Τό ἀγεφύρωτον χάσμα μεταξύ ἀνοργάνου καί ὀργανικῆς ὕλης. Μητροπολίτου Πειραιῶς Σεραφείμ.

Ζ.  Τό ἀγεφύρωτον χάσμα μεταξύ ἀνοργάνου καί ὀργανικῆς ὕλης

Ἄλλη ἀπόδειξις τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου ὑπό τοῦ  Θεοῦ εἶναι ὁ δι’ ἀγεφυρώτου χάσματος χωρισμός τῆς συμπαντικῆς ὕλης εἰς δύο βαθμίδας, ἤτοι, α) τήν ἀνόργανον (ἠλεκτρόνια καί λοιπά σωματίδια, ἄτομα, στοιχεῖα, ἀέρια, ὑγρά, ὀρυκτά) καί β) τήν ἐνόργανον, ἤ ἄλλως τήν ζῶσαν, ἐν ἧ αἱ μυριάδες τῶν εἰδῶν καί γενῶν ὅλων τῶν ἐνοργάνων ὄντων, ἀψύχων τε (φυτῶν-δένδρων) καί ἐμψύχων, ἀπό ἀπόψεως βεβαίως μόνον ὀργανικῆς.

Καί εἶναι ὄντως ἀγεφύρωτον τό χάσμα μεταξὺ ἀνοργάνου καί ἐνοργάνου ὕλης. 

Διότι ἡ μέν πρώτη - ὑπείκουσα, ὡς ὄγκος, ὑπό τόν παγκρατῆ νόμον τῆς βαρύτητος - χαρακτηρίζεται διά τῆς ψιλῆς μόνον κινήσεως, ἤτοι τῆς μηχανικῆς καί τυφλῆς (ἀλόγου) κινήσεως τῶν ἠλεκτρονίων περί τούς πυρῆνας, τῶν πρωτονίων καί νετρονίων, ὅταν δια­σπῶνται οἱ πυρῆνες, καί τῶν λοιπῶν θεμελιωδῶν σωματίων τῆς ὕλης, ἐπίσης δέ καί διά τῆς μηχανικῆς ὡσαύτως μεταστοιχειώσεως, μεταμορφώσεως καί μεταβολῆς, ἁπασῶν τῶν κινήσεων καί μεταβολῶν τούτων τελουμένων, ὑπό τό κράτος αἰωνίων φυσικῶν νόμων - ἐννόμων δυνάμεων- πανσόφων καί ἀναλλοιώτων, πρός ἐπίτευξιν πάντοτε ὡρισμένων τελολογικῶν σκοπῶν. 

Ἡ δέ δευτέρα, ἡ ἐνόργανος ἡ ζῶσα, χαρα­κτηρίζεται καί διακρίνεται, ἀπό ἀπόψεως ὀργανικῆς κατ' ἀρχήν, α) ὑπό κινήσεως ὀντοτικῆς καί ὀντοποιητικῆς, κινήσεως δηλαδή ὀργανικῆς – ζωϊκῆς, κινήσεως θρέψεως, ἀφομοιώσεως καί ἀνομοιώσεως, ἤ ἀφετεροιώσεως καί καταλλαγῆς τῆς ὕλης,

κινήσεως, τέλος, πάντοτε σκοπίμου (ἥν ἄλλοι ἀπεκάλεσαν «ζωϊκήν δρᾶσιν», ἄλλοι «ζωϊκήν δύναμιν», ἄλλοι «διευθυντήριον καί δημιουργικήν ἰδέαν», ἄλλοι «ζωϊκήν ὁρμήν», ὁ δέ Ἀριστοτέλης «ἐντελέχειαν»)^[1] διά τῆς κατ' εἰδικούς τρόπους προσλήψεως ξένων καί νεκρῶν - ἀνοργάνων οὐσιῶν καί μεταβολῆς αὐτῶν εἰς ἴδια ζῶντα κύτταρα καί ἰδίους, διαφόρους εἰς ἕκαστον εἶδος καί γένος, ἱστοὺς καί ὀργανισμούς· β) ὑπό σκοπίμου ἐπίσης (ἐλλόγου) κινή­σεως ἀναπτύξεως - αὐξήσεως τῶν ὀργανισμῶν μέχρις ὡρισμέ­νων καί ἀναλλοιώτων πάντοτε ὁρίων γ) ὑπό κινήσεως σκοπίμου ζωῆς καί ἐπιδράσεως ἐπὶ τοῦ ἐν γένει περιβάλλοντος, μέχρις ὡρισμένων πάλιν ὁρίων καί μέ ὡρισμένας καί ἀναλλοιώτους ἱκανότητας προσαρμογῆς καί ἐπιλογῆς, καί δ) ὑπό κινή­σεως- ἱκανότητος σκοπίμου ὡσαύτως καί ἐλλόγου ἀναπαραγωγῆς καί διαιωνίσεως τῶν ὀργανισμῶν δι' ὡρισμένων πάντοτε καί ἀναλλοιώτων ὀργάνων, συστημάτων καί τρό­πων ἀναπα­ραγωγῆς.

Τάς ἰδιότητας ταύτας δέν ἔχει ἡ ἀνόργανος ὕλη, καίτοι οἱ ὀργανισμοὶ τῶν ἐνοργάνων ὄντων σχηματίζονται ἐξ αὐτῆς. Καί τό χάσμα τοῦτο μεταξὺ αὐτῆς καί τῶν ἐνοργάνων ὄντων δέν θά γεφυρωθῇ ποτέ. Τυχαίως ἤ τεχνητῶς δέν θά παραχθῇ ποτέ  ἐκ τῆς ἀνοργάνου ὕλης ζῶν ὀργανισμός^[2].

Εἶναι δέ ἀνόητος καί ἐπιστημονικῶς ἀβάσιμος ὡς προαναπτύξαμεν καί αὖθις ἐπαναλαμβάνομεν ἡ ἀπόπειρα τῶν ἱδρυτῶν καί τῶν ὀπαδῶν τῶν ὑλιστικῶν θεωριῶν, ὅπως χαρακτηρισθῇ ὁ στα­λακτίτης ὡς συνδετικός κρίκος μεταξὺ ἀνοργάνου καί ἐνοργάνου ὕλης ἤ ἡ τεχνητῶς παρασκευα­σθεῖσα ἐξ ἀμμωνίου οὐρία διότι ὁ σταλακτίτης εἶναι ἁπλή φυσική- μηχανική συσσώρευσις ἁλάτων.

 Ὅσον ἀφορᾷ δέ εἰς τήν οὐρίαν οὔτε ζωϊκήν- ζωτικήν κίνησιν (ἐντελέχειαν) ἔχει, μήτε θρέψιν ἀποκτᾶ, διά καταλλαγῆς ἄλλης ὕλης (ἀφομοιώσεως καί ἀνομοιώσεως), οὔτε ἱκανότητα ἀναπα­ρα­γωγῆς κέκτηται!!!

Ἀλλά καί οἱ ἰοὶ (οἵτινες δέν ἀποκαλοῦνται πλέον «διηθητοί», διότι ἀπεκαλύφθησαν καί μή «διηθητοὶ» τοιοῦτοι) οὐδόλως δύνανται νά πληρώσουν τό προμνησθὲν χάσμα μεταξὺ ἀνοργάνου καί ὀργανικῆς ὕλης. Διότι ὡς ἐβεβαιώθη ἀπολύτως διά τῶν νεωτάτων ἐπιτεύξεων τῆς ἐπιστήμης, εἶναι καί οὗτοι ἁπλῶς αὐτοπαραγόμενα λευκώματα, πολὺ ἐπίπλοκα χημικῶς, περιέχοντα ὡρισμένας ὁμάδας πυρηνικῶν ὀξέων.

 Εἶναι νοσογόνα σωματίδια, μή ὑπάρχοντα αὐτοτελῶς, ἀλλά πολλαπλασιαζόμενα ἐννόμως, ὡς ζῶντα κύτταρα, μόνον ἐντός ζῶντος κυττάρου ἤ ἐπιζῶντος κυτταρικοῦ σώματος. Δὲν ἀποτελοῦν ἄρα ζῶντα κύτταρα ἤ ζῶντας ὀργανισμούς, ἀλλά παράσιτα αὐτῶν, ἀποτελοῦντα τό μεταίχμιον μεταξὺ ἀνοργάνου - νεκρᾶς, καί ὀργανικῆς - ζώσης ὕλης· ἡ δέ τεχνητή παρασκευή των ἐν τοῖς χημικοῖς ἡμῶν ἐργαστηρίοις ἀπεδείχθη ἀδύνατος, καίτοι διαθέτομεν ὅλας τάς φυσικάς συνθήκας καί θερμοκρασίας, ὑφ' ἃς εὑρίσκετο ἡ Γῆ, ὅταν ἐπ' αὐτῆς ἐνεφανίσθη τό φαινόμενον τῆς ζωῆς. 

Διά τοῦτο, δέν εἶναι δυνατόν νά ὑποστηριχθῇ ὅτι ἐγένοντο πότε καί οὗτοι αὐτομάτως, διά τυχαίας συναναμίξεως τῶν χημικῶν στοιχείων, ἐξ ὧν σχηματίζονται. Οὔτε, ἐπίσης, ὅτι ἐξ αὐτῶν προῆλθον προοδευ­τικῶς διά τῆς ἐξελίξεως ἄλλοι πολυσύνθετοι καί πολυκύτταροι ὀρ­γανισμοί, ὑπό τήν ἐπίδρασιν οἱωνδήποτε φυσικῶν συνθηκῶν ἤ παραγόν­των, διότι οὐδέποτε ἐγένετο, οὔτε θά γίνῃ ποτέ, οἱαδήποτε ἐξέλιξις ἤ μεταμόρφωσις ἐνοργάνου τινός ὄντος εἰς ἕτερον. 

Ἐφόσον δέ καί διά τῶν ἰῶν ἐπεδιώχθησαν προφανέστατα, καί προκαλοῦνται ἐννόμως, καί ὑφ' ὡρισμένας προϋποθέσεις, ὡρισμένα καί πάλιν ἀποτελέσματα καί ὡρισμένοι εἰδικοὶ ἑκάστοτε σκοποί, βεβαιούμεθα ἁπλῶς καί δι' αὐτῶν περί τῆς παντοδυναμίας καί τῆς πανσοφίας τοῦ Δημιουργοῦ. Καί πειθόμεθα, ἅπαξ ἔτι, ὅτι ἀληθῶς «πάντα ὅσα ἠθέλησεν ἐποίησεν».

Τό ἀδύνατον λοιπόν τῆς αὐτομάτου γενέσεως καί τῆς παραγωγῆς τε­χνητῆς ζωῆς ἐν τοῖς χημικοῖς ἡμῶν ἐργαστηρίοις (καίτοι ἔχομεν εἰς τήν διάθεσιν ἡμῶν, διά τεχνητῶν μέσων, ὅλας τάς φυσικάς καταστάσεις, ὑφ' ἃς διετέλεσεν ὁ πλανήτης ἡμῶν ἀπό τῆς πυκνώσεως αὐτοῦ, καί ἴδια ἀπό τῆς ἐπ’ αὐτοῦ ἐμφανίσεως τῶν πρώτων ζώντων ὀργανισμῶν, μέχρι σήμε­ρον) βεβαιοῦν τό ἀγεφύρωτον χάσμα μεταξὺ ἀνοργάνου καί ὀργανικῆς ὕλης, διαγγέλλει συνάμα πανηγυρικῶς ὅτι: 

α) Καί οἱ μονο­κύτταροι ἀκόμη ὀργανισμοὶ δέν ἐγένοντο αὐτομάτως ἐκ τῆς ἀνοργάνου ὕλης, πολὺ δέ περισσότερον οἱ λοιποί, οἱ πολυκύτταροι, οἵτινες ὡσαύτως δέν προῆλθον ἐπὶ τῆς σκηνῆς τῆς ζωῆς οὔτε διά τῆς ἐξελίξεως, 

β) ὅτι ἀποκλειομένης τῆς αὐτομάτου γενέσεως τῶν πρώτων ἐνοργάνων ὄντων, δέν δύναται, λογικῶς ἐπίσης, νά γίνῃ δεκτή ἐκδοχή τῆς αὐτιαιτιότητος ἤ τῆς αὐτοδημιουργίας αὐτῶν, ὅτι δηλαδή ἐδημιούργησαν αὐτά ἑαυτά, 

γ) ὅτι αἱ ἰδιότητες τάς ὁποίας ἐμφανίζουν οἱ Κόσμοι τῶν ἐνοργάνων ὄντων, ἀπό ἀπόψεως ὀργανικῆς κατ' ἀρχήν (καί τάς ὁποίας ἐμνημονεύσαμεν), μή ὑπάρχουσαι προηγουμέ­νως εἰς τήν ἀνόργανον ὕλην, ἐξ ἧς οἱ ὀργανισμοὶ των σχηματίζονται, εἶναι ἀναμφιβόλως ἰδιότητες θέσει καί ὄχι φύσει, ἰδιότητες δηλαδή δοταί, δοθεῖσαι προφανῶς εἰς τά ὀργανικά ὄντα ἔξωθεν (ὑπό δοτῆρος δηλαδή ἐκτός τῆς ὕλης), ἀφ’ ἧς τά ὄντα ταῦτα ἐνεφανίσθησαν εἰς τό εἶναι δημιουργικῶς, καί 

δ) ὅτι, ἀποκλειομένης τῆς προελεύσεως καί τῶν ἰδιοτήτων τούτων ἐκ τοῦ μηδενός, ἀποδεικνύεται καί πάλιν ὅτι, Οὐσία καί δύναμις, ὑπερεπέκεινα καί ἀνωτέρα τῆς ὕλης, παν­τοδύναμος καί πάνσοφος, παρέσχε καί εἰς τά ὀργανικά ὄντα τάς ἰδιότητας ταύτας (ἀφοῦ τά ἔφερεν εἰς τό εἶναι δημιουργικῶς), ἵνα δι' αὐτῶν καί ὑπό τό κράτος εἰδικῶν καί πανσόφων ἐννόμων δυνάμεων - ἤτοι τῶν εἰδικῶν βιολογικῶν κ.λπ. νόμων - ὑπ' Αὐτῆς καί πάλιν τεθεισῶν, ἐπιτελοῦν ἕν ἕκαστον, κατ' ἰδίαν, καί ἐν ὑπερόχοις σχέσεσι καί ἀλληλεπιδράσεσιν, ὡρισμένους πάντοτε σκοπούς.

Εἶναι δέ ὅλως ἀβάσιμος ἐπίσης καί ὁ ἰσχυρισμός τινων, ὅτι ἰδιαίτεροι χρωματισμοὶ τῶν ἐνοργάνων ὄντων δέν ὑπάρχουν οὐσιαστικῶς, καθ' ἑαυτούς, ἅτε προερχόμενοι ἐκ τῆς ἐξιδιασμένης διατάξεως τῶν στοιχείων τῆς ἐξωτερικῆς ἐπιφανείας (ἐπιδερμίδος, τριχώματος, φλοιοῦ κλπ.) τῶν ἐνοργάνων ὄντων, καί τῆς εἰδικῆς ἐπίσης ἐξ αὐτῶν κυματοειδοῦς ἐκπομπῆς μονάδων ὕλης, ὧν οἱ κραδασμοί, ἐρεθίζοντες τόν ἀμφιβληστροειδῆ τῶν ὀφθαλμῶν, προκαλοῦν τόν σχηματισμόν τῆς ἐντυπώσεως τῶν χρω­μάτων, σχετικῶν πάντοτε πρός τήν ἔντασιν καί τήν πυκνότητα τῶν κραδασμῶν.

 Διότι καί ἡ ἐπιστημονική αὕτη διαπίστωσις δέν αἴρει ποσῶς τήν ἀλήθειαν ὅτι πρόκειται πάλιν περί ἰδιοτήτων θέσει, δοθεισῶν εἰς τά ἐνόργανα ὄντα ἔξωθεν, πρός ἐξυπηρέτησιν ὡρισμένων σκοπῶν. Ἡ γενεσιουργός δηλονότι αἰτία καί τῆς ἐξιδιασμένης ταύτης διατάξεως τῶν στοιχείων τῆς ἐξωτερικῆς ἐπιφανείας τῶν ὀργανισμῶν κλπ. τῶν ἐνοργάνων ὄντων (δερμάτων, τριχωμάτων, ὀστράκων, κ.ἄ) καί ἡ δύ­ναμις τῆς ἐννόμου ἐκπομπῆς εἰδικῶν σωματίων ἐξ αὐτῶν, πρός παραγωγήν τοῦ φαινομένου τῶν εἰδικῶν χρωματισμῶν, εὑρίσκεται μέν εἰς τά ὄντα, ἐκδηλοῦται ὅμως ἀφ’ ἧς ταῦτα ἐμφανίζονται εἰς τό εἶναι ὡς ἐνόργανα τοιαῦτα, καί εἶναι διάφορος εἰς τε τά ποικίλα εἴδη καί γένη, ὡς καί κατά τάς περιόδους τῆς ἀναπτύξεως καί τῆς παρα­κμῆς τῶν ὀργανισμῶν. 

Δι' ἀναλόγου δέ καί εἰδικῆς πάλιν μηχανοχημικῆς ἀλλά καί ψυχικῆς λειτουργίας ἐπροικίσθησαν τά ὁρῶντα ὄντα, ὥστε νά ἐπέρχηται, διά τῆς ἐπιδράσεως τῶν κραδασμῶν ἐπί τῶν ὀρ­γάνων τῆς ὁράσεως αὐτῶν, τό εἰδικόν πάντοτε ἀποτέλεσμα τῆς ὁράσεως ὡρισμένων χρωμάτων. 

Τό αὐτό ἰσχύει καί διά τάς γεύσεις καί τάς ὀσμάς, δι' ἅς ὡσαύτως προϋποτίθενται εἰδικαί πάντοτε ἐκπομ­παί σωματίων ὕλης, ὡρισμένης πυκνότητος καί ἀναλογιῶν, ὅπως καί εἰδικά ὄργανα αἰσθήσεων, διά τήν αἴσθησιν αὐτῶν.

Ἑπομένως οὐδεμία δύναται νά ὑπάρξῃ ἀντίρρησις, ὅτι καί αἱ προμνησθεῖσαι ἰδιότητες τῶν ἐνοργάνων ὄντων εἶναι ἰδιότητες θέσει καί ὄχι φύσει, ἐφόσον δέν ὑπάρχουν εἰς τήν ἀνόργανον ὕλην, ἐξ ᾖς καί οἱ ὀργανισμοὶ τῶν ὄντων σχηματίζονται. 

Ἐδόθησαν δέ καί αὗται ὑπό τοῦ πανσόφου καί παντοδυνάμου Δημιουργοῦ, ἵνα διά τῆς ἀλληλεπιδράσεως αὐτῶν ἐπέρχηται ὡρισμένον πάντοτε καί ἀναλλοίωτον διά μέσου τῶν αἰώ­νων ἀποτέλεσμα. Ἡ πολλαπλῆ δηλαδή ἐξυπηρέτησις τῆς ζωῆς τῶν ἐνορ­γάνων ὄντων, ὀργανική τε καί ψυχική.

Ὅτι δέ ὑπάρχει ἀγεφύρωτον χάσμα μεταξὺ τῆς ἀνοργάνου καί τῆς ὀργανικῆς ὕλης, ἐγένετο ὁμοφώνως σχεδόν δεκτόν ἤδη ὑπό τῶν κορυφῶν τῆς ἐπιστήμης τόσον τοῦ παρελθόντος αἰῶ­νος ὅσον καί τῆς καθ' ἡμᾶς ἐποχῆς. 

Ἐγένετο δεκτόν ὡσαύτως ὅτι ὑπάρ­χουν ἀγεφύρωτα ἐπίσης χάσματα καί μεταξὺ τῶν διαφόρων ἐνοργάνων ὄντων, ἤτοι μεταξὺ φυτῶν καί δένδρων, μεταξὺ τῶν ἑρπόντων ἐπὶ τῆς Γῆς καί τῶν σχιζόντων τόν ἀέρα, μεταξὺ πάντων τῶν ζῴων, καί, τέλος, μεταξύ τῶν ζῴων καί τοῦ ἀνθρώπου. Διότι καί τά σπέρ­ματα τῶν διαφόρων εἰδῶν καί γενῶν εἶναι βασικῶς διάφο­ρα, ἐξ οὗ καί αἱ διασταυρώσεις περιορίζονται εἰς ὡρισμένα μόνον εἴδη καί γένῃ στενῶς συγγενῆ, μή δυνάμενα νά ὑπερβοῦν τά ὑπό τοῦ Δημιουργοῦ τεθέντα ὅρια. 

Ἀλλά καί αἱ σάρκες καί τά αἵμα­τα τῶν διαφόρων ἐμψύχων ὄντων ἔχουν ὡσαύτως βασικάς διαφοράς, ὅπως παρατηρεῖ καί ὁ θεῖος Παῦλος (Α΄ πρός Κορ. ΙΕ΄ 39). Τό αἷμα δέ τοῦ ἀνθρώπου εἶναι  ὅλως διάφορον ἀπό τοῦ αἵματος ὅλων τῶν αἱματοφόρων ζῴων, ἀλλά καί τοῦ τόσον ὑμνηθέντος πιθήκου, ἐξ οὗ τινες τῶν συνανθρώπων μας ἐπιθυμοῦν εἰσέτι νά κατάγωνται. Ἐπεκυρώθη οὕτω, ἐπαναλαμβάνομεν, κατόπιν τῶν ὡς ἀνωτερω, τό ἀπόφθεγμα  «πᾶν ὄν, μόνον ἐξ ὁμοίου ὄντος γεννᾶται καί ἀναπαράγεται». Καί κατεδικάσθηκαν ὁριστικῶς αἱ θεωρίαι τόσον τῆς αὐτομάτου γενέσεως τῶν ἐνοργάνων ὄντων, ὅσον καί τῆς ἐξελίξεως αὐτῶν, ὑφ' ὅλας αὐτῆς τάς μορφάς^[3].

---

^[1] Ἐν τῷ ὅρῳ «ἐντελέχεια» περιελαμβάνοντο ἀναντιρρήτως καί αἱ ψυ­χικαί ἐκδηλώσεις τῶν ἐμψύχων ὄντων, ἐξαιρουμένου τοῦ ἀνθρωπίνου πνεύματος.

[2]  Κατά τήν ὁμολογίαν διακεκριμένων χημικῶν, οἷοι ὁ Γερμανός Λίντικ (1806-1873), ὁ Γάλλος Σερβέλ, (1786-1889) καί οἱ Ἄγγλοι Σέρ Χάμφρεϋ Δαϋγ (1778- 1828) καί Σέρ Ἑρρῖκος Ροσκόλ (1833-1915), οὐδ' ἐλαχίστη ἐλπίς ὑπάρχει ὅτι θά δυνηθῇ ποτέ ὁ χημικός νά ὑπερπηδήσῃ τό μέγα χάσμα, τό διαχωρίζον τά προϊόντα τῆς ἀνοργάνου φύσεως ἀπό τά ἐνόργανα ὄντα. Κατά τόν μέγαν ἐπίσης βιολόγον Εὐτύχιον Χόππε Σέϋλε (1825-1898), καθηγητήν τῶν Πανεπιστημίων Βερολίνου, Τυβίγγης καί Στρασβούργου, ἡ «ζωή εἶναι μοναδικόν καί μέγα μυστήριον». Κατά τόν διάσημον ὡσαύτως Γερμανόν βοτανικόν Φερδινάνδον Cohn (1828-1898) «αἱ ἐν τοῖς ὀργανισμοῖς δυνάμεις δέν εἶναι δυνατόν νά ἀναλυθοῦν εἰς τάς γνωστάς δυνάμεις τῶν ἀτόμων, τό δέ μεταξύ ὀργανικῆς καί ἀνοργάνου φύσεως χάσμα οὔτε ἐγεφυρώθη, οὔτε θά γεφυρωθῇ ποτέ». Τάς αὐτάς γνώμας διεκήρυξαν καί πολλοί ἄλλοι διακεκριμένοι σύγχρονοι εἰδικοί ἐπιστήμονες. Ὡσαύτως, ὁ καθηγητής τῆς βιολογικῆς χημείας τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν μακαριστός Ἀναστ. Χρηστομάνος, ἐν σειρᾷ σχετικῶν διατριβῶν ἐν τῇ ἐφημερίδι «Βραδυνή» Ἀθηνῶν, ἔγραψε, σύν ἄλλοις, καί τά ἀκόλουθα: «Δέν γεννᾶται ἀμφιβολία ὅτι, καί ἄν ὑπερνικήσωμεν εἰς τό ἀπώτερον μέλλον τάς τεχνικάς δυσκολίας καί κατορθώσωμεν μίαν ἡμέραν νά συνθέσωμεν λεύκωμα τοῦ αὐτοῦ μοριακοῦ βάρους πρός τά ἐν τῇ φύσει εὑρισκόμενα, πάλιν νεκρόν λεύκωμα θά ἔχωμεν... νομίζω ὅτι συμφώνως πρός τόν μεγάλον φυσιολόγον καί φιλόσοφον τοῦ π. αἰῶνος Du Bois Raymond, δέν δυνάμεθα παρ' ὅλας τάς προόδους τῆς ἐπιστήμης, νά περιμένωμεν ὅτι θά κατορθώσωμεν νά ἐπιτύχωμεν ποτέ τήν σύνθεσιν τοῦ ζῶντος λευκώ­ματος». Καί ἀληθῶς. Διότι η ζωή, ἀσχέτως τοῦ ὅτι δέν δύναται νά περιορισθῇ εἰς τήν σύστασιν τοῦ «ζῶντος λευκώματος», δέν εἶναι ἀποτέλεσμα οἱωνδήποτε χημικῶν ἑνώσεων ἤ φυσικῶν παραγόντων, μηχανικῶν καί τυφλῶν. Προῆλθεν, ὑφ' ὅλας αὐτῆς τάς μορφάς, διά τῆς δημιουργικῆς παρεμβάσεως τοῦ παντο­δυνάμου Θεοῦ, καί μόνον ἐπί τῆς Γῆς, ἀποδειχθέντος ἀπολύτως, διά τῆς ἀναλύσεως τοῦ φωτός διά τοῦ φασματοσκοπίου, ὅτι εἰς οὐδέν ἄλλο οὐράνιον σῶμα ὑπάρχουν φυσικαί συνθῆκαι, ἐπιτρέπουσαι τήν ἐπ' αὐτοῦ ὕπαρξιν ζωῆς, μορφῆς ὁμοίας μέ τάς επί τοῦ πλανήτου τούτου ἤ καί παρεμφεροῦς.

^[3]  μακαριστοῦ Δ. Σπηλιώτου, χημικοῦ καί διδάκτορος φυσικῶν ἐπιστημῶν «Ἡ Θεω­ρία τῆς καταγωγῆς ἐν τῇ σφαίρᾳ τοῦ ἐπιστητοῦ», ἐκδοσ. 1938, ἔνθα παρατίθενται ἐν περιλήψει καί αἱ ἐναντίον τῶν θεωριῶν τῆς «αὐτομάτου γενέσεως» καί τῆς «Ἐξελίξεως» γνῶμαι πολλῶν καί διεθνοῦς φήμης ἐπιστημόνων.

http://anavaseis.blogspot.gr/2012/10/blog-post_7639.html