Μὲ ποιὸ τρόπο ξημερώνοντας πρέπει νὰ βγαίνῃ στὴ μάχη τὸ πρωὶ ὁ στρατιώτης τοῦ Χριστοῦ γιὰ νὰ πολεμᾷ

 Ἀόρατος Πόλεμος

ΟΣΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IΣΤ´

Ἀφοῦ ξυπνήσῃς τὸ πρωὶ καὶ προσευχηθῇς ἀρκετὴ ὥρα λέγοντας, Κύριε, Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν με, τὸ πρῶτο πρᾶγμα ποὺ πρέπει νὰ σκεφθῇς εἶναι αὐτό, τὸ νὰ νομίσῃς ὅτι βλέπῃς τὸν ἑαυτό σου κλεισμένο μέσα σὲ ἕνα τόπο καὶ στάδιο, τὸ ὁποῖο δὲν εἶναι ἄλλο, παρὰ ἡ ἴδια σου καρδιὰ καὶ ὅλος ὁ ἐσωτερικὸς ἄνθρωπος· μὲ αὐτὸν τὸ νόμο, ὅτι ὅποιος ἐκεῖ δὲν πολεμήσει, θὰ μένῃ γιὰ πάντα πεθαμένος· καὶ μέσα σὲ αὐτὸ φαντάσου πὼς βλέπῃς μπροστά σου ἐκεῖνο τὸν ἐχθρὸ καὶ ἐκείνη τὴν κακή σου ἐπιθυμία, τὴν ὁποία ἀποφάσισες νὰ πολεμήσῃς καὶ εἶσαι ἕτοιμος νὰ πληγωθῇς καὶ νὰ πεθάνης, ἀρκεῖ μόνο νὰ τὴν νικήσῃς. Καὶ ἀπὸ μὲν τὸ δεξιὸ μέρος τοῦ σταδίου, πίστεψε πὼς βλέπῃς τὸν νικηφόρο σου Ἀρχιστράτηγο, τὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστὸ μὲ τὴν Παναγία του Μητέρα καὶ μὲ πολλὰ τάγατα Ἀγγέλων καὶ Ἁγίων καὶ μάλιστα τὸν Ἀρχάγγελο Μιχαήλ· καὶ ἀπὸ τὴν ἀριστερὴ πλευρά, ὅτι βλέπῃς τὸν...

ὑπόγειο διάβολο μὲ τοὺς δικούς του δαίμονες, γιὰ νὰ ξεσηκώσουν τὸ πάθος ἐκεῖνο καὶ τὴν κακὴ ἐπιθυμία καταπάνω σου, καὶ νὰ σὲ παρακινήσουν νὰ ἐγκαταλείψης τὸν πόλεμο καὶ νὰ ὑποταχθῇς σὲ αὐτό· φαντάσου καὶ πὼς ἀκοῦς μία φωνή, σὰν ἀπὸ τὸν φύλακά σου Ἄγγελο, νὰ σοῦ λέῃ τὰ ἑξῆς: Ἐσὺ σήμερα θὰ πολεμήσῃς ἐναντίον αὐτοῦ τοῦ πάθους καὶ τῶν ἄλλων σου ἐχθρῶν ἡ καρδιά σου ἂς μὴ δειλιάση πλήρως καὶ ἀποφύγῃς τὸν πόλεμον γιὰ τὸν φόβο ἢ ἄλλο περιορισμὸ μὲ κανένα τρόπο· διότι ὁ Κύριος μας καὶ Ἀρχιστράτηγός μας Ἰησοῦς στέκεται ἐδῶ περιτριγυρισμένος μαζὶ μὲ ὅλους τοὺς χιλιάρχους καὶ ἑκατοντάρχους του, δηλαδὴ μὲ ὅλα του τὰ δοξασμένα τάγματα, γιὰ νὰ πολεμήσῃ ὅλους τοὺς ἐχθρούς σου καὶ νὰ μὴ τοὺς ἀφήσῃ νὰ σὲ καταπιέσουν ἢ νὰ σὲ νικήσουν «Ὁ Κύριος θὰ πολεμήσῃ γιὰ σᾶς» (Ἐξοδ. 14,14).

Ὁ πατὴρ Κωνσταντῖνος Στρατηγόπουλος γιὰ τὴν νοερὰ ἐνέργεια

Ἀπομαγνητοφωνημένο ἀπόσπασμα ἐκπομπῆς τοῦ πατρὸς Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου, ἀπὸ τὸ 1ο μέρος τοῦ ἀφιερώματος στὸν π. Ἰωάννη Ρωμανίδη.

Ἐρώτηση ἀκροατή:

- Τί ἐννοεῖτε ὅταν λέτε νοερὰ ἐνέργεια τῆς ψυχῆς;

Ἀπάντηση πατρὸς Κωνσταντίνου:

- Ὁ ἄνθρωπος ἔχει ψυχὴ καὶ σῶμα. Καὶ τὰ δυό εἶναι κτιστὰ μεγέθη, δημιουργήματα, δὲν εἶναι ἄκτιστα, ὁ Θεὸς μόνο εἶναι ἄκτιστος. Ἡ ψυχὴ λοιπόν, εἶναι ὁ χῶρος ὅπου ἀποτυπώνεται ἡ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, εἴμαστε κατ΄ εἰκόνα. Ἡ ψυχὴ ἔχει μιὰ οὐσία, τὴν οὐσία τῆς ψυχῆς δὲν μπορῶ νὰ τὴν προσδιορίσω ἀκριβῶς, ἀλλὰ ξέρω ὅπου ἐκεῖ πάνω ἀποτυπώνεται ἡ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ ἡ ψυχή, ἡ οὐσία ἔχει ἐνέργεια, ἐνεργήματα. Αὐτὰ τὰ ἐνεργήματα τῆς ψυχῆς, ἐκδηλώνονται σ΄ ὅλη τὴν ὕπαρξη τοῦ ἀνθρώπου, σ΄ ὅλο του τὸ εἶναι, καὶ στὰ ὄργανα, καὶ στὰ αἰσθήματα - συναισθήματα, παντοῦ. Ἄρα, ἡ νοερὰ ἐνέργεια εἶναι τὰ ἐνεργήματα τῆς εἰκόνας τοῦ Θεοῦ, πάνω στὴν ὕπαρξή μας. Στὸν ἐγκέφαλο, λέγεται λογική. Στὴν καρδιά, λέγεται νοῦς ἢ καρδιά. Εἶναι ὁρολογία τῶν Πατέρων.

Ἔτσι, ἂν ἡ νοερὰ ἐνέργεια εἶναι θεραπευμένη (ἡ ψυχὴ θεραπεύεται μὲ τὴν Κάθαρση καὶ τὸν Φωτισμό), τότε τὰ ἐνεργήματα ἑνὸς τεθεραπευμένου ὀργάνου, θὰ λειτουργοῦν θεραπευτικῶς, στὴν λογικὴ καὶ στὴν καρδιὰ (στὰ αἰσθήματα - συναισθήματα).

Ἅγιος Γέρων Παΐσιος: 1)Πνευματική προκοπή ὅπου ὐπάρχει ταπείνωση, 2)Εὐλάβεια

1)Πνευματική πρόοδος υπάρχει όπου υπάρχει πολλή ταπείνωση (Γέροντας Παΐσιος).
-         Γέροντα, πώς ένας άνθρωπος αλλάζει σε έναν μήνα, και άλλος αγωνίζεται χρόνια και προκοπή δεν κάνει;

-         Εσείς τι λέτε; Πώς γίνεται αυτό;

-         Γέροντα, μου λέει ο λογισμός πως, αν ο άνθρωπος ταπεινωθή και ζητήση το έλεος του Θεού, τον βοηθάει ο Θεός και προοδεύει.

Αυτό είναι. Ταπείνωση χρειάζεται. Πνευματική πρόοδος υπάρχει όπου υπάρχει πολλή  ταπείνωση.

Όσοι βρήκαν τον δρόμο της ταπεινοφροσύνης ,προχωρούν στην πνευματική ζωή σύντομα, σταθερά και χωρίς κόπο. Ακόμη δεν έχουμε καταλάβει την ταπείνωση, αυτήν την μεγάλη δύναμη! Όλη η πρόοδος εκεί βρίσκεται. Όσο κανείς ταπεινώνεται , τόσο χαριτώνεται από τον Θεό και τόσο πιο πολύ προοδεύει. Πόση δύναμη έχει η ταπείνωση, και όμως δεν την αξιοποιούν οι άνθρωποι!

-         Γέροντα, μια ταπεινή ψυχή έχει πιο εύκολο πνευματικό αγώνα;

Και βέβαια, γιατί ο ταπεινός με λίγο σπρώξιμο τρέχει πιο πολύ. Πάρε μια μπίλια∙ καν’ την έτσι, κυλάει∙ καν’ την αλλιώς, πάλι κυλάει, γιατί δεν έχει εξογκώματα, για να σκαλώνη.

-         Γέροντα, υπάρχει περίπτωση προσπαθώντας κανείς σαν καλλιεργήση την ταπείνωση να ταπεινώνη συνέχεια τον εαυτό του και τελικά να πέση στην απόγνωση;

-         Όχι, γιατί η πραγματική ταπείνωση φέρνει ελπίδα, όχι απελπισία. Απελπισία φέρνει ο εγωισμός , γιατί ο εγωιστής στηρίζεται στον εαυτό του, ενώ ο ταπεινός ελπίζει στο έλεος του Θεού. Μέσα από την συντριβή της ταπεινώσεως σιγά-σιγά αναπτύσσεται ο πνευματικός άνθρωπος. Όλη η ζωή του ανθρώπου μετά είναι ένας μεγάλος και φιλότιμος αγώνας, αλλά πάντα προχωρεί με μεγάλη ελπίδα στον Θεό, απογοητευμένος από τον
εαυτό του με την καλή έννοια, απογοητευμένος δηλαδή από το εγώ του.

Πρωτοπρ. Θεόδωρος Ζήσης, Πατριάρχης καταδικασμένης αἱρέσεως τιμᾶται ὡς Ὀρθόδοξος

Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης

Ὁμότιμος Καθηγητής Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ.

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΜΕΝΗΣ ΑΙΡΕΣΕΩΣ ΤΙΜΑΤΑΙ ΩΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ

1. Ἀρμένιοι, Κόπτες, Συροϊακωβίτες καί Αἰθίοπες εἶναι αἱρετικοί

Τό «μή μεταίρειν ὅρια ἅ ἔθεντο οἱ Πατέρες ἡμῶν», καί τό «Ἑπόμενοι τοῖς θείοις Πατράσι»,δηλαδή τό νά μή μετακινοῦμε τά ὅρια πού ἔθεσαν οἱ Πατέρες μας καί τό νά ἀκολουθοῦμε τούς Ἁγίους Πατέρες, σταθερό καί ἀπαραβίαστο γνώρισμα τῆς Ὀρθόδοξης πίστης καί ζωῆς, ἄρχισε νά παραβιάζεται ἀπό τόν περασμένο αἰώνα τοῦ διαθρησκειακοῦ καί διαχριστιανικοῦ Οἰκουμενισμοῦ-Συγκρητισμοῦ, καί ἡ παραβίαση αὐτή ἐξακολουθεῖ ἐντονώτερα κατά τόν παρόντα 21ο αἰώνα. Μεταξύ ἀλήθειας καί πλάνης, μεταξύ Ὀρθοδοξίας καί αἱρέσεως, ὑπάρχουν σαφῆ ὅρια καί εὐδιάκριτα, πού τά ἔθεσαν οἱ Ἅγιοι Πατέρες θεπνεύστως σέ Οἰκουμενικές καί Τοπικές Συνόδους, ἀλλά καί στά θεοφώτιστα συγγράμματά τους.

Ὁ Μονοφυσιτισμός τόν ὁποῖον ἀκολουθοῦν καί πρεσβεύουν οἱ Ἀρμένιοι, οἱ Κόπτες, οἱ Συροϊακωβίτες καί οἱ Αἰθίοπες ἔχει καταδικασθῆ ἀπό τήν Δ´ ἐν Χαλκηδόνι Οἰκουμενική Σύνοδο (451) ὡς Χριστολογική αἵρεση, ὅπως καί οἱ πρωτοστάτες αὐτῆς τῆς αἱρέσεως Διόσκορος καί Σεβῆρος, τούς ὁποίους ὅλοι οἱ ἀνωτέρω αἱρετικοί τιμοῦν ὡς ἁγίους, ἐνῶ ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι τούς ἀναθεματίζουμε ὡς αἱρετικούς στό «Συνοδικό τῆς Ὀρθοδοξίας», πού διαβάζεται ἤ πού πρέπει νά διαβάζεται τήν Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας. Καί μετά τήν Δ´ ἐν Χαλκηδόνι Οἰκουμενική Σύνοδο τοῦ 451 οἱ ἑπόμενες σύνοδοι, ὅπως καί οἱ ἑπόμενοι μεγάλοι Ἅγιοι Πατέρες, Μάξιμος Ὁμολογητής, Ἰωάννης Δαμασκηνός, Μ. Φώτιος ἐπανέλαβαν τήν καταδίκη τῆς αἱρέσεως τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ. Τί ἄλλο θέλαμε λοιπόν, τί ἄλλο χρειαζόμασταν, οἱ σύγχρονοι Ὀρθόδοξοι ἀπό τό νά ἀκολουθοῦμε τούς θεοφώτιστους Ἁγίους Πατέρες καί νά μή γκρεμίζουμε τά σύνορα ἀνάμεσα στήν Ὀρθοδοξία καί στήν αἵρεση;

2. Τά ὅρια Ὀρθοδοξίας καί αἱρέσεως ἔπεσαν στήν ψευδοσύνοδο τῆς Κρήτης

Τά σύνορα αὐτά παραβιάσθηκαν πολλές φορές ἀπό τόν περασμένο αἰώνα στούςπροβληματικούς Θεολογικούς Διαλόγους, ἀλλά καί στίς συχνές καί ἐπαναλαμβανόμενεςσυμπροσευχές μεταξύ Ὀρθοδόξων καί αἱρετικῶν, ἀκόμη περισσότερο καί στήν μερικήμυστηριακή διακοινωνία μεταξύ τοῦ Ὀρθοδόξου Πατριαρχείου Ἀντιοχείας καί τῶνμονοφυσιτῶν Συροϊακωβιτῶν, στήν ὁποία θά ἀναφερθοῦμε προσεχῶς. Καί αὐτή ἡ παραβίαση ἐπισημοποιήθηκε, τό γκρέμισμα ἐπικυρώθηκε, ἀπό τήν ψευδοσύνοδο τοῦ Κολυμπαρίου τῆς Κρήτης τόν Ἰούνιο τοῦ 2016, ὅπου οἱ αἱρέσεις ὀνομάσθηκαν Ἐκκλησίες.

Ἡ ἁγία διάκριση τοῦ Γέροντος Ἰωσὴφ τοῦ Ἡσυχαστῆ γιὰ τὸν Ζηλωτισμὸ

 

Τὴν ἐγκύκλιο τὴν διάβασα ἐγώ, διότι ὁ γέροντας οὔτε νὰ τὴ διαβάσει δὲν δέχτηκε, καὶ ἂς ἦταν καὶ ζηλωτής! Μεταξὺ τῶν ἄλλων ἔγραφε καὶ τὰ ἀκόλουθα: «ὅτι τὰ ὑπὸ τῶν Νεοημερολογιτῶν τελούμενα Μυστήρια, ὡς σχισματικῶν ὄντων τούτων, στεροῦνται τῆς Ἁγιαστικῆς χάριτος.

Ὠσαῦτος οὐδένα Νεοημερολογίτην δέον νὰ δέχεσθε εἰς τοὺς Κόλπους τῆς καθ’ ἠμᾶς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας καὶ κατὰ συνέπειαν νὰ ἐξυπηρετεῖτε τοῦτον, ἄνευ προηγούμενης ὁμολογίας δὶ’ ἢς νὰ καταδικάζη οὗτος τὴν καινοτομίαν τῶν Νεοημερολογιτῶν καὶ νὰ κηρύσση τὴν Ἐκκλησίαν τούτων σχισματικήν. Προκειμένου δὲ περὶ βαπτισθέντων ὑπὸ τῶν καινοτόμων νὰ Μυρώνωνται διὰ Ἁγίου Μύρου ὀρθοδόξου προελεύσεως, τὸ ὁποῖον εὑρίσκεται ἐν ἀφθονία παρ’ ἠμίν…»

. . . Ὅταν τὰ διάβασα αὐτὰ μὲ ἔπιασε ἀνατριχίλα. Θεώρησα αὐτὸν ποὺ ἔγραψε τὴν ἐγκύκλιο ὅτι ἦταν δήμιος. Οἱ παλαιοημερολογίτες ἀπεκήρυξαν ὄχι ἕναν ἢ δύο ἐπισκόπους, ἀλλὰ ὁλόκληρη τὴν τοπικὴ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, ἡ ὁποία οὔτε πρὸς στιγμὴν δὲν ἔπαυσεν νὰ ἔχει κανονικὲς σχέσεις μὲ ὅλες τὶς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες. Μόλις, λοιπόν, ἀνέγνωσα τὴν ἐγκύκλιο, ἦταν νύχτα καὶ τελείωνε ἀπὸ τὴν ἀγρυπνία του ὁ Γέροντας, πῆγα καὶ τοῦ εἶπα: ...

– Γέροντα, ἡ ἐγκύκλιος γράφει αὐτὰ κι αὐτά. 

 

– Τέρμα! Ἀποχωροῦμε! Αὐτοὶ ἔπεσαν ἔξω. Δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι ἡ ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ αὐτή. Θὰ πρέπει νὰ γυρίσουμε μὲ τὰ μοναστήρια. Ἀλλὰ θὰ κάνουμε προσευχὴ πρῶτα νὰ δοῦμε τί ὁ Θεὸς θὰ μᾶς πεῖ. Παιδιά, προσευχή! Προσευχὴ πατέρες, νὰ μᾶς ἀποκαλύψει ὁ Θεός, νὰ μὴν κάνουμε λάθος. Ὅ,τι μᾶς ἀποκαλύψει ὁ Θεὸς θὰ ἀποδεχθοῦμε. 

11 Δεκεμβρίου. Δανιήλ ὁσίου τοῦ στυλίτου. Ἁγιογραφικό ἀνάγνωσμα.

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ - Ἡμέρας. Τρ. κθ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Ἑβρ. δ΄ 1-13).

Εβρ. 4,1            Φοβηθῶμεν οὖν μή ποτε, καταλειπομένης ἐπαγγελίας εἰσελθεῖν εἰς τὴν κατάπαυσιν αὐτοῦ, δοκῇ τις ἐξ ὑμῶν ὑστερηκέναι.

Εβρ. 4,1                     Λοιπόν και ημείς, έχοντες υπ' όψιν την τιμωρίαν των Εβραίων ας φοβηθώμεν μήπως τυχόν, ενώ ισχύει δι' ημάς η νέα υπόσχεσις του Θεού δια να εισέλθωμεν εις την αιωνίαν ανάπαυσιν της ενδόξου Βασιλείας του, φανή ότι κάποιος από σας έχει καθυστερήσει και μένει έξω.

Ὁ ὅσιος Ἰωάννης ὁ Ἡσυχαστής προσευχόταν στόν Θεό νά τοῦ ἀποκαλύψει μέ ποιόν τρόπο ἀποχωρίζεται, κατά τόν θάνατο, ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα. ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΧΡΙΔΟΣ.

Ό Θεός ενωτίζεται τις προσευχές των δικαίων και εκπληρώνει τα αιτήματά τους, ορισμένες φορές πλήρως και αμέσως, άλλες φορές αργότερα, σε κατάλληλο χρόνο, αναλόγως προς τις ανάγκες της Εκκλησίας. Με άλλα λόγια, ο Θεός εκπληρώνει τα αιτήματα προσευχής του δικαίου, σκεπτόμενος είτε τη σωτηρία του ανθρώπου είτε το καλό σύμπασας της Εκκλησίας.

Ό όσιος Ιωάννης ο Ησυχαστής προσευχόταν στον Θεό να του αποκαλύψει μέ ποιόν τρόπο αποχωρίζεται, κατά τον θάνατο, η ψυχή από το σώμα. Κατά τη διάρκεια της προσευχής του ηρπάγη και γενόμενος μετάρσιος, είδε οπτασία: ένας καλός άνθρωπος πέθανε μπροστά σε μία εκκλησία στή Βηθλεέμ και οι άγγελοι πήραν από το σώμα τήν ψυχή του και τη μετέφεραν, μέ ύμνους γλυκόλαλους, στον ουρανό. Όταν ο Ιωάννης επανήλθε εις εαυτόν, πήρε ξανά το δρόμο άπ’ το μοναστήρι του αγίου Σάββα του Ηγιασμένου προς τη Βηθλεέμ. Εκεί, στη Βηθλεέμ, είδε πράγματι το νεκρό σώμα του ανθρώπου, ακριβώς όπως το είχε δει στην οπτασία του!

Ὁ Ἅγιος Πορφύριος καί οἱ νεοεποχίτικες «θεραπεῖες»

Ὁ Ἅγιος Πορφύριος καί οἱ νεοεποχίτικες «θεραπεῖες»

Ὁ Ἅγιος Γέροντας, ὅπως ἤδη ἐγράψαμε, ἦταν τελείως ἀντίθετος στήν αἵρεση τῆς Νέας Ἐποχῆς¹. Ὡς ἐκ τούτου ἦταν κάθετα ἀρνητικός καί σέ ὅλα τά ὑπο προϊόντα της, ὅπως εἶναι οἱ διάφορες νεοεποχίτικες «θεραπεῖες». Σ’ αὐτές ἐντάσσονται οἱ κάθε εἴδους ὀνομαζόμενες ἐναλλακτικές θεραπεῖες, ὅπως ἡ ὁμοιοπαθητική, ὁ βελονισμός, τό ρέϊκι, τό τάϊ τσί, ἡ ἀγιουρβέδα κ.λ.π. Ὅλα τά ἀνωτέρω, ὡς εἰσαγωγή στόν ἀποκρυφισμό καί τίς παγανιστικές ἀνατολικές θρησκεῖες², εἶναι ἀπαράδεκτα γιά τόν ὀρθόδοξο Χριστιανό καί ἀπολύτως φευκτέα. Αὐτό διακήρυξε μέ τόν πιό κατηγορηματικό τρόπο προσφάτως ἡ ΚΕ' Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη Ἐντεταλμένων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καί Ἱερῶν Μητροπόλεων γιά θέματα αἱρέσεων καί παραθρησκείας³. Πιό συγκεκριμένα, διακηρύσσεται μεταξύ ἄλλων ὅτι: «Οἱ λεγόμενες ἐναλλακτικές θεραπεῖες δέν ἔχουν ἁπλῶς ἀποκρυφιστικές προεκτάσεις, ἀλλά τά ἴδια τά θεμέλιά τους εὑρίσκονται στόν ἐξωχριστιανικό καί μάλιστα στόν ἀποκρυφιστικό χῶρο. Οἱ περισσότερες ἀποτελοῦν, ὄχι μόνο μία πρόταση θεραπείας τοῦ σώματος, ἀλλά ἐπαγγέλλονται τήν μετάβαση, μέσῳ τοῦ ἀποκαλούμενου «κβαντικοῦ ἅλματος», κ.ἄ. στή «Νέα Ἐποχή» καί τή δημιουργία ἑνός νέου τύπου ἀνθρώπου.

Ὅσιος Ἰωάννης Ἀλεξέγιεφ, Πνευματικός Ἱ.Μονῆς Βάλαμο.

 Η κατάκριση είναι μεγάλο κακό. Οι κατακρίνοντες αρπάζουν από τον Θεό το δικαίωμα της Κρίσης, γι’ αυτό και ο Κύριος τους αφήνει να πέσουν στις ίδιες αμαρτίες, για τις οποίες κατηγορούν τους άλλους.