ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ΝΗΣΤΕΙΩΝ
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
με θέμα:
«Η ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΟΣ»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 9-4-1989]
[Β213]
Σήμερα η Εκκλησία μας, αγαπητοί μου, προβάλλει τον άγιον Ιωάννην της Κλίμακος, ηγουμένον της Ιεράς Μονής του Σινά και μέγαν ασκητήν. Ο σκοπός αυτής της προβολής, αν και γιορτάζει στις 30 Μαρτίου, είναι πιθανώς ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, ανάγνωσμα εις την τράπεζαν των μοναστηριών, εχρησιμοποιείτο αυτό του το σύγγραμμα, «Κλίμαξ». Έτσι ελέγετο. Σκάλα. Κλίμαξ. Αλλά προβαλλόμενος, όμως, ο άγιος Ιωάννης, ουσιαστικά προβάλλεται το κλασικό αυτό σύγγραμμά του «Κλίμαξ» που είναι προβολή ανόθευτος και ορθόδοξος της πνευματικότητος της Ορθοδόξου Ανατολικής μας Εκκλησίας.
Όπως σας είπα, υπήρξε ηγούμενος ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, έτσι λέγεται, «άγιος Ιωάννης της Κλίμακος», έτσι λέγεται, δηλαδή συγγραφέως του βιβλίου «Κλίμαξ», της Κλίμακος, υπήρξε ηγούμενος της Ιεράς Μονής του Σινά, κατά τον 6ον αιώνα. Αυτό το θαυμαστό του σύγγραμμα που αναφέραμε, περιέχει τριάντα ομιλίες επί πνευματικών θεμάτων, που δημιουργούν μια κλιμακωτή πρόοδο, εκ των χαμηλοτέρων προς τα υψηλότερα γι'αυτό ακριβώς και ονομάσθη «Κλίμαξ». Πιο πολλά δεν θα σας πω για το βιβλίο αυτό, ούτε για τον ιερό του συγγραφέα, αλλά για μια πνευματική μας ωφέλεια θα πάρομε ένα σύντομο σταχυολόγημα, θα κάνομε ένα σύντομο σταχυολόγημα από τον 5ον του λόγον που αναφέρεται εις την μετάνοια, κάτι που, τις ημέρες αυτές τουλάχιστον, ιδιαιτέρως τις ημέρες αυτές, μας χρειάζεται.
Πρέπει να πούμε, αγαπητοί μου, ότι όλοι οι άγιοι Πατέρες, ό,τι γράφουν και διδάσκουν, είναι διδασκαλία ευαγγελική. Έτσι και η μετάνοια αποτελεί κεντρικό σημείο του κηρύγματος, τόσο του αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού, όσο και του Κυρίου μας. Κηρυττόμενον το Ευαγγέλιον, κηρύσσει μετάνοια και επιστροφή στον Θεό. Αυτός είναι ο αντικειμενικός σκοπός του Ευαγγελίου. Την επιστροφή των ανθρώπων στον Θεό. Κάποτε οι άνθρωποι ήσαν κοντά στον Θεό. Δηλαδή οι πρωτόπλαστοι. Πριν αμαρτήσουν. Τώρα όμως πρέπει να ξαναγυρίσουν, επειδή ακριβώς, μετά από την πτώση του ο Αδάμ, μετενόησε. Όχι μες στον Παράδεισο, γιατί τότε έδειξε μίαν σκληροκαρδίαν, και αυτός και η Εύα, αλλά όταν εδοκίμασε την πικρίαν της ζωής μακριά του Θεού πια, τότε μετενόησε. Όταν είδε επί παραδείγματι το ένα του παιδί – ο Κάιν- να σκοτώνει το άλλο του παιδί και αδελφό του Κάιν, τον Άβελ, τότε, αυτοί οι ταλαίπωροι πρωτόπλαστοι και γονείς των παιδιών, μετενόησαν και αντελήφθησαν ότι όλα αυτά τα κακά ήταν αποτέλεσμα της δικής των παρακοής μέσα εις τον Παράδεισον, γι΄αυτό και τη ζωή τους την επέρασαν εν μετανοία. Γι΄αυτό και η Εκκλησία μας δέχεται ότι ανάμεσα σε εκείνους που εσώθησαν και πήρε μαζί Του ο Χριστός, όταν κατέβηκε εις τον Άδην κατά την τριήμερον ταφήν Του, ήταν και ο Αδάμ και η Εύα.