«Ἀδικία». Ἀρχ.Σάββας Ἁγιορείτης

Ἀκοῦστε τήν ὁμιλία ἐδῶ:Ἀδικία

Πολλές φορές ἀντιμετωπίζουμε ἀδικίες. Ἀντιμετωπίζουμε προσβολές, ἐπιθέσεις ἀπό συνανθρώπους μας καί ἔχουμε μία διάθεση ἐκδικήσεως ἤ ἔστω ἀντιπάθειας ἤ πικρίας ἤ τέλος πάντων μιᾶς ἀντίδρασης. Γιατί νά μᾶς συμβαίνει αὐτό; Γιατί νά μᾶς τό κάνουν αὐτό; Τί τούς κάναμε; Πολλές φορές δέν ἔχουμε κάνει τίποτα ἤ δέν βρίσκουμε ὅτι ἔχουμε κάνει κάτι σ’ αὐτούς, ἀπό τούς ὁποίους ὑφιστάμεθα μία ὁποιοδήποτε προσβολή, ἕνα ὁποιοδήποτε «κακό».

Βέβαια πρέπει νά γνωρίζουμε ὅτι κακό τελικά δέν μπορεῖ νά μᾶς κάνει κανένας. Λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: «Κανείς δέν μπορεῖ νά μᾶς βλάψει, ἄν δέν βλάψουμε μόνοι μας τόν ἑαυτό μας». Αὐτό εἶναι μία πολύ μεγάλη ἀλήθεια, γιατί ἀληθινή βλάβη δέν εἶναι π.χ. νά ἔρθει κάποιος νά μᾶς χτυπήσει ἤ ἀκόμα καί νά μᾶς ἀφαιρέσει τή ζωή. Αὐτό δέν εἶναι ἀληθινή βλάβη, ἀληθινό κακό σέ μᾶς. Ποιό εἶναι τό ἀληθινό, τό γνήσιο κακό;
Εἶναι ἡ ἁμαρτία. Εἶναι αὐτό δηλαδή, τό ὁποῖο μᾶς ὁδηγεῖ στήν αἰώνια κόλαση, ἄν δέν μετανοήσουμε. Αὐτό εἶναι τό ἀληθινό κακό καί ἡ ἀληθινή βλάβη καί αὐτή τήν βλάβη δέν μπορεῖ νά μᾶς τήν κάνει κανένας, παρά μόνο ἐμεῖς στόν ἑαυτό μας. Γιατί ὁ ἄνθρωπος εἶναι αὐτεξούσιος καί μόνος του θέλει καί ἁμαρτάνει. Ἄν δέν θέλει, δέν ἁμαρτάνει. Ὅσο καί ἄν γύρω του τόν σπρώχνουν νά ἁμαρτήσει, ἐάν ὁ ἄνθρωπος δέν θέλει, μπορεῖ νά ἀντισταθεῖ στήν ἁμαρτία.

Τί συμβαίνει λοιπόν; Πολλές φορές πού ἀντιμετωπίζουμε μιά ἐπίθεση, μιά ἀδικία, χάνουμε αὐτή τήν ἀγάπη, πού πρέπει νά ἔχουμε ὁ ἕνας στόν ἄλλον, ἡ ὁποία ἀγάπη μαζί μέ τήν ταπείνωση, ὅπως ἔλεγε ὁ ἅγιος Παΐσιος, εἶναι ἡ συχνότητα στήν ὁποία ἐργάζεται ὁ Θεός. Ἄν, λοιπόν, δέν ἔχουμε αὐτή τήν ἀγάπη, δέν μποροῦμε νά ἔχουμε ἐπαφή μέ τόν Θεό, κοινωνία μέ τόν Θεό. Γι’ αὐτό, ἔλεγε ὁ ἅγιος Πορφύριος, «ὑπεράνω ὅλων ἡ ἀγάπη». Ἐκεῖνο πού πρέπει νά μᾶς ἀπασχολεῖ εἶναι ἡ ἀγάπη γιά τόν ἄλλον, ἡ ψυχή του.

Μιλήσαμε γιά τήν ἀδικία πού ὑφιστάμεθα ἀπό τούς ἄλλους, ἀλλά ἐνδιαφερόμαστε γιά τήν ψυχή του; Σκεφτόμαστε ὅτι ὁ ἄλλος, πού φέρεται κακῶς, βάζει σέ κίνδυνο τή σωτηρία του; Ἤ σκεφτόμαστε τόν ἑαυτό μας καί τί τοῦ φταίξαμε κ.λ.π.; Ἑπομένως, ἄν ὑπάρχει αὐτή ἡ ἀγάπη, ἀλλάζει ὅλη ἡ ἀντιμετώπιση τῶν πραγμάτων.

Λέει κάπου ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «μηδείς τό ἑαυτοῦ ζητείτω, ἀλλά τό τοῦ ἑτέρου ἕκαστος» (Α΄Κορ. 10,24). Κανένας λέει νά μή ζητάει τό δικό του συμφέρον, ἀλλά ὁ καθένας νά ζητάει τό συμφέρον τοῦ ἄλλου. Κάνει ἐντύπωση πού δέν λέει νά ζητάει καί τό τοῦ ἑτέρου, νά ζητάει τό δικό του, νά ζητάει καί τοῦ ἄλλου, ὅπως θά λέγαμε ἐμεῖς, νά κοιτᾶμε καί τόν ἄλλον, νά κοιτᾶμε καί τόν ἑαυτό μας. Ὄχι δέν λέει ἔτσι. Λέει μόνο τό τοῦ ἑτέρου νά ζητᾶς. Εἶναι ἀκριβῶς αὐτό πού ἔλεγε ὁ Μέγας Ἀντώνιος, ὅτι ἡ σωτηρία μας εἶναι στά χέρια τοῦ ἄλλου, εἶναι στά χέρια τοῦ ἀδελφοῦ μας.

Ἔλεγε καί κάποιος ἄλλος ἅγιος: «Θέλεις νά σέ συγχωρέσει ὁ Θεός; Συγχώρεσε τόν ἀδελφό σου». Ὅ,τι κάνουμε στόν ἄλλο, τό παίρνουμε ὡς ἀνταπόδοση ἀπό τόν Θεό. Θέλεις νά σέ ἐλεήσει ὁ Θεός; Ἐλέησε τόν ἀδελφό σου. Θέλεις νά σέ ἀγαπήσει ὁ ἄλλος; Ἀγάπησέ τον ἐσύ πρῶτος. Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά, ἀντίστοιχα ὅ,τι κακό κάνεις ἐσύ στόν ἄλλον, ὅ,τι σπείρεις, θά θερίσεις. Μᾶς τό λέει καί ὁ Θεός: Ἡ συμπεριφορά τῶν ἄλλων πρός ἐσένα θά εἶναι ἀνάλογη μέ τή δική σου πρός αὐτούς.

Ἄν κατακρίνεις τόν ἄλλον γιά κάτι, παραχωρεῖ ὁ Θεός μετά νά κάνεις αὐτό γιά τό ὁποῖο κατέκρινες τόν ἄλλον. Ἄν κατακρίνεις τόν ἄλλον, δηλαδή τόν καταδικάσεις καί πεῖς κοίταξε αὐτός εἶναι πόρνος, εἶναι ἀνήθικος καί δέν ἔχεις συμπάθεια μέσα σου, δέν ἔχεις ἀγάπη, θά παραχωρήσει ὁ Θεός νά πέσεις κι ἐσύ στήν ἀνηθικότητα, στήν πορνεία, γιά νά καταλάβεις ὅτι ὑπερηφανεύτηκες, ὅτι δέν ἔπρεπε νά φερθεῖς ἔτσι. Ὑπάρχει, θά λέγαμε, αὐτή ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ καί αὐτή ἡ ἀνταπόδοση καί τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ.

Ἔτσι κατά τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως, λέει ὁ Κύριος ὅτι θά κριθοῦμε κατά τά ἔργα μας. Ἔχει μιά ὡραία εἰκόνα ὁ Ἅγιος Κύριλλος πού ἔκανε κατήχηση στούς Χριστιανούς τότε καί στούς ὑποψήφιους νά βαφτιστοῦν καί τούς ἔλεγε κατά τή Δευτέρα Παρουσία ὅλοι θά εἴμαστε ντυμένοι μέ τί νομίζετε; Τί θά φοράει ὁ καθένας; Θά φοράει τά ἔργα του. Τά ἔργα του θά εἶναι σάν τό ροῦχο μας. Ἄν τά ἔργα μας εἶναι καλά, θά ἔχουμε καί ἕνα καλό ἔνδυμα, καθαρό, λευκό, ὅπως εἶναι τό μαλλί πού ἔχουν τά πρόβατα. Ἐάν ὅμως τά ἔργα μας εἶναι βρώμικα, εἶναι ἄθλια κ.λ.π. θά μοιάζουμε μέ τά ἐρίφια, μέ τά κατσίκια καί δέν θά χρειάζεται ἰδιαίτερος κόπος γιά νά ξεχωρίσουν τά πρόβατα ἀπό τά ἐρίφια.

Ὅπως λέει ὁ Κύριος τήν Κυριακή τῆς Κρίσεως, τά πρόβατα θά πᾶνε στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ καί τά ἐρίφια θά πᾶνε στήν αἰώνια κόλαση. Ξεχωρίζουμε -τό λέει ὁ ἅγιος Κύριλλος- ἀπό τά ἔργα μας πού εἶναι καλά ἤ κακά.

«Ὅ,τι κάνουμε», λέει ὁ ἅγιος Πορφύριος, «προσευχή, συμβουλή, ὑπόδειξη, νά τό κάνουμε μέ ἀγάπη». Πάντα πρέπει νά ἔχουμε ἀγάπη. «Χωρίς τήν ἀγάπη ἡ προσευχή δέν ὠφελεῖ». Νά κάνεις ξηρά ἀπαρίθμηση κάποιων ὀνομάτων, νά λές ‘Κύριε ἐλέησον τόν τάδε’, θέλει νά ἔχει καί πόνο ἡ προσευχή, ἔλεγε ὁ ἅγιος Παΐσιος, νά ἔχει καί καρδιά, τότε πιάνει ἡ προσευχή. Ἀκόμα ὅταν κάνουμε μιά ὑπόδειξη στό παιδί μας, μιά παρατήρηση, ἄν δέν ἔχει ἀγάπη, δέν ὠφελεῖ. Μᾶλλον ἀντίδραση προκαλεῖ.

«Χωρίς τήν ἀγάπη λοιπόν ἡ προσευχή δέν ὠφελεῖ. Ἡ συμβουλή πληγώνει. Ἡ ὑπόδειξη βλάπτει, ἀντί νά ὠφελεῖ καί καταστρέφει τόν ἄλλον». Πολλές φορές μοῦ λέει ἡ μητέρα –Πῶς νά μιλήσω στό παιδί; Τί νά πῶ; Δέν εἶναι τό θέμα τί θά πεῖς. Εἶναι τό πῶς θά τό πεῖς. Ἄν τό πεῖς μέ ἀγάπη, μέ πόνο καί μιά ἁπλή κουβεντούλα νά τοῦ κάνεις, μιά ἁπλή συζήτηση, τό παιδί θά πάρει τό μήνυμα. Δέν θέλει πολλά λόγια, θέλει πολλή ἀγάπη μέ λίγα λόγια. Ἔλεγε πάλι ὁ ἅγιος Πορφύριος: Μή λέτε πολλά λόγια στά παιδιά, ἀλλά νά λέτε στόν Θεό πολλή προσευχή γιά τό παιδί. Ὁ Θεός βρίσκει τρόπο μέσα ἀπό τούς ἀγγέλους του νά πληροφορεῖ τό παιδί. Ὅταν λοιπόν κάνουμε ὑπόδειξη χωρίς ἀγάπη, αὐτή λέει βλάπτει καί καταστρέφει τόν ἄλλον, πού αἰσθάνεται ἄν τόν ἀγαπᾶμε ἤ δέν τόν ἀγαπᾶμε καί ἀντιδρᾶ ἀναλόγως.

«Ἀγάπη, ἀγάπη, ἀγάπη. Ἡ ἀγάπη στόν ἀδελφό μᾶς προετοιμάζει νά ἀγαπήσουμε περισσότερο τόν Χριστό. Ὡραῖο δέν εἶναι αὐτό»; Τό λέει καί ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος στό Εὐαγγέλιο: «Ἄν δέν ἀγαπᾶς τόν ἀδελφό σου πού τόν βλέπεις δίπλα σου, πῶς θά ἀγαπήσεις τόν Θεό πού δέν Τόν βλέπεις (Α’ Ἰω. 4,20)»; Εἶναι ἄλλωστε ἡ πρώτη ἐντολή: Νά ἀγαπήσουμε τόν Θεό. Ἀλλά πῶς θά ἀγαπήσουμε τόν Θεό, ἅμα δέν ἀγαπᾶμε τόν διπλανό μας;

«Ἄς σκορπίζουμε σέ ὅλους τήν ἀγάπη μας ἀνιδιοτελῶς». Εἴχαμε μιλήσει γιά αὐτή τήν βασική ἰδιότητα τῆς ἀγάπης, πού εἶναι ἡ ἀνιδιοτέλεια. Σήμερα πολλοί μιλᾶνε για ἀγάπη. Πάρα πολλοί, σχεδόν ὅλοι, μιλᾶνε για ἀγάπη, ἀλλά τήν ἐννοοῦνε μέ ἕνα δικό τους τρόπο κοσμικό. Ἐνῶ ἡ ἀληθινή ἀγάπη, ὅπως μᾶς τήν δίδαξε ὁ Χριστός μας καί τό ἅγιο Εὐαγγέλιο «οὐ ζητεῖ τά ἑαυτῆς» (Α΄Κορ. 13,5), δέν ζητᾶ τά δικά της, δέν ζητᾶ τό συμφέρον του ὁ ἄνθρωπος, ἀλλά τό τοῦ ἑτέρου, ὅπως εἶπε ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Αὐτή εἶναι ἡ ἀληθινή ἀγἀπη, δηλαδή ἡ ἀνιδιοτελής.

Γιατί σήμερα ἀποτυγχάνουν οἱ οἰκογένειες; Ἔλεγε κάποιος ἀντί γιά ‘Γραφεῖο Γάμων’ πού ἔχουμε στίς Μητροπόλεις, πρέπει νά γράφουμε ἀπό πάνω ‘Γραφεῖο Διαζυγίων’. Ἔχουν γίνει περισσότερα τά διαζύγια ἀπό τούς γάμους. Γιατί; Διότι ἡ ἀγάπη δέν εἶναι ἀνιδιοτελής, ἀλλά ἰδιοτελής. Ὁ κάθε ἕνας ἀπό τούς συζύγους σκέφτεται πιό πολύ τόν ἑαυτό του καί λιγότερο τόν διπλανό, τόν σύζυγο. Δέν σκέφτεται πῶς θά ἀναπαύσει τόν σύζυγο καί τά παιδιά, ἀλλά πῶς θά ἀναπαυτεῖ ὁ ἴδιος. Ὅταν λοιπόν δέν ἀνταποκρίνεται ὁ ἄλλος στήν ἀγάπη, πού προσπαθεῖ νά δείξει ὁ ἕνας, ὁ ἄλλος κουμπώνεται. Αὐτό δέν εἶναι ἀνιδιοτελής, εἶναι ἰδιοτελής ἀγάπη, περιμένει ἀνταπόδοση.

Ἡ ἀνταπόδοση θά δοθεῖ ἀπό τόν Θεό. Δέν πρέπει νά τήν περιμένεις ἀπό τόν ἄλλον. Ὅπως λέει πολύ σοφά ὁ λαός μας, πού εἶναι ὀρθόδοξος, εἶναι λαός τῆς ρωμιοσύνης καί ἔχει μέσα του αἷμα ἁγίων: ‘Κάνε τό καλό καί ρίξτο στό γιαλό’. Μή ζητᾶς ἀνταπόδοση δηλαδή. Μή ζητᾶς ἀπό ἀνθρώπους ἀνταπόδοση. Οἱ ἄνθρωποι κατά κανόνα οὔτε ‘εὐχαριστῶ’ δέν θά ποῦν. Ἀπό τούς δέκα λεπρούς, ἕνας βρέθηκε νά πεῖ εὐχαριστῶ. Τό 90% εἴμαστε ἀχάριστοι. Πολύ περισσότερο δέν θά δώσει κανείς καλό, στό καλό πού τοῦ κάνεις. Ὅταν περιμένουμε τήν ἀνταπόδοση ἀπό τόν Θεό, τότε ἡ ἀγάπη εἶναι σωστή.

Ἄς σκορπίζουμε λοιπόν ἀνιδιοτελῶς τήν ἀγάπη μας σέ ὅλους χωρίς διακρίσεις. Μέ ρωτᾶνε πολλοί τώρα γιά τούς μετανάστες, γιά τούς πρόσφυγες, ‘Τί θά κάνουμε μ’ αὐτούς; Πῶς πρέπει νά τούς δοῦμε’; Ὡς εἰκόνες Θεοῦ δέν πρέπει νά τούς δοῦμε; Ὡς εἰκόνες Θεοῦ. Ἀπό κεῖ καί μετά βέβαια, ὅπως ἔλεγε καί ὁ ἅγιος Παΐσιος, δέν θά κοιμόμαστε καί μέ τά τσαρούχια, θά ἔχουμε καί τόν νοῦ μας γιατί αὐτοί ὁπωσδήποτε εἶναι ἀλλόθρησκοι, εἶναι ἀντίχριστοι. Ὅπως λένε οἱ Πατέρες, ὁ μουσουλμανισμός εἶναι θρησκεία τοῦ Ἀντιχρίστου. Νά τό λέμε μέ τό ὄνομά του τό πράγμα καί τόν μισοῦνε καί τόν Χριστό μας καί τόν Σταυρό τόν καταπατοῦν κ.λ.π. Ἀλλά ἐμεῖς δέν πρέπει νά χάνουμε τήν ἀγάπη μας ἀκόμα καί γιά τούς ἐχθρούς μας.

Ὁ Χριστός μας πάνω ἀπό τόν Σταυρό εἶπε γιά τούς ἐχθρούς του πού Τόν σταύρωσαν: «Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς· οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι» (Λουκ. 23,34). «Συγχώρα τους, δέν ξέρουν τί κάνουν». Ὄχι μόνο δηλαδή τούς συγχωροῦσε, ἀλλά τούς ὑπερασπιζόταν κιόλας. Προσῆγε ἐπιχείρημα, ἔλεγε κι ἕνα ἐπιχείρημα στόν Θεό Πατέρα γιά νά τούς συγχωρέσει: Δέν ξέρουν τί κάνουν, ἔχουν χάσει τό μυαλό τους, τά λογικά τους. Γιατί εἶχαν χάσει τά λογικά τους ἐκεῖνοι πού Τόν σταύρωσαν; Γιατί εἶχαν πέσει στό πάθος τοῦ φθόνου, τῆς ζήλειας. «Διά φθόνον παρέδωκαν Αὐτόν» (Ματθ. 27,18).

Ἔτσι κι ἐμεῖς πρέπει νά προσέχουμε νά μήν παρασυρόμαστε ἀπό τά πάθη μας, γιά νά μήν χάνουμε τά λογικά μας καί νά μήν χάνουμε τήν ἀγάπη. «Ὅταν ἔλθει μέσα μας ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ δέν θά ἐνδιαφερόμαστε ἄν μᾶς ἀγαπᾶνε ἤ ὄχι, ἄν μᾶς μιλᾶνε μέ καλοσύνη». Μᾶς πληγώνει ἄν δέν μᾶς μιλᾶνε μέ ἀγάπη. Γιατί; Δέν πρέπει νά μᾶς πληγώνει. Προφανῶς γιατί δέν ἔχουμε ζήσει τόν Θεό. Γι’ αὐτό λέει ἐδῶ ὁ ἅγιος, ἄν ἔρθει ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ μέσα μας, ἔρχεται τέτοια γλυκύτητα, τέτοια ἄνεση, τέτοια χαρά, τέτοια εἰρήνη, νιώθεις τόσο γεμάτος, πού ὅ,τι καί νά σοῦ κάνει ὁ ἀδελφός σου, ὁ ὁποιοσδήποτε ἄνθρωπος, ἐσύ λές δέν πειράζει, σκέφτεσαι πόση Χάρη καί πόση χαρά σοῦ δίνει ὁ Θεός καί λές «ἄσ’ τον, συγχώρεσέ τον Θεέ μου».

Ἀλλά ὅταν δέν ἔχουμε τή Χάρη αὐτή τοῦ Θεοῦ, ἔχουμε κενό μέσα στήν ψυχούλα μας, ὁπότε μᾶς πληγώνει πολύ ἡ κακή συμπεριφορά τοῦ ἄλλου. Ἄς προσπαθοῦμε λοιπόν αὐτό τό πράγμα: Νά γεμίζουμε μέ Θεό. Νά ἔχουμε ἐνεργό τή Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὅπως μᾶς λένε οἱ Ἅγιοι Πατέρες. Ἔχουμε πεῖ πῶς γίνεται αὐτό. Μέ τήν μετάνοια, μέ τήν ἐξομολόγηση, μέ τήν ἄσκηση καί μέ τήν ἀδιάλειπτη προσευχή. Ἔτσι ἐνεργοποιοῦμε τή Χάρη, πού πήραμε μέ τό Ἅγιο Βάπτισμα καί εἴμαστε γεμάτοι ἀπό τή Χάρη καί δέν μᾶς λείπει τίποτε. Καί νά μᾶς πεῖ κάποιος μιά κουβέντα καί νά μᾶς ἀδικήσει, ἀντί νά στενοχωρεθοῦμε, θά χαροῦμε κιόλας.

Θά πεῖ κανείς γιατί νά χαροῦμε; Γιατί μοιάζουμε στόν Χριστό. Τόν Χριστό μας δέν Τόν ἀδίκησαν; Δέν Τοῦ εἶπαν κουβέντες; Καί τί δέν Τοῦ εἶπαν! Καί δαιμονισμένο Τόν εἶπαν καί ἀρχηγό τῶν δαιμόνων Τόν εἶπαν καί πλανεμένο Τόν εἶπαν καί φάγο, φαγά δηλαδή καί οἰνοπότη, δηλαδή μπεκρή, ὅ,τι θέλετε Τοῦ λέγανε. Ὁ Χριστός μας τούς μισοῦσε; Ἀλλοίμονο! Κανέναν δέν μισοῦσε ὁ Χριστός μας. Εἶναι βλασφημία καί νά τό ποῦμε μόνο. Ὁ Χριστός μας τούς ἀγαποῦσε, τούς συγχωροῦσε ὅλους καί τούς πονοῦσε ὅλους.

Ὁ ἄλλος πού φέρεται ἄσχημα, ὅπως εἴπαμε, δέν εἶναι ἄξιος γιά νά τόν κατακρίνουμε, εἶναι ἄξιος γιά νά τόν συμπαθήσουμε πιό πολύ. Εἶναι σάν ἕνα ἄρρωστο μέλος τοῦ σώματός μας. Δέν λέμε στήν Ἐκκλησία μας ὅτι εἴμαστε ὅλοι «ἀλλήλων μέλη» (Ρωμ. 12,5); Ὁ ἕνας κομμάτι τοῦ ἄλλου καί ὅλοι μέλη τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ; Ὅταν λοιπόν ὁ ἀδελφός σου σέ ἀδικεῖ, εἶναι σάν νά σέ πονάει τό μάτι σου. Ὅταν σέ πονάει τό μάτι σου τί κάνεις; Δέν τό χτυπᾶς γροθιές βέβαια, ἀλλά βάζεις ἔμπλαστρα, τό καλύπτεις νά μήν τό βλέπει πολύ τό φῶς καί ἐρεθίζεται, τοῦ βάζεις κολλύριο, πηγαίνεις καί στόν γιατρό, ἄν χρειαστεῖ καί πᾶς καί ξαναπᾶς πολλές φορές καί φροντίζεις νά τό θεραπεύσεις. Πιό πολύ δηλαδή τό περιποιεῖσαι ἀπό τά ὑγιή μέλη. Ἔτσι καί ἕναν ἀδελφό μας πού μᾶς ἀδικεῖ, πρέπει νά τόν βλέπουμε σάν ἕνα ἄρρωστο κομμάτι τοῦ σώματός μας καί ἀξίζει περισσότερο τήν ἀγάπη μας καί τήν φροντίδα μας.

«Ὅταν ἔλθει μέσα μας λοιπόν ἡ Χάρις δέν θά ἐξετάζουμε ἄν μᾶς ἀγαπᾶνε ἤ ὄχι». Εἶναι πολύ χαμερπές, πολύ τιποτένιο πράγμα νά ζητᾶμε τήν ἀγάπη τῶν ἄλλων. Ἡ ἀρχοντιά εἶναι ἐμεῖς νά ἀγαπᾶμε καί νά μή ζητᾶμε ἀνταπόδοση στήν ἀγάπη μας. Ἔχουμε τόση ἀγάπη ἀπό τόν Θεό, πού δέν μᾶς χρειάζεται ἀνθρώπινη ἀγάπη. Γιατί ὅμως πολλοί λένε:«Πρέπει, ἄνθρωποι εἴμαστε, θέλουμε καί κάποιον νά μᾶς ἀγαπάει». Καί οἱ ἄνδρες καί οἱ γυναῖκες ἴσως περισσότερο. Γιατί δέν ἔχουμε νιώσει τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ἐμεῖς φταῖμε σ’ αὐτό. Ἄν δοθοῦμε στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί ἀγαπήσουμε τόν Θεό, θά αἰσθανθοῦμε τήν ἀγάπη Του κι ἐμεῖς. Τότε δέν θά μᾶς χρειάζεται καμιά ἀνθρώπινη ἀγάπη. Καί πρέπει νά τό κάνουμε αὐτό, γιατί  ἡ πρώτη ἐντολή εἶναι νά ἀγαπήσουμε τόν Θεό.

«Εἶναι ἐγωισμός νά θέλουμε οἱ ἄλλοι νά μᾶς μιλᾶνε μέ καλοσύνη». Προσέξτε τί λέει ὁ ἅγιος Πορφύριος. Εἶναι ἐγωισμός. Τρέφεται ὁ ἐγωισμός μας, ἄν οἱ ἄλλοι μᾶς ἀγαποῦν. Ἀλλά δέν πρέπει νά τρέφουμε τόν καρκίνο. Τόν καρκίνο πρέπει νά τόν βγάζουμε καί ὁ ἐγωισμός εἶναι ἕνας μεγάλος καρκίνος.

«Ἄς ἀφήσουμε τούς ἄλλους νά μᾶς μιλᾶνε ὅπως αἰσθάνονται», λέει ὁ ἅγιος Πορφύριος. Ἄς μή μᾶς στεναχωρεῖ ἄν μᾶς μιλᾶνε μέ ἕναν τρόπο, θα λέγαμε ψυχρό, ἤ καμιά φορά καί λίγο ἀπαξιωτικό καί λίγο ἄγριο, χωρίς καλοσύνη. «Ἄς μή ζητιανεύουμε τήν ἀγάπη. Ἐπιδίωξή μας νά εἶναι ν' ἀγαπᾶμε καί νά προσευχόμαστε μέ ὅλη μας τήν ψυχή γιά ἐκείνους». Βλέπετε καί ὁ Χριστός μας τί ἐντολή μᾶς ἔδωσε;Ἐκτός ἀπό τό νά ἀγαπᾶμε τόν Ἴδιο, ὁ Χριστός μας μᾶς ἔδωσε ὡς δεύτερη ἐντολή ν’ ἀγαπᾶμε τόν πλησίον «Ἀγαπᾶτε ἀλλήλους». Νά ἀγαπᾶμε ὁ ἕνας τόν ἄλλο.

Δέν εἶπε κάντε ὅ,τι μπορεῖτε γιά νά σᾶς ἀγαπήσουν οἱ ἄλλοι. Ἐσεῖς νά ἀγαπήσετε τούς ἄλλους. Βλέπετε; Ἐκεῖ εἶναι τό λάθος πού κάνουμε καί στενοχωριόμαστε ἄδικα, χωρίς ὤφελος, ἐπειδή δέν μᾶς ἀγαποῦν οἱ ἄλλοι. Μά θά πεῖς: νά μή σ’ ἀγαπάει ὁ σύζυγός σου; Νά μή σ’ ἀγαπάει τό παιδί σου; Ὁ Χριστός εἶπε νά μή νοιάζεσαι. Ἐσύ νά ἀγαπᾶς. Καί, ὅταν ἐσύ ἀγαπᾶς, ἔχεις καλύψει πλήρως τά κενά σου, δέν σοῦ χρειάζεται ἀνθρώπινη ἀγάπη. Δέν θά σέ πάει στόν Παράδεισο ἡ ἀγάπη τῶν ἄλλων. Ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ θά μᾶς πάει στόν Παράδεισο. Ἐμεῖς πρέπει νά ἀγαπήσουμε τόν Θεό καί τούς ἄλλους. Ἀντίθετα ἡ ἀγάπη τῶν ἄλλων μᾶς τρέφει τόν ἐγωισμό πολλές φορές.

Ἐπιδίωξή μας νά εἶναι ν' ἀγαπᾶμε καί νά προσευχόμαστε μέ ὅλη μας τήν ψυχή γιά ἐκείνους.Τότε «θά προσέξομε ὅτι ὅλοι θά μᾶς ἀγαπᾶνε χωρίς νά τό ἐπιδιώκομε, χωρίς καθόλου νά ζητιανεύομε τήν ἀγάπη τους. Θά μᾶς ἀγαπᾶνε ἐλεύθερα καί εἰλικρινά ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς τους χωρίς νά τούς ἐκβιάζομε».

Λέει ἡ σύζυγος στόν σύζυγο: Μ’ ἀγαπᾶς; Λάθος ἐρώτηση. Τελείως λάθος ἐρώτηση. Ποιά εἶναι ἡ σωστή ἐρώτηση;Ἡ σωστή ἐρώτηση εἶναι νά ρωτήσει τόν ἑαυτό της: Τόν ἀγαπῶ; Αὐτή εἶναι ἡ σωστή ἐρώτηση. Ἐπειδή ρωτᾶμε ὁ ἕνας τόν ἄλλον, ἄν μᾶς ἀγαπάει, γι’ αὐτό δέν ἀγαπιόμαστε. Ἐνῶ, ἄν φροντίζαμε ὁ καθένας ν’ ἀγαπήσει τόν ἄλλον, χωρίς νά ρωτάει ἄν ὁ ἄλλος τόν ἀγαπάει ἤ ὄχι, θά ἑλκύαμε καί τούς ἄλλους. Γιατί, ὅταν ἀγαπᾶς καί προσεύχεσαι γιά τόν ἄλλον, δημιουργεῖς γύρω σου μιά ζεστασιά, ἕνα ὡραῖο πνευματικό εὔκρατο κλίμα καί ὁ ἄλλος ἔρχεται κοντά σου, σέ πλησιάζει καί δέν ξέρει καί γιατί σέ πλησιάζει, ἀλλά νιώθει πολύ ὡραῖα. Γιατί, ὅταν ἀγαπᾶς ἔχεις τή Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐνεργό καί δημιουργεῖς γύρω σου ἕνα ὡραῖο θερμοκήπιο.

Ἔρχεται καί ὁ σύζυγος λοιπόν καί μένει δίπλα σου. Ἄν ὅμως ἐσύ, ἡ σύζυγος, ἔχεις λογισμούς, ὅτι δέν θέλει νά μιλήσει μαζί σου, ὅτι σέ ἀποφεύγει καί πάει στό καφενεῖο καί ἄργησε καί πάλι ἄργησε καί τί θά γίνει καί δέν ἔρχεται... Μπορεῖ νά μήν τοῦ πεῖς τίποτα, ἀλλά ἄν ἔχεις μέσα σου τέτοιες σκέψεις καί λογισμούς, ὁ ἄνδρας σου τό πληροφορεῖται καί λέει: ‘Κοίταξέ την πάλι μουτρωμένη εἶναι. Αὔριο θά ἔρθω πιό ἀργά’. Τήν ἄλλη μέρα ἔρχεται πιό ἀργά. Ἄν ὅμως εἶχες μέσα σου καλούς λογισμούς, καλές σκέψεις, θά χαιρόταν κι αὐτός καί θά ἔλεγε ‘Γιά κοίταξε ἡ γυναίκα μου, παρόλο πού ἄργησα, μ’ ἀγαπάει, δέν ἔχει κακούς λογισμούς. Αὔριο θά ἔρθω πιό νωρίς’. Ἔτσι θά τόν κερδίσεις. Τό ἀντίστοιχο ἰσχύει καί γιά τούς ἄνδρες.

Ἄν θέλεις νά κερδίσεις τόν ἄλλο, τήν ἀγάπη τοῦ ἄλλου, ἀγάπησέ τον. Αὐτό εἶναι τό μυστικό. Τίποτα ἄλλο δέν χρειάζεται. Καί πῶς τόν ἀγαπᾶμε; Ὄχι τόσο μέ ἐξωτερικές ἐκδηλώσεις, πού καμιά φορά δημιουργοῦν καί μία ἀντίδραση, ὅσο μέ τήν προσευχή τήν μυστική, ἔλεγε ὁ ἅγιος Πορφύριος. Κάνε μυστικά προσευχή. Γιά τόν σύζυγο, γιά τήν σύζυγο, γιά τό παιδί καί ἔτσι δημιουργεῖς γύρω σου αὐτό τό ὡραῖο θερμοκήπιο, πού τόν ἑλκύει καί τόν ἄλλον καί νιώθει πολύ ὡραῖα

Λέει ὁ ἅγιος, ὅταν ἀγαπήσεις, θά προσέξεις τότε ὅτι ὅλοι ἔρχονται κοντά σου καί σέ ἀγαπᾶνε κι αὐτοί. «Ὅταν ἀγαπᾶμε χωρίς νά ἐπιδιώκομε νά μᾶς ἀγαπᾶνε, θά μαζεύονται ὅλοι κοντά μας σάν τίς μέλισσες. Αὐτό ἰσχύει γιά ὅλους μας». Βλέπετε ἕνα πολύ μεγάλο μυστικό; Δέν θέλουμε; Θέλουμε νά μᾶς ἀγαπᾶνε, ἄνθρωποι εἴμαστε. Λοιπόν, μήν τό ἐπιδιώκεις. Ἐσύ νά ἐπιδιώξεις νά τούς ἀγαπήσεις ὅλους καί θά δεῖς μετά ὅτι καί οἱ ἄλλοι θά έρθουν κοντά σου, γιατί θά ἀναπαύονται.

«Ἂν ὁ ἀδελφός σου σ' ἐνοχλεῖ, σέ κουράζει, νά σκέπτεσαι: ‘Τώρα μέ πονάει τό μάτι μου, τό χέρι μου, τό πόδι μου, πρέπει νά τό περιθάλψω μ' ὅλη μου τἠν ἀγάπη’». Αὐτός πού σέ κουράζει, πού εἶναι λίγο φορτικός, πού γκρινιάζει ἐνδεχομένως, πού λέει ‘δέν μ’ ἀγαπᾶς’ κ.λ.π., αὐτός εἶναι ἄρρωστος. Ἀξίζει πιό πολύ νά τόν ἀγαπήσουμε, πιό πολύ νά προσευχηθοῦμε γι’ αὐτόν. Ὅταν σκεφθεῖς ἔτσι λοιπόν, θά δεῖς ὅτι κι ὁ ἄλλος θά πάψει νά γκρινιάζει, θά ἔρθει κι αὐτός κοντά σου καί θά νιώθει πολύ ὡραῖα καί θά νιώθεις κι ἐσύ πολύ καλά τότε.

«Νά μή σκεπτόμαστε, ὅμως, οὔτε ὅτι θά ἀμειφθοῦμε γιά τά δῆθεν καλά, οὔτε ὅτι θά τιμωρηθοῦμε γιά τά κακά πού διαπράξαμε». Γιατί κι αὐτό εἶναι μιά κατώτερη μορφή -ἄς τό ποῦμε- ἐκπλήρωσης ἀγάπης. Γιατί ὑπάρχουνε οἱ δοῦλοι, ὑπάρχουν οἱ μισθωτοί, ὑπάρχουν καί οἱ υἱοί. Ὁ Ἅγιος Πορφύριος ἤθελε νά εἴμαστε στήν τάξη τῶν υἱῶν, δηλαδή νά τηροῦμε αὐτά πού λέει ὁ Χριστός μας, ὄχι γιατί θά μᾶς ἀμείψει ὁ Χριστός μας, οὔτε γιά νά μήν πᾶμε στήν κόλαση, ἀλλά γιατί ἀγαπᾶμε Αὐτόν τόν ἴδιο καί δέν θέλουμε νά Τόν στενοχωροῦμε. Γι’ αὐτό λέει ὁ ἅγιος:«Μή σκέφτεσαι ὅτι θά πάρεις ἀνταπόδοση. Ἐσύ δεῖξε τήν ἀγάπη σου ἀνιδιοτελῶς».

«Ἔρχεσαι εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας, ὅταν ἀγαπάεις μέ τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ». Αὐτό εἶναι πολύ μεγάλη κουβέντα. Ξέρετε τί σημαίνει αὐτό; Ὅταν ἀγαπᾶμε μέ τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, δηλαδή ἀνιδιοτελῶς, χωρίς νά ζητᾶμε ἀνταπόδοση, χωρίς νά ἐπιδιώκουμε τήν ἀγάπη τῶν ἄλλων, μετά λέει, γνωρίζουμε τήν ἀλήθεια. Καί ποιά εἶναι ἡ ἀλήθεια; Ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. Εἶναι δρόμος δηλαδή γιά νά γνωρίσεις τόν Θεό ἡ ἀνιδιοτελής ἀγάπη πρός τόν πλησίον.

Ἔρχεσαι εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας, μ’αὐτόν τόν τρόπο καί «τότε δέν ζητᾶς νά σ' ἀγαπᾶνε, αὐτό εἶναι κακό». Προσέξτε, εἶναι κακό νά ζητᾶς νά σ’ ἀγαπᾶνε. Ἔχει ἐγωισμό μέσα, ἔχει ἰδιοτέλεια. «Ἐσύ ἀγαπάεις, ἐσύ δίνεις τήν ἀγάπη σου, αὐτό εἶναι τό σωστό. Ἀπό μᾶς ἐξαρτᾶται νά σωθοῦμε. Ὁ Θεός τό θέλει. Ὅπως λέει ἡ Ἁγία Γραφή: ‘’Ὁ Θεός  θέλει πάντας σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν’’ (Α΄Τιμ. 2,4)». Καί ποιός εἶναι ὁ δρόμος; Ἡ διπλή ἀγάπη, ἔλεγε ἡ ἁγία Συγκλητική. Ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεό καί ἡ ἀγάπη πρός τόν πλησίον. Θέλεις νά σωθεῖς; Αὐτός εἶναι ὁ δρόμος.

Ἐρχόμαστε τώρα σέ αὐτό πού λέγαμε στήν ἀρχή, πού εἶναι τό πιό δύσκολο. Ὅταν κάποιος μᾶς ἀδικεῖ. Τότε εἶναι πού ζητιέται ἡ ἀγάπη. Γιατί ὁ Χριστός εἶπε νά ἀγαπᾶμε ὄχι μόνο αὐτούς πού μᾶς φέρονται καλά, ἀλλά καί αὐτούς πού δέν μᾶς φέρονται καλά. Λέει λοιπόν ὁ ἅγιος Πορφύριος: «Ὅταν κάποιος μᾶς ἀδικήσει μ' ὁποιονδήποτε τρόπο, μέ συκοφαντίες, μέ προσβολές, νά σκεπτόμαστε ὅτι εἶναι ἀδελφός μας πού τόν κατέλαβε ὁ ἀντίθετος». Ποιός εἶναι ὁ ἀντίθετος; Ὁ πονηρός, ὁ διάβολος. Αὐτά νά σκεφτόμαστε. Ὅτι εἶναι ἀδελφός μας, ὁποιοσδήποτε κι ἄν μᾶς ἀδικεῖ, εἶναι ἀδελφός μας, ὁ ὁποῖος ἔχει καταληφθεῖ ἀπό πονηρό πνεῦμα. Τόν ἐπηρεάζει ὁ ἔξω ἀπό δῶ. Ἔπεσε θύμα τοῦ ἀντιθέτου.

«Γι' αὐτό πρέπει νά τόν συμπονέσομε καί νά παρακαλέσομε τόν Θεό νά ἐλεήσει κι ἐμᾶς κι αὐτόν κι ὁ Θεός θά βοηθήσει καί τούς δύο. Ἄν, ὅμως, ὀργισθοῦμε ἐναντίον του -πράγμα πού γίνεται συνήθως-, τότε ὁ ἀντίθετος ἀπό κεῖνον θά πηδήσει σ' ἐμᾶς καί θά μᾶς παίζει καί τούς δύο». Κοιτάξτε τί γίνεται πνευματικά! Ἀπό μᾶς θά ξαναπάει σέ ἐκεῖνον, ἀπό κεῖνον σέ ἐμᾶς καί θά χαίρεται τό ταγκαλάκι.

«Ὅποιος κατακρίνει τούς ἄλλους, δέν ἀγαπάει τόν Χριστό. Ὁ ἐγωισμός φταίει. Από κεῖ ξεκινάει ἡ κατάκριση. Θά σᾶς πῶ ἕνα μικρό παράδειγμα». Κοιτάξτε ἕνα ὡραιότατο παράδειγμα πού δίνει ὁ ἅγιος Πορφύριος.

«Ἂς ὑποθέσομε ὅτι ἕνας ἄνθρωπος βρίσκεται μόνος του στήν ἔρημο. Δέν ὑπάρχει κανείς. Ξαφνικά ἀκούει κάποιον ἀπό μακριά νά κλαίει καί νά φωνάζει».
Δέν ξέρω πόσοι ἔχετε βρεθεῖ σέ ἔρημο, ἄν ἔχετε πάει στό Σινά ἐνδεχομένως ξέρετε τί θά πεῖ ἔρημος. Ἀκοῦμε λοιπόν κάπου κάποιον νά φωνάζει ‘βοήθεια’.

«Πλησιάζει κι ἀντικρίζει ἕνα φοβερό θέαμα: μία τίγρις ἔχει ἁρπάξει ἕναν ἄνθρωπο καί τόν καταξεσχίζει μέ μανία. Ἐκεῖνος ἀπελπισμένος ζητάει βοήθεια. Σέ λίγα λεπτά θά τόν κατασπαράξει. Τί νά κάνει, γιά νά τόν βοηθήσει; Νά τρέξει κοντά του; Πῶς; Αὐτό εἶναι ἀδύνατον. Νά φωνάξει; Ποιόν; Κανείς ἄλλος δέν ὑπάρχει. Μήπως θά πάρει καμιά πέτρα νά τήνε ρίξει στόν ἄνθρωπο καί νά τόν ἀποτελειώσει; ‘Ὄχι, βέβαια!’, θά ποῦμε». Αὐτό εἶναι μεγάλη ἀπανθρωπιά!

«Κι ὅμως αὐτό εἶναι δυνατόν νά γίνει, ὅταν δέν καταλαβαίνομε ὅτι ὁ ἄλλος πού μᾶς φέρεται ἄσχημα κατέχεται ἀπό τόν διάβολο, τήν τίγρη». Καταλάβατε τήν ἀναλογία; Ἡ τίγρης εἶναι ὁ διάβολος. Αὐτός πού μᾶς ἐπιτίθεται, εἶναι ὁ ἄνθρωπος πού τόν ἔχει πάρει ἡ τίγρης καί ἔχει ἀρχίσει νά τόν τρώει. Εἶναι θύμα δηλαδή τοῦ διαβόλου. Αἰχμαλωτισμένος ἀπό τόν διάβολο. Ἐσύ τώρα τί θά κάνεις; Θά πάρεις μιά πέτρα καί θά τόν χτυπήσεις αὐτόν τόν ταλαίπωρο ἄνθρωπο; Αὐτό κάνουμε ὅταν ὀργιζόμαστε ἐναντίον αὐτοῦ, πού μᾶς φέρεται ἄσχημα.

«Μᾶς διαφεύγει ὅτι, ὅταν κι ἐμεῖς τόν ἀντιμετωπίζομε χωρίς ἀγάπη, εἶναι σάν νά τοῦ ρίχνομε πέτρες πάνω στίς πληγές του, ὁπότε τοῦ κάνομε πολύ κακό καί ἡ «τίγρις» μεταπηδάει σ' ἐμᾶς καί κάνομε κι ἐμεῖς ὅ,τι ἐκεῖνος καί χειρότερα». Καί ἐκείνου τοῦ κάνουμε κακό, ἀλλά καί στόν ἑαυτό μας κάνουμε κακό. Πολύ ὡραῖα λέει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ: «Προσέχετε νά μήν δαγκώνετε ὁ ἕνας τόν ἄλλον (Γαλ. 5,15), μέ τήν ὀργή, μέ τή ζήλεια, μέ τόν φθόνο, μέ τίς κακίες, γιατί λέει, ἐάν «ἀλλήλους δάκνετε», ἄν δαγκώνετε ὁ ἕνας τόν ἄλλο, θά φαγωθεῖτε. Τρῶμε τίς σάρκες τοῦ ἀδελφοῦ μας, ὅταν ἀνταποδίδουμε κακό στό κακό.

«Τότε, λοιπόν, ποιά εἶναι ἡ ἀγάπη πού ἔχομε γιά τόν πλησίον μας καί πολύ περισσότερο γιά τόν Θεό; Νά αἰσθανόμαστε τήν κακία τοῦ ἄλλου σάν ἀρρώστια πού τόν βασανίζει καί ὑποφέρει καί δέν μπορεῖ νά ἀπαλλαγεῖ. Γι' αὐτό νά βλέπομε τούς ἀδελφούς μας μέ συμπάθεια καί νά τούς φερόμαστε μέ εὐγένεια λέγοντας μέσα μας μέ ἁπλότητα τό «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ», γιά νά δυναμώσει μέ τή θεία χάρι ἡ ψυχή μας καί νά μήν κατακρίνομε κανένα».

Ἡ πιό μεγάλη εὐλογία καί εὐεργεσία εἶναι ἡ ἀδικία πού μᾶς κάνει ὁ ὁποιοσδήποτε. Γιά μᾶς. Γιά αὐτόν βέβαια δέν εἶναι καλό, εἶναι ἀρρώστια, εἶναι αἰχμαλωσία τοῦ πονηροῦ. Ἀλλά σέ μᾶς κάνει πολύ-πολύ μεγάλο καλό ἡ ὅποια ἀδικία. Γιατί ὅπως λέει ὁ ἀββᾶς Ζωσιμᾶς καί ὅλοι οἱ ἅγιοι Πατέρες «αὐτή ἡ ἀδικία εἶναι ὁ θερμοκαυτήρας τοῦ Ἰησοῦ». Εἶναι τό ἰατρικό ἐκεῖνο ἐργαλεῖο, ἀνάλογο μέ αὐτό πού ἔχουν οἱ χειροῦργοι, τό ὁποῖο καίει τους καρκίνους. Θερμοκαυτήρας! Ἔτσι καί ἡ ψυχή μας ἔχει καρκίνους πνευματικούς καί πρέπει νά καοῦν καί χρησιμοποεῖ ὁ Θεός κάποιους ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι μᾶς ἀδικοῦν μέ ὁποιονδήποτε τρόπο, γιά νά φύγει ὁ ἐγωισμός καί ἡ ὑπερηφάνεια καί νά ταπεινωθοῦμε.

Ἔλεγε ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος: «ζήτησες ἀπό τόν Θεό ταπείνωση»; Ὡραῖο πράγμα δέν εἶναι ἡ ταπείνωση; Ὡραῖο, πολύ ὡραῖο, τέλειο! «Εἶναι σάν νά ζητᾶς ἀπό τόν Θεό νά σοῦ στείλει κάποιον νά σέ βρίσει». Τόσο ὠμά τό λέει. Αὐτή εἶναι ἡ ἀλήθεια. Γιατί πῶς θά σοῦ δώσει ὁ Θεός ἕνα κιλό ταπείνωση ἤ δύο κιλά ταπείνωση, ὅπως ἔλεγε ὁ ἅγιος Παΐσιος; Δέν ἔρχεται ἔτσι μαγικά. Ἡ ταπείνωση ἔρχεται ὅταν ὁ ἄνθρωπος ὑπομένει τίς ἀδικίες καί ἀνταποδίδει καλό στό κακό.

«Ὅλους γιά ἁγίους νά τούς βλέπομε. Ὅλοι μας μέσα φέρομε τόν ἴδιο παλαιό ἄνθρωπο. Ὁ πλησίον, ὅποιος κι ἄν εἶναι, εἶναι ‘’σάρξ ἐκ τῆς σαρκός μας’’ (Γεν. 2,23)». Ποιός μίσησε τήν σάρκα του; Ὅλοι τό σῶμα μας τό περιποιούμαστε κι ἅμα ἀρρωστήσει ἀκόμα περισσότερο. Κάνουμε τό πᾶν γιά νά ἐπαναφέρουμε τήν ὑγεία, ὅταν τή χάσουμε. Κοιτᾶμε ὅταν πεινᾶμε νά τρῶμε, ὅταν κρυώνουμε νά ντυθοῦμε καλύτερα, κάνουμε τό πᾶν. Λοιπόν, ὁ κάθε ἀδελφός μας εἶναι σάρκα ἀπό τή σάρκα μας.

«Εἶναι ἀδελφός μας καί ‘’μηδενί μηδέν ὀφείλομεν, εἰ μή τό ἀγαπᾶν ἀλλήλους’’, (Ρωμ. 13,8)». Προσέξτε κι αὐτό τό πολύ σπουδαῖο, τίποτα δέν χρωστᾶμε στούς ἄλλους, παρά τήν ἀγάπη. Ἡ ἀγάπη εἶναι χρέος συνεχές καί δέν ἔχεις δίκαιο ὅταν λές: ‘Τόσα τοῦ ἔκανα, φτάνει. Δέν τοῦ ξανακάνω καλό’. Ποτέ δέν πρέπει νά τό λέμε αὐτό. Γιατί ἡ ἀγάπη εἶναι ἀνεξόφλητη. Τό χρέος τῆς ἀγάπης πού ἔχουμε πρός τούς ἄλλους ποτέ δέν μποροῦμε νά τό ἐξοφλήσουμε, ὅσα καλά κι ἄν τοῦ κάνουμε.

Γι’ αὐτό, ὅταν ὁ Ἀπόστολος Πέτρος ρώτησε τόν Χριστό μας ‘’Κύριε πόσες φορές πρέπει νά συγχωρέσουμε τόν ἄλλο, μέχρι ἑφτά φορές δέν φτάνει’’; (Ματθ. 18,21). Τί τοῦ εἶπε ὁ Χριστός μας; ‘’Ἑβδομηκοντάκις ἑπτά’’ (Ματθ. 18,22), δηλαδή ἄπειρες φορές. Μά θά πεῖ ἕνας κοσμικός ἄνθρωπος ‘Καλά ἀνόητοι εἴμαστε; Ἐκεῖνος θά μᾶς ἀδικεῖ κι ἐμεῖς θά τόν εὐεργετοῦμε’; Αὐτό λέει ὁ Χριστός, ἄν θέλεις νά εἶσαι Χριστιανός. Ποτέ δέν θά πάψεις νά εὐεργετεῖς, ὅπως καί ὁ Χριστός μας ποτέ δέν παύει νά μᾶς εὐεργετεῖ, παρ’ ὅλο πού ἐμεῖς τόν προσβάλλουμε καί τόν διαγράφουμε ἀπό τή ζωή μας καί φτιάχνουμε ἄνομα νομοθετήματα καί ὡς ἔθνη καί ὡς κράτη κ.λ.π. Ὁ Χριστός μας βλέπετε δέν μᾶς στερεῖ τίς εὐλογίες Του καί τήν βροχούλα μᾶς τή δίνει καί τό χιόνι καί τόν ἀέρα καί τόν ἥλιο. Αὐτό θά πεῖ ἀνιδιοτελής ἀγάπη. Ἄν ἦταν ἰδιοτελής καί ὁ Χριστός μας καί ἔλεγε «θά ἀγαπῶ ὅσους Μέ ἀγαπᾶνε καί θά ἀνοίγω τό φῶς τοῦ ἡλίου γι’ αὐτούς πού εἶναι καλοί», τότε θά εἴχαμε ξεπαγιάσει ὅλοι, γιατί ὅλοι εἴμαστε ἁμαρτωλοί καί ἔνοχοι.

Ἔτσι λέει ὁ Χριστός μας «καθὼς ἠγάπησα ὑμᾶς καί σεῖς ὀφείλετε νά ἀγαπᾶτε ὁ ἕνας τόν ἀλλο» (Ἰω. 15,12), αὐτό τό ‘καθώς’ σημαίνει ἀνιδιοτελῶς. Καί μάλιστα χωρίς ὅρια. Πῶς μᾶς ἀγάπησε ὁ Χριστός μας; Μέχρι θανάτου. Δέν πρέπει λοιπόν νά βάζουμε ὅρια στήν ἀγάπη.

«Δέν μποροῦμε ποτέ νά κατηγορήσομε τούς ἄλλους, γιατί ‘’οὐδείς τήν ἑαυτοῦ σάρκα ἐμίσησεν’’ (Ἐφ. 5,29)». Ὁ ἄλλος εἶναι ἡ σάρκα μας. Κατηγορεῖς τήν σάρκα σου; Ὄχι. Δέν τά βάζεις ποτέ μέ τόν ἑαυτό σου. Μέ τούς ἄλλους τά βάζεις. Μά ὁ ἄλλος εἶσαι ἐσύ. Ὅταν λοιπόν τά βάζεις μέ τούς ἄλλους, οὐσιαστικά μέ τόν ἑαυτό σου τά βάζεις.

«Ὅταν κάποιος ἔχει ἕνα πάθος, νά προσπαθοῦμε νά τοῦ ρίχνομε ἀκτῖνες ἀγάπης κι εὐσπλαγχνίας, γιά νά θεραπεύεται καί νά ἐλευθερώνεται». Πόσες οἰκογένειες δέν ἔχουν παιδιά μέ ναρκωτικά, μέ ἐξαρτήσεις διάφορες, πάθη διάφορα κ.λ.π. Πολλά πάθη, πού εἶναι δεσμά πού χαλκεύει ὁ διάβολος, μέ τή συγκατάθεση βέβαια τή δική μας καί ὁ ἄνθρωπος χάνει τήν ἐλευθερία του. Ἔτσι ὑποδουλώνεται σέ μιά οὐσία, σέ μιά συνήθεια, σέ ἕνα πονηρό πνεῦμα. Τί πρέπει νά κάνουμε ἐμεῖς; Νά τοῦ ρίξουμε τόν λίθο τοῦ ἀναθέματος; Ὄχι βέβαια. Πρέπει νά τοῦ δείξουμε πιό πολλή ἀγάπη, πάρα πολλή ἀγάπη.

Ἀκτῖνες ἀγάπης κι εὐσπλαγχνίας, γιά νά θεραπευθεῖ καί νά ἐλευθερωθεῖ. «Μόνο μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ γίνονται αὐτά. Νά σκέπτεσθε ὅτι αὐτός ὑποφέρει περισσότερο ἀπό ἐσᾶς». Μπορεῖ νά φαίνεται ὅτι σᾶς βλάπτει ἔ; Ἀλλά εἴπαμε κανείς δέν μπορεῖ νά μᾶς βλάψει, ἄν δέν βλάψουμε τόν ἑαυτό μας μόνοι μας, μέ τήν ὀργή καί τόν θυμό καί τή μνησικακία καί τήν ὅποια ἁμαρτία. Ἐκεῖνος ὅμως πού ὑποτίθεται πώς μᾶς βλάπτει, βλάπτεται πιό πολύ ὁ ἴδιος.

«Στό κοινόβιο, ὅταν κάποιος φταίει, νά μήν τοῦ ποῦμε ὅτι φταίει». Καί ἡ οἰκογένεια εἶναι ἕνα μικρό κοινόβιο, πού θά πρέπει νά ἔχουν οἱ σύζυγοι κοινοκτημοσύνη, νά τά ἔχουν ὅλα κοινά, νά ἔχουν τήν ἀνιδιοτελή ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καί νά εἶναι ἕνα πνεῦμα. Ὁπότε ὅ,τι λέει ἐδῶ ὁ Γέροντας γιά τό κοινόβιο, τό μοναστήρι, ἰσχύει καί γιά τήν οἰκογένεια ἤ τήν ἐνορία. Καί ἡ ἐνορία σάν ἕνα μικρό κοινόβιο θά ἔπρεπε νά λειτουργεῖ, ἀλλά δέν εἴμαστε σέ πνευματικά μέτρα ὑψηλά γιά νά τό ἐφαρμόσουμε, ὅπως ζοῦσαν οἱ πρῶτοι χριστιανοί.

«Ὅταν λοιπόν κάποιος φταίει στό κοινόβιο, νά μήν τοῦ ποῦμε ὅτι φταίει. Νά στεκόμαστε μέ προσοχή, σεβασμό καί προσευχή». Βέβαια αὐτό μήν τό ἀπολυτοποιήσουμε. Μπορεῖ νά ποῦμε καί μιά κουβέντα κάποια στιγμή μέ διάκριση καί μέ πολλή προσευχή. Ἀλλά γιατί τό λέει ὁ Γέροντας; Τό λέει γιατί ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος μέσα του ἔχει τήν συνείδηση, ἔχει τήν φωνή τοῦ Θεοῦ. Ὁπότε κάνοντας ἐμεῖς προσευχή τόν βοηθᾶμε νά ἐνεργοποιήσει τήν συνείδησή του, νά ἀκούσει τήν συνείδησή του. Κάνουμε μία προθέρμανση στήν ψυχούλα του, ὥστε νά ἀκούσει τήν φωνή τοῦ Θεοῦ. Αὐτό εἶναι πολύ καλύτερο, παρά νά τοῦ κάνεις κάποια παρατήρηση ἤ ἐπίπληξη. Σ’ αὐτή τήν περίπτωση μᾶλλον ἀντίδραση θά δημιουργήσεις.

«Ἐμεῖς νά προσπαθοῦμε νά μήν κάνουμε τό κακό». Στό κακό δέν πρέπει νά ἀνταποδίδεις κακό. «Ὅταν ὑπομένομε τήν ἀντιλογία τοῦ ἀδελφοῦ, λογίζεται μαρτύριο. Νά τό κάνομε μέ χαρά».

Λέει ἕνα ὡραῖο περιστατικό στό Γεροντικό μέ ἕναν Γέροντα πού κάποια στιγμή ἔφτυσε αἷμα καί τόν εἶδε κάποιος καί τοῦ λέει «Γέροντα τί ἦταν αὐτό πού ἔφτυσες»; «Αὐτός», λέει «ἤτανε ἕνας πικρός λόγος πού ἄκουσα ἀπό ἕναν ἀδελφό, ἀλλά κρατήθηκα καί δέν εἶπα τίποτα καί νά τώρα τό ἔφτυσα». Ἔκανε ὑπομονή δηλαδή νά μήν ἀνταποδώσει κακό στό κακό. Νά τό κάνουμε μέ χαρά, νά ὑπομένουμε τόν ἀδελφό μας ἀγόγγυστα.

«Ὁ χριστιανός εἶναι εὐγενής. Νά προτιμᾶμε ν' ἀδικούμαστε –καί ὄχι νά ἀδικοῦμε. Ἅμα ἔλθει μέσα μας τό καλό, ἡ ἀγάπη, ξεχνᾶμε τό κακό πού μᾶς κάνανε. Ἐδῶ κρύβεται τό μυστικό. Ὅταν τό κακό ἔρχεται ἀπό μακριά, δέν μπορεῖτε νά τό ἀποφύγετε. Ἡ μεγάλη τέχνη εἶναι, ὅμως, νά τό περιφρονήσετε. Μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ θά τό βλέπετε, δέν θά σᾶς ἐπηρεάζει, διότι θά εἶστε πλήρεις χάριτος».

«Στό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ ὅλα εἶναι ἀλλιώτικα. Ἐκεῖ κανείς τά δικαιολογεῖ στούς ἄλλους ὅλα. Ὅλα! Τί εἴπαμε; ‘’Ὁ Χριστός βρέχει ἐπί δικαίους καί ἀδίκους’’ (Ματθ. 5,45)». Καί ὁ χριστιανός πρέπει νά μιμεῖται τόν Χριστό καί νά τούς εὐεργετεῖ ὅλους. «Ἐγώ ἐσένα βγάζω φταίχτη, ἔστω κι ἄν μοῦ λέεις ὅτι φταίει ὁ τάδε ἤ ἡ τάδε». Ἐάν πήγαινε, λ.χ. ἕνας σύζυγος καί κατηγοροῦσε τήν σύζυγό του, ξέρετε τί ἀπαντοῦσε ὁ ἅγιος Πορφύριος; Ἐσύ φταῖς. Δέν ἔλεγε φταίει ἡ σύζυγος. Πηγαίνανε καί τοῦ κατηγοροῦσαν ἄλλους καί τούς ἔλεγε ἐσεῖς φταῖτε. Τό πρόβλημα δέν εἶναι στόν ἄλλον, εἶναι σέ σένα κι ἄν ψάξεις λίγο, θά τό βρεῖς.

«Τελικά σέ κάτι φταίεις καί τό βρίσκεις, ὅταν σοῦ τό πῶ. Αὐτή τή διάκριση ν' ἀποκτήσετε στή ζωή σας. Νά ἐμβαθύνετε στό καθετί καί νά μήν τά βλέπετε ἐπιφανειακά. Ἂν δέν πᾶμε στόν Χριστό, ἄν δέν ὑπομένομε, ὅταν πάσχομε ἀδίκως, θά βασανιζόμαστε συνέχεια». Ἔρχονται ἄνθρωποι στήν ἐξομολόγηση καί μοῦ λένε ‘Πάτερ, ὅλοι εἶναι ἐναντίον μου, ὅλοι μέ κυνηγᾶνε’. Μά καλά, γιατί; Ἀὐτό ἀποτελεῖ ἔνδειξη γιά τόν Πνευματικό ὅτι ὁ ἴδιος ἔχει πρόβλημα, δέν εἶναι ὅτι ὅλος ὁ κόσμος τά ἔχει ἐναντίον του. Ἀπό αὐτόν τόν ἄνθρωπο λείπει ὁ Χριστός καί δέν μπορεῖ νά κάνει ὑπομονή στήν ἐλάχιστη ἀδικία τοῦ ἄλλου καί βασανίζεται.

«Τό μυστικό εἶναι ν' ἀντιμετωπίζει κανείς τίς καταστάσεις μέ πνευματικό τρόπο. Κάτι παρόμοιο γράφει ὁ Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος». Προσέξτε αὐτό εἶναι πολύ ὡραῖο καί ἄν δέν κάνω λάθος αὐτό τό κείμενο ἕνα διάστημα τό εἶχε βγάλει φωτοτυπίες ὁ Γέροντας, ὁ ἅγιος Πορφύριος καί τό μοίραζε στόν κόσμο καί τό εἶχε καί ἀναρτημένο ἔξω ἀπό τό Ἡσυχαστήριό του ἐκεῖ στό Μήλεσι, στήν Ἀθήνα.

Κοιτᾶξτε τί λέει ὁ Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος: «Ὅλους τούς πιστούς ὀφείλουμε νά τούς βλέπουμε σάν ἕνα καί νά σκεπτόμαστε ὅτι στόν καθένα ἀπό αὐτούς εἶναι ὁ Χριστός». Μόνο αὐτό νά σκεφτόμασταν: Ὅτι στό πρόσωπο τοῦ κάθε ἀνθρώπου, βλέπουμε τόν Χριστό, πῶς θά ἀλλάζαμε, πῶς θά ἄλλαζε ἡ ψυχή μας καί ἡ διάθεσή μας. Ἀκόμα καί σ’ αὐτούς πού ἔρχονται σάν εἰσβολεῖς τώρα στήν πατρίδα μας, εἶναι ἀπαραίτητο στό πρόσωπό τους νά βλέπουμε τόν Χριστό!

«Καί νά ἔχουμε γιά τόν καθένα τέτοια ἀγάπη, ὥστε νά εἴμαστε ἕτοιμοι νά θυσιάσουμε γιά χάρη του καί τή ζωή μας». Γιατί αὐτό εἶπε ὁ Χριστός «Καθώς ἐγώ ἠγάπησα ὑμᾶς. Πόσο σᾶς ἀγάπησα Ἐγώ; Μέχρι θανάτου». Ἔτσι καί ἐσεῖς μέχρι θανάτου πρέπει νά ἀγαπιέστε.

«Γιατί ὀφείλουμε νά μή λέμε, οὔτε νά θεωροῦμε κανέναν ἄνθρωπο κακό, ἀλλά ὅλους νά τούς βλέπουμε ὡς καλούς». Γιατί ὁ Θεός ὅλους καλούς τούς ἔφτιαξε. Ἁπλῶς οἱ καλοί παρασύρονται ἀπό τόν κακό, τόν πονηρό καί κάνουν κακά ἔργα. Ἀλλά ἄν μετανοήσουν, μποροῦν νά ξαναγίνουν καλοί.

«Κι ἄν δεῖς ἕναν ἀδελφό νά ἐνοχλεῖται ἀπό πάθη, νά μήν τόν μισήσεις αὐτόν, μίσησε τά πάθη πού τόν πολεμοῦν». Βλέπετε ἐδῶ τώρα μιά πολύ ὡραία διάκριση, πού χρειάζεται νά τήν ἔχουμε πάντα. Βλέπεις κάποιον νά κάνει τό κακό; Τί θά γίνει; Πῶς θά τοποθετηθεῖς; Τόν ἴδιο δέν πρέπει νά τόν μισήσεις. Τό κακό πού κάνει, νά τό μισήσεις. Νά κάνουμε διαχωρισμό προσώπων καί πράξεων. Ἄλλο τό πρόσωπο, πού πρέπει πάντα νά τό ἀγαποῦμε καί ἄλλο ἡ πράξη πού κάνει, τήν ὁποία βεβαίως θά τήν κρίνουμε, ἀλλά χωρίς ἐμπάθεια πρός τό πρόσωπο καί θά καταδικάσουμε τήν πράξη, ἀλλά ὄχι τό πρόσωπο. Τό πρόσωπο πάντα, ὅπως μᾶς λένε οἱ ἅγιοι, νά λέμε ὅτι ἔχει πέσει θύμα τοῦ πονηροῦ. ‘Κοίταξε πῶς ὁ διάβολος τόν παραπλάνησε καί ἔκανε ὁ καημένος αὐτό τό πράγμα’. Ἀλλά ἄν μετανοήσει, θά σωθεῖ, καί ἐγώ, ἄν δέν προσέξω θά κάνω τά ἴδια μ’ αὐτόν καί χειρότερα. Ἔτσι πρέπει νά λέμε, ὅταν βλέπουμε κάποιον νά σφάλλει. ‘Θεέ μου φύλαξέ με καί δῶσε καί σ’ αὐτόν τόν ἄνθρωπο μετάνοια’.

«Ἄν δεῖς νά τυραννεῖται ἀπό ἐπιθυμίες καί συνήθειες προηγουμένων ἁμαρτιῶν, περισσότερο σπλαγχνίσου τον, μήν τυχόν δοκιμάσεις καί σύ πειρασμό, ἀφοῦ εἶσαι ἀπό ὑλικό πού εὔκολα γυρίζει ἀπό τό καλό στό κακό". Γι’ αὐτό τί εἶπε ὁ Χριστός μας, ὅταν εἶχε πέσει ἕνας πύργος καί εἶχε πλακώσει δεκαοχτώ ἀνθρώπους στό Σιλωάμ, «νομίζετε ὅτι αὐτοί εἶναι πιό ἁμαρτωλοί κι ἔπεσε ὁ πύργος καί τούς πλάκωσε; Ὄχι. Ἄν δέν μετανοήσετε καί σεῖς ὁμοίως ἀπολεῖσθε» (Λουκ. 13,4-5). Θά πάθετε τά ἴδια. Ἔτσι, ὅταν βλέπεις κάποιον νά παραφέρεται, νά κάνει τό κακό, προβληματίσου μήπως κι ἐσύ εἶσαι μέ τά ἴδια πάθη, ἁπλῶς ἀκόμα σέ φύλαξε ὁ Θεός καί δέν τά ἐκδήλωσες κι ἄν φύγει λίγο ἡ Χάρις Του θά κάνεις κι ἐσύ τά ἴδια καί χειρότερα καί θά ἔχεις κατάληξη τήν ἀπώλεια. Ἑπομένως μήν ἀσυμπαθήσεις, μή νιώσεις μιά ἀντιπάθεια γι’ αὐτόν πού κάνει τό κακό, μήν πέσεις κι ἐσύ στό ἴδιο κακό. Περισσότερο σπλαχνίσου τον.

«Ἡ ἀγάπη πρός τόν ἀδελφό σέ προετοιμάζει ν’ ἀγαπήσεις περισσότερο τόν Θεό. Τό μυστικό, λοιπόν, τῆς ἀγάπης πρός τόν Θεό εἶναι ἡ ἀγάπη πρὀς τόν ἀδελφό. Γιατί, ἄν δέν ἀγαπάεις τόν ἀδελφό σου πού τόν βλέπεις, πῶς εἶναι δυνατόν ν’ ἀγαπάεις τόν Θεό πού δέν Τόν βλέπεις; ‘’Ὁ γάρ μή ἀγαπῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ, ὅν ἑώρακε, τόν Θεόν, ὅν οὐχ ἑώρακε, πῶς δύναται ἀγαπᾶν;’’(Α΄Ἰω. 4,20)».

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

- Ἐρ.: ....................

- Ἀπ.: Δέν πρέπει νά βγάζουμε ἐμεῖς τόν Σταυρό. Δυστυχῶς εἴμαστε σέ μιά τέτοια ἐποχή πού νομίζουμε ὅτι ἐπιτρέπονται τά πάντα, χάριν τῆς κακῶς ἐννοουμένης ‘ἀγάπης’. Αὐτό δέν εἶναι ἀγάπη. Κι ὁ Πάπας κάποτε πού εἶχε πάει σέ κάποιον μουσουλμανικό χῶρο, σέ κάποιο τζαμί, ἔκρυβε τόν Σταυρό του. Δέν εἶναι σωστό αὐτό. Καλά ὁ Πάπας εἶναι αἱρετικός καί δέ μποροῦμε νά τόν ἔχουμε πρότυπο γιά μᾶς. Ἐσεῖς μιλᾶτε γιά ὀρθοδόξους καί φυσικά δέν πρέπει νά κρύβουμε τόν Σταυρό μας καί νά βγάζουμε τόν Σταυρό μας.

Ἐξάλλου ἔχουμε τόν Ἅγιο Εὐγένιο τόν Ροντιόνωφ τόν Ρῶσο, ὁ ὁποῖος γι’ αὐτόν τόν λόγο μαρτύρησε. Τόν εἶχαν συλλάβει οἱ μουσουλμάνοι, ἐκεῖ στή Ρωσία καί τοῦ εἶπαν ἄν βγάλεις τόν Σταυρό σου, δέν θά σοῦ πάρουμε τό κεφάλι. Καί εἶπε δέν τόν βγάζω. Ἦταν νέο παιδί, 19 χρονῶν καί εἶναι μάρτυρας καί ἀπ’ ὅτι ἔχουμε μάθει ἐμφανίζεται καί κάνει καί θαύματα.

Τό γεγονός αὐτό δείχνει ποιό εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.

Ὅπως δέν εἶναι ἀγάπη, αὐτό πού λένε, νά ἔχουμε εἰρηνική συνύπαρξη μέ τίς ἄλλες θρησκεῖες, μέ τήν ἔννοια δηλαδή νά μή λέμε τίποτε σ’ αὐτούς γιά Χριστό, γιατί ἔχουν κι αὐτοί τήν θρησκεία τους καί καλά εἶναι ἐκεῖ πού εἶναι καί μήν τούς ἐνοχλεῖτε, γιατί αὐτοί εἶναι καί λίγο ἄγριοι καί μπορεῖ νά σᾶς πάρουν καί τό κεφάλι. Ἄν σκεφτόντουσαν ἔτσι καί οἱ Ἀπόστολοι, θά λέγανε κι αὐτοί εἰρηνική συνύπαρξη μέ τούς εἰδωλολάτρες, ἄστους τούς καημένους, γιατί ἄν τούς ποῦμε τήν ἀλήθεια, ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἡ ἀλήθεια, θά μᾶς πάρουν τό κεφάλι. Δέν εἶπαν ἔτσι. Πῆγαν καί τούς μίλησαν καί τούς ἔκαναν καί θαύματα καί τελικά τούς πῆραν τό κεφάλι καί ὅλοι οἱ Ἀπόστολοι εἶχαν μαρτυρικό θάνατο. Ἔτσι ἐμεῖς σήμερα εἴμαστε ὀρθόδοξοι χριστιανοί, ἀλλιῶς θά εἴμαστε εἰδωλολάτρες καί σατανολάτρες καί θά κάναμε θυσίες, ὅπως κάνανε οἱ ἀρχαῖοι ἡμῶν πρόγονοι. Τό ξέρετε βέβαια, διότι δέν εἶναι ὅλα καλά τά τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων προγόνων.

Ὁπότε οὔτε αὐτό εἶναι σωστό καί οὔτε εἶναι ἀγάπη. Ἀγάπη εἶναι νά τούς ποῦμε ὅτι εἶναι στήν πλάνη. Φυσικά ὄχι νά κάνουμε τσιχάντ, ὅπως κάνουν αὐτοί, ἤ θά γίνετε χριστιανοί ἤ θά σᾶς πάρουμε τό κεφάλι. Αὐτό εἶναι ἀπαράδεκτο. Ἀλλά μέ τά λόγια μας ὀφείλουμε νά ἐργαστοῦμε ἱεραποστολικά. Αὐτό εἶναι ἀγάπη. Γιατί ὅταν δέν λές τίποτε στόν ἄλλον πού γκρεμίζεται, εἶναι ἀγάπη; Ὄχι βέβαια. Σήμερα τόσα ἑκατομμύρια, δισεκατομμύρια ἄνθρωποι στόν κόσμο εἶναι μακριά ἀπό τήν ἀλήθεια, ἀπό τό φῶς, πού εἶναι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Ἀπό τά 7,5 -8 δισεκατομμύρια πού ἔχει ὁ πλανήτης πόσοι εἶναι οἱ Ὀρθόδοξοι χριστιανοί; Ἴσως νά φτάνουμε τά 500 ἑκατομμύρια. Καί ἀπό τά 500 ἑκατομμύρια πόσοι εἶναι ζωντανά μέλη τῆς Ἐκκλησίας; Πολλοί λίγοι, πάρα πολλοί λίγοι, ἄν σκεφτοῦμε ὅτι στήν Ἑλλάδα τό 3% μόνο πηγαίνει στήν Ἐκκλησία. Φοβερό δέν εἶναι; Γιά ὅλους τούς ὑπόλοιπους πού πᾶνε στήν κόλαση, δέν πρέπει νά πονέσουμε; Δέν πρέπει λίγο νά κινηθοῦμε, τουλάχιστον μέ τήν προσευχή μας; Ἀλλά καί μέ τήν ὅποια ἄλλη βοήθεια μποροῦμε νά τούς προσφέρουμε, μέ ἕναν λόγο.

Ἀλλά τί λέμε τώρα; Πολλές φορές διστάζουμε νά μιλήσουμε στόν συγγενή μας, γιατί ἄν τοῦ πεῖς ὅτι πρέπει νά ἐξομολογηθεῖ καί νά κοινωνήσει, ἐνῶ εἶναι στά τελευταῖα του, θά τρομάξει! Θά τρομάξει καί μπορεῖ νά πεθάνει. Ἀφοῦ θά πεθάνει πού θά πεθάνει, τουλάχιστον νά πάει ὁ ἄνθρωπος ἐξομολογημένος καί κοινωνημένος.

Δηλαδή βλέπετε ὅτι κι ἐμεῖς δέν πιστεύουμε πραγματικά καί διστάζουμε καί ἀφήνουμε τούς ἀνθρώπους νά φεύγουν ἀπροετοίμαστοι. Μετά τί νά ποῦμε στούς λαθρομετανάστες γιά Χριστό, ἐδῶ δέν λέμε στόν διπλανό μας. Ἀπό τόν διπλανό μας, ἀπό τούς οἰκείους τῆς πίστεως (Γαλ. 6,10) πρέπει νά ἀρχίσουμε καί τήν πρώτη ἀγάπη, μετά τόν Θεό, σ’ ἐκείνους πρέπει νά τήν δείχνουμε.

Ὑπάρχει καί ἡ διεστραμμένη ἀγάπη. Νά σᾶς πῶ ἕνα περιστατικό, πού τό ἔζησα ὁ ἴδιος. Κάποτε πού εἶχα πάει στόν ἅγιο Παΐσιο, μᾶς εἶπε μιά ἱστορία γιά τίς διεστραμμένες ἀγάπες. Εἶχε πάει μιά ὁμάδα παιδιῶν, νεαροί ἤτανε, ὄχι καί πολύ πιστοί καί ὁ Ἅγιος Παΐσιος εἶχε κάτι μικρά γατάκια. Τά εἶδε ὁ ἕνας ἀπ’ αὐτούς τούς νεαρούς καί λέει –Γέροντα, αὐτό τό γατάκι νά τό πάρω; Λέει ὁ Γέροντας –Πάρτο. Νόμιζε ὅτι τό λέει ἀστεῖα. Ἐκεῖνος τό ἐννοοῦσε. Τό πῆρε στήν ἀγκαλιά του καί ὅταν φύγανε, τό πῆρε μαζί του. Πῆγαν σ’ ἕνα μοναστήρι ἐκεῖ πιό κάτω ἀπό τήν Παναγούδα, εἶναι τῶν Ἰβήρων καί μπῆκε στό ἀρχονταρίκι μέ τό γατί ἀγκαλιά. Τοῦ λέει ὁ ἀρχοντάρης ‘Παιδί μου, δέν γίνεται νά εἶσαι μέ τό γατί ἐδῶ μέσα, οὔτε νά πᾶς στό δωμάτιο νά κοιμηθεῖς μέ τό γατί. Τότε λέει αὐτός ‘Δέν γίνεται Γέροντα ἐγώ θά εἶμαι ἀχώριστος. Τότε τοῦ λέει δέν μπορεῖς νά κοιμηθεῖς μέσα καί προτίμησε νά κοιμηθεῖ ἔξω ἀπό τό Μοναστήρι μέ τό γατί ἀγκαλιά, παρά νά κοιμηθεῖ μέσα στό Μοναστήρι σάν ἄνθρωπος.

Λέει ὁ ἅγιος Παΐσιος, αὐτό δέν εἶναι ἀγάπη, εἶναι διαστροφή τῆς ἀγάπης. Διεστραμμένη ἀγάπη. Ἡ σωστή ἀγάπη εἶναι πρῶτα πρός τόν Θεό, μετά πρός τούς ἀνθρώπους, τούς συγγενεῖς μας, τόν πατέρα μας, τήν μητέρα μας, πρός τά ἀδέλφια μας, ὅλους τούς οἰκείους τῆς πίστεως, ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος καί μετά τό περίσσευμα τῆς ἀγάπης πάει στήν κτίση, στά ζῶα, στά σκυλιά, στά γατιά, σ’ ὅλη τήν κτίση.

Σήμερα πολλοί ἄνθρωποι ἀγαπᾶνε τά σκυλιά καί τά γατιά καί δέν ἔχουν καθόλου ἀγάπη γιά τούς ἀνθρώπους. Γι’ αὐτό εἴπαμε ὅτι ὑπάρχουν πολλές ἀγάπες πού δέν εἶναι ἀληθινές ἀγάπες, ἀλλά διαστροφές τῆς ἀγάπης. Καλύτερα, ὅταν ἀκοῦτε καί τή λέξη ‘ἀγάπη’, νά προβληματίζεστε, νά κουμπώνεστε λίγο καί νά ἐξετάζετε τί εἴδους ἀγάπη εἶναι αὐτή γιά τήν ὁποία σᾶς μιλᾶνε. Λένε ὅτι ‘ἐσεῖς δέν ἔχετε ἀγάπη’, γιά ἐμᾶς τούς χριστιανούς, ὅτι δέν ἔχουμε ἀγάπη, ἐπειδή λ.χ. εἴμαστε ἐναντίον τῆς ὁμοφυλοφιλίας. ‘Δέν ἔχει ἀγάπη, εἶναι ρατσισμός αὐτό’, λένε. Βρήκαμε καί τή λέξη τώρα. Ἐμεῖς δέν λέμε γιά τούς ἀνθρώπους, πού εἶναι ὑποχείρια αὐτοῦ τοῦ πάθους, λέμε γιά τό πάθος αὐτό καθεαυτό ὅτι εἶναι διαστροφή.

Αὐτό εἶναι ἀγάπη, νά πεῖς ὅτι εἶναι διαστροφή. Δέν εἶναι ἀγάπη νά πεῖς ὅτι εἶναι φυσιολογικό τό πάθος, ὅπως δέν εἶναι ἀγάπη νά πεῖς ὅτι εἶναι φυσιολογικός ὁ καρκῖνος. Γιατί ἄν πεῖς ὅτι εἶναι φυσιολογικός ὁ καρκίνος θά πάει κανένας στό Ἀντικαρκινικό μετά; Ὄχι. Ὅλοι θά μένουν στό σπίτι τους μέ τόν καρκίνο καί θά πεθαίνουν. Ἔτσι, ἄν ποῦμε ὅτι εἶναι φυσιολογική ἡ ὁμοφυλοφιλία, κανένας δέν θά πάει νά θεραπευθεῖ. Αὐτό ἔχει ἀγάπη; Ὄχι βέβαια. Δέν ἔχει ἀγάπη ὁ ἄλλος νά ἔχει μιά θανατηφόρο ἀρρώστια καί νά τοῦ λές ‘Ἔτσι εἶναι τό φυσιολογικό, κάτσε ὅπως εἶσαι’ καί δέν τόν ἀφήνεις μέ τόν τρόπο σου νά πάει στόν γιατρό. Φυσικά καί δέν εἶναι ἀγάπη.

Ὀφείλουμε λοιπόν νά ἔχουμε τήν σωστή ἀγάπη καί νά μήν παρασυρόμαστε ἀπ’ ὅλους αὐτούς πού ἐν ὀνόματι τῆς ψεύτικης ἀγάπης, μᾶς βάζουν στόν δαιμονικό κλοιό.

- Ἐρ.: ....................

- Ἀπ.: Τό εἴπαμε. Οἱ οἰκεῖοι τῆς πίστεως εἶναι ἡ πρώτη μας φροντίδα. Καί τί λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος; Ὅποιος δέν νοιάζεται γι’ αὐτούς εἶναι «ἀπίστου χείρων» (Α΄Τιμ. 5,8). Χειρότερος κι ἀπό τόν ἄπιστο. Πρῶτα θά κοιτάξεις τόν ἀδελφό σου, τόν ἄνθρωπο πού ἔχεις δίπλα σου, τόν γείτονά σου. Ξέρετε πόσοι φτωχοί ὑπάρχουν, πού δέν τό δείχνουν, γιατί ἐνδεχομένως εἶχαν μία κοινωνική θέση ὑψηλή, ἕνα ἐπάγγελμα, εἶχαν μία οἰκονομική ἄνεση πρίν ἀπό δύο, τρία, πέντε χρόνια, ἄς ποῦμε, καί πρέπει νά τούς ἀνακαλύψεις; Κρύβονται, νιώθουν μιά ντροπή. Κι αὐτό κακό εἶναι βέβαια. Δέν εἶναι καλή ντροπή αὐτή. Κακή ντροπή εἶναι. Ἀλλά βλέπετε εἴμαστε ὅλοι ἀτελεῖς καί ἔχουμε καί αὐτές τίς κακομοιριές. Ὁ ἄλλος προτιμάει νά πεθάνει ἀπό τήν πείνα, παρά νά πάει νά πάρει ἀπό τό συσσίτιο τῆς Ἐκκλησίας, ἐνῶ αὐτό δέν εἶναι κακό. Κακό εἶναι νά πᾶς νά κλέψεις. Νά ταπεινωθεῖς καί νά πάρεις τήν βοήθεια πού προσφέρει ἡ Ἐκκλησία, τό σπίτι σου, δέν εἶναι καθόλου κακό.

- Ἐρ.: ....................

- Ἀπ.: Γι’ αὐτό καί οἱ Πατέρες μιλᾶνε γιά διάκριση. Στήν ἐλεημοσύνη χρειάζεται διάκριση. Δέν θά δίνουμε ἀδιάκριτα. Καί ἐγώ ἔχω πληροφορηθεῖ ὅτι πολλά ἀπό αὐτά πού δίνονται, σᾶς τό λέω, εἶναι γενική ἀρχή αὐτή, σέ Ὀργανώσεις μή Κυβερνητικές, Διεθνεῖς, Unicef, ΟΗΕ, Γιατροί τοῦ Κόσμου κ.λ.π. δέν φτάνουν στόν προορισμό τους. Πάντα στά πνευματικά παιδιά πού μέ ρωτᾶνε τούς λέω μόνο στήν Ἐκκλησία θά δίνετε. Ὄχι σέ τέτοιες ὀργανώσεις, γιατί δέν φτάνουν ἐκεῖ πού λένε. Εἶναι ἀναμενόμενό αὐτό, γιατί ὁ ἄνθρωπος πού εἶναι μακριά ἀπό τήν Ἐκκλησία, θά ἔχει ἀληθινή καί εἰλικρινή ἀγάπη; Δέν θά ἔχει ἰδιοτέλεια; Ἰδιοτέλεια θά ἔχει καί θά κοιτάξει πῶς νά ἁρπάξει. Ὁπότε νά τό ἔχετε κι αὐτό ὡς ἀρχή καί ὅπου ἀκοῦτε διεθνεῖς, κοσμικές ὀργανώσεις κ.λ.π. νά κουμπώνεστε. Ὅσο ὡραῖα ὀνόματα καί νά ἔχουνε, μόνο στήν Ἐκκλησία νά δίνετε καί πάντα φυσικά μέ διάκριση.

Ἕνας χριστιανός δημοσιογράφος -διευθυντής τῆς Πειραϊκῆς Ἐκκλησίας εἶναι αὐτός- πού εἶχε πάει στή Μυτιλήνη, εἶχε πάει στό σημεῖο πού ἔρχονται οἱ βάρκες ἀπέναντι ἀπό τήν Τουρκία καί μᾶς ἀποκάλυψε ὅτι ἀπό τίς 30-60 βάρκες πού ἐρχόντουσαν, ὅλες ἦταν γεμάτες ἄντρες, οὔτε μία γυναίκα. Ἐρχότανε καί μία βάρκα μέ γυναικόπαιδα καί ὅλα τά Μέσα Μαζικῆς Ἐξαπάτησης πηγαίνανε στή μία βάρκα γιατί αὐτή τή γραμμή εἶχαν. Αὐτή τήν ἐντολή ἔδωσαν οἱ καναλάρχες, οἱ ὁποῖοι εἶναι ὑποχείριο τῶν νεοταξιτῶν, τῶν παγκοσμιοποιητῶν, πληρωμένοι ὅλοι. Ἐμεῖς οἱ καημένοι, ὁ κοσμάκης, πού βλέπουμε τό ‘χαζοκούτι’, -ὅσοι τό βλέπετε- σοῦ λέει κοίταξε τούς καημένους. Ἐνῶ ἐδῶ ἔχουμε εἰσβολή καί οὐσιαστικά εἶναι στρατός, πού μπῆκε στήν Ἑλλάδα χωρίς νά πέσει οὔτε μιά ντουφεκιά καί εἴμαστε ὑπό κατάληψη, μᾶς δείχνουν τή μία βάρκα μέ τά καημένα τά παιδάκια καί τίς μανάδες καί φυσικά τούς λυπόμαστε.

Γι’ αὐτό δέν πρέπει νά κοιμόμαστε μέ τά τσαρούχια, ἀλλά νά προσέχουμε ἀπό ποῦ πληροφορούμαστε καί ποιοί εἶναι αὐτοί πού δίνουν τίς πληροφορίες. Αὐτή ἡ πληροφορία μία ἦταν σέ ἕνα ὀρυμαγδό, σ’ ἕνα συρφετό ἀντιπληροφόρησης. Γιατί τό 97% τῶν Μέσων Μαζικῆς Εξαπάτησης -Ἐνημέρωσης τά λένε- εἶναι στά χέρια Ἑβραίων καί 9 Ἑβραϊκές ἐταιρεῖες ἐλέγχουν παγκοσμίως τά Μ.Μ.Ε. Ὅλοι οἱ πλουτοκράτες δηλαδή, οἱ μεγάλες αὐτές οἰκογένειες Ροκφέλερ, Ρότσιλντ κ.λ.π. ἔχουν στά χέρια τους ὅλα τά Μ.Μ.Ε. καί ὅ,τι θέλουν αὐτοί μᾶς δείχνουν. Καταλάβατε; Γι’ αὐτό δέν πρέπει νά τούς βλέπουμε καί νά τούς ἀκοῦμε. Ὑπάρχουν κάποιες ἀληθινές πηγές πληροφόρησης. Ὑπάρχουν. Ξεφεύγει κάτι ἀπό τό σύστημα καί βγαίνουν κι αὐτοί στόν ἀέρα. Καί βέβαια νά ἔχουμε πολλή ἐγρήγορση πνευματική καί προσευχή καί δέν θά μᾶς ἀφήσει ὁ Θεός νά πλανηθοῦμε σέ ὅλα τά θέματα.

- Ἐρ.: ....................

- Ἀπ.: Ὑπάρχει ἡ Πατερική γραμμή, ἡ ὁποία λέει τό ἑξῆς: ὅταν ἀδικούμαστε ἐμεῖς καί μόνο ἐμεῖς, ἡ καλύτερη ἀντιμετώπιση εἶναι νά ὑπομείνουμε τήν ἀδικία. Ὅταν μαζί μέ μᾶς ἀδικοῦνται καί ἄλλοι, ὅπως εἴπατε, ἡ οἰκογένεια, ἕνα εὐρύτερο κοινωνικό σύνολο, ὀφείλουμε νά ὑπερασπιστοῦμε τό δίκαιο μας -νά τό ποῦμε ἔτσι- ἀλλά ὄχι γιά χάρη τοῦ ἑαυτοῦ μας, γιά χάρη τῶν ἄλλων.

Νά σᾶς πῶ ἕνα παράδειγμα. Ὁ Ἅγιος Παΐσιος εἶχε πάει γιά ἕνα διάστημα στή μονή Σινά, στήν Ἁγία Αἰκατερίνα. Ἐκεῖ ὁ ἡγούμενος ἔβαλε μία ἀπαγόρευση, πού δέν ἦταν σωστή: Ἀπαγόρευσε τήν Θεία Κοινωνία σέ ὅλους τούς μοναχούς. Στήν ἀρχή ὁ Ἅγιος Παΐσιος τό δέχτηκε, γιατί ἔκανε ταπεινό λογισμό καί λέει «ἐντάξει, ἁμαρτωλός εἶμαι, δέν ἀξίζω νά κοινωνάω, νά εἶναι εὐλογημένο». Μετά ὅμως κατάλαβε ὁ Ἅγιος Παΐσιος ὅτι δέν εἶναι σωστό, γιατί μαζί μ’ αὐτόν ἀδικοῦνται ὅλοι οἱ μοναχοί τοῦ μοναστηριοῦ. Ὁπότε γιά χάρη τῶν ἄλλων πῆγε καί διαμαρτυρήθηκε καί διορθώθηκε τό πράγμα.

Δηλαδή, ὅταν ἀδικοῦνται κι ἄλλοι, ὀφείλουμε νά μιλήσουμε καί νά διαμαρτυρηθοῦμε. Ὅταν ἡ ἀδικία πιάνει μόνο ἐμᾶς καί προσωπικά μόνο ἐμᾶς, ὀφείλουμε νά ὑπομείνουμε. Αὐτή εἶναι ἡ γραμμή.

- Ἐρ.: ....................

- Ἀπ.: Δέν πρέπει νά σέ φθείρει... ἀλλά σέ φθείρει.

Πάντα πρέπει νά ὑπάρχει ἡ διάκριση. «Μείζων πασῶν τῶν ἀρετῶν ἡ διάκρισις». Νά σᾶς πῶ πάλι ἕνα παράδειγμα, μέ τόν Ἅγιο Παΐσιο κι αὐτό, γιατί τά παραδείγματα μένουν. Ἦταν ἕνας μοναχός καί πῆγε στόν Ἅγιο καί τοῦ ἔκανε τό ἑξῆς ἐρώτημα: Γέροντα, εἶμαι στό μοναστήρι καί ἔχω τό τάδε διακόνημα. Ἦταν ἕνα σχετικά εὔκολο διακόνημα καί σέ τέσσερις ὧρες τελειώνω τό διακόνημά μου. Ἕνας ἄλλος ἀδελφός λέει, ἔχει ἕνα βαρύ διακόνημα. Ἐγώ ἔχω ἀρκετό ἐλεύθερο χρόνο. Νά πηγαίνω νά τόν βοηθάω; Τοῦ λέει ὁ Ἅγιος Παΐσιος, πήγαινε νά τόν βοηθᾶς ἔτσι, ὥστε καί ὁ ἄλλος ἀδελφός νά ἔχει χρόνο νά πηγαίνει στό κελλί του νά κάνει τά πνευματικά του. Γιατί ὁ σκοπός τοῦ μοναχοῦ εἶναι νά κάνει προσευχή, δέν εἶναι νά κάνει διακονήματα. Οὔτε νά ἀνοίγει κανένα ἐργοστάσιο νά κάνει παραγωγή, ὅπως γίνεται στόν κόσμο. Μετά ὅμως τί ἔγινε; Αὐτός πού δέχτηκε τήν βοήθεια ὄταν εἶδε ὅτι εἶχε καί δεύτερο πρόσωπο δίπλα του πού τόν βοηθοῦσε, ἄνοιξε κι ἄλλο διακόνημα, μέ εὐλογία ἀπό τόν ἡγούμενο. Ὁπότε ἄρχισε νά προβληματίζεται ὁ μοναχός καί νά λέει ‘Καλά ἐγώ ἦρθα νά τόν βοηθήσω γιά νά πηγαίνει πιό γρήγορα στό κελλί του νά κάνει προσευχή κι αὐτός ἄνοιξε κι ἄλλη δουλειά. Ξαναπάει λοιπόν στόν Ἅγιο Παΐσιο προβληματισμένος καί τοῦ λέει Γέροντα, αὐτό κι αύτό. - Ἄ, λέει, πρόσεξε δέν βοηθᾶμε αὐτούς πού ἀνοίγουν δουλειές στό μοναστήρι.

Ὁ σκοπός τοῦ μοναστηριοῦ εἶναι ἄλλος. Θέλει διάκριση σέ ὅλα κι ἐπειδή δέν τήν ἔχουμε πρέπει νά ἔχουμε Πνευματικό ὁδηγό διακριτικό, γιά νά μήν κάνουμε λάθη.

- Ἐρ.: ....................

- Ἀπ.: Μέ τή συνεχή πνευματική ζωή ἀνεβαίνουμε ἕνα-ἕνα τά σκαλοπάτια τῆς Κλίμακος τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου κι ἄν θυμᾶστε, ὅποιος ἔχει διαβάσει τήν Κλίμακα, εἶναι ἡ ἀγάπη πάνω ἀπ’ ὅλα. Τό τριακοστό σκαλοπάτι. Ἡ διάκριση εἶναι ἕνα σκαλοπάτι πιό πάνω. Ἔρχεται μετά τήν ἀγάπη. Καταλάβατε πόσο ὑψηλό πράγμα εἶναι; Ἐπειδή λοιπόν εἶναι δύσκολο γι’ αὐτό νά ἔχουμε ἕναν Πνευματικό ὁδηγό καί σιγά-σιγά μέ τίς συμβουλές του προχωρᾶμε. Γι’ αὐτό νά ρωτᾶτε, ἀφοῦ βρεῖτε αὐτόν τόν διακριτικό Πνευματικό, καί ὅσο ρωτᾶτε, ἀποκτᾶτε καί σεῖς διάκριση, παίρνετε ἀπό τήν πείρα του.

Φυσικά καί νά μελετᾶτε. Γι’ αὐτό ἔχουμε τήν Ἁγία Γραφή καί τούς Ἅγιους Πατέρες γιά νά ἀποκτοῦμε διάκριση. Καί σιγά-σιγά θά γίνετε κι ἐσεῖς διακριτικοί. Γίνεται αὐτό στήν Ὀρθοδοξία. Ἀλλά μή βιαστεῖτε νά πεῖτε –Εἶμαι διακριτικός. Ἀφῆστε νά τό ποῦν οἱ ἄλλοι. Ἐσεῖς νά λέτε πάντα –Δέν ἔχω διάκριση καί νά ἐμπιστεύεστε καί νά ρωτᾶτε γιά τά πάντα. Αὐτό εἶναι ἡ ταπείνωση.

Ἔχουμε καί μεγάλους Ἁγίους, οἱ ὁποῖοι ρωτοῦσαν μέχρι τέλους τῆς ζωῆς τους. Αὐτή εἶναι ἡ ἀσφάλεια. Θυμᾶμαι ἕνας Γέροντας στό Ἅγιο Ὄρος μοῦ ἔλεγε αὐτό: ‘Ὅποιος πορεύεται μέ ὑπακοή -πού σημαίνει μέ ἐρώτηση- πορεύεται ἀσφαλῶς, μέ ἀσφάλεια’. Ἄν δέν θέλεις νά σφάλλεις, νά κάνεις λάθη δηλαδή, νά ρωτᾶς. Ἡ ἐρώτηση εἶναι ταπείνωση. Κόβεις τό θέλημά σου, βάζεις στήν ἄκρη τήν λογική σου, τή σύνεσή σου καί ἐμπιστεύεσαι τήν διάκριση τοῦ Πνευματικοῦ. Ρωτᾶς καί παίρνεις ἀσφαλή ἀπάντηση. Γιατί ἡ ταπείνωση πού δείχνεις, ἐνεργεῖ ὥστε ὁ Θεός νά φωτίσει αὐτόν πού ρωτᾶς νά σοῦ πεῖ τό σωστό. Ἐνῶ, ἄν ἐμπιστευθεῖς τήν κρίση σου, κατά πᾶσα πιθανότητα θά κάνεις λάθος.

Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης

http://hristospanagia3.blogspot.gr/