ΚΥΡΙΑΚΗ
Γ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ(Ματθ. 6,22-33)
Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΦΘΑΛΜΟ ΤΗΣ
ΨΥΧΗΣ
[Μέρος πρώτο: υπομνηματισμός
των εδαφίων Ματθ.6,22-23]
«Ὁ λύχνος
τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός· ἐὰν οὖν ὁ ὀφθαλμός
σου ἁπλοῦς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμά σου
φωτεινόν ἔσται· ἐὰν δὲ ὁ ὀφθαλμός
σου πονηρὸς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμά σου
σκοτεινὸν ἔσται. εἰ οὖν τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ σκότος ἐστί, τὸ σκότος
πόσον; (:Και δεν είναι μικρή συμφορά να κολλήσει ο νους και
η καρδιά σας στα γήινα και μάταια. Για να το καταλάβετε αυτό, σας φέρνω μια εικόνα:
Το λυχνάρι που δίνει φως στο σώμα είναι το μάτι και το λυχνάρι που φωτίζει την
ψυχή είναι ο νους. Εάν λοιπόν το μάτι σου είναι υγιές, όλο το σώμα σου θα είναι
γεμάτο φως, σαν να ήταν ολόκληρο το σώμα σου μάτι. Έτσι θα φωτίζεται και η ψυχή σου, εάν ο νους σου και η καρδιά σου δεν
έχουν τυφλωθεί απ’ τη φιλαργυρία και την προσκόλληση στα μάταια. Εάν όμως το
μάτι σου είναι βλαμμένο και τυφλωμένο, όλο το σώμα σου θα είναι βυθισμένο στο
σκοτάδι. Εάν λοιπόν εκείνο που σου δόθηκε για να σου μεταδίδει φως γίνει σκοτάδι,
σε πόσο σκοτάδι θα βυθιστείς; Κάτι ανάλογο θα συμβεί, εάν και ο νους σκοτιστεί
από την προσκόλληση στον πλούτο. Σε πόσο ηθικό σκοτάδι θα βυθιστεί τότε η ψυχή
σου!)»[Ματθ.6,22-23].
Επειδή προηγουμένως είχε αναφέρει τον νου
και είπε γι’ αυτόν ότι γίνεται ολότελα υπόδουλος και αιχμάλωτος, αλλά αυτό δεν ήταν
εύκολα κατανοητό από τους πολλούς ανθρώπους,
γι' αυτό στρέφει τη διδασκαλία προς τα εξωτερικά και τα πράγματα που
βρίσκονται μπροστά μας και που είναι περισσότερο αντιληπτά με τις αισθήσεις μας
και τα καθημερινά μας βιώματα, ώστε διαμέσου
αυτών να κατανοήσουν και τα πνευματικά θέματα. «Εάν λοιπόν, δεν αντιλήφθηκες», λέγει, «τι είναι τέλος πάντων η βλάβη του νου, να το καταλάβεις από τα υλικά πράγματα,
διότι ό,τι είναι ο οφθαλμός για το σώμα, αυτό είναι ο νους για την ψυχή».