξεχωρίσουν τους πονηρούς ανθρώπους και να τους ρίψουν στο πυρ της κολάσεως). Το δε σιτάρι μαζέψετέ το στην αποθήκη μου (δηλαδή τους δικαίους συνοδέψετέ τους στην βασιλεία των ουρανών)”»] , για να δώσει τη δυνατότητα και τον καιρό να μετανοήσουν. Πραγματικά πολλοί από αυτούς μετενόησαν και έγιναν σπουδαίοι, ενώ προηγουμένως ήσαν φαύλοι, όπως είναι ο Παύλος, ο τελώνης και ο ληστής· διότι ενώ ήσαν ζιζάνια, έγιναν σίτος εκλεκτός. Βέβαια, όσον αφορά τα σπέρματα αυτό είναι αδύνατο, αλλά αναφορικά με τη διάθεση των ανθρώπων είναι πολύ εύκολο, διότι αυτή δεν υπόκειται στους φυσικούς νόμους, αλλά έχει τιμηθεί με την ελευθερία της εκλογής.
Για τον λόγο αυτόν λοιπόν, όταν δεις έναν εχθρό της αλήθειας να τον φροντίσεις, να τον επιμεληθείς, να τον οδηγήσεις με λόγους απαλλαγμένους από κάθε κατηγορία[ «λγον γι, κατγνωστον, να ξ ναντας ντραπ μηδν χων περ μν λγειν φαλον(: λόγο υγιή, ακατάκριτο, για να ντραπούν οι αντίθετοι μην έχοντας να λένε κανένα κακό για μας:Προς Τίτ.2,9], να του προσφέρεις προστασία και κηδεμονία, να χρησιμοποιήσεις κάθε τρόπο διορθώσεως, μιμούμενος τους αρίστους ιατρούς. Διότι και αυτοί δε θεραπεύουν με ένα τρόπο μόνο, αλλά όταν δουν ότι δεν υποχωρεί η πληγή στο αρχικό φάρμακο προσθέτουν άλλο και ύστερα από αυτό πάλι άλλο. Και άλλοτε μεν κάνουν εγχειρήσεις, ενώ άλλοτε θέτουν επιδέσμους. Και εσύ, λοιπόν, αφού γίνεις ιατρός των ψυχών, να χρησιμοποιήσεις κάθε τρόπο θεραπείας σύμφωνα με τους νόμους του Χριστού, για να λάβεις αμοιβή και για τη δική σου σωτηρία και για την ωφέλεια που έδωσες στους άλλους. Όλα να τα κάνεις προς δόξαν του Θεού και έτσι θα δοξάζεσαι και ο ίδιος. «Δι τοτο τάδε λέγει Κύριος Θες σραήλ· επα· οκός σου κα οκος το πατρός σου διελεύσεται νώπιόν μου ως αἰῶνος· κα νν φησ Κύριος· μηδαμς μοί, τι λλ᾿ τος δοξάζοντάς με δοξάσω, κα ξουθενν με τιμασθήσεται (:Για τη χλιαρή και ασεβή συμπεριφορά σου αυτά λέγει Κύριος, ο Θεός του Ισραήλ· ‘’Σου είπα άλλοτε και υποσχέθηκα ότι οι πατρικοί σου πρόγονοι, επομένως και ο δικός σου οίκος, θα είναι πάντοτε μαζί μου για να με υπηρετούν. Αλλά τώρα ο Κύριος λέγει· Κατ' ουδένα λόγο και τρόπο δεν ανέχομαι πλέον αυτό. Αλλά εγώ θα δοξάζω εκείνους, που με δοξάζουν και με σέβονται, και θα καταφρονήσω και θα εξουθενώσω εκείνους, οι οποίοι με καταφρονούν’’)»[Α΄Βασ. 2,30].
Τα πάντα, λοιπόν, ας τα πράττουμε προς δόξα του Θεού, για να λάβουμε τη μακάρια εκείνη κληρονομία, την οποία είθε όλοι μας να επιτύχουμε, με τη χάρη και τη φιλανθρωπία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, στον Οποίο ανήκει η δόξα και το κράτος στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.
ΠΗΓΕΣ:
  • https://greekdownloads3.files.wordpress.com/2014/08/in-matthaeum.pdf
  • Ιωάννου του Χρυσοστόμου Άπαντα τα έργα, Υπόμνημα στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, ομιλία ΚΘ΄, Πατερικές εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς»(ΕΠΕ), εκδ. οίκος «Το Βυζάντιον», Θεσσαλονίκη 1990, τόμος 10, σελίδες 279-297.
  • Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, Άπαντα των αγίων Πατέρων, Ιωάννου Χρυσοστόμου έργα, τόμος 65, σελ. 92- 100 (ή: 43 - 47 του PDF) .
https://drive.google.com/file/d/0ByZQkrKg4yKLVHVFMUh0ODd6QzA/view
  • Π. Τρεμπέλα, Η Καινή Διαθήκη με σύντομη ερμηνεία (απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2014.
  • Η Καινή Διαθήκη, Κείμενον και ερμηνευτική απόδοσις υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τριακοστή τρίτη, Αθήνα 2009.
  • Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους εβδομήκοντα, Κείμενον και σύντομος απόδοσις του νοήματος υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2005.
  • http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Biblia/Kainh_Diathikh.htm
πηγή:ἠλεκτρονικό ταχυδρομεῖο

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ

1.Μπορεῖτε νά δεῖτε τίς προηγούμενες δημοσιεύσεις τοῦ ἱστολογίου μας πατώντας τό: Παλαιότερες ἀναρτήσεις (δεῖτε δεξιά)

2.Καλλίτερη θέαση τοῦ ἱστολογίου μέ τό Mozilla.

3.Ἐπιτρέπεται ἡ ἀναδημοσίευση τῶν ἀναρτήσεων μέ τήν προϋπόθεση ἀναγραφῆς τῆς πηγῆς

4.Ἐπικοινωνία:
Kyria.theotokos@gmail.com .
Γιά ἐνημέρωση μέσῳ ἠλεκτρονικοῦ ταχυδρομείου στεῖλτε μας τό e- mail σας στό
Kyria.theotokos@gmail.com .
Home of the Greek Bible